บทที่ 5 เศรษฐกิจของประเทศจีน

第五课 中国经济 潘广金

บทท่ี 5 เศรษฐกิจของประเทศจีน อ.วรากร แซ่พนุ่

1. ภาพรวมเศรษฐกจิ ของประเทศจนี • จีนไดด้ าเนนิ การการปฏิรปู และเปดิ ประเทศเมอ่ื ปี ค.ศ.1978 • กอ่ นปี ค.ศ. 1978 จนี เป็นประเทศยากจน –ประชากรส่วนใหญ่อาศยั อยูใ่ นชนบทมรี ายได้ตา่ มาก –มีผู้คนอดอยากลม้ ตายเป็นจานวนมาก –โดยเฉพาะช่วงการปฏวิ ัติวัฒนธรรมซงึ่ นาโดย เหมา เจ๋อ ตง –เนน้ การใชร้ ะบอบคอมมิวนสิ ต์ พัฒนาเศรษฐกจิ การเกษตร –ปรากฏว่าไม่สามารถผลิตสนิ ค้าเกษตรเพ่อื ตอบสนองความ ตอ้ งการของผู้บรโิ ภคได้ –อัตราการขยายตวั ทางเศรษฐกจิ อยใู่ นระดบั ต่ามาก

• หลงั ปี ค.ศ. 1978 ภายหลงั จากการอสัญกรรมของเหมา เจ๋อ ตง • เต้งิ เสี่ยว ผิง เลขาธิการพรรคคอมมวิ นสิ ตข์ องจีนไดผ้ ลักดันแนวนโยบาย นาประเทศไปสคู่ วามทันสมัย • นโยบายที่สาคญั ของการนาประเทศไปสูค่ วามทันสมยั เชน่ –การอนญุ าตใหม้ ีการลงทนุ โดยตรงจากต่างประเทศ –จัดตั้งเขตเศรษฐกจิ พเิ ศษรอบ ๆ ชายฝงั่ เพ่อื สนบั สนนุ การพัฒนา อุตสาหกรรม และเปน็ พนื้ ทเ่ี ปิดรองรับการลงทนุ จากตา่ งประเทศ –มกี ารพัฒนาโครงสร้างพนื้ ฐานทางเศรษฐกิจ เช่น ถนนหนทาง สาธารณปู โภค –มีการปรบั ปรงุ ระบบกฎหมาย โดยเฉพาะภาษแี ละแรงจงู ใจตา่ ง ๆ เพื่อสนบั สนุนใหม้ ีการขยายตัวของการลงทุนในภาคอตุ สาหกรรม

• ปจั จยั ท่ีสาคัญของการเตบิ โตของเศรษฐกจิ จีนที่ มมี าอย่างตอ่ เนื่อง เชน่ –บทบาทของภาครฐั บาลการเขา้ เปน็ สมาชกิ ของจนี ในองคก์ ารการค้าโลก (WTO) –ขนาดตลาดท่ีใหญ่ –ศักยภาพทางด้านทรพั ยากรธรรมชาติ

เตงิ้ เสี่ยว ผงิ

2. เกษตรกรรมของประเทศจนี • จีนเปน็ ประเทศใหญด่ า้ นการเกษตร • ประชากรในเขตชนบทส่วนใหญ่เป็นเกษตรกร • ในสมยั อดีต –รปู แบบการผลิตดา้ นการเกษตรของจีนล้าหลงั มาก –บวกกับเกดิ อทุ กภยั และภยั แลง้ เป็นประจา – มีสงครามกลางเมือง –ทาให้เกษตรกรรมตกอยใู่ นภาวะซบเซาขาดแคลนผลผลิต การเกษตรอย่างมาก

2. เกษตรกรรมของประเทศจีน • หลังจากสาธารณรัฐประชาชนจนี สถาปนาขน้ึ • รฐั บาลจนี ได้ดาเนินการปฏริ ปู ระบบทีด่ นิ –โดยกระจายแจกจ่ายท่ดี นิ –แจกจา่ ยเครอ่ื งมือการทานาทาไร่ –แจกจา่ ยสัตวข์ องเจา้ ของท่ดี นิ แบ่งใหแ้ กช่ าวนา • นโยบายนี้ไดร้ ับการสนับสนุนจากบรรดาเกษตรกร • การเกษตรของจีนจงึ ไดร้ บั การพฒั นาอยา่ งรวดเร็ว • ปรมิ าณการผลิตธญั ญาหารและฝ้ายเพม่ิ ขึ้นมากอย่างไมเ่ คยมีมากอ่ น

2. เกษตรกรรมของประเทศจนี • จีนเคยเปน็ ประเทศผู้นาเขา้ ทส่ี าคญั ของสินคา้ เกษตรหลายรายการ เช่น ถ่ัวเหลือง นา้ มนั พืช ฝ้าย ขนแกะ และยางพารา • จนี ได้พัฒนาการเกษตรจนสามารถเลย้ี งประชากร 1,300 ลา้ นคนและ กลายเป็นประเทศผู้สง่ ออกอาหารของโลก • สนิ ค้าเกษตรสง่ ออก เชน่ กระเทียม แอปเปลิ ส้ม สาล่ี ก้งุ และปลาที่ เพาะเลี้ยง เปน็ ต้น • ปจั จุบนั จีนเป็นประเทศผ้ผู ลติ และผู้บริโภคสินค้าเกษตรท่ใี หญท่ ี่สุดของ โลก

3. อุตสาหกรรมของประเทศจนี • อตุ สาหกรรมของจีนเร่ิมได้รับการฟนื้ ฟแู ละมกี ารพฒั นาอยา่ งจรงิ จงั ใน ทุกๆ ดา้ นนบั ตง้ั แต่จีนได้สถาปนาข้นึ เป็นสาธารณรัฐประชาชนจีน • ต่อมาจนี ได้สร้างระบบของอตุ สาหกรรมขึ้นใหม่ เพือ่ รองรบั การปฏริ ูป และเปิดประเทศในปี ค.ศ.1978 • ซ่ึงหลังจากนั้นเปน็ ตน้ มา อตุ สาหกรรมของจีนมีการพฒั นาอยา่ ง รวดเร็วและตอ่ เนื่อง ก้าวกระโดดขน้ึ เป็นผู้นาในอตุ สาหกรรมและ เทคโนโลยีในหลายๆ ด้านของโลก • อตุ สาหกรรมของจีนได้เข้ามามบี ทบาทสาคญั ในการพัฒนาเศรษฐกจิ และเป็นตัวสร้างรายได้หลักให้กับประเทศจีน

3. อตุ สาหกรรมของประเทศจีน • ปจั จยั ความได้เปรยี บอตุ สาหกรรมของประเทศจีน – ด้านจานวนประชากรท่มี ากมาย สง่ ผลใหต้ ลาดแรงงานมรี าคาถูกและมี ตวั เลือกดา้ นบคุ คลากรทมี่ ีความสามารถจานวนมาก – ความอดุ มสมบรู ณ์ดา้ นวตั ถดุ บิ และทรพั ยากรอย่างเพยี งพอภายในประเทศ – รฐั บาลได้ปรับเปลยี่ นทัศนคติของประชากรขนานใหญใ่ นด้านการดาเนนิ ชวี ติ • ซง่ึ จากท้ังหลายขา้ งต้น ทาใหจ้ ีนไดเ้ ปลีย่ นแปลงตัวเองจากสงั คมเกษตรกรรม กลายเป็นมหาอานาจทางอุตสาหกรรมการผลติ • ในปจั จบุ ันแซงหน้าญ่ปี นุ่ ขึ้นเป็นอันดับสองของโลก ทรงอทิ ธิพลอยา่ งมากใน การกาหนดทิศทางการเคลื่อนไหวภาคอุตสาหกรรมโลก

3. อุตสาหกรรมของประเทศจีน • ประเภทอุตสาหกรรมหลักของจนี แบง่ ออกไดเ้ ปน็ – อตุ สาหกรรมหนัก – อุตสาหกรรมเบา • โดยอตุ สาหกรรมหนกั ท่สี าคญั ได้แก่ ดา้ นพลงั งาน การแปรรูป กา๊ ซธรรมชาติ การผลิตเครือ่ งจกั รกล รถยนต์ เครือ่ งโลหะและ การทาเหมอื งแร่ เป็นตน้ • ดา้ นอุตสาหกรรมเบาที่มีช่ือเสียงไดแ้ ก่ การผลติ เคร่อื งใช้ไฟฟา้ กระดาษ รองเท้า อาหาร และสง่ิ ทอ เปน็ ต้น

3. อุตสาหกรรมของประเทศจีน • เขตอุตสาหกรรมหลกั ที่สาคญั ของจนี –เขตอุตสาหกรรมเหลยี วหนงิ –เขตอุตสาหกรรมปักกง่ิ -เทียนจิน – เขตอตุ สาหกรรมสามเหล่ียมทองคา –เขตอตุ สาหกรรมปากแม่น้าจูเจียง

เขตอตุ สาหกรรมหลกั ทส่ี าคญั ของจนี

3. อุตสาหกรรมของประเทศจีน • เขตอตุ สาหกรรมหนกั เหลยี วหนงิ –เป็นเขตอุตสาหกรรมหนกั ท่ีเกา่ แกแ่ ละใหญ่ท่ีสุดของจนี –มีจุดศูนย์กลางท่เี มืองตา้ เหลียนและนครเสิ่นหยางเมืองเอก ของมณฑลเหลียวหนิง –โดยอตุ สาหกรรมหนักท่สี าคัญได้แก่ อุตสาหกรรม เครื่องจักรกล เหล็กกล้า พลงั งาน และปิโตรเคมเี ปน็ ต้น

เขตอตุ สาหกรรมหนกั เหลียวหนงิ

3. อุตสาหกรรมของประเทศจนี • เขตอุตสาหกรรมปกั กง่ิ -เทยี นจิน –เป็นเขตอุตสาหกรรมที่ใหญท่ ่ีสดุ ทางตอนเหนอื ของจีน –มศี นู ยก์ ลางอย่ทู กี่ รงุ ปักก่งิ และนครเทยี นจิน –อตุ สาหกรรมทีม่ ชี ่ือเสียง ไดแ้ ก่ การผลิตเคร่ืองจักร เหลก็ กลา้ เคมี สิง่ ทอ เครื่องปั้นดนิ เผา และอตุ สาหกรรมอาหาร เป็นต้น

เขตอุตสาหกรรมปักก่ิง-เทียนจิน

3. อุตสาหกรรมของประเทศจีน • เขตอตุ สาหกรรมสามเหลี่ยมทองคา –เป็นเขตอุตสาหกรรมท่ใี หญ่ทส่ี ดุ ของจีน –มศี นู ย์กลางอยู่ท่ีนครเซย่ี งไฮ้ นครหางโจวและเมืองหนิงโป –โดยอุตสาหกรรมทีม่ ชี อื่ เสยี ง ได้แก่ การผลิตเคร่อื งจักร รถยนต์ สนิ ค้าอิเล็กทรอนิกส์ อปุ กรณไ์ ฟฟา้ และเครื่องนุ่งห่ม เป็นตน้

เขตอตุ สาหกรรมสามเหล่ียมทองคา

3. อุตสาหกรรมของประเทศจนี • เขตอตุ สาหกรรมปากแมน่ ้าจเู จียง –เป็นเขตอตุ สาหกรรมรวมขนาดใหญท่ างตอนใต้ของจนี –โดยจะเนน้ ด้านอตุ สาหกรรมเบาเปน็ หลัก –มีศนู ยก์ ลางอยทู่ ่นี ครกวางโจว นครเซินเจน้ิ และเมอื งจูไห่ –อุตสาหกรรมท่มี ีชือ่ เสียง ได้แก่ การผลติ อุปกรณไ์ ฟฟ้า เครือ่ งน่งุ ห่ม อาหารและของเลน่ เปน็ ตน้

เขตอตุ สาหกรรมปากแมน่ า้ จเู จยี ง

4. การทอ่ งเที่ยวของประเทศจนี • จดุ แขง็ และจุดอ่อนของการทอ่ งเที่ยวจนี • จุดแข็ง – จีนมีแหลง่ ท่องเทยี่ วที่หลากหลาย ทง้ั แหล่งท่องเทย่ี วตามธรรมชาติ ทาง วฒั นธรรมเชงิ ประวตั ศิ าสตร์ และแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วระดับมรดกโลก รบั รองโดย องคก์ ร UNESCO – มณฑลตะวันตกเฉียงใต้ของจนี มีทรัพยากรดา้ นการท่องเที่ยวทีส่ วยงามและ มคี วามสมบูรณ์ของธรรมชาตหิ ลายแห่ง รวมทงั้ มชี นกลุ่มน้อยจานวนมากท่ี มวี ิถีชีวิตและวัฒนธรรมทเี่ ป็นทส่ี นใจของนักท่องเทีย่ ว จึงทาให้รปู แบบการ ท่องเท่ยี วในมณฑลจนี ตะวันตกเฉยี งใต้มคี วามหลากหลาย

4. การทอ่ งเท่ยี วของประเทศจีน • จดุ แข็ง –มณฑลจีนตะวนั ตกเฉียงใต้มตี ลาดนกั ท่องเท่ยี วขนาดใหญ่ ทงั้ จาก ภายในประเทศและจากต่างประเทศ อตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี วไดก้ ลาย มาเปน็ แหลง่ รายไดส้ าคัญของหลายมณฑล –รัฐบาลจนี ทัง้ ในระดับประเทศและระดับมณฑลมบี ทบาทสาคญั ใน การพฒั นาอุตสาหกรรมทอ่ งเทย่ี วของตน ท้ังดา้ นการพฒั นาแหล่ง ท่องเทย่ี ว ระบบคมนาคมขนส่ง ตลอดจนการสรา้ งโครงสรา้ ง สาธารณูปโภคเพือ่ รองรับและอานวยความสะดวกให้แก่ นกั ท่องเที่ยว

4. การท่องเท่ียวของประเทศจนี • จดุ ออ่ น –จานวนบรษิ ทั นาเที่ยวทจ่ี ะรองรบั นักทอ่ งเทย่ี วในภูมิภาคจนี ตอนใน ยังมีไมเ่ พยี งพอโดยเฉพาะบริษทั นาเทยี่ วระหวา่ งประเทศทีจ่ ะ รองรบั นกั ทอ่ งเทย่ี วตา่ งชาติ ยงั มีสัดส่วนอยนู่ ้อยมาก –จดุ ออ่ นดา้ นการบรกิ าร ทาใหผ้ ปู้ ระกอบการจนี ยงั ไมส่ ามารถ ยกระดบั มาตรฐานการให้บริการ โดยเฉพาะดา้ นความสะอาด และ บุคลากรของจนี ยงั ขาดลักษณะของการเป็นผใู้ หบ้ รกิ ารทด่ี ี สว่ น ใหญ่จึงยังขาดทักษะทางด้านการให้บรกิ าร และทักษะในการใช้ ภาษาตา่ งประเทศ

4. การท่องเที่ยวของประเทศจีน • จุดออ่ น – ธรุ กิจโรงแรมยังคงมีจานวนโรงแรมไมเ่ พียงพอรองรับศักยภาพของ นักท่องเทยี่ ว ส่วนใหญเ่ ป็นโรงแรมระดับล่างและเป็นโรงแรมท่ีรฐั เปน็ เจา้ ของ ส่วนโรงแรมมรี ะดบั (4-5 ดาว) ยังมีน้อย – มีข้อกาหนดหรอื เงือ่ นไขปลกี ย่อยอ่ืนๆ ทีเ่ ปน็ อปุ สรรคในการเขา้ มาลงทุน ของธุรกจิ ตา่ งชาติ รวมทง้ั การไม่อนญุ าตให้บริษัทนาเทย่ี วของตา่ งชาตินา นกั ทอ่ งเทย่ี วจนี เดินทางไปท่องเทยี่ วต่างประเทศ (รวมทั้งฮ่องกง มาเก๊า และไตห้ วัน)

ใบงานท่ี 5 - งานรายบุคคล คำสง่ั 1. หำข้อมลู สถำนทที่ อ่ งเท่ียวท่ี ได้รับมอบหมำย 2. ทำเป็นPPT สง่ เข้ำเมล [email protected] พร้อมออก นำเสนอหน้ำชนั้ ในคำบตอ่ ไป

หัวข้อสถานท่ีท่องเที่ยว 1. พระราชวังโบราณในปักก่ิง 2. กาแพงเมืองจนี 3. หอบวงสรวงสวรรค์ 4. พระราชวงั ฤดรู อ้ น หรอื อุทยานอเ๋ี หอหยวน 5. สุสานจักรพรรดจิ ิ๋นซีฮ่องเต้และพิพธิ ภณั ฑห์ ่นุ ทหารและม้าดนิ ปนั้ 6. เขตท่องเที่ยวจางเจียเจีย้ 7. อุทยานแห่งชาตหิ วงหลง 8. หบุ เขาจิ่วไจ้โกว 9. วังโพธาลา 10. ภูเขาเออ๋ เหมยซาน 11. พระพุทธรปู ใหญ่เลอ่ ซาน 12. ทะเลสาบซีหใู นเมอื งหังโจว