Bibliometric indicators_ print

โดย จริ วฒั น์ พรหมพร [email protected] แผนกสนบั สนนุ ฝ่ ายทรพั ยากรอเิ ล็กทรอนกิ สท์ างการศกึ ษา บรษิ ทั บคุ๊ โปรโมชนѷั แอนด์ เซอรว์ สิ จาํ กดัดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์ ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์การจัดแบ่งตัวชีÊวดั คุณภาพของวาสาร สามารถแบ่งออกตามลกั ษณะรูปแบบวธิ ีประเมินได้ดงั นีÊ • ชÊีวดั คุณภาพของวารสาร โดยใหค้ วามสาํ คญั กบั วารสารประเภท Peer Review • Peer Review คือ กระบวนการทางวชิ า ทÉีวารสารไดจ้ ดั ใหม้ ีผเู้ ชีÉยวชาญ สาํ หรับแต่ละสาขาเป็นผพู้ ิจารณาตรวจสอบ อ่านบทความ และลง ความเห็นหรือตดั สินใหบ้ ทความดงั กล่าว ยอมรับใหต้ ีพมิ พ์ (accepted) หรือ ปฏิเสธการตีพมิ พ์ (rejected) หรือ ส่งกลบั ไปใหแ้ กไ้ ขเพิÉมเติม (revised) • วารสารทÉีมีคณะกรรมการกลนัÉ กรองผลงานก่อนการตีพมิ พ์ จะช่วยคดั กรองเรÉืองคุณภาพวารสารไดเ้ ป็นอยา่ งดี ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์การจดั แบ่งตัวชีÊวดั คุณภาพของวาสาร สามารถแบ่งออกตามลกั ษณะรูปแบบวธิ ีประเมินได้ดงั นีÊ (ต่อ) • ชÊีวดั คุณภาพของวารสาร โดยใหค้ วามสาํ คญั ในเรืÉองการนาํ วารสารหรือ บทความของวารสารไปใชป้ ระโยชน์ในการต่อยอดงานวจิ ยั หรือพฒั นาจน นาํ ไปสู่การคน้ พบองคค์ วามรู้ใหม่ อยา่ งแพร่หลาย หรือ มีอิทธิพลในสาขานÊนั โดยใชก้ ารเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลการอา้ งอิงของวารสารนÊนั และใชว้ ธิ ีวเิ คราะห์ ขอ้ มูลทางสถิตมาช่วย และสร้างเป็นเครÉืองมือทีÉแตกต่างกนั ออกมา • เครÉืองมือหรือตวั ชÊีวดั คุณภาพวารสาร ทÉีนิยม คือ Journal Impact Factor (JIF), JIFQuartile, SCImago journal Rank (SJR), SJR Quartile, Eigenfactor ,Source Normalized Impact per paper (SNIP), Impact Per Publication (IPP), Citation Index เป็นตน้ ปรับปรุงล่าสุด :12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์การจัดแบ่งตวั ชีÊวดั คุณภาพของวาสาร สามารถแบ่งออกตามลกั ษณะรูปแบบวธิ ีประเมนิ ได้ดงั นีÊ (ต่อ) • ชÊีวดั คุณภาพของวารสารโดยใหค้ วามสาํ คญั ในเรÉืองความสัมพนั ธ์กนั ระหวา่ ง จาํ นวนบทความทÉีตีพิมพก์ บั จาํ นวนการอา้ งอิงบทความของวารสารไดถ้ ูก นาํ ไปใชใ้ นวงวิชาการหรือไม่ และถูกกนาํ ไปใชอ้ ยา่ งไร ปริมาณบทความทีÉ วารสารตีพมิ พอ์ อกมามากๆต่อปี ไม่ไดห้ มายความวา่ วารสารนÊนั มีคุณภาพ ดีกวา่ วารสารทีÉตีพิมพน์ อ้ ยกวา่ ครÉึง • ดชั นีชÊีวดั ทÉีนิยม คือ h-index ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครÉืองมือทใÉี ช้ในการประเมนิ คุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.1 Journal citation Reports • webofknowledge.com (ใชเ้ ฉพาะภายในเครือข่ายอินเตอร์ของมหาวทิ ยาลยั หรือ ผใู้ ชส้ ามารถลงทะเบียนบญั ชีผใู้ ชเ้ พอืÉ เขา้ ใช้ JCR นอกเครือข่ายอินเตอร์เน็ตของ มหาวทิ ยาลยั ) • เป็นผลิตภณั ฑข์ องบริษทั Thomson Reuters • ค่าทÉีใชใ้ นการประเมินคือ • Journal Impact Factor คือค่าเฉลีÉยจาํ นวนครÊังทีÉไดร้ ับการอา้ งอิงต่อบทความจาก วารสารทÉีตีพิมพใ์ นสองปี ล่าสุด • JIFQuartile ใชเ้ พืÉอการประเมินคุณภาพและจดั อนั ดบั วารสารทีÉมีค่า Impact factor ของวาสารในแต่ละสาขาไม่เท่ากนั ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใีÉ ช้ในการประเมินคุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.1 Journal citation Reports (ต่อ) • Journal Impact Factor คือ ค่าเฉลÉียจาํ นวนครÊังทÉีไดร้ ับการอา้ งอิงต่อบทความ จากวารสารทีÉตีพิมพใ์ นสองปี ล่าสุด เช่นวารสาร A มีค่า Impact Factor เท่ากบั 2.5 หมายความวา่ วารสาร A ไดร้ ับการอา้ งอิงเฉลÉีย 2.5 ครÊังต่อบทความ • ขอ้ มูลวารสารจาก Web of Science มีวารสารอยปู่ ระมาณ 12,000 ชÉือ • ไม่นิยมใชเ้ พอÉื เปรียบเทียบวารสารทÉีต่างสาขากนั ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใÉี ช้ในการประเมินคุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.1 Journal citation Reports (ต่อ) • Journal Impact Factor Quartile • ค่า Q หมายถึง Quartile score ของวารสารในแต่ละสาขาวชิ า (subject categories) • Q1 = top position (highest 25% of data) เป็นกลุ่มวารสารทÉีดีทÉีสุดในสาขานÊี • Q2 = middle-high position (อยรู่ ะหวา่ ง top 50% และ top 25%) • Q3 = middle-low position (อยรู่ ะหวา่ ง top 75% และ top 50%) • Q4 = bottom position (bottom 25%) • สามารถนาํ มาเปรียบเทียบวารสารขา้ มสาขาได้ ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใีÉ ช้ในการประเมนิ คุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.1 Journal citation Reports (ต่อ) • วธี ีการง่ายๆในการคาํ นวณหาค่า JIFQuartile • X= ลาํ ดบั ของวารสารนÊนั ในสาขา the journal rank in category according to the metric (Journal Impact Factor, Total Citations, etc.) • Y= จาํ นวนวารสารทÊงั หมดในสาขานÊนั (the number of journals in the category) • Z = Percentile rank (X หารดว้ ย Y) • Q1: 0.0 < Z ≤ 0.25 • Q2: 0.25 < Z ≤ 0.5 • Q3: 0.5 < Z ≤ 0.75 • Q4: 0.75 < Z ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใÉี ช้ในการประเมินคุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.2 EigenFactor • www.eigenfactor.org (ใชท้ Êงั ในและนอกเครือข่ายอินเตอร์ของมหาวทิ ยาลยั ) • ใชเ้ พÉือประเมินการนาํ วาสารนÊนั ถูกนาํ ไปใชใ้ นทางวชิ าการ หรือ นกั วจิ ยั จาํ นวนเท่าไหร่ทีÉอ่าน และนาํ วาสารนÊีไปใชอ้ า้ งอิงต่อ โดยรวบรวมสถิติจาํ นวน ครÊังการอา้ งอิงในรอบหา้ ปี ไปคาํ นวณหาค่า • ใชข้ อ้ มูลรายชืÉอวารสารจาก Journal Citation Report • ใหน้ Êาํ หนกั การใชอ้ า้ งอิงจากวารสารคุณภาพยอดนิยมทÉีเป็นทÉีรู้จกั ทางวชิ าการมา กวา่ วารสารทÉีไม่มีชÉือเสียงในทางวชิ การ • สามารถนาํ ไปใชเ้ ปรียบเทียบวาสารขา้ มสาขาวชิ าได้ ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครÉืองมือทใีÉ ช้ในการประเมนิ คุณภาพวารสาร (impact /ranking)1.2 EigenFactor (ต่อ)• ค่าทÉีใชใ้ นการประเมินคือ• Eigen factor EFหมายถึง การวดั คุณภาพของวารสาร จากจาํ นวนการอา้ งอิงทÉีได้ จากบทความทÊงั หมด ของวารสารทÉีตีพมิ พใ์ นปี ในรอบ• Article influence (AI) หมายถึง การวดั คุณภาพของวารสาร โดยวดั จาํ นวนการ อา้ งอิงต่อหนÉึงบทความ เปรียบเทียบกบั ค่า Impact Factor แตกต่างกนั ในประเดน็ ดงั นÊี• นบั จาํ นวนครÊังทีÉไดร้ ับการอา้ งอิงจากวารสารทÊงั กลุ่มวทิ ยาศาสตร์ และ วารสารกลุ่มสงั คมศาสตร์• ขอ้ มูลจาํ นวนครÊังการอา้ งอิงนบั จากวารสารทÊงั กลุ่มสาขาวทิ ยาศาสตร์ และสาขาวารสารกลุ่มสงั คมศาสตร์ แต่ไม่นบั รวมค่าอา้ งอิงจากวารสารชÉือเดียวกนั (Self-citation) ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใÉี ช้ในการประเมินคุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.3 SCImago • www.scimagojr.com (ใชท้ Êงั ในและนอกเครือข่ายอินเตอร์ของมหาวทิ ยาลยั ผลิตภณั ฑข์ อง Elesevier • ขอ้ มูลรายชÉือวารสารมาจาก SCOPUS • ใชเ้ พอืÉ ประเมินการนาํ คุณภาพความสาํ คญั ของวารสารนÊนั ไปใชใ้ นทางวชิ า บน พÊืนฐานแนวคิดทÉีวา่ ไม่ใช่บทความวชิ าการทุกรายการทÉีไดร้ ับการอา้ งอิงจะมี ความสาํ คญั มีชืÉอเสียงหรือทรงคุณค่าทางวชิ าการเท่ากนั หมด โดยใหน้ Êาํ หนกั ทÊงั ชืÉอเสียงของวารสาร คุณภาพ และสาขาวชิ า ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์1. เครืÉองมือทใÉี ช้ในการประเมินคุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.3 SCImago (ต่อ) • สามารถนาํ ไปเป็นเครÉืองมือเพือÉ เปรียบเทียบวาสารขา้ มสาขาวชิ าได้ • ค่าทีÉใชใ้ นการประเมินคือ • SCImago Journal Rank (SJR)หมายถึง จาํ นวนการอา้ งอิงต่อหนÉึงบทความ เปรียบเทียบคลา้ ยกนั กบั ค่า Impact Factor • SJR Quartile: ใชเ้ พอืÉ การประเมินคุณภาพและจดั อนั ดบั วารสารทีÉมีค่า SJR ของวา สารใ นแต่ละสาขาไ ม่เท่ากนั • Q1, Q2, Q3, Q4 ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์ รูปนาํ มาจาก Wikipediaหากมี A B C D E สมมติใหล้ ิงค์ มีค่าเท่ากบั 1A ลิงคไ์ ปทÉี D ทÉีเดียว D กจ็ ะไดร้ ับค่าเท่ากบั 1หาก A ลิงคไ์ ปทีÉ D กบั C ทาํ ให้ D และ C กจ็ ะไดร้ ับค่าอยา่ งละ 0.5ถา้ A ลิงคไ์ ปทีÉ B,D,C และ E ทาํ ให้ B,D,C และ Eกจ็ ะไดร้ ับค่าอยา่ งละ 0.25 ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์1. เครÉืองมือทใีÉ ช้ในการประเมนิ คุณภาพวารสาร (impact /ranking) 1.4 CWTS Journal indicators และ Journalmetrics • www.journalindicators.com ,www.journalmetrics.com (บริการฟรี) • ใชข้ อ้ มูลรายชืÉอวารสารมาจาก Scopus • ค่าทÉีใชใ้ นการประเมิน • SNIP ยอ่ มาจาก “source normalized impact per paper”ทาํ ใหเ้ เปรียบเทียบ คุณภาพของบทความในวารสารคนละฉบบั หรือ เปรียบเทียบขา้ มสาขาได้ • impact per paper (IPP) หมายถึง จาํ นวนการอา้ งอิงทÊงั หมดต่อหนÉึงบทความ (ซÉึง คลา้ ยกบั ค่า Impact factor) แตกต่างทีÉใชข้ อ้ มูล3 ปี ยอ้ นหลงั ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์2. เครÉืองมือประเมินคุณภาพวารสาร (ดูจากค่าความนิยมในบทความ (h-index) • h-index ค่าทีÉแสดงความนิยมของบทความทÉีไดร้ ับการอา้ งถึงในวารสาร ตวั อยา่ งคือ วารสาร A มีค่า h-index = 90 วารสาร A ในรอบ 5 ปี ตีพมิ พ์ บทความรวมทÊงั สิÊน 400 บทความ ซÉึงมีอยา่ งนอ้ ย 90 บทความขÊึนไปทÉี บทความเหล่านÊนั ไดร้ ับการอา้ งอิงไม่นอ้ ยกวา่ 90 ครÊังขÊึนไป • Web of science • webofknowledge.com • Scimago • www.scimagojr.com • Google Scholar • scholar.google.com ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพืÉอการตพี มิ พ์3. เครืÉองมือในการประเมนิ คุณภาพวารสาร โดยตรวจจากการมอี ยู่ของชÉือวารสารในฐานข้อมูลประเภทอ้างองิ (Citation Index database) • Web of science • webofknowledge.com • Scopus • www.scopus.com ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

ดชั นีชีÊวดั คุณภาพวารสารเพÉือการตพี มิ พ์4. เครÉืองมือการเลือกวารสารตามด้วยคยี ์เวริ ์ด • Web of science • webofknowledge.com • Journal Impact Factor Quartile ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

บรรณานุกรม• วสุ ปฐมอารีย.์ มารู้จกั กบั Journal Quartile Score กนั เถอะ. Retrieved from http://cmupress.cmu.ac.th/publication.php?id=14• García, J. A., Rodriguez-Sánchez, R., Fdez-Valdivia, J., & Martinez-Baena, J. (2011). On first quartile journals which are not of highest impact. Scientometrics, 90(3), 925-943. doi:10.1007/s11192-011-0534-3• González-Pereira, B., Guerrero-Bote, V. P., & Moya-Anegón, F. (2010). A new approach to the metric of journals’ scientific prestige: The SJR indicator. Journal of Informetrics, 4(3), 379-391. doi:10.1016/j.joi.2010.03.002 ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59

บรรณานุกรม• Massis, B. (2015). Using virtual and augmented reality in the library. New Library World, 116(11/12), 796-799. doi:10.1108/nlw-08-2015-0054• Ngokung. (2011). Google PageRank คืออะไร. Retrieved from http://www.sciartseo.com/2011/03/google-pagerank• PageRank. (2016, June 2016). Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/PageRank ปรับปรุงล่าสุด : 12/09/59