โหระพา

องคค์ วำมรู้ เร่อื งกำรปลูกผกั สมุนไพร ในโครงการ ผักสวนครู โหระพา (Basil) โดย สำนักงำนสง่ เสรมิ กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอัธยำศยั จงั หวดั พงั งำ

กำรปลกู โหระพำ กำรปลกู ท่เี หมำะสม โหระพา มถี ิ่นกาเนดิ อยูใ่ นทวีปแอฟริกาและเอเชีย เปน็ พืช ตระกูลเดียวกบั กะเพราและแมงลักทจี่ ดั อยู่ในวงศ์ Labiatae โหระพามชี ื่อทางวิทยาศาสตรว์ า่ Ocimum basilicum L. และมชี ือ่ ภาษาอังกฤษวา่ Basil, Sweet Basil และ Thai Basil ซง่ึ คาว่า Basil นั้นมาจากภาษา กรกี Basileus ซง่ึ มีความหมายว่า ราชา หรอื ผู้นาของ ประชาชน สว่ นในไทยนน้ั นอกจากจะเรียกผักสวนครวั กลนิ่ หอมชนดิ นกี้ นั วา่ โหระพาแลว้ ยังมีชอื่ อืน่ ๆ ทใี่ ช้เรยี กกนั ตามทอ้ งถน่ิ ตา่ ง ๆ ดว้ ย ไดแ้ ก่ หอ่ กวยซวย, หอ่ วอซุ (กะเหรยี่ ง-แม่ฮ่องสอน) และอมิ่ คิมขาว (ฉาน-แมฮ่ ่องสอน)

กำรเตรยี มดิน ตอ้ งทาการเตรยี มขุดดินใหล้ กึ ประมาณ 20 - 25 เซนตเิ มตร ยอ่ ยให้ ละเอียดพรอ้ มเก็บเศษวัชพชื ออกให้ เรยี บร้อย จากนั้นก็ปล่อยทิง้ ไว้ ประมาณ 7-10 วัน แลว้ ใส่ปยุ๋ คอก/ปยุ๋ หมกั ลงไปให้ทั่ว คลกุ ใหเ้ ขา้ กัน เสร็จ แล้วก็ลงมอื ปลกู กำรปลกู เป็นท่นี ยิ มมี 2 วธิ ี 1. กำรเพำะกลำ้ และย้ำยปลกู : หว่านเมล็ดแลว้ ใช้แกลบหรือ ฟางคลุมพร้อมรดน้าตามทันที จากนน้ั กห็ มนั่ รดนา้ ทุกเช้า-เยน็ จนมีอายุ 20-25 วัน จึงทาการถอนกล้าแลว้ เด็ดยอดเพือ่ ยา้ ยปลกู โดยถา้ ปลกู ในแปลงควรเว้นระยะให้หา่ งประมาณ 20-30 เซนตเิ มตร ถ้าปลูกในกระถางกก็ ระถางละ 1-2 ตน้

2. กำรปักชำโหระพำ : ตัดกงิ่ โหระพาทโ่ี ตเตม็ ที่หรอื ยาว ประมาณ 5-10 เซนติเมตร เดด็ ใบออกและเหลือไวเ้ พยี งบางสว่ น นาไปปักชาลงในแปลงหรือกระถาง จากนนั้ ใช้หญา้ แห้งหรอื ฟาง คลมุ แล้วรดนา้ ตามทนั ที

กำรรดนำ โหระพาเปน็ พชื ทดี่ ูแลงา่ ย โตเร็ว ชอบความชน้ื สูงและสมา่ เสมอ แดดไม่จดั จงึ ต้องคอยรดนา้ ทกุ วนั แต่อยา่ ปล่อยใหท้ ว่ มขงั จนเกนิ ไป อกี ทง้ั ในชว่ งแรกควรพรวนดนิ และกาจดั ศตั รพู ืชออก ทุก 1-2 สัปดาห์ โดยระวงั ไมใ่ หก้ ระทบตน้ และราก กำรใส่ปุ๋ย โหระพาเป็นพชื ทดี่ แู ลรกั ษางา่ ย เจริญเติบโตดี การใช้ปุ๋ยสตู ร (21-0-0) ในอัตรา 10 กโิ ลกรัมตอ่ ไร่ ละลายน้ารดหลงั ปลูก ประมาณ 15-20 วนั จะทาใหก้ ารเจริญเตบิ โตของโหระพาดี ยงิ่ ขึน้ และมยี อดอวบงามและใชป้ ยุ๋ สตู ร 15-15-15 ในอตั รา 50 กโิ ลกรมั ตอ่ ไรท่ กุ ครงั้ หลงั จากการเก็บเกย่ี วสาหรบั การ ปอ้ งกันกาจดั โรคและแมลงนนั้ กำรเกบ็ เกี่ยว สาหรบั การเกบ็ เกยี่ ว ตน้ โหระพาสามารถเก็บเก่ียวไดห้ ลงั จาก ปลูกประมาณ 30-35 วนั โดยใช้มีดคม ๆ ตัดก่งิ ใหห้ า่ งจาก ยอดลงมาประมาณ 10-15 เซนติเมตร สามารถเก็บเกยี่ วได้ทุก ๆ 15 -20 วนั ไปจนถึงอายุ 7 - 8 เดอื น

อ้ำงองิ กลมุ่ ส่อื ส่งเสรมิ การเกษตร ส่วนส่งเสรมิ และเผยแพร่ สานกั พัฒนาการถ่ายทอด เทคโนโลยี กรมส่งเสริมการเกษตร. รายการสาระความรูท้ างการเกษตร ฝ่ายวิจยั และบรกิ ารวิชาการ คณะ ทรพั ยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลยั สงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่. “ โหระพำ”. บทความวทิ ยุรายการสาระความรทู้ างการเกษตร ประจาวันจันทรท์ ่ี 18 พฤศจิกายน 2545. [ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก: natres.psu.ac.th. [03 ส.ค. 2014]. นิตยสารเฮลท์แชนเเนล ปีท่ี 6 ฉบับที่ 68 ประจาเดือนกรกฎาคม 2554. ภาพประกอบ : www.flickr.com (by Pummelprinzessin, Erik Rasmussen, Marty Smith, Fluffymuppet, nathalie barki) ภำพประกอบจำกอินเทอร์เน็ต