คำถามทบทวน บทที่ 4

คําถบามทททบี 4ทวน กปารรกศะรรเึกมะะบบษนิ บวาคภนแณุ ากลยภาะนราพอก นางสาวจุฑารตั น์ กมลวสิ ยั 61121486

1.การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกมพี ฒั นาการความเปนมาทีสาํ คัญ ในด้านไหน อยา่ งไรบา้ ง ตอบ ภายหลังจากการก่อตังสาํ นกั งานรบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศึกษา (สมศ.) เมอื พ.ศ. 2542 ไดม้ กี ารกําหนดมาตรฐานการศึกษาเพอื การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก ใหม้ คี วาม สอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาชาติ 3 มาตรฐาน โดยพฒั นามาตรฐานการประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอก สอดคล้องกัน ดงั นี การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบหนงึ (พ.ศ. 2544 – 2548) มี 3 ดา้ น ดงั นี ดา้ นที 1 ดา้ นผเู้ รยี น มี 7 มาตรฐาน มุง่ ประเมนิ ดา้ นความตระหนกั ของสถศึกษา(Awareness) -ระดบั ก่อนประถมศึกษา (ประกอบดว้ ยมาตรฐาน 1 4 5 6 9 10 12) ยกตัวอยา่ ง มาตรฐานที 1 ผเู้ รยี นมคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรมและค่านยิ มทีพงึ ประสงค์ มาตรฐานที 4 ผเู้ รยี นมคี วามรแู้ ละทักษะเบอื งต้น -ประถมศึกษา หรอื ระดบั ประถมศึกษา-มธั ยมศึกษา(ประกอบดว้ ยมาตรฐาน 1 4 5 6 9 10 12) ยกตัวอยา่ ง มาตรฐานที 1 ผเู้ รยี นมคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรมและค่านยิ มทีพงึ ประสงค์ มาตรฐานที 4 ผเู้ รยี นมคี วามสามารถในการคิดวเิ คราะห์ คิดสงั เคราะห์ มี วจิ ารณญาณ มคี วามคิด สรา้ งสรรค์ คิดไตรต่ รองและมี วสิ ยั ทัศน์ ดา้ นที 2 ดา้ นครู มี 2 มาตรฐาน มาตรฐานที 22 ครมู คี วามสามารถในการจดั การเรยี นการสอนอยา่ งมี ประสทิ ธภิ าพและเนน้ ผู้ เรยี นเปนสาํ คัญ มาตรฐานที 24 ครมู คี ณุ วุฒ/ิ ความรู้ ความสามารถตรงกับงานทีรบั ผดิ ชอบ และมคี รเู พยี งพอ ดา้ นที 3 ดา้ นผบู้ รหิ าร มี 5 มาตรฐาน(มาตรฐาน 13 14 18 20 25) ยกตัวอยา่ ง มาตรฐานที 13 สถานศึกษามกี ารจดั องค์กร/โครงสรา้ งและการบรหิ ารงาน อยา่ งเปน ระบบ ครบวงจร ใหบ้ รรลเุ ปาหมายการศึกษา มาตรฐานที 14 สถานศึกษาสง่ เสรมิ ความสมั พนั ธแ์ ละความรว่ มมอื กับ ชุมชนในการ พฒั นาการศึกษา การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบสอง (พ.ศ. 2549 – 2553) มี 3 ดา้ น ดงั นี ระดบั การศึกษาปฐมวยั / ระดบั ประถมศึกษา / ระดบั มธั ยมศึกษา ดา้ นที 1 ดา้ นผเู้ รยี น มี 7 มาตรฐาน (1 2 3 4 5 6 7) ยกตัวอยา่ ง มาตรฐานที 1 ผเู้ รยี นมคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรมและค่านยิ มทีพงึ ประสงค์ มาตรฐานที 2 ผเู้ รยี นมสี ขุ นสิ ยั สขุ ภาพกายและสขุ ภาพจติ ทีดี

ดา้ นที 2 ดา้ นครู มี 2 มาตรฐาน มาตรฐานที 8 ครูมคี ณุ วุฒ/ิ ความรู้ ความสามารถตรงกับงานทีรบั ผดิ ชอบและมคี รูเพยี งพอ มาตรฐานที 9 ครมู คี วามสามารถในการจดั การเรยี นการสอนอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและเน้นผู้ เรยี นเปนสาํ คัญ ดา้ นที 3 ดา้ นผบู้ รหิ าร ม5ี มาตรฐาน(10 11 12 13 14) ยกตัวอยา่ ง มาตรฐานที 10 ผบู้ รหิ ารมภี าวะผนู้ ําและมคี วามสามารถใน การบรหิ ารจดั การ มาตรฐานที 11 สถานศึกษามกี ารจดั องค์กร /โครงสรา้ งและ การบรหิ ารงาน อยา่ งเปนระบบ ครบวงจร ใหบ้ รรลเุ ปาหมาย การศึกษา การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบสาม (พ.ศ. 2554 – 2558) ไดก้ ําหนดตัวบง่ ชเี ปน 3 กล่มุ คือ กล่มุ ตัวบง่ ชพี นื ฐาน กล่มุ ตัวบง่ ชอี ัตลักษณ์ และกล่มุ ตัวบง่ ชมี าตรการสง่ เสรมิ ใหส้ อดคล้องกับพระราชบญั ญตั ิ การศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพมิ เติม (ฉบบั ที 2) พ.ศ. 2554 และกฎกระทรวงวา่ ด้วยระบบ หลักเกณฑ์ และวธิ กี าร ประกันคณุ ภาพการศึกษา พ.ศ. 2553 ขอ้ 38 ซงึ กําหนดให้ สมศ. ทําการประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอกสถานศึกษาแต่ละแหง่ ตามมาตรฐานการศึกษาของชาติและครอบคลมุ หลักเกณฑ์ ในเรอื งต่อไปนี 1) มาตรฐาน ทีวา่ ดว้ ยผลการจดั การศึกษาใน แต่ละระดับและประเภทการศึกษา 2) มาตรฐานทีวา่ ดว้ ยการบรหิ ารจดั การศึกษา 3) มาตรฐานทีวา่ ดว้ ยการจดั การเรยี นการสอนทีเนน้ ผเู้ รยี นเปนสาํ คัญ 4) มาตรฐานทีวา่ ดว้ ยการประกัน คณุ ภาพภายใน การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก รอบสี (พ.ศ. 2559 – 2563) ตามมติของสาํ นกั งานรบั รองมาตรฐานและ ประเมนิ คณุ ภาพการศึกษา (สมศ.) ใน การประชุมครงั ที 10/2560 เมอื วนั ที 12 กันยายน 2560 กําหนดกรอบ แนวทางการ ประเมนิ คณุ ภาพภายนอกรอบสี ไวด้ งั นี ระดบั การประเมนิ แบง่ ออกเปน 4 ระดบั ดงั นี 1.การศึกษาปฐมวยั มี 3 ดา้ น 1. ความเหมาะสม และความเปนไปได้ของระบบประกันคณุ ภาพภายใน 2. ความเชอื ถือไดข้ องระบบประกันคณุ ภาพภายใน 3. ประสทิ ธผิ ลของระบบประกันคณุ ภาพภายในทีเกิดกับเด็ก 2.การศึกษาขนั พนื ฐาน มี 3 ดา้ น 1. ความเหมาะสม และความเปนไปไดข้ องระบบประกันคณุ ภาพภายใน 2. ความเชอื ถือไดข้ องระบบประกันคณุ ภาพภายใน 3. ประสทิ ธผิ ลของระบบประกันคณุ ภาพภายในทีเกิดกับผเู้ รยี น

3.อาชวี ศึกษา มี 2 ดา้ น 1. ดา้ นประสทิ ธภิ าพการจดั การเรยี นการสอน 2. ดา้ นประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การศึกษา 4.อุดมศึกษา มี 5 ดา้ น 1. ผลสมั ฤทธใิ นการบรหิ ารจดั การตามพนั ธกิจทีตอบสนองต่อการพฒั นาเศรษฐกิจและ สงั คมของ ประเทศ 2. คณุ ภาพบณั ฑิต (ตรี โท เอก) 3. คณุ ภาพงานวจิ ยั 4. ผลของการบรกิ ารวชิ าการ 5. ผลของการประกันคณุ ภาพภายใน

2.การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกในระดับต่างๆมแี นวทางการดําเนนิ งาน อยา่ งไร ตอบ การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกในระดับต่างๆมแี นวทางการดําเนินงานดังนี แนวคิดหลัก 1) การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกต้องมคี วามเชอื มโยงกับระบบประกันคณุ ภาพ ภายในของ สถานศึกษาและหนว่ ยงานต้นสงั กัดในการปฏิบตั ิหนา้ ที ทีรบั ผดิ ชอบใหบ้ รรลุ ถึงเปาหมาย มาตรฐานทีกําหนด 2) การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกต้องมคี วามท้าทายและชว่ ยกระต้นุ หน่วยงานที เกียวขอ้ งใหก้ ิจการ สง่ เสรมิ การยกระดบั คณุ ภาพของสถานศึกษา วตั ถปุ ระสงค์ 1) สรา้ งมาตรฐานการตรวจประเมนิ (Quality Code/ Criteria/ Guideline) และ สง่ เสรมิ ให้ สถานศึกษาสรา้ งมาตรฐานการจดั การศึกษาทีมคี ณุ ภาพ ทกุ ระดับและทกุ กล่มุ ประเภท 2) ประเมนิ คณุ ภาพภายนอกเพอื สะท้อนคณุ ภาพการจดั การศึกษา พรอ้ มทัง รายงานสถานการณ์ ดา้ นคณุ ภาพการศึกษาเพอื ใหข้ อ้ มูลแก่รฐั บาล เปาหมาย มมี าตรฐานสาํ หรบั การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกตามหลักเกณฑ์ทีกําหนดไวใ้ น กฎหมายทีเกียวขอ้ ง ติดตาม และตรวจสอบคณุ ภาพการจดั การศึกษา ของสถานศึกษา โดยคํานึงถึงบรบิ ทของสถานศึกษา มาตรฐาน การศึกษาชาติและมาตรฐานระดบั สากล การแบง่ กล่มุ ประเภทของสถานศึกษา การศึกษาปฐมวยั แบง่ ออกเปน 3 ลักษณะ การศึกษาขนั พนื ฐาน แบง่ ออกเปน 2 ลักษณะ อาชวี ศึกษา แบง่ ออกเปน 3 ประเภท ตาม พรบ.การอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2551 อุดมศึกษา แบง่ ออกเปน 4 กล่มุ ตามประกาศกระทรวง ศึกษาธกิ าร เรอื งมาตรฐาน สถาบนั อุดมศึกษา พ.ศ. 2554 หลักเกณฑ์การ ประเมนิ แต่ละระดบั การศึกษาปฐมวยั ,การศึกษาขนั พนื ฐาน ใชก้ ลไกการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก การศึกษาขนั พนื ฐาน ใชก้ ลไกการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก อาชวี ศึกษา การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก อุดมศึกษา ประเมนิ ตามพนั ธกิจของสถานศึกษาระดับอุดมศึกษา

มาตรฐานการประเมนิ การศึกษาปฐมวยั มี 3 ดา้ น 1. ความเหมาะสม และความเปนไปได้ของระบบประกันคณุ ภาพภายใน 2. ความเชอื ถือไดข้ องระบบประกันคณุ ภาพภายใน 3. ประสทิ ธผิ ลของระบบประกันคณุ ภาพภายในทีเกิดกับเด็ก การศึกษาขนั พนื ฐาน มี 3 ดา้ น 1. ความเหมาะสม และความเปนไปได้ของระบบประกันคณุ ภาพภายใน 2. ความเชอื ถือไดข้ องระบบประกันคณุ ภาพภายใน 3. ประสทิ ธผิ ลของระบบประกันคณุ ภาพภายในทีเกิดกับผเู้ รยี น อาชวี ศึกษา มี 2 ดา้ น 1. ดา้ นประสทิ ธภิ าพการจดั การเรยี นการสอน 2. ดา้ นประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การศึกษา อุดมศึกษา มี 5 ดา้ น 1. ผลสมั ฤทธใิ นการบรหิ ารจดั การตามพนั ธกิจทีตอบสนองต่อการพฒั นา เศรษฐกิจและสงั คมของ ประเทศ 2. คณุ ภาพบณั ฑิต (ตรี โท เอก) 3. คณุ ภาพงานวจิ ยั 4. ผลของการบรกิ ารวชิ าการ 5. ผลของการประกันคณุ ภาพภายใน องค์ประกอบการประเมนิ ระดบั การศึกษาปฐมวยั และระดบั การศึกษาขนั พนื ฐาน ไมไ่ ด้ระบุองค์ประกอบ ระดบั อาชวี ศึกษา มี 2 ดา้ น 4 องค์ประกอบ ระดบั อุดมศึกษา มี 5 ดา้ น 11 องค์ประกอบ ประเดน็ การพจิ ารณา(ตัวบง่ ชเี ดมิ ) การศึกษาปฐมวยั มี 8 ประเดน็ การพจิ ารณา การศึกษาขนั พนื ฐาน มี 6 ประเดน็ การพจิ ารณา อาชวี ศึกษา มี 14 ประเดน็ พจิ ารณา อุดมศึกษา มี 32 ประเดน็ การพจิ ารณา

3.เกณฑ์การประเมนิ คณุ ภาพแต่ละระดับมคี วามแตกต่างกันอยา่ งไร มเี หตผุ ลอยา่ งไรในการจดั ทําเกณฑ์ทีแตกต่างเหล่านนั ตอบ 1. เกณฑ์พนื ฐาน (Common Standards) เหมอื นกันทกุ ระดับ 2. เกณฑ์ท้าทาย (Challenging Standards) มคี วามแตกต่างตรงประเด็นที ประเมนิ ขนึ อยูก่ ับบรบิ ทของสถานศึกษาแต่ละระดบั เหตผุ ล คํานงึ ถึงบรบิ ทของสถานศึกษา มาตรฐานการศึกษาแหง่ ชาติและมาตรฐานระดบั สากล หลักเกณฑ์การประเมนิ แต่ระดบั มดี งั นี การศึกษาปฐมวยั ใชก้ ลไกการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก เพอื กระต้นุ และจูงใจใหเ้ กิด การยกระดบั คณุ ภาพการศึกษา ทีสอดคล้องกับความต้องการจาํ เปนและยุทธศาสตรข์ อง ประเทศ เน้นการประเมนิ เพอื รบั รองคณุ ภาพของระบบ ประกันคณุ ภาพภายในของสถาน ศึกษา การศึกษาขนั พนื ฐาน ใชก้ ลไกการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก เพอื กระต้นุ และจูงใจให้ เกิดการยกระดบั คณุ ภาพการศึกษา ทีสอดคล้องกับความต้องการจาํ เปนและยุทธศาสตร์ ของประเทศ อาชวี ศึกษา การประเมนิ คณุ ภาพภายนอก ต้องมคี วามเชอื มโยงกับระบบประกัน คณุ ภาพภายในของ สถานศึกษาและหน่วยงานต้นสงั กัดในรปู แบบของการตรวจทานซาํ (Double Check) การประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอก ต้องสง่ เสรมิ ใหเ้ กิดการยกระดบั คณุ ภาพการจดั การอาชวี ศึกษาใหม้ มี าตรฐานในระดับสากล อุดมศึกษา ประเมนิ ตามพนั ธกิจของสถานศึกษาระดับอุดมศึกษาที สอดคล้องกับ ความต้องการตาม แผนยุทธศาสตรช์ าติใชข้ อ้ มูลพนื ฐานรว่ มกันและการประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอกต้องสามารถตอบสนองกับ การประกันคณุ ภาพภายในทีมคี วามหลากหลาย และ พจิ ารณาประเดน็ ความเปนนานาชาติและการเรยี นรูท้ ี หลากหลาย (Diversity of Knowledge) ของสถานศึกษาระดบั อุดมศึกษา

1. เกณฑ์พนื ฐาน (Common Standards) 2. เกณฑ์ท้าทาย (Challenging Standards)

4.ขนั ตอนการดําเนนิ งานในการประกันคณุ ภาพภายนอก มกี ารดําเนนิ การอยา่ งไร ตอบ ขนั ตอนการดาํ เนินงานประเมนิ คณุ ภาพภายนอกรอบสี มขี นั ตอนดังนี 1) สถานศึกษาประเมนิ ตนเอง (Self-Assessment) วเิ คราะห์ สงั เคราะหผ์ ลการดาํ เนนิ งานตามระบบการประกันคณุ ภาพภายใน แล้วจดั สง่ รายงาน การประเมนิ ตนเองทีไดร้ บั ความเหน็ ชอบจากต้นสงั กัดให้ สมศ. ตามระยะเวลาและเงือนไขทีกําหนด 2) สมศ. วเิ คราะหข์ อ้ มูลพนื ฐานของสถานศึกษา (Pre-Analysis) จากฐานขอ้ มูลของ หนว่ ยงานต้นสงั กัด เพอื ตรวจสอบความพรอ้ มดา้ นปจจยั การ ดาํ เนนิ งานของสถาน ศึกษาขนั ต้นตามโปรแกรมการตรวจสอบทีกําหนด 3) คณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกประชุมพจิ ารณาผลการดําเนินงานของสถานศึกษาจาก รายงานการประเมนิ ตนเองรว่ มกับผลการวเิ คราะหข์ อ้ มูลพนื ฐาน (Pre-Assessment) เพอื วางแผนการลงพนื ทีตรวจเยยี มตามมาตรฐาน และเกณฑ์การประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอก รวมทังระบุประเดน็ จุดแขง็ ประเด็นปรบั ปรงุ และกําหนดวนั ลงพนื ทีตรวจ เยยี ม 4) คณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกลงพนื ทีตรวจเยยี ม (Site Visit) เพอื ประชุมเสวนา สรา้ งสรรค์รว่ มกับผมู้ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี และเก็บรวบรวมขอ้ มูลเชงิ คณุ ภาพกับบุคลากร หลักฐานเชงิ ประจกั ษ์ และหนว่ ยงาน/บุคคลทีมสี ว่ นเกียวขอ้ งเพมิ เติม รวมทังทําการ รายงานผลประเมนิ ดว้ ยวาจา 5) คณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกจดั ทํารายงานผลการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก (EQA Report) พรอ้ ม ขอ้ เสนอแนะเพอื การปรบั ปรงุ พฒั นาคณุ ภาพการศึกษาแล้วจดั สง่ ให้ สมศ. เพอื พจิ ารณาใหก้ ารรบั รองผลการประเมนิ จากนนั สมศ.จะจดั สง่ ใหก้ ับสถาน ศึกษาและหนว่ ยงานต้นสงั กัดหรอื หนว่ ยงานทีกํากับดแู ลสถานศึกษานันๆ เพอื ใช้ ประโยชนต์ ่อไปภายในระยะเวลา 7 วนั นบั ถัดจากวนั ทีคณะกรรมการบรหิ ารสมศ.ใหก้ าร รบั รองผลการประเมนิ

5.การประกันคณุ ภาพภายในและการประกันคณุ ภาพภายนอกมจี ุดเชอื ม ประสานต่อกันอยา่ ไร ตอบ การประกันคณุ ภาพภายในกับการประเมนิ คณุ ภาพภายนอกเชอื มโยงกันด้วย มาตรฐานการศึกษาโดยสถานศึกษาจะใชม้ าตรฐานการศึกษาใดก็ได้ตามความเหมาะสมและ บรบิ ทของสถานศึกษาแต่ควรมสี ว่ นทีสอดคล้องกับมาตรฐานการประเมนิ ภายนอก ซงึ พฒั นาตามจุดมุง่ หมาย หลักการและแนวการจดั การศึกษาของพระราชบญั ญตั ิการศึกษา แหง่ ชาติรวมอยูด่ ว้ ย การประกันคณุ ภาพภายในเปนกระบวนการประเมนิ ผลและการติดตาม ตรวจสอบ คณุ ภาพและมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาซงึ ขอ้ มูลทีได้จากการรายงานการประเมนิ ตนเองของสถานศึกษาจะต้องสง่ ใหส้ าํ นักงานรบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการ ศึกษา (องค์การมหาชน)เพอื ใหค้ ณะผปู้ ระเมนิ ภายนอกได้ศึกษาอยา่ งละเอียดก่อนการ ตรวจเยยี มสถานศึกษา การประกันคณุ ภาพภายนอกเปนงานทีต่อเนืองและสมั พนั ธก์ ับการประกันคณุ ภาพ ภายใน และเปนการตรวจสอบผลการประเมนิ ตนเองของสถานศึกษาตามมาตรฐานการ ศึกษาเพอื การประเมนิ ภายนอกระดับการศึกษาขนั พนื ฐานเพอื ใหข้ อ้ เสนอแนะในการ ปรบั ปรุงการดาํ เนนิ งานแก่สถานศึกษาและทําใหส้ ถานศึกษาสามารถพฒั นาคณุ ภาพในการ จดั การศึกษาไดอ้ ยา่ งต่อเนือง การประเมนิ คณุ ภาพภายนอกจงึ มคี วามสมั พนั ธก์ ับการ ประกันคณุ ภาพภายใน

6.ในฐานะทีท่านเปนครูผสู้ อน ท่านมบี ทบาทโดยตรงหรอื โดยทางอ้อม อยา่ งไรในกระบวนการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก ตอบ การประกันคณุ ภาพภายนอกเปนงานทีต่อเนอื งจากการประกันคณุ ภาพภายใน ซงึ สถานศึกษาจะต้องจดั ทํารายงานการประเมนิ ตนเองเปนประจาํ ทกุ ป เพอื เสนอ สาํ นักงานรบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศึกษา เพอื รบั การประเมนิ คณุ ภาพ ภายนอก (สาํ นักงานรบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศึกษา 2544: 7) บทบาทของครใู นการรบั การตรวจสอบและการประเมนิ คณุ ภาพจากภายนอก มี 3 บทบาท คือ -รว่ มจดั ทํารายงานการศึกษาตนเอง (SSR) ของสถานศึกษา -รบั การตรวจเยยี มของผปู้ ระเมนิ จากภายนอก -รบั ขอ้ เสนอแนะจากสาํ นกั งานรบั รองมาตรฐานและประเมนิ คณุ ภาพการศึกษามา ดาํ เนินการใหม้ กี ารปรบั ปรุงแก้ไข