สัตว์อสูรในตำนานเทพกรีก-โรมัน

เร่อื งสัตวอ สรู ในเทพกรีก-โรมนั

สมาชิกกลมุ 1.นางสาว เขมมิกา รตั นงั เลขที่ 17 2.นางสาว ถนิมพร วงคษ าสุข เลขท่ี 18 3.นางสาว นมิ ติ ตา วรรณวงศ เลขที่ 20 4.นาย ภาวศุทธ์ิ ปก กํ่า เลขท่ี 22 5.นาย พีรพล จโิ นเขียว เลขท่ี 28 6.นางสาว ธนาภรณ วงศชยั วะ เลขท่ี 29 7.นางสาว สุนทรารัตน อัคคะ เลขท่ี 33

เรื่องราวเหลานก้ี ็เปนบทพิสูจนถ ึงคณุ คา และความหมายในเชิง นามธรรมของเร่ืองเลาดวยกนั แทบทั้งสิ้น ไมว าในเทพปกรณัมของชาตใิ ดใน โลก แนนอนท่ีสุดวา มักจะปรากฏเรือ่ งราวของบรรดาสตั วประหลาดที่มาใน รปู ของคน หรอื สัตวแ ทบท้ังสน้ิ สวนหน่งึ มองกนั วา สาเหตทุ ที่ าํ ใหค นเราจติ นาการเรอื่ งราวขึ้นมาน้ัน ก็ เพราะพ้ืนฐานของการไมรโู ดยเฉพาะในอดตี ท่ีรบั รูและเขาในทางชวี วิทยา ยังมนี อยและทง้ั การเรียนรูดา นภูมิศาสตรยังไมกวางขวาง ทําใหจ นิ ตนาการ ความแปลกและแตกตา งนน้ั ออกไปไกลเสียจนบางคร้ังยากท่จี ะเขา ใจได กระนน้ั ส่งิ ที่พสิ ูจนแ ละยอมรบั กันแลวก็คอื แทจริงเรือ่ งราวท่เี กิดขน้ึ ซง่ึ มัก จะเก่ยี วของกบั บรรดาเทพและตอ งมีสัตวประหลาดนน้ั มกั จะสามารถตคี วาม ไดต ามโครงเรื่องท่จี ะตองมีการแบง แยกคตู รงขามเอาไวอยา งชดั เจน เปนคตู รงขามท่ีเปน ความดกี ับความช่ัว เทพกับมาร ขาวกบั ดําหรือคนกับ สตั ว

อคี ิดนา (Echidna) อคี ิดนา (Echidna) ในตาํ นานของกรีกนน้ั เปน สตรีที่งดงาม แตทอนลางเปน งู ขนาดยกั ษ เปน ภรรยาของไทฟอน อีคดิ นาถกู ยกั ษร อ ยตาอารกสั ซ่งึ เปน ผูรบั ใช ของฮรี าสังหาร นางเปน อสรู กายท่ไี มคอ ยมีบทบาทมากนกั ในจํานวนอสรู กายท่อี อกอาละวาด ในยคุ ตํานานเทพกรีก แตสาเหตทุ ที่ าํ ใหช ่อื เสียงของอสูรกายตนน้เี ปนที่ปรากฏได หรือไดร ับการกลาวถงึ กเ็ พราะนางเปน มารดาผูใหก ําเนดิ อสรู กายทีโ่ ดงดังถึง 6 ตวั ไดแ ก มงั กรสองรอ ยตาลาดอน(Ladon) สฟงซ(Sphinx)อสูรคนครงึ่ นก ไฮดรา (Hidra)อสูรกาย 9 หัว อสูรกายราชสีหน เี มยี น(Nemean) คิเมรา(Chimera)อสรู ซ่งี มีหวั เปนสิงโต แพะ และงู เซอรเบอรัส(Cerberus)สุนัข 3 หัว

ไทฟอน (Typhon) ไทฟอน (Typhon) เปนอสูรกายยกั ษซ ่ึงไดเ กดิ มาจากพระแมธ รณีไกอา (บา งคมั ภีรบอก วาเปนเจอา ไกอา หรือไมอา) กบั ปศาจทารทารัสซ่งึ ถือกําเนดิ เปน ไทฟอน (ในหนงั สอื Mythology ของเฮดธิ แฮมิลตน อธบิ ายไวว าไทฟอนเปนอสุรกายรอ ยหวั ตาลุกไฟ และสามารถ พน ไฟได) บางก็วา รางกายเปนคน นํ้าตาเปนพิษ มหี วั รอยหัว ซงึ่ เจอาไดสง่ั ใหไ ทฟอนไปโคน เขา โอลิมปส พลังของไทฟอนรายกาจถงึ ขน้ั สามารถกางปก ปด โลกได เม่ือเคล่อื นไหวรางกายจะ กลายเปน พายุขนาดใหญ นอกจากนไ้ี ทฟอนยังเปน บิดาของปศ าจท้ังปวง สว นมารดาของปศ าจ ทงั้ ปวงนัน้ คอื อคี ิดนา และตอ มาผูคนทีเ่ คยเรยี กพายนุ วี้ า ไทฟอน กเ็ พ้ยี นมาเปน ไตฝ ุน จนถงึ ทุกวนั น้ี

ลาดอน[Ladon] ลาดอน มังกรรอยหัว[Ladon] เปน บุตรของไทฟอน(Typhon) และอคี ิดนา (Echidna) ลักษณะท่ีเหมือนๆกันในหลายตํานานคือ เปน มงั กร ทีม่ ีหวั ถึงหนึ่งรอย ฟหัว) มีหนาที่เฝาสวนแหง เทพธดิ าเฮสปร ดิ ีส(Hespirides) ธดิ าแหง รัตติกาล ท่ซี ึง่ วากันวา เปน ท่ีเกบ็ แอปเปลทองคาํ ซง่ึ สว นแหงน้ี มที ่ตี ้ังอยู ณ สุดขอบโลก มันมกั จะเลน ซอ นแอบกับเฮสปริดสิ อยูใ นสวนของนาง…

สฟงซ(sphinx) สฟงซข องกรีกเปน หน่ึงในลกู ๆ ของอคี ิดนาและไทฟอน สฟง ซมีใบหนาและทรวงอกของหญงิ สาว ทอนลางเปน สงิ โตและมีปกแบบนกอนิ ทรี มีลกั ษณะนิสยั ชอบทรยศหกั หลัง กาวรา วรนุ แรง และ กระหายเลือด และพวกนีย้ งั ชอบกินคนเปนอาหารดวย ลักษณะท่ีเดน ชดั ของสฟง ซ กรกี อกี อยา งหนง่ึ กค็ ือ ความคลา ยแมว หรือจะวา อกี ทีกค็ ลา ยผูหญิง ดว ย นน่ั คอื มนั จะพูด คุยหยอกเหยอ่ื ของมนั กอนทจ่ี ะกินเขาไป แตอยา งไรก็ตาม ถา หากเกิดเหยือ่ หนี รอดไปได สฟง ซจะบินดงิ่ ท้งิ ตัวกระแทกพื้นหรอื อะไรสักอยาง ดวยความโกรธเกรยี้ วจนตายไปเอง

ไฮดรา (Hydra) ไฮดรา (Hydra) เปนสัตวประหลาดในเทพปกรณัมกรีก มลี กั ษณะเดน คือ มหี ลายหวั แตละหวั คลา ยงู ไฮดรามหี วั ทงั้ หมด 9 หวั เมือ่ แตละหัวทถ่ี กู ตดั จะมีหวั งอกขน้ึ ใหมไ ดไมม ที ส่ี ิ้นสดุ บางปกรณัม กลาววา มี 100 หัว บางกว็ า ไฮดรามลี ําตวั คลายสุนัข รางกายปกคลมุ ดวยเกลด็ และมีหางเหมอื นมงั กร ลมหายใจของไฮดรา มีอนั ตรายถึงขนาดท่ีทําใหผทู เี่ ขาใกลถ งึ แกค วามตาย ไฮดราเปนทายาทของ ไทฟอนและอคี ิดนา ไฮดรา อาศัยอยูท่ีทะเลสาบเลอนา และถูกปราบโดยเฮราคลสี จัดเปนหนึง่ ในภารกิจ 12 ประการ ของเฮราคลสี

ราชสีหน ีเมยี น (Nemean) ราชสหี นเี มยี น Nemean เปนลกู ของอสูรกายไทฟอน และอสรู กายอคิ ิดนา มันคือหลานของ กี อา (Gaea) พระแมธรณีนั่นเอง นีเมียนอาศัยอยทู บี่ าน Nemea ลักษณะและอทิ ธฤิ ทธ์ิของอสกู ายนเี มยี น นเี มยี นเปนสงิ โตยกั ษ์หนังเหนยี ว อาวุธธรรมดาไมส ามารถทาํ อันตรายมนั ได เมอื่ เฮอรค วิ ลิส (Hercules) ซง่ึ เปนบุตรของเทพเจา ซอี สุ และเจา หญิงแอลคม ีนี (Alcmene) ไดรับคาํ ส่งั จาก ยูรทิ ูส (Eurytheus) กษัตรยิ แ หง ไมซนิ ี ซงึ่ เปนญาติแตไมคอยชอบหนาเฮอรค ิวลสิ เทา ใดนกั สง่ั ใหเขาทาํ งาน เส่ยี งอันตราย 12 อยาง เพอ่ื เปน การไถบาปตามคําทํานายของคนทรงจากเทวาลัยพยากรณ แหง เดลฟ งานช้นิ แรกยูรทิ สู ไดส ั่งใหเฮอรค ิวลสิ ไปจดั การ กบั เจา อสรู ากายราชสหี น ีเมียน

คเิ มยี รา (Chimera) คิเมยี รา (Chimera) เปนสตั วใ นเทพปกรณมั กรีก เปน ลูกของอคี ดิ นาและไทฟอน เปน พช่ี ายของ เซอรเบอรัส คิเมียรามรี า งกายกาํ ยาํ และเปนทร่ี วมของสัตวร าย 3 ชนดิ คอื สวนหวั ถึงหนา อกเปน สิงโต ลําตัวเปน แพะบ้ันทายเปนมังกรหรอื งู นอกจากนี้ ยังสามารถพน ไฟไดเหมอื นมังกรอีกดว ย คเิ มี ยราถูกวีรบรุ ุษเบลเลอโรฟอนผูขีม่ า บนิ เพกาซัสแทงตายดว ยหอก เพราะคเิ มียราประกอบดว ยสว นของสตั วร า ย 3 ชนดิ ท่ีไมน ารวมกันได ปจ จุบนั คาํ วา คิเมยี รา จึง เปนชอื่ เรียกส่งิ มีชีวติ รูปรา งแปลกประหลาดหลายชนิด เชน ปลาทะเลนํา้ ลึกกระดูกออนจําพวกหนึ่ง

เซอรเบอรสั (Cerberus) เซอรเบอรสั หรือ เครเ บรอส (Cerberus) ในเทพปกรณมั กรีกและโรมนั เปน หมาหลายหัว (ปกติมสี าม) มีหางอสรพษิ พงั พานงู และกรงเล็บสงิ โต มันเฝา ทางเขา โลกบาดาลเพอ่ื ปอ งกนั คนตายมิใหห ลบหนีและคนเปน มใิ หเ ขา เซอรเ บอรสั ปรากฏในวรรณกรรมกรกี และโรมนั โบราณหลายงาน และในงานศิลปะและสถาปตยกรรมทง้ั โบราณและสมัยใหม แมการ พรรณนาเซอรเบอรัสแตกตา งกนั แลวแตตีความ ความแตกตา งท่ีสาํ คัญท่สี ุด คอื จํานวนหวั แหลง ขอมลู สวนมากอธบิ ายหรอื บรรยายไวสามหัว แตแ หลงอื่นแสดงเซอรเ บอรัสมีสองหวั หรือหวั เดยี ว มแี หลงนอ ยกวา น้นั ทีแ่ สดงจาํ นวนตา ง ๆ บา งวาหา สิบหรอื กระทงั่ หน่งึ รอ ย

เพกาซัส (Pegasus) เพกาซสั หรอื เปกาซอส หมายถึง แข็งแรง เปน สัตวใ นเทพนยิ ายกรกี มีลกั ษณะเปน มา รางกํายําพวงพสี ีขาวบรสิ ุทธิ์ และมปี ก อนั กวา งสงางามเหมอื นนกพิราบ ประวัตขิ องเพกาซสั ตัวน้ีคอ นขางจะนาขนลุกอยูส ักหนอย เรือ่ งเรม่ิ มาจากนางการก อน เมดูซา ถกู วีรบรุ ุษเพอรซอี สุ ฟนคอขาดตาย ในขณะท่นี างส้นิ ใจตายนัน้ มีรา งของมา กํายํา พวงพี พรอมดวยปกอันกวางสงางามกระโจนออกมาจากลาํ คอของนาง มา ตวั นัน้ คอื เพกา ซสั น่นั เอง เม่อื ออกมาแลวมนั กแ็ ผลงฤทธ์ิ จนไมมีใครสามารถปราบได ทั้งที่เพกาซัสเปน ความหวงั ของใครหลายๆคน นอกจากความเกงกลา ในการวิ่งและบนิ แลว เพกาซัสยงั มคี วามสามารถอีก อยางคือตอนท่ีมันเกิดมาใหมๆและออกวิง่ อยา งคึกคะนองนั้น นา้ํ ทก่ี ระเซน็ จากรอยเทาที่มันวง่ิ กอ ใหเกดิ นาํ้ พสุ วยงามท่ีกวีและศิลปน ชนื่ ชมกันนักหนา คอื นํ้าพฮุ ปิ โปครีนี (Hippocrene) ท่ี

กรฟิ ฟน (griffin) กริฟฟอน หรอื กริฟฟน (griffin, gryphin, griffon หรอื gryphon) คอื สัตวใ นเทพนยิ ายรางกายเปนครึ่งนกอินทรี ครึ่งสิงโต โดยสวนหวั ขาคูหนาและปก เปนนกอนิ ทรี สวนลาํ ตวั และขาคูหลงั เปนสงิ โต และมหี างเปนงู บางจาํ พวกกม็ ี หางของสิงโต ขนบนหลังเปน สีดาํ ขนทอี่ ยูขา งหนา เปนสีแดง สว นขนปก เปนสีขาว อาศยั อยใู นถ้ําตามภเู ขา ตามตาํ นานกรกี กริฟฟนเปนสัตวเทพผูพทิ ักษเ หมืองทองคาํ ของดนิ แดนไฮเปอรโบเรีย (ดนิ แดนในตํานานซง่ึ อยู ทางข้ัวโลกเหนือ มแี สงอาทติ ย และความอุดมสมบูรณต ลอดกาล) เปนรูปจําแลงของเทพีเนเมซสิ เทพแหง ความ พยาบาท ซึ่งทําหนา ที่หมนุ วงลอ แหงโชคชะตา, นอกจากนยี้ ังเปนผูลากรถมาของพระอาทติ ย (เทพอพอลโล) อีกดวย กริฟฟนน้ันเปนสัญลักษณข องพลังอาํ นาจ และบางคร้ังยังถือวากริฟฟน เปนสัญลักษณข องความหย่ิงยโสอกี ดวย

เมดูซา (Medusa) เมดูซาเปนสตั วประหลาด กอรกอน ท่วั ไปอธบิ ายวา มใี บหนามนุษย มีงูพิษเปนผม หากจองเธอโดยตรงจะถกู เปล่ยี นเปน หนิ แหลง ขอมลู สว นมากอธบิ ายวาเธอเปน ธิดาของฟอรซีสและซโี ต เมดซู าถูกวรี บรุ ษุ เพอรซิอุสตดั หวั จากนั้นเขาใชศรี ษะเธอเปนอาวุธ[1] กระทัง่ เขาถวายแดเ ทพีอะธนี าซึ่งนาํ ไป ติดบนโลข องพระนาง ในสมยั โบราณคลาสสิก ภาพศรี ษะเมดูซาปรากฏในอปุ กรณขับไลความช่ัวรา ย เรยี ก กอรกะ เนยี น

นมิ ฟ (nymph) นิมฟ (nymph) คือสตรีท่ีเปน รางตัวแทนของส่ิงตา งๆ ในธรรมชาติ ไมวาจะเปนรางที่ยดึ ติดกับสถานท่ีแหงใด แหงหนงึ่ หรือเปนผตู ดิ ตามของเหลาทวยเทพ ซึ่งโดยปกตแิ ลวมักจะตกเปน เปาหมายของเหลา ซาไทร (satyr) ตณั หาจัด วอลเตอร เบอรเ คิรต (Walter Burkert) กลา ววา \"ความคดิ ที่วา แมน ํา้ คอื เทพเจา และน้าํ พุคอื นมิ ฟนนั้ ไมได เปนแคค วามนกึ คดิ ของนักกวี หากแตยังเปนถงึ ความเช่ือและพธิ กี รรมอกี ดวย การบชู าเทพเจา เหลานี้ถูกจาํ กดั อยู เพียงสถานท่ีหนึ่งที่ใดทีพ่ วกเขาไมสามารถแยกออกจากสถานทแ่ี หง นน้ั ได\" นิมฟน บั เปน บุคคลาธิษฐานของการ สรรสรางของธรรมชาติ ซ่งึ บอยครัง้ มกั ใชเปนสญั ลกั ษณข องน้ําพุ

เซนทอร (centaur) เซนทอร (centaur) เปนสัตวช นดิ หน่งึ ในเทพปกรณมั กรกี มรี างสว นบนเปนมนษุ ยผ ชู าย แตสว นลาํ ตัวลงไป เปนมา หนมุ ท่มี กี ลามเนอ้ื เปน มัด ๆ สงางาม อาศัยอยูแถบภูเขาของอาคาเดีย และเทสสาลีในประเทศกรีซ เซนทอรมสี องตระกูล โดยตระกูลหนึ่งเกิดจาก อิคซอน อนั ธพาลแหงสวรรคท ขี่ ้ึนชอื่ กบั อกี ตระกูลที่เกดิ จากโค รนสั ฝายหลังมอี ุปนิสัยดีแตกตา งจากฝายแรกมาก เซนทอรต ระกลู อคิ ซอน เกดิ จากอิคซอนกับเนฟลี มีพละกาํ ลงั มาก ชอบด่มื ไวนกับชอบไลค วาผหู ญิง ซํ้าชอบ ทะเลาะเวลาเมา เซนทอรจ งึ ถูกมองวาเปน พวกข้เี มาไมกลวั ใครทัง้ สน้ิ

ฟอน (faun ฟอน (faun) เปน สตั วใ นเทพปกรณัมโรมัน ทอนบนจากศรี ษะลงไปถึงเอวเปน มนษุ ยแตม เี ขาและหูของแพะ ทอ นลา งจากเอวถงึ เทา เปน แพะ อาศยั อยใู นปา มคี วามเก่ียวของกบั เซเทอรในเทพปกรณัมกรีก ฟอนสรา งความกลัวใหแ กมนษุ ยที่กําลงั เดินทางในสถานที่ทเ่ี ปลี่ยว และหางไกลจากเมือง แตส ามารถชว ย บอกทางใหแกม นษุ ยท กี่ าํ ลงั หลง สงิ่ น้พี บไดในนิทานเร่อื ง เซเทอรแ ละนกั เดนิ ทาง (The Satyr and the Traveller) ซื่งชื่อเรอ่ื งในภาษาละตินคอื เฟานุส (Faunus; แปลวา ฟอน ในภาษาละติน) เดิมที ฟอนกับเซ เทอรเปนสตั วท ตี่ างกันมาก คอื ฟอนเปน สตั วค รง่ึ มนษุ ยค รึง่ แพะ สว นเซเทอรเปนคนแคระทอ่ี ัปลักษณ อว น ลา่ํ สนั และมขี นมาก หรอื บางทีเช่ือวาเปน คนปา มหี ูและหางของมาหรือลา นอกจากน้ี เคยเช่อื กนั วา เซ เทอรมเี สนหกบั มนุษยเพศหญงิ มากกวาฟอน และฟอนไมฉลาดเหมือนเซเทอร