ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ชุดที่ 5) พัฒนาอาชีพให้มีความมั่นคง (อช31003)

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชดุ ที่ 5) 20 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ชดุ ที่ 5) สาระการประกอบอาชพี รายวชิ า พัฒนาอาชพี ให้มคี วามมน่ั คง (อช31003) เร่อื ง โครงการพฒั นาอาชพี สคู่ วามมั่นคง ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย โดย นางสาวปรารถนา ชโี พธิ์ ครชู านาญการ ศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอโนนสงู สานกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยจังหวดั นครราชสีมา สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั สานักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดที่ 5) 21 ก คานา ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ สาระการประกอบอาชีพ รายวิชา พฒั นาอาชีพใหม้ ีความมัน่ คง (อช31003) ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เรอ่ื ง โครงการพัฒนาอาชพี ให้มีความม่นั คง จัดทาขนึ้ เพอื่ เปน็ เครือ่ งมอื ในการพฒั นาการเรียนร้ขู องผเู้ รียนที่ไม่มีเวลามาพบกลุ่ม โดยใหผ้ เู้ รยี นไดศ้ กึ ษาเรยี นรจู้ ากชดุ กจิ กรรม การเรียนรู้ทาแบบทดสอบก่อนศึกษาเรียนรู้ ผู้เรยี นศึกษาเรยี นรดู้ ้วยตนเองจากใบความรู้ และศึกษาเพ่ิมเติม จากสื่อต่าง ๆ ทาใบงาน และทาแบบทดสอบหลังศกึ ษาเรียนรู้ ซง่ึ ผเู้ รียนสามารถวัดความกา้ วหนา้ การเรียนรู้ ของตนเองได้ ผูจ้ ดั ทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชดุ กจิ กรรมการเรียนร้จู ะเป็นประโยชนต์ อ่ ผ้เู รยี น และครผู ู้สอน ท่นี าไปใชป้ ระกอบการเรียนการสอนได้เปน็ อย่างดี

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ชุดท่ี 5) 22 สารบญั หน้า ก คานา 1 คาแนะนาการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ 2 แบบทดสอบกอ่ นเรยี นชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ ใบความรู้ 4 7 เรือ่ งท่ี 1 การวิเคราะห์ความเป็นไปได้ของแผนการผลติ หรือบรกิ าร 12 เรื่องท่ี 2 การเขยี นโครงการพัฒนาอาชพี สู่ความม่นั คง 15 เรื่องท่ี 3 การตรวจสอบความเป็นไปได้ของโครงการ 16 ใบงานที่ 5 แบบทดสอบหลงั เรยี นชุดกิจกรรมการเรียนรู้

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ที่ 5) 1 คาแนะนาการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ กลุ่มสาระการประกอบอาชีพ รายวิชา พฒั นาอาชีพให้มคี วามมนั่ คง เร่อื ง โครงการพัฒนาอาชพี ให้มีความมัน่ คง สาหรบั นกั ศกึ ษาระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีผ้เู รียนจะได้ศกึ ษาต่อไปนี้ เปน็ ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ท่ผี ู้เรยี นต้องศึกษา ค้นควา้ หาความรู้ด้วยตนเอง โดยเนน้ การทาแบบทดสอบก่อนเรยี นชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ศกึ ษาเรยี นรเู้ พม่ิ เติม จากใบความรู้ และศึกษาเพิ่มเตมิ จากส่อื ตา่ ง ๆ ฝกึ ปฏบิ ตั ิทาใบงานตามหวั ข้อที่กาหนดไว้ และทา แบบทดสอบหลงั เรยี นรชู้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือให้เกดิ ประโยชนส์ ูงสุด ผเู้ รยี นควรปฏบิ ัตติ ามข้ันตอน ทีก่ าหนดไว้ในชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ตามลาดบั ดงั น้ี 1. ผู้เรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียนชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ 2. ผู้เรยี นศึกษาเรียนรดู้ ว้ ยตนเองจากใบความรู้ และศึกษาเพม่ิ เตมิ จาก ห้องสมดุ ประชาชน กศน.ตาบล แหล่งเรียนรู้ อนิ เทอรเ์ นต็ และส่อื ต่าง ๆ เร่ืองที่ 1 การวเิ คราะห์ความเปน็ ไปได้ของแผนการผลิตหรือบริการ เรือ่ งที่ 2 การเขยี นโครงการพัฒนาอาชีพสู่ความม่ันคง เรอ่ื งท่ี 3 การตรวจสอบความเปน็ ไปได้ของโครงการ 3. ผู้เรียนฝกึ ปฏิบตั ิทาใบงาน 4. ผ้เู รียนทาแบบทดสอบหลังเรียนชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ชุดท่ี 5) 2 แบบทดสอบก่อนเรยี นชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ กลุ่มสาระการประกอบอาชีพ วิชา พฒั นาอาชพี ให้มีความมน่ั คง เรอื่ ง โครงการพฒั นาอาชพี ให้มีความมั่นคง สาหรับนกั ศึกษาระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย คาชแ้ี จง ขอ้ สอบเปน็ แบบปรนยั เลือกตอบมีทั้งหมด 10 ขอ้ ให้ผเู้ รียนเลอื กคาตอบท่ีถูกตอ้ งท่สี ุดเพยี งคาตอบเดยี วและทาเครือ่ งหมาย (X) ลงในกระดาษคาตอบ จงบอกคาตอบทถี่ ูกต้องทีส่ ดุ ในแต่ละข้อ จากคาถามตอ่ ไปน้ี 1. ขอ้ ใดไมใ่ ชก่ ารวเิ คราะห์ความเปน็ ไปได้ของแผนการผลติ ก. การสรปุ ผลการปฏิบัตงิ าน ข. การออกแบบสินค้าและบริการ ค. การตัดสนิ ใจเรอ่ื งกาลังการผลติ ง. การวางแผนอตั รากาลงั พลในการผลิต 2. การวิเคราะหก์ ารจัดทาแผนการตลาดมคี วามจาเปน็ อย่างไร ก. ช่วยให้สินค้ามรี าคาสงู ข้นึ ข. ผู้ประกอบการเข้าถงึ แหลง่ เงินทนุ ค. ชว่ ยให้ผปู้ ระกอบการมีฐานะม่นั คง ง. ช่วยใหผ้ ้ปู ระกอบการผลติ สินคา้ ตรงกับความตอ้ งการของผ้บู รโิ ภค 3. การจัดทาแผนงานโครงการดา้ นการตลาดมีความจะเปน็ ตอ่ การพฒั นาดา้ นอาชพี อยา่ งไร ก. ปฏบิ ตั งิ านได้ตามจุดมุ่งหมาย ข. ปฏิบัติงานไดต้ ามแผนทว่ี างไว้ ค. ช่วยในการประหยัดต้นทุน ง. ชว่ ยในการพฒั นาอาชีพไห้ประสบผลสาเร็จและมปี ระสทิ ธภิ าพ 4. ข้อตอ่ ไปนเี้ ปน็ ความสาคัญของโครงการพัฒนาอาชีพ ยกเว้นข้อใด ก. สรา้ งมูลคา่ เพิ่มให้กบั งาน สินค้า และผลิตภัณฑท์ ่ีมีอยู่ ข. เสรมิ สร้างรายได้ หรือผลประกอบการของธุรกจิ ให้สงู ย่งิ ขน้ึ ค. งบประมาณท่ีใช้ในโครงการและระบแุ หลง่ ท่มี าของงบประมาณ ง. เพ่ิมคณุ ค่าให้กับตัวเองและหนว่ ยงานใหเ้ ปน็ ท่ยี อมรบั จากภายนอกมากยิ่งขึ้น

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดที่ 5) 3 5. ขอ้ ใดเปน็ ความหมายของแผนปฏบิ ัติการ ก. เปน็ การใช้ความคิด เพ่ือคัดเลอื กทางที่ดีท่ีสดุ ทางหนึ่ง กาหนดเปา้ หมายและวางแผนงาน ข. เป็นสง่ิ ท่รี บั ประกนั วา่ วตั ถุประสงค์ในการทางาน มีโอกาสบรรลุเปา้ หมายตามท่ีไดก้ าหนดไว้ ค. เปน็ เครอื่ งยืนยันวา่ เป้าหมายทีต่ ัง้ ไวน้ ั้นมีความเป็นไปได้รอ้ ยละ 100 เพราะมีแผนการข้ันตอน ที่ชดั เจน ง. การมองอนาคต การเลง็ เห็นจุดหมายที่ต้องการ การคาดปัญหาเหล่าน้ีไว้ล่วงหนา้ อยา่ งถกู ต้อง ตลอดจนการหาทางแกไ้ ขตา่ ง ๆ 6. ข้อใดเปน็ วตั ถุประสงค์การจดั ทาแผนปฏบิ ัตกิ าร ก. เพือ่ ป้องกันการทางานลว่ งเวลาของบคุ ลากร ข. เพือ่ ข้อมลู ประกอบการตดั สนิ ใจท่ีจะยกเลิกโครงการ ค. เพ่อื ลดการชัดแย้งทางความคดิ ระหว่างผู้บริหารและผู้ร่วมลงทนุ ง. เพอื่ ให้ม่ันใจวา่ มแี นวทางในการสรา้ งความสาเรจ็ ตามที่กาหนดไว้ 7. ถา้ ตอ้ งการทราบผลของโครงการเพ่ือนาไปปรบั ปรงุ พฒั นา จะต้องกาหนดไว้ในหัวข้อใดของทกุ โครงการ ก. การดาเนินงาน ข. ผลท่คี าดว่าจะได้รับ ค. การประเมินโครงการ ง. ระยะเวลาดาเนินงานโครงการ 8. จากการประเมินโครงการพบว่า โครงการไมบ่ รรลุวัตถปุ ระสงค์ควรดาเนนิ การอย่างไร ก. ต้งั คณะกรรมการขนึ้ เพ่ือแกไ้ ขแผนโครงการ ข. แผนโครงการเป็นทีต่ ายตวั ไม่สามารถแก้ไขได้ ค. ยกเลิกขนั้ ตอนเดมิ แลว้ ดาเนนิ การตามขนั้ ตอนใหม่ ง. เพิ่มเตมิ โครงสรา้ งเพ่ือควบคมุ มาตรฐานการดูแลคุณภาพได้ง่ายข้ึน 9. การปรบั ปรงุ คณุ ภาพโครงการสามารถดาเนนิ การได้ในช่วงใด ก. สิ้นสดุ โครงการ ข. ก่อนดาเนนิ โครงการ ค. ระหวา่ งการดาเนินโครงการ ง. ก่อน – ระหวา่ ง และส้ินสดุ โครงการ 10. วิธกี ารในขอ้ ใด ท่ีจะนาไปสกู่ ารปรบั ปรงุ แก้ไขโครงการพัฒนาอาชีพ ก. การขยายโครงการ ข. การยกเลกิ โครงการ ค. การพัฒนาโครงการ ง. การประเมินโครงการ

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ที่ 5) 4 ใบความรู้ เรอื่ งท่ี 1 การวิเคราะห์ความเปน็ ไปไดข้ องแผนการผลิตหรอื บริการ การกากับ ดูแลการขยายอาชีพ การกากบั ดูแลการขยายอาชีพเปน็ กจิ กรรมของผ้ปู ระกอบการทจี่ ะตอ้ งมรี ะบบสารสนเทศให้มองเห็น ความกา้ วหนา้ ความสาเร็จของงานในแตล่ ะภารกิจวา่ ไปถงึ ไหน ด้วยการทากจิ กรรมลกั ษณะความสาเรจ็ ในแผน กลยทุ ธม์ ากาหนดระยะเวลาที่ต้องใช้จริง เขียนเป็นผงั การไหลของงานใช้เฝา้ ระวงั การดาเนนิ งาน การดาเนนิ การกากับ ดูแลการขยายอาชพี 1. การจดั ทาผังการไหลของงานของแต่ละภารกิจ ดว้ ยการ 1.1 นาข้อความเป้าหมายกลยุทธอ์ อกมาเปน็ หัวเร่ืองสาคญั 1.2 นากิจกรรมออกมาจดั ลาดับขัน้ ตอนก่อนหลงั 1.3 นาลกั ษณะบง่ ช้คี วามสาเรจ็ ออกมากาหนดเปน็ ผลการดาเนินงาน 2. การใช้ผงั การไหล กากบั ดูแลการขยายอาชพี ดว้ ยการ 2.1 นาผังการไหลของงานติดผนงั ให้มองเห็น 2.1 ติดตามระยะเวลาตามผงั การไหลของงานว่า วนั ท่ีกาหนดกจิ กรรมดาเนนิ การเสรจ็ หรอื ไม่ ถ้าเสรจ็ กท็ าเคร่ืองหมายบอกให้รู้ว่าเสร็จ 2.2 ถ้าไม่เสรจ็ ผปู้ ระกอบการจะตอ้ งคิดตาม ค้นหาสาเหตแุ ลว้ ปฏิบัติการแกไ้ ขข้อบกพร่อง 2.3 ดาเนนิ การปรับระยะเวลาในผังการไหลของงานใหเ้ ปน็ ความจรงิ 3. ประเมนิ ผลการกากบั ดแู ลวา่ มสี ว่ นประสบผลสาเรจ็ อะไรบา้ ง และสาเรจ็ ได้เพราะอะไรเปน็ เหตุ จากน้ันดวู า่ สว่ นใดที่ไม่ประสบผลสาเรจ็ และมอี ะไรเป็นเหตุ นาผลทั้งความสาเรจ็ และความเสยี หายมาสรปุ ผล เพอื่ นาผลกลับมาแก้ไขแผนกลยุทธ์และแผนปฏบิ ตั กิ ารให้มีประสทิ ธภิ าพได้ กรอบแนวคดิ การควบคุมตรวจสอบการขยายอาชีพสูค่ วามมนั่ คง การควบคุมตรวจสอบการทางานเป็นกจิ กรรมท่ีใหก้ ารทางานเป็นไปตามข้อตกลงหรอื ข้อกาหนด พจิ ารณาดูความถูกผดิ หาข้อเท็จจรงิ ประมาณคา่ และบนั ทึกสรุปเรอื่ งราวของการดาเนินงานขยายอาชพี และ ผลที่เกิด เพ่ือนาไปสู่การวางแผนพฒั นาการขยายอาชีพใหม้ ีความมั่นคงมากยิ่งขน้ึ จงึ ขอสรุปกิจกรรมการ ควบคมุ ตรวจสอบประกอบดว้ ยกิจกรรมอยา่ งน้อย 4 กจิ กรรม ดงั น้ี (1) การควบคมุ (2) การตรวจสอบ (3) การประเมนิ (4) การรายงานผล

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดท่ี 5) 5  การตรวจสอบ   การควบคมุ การประเมิน การรายงานผล ควบคมุ การ การพิจารณาความ การประเมนิ ค่า การจัดทา ดาเนนิ งาน สารสนเทศ - ถกู ผดิ - ผลสาเรจ็ ใหเ้ ป็นไปตามข้อตกลง - หาข้อเท็จจรงิ - ผลเสีย เรอ่ื งราวของการทางาน - การลดความเสยี่ ง ผลสาเรจ็ ของผลผลติ - ผลเสีย อ- ากชาีพรพใฒั หนเ้ าปค็ นณุ ไภปาตพามข้ จดั ทาแผนพัฒนาการขยายอาชพี สู่ ความม่นั คงทสี่ งู ขน้ึ วงจรของการควบคมุ ตรวจสอบการขยายอาชีพสคู่ วามมั่นคง การควบคมุ การดาเนนิ งานขยายอาชีพ เปน็ กจิ กรรมการดูแลการดาเนนิ งานขยายอาชพี ใหเ้ ปน็ ไปตามแผนธรุ กิจ ขอ้ กาหนดและข้อตกลงดา้ น ตา่ ง ๆ ที่เก่ยี วข้องกบั คุณภาพผลผลิต ความเชือ่ ถอื ของลูกค้า โดยมขี นั้ ตอนดาเนินการ ดังนี้ การควบคมุ การดาเนนิ งานขยายอาชีพ    ศึกษาทาความเขา้ ใจ เขียนเอกสารในสิ่งทีต่ ้องทา ทาตามท่เี ขียน - แผนธรุ กจิ เอกสารคมู่ อื ทางาน - ทาตามท่ีเขียน - การลดความเสย่ี ง เอกสารข้ันตอนการ - หาข้อจากดั ข้อบกพร่อง ของผลผลิต ทางาน/ใบงาน การทางานตามเอกสาร - การพัฒนาการ เอกสารข้อกาหนด - พัฒนาเอกสารข้ันตอนการทางาน ขยายอาชพี มาตรฐานการ ดาเนินงาน

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดที่ 5) 6 จากแผนภมู กิ ารควบคุมการดาเนนิ งานขยายอาชพี มรี ายละเอยี ด ดังนี้ 1. ศกึ ษาทาความเขา้ ใจ ผู้ประกอบการตอ้ งศกึ ษาทาความเข้าใจแผนธรุ กจิ ข้อกาหนด การลดความ เสยี่ งผลผลติ และขอ้ กาหนดหรือมาตรฐานการพัฒนาอาชีพให้ผู้ร่วมงานทุกฝา่ ยไดร้ เู้ ท่าทันกัน 2. เขยี นเอกสารในส่งิ ทีต่ ้องทา ผู้ประกอบการและผ้รู ว่ มงานชว่ ยกันเขียนขอ้ กาหนด วธิ ีการ ข้นั ตอน การทางานทต่ี ้องทาจริง ๆ ออกเป็นเอกสารค่มู ือการทางานตามแผนธุรกจิ เอกสารขน้ั ตอนการทางานหรือ ใบงานตามขอ้ กาหนด การลดความเสย่ี งผลผลติ และเอกสารมาตรฐานการดาเนินงานตามขอ้ กาหนดของการ พัฒนาอาชีพ 3. ทาตามทเ่ี ขียน คณะทางานต้องมุ่งม่นั ทาตามท่เี ขยี นไวใ้ นเอกสารดว้ ยการนาไปหาข้อจากดั ขอ้ บกพร่องแลว้ ร่วมกันแกไ้ ขเอกสารการทางานท่เี ป็นปญั หา การดาเนนิ งานทั้ง 3 ข้ันตอนเปน็ การควบคุม ใหก้ ารดาเนินงานเป็นไปตามข้อกาหนดได้ ผลผลิต และการทางานเปน็ ไปตามมาตรฐานและข้อตกลงกับฝา่ ย ตา่ ง ๆ ได้ การตรวจสอบการดาเนินงานขยายอาชีพ การตรวจสอบเป็นการดาเนนิ การเพื่อปกป้องรักษาอาชีพให้เขม้ แข็งคงอยู่ได้ ดว้ ยการพิจารณาดูความ เรียบร้อย พจิ ารณาดวู ่า ถูกหรือผดิ และหาข้อเท็จจรงิ แล้วดาเนินการจดั การใหค้ วามไมเ่ รียบรอ้ ยหรอื ความผดิ บกพร่องหมดไป มขี ้ันตอนดาเนินการดงั นี้    วิเคราะห์ จดั ทารายการ ปฏบิ ตั ิการ สรุปผลการ จัดการแกไ้ ข แผนปฏบิ ตั กิ าร ตรวจสอบ ตรวจสอบ ตรวจสอบ - เหตกุ ารณท์ จี่ บแล้ว - รายการตรวจ - ตรวจสอบบนโตะ๊ - ความเรียบร้อย - ชแ้ี จง จาแนก - เหตกุ ารณ์ทกี่ าลงั - เกณฑก์ ารตรวจ ประชมุ - สิงผดิ ส่งิ ผิด ดาเนนิ การ - ตรวจสอบการ - ขอ้ เทจ็ จริง - รวมกันแก้ไข ปฏบิ ตั ิการ จากแผนภูมิการไหลของงาน มรี ายละเอียดการดาเนินการตรวจสอบ ดังนี้ 1. วิเคราะหแ์ ผนปฏิบตั กิ าร เป็นการตรวจสอบการดาเนินงานขยายอาชีพ เริ่มต้นจากแผนปฏิบัติการ เพอ่ื ตรวจสอบว่าในช่วงเวลาน้ี มีเหตุการณ์ของงานที่จบแลว้ และเหตกุ ารณ์ท่กี าลังจะทามีอะไรบ้าง ทีม่ คี วามสาคัญและสง่ ผลกระทบต่อคุณภาพงานตา่ ง ๆ แยกออกมาเพ่ือใชด้ าเนนิ การตรวจสอบ 2. จัดทารายการตรวจสอบ ดว้ ยการเอาเหตุการณ์ทีจ่ บแล้วและเหตกุ ารณ์กาลงั จะทาที่ถูกเลือก ออกมาวา่ มีความสาคญั และสง่ ผลกระทบต่อคุณภาพงานตา่ ง ๆ ออกมาจดั ทาเกณฑว์ ่า สภาพท่ดี ี ควรเปน็ อย่างไร แลว้ จดั ทาเป็นเอกสารสาหรบั การตรวจและจดบนั ทกึ ทเ่ี หมาะสมกบั การทางานจริง 3. ปฏิบัติการตรวจสอบ ควรแจ้งให้ผรู้ บั ผดิ ชอบกิจกรรมท่ีจะตรวจว่า จะตรวจอะไรกับเหตุการณ์ อะไรบา้ ง เพ่ือให้ผู้รับผิดชอบได้ทบทวนสภาพการทางานของตนเอง โดยแยกดาเนนิ การออกเป็น 2 ลักษณะ คอื

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ท่ี 5) 7 3.1 การตรวจสอบบนโต๊ะทางาน เพือ่ พิจารณาความเรยี บรอ้ ยสิ่งผิด สง่ิ ถกู ตามของ ผรู้ ับผดิ ชอบงาน 3.2 การตรวจสอบการปฏบิ ัตงิ าน เพือ่ เปรยี บเทยี บกับข้อมลู ของการตรวจสอบบนโตะ๊ กับ สภาพทีเ่ หน็ จริง 4. สรุปผลการตรวจสอบ รว่ มกันสรุปผลระหวา่ งผูต้ รวจสอบกบั คณะทางาน โดยสรุปผลการ ตรวจสอบให้มองเหน็ สภาพการทางาน ความเรียบร้อย สง่ิ ของและข้อเท็จจริง 5. จัดการแกไ้ ข เป็นการทางานระหวา่ งผู้ตรวจสอบกบั คณะทางานร่วมกนั วิเคราะห์สง่ิ ผดิ และรว่ มกัน ปฏบิ ัติการแก้ไข การประเมินตนเอง เปน็ การนาผลสรุปจากการตรวจสอบมาประมาณค่า ดงั น้ี 1. การประมาณคา่ ผลสาเรจ็ วา่ มีอะไรบ้างและความสาเร็จดังกลา่ วมอี ะไรมาสนบั สนนุ บ้าง และการ สนบั สนุนเหลา่ นนั้ คุ้มคา่ กบั ผลสาเรจ็ หรอื ไม่ 2. การประมาณค่าผลเสยี วา่ มอี ะไรบา้ ง และความเสียหายดงั กล่าวสง่ ผลกระทบกบั สว่ นใดบา้ งของ การขยายอาชีพ เร่อื งท่ี 2 การเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพสู่ความม่นั คง เหตุผลของการทาโครงการพัฒนาอาชีพสูค่ วามม่นั คง ในการเรยี นร้ทู ่ีผา่ นมาเป็นเรื่องของการทาแผนธุรกจิ ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่ใหค้ วามสาคัญ กบั การใชเ้ หตผุ ล การกาหนดทิศทางธรุ กิจให้มีความพอดีและมีภมู ิคมุ้ กัน การกาหนดแผนปฏิบัตสิ รา้ งความ รอบรู้และขบั เคล่ือนแผนสคู่ วามสาเร็จอย่างมีคุณธรรม ซึ่งเป็นเรือ่ งภายในของผู้ประกอบการขยายอาชีพ เท่านนั้ แตก่ ารทาธรุ กิจท่ีจะต้องพัฒนาออกไปจาเปน็ ต้องใช้ทุนเพิ่มเตมิ หรือต้องได้รบั ความช่วยเหลือจาก ภาครัฐหรอื เอกชน การให้ความช่วยเหลอื ดังกลา่ วผใู้ หต้ ้องการทราบรายละเอียดการดาเนินงานช่วยเหลือจาก ภาครัฐหรือเอกชน การใหค้ วามช่วยเหลือดงั กลา่ วผู้ใหต้ ้องการทราบรายละเอียดการดาเนินงานมีผลลพั ธ์เป็น อย่างไร มีผลที่เกดิ อะไรบา้ งและกระทบต่อสงั คมชุมชนอย่างไร ค้มุ ค่าทจ่ี ะใหก้ ารสนับสนุนหรือไม่ หรือมโี อกาส ทีจ่ ะสรา้ งกาไร นารายได้มาคืนสถาบนั ทางการเงนิ ไดห้ รอื ไม่ ดังนนั้ จงึ มีความจาเป็นท่จี ะต้องมีความรู้ ความเข้าใจในการเขียนโครงการพัฒนาอาชีพ เพ่ือนาเสนอ ขอรับความชว่ ยเหลอื หรือสรา้ งความเช่ือมั่นให้กบั แหลง่ ทนุ โครงการเป็นเอกสารภาพรวมของแผนธรุ กจิ เพือ่ ใช้นาเสนอตอ่ สังคมในการเผยแพร่ความคิด หรอื ใช้ นาเสนอเพ่ือขอความชว่ ยเหลือ สนับสนนุ เงินทนุ ซ่งึ ประกอบดว้ ยสาระที่แสดงให้เห็นความสาคญั และคณุ ค่า ของการดาเนินงาน ซ่ึงประกอบดว้ ย 1. ช่อื โครงการ 2. เหตผุ ล หลกั การ 3. เปา้ ประสงค์ 4. วัตถปุ ระสงค์ 5. ผลได้ของโครงการ 6. วิธดี าเนนิ งาน 7. งบประมาณดาเนนิ การ 8. ผลดาเนนิ โครงการ

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ (ชดุ ท่ี 5) 8 การเขียนโครงการ 1. การเขียนชอื่ โครงการ โดยทั่วไป มี 2 องคป์ ระกอบ คอื (1) ข้อความบง่ บอกวา่ ทาอะไร (2) ขอ้ ความวา่ เป็นของใครและ (3) นาเสนอใคร “โครงสร้างขยายอาชพี เกษตรอนิ ทรยี ์ ชมุ ชนบ้านครองหาด นาเสนอขอการสนับสนุนจากทาง อาเภอครองหาด” 2. การเขียน ความสาคัญและหลกั การ เปน็ สาระส่วนทีบ่ อกความสาคัญของการจดั ทาโครงการและหลกั การดาเนินการ ซง่ึ มีโครงสรา้ งการ เขยี น ดงั น้ี 2.1 โครงสรา้ งการเขียนความสาคัญ การเขียนความสาคญั ในการขยายอาชีพ ควรจะเป็นสาระสาคญั ในธรุ กิจ ซึ่งประกอบดว้ ย 2.1.1 เขยี นบง่ บอกสภาวะแวดล้อมอาชีพ ได้แก่ (1) สภาพท่ดี นิ สง่ิ แวดล้อมท่ีสง่ เสรมิ การดาเนนิ โครงการ (2) ผลิตผลอะไรท่เี หมาะสมในการผลิต (3) ลักษณะคณุ ภาพผลผลิตท่ลี ูกค้าต้องการ (4) ลูกค้าเป็นใคร อย่างไร (5) ขายใหก้ ับใคร ส่วนแบ่งทางการตลาดเปน็ อย่างไร (6) จะสามารถเข้าไปยึดตลาดส่วนแบง่ ตลาดได้รอ้ ยละเทา่ ไร 2.1.2 เขียนสรุปให้เห็นความสาคญั ท่เี กย่ี วข้องกับ (1) การสรา้ งงาน สรา้ งรายได้ให้กบั ชมุ ชน (2) การมสี ว่ นร่วมสรา้ งความพอเพียงด้านต่าง ๆ ใหก้ ับชมุ ชน 2.2 การเขียนหลกั การ เป็นข้อความตา่ ง ๆ เพ่ือบ่งบอกวา่ โครงการจะทาอะไร ให้ใคร ทาแค่ไหน และ ทาอย่างไร ดังน้ี 2.2.1 จะทาอะไร ใหใ้ คร ดังตัวอยา่ ง มุ่งเนน้ ผลิตผักผลไม้ระบบเกษตรอนิ ทรยี ์ ขายให้กบั กลุ่มผรู้ ักษาสขุ ภาพ 2.2.2 ทาอยา่ งไรดังตวั อย่าง ให้ความสาคญั กับการประยกุ ตร์ ะบบนิเวศธรรมชาติเข้าสู่ระบบการเกษตร 2.2.3 ทาทไี่ หน ดังตวั อยา่ ง (1) การดาเนนิ งาน จะเริ่มตน้ ทีแ่ ปลงเกษตรของผทู้ าแลว้ สง่ เสรมิ การเรียนรู้ขยาย เครือข่ายการปลกู ผักอนิ ทรีย์ออกไป 2.3 ตัวอย่างการเขียนเหตผุ ลและหลักการ เหตผุ ลและหลักการ การตดั สนิ ใจดาเนนิ การจัดทาเกษตรอินทรีย์ มีเหตุผลมาจาก 1. สภาพท่ีดินของหมู่บ้านครองหาด เปน็ ท่ีดินเปิดปา่ ใหม่ เพ่อื ทาพืชไร่มาเพียง 5 ปี เกษตร ไม่รจู้ ักและไมเ่ คยใช้สารพษิ ฆ่าแมลงและปราบวัชพืชเขา้ มาใช้เปน็ พนื้ ที่สะอาดปราศจากสารพษิ 2. ถ้าหากดาเนนิ การผลติ พชื ผกั ผลไม้ในระบบเกษตรอินทรีย์ จะทาให้ผลิตผลท่ไี ด้มา สะอาด ไมม่ สี ารพิษตกค้าง 3. ผกั ผลไม้ทตี่ ลาดต้องการ จะเปน็ ผลผลิตทีไ่ รส้ ารพิษ มีการเจริญเตบิ โตไปตามธรรมชาติ และรสชาตเิ ป็นไปตามสายพนั ธ์ุ

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ที่ 5) 9 4. ขณะนี้กลมุ่ ผู้รกั สขุ ภาพมีจานวนมากขึ้น เน่ืองมาจากการประชาสมั พันธค์ วามปลอดภัย ของอาหาร ทาให้กลุ่มคนกลุม่ น้ีสนใจซอ้ื อาหารไรส้ ารพิษบริโภคมากขน้ึ โดยลาดบั 5. มีผูค้ ้าอาหารสุขภาพเข้ามารบั ซื้อถงึ ไร่นา จานวนไม่จากัด เพื่อกระจายสินค้าเขา้ สูร่ ้านค้า อาหารสุขภาพ 6. ผลการศึกษาติดตามสว่ นแบง่ ของตลาด อาหารสุขภาพพบว่า ขณะน้ีมีผักผลไม้เขา้ ส่ตู ลาด เพยี งรอ้ ยละ 0.25 ของพืชผักผลไมท้ ปี่ ลกู ในระบบเคมี เท่าน้ัน จงึ อาจสรุปไดว้ า่ ส่วนแบง่ ของตลาดยงั สงู มาก สามารถทาแลว้ ขายได้ จะเป็นโอกาสในการ สร้างงาน สรา้ งรายได้ให้กับคนในชมุ ชนบา้ นครองหาดได้พัฒนาเศรษฐกจิ เข้าสู่ความพอเพยี งตามอัตภาพของ แตล่ ะครอบครวั ทเ่ี ขา้ ร่วมโครงการได้ จากเหตุผลดังกลา่ ว จึงอาจสรุปหลกั การดาเนินงานไดด้ ังน้ี 1. เป็นการดาเนินงานท่ีมุ่งเน้นการผลติ ผัก ผลไมใ้ นระบบอินทรยี ข์ ายใหก้ ับกลมุ่ ผู้รกั ษา สุขภาพ 2. การดาเนนิ งานให้ความสาคญั กบั การประยุกตร์ ะบบนเิ วศธรรมชาติเขา้ สรู่ ะบบการเกษตร 3. การดาเนนิ งานจะเร่ิมตน้ ที่แปลงเกษตรของผู้นาแลว้ ส่งเสริมการเรยี นรู้ขยายเครือขา่ ยการ ปลกู ผกั อินทรียอ์ อกไป 3. การเขยี นเปา้ หมายโครงการ 3.1 โครงสร้างการเขียนเปา้ หมายโครงการ ประกอบด้วย ขอ้ ความบง่ ชีว้ า่ ทาอะไร + ปรมิ าณงาน + บอกระยะเวลาสาเรจ็ 3.2 การเขียนข้อความเป้าหมายโครงการ ควรพิจารณาส่งิ ต่อไป (1) ข้อความบ่งช้วี ่าทาอะไร ต้องเปน็ เร่ืองสาคญั เปน็ หัวเรอ่ื งหลักของโครงการ (2) ปริมาณงานที่ระบตุ ้องมีข้อความสามารถทาได้จรงิ (3) ระยะเวลาสาเรจ็ ตอ้ งเหมาะสมกบั ปริมาณงาน และมีความเปน็ ไปได้จรงิ ทีจ่ ะทาสาเร็จ 3.3 ตวั อยา่ งข้อความเป้าหมายโครงการ จดั ตงั้ ครวั เรอื นบา้ นครองหาดให้ทาเกษตรอนิ ทรยี ค์ รอบครวั ละ 2 ไร่ จานวน 200 ครอบครวั ใหแ้ ลว้ เสรจ็ ในเดือนพฤษภาคม 2552 4. การเขยี นวัตถุประสงคโ์ ครงการ เป็นขอ้ ความทข่ี ยายภาพของเป้าหมายโครงการใหม้ องเหน็ ภาระงานที่จะต้องทาให้สาเร็จ โดยมรี ายละเอียด การคดิ การเขยี น ดงั นี้ 4.1 วเิ คราะหเ์ ป้าหมาย กาหนดภาระงานท่ีควรทาแล้วทาใหเ้ กิดความสาเรจ็ ตามเป้าหมายโครงการได้ เชน่ กาหนดภาระงานทค่ี วรทา วเิ คราะห์เปา้ หมาย จัดต้ังครัวเรือน 1. ฝึกอบรมศึกษาดูงาน เกษตรอินทรยี ์ 2. จัดการสนบั สนนุ การจดั ตัง้ ระบบเกษตรอินทรีย์ 200 ครอบครวั 3. ติดตามควบคุมการ ดาเนนิ งาน

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ท่ี 5) 10 4.2 วิเคราะห์ภาระงาน กาหนดลกั ษณะบง่ ช้คี วามสาเรจ็ ดงั ตัวอย่างนี้ ภาระงานทีจ่ ะทา ลกั ษณะบ่งช้ีความสาเรจ็ 1. จดั ฝึกอบรม - สามารถเข้าใจเห็นความสาคัญอาชพี เกษตรอนิ ทรีย์ 2. จัดสนับสนนุ - สามารถดาเนินอาชีพเกษตรอนิ ทรยี ์ได้ 3. ตดิ ตามและพัฒนา - อาชีพมคี วามเข้มแขง็ 4.3 เขียนวตั ถุประสงคโ์ ครงการตามโครงสร้างน้ี    ทาอะไร ให้ใคร เป็นอยา่ งไร เพ่อื ฝึกอบรม เกษตรบา้ นหนั สามารถเข้าใจเห็น ความสาคัญของอาชีพ เกษตรอนิ ทรีย์ ตัวอยา่ งวตั ถุประสงค์โครงการ 1. เพอื่ ฝกึ อบรมเกษตรกรบ้านคลองหาดให้สามารถเข้าใจเห็นความสาคญั อาชีพเกษตรอินทรยี ไ์ ด้ 2. เพื่อสนบั สนุนเกษตรบา้ นครองหาดให้สามารถดาเนนิ การประกอบอาชีพเกษตรอนิ ทรียไ์ ด้ 3. เพอ่ื ตดิ ตามพฒั นาให้เกษตรผปู้ ระกอบอาชีพเกษตรอนิ ทรยี ์ มคี วามเข้มแข็งในอาชีพได้ 5. การเขียนผลได้ของโครงการ การเขยี นผลได้ของโครงการเป็นการเขียนสิง่ ท่ีจะเกิดข้ึนอันเน่อื งมาจากโครงการอยา่ งมเี หตุมีผล ด้วย การนาวัตถุประสงคโ์ ครงการมาวเิ คราะห์กาหนดผลได้ทค่ี วรจะเกดิ ตามตัวอย่าง วตั ถปุ ระสงค์ที่ 1 ขอ้ ความในวตั ถปุ ระสงค์ ผลได้ที่ควรจะเกิด 1. ฝึกอบรมเกษตร 1. มผี ผู้ า่ นการฝกึ อบรม 60 คน 2. เข้าใจและเหน็ ความสาคญั ของเกษตรอินทรีย์ 2.1 บอกวิธกี ารพัฒนาคณุ ภาพดนิ ได้ 2.2 บอกวิธกี ารเพาะปลูกพชื ในระบบ เกษตรอนิ ทรยี ์ได้ 2.3 บอกวธิ กี ารอารกั ขาพืชในระบบ เกษตรอินทรีย์ได

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ (ชดุ ที่ 5) 11 6. การเขยี นวธิ ดี าเนนิ งาน เปน็ การเขยี นเรียงลาดับในแต่ละจุดประสงค์ โดยมีข้นั ตอนการเขียนดังนี้ 6.1 ยกข้อความ วตั ถปุ ระสงค์และผลไดโ้ ครงการมาเปน็ ตัวต้ัง 6.2 ดาเนินการวเิ คราะห์ผลได้แตล่ ะตวั เพื่อกาหนด กจิ กรรม ข้ันตอนวธิ กี ารดาเนินงานไดเ้ กิดผลได้ 6.3 ระบุเกณฑ์ช้วี ัดความสาเร็จของงาน 6.4 กาหนดระยะเวลาดาเนินงานท่เี ป็นจรงิ 7. การเขียนงบประมาณดาเนินการ เป็นการนากจิ กรรมขน้ั ตอนดาเนนิ การมาวเิ คราะหร์ ายละเอียดของรายจา่ ยแลว้ จัดทาเอกสารบรรจุ ในโครงการ 8. การเขยี นผลดาเนินโครงการ เป็นการนาผลไดว้ ่า คิดวเิ คราะห์ว่า ถ้าการดาเนินงานเกิดผลได้ตามที่กาหนด จะมีผลท่เี กิดอะไรบา้ ง และมผี ลกระทบอย่างไรทที่ าใหม้ องเหน็ คุณค่าของโครงการ กรอบแนวความคิด การจดั ทาโครงการแผนงานพัฒนาอาชพี ส่คู วามม่ันคง มีกรอบแนวการดาเนนิ งาน ดังน้ี  กาหนดโครงสร้าง โครงการ วิเคราะหส์ รปุ ความต้องการพฒั นา ขน้ั ตอนพฒั นา 1. ผลการวเิ คราะหศ์ ักยภาพอาชพี 1. เป้าหมายโครงการ โครงการ 2. รายงานผล กากบั ดแู ล 2. จดุ ประสงค์ดาเนินงาน 3. ลกั ษณะบง่ ชค้ี วามสาเรจ็ ขั้นตอนพัฒนา  4. ผลทไ่ี ด้ โครงการ วิเคราะห์ทรพั ยากรดาเนนิ งานท่ีมอี ยู่ กาหนดแผนงานกระบวนการ 1. เงนิ ทนุ  1. แผนงานกระบวนการการตลาด 2. แรงงาน 2. แผนงานกระบวนการผลติ 3. อุปกรณ์ 3. กาหนดผลทเี่ กดิ และผลกระทบ 4. ระบบงาน ตัดสินใจดาเนนิ การ วเิ คราะห์แผนงานกระบวนการ 1. ความเป็นไปได้ที่จะบรรลผุ ล 1. กาหนดแนวปฏิบัติ ตามลกั ษณะบ่ชีค้ วามสาเรจ็ ระบบ 2. ทางานตามที่กาหนด ผลท่ีเกดิ ผลกระทบ PDCA 3. ตรวจสอบขอ้ พกพร่อง  4. ตดิ ตาม แกไ้ ข พัฒนา วเิ คราะหผ์ ลผลิต ผลทเ่ี กดิ และ ตดั สนิ ใน ทาต่อ / ยกเลิก ผลกระทบ 1. ผลได้ตามเกณฑ์เปา้ หมาย ตดั สนิ ใจ ยกเลิก 2. ผลท่เี กดิ และผลกระทบท่บี ่งชี้ ทาตอ่ พฒั นา ความมน่ั คง

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (ชุดท่ี 5) 12 จากแผนภมู ิ แสดงให้เห็นว่าในขัน้ ตอนการจัดทาโครงการแผนงานพฒั นาอาชพี สคู่ วามมั่นคง เป็นการ ทางานบนฐานความรู้ของตนเองต้องอาศัยประสบการณ์การเรยี นรจู้ ากการทาแผนธุรกจิ โครงการขยายอาชพี การประเมนิ ศกั ยภาพของการขยายอาชีพ และการกากับ ดูแลการขยายอาชีพทม่ี กี ารปฏิบตั ิจริง ดังนัน้ จงึ อาจกลา่ วไดว้ า่ การจัดทาโครงการแผนงานพฒั นาอาชีพสคู่ วามม่ันคงจะเปน็ ประสบการณ์ ท่ใี ช้ดาเนินการต่อเนื่องไปเปน็ ระยะ ๆ จึงอาจสรุปพัฒนาการการเรียนร้ขู องผู้เรียนท่จี ะมาสู่การจัดทาโครงการ แผนงานพฒั นาอาชีพส่คู วามม่ันคงไดด้ งั นี้ - การใช้ความรู้สรา้ งความเข้มแขง็ มั่นคงยงั่ ยนื - ระบบความมน่ั คงในอาชพี - การใชน้ วตกรรมเทคโนโลยีใน อาชพี การจดั ทาแผนพฒั นา เพื่อความมน่ั คง อาชีพสคู่ วามม่นั คง - การตรวจสอบความพร้อม ทกั ษะ การ ขยายอาชพี เพ่ือความมนั่ คง - การจัดทาแผนธรุ กจิ - การกากบั ดแู ล การขยายอาชีพ - การวเิ คราะหศ์ ักยภาพเพอื่ สร้าง ธุรกจิ ให้มีความมนั่ คง - การกากบั ดแู ลการขยายอาชีพ สู่ความม่นั คง จากแผนภมู ิ ทาให้เราเหน็ ความสาคัญของการเรียนรูท้ ่ีผา่ นมาได้รบั ประสบการณ์เปน็ ฐานของ การจัดทาแผนพัฒนาอาชีพสู่ความมน่ั คง เรือ่ งที่ 3 การตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการ 1. การวิเคราะห์ สรุปความต้องการพัฒนาเพื่อปรบั ปรุงโครงการ 1.1 การวิเคราะห์สรุปความต้องการพฒั นา ด้วยการนาผลการวเิ คราะหศ์ ักยภาพอาชพี และ รายงานผลกากับ ดูแลมาจาแนกวา่ มอี ะไรบา้ งทส่ี ง่ ผลกระทบตอ่ ความมนั่ คงในอาชีพท่สี าคัญให้นามาจดั ลาดับ กาหนดเป็นความต้องการพฒั นา ก. ผลการวเิ คราะหศ์ ักยภาพอาชีพ จากตวั อยา่ งพบองค์ประกอบที่มศี ักยภาพตา่ (ต่ากวา่ 0.5) จาเปน็ ต้องพฒั นาให้มศี ักยภาพต่อความม่นั คงในอาชพี สมควรที่จะนามาเป็นความต้องการ พัฒนา ดังน้ี

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ (ชดุ ที่ 5) 13 (1) การจัดการรายได้ (2) การจัดการลดตน้ ทุน (3) การสง่ มอบผลผลติ ข. รายงานผลกากับดแู ล เปน็ ขอ้ มูลสาคัญทเ่ี รานามากาหนดความตอ้ งการพฒั นา ดังนี้ การปนเป้ือนโลหะหนักในปุ๋ยหมัก จากข้อมูลดังกล่าว เราจึงสามารถระบคุ วามต้องการพัฒนาอาชพี สูค่ วามมนั่ คงประกอบดว้ ย (1) การจัดการรายได้ (2) การจดั การลดต้นทุน (3) การส่งมอบผลผลิต (4) การปนเปื้อนโลหะหนักในปุ๋ยหมกั 1.2 การกาหนดโครงสร้างโครงการ ดว้ ยการนาความต้องการพฒั นาแต่ละองค์ประกอบ มาวิเคราะห์ ตวั แปรภายในวา่ มีตัวแปรอะไรที่เป็นความต้องการทีแ่ ท้จริง เพราะการทาแผนพฒั นาอาชีพ สคู่ วามมัน่ คงนั้น เราต้องการพัฒนาส่งิ ท่ีจาเป็นจริง ๆ ความตอ้ งการพฒั นา ตวั แปรภายใน ตัวแปรที่เปน็ ความ ลกั ษณะความต้องการ ตอ้ งการทีแ่ ท้จริง 1. การจัดการรายได้ 1.1 ค่าเส่อื มเครอื่ งมอื 1. การกาหนดอัตรา เคร่อื งจักรกล - การแบง่ ปัน แบ่งปันผลประโยชน์ 1.2 ทนุ ในผลติ ผล ผลประโยชน์ 2. ทศั นคติของผูร้ ่วม 1.3 เงินออมขยายทุน ลงทุน 1.4 การแบง่ ปนั 3. เงนิ ตอบแทนสร้าง ผลประโยชน์ ขวญั กาลังใจให้กับ ผู้ร่วมงาน จากตวั แปรความต้องการท่ีแทจ้ รงิ และผลการวเิ คราะหส์ ภาวะความต้องการทั้งหมดจะถูกนาไป กาหนดเป็นเปา้ หมายโครงการ จดุ ประสงค์ดาเนินงาน ลกั ษณะบ่งชคี้ วามสาเร็จและรายไดข้ องการพัฒนา สคู่ วามม่นั คง 2. การวิเคราะหท์ รพั ยากรดาเนินงานทีม่ ีอยู่ เพื่อกาหนดแผนงานกระบวนการ 2.1 การวิเคราะห์ทรัพยากรดาเนินงานที่มีอยู่ มจี ุดประสงค์เพ่อื ใหก้ ารกาหนดแผนงาน กระบวนการดาเนินงานอยบู่ นความพอดี ไมส่ รา้ งปัญหาดาเนนิ งาน 2.2 การกาหนดแผนงานกระบวนการ เพ่ือการพัฒนาอาชีพส่คู วามมั่นคง มักจะเกี่ยวขอ้ งกบั กระบวนการผลิต กระบวนการการตลาด ดังน้ัน แผนงานกระบวนการจะต้องถูกตีกรอบไวเ้ พียงทรัพยากร ดาเนินงานที่มีอยู่ ไม่จาเป็นท่ีจะต้องจัดการพฒั นาให้สาเร็จในคร้งั เดียว แตห่ ากจะวางแผนเปน็ ระยะ ๆ ให้สมั พนั ธก์ ับทุนดาเนินการที่จะเกิดต่อมาโอกาสของความม่นั คงจะเกดิ ข้นึ

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดที่ 5) 14 3. การวเิ คราะหแ์ ผนงานกระบวนการเพื่อตัดสินใจดาเนนิ การ เปน็ การวเิ คราะห์ความเปน็ ไปได้ของ แผนงานกระบวนการที่จะนาไปใช้ มวี ิธดี าเนินงาน 2 ลกั ษณะ 1. การวิเคราะห์โดยใชแ้ บบวเิ คราะห์ความเปน็ ไปได้ของคณะทางาน เปน็ การดาเนนิ การ ใหค้ ณะทางานทกุ คนได้คดิ ตัดสนิ อยา่ งอิสระ 2. นาผลการวเิ คราะหม์ าร่วมกนั พจิ ารณาซ้าอกี คร้ังโดยใชค้ วามรู้ประสบการณข์ องทุกคน พิจารณาอย่างรอบคอบแลว้ ตัดสินใจจะใชด้ าเนินการหรอื ไม 4. วเิ คราะห์ผลผลิต ผลทเ่ี กิดและผลกระทบ การวิเคราะห์ผลผลติ ผลท่เี กิดและผลกระทบ มีเป้าหมายเพื่อตดั สนิ ใจวา่ ผลเหล่านี้สามารถบง่ ช้ถี งึ ความม่ันคง ท่ีจะดาเนนิ การต่อไปหรือไม่ สรุป การจดั ทาแผนพัฒนาอาชพี สู่ความมนั่ คงเปน็ ภาวะงานที่ต้องดาเนินการต่อเนื่อง เพ่ือยกระดับความ มั่นคง จาเปน็ การดาเนินงานจาเปน็ ต้องเร่ิมตน้ จากฐานความรู้ ผลการดาเนนิ งานขยายอาชพี ตามแผนธรุ กจิ ทจ่ี ะต้องมีการวางแผน ทางานตามแผน ตรวจตดิ ตาม หาข้อบกพรอ่ ง และปฏิบัติการแก้ไขข้อบกพร่อง แล้วนา สารสนเทศเหลา่ นัน้ มากาหนดความตอ้ งการพัฒนายกระดบั ความม่ันคงเป็นระยะ ๆ

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ (ชดุ ท่ี 5) 15 ใบงานที่ 5 คาสงั่ ใหผ้ ู้เรยี นโครงการพัฒนาอาชีพของตนเอง ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .................................................................................. ............................................................................................ ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .................................................................................. ............................................................................................ ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................................................... ... ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ................................................................................................................................................................ .............. .................................................................................................................... .......................................................... ............................................................................................................................. ................................................. .................................................................................................................................................... .......................... ........................................................................................................ ...................................................................... ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................ ...................................... ............................................................................................ .................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................................

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชุดท่ี 5) 16 แบบทดสอบหลังเรยี นชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ กลุ่มสาระการประกอบอาชพี วชิ า พฒั นาอาชีพใหม้ ีความมน่ั คง เร่อื ง โครงการพัฒนาอาชีพให้มีความมั่นคง สาหรับนกั ศกึ ษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย คาชี้แจง ข้อสอบเป็นแบบปรนยั เลือกตอบมีท้ังหมด 10 ข้อ ให้ผเู้ รยี นเลือกคาตอบท่ีถูกต้องทีส่ ดุ เพียงคาตอบเดียวและทาเคร่อื งหมาย (X) ลงในกระดาษคาตอบ จงบอกคาตอบทถ่ี ูกต้องทส่ี ดุ ในแต่ละข้อ จากคาถามตอ่ ไปน้ี 1. ข้อใดไม่ใช่การวเิ คราะห์ความเปน็ ไปได้ของแผนการผลิต ก. การสรปุ ผลการปฏบิ ัตงิ าน ข. การออกแบบสนิ ค้าและบรกิ าร ค. การตดั สนิ ใจเรื่องกาลงั การผลติ ง. การวางแผนอตั รากาลงั พลในการผลิต 2. การวเิ คราะห์การจัดทาแผนการตลาดมีความจาเป็นอย่างไร ก. ชว่ ยใหส้ นิ ค้ามีราคาสูงขน้ึ ข. ผปู้ ระกอบการเข้าถงึ แหลง่ เงินทนุ ค. ชว่ ยใหผ้ ู้ประกอบการมีฐานะมัน่ คง ง. ชว่ ยให้ผู้ประกอบการผลติ สินคา้ ตรงกับความต้องการของผบู้ รโิ ภค 3. การจัดทาแผนงานโครงการด้านการตลาดมีความจะเปน็ ต่อการพฒั นาดา้ นอาชพี อยา่ งไร ก. ปฏิบตั ิงานไดต้ ามจุดมุ่งหมาย ข. ปฏบิ ัติงานไดต้ ามแผนที่วางไว้ ค. ช่วยในการประหยัดต้นทุน ง. ชว่ ยในการพัฒนาอาชพี ไห้ประสบผลสาเรจ็ และมีประสทิ ธภิ าพ 4. ข้อตอ่ ไปนเ้ี ป็นความสาคัญของโครงการพฒั นาอาชีพ ยกเวน้ ขอ้ ใด ก. สร้างมูลค่าเพิ่มใหก้ ับงาน สนิ คา้ และผลิตภัณฑท์ ่ีมีอยู่ ข. เสริมสร้างรายได้ หรอื ผลประกอบการของธรุ กิจใหส้ งู ย่ิงขึ้น ค. งบประมาณท่ีใชใ้ นโครงการและระบุแหลง่ ทมี่ าของงบประมาณ ง. เพิม่ คุณค่าให้กบั ตวั เองและหน่วยงานใหเ้ ปน็ ทยี่ อมรับจากภายนอกมากยิ่งขึน้

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ (ชุดที่ 5) 17 5. ขอ้ ใดเปน็ ความหมายของแผนปฏบิ ัตกิ าร ก. เปน็ การใช้ความคิด เพื่อคัดเลือกทางที่ดีทส่ี ดุ ทางหน่งึ กาหนดเป้าหมายและวางแผนงาน ข. เปน็ สิง่ ทร่ี บั ประกันวา่ วตั ถุประสงค์ในการทางาน มีโอกาสบรรลเุ ปา้ หมายตามท่ีไดก้ าหนดไว้ ค. เป็นเคร่ืองยืนยันวา่ เป้าหมายทต่ี ั้งไวน้ ้นั มีความเป็นไปได้รอ้ ยละ 100 เพราะมแี ผนการขน้ั ตอน ที่ชัดเจน ง. การมองอนาคต การเล็งเห็นจดุ หมายทีต่ ้องการ การคาดปญั หาเหลา่ นไี้ วล้ ว่ งหน้าอย่างถูกต้อง ตลอดจนการหาทางแก้ไขต่าง ๆ 6. ข้อใดเปน็ วตั ถุประสงค์การจัดทาแผนปฏิบัตกิ าร ก. เพื่อป้องกนั การทางานล่วงเวลาของบุคลากร ข. เพอ่ื ข้อมูลประกอบการตัดสินใจทีจ่ ะยกเลิกโครงการ ค. เพอ่ื ลดการชัดแยง้ ทางความคดิ ระหว่างผู้บริหารและผ้รู ว่ มลงทนุ ง. เพอ่ื ให้ม่ันใจวา่ มแี นวทางในการสรา้ งความสาเรจ็ ตามท่ีกาหนดไว้ 7. ถ้าต้องการทราบผลของโครงการเพื่อนาไปปรบั ปรงุ พัฒนา จะต้องกาหนดไวใ้ นหวั ข้อใดของทกุ โครงการ ก. การดาเนินงาน ข. ผลทคี่ าดวา่ จะได้รับ ค. การประเมนิ โครงการ ง. ระยะเวลาดาเนนิ งานโครงการ 8. จากการประเมินโครงการพบวา่ โครงการไมบ่ รรลวุ ตั ถุประสงค์ควรดาเนินการอย่างไร ก. ต้งั คณะกรรมการขน้ึ เพ่ือแกไ้ ขแผนโครงการ ข. แผนโครงการเปน็ ทต่ี ายตัวไม่สามารถแก้ไขได้ ค. ยกเลกิ ขั้นตอนเดมิ แลว้ ดาเนินการตามขั้นตอนใหม่ ง. เพ่มิ เติมโครงสร้างเพ่ือควบคมุ มาตรฐานการดูแลคุณภาพได้ง่ายขนึ้ 9. การปรบั ปรงุ คุณภาพโครงการสามารถดาเนนิ การไดใ้ นช่วงใด ก. สนิ้ สดุ โครงการ ข. ก่อนดาเนินโครงการ ค. ระหวา่ งการดาเนนิ โครงการ ง. ก่อน – ระหว่าง และสน้ิ สดุ โครงการ 10. วิธกี ารในขอ้ ใด ที่จะนาไปสกู่ ารปรบั ปรงุ แก้ไขโครงการพัฒนาอาชีพ ก. การขยายโครงการ ข. การยกเลกิ โครงการ ค. การพัฒนาโครงการ ง. การประเมนิ โครงการ

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (ชดุ ที่ 5) 18 เอกสารอา้ งองิ สานักงาน กศน. 2559. สรุปเนอื้ หารายวิชาพัฒนาอาชพี ให้มีความมน่ั คง. สานักงานปลดั กระทรวง. กรุงเทพฯ. สานกั งาน กศน. 2560. หนังสอื เรยี นรายวชิ าพัฒนาอาชีพให้มีความมนั่ คง. สานกั งานปลดั กระทรวง. กรงุ เทพฯ.

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ (ชุดท่ี 5) 19 คณะผูจ้ ดั ทำ ท่ีปรกึ ษำ ผอ.กศน.อาเภอโนนสูง นางวไิ ลลกั ษณ์ โรจนาศรีรตั น์ ครู กศน.ตาบลโนนสงู ผู้ให้ขอ้ มลู ครู กศน.ตาบลใหม่ นางสาวศวิ พร เพ็ชรนิล ครู กศน.ตาบลโตนด นายวสนั ต์ เจโคกกรวด ครู กศน.ตาบลบิง นางสาววารุณี ยวงกลาง ครู กศน.ตาบลดอนชมพู นางกมลพชั ร หนานโพธ์ิ ครู กศน.ตาบลธารปราสาท นายวชิ ติ ชูชวี า ครู กศน.ตาบลหลมุ ข้าว นางสาวศิรวิ รรณ หรภมู ิ ครู กศน.ตาบลมะคา่ นายเจษฎาภัทร ชุ่มกลาง ครู กศน.ตาบลพลสงคราม นายชยั ภทั ร งมึ กระโทก ครู กศน.ตาบลจันอัด นางชิดชนก เลิศวิชยั ครู กศน.ตาบลขามเฒา่ นางสาวภาติยา อารี ครู กศน.ตาบลดา่ นคล้า นางประไพ ปิยสันท์ ครู กศน.ตาบลลาคอหงษ์ นางสาวนฐั พร พยัคฆพงษ์ ครู กศน.ตาบลเมืองปราสาท นางประสงค์ ปล่งั กลาง ครู กศน.ตาบลดอนหวาย นางสาวเสาวนีย์ พลกลาง ครู กศน.ตาบลลามูล นายธนภทั ร นาวา ครู ศรช.ตาบลโนนสูง นางสาวอรอนิ ท์ุ สขุ มิน ครูผสู้ อนคนพกิ าร นางฐติ ยิ าพรรณ ชานาญโชติศิริ ครผู ู้สอนคนพกิ าร นางสาวสุธนี คชาศิรสิ กลุ ครู ศรช.ตาบลหลุมขา้ ว นางสาวณภิ า จันทร์รัตนประภา นางสาวจฑุ ารตั น์ บญุ มามอญ ครชู านาญการ ผูร้ ำ่ ง/ผเู้ รยี บเรียง/ผพู้ ิมพ์ นางสาวปรารถนา ชีโพธ์ิ