(ก) คำนำ สำนักแรงงานสมั พันธ ดำเนินการจัดทำคมู ือการปฏิบัติงานของเจา หนาทต่ี ามกิจกรรมดานแรงงานสัมพนั ธ ปงบประมาณ พ.ศ. 2566 เพื่อใหหนวยงานและเจา หนาที่ผูปฏิบัตงิ านดานแรงงานสัมพันธ มีแนวทางการดำเนินงาน ทส่ี อดคลองกับแผนปฏิบัตริ าชการ กรมสวัสดิการและคมุ ครองแรงงาน และทิศทางการดำเนินงานดานแรงงานสัมพันธ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 โดยการสงเสริมใหสถานประกอบกิจการมีความรับผิดชอบตอสังคม เสริมสราง ระบบแรงงานสัมพันธใหมีความเขมแข็ง เพ่ือลดความขัดแยง สรางความเชื่อม่ันไววางใจระหวางนายจางและลูกจาง และเพ่ือพฒั นาคณุ ภาพชีวติ แรงงานใหดีขน้ึ สำนักแรงงานสัมพันธหวังเปนอยางย่ิง คูมือการปฏิบัติงานของเจาหนาท่ีตามกิจกรรมดานแรงงานสัมพันธ ปงบประมาณ พ.ศ. 2566 จะเปนประโยชนและเปนกลไกสำคัญในการขับเคล่ือนการปฏิบัติงานดานแรงงานสัมพันธ ในการปองกัน แกไข และพัฒนาไดอยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลตลอดจนเปนการสนับสนุน สงเสริม และสรา งความเชือ่ มัน่ แกผ ูประกอบการและนักลงทุนซึ่งจะนำไปสูเสถียรภาพทางเศรษฐกิจตอไป สำนักแรงงานสัมพันธ ตุลาคม 2565
(ข) สารบญั คำนำ หนา สารบัญ ก สารบัญตาราง ข แผนงานและงบประมาณกจิ กรรมดานแรงงานสัมพนั ธ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ฃ ทศิ ทางการดำเนินงานดานแรงงานสมั พนั ธ ปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ค ฅ แผนงาน : พนื้ ฐานดา นการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม 1 กิจกรรมที่ 1 : รณรงคสง เสรมิ ใหส ถานประกอบกิจการและรฐั วสิ าหกจิ มีการบริหารแรงงานสัมพันธ 6 กิจกรรมที่ 2 : ดวยระบบทวิภาคี โครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบรหิ ารจัดการทดี่ ี 13 กิจกรรมที่ 3 : ดา นแรงงานสัมพนั ธและสวสั ดิการแรงงาน 16 กิจกรรมท่ี 4 : 2.1 เชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเ ขา รว มโครงการสงเสรมิ สถานประกอบกิจการ 18 กจิ กรรมที่ 5 : ใหมรี ะบบการบริหารจดั การแรงงานสัมพนั ธท่ีดี 21 2.2 พัฒนาสถานประกอบกจิ การใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสมั พันธท่ดี ี 28 ไกลเ กล่ยี ขอ พพิ าทแรงงานและขอขัดแยง 41 จดทะเบียนขอ ตกลงเกี่ยวกับสภาพการจา งและคำชข้ี าดขอพพิ าทแรงงาน จัดงานวันแรงงานแหงชาติ แผนงาน : ยทุ ธศาสตรส รา งหลกั ประกนั ทางสังคม กิจกรรมท่ี 6 : สงเสรมิ ระบบแรงงานสมั พนั ธแบบหุนสว นดว ยรปู แบบ (Model) ท่เี หมาะสม * ** กิจกรรมท่ี 7 : โครงการบรหิ ารจัดการและการดำเนินงานศนู ยอำนวยการแรงงานสมั พนั ธ และศนู ยป ฏบิ ตั ิการแรงงานสัมพันธ กิจกรรมที่ 8 : ตรวจเย่ยี ม ใหค ำปรึกษาแนะนำ และติดตามเฝาระวงั ปญ หาความขดั แยง ในสถานประกอบกจิ การ หมายเหตุ : กิจกรรมทม่ี เี คร่อื งหมาย * คือ กิจกรรมนำสง กจิ กรรมหลกั ** คอื กจิ กรรมนำสง ผลผลิตหรอื โครงการระดับผลผลติ
(ฃ) ภาคผนวก สารบัญตาราง หนา แผนงาน : 45 ตารางท่ี 12 : แผนปฏิบตั ริ าชการ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 กรมสวัสดกิ าร ตารางท่ี 13 : และคมุ ครองแรงงาน (ดานแรงงานสมั พันธ) 47 พื้นฐานดานการสรา งโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม 54 ตารางท่ี 14 : กจิ กรรมรณรงคสง เสรมิ ใหส ถานประกอบกจิ การและรฐั วิสาหกิจมกี ารบริหาร ตารางที่ 15 : แรงงานสมั พนั ธด วยระบบทวิภาคี จำแนกตามหนวยงาน ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 62 ตารางท่ี 16 : โครงการสงเสริมสถานประกอบกจิ การใหมรี ะบบการบรหิ ารจดั การทด่ี ี 66 แผนงาน : ดานแรงงานสัมพนั ธแ ละสวัสดิการแรงงาน ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 70 ตารางท่ี 48 : 13.1 กจิ กรรมเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเ ขารว มโครงการสงเสริม ตารางที่ 52 : สถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพนั ธทด่ี ี 74 ตารางที่ 53 : 81 ภาคผนวก จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 85 92 13.2 กจิ กรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมรี ะบบการบริหารจดั การ แรงงานสมั พนั ธทดี่ ี จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กจิ กรรมไกลเ กลีย่ ขอพพิ าทแรงงานและขอ ขดั แยง จำแนกตามหนวยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กิจกรรมจดทะเบียนขอตกลงเกีย่ วกับสภาพการจา งและคำชข้ี าดขอ พิพาทแรงงาน จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กิจกรรมจัดงานวันแรงงานแหงชาติ จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 ยุทธศาสตรส รา งหลกั ประกนั ทางสงั คม กจิ กรรมสง เสริมระบบแรงงานสมั พันธแ บบหนุ สว นดว ยรปู แบบ (Model) ที่เหมาะสม * ** จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 โครงการบริหารจัดการและการดำเนินงานศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธ และศนู ยปฏบิ ัติการแรงงานสัมพนั ธ จำแนกตามหนว ยงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กิจกรรมตรวจเย่ียม ใหค ำปรึกษาแนะนำ และตดิ ตามเฝาระวังปญ หาความขัดแยง ในสถานประกอบกจิ การ จำแนกตามหนวยงาน ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ส่ือประชาสมั พนั ธ
(ค) แผนงานและงบประมาณกิจกรรมดานแรงงานสัมพันธ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 สำนักแรงงานสัมพันธไดรับการจัดสรรงบประมาณเพื่อดำเนินภารกิจ/ กิจกรรมทีเ่ ชือ่ มโยงยทุ ธศาสตรก ารจัดสรรงบประมาณรายจายประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 ดงั นี้ ยุทธศาสตรที่ 4 : ยุทธศาสตรดา นการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม แผนงาน : พืน้ ฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม ผลผลิต : แรงงงานไดร บั การคมุ ครองสิทธิ และนายจา งมีการบรหิ ารจดั การ ดานแรงงานตามกฎหมายสอดคลองกบั มาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักที่ 1 : กำกบั ดูแลใหน ายจา งปฏิบัตถิ ูกตองตามกฎหมาย แผนงาน : ยุทธศาสตรสรางหลกั ประกันทางสังคม โครงการระดบั ผลผลติ : 3. โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตและผลิตภาพแรงงาน กจิ กรรมหลกั ที่ 1 : สงเสริมและพัฒนาศักยภาพแรงงาน เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวติ และผลติ ภาพแรงงาน
(ฅ) ทิศทางการดำเนินงานดานแรงงานสัมพันธ ปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน โดยสำนักแรงงานสัมพันธ กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ภายใตบริบทที่เกี่ยวของกับการแรงงานสัมพันธ เพื่อใหนายจาง ลูกจาง เอกชน และรัฐวิสาหกิจ องคการ แรงงาน ตลอดจนเครือขา ยแรงงานใหไดรับการคุมครองและรบั บริการทดี่ ีจากกรมฯ ภายใตว สิ ัยทศั น “แรงงาน มคี ุณภาพชีวิตท่ดี ี ไดรับความเปนธรรมอยางท่ัวถึงและยัง่ ยืน” ประกอบดวย 1 การสงเสริมแรงงานสัมพันธเชิงรุก เนนการสรางความสัมพันธและความเขาใจอันดีระหวาง นายจางกับลูกจาง โดยการสงเสริมแรงงานสัมพันธระบบทวิภาคี และระบบหุนสวนดวยรูปแบบ (Model) ที่เหมาะสมกับสถานประกอบกิจการ กลุมเปาหมายสำคัญ เชน สถานประกอบกิจการที่เคยเกิดขอพิพาท แรงงานและหรือขอขัดแยง มีการจัดตั้งองคกรลูกจาง มีการใชแรงงานขามชาติ หรือสถานประกอบกิจการ ที่ไดรับผลกระทบจากการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Covid – 19) ดำเนินการติดตาม สถานประกอบกจิ การท่ีมีขอตกลงเก่ยี วกับสภาพการจางใกลหมดอายุ ใหค ำปรกึ ษา แนะนำนายจาง ลูกจางท่ีมี คำรองกรณีการกระทำอันไมเปนธรรม สรางการรับรูและเสริมสรางความเขมแข็งใหเครือขายแรงงาน องคการ แรงงาน รวมถึงขับเคลื่อนศูนยอำนวยการและศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ ใหมีการวิเคราะหแกไขปญหา ดา นแรงงานสมั พนั ธใ นเชิงลกึ พรอมแกไ ขปญหาใหยุตภิ ายในพนื้ ที่ 2 การแกไขขอ พิพาทแรงงานและขอขัดแยง ใหผรู ับบริการมีความพึงพอใจไมเกิดการรองเรียนหรือ การชุมนุมเคลื่อนไหว โดยใหคำปรึกษาหารือแนวทางการปรับปรุงสภาพการจางอยางถูกวิธี การไกลเกลี่ย ขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยง ระหวางนายจางกับลูกจาง สนับสนุนการดำเนินงานของหนวยปฏิบัติในสวน ภูมิภาค เพื่อเขารวมแกไขปญหาขอพิพาทแรงงานใหยุติในพื้นที่ สงเสริมระบบการรวมปรึกษาหารือ ในคณะกรรมการระดับทวิภาคีตาง ๆ ยึดหลักสุจริตใจในการเจรจาตอรอง ดำเนินการตามแนวปฏิบตั ิในการใช มาตรการและแนวทางปองกันและแกไขผลกระทบดานแรงงานสัมพันธ มาตรการบรรเทาปญหาการเลิกจาง การกระทำอันไมเ ปน ธรรม การชขี้ าดขอ พิพาทแรงงาน ติดตามการดำเนนิ งานขององคก รแรงงานตามกฎหมาย 3 พัฒนาองคค วามรูและสรางการรับรู แรงงานสมั พนั ธใหแกแรงงาน นายจา ง ลกู จา ง องคกรแรงงาน เจาหนาที่และผูเกี่ยวของ ในแนวทางการดำเนินงานภายหลังจากประเทศไทยใหการรับรองอนุสัญญาองคการ แรงงานระหวางประเทศ (ILO) ฉบับที่ 87 และ 98 พัฒนาศักยภาพเจาหนาที่ใหพรอมตอการปฏิบัติงานและ รับมือกับการเปลี่ยนแปลงอยางตอเนือ่ ง สรางความรวมมือและแรงจูงใจแกสถานประกอบกิจการ ดวยการเชิญชวน ใหสมัครเขารวมโครงการประกวดสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน และ การเชิญชวนใหรัฐวิสาหกิจเขารวมการประกวดรัฐวิสาหกิจดีเดนดานแรงงานสัมพันธ ซึ่งเปนสวนหนึ่งที่จะ สรา งสัมพันธภาพทดี่ รี ะหวางนายจา งและลูกจาง เกิดความภาคภมู ิใจในสถานประกอบกิจการและรฐั วิสาหกจิ 4 ปรับกระบวนการทำงาน ใหสอดคลองกับระบบเทคโนโลยี เพื่อกาวสูยุคดิจิทัล และปรับตัวทันตอ โรคอุบัติใหมท่ีอาจจะเกิดขึ้น โดยดำเนินกิจกรรมสงเสริมแรงงานสัมพันธดวยระบบทวิภาคี การไกลเกลี่ย ขอพิพาทแรงงาน การติดตามการปฏิบัติตามขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง ผานรูปแบบวีดิทัศนทางไกล ตลอดจนแนะนำใหองคกรแรงงานจัดการประชุมใหญผานสื่ออิเล็กทรอนิกส เพิ่มชองทางการใหบริการ จดทะเบียนและตออายุที่ปรึกษาดานแรงงานสัมพันธผานสื่ออิเล็กทรอนิกส และการดำเนินงานในรูปแบบ คณะกรรมการไตรภาคีตา ง ๆ
(ฆ) 5 ใชหลกั การทำงาน “แรงงานสมั พันธเ ชงิ รกุ ” ซ่ึงมอี งคป ระกอบทสี่ ำคญั ไดแ ก “3 ตอง 2 ไม” 5.1 ตองมีขอมูลที่ครบถวน และถูกตอง เชน ขอมูลสถานประกอบกิจการ นายจาง ลูกจาง สหภาพ แรงงาน ผนู ำสหภาพแรงงาน เปน ตน 5.2 ตอ งนำขอมูลมาวิเคราะหวา มีปญหาดานแรงงานสัมพันธอยางไร เพ่ือนำไปสูการกำหนดแผนงาน โครงการ กิจกรรม ในการดำเนินงานเชิงรุก โดยเฉพาะการทำงานเชงิ รุกดานการปองกนั มใิ หสถานการณลุกลาม บานปลายจนยากจะแกไข หรอื แกไขไดย าก 5.3 ตองสรางความสัมพันธกบั นายจาง ลูกจา ง สหภาพแรงงานใหเ กิดความรกั ความศรัทธา ความไวว างใจ 5.4 ไมม ีอคติ (ความลำเอียง) ในการปฏิบัตงิ าน 5.5 ไมส รา งเง่อื นไข ใหเกดิ สถานการณค วามขัดแยง ……………………………………………………………………………….
กิจกรรมที่ 1 • รณรงคสงเสรมิ ใหส ถานประกอบกิจการและรฐั วสิ าหกจิ มีการบรหิ ารแรงงานสัมพนั ธด ว ยระบบทวภิ าคี (สรส./สรพ./สสค.) 1. ลกั ษณะกจิ กรรม การรณรงคสงเสริมใหสถานประกอบกิจการและรัฐวิสาหกิจมีการบริหารแรงงานสัมพันธดวยระบบทวิภาคี เปนการดำเนินการใหความรู ช้ีแจง แนะนำ และใหคำปรึกษาแกนายจาง ลูกจาง สหภาพแรงงาน และคณะกรรมการ รวมปรึกษาหารือในรูปแบบตาง ๆ (คณะกรรมการลูกจาง และคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการ) เก่ียวกบั การเสรมิ สรา งระบบแรงงานสมั พันธท ่ดี ภี ายในสถานประกอบกจิ การ เสนอแนะแนวทางการสรางความรว มมอื และระบบรวมปรึกษาหารือระหวางนายจางกับลูกจาง เพื่อสรางความสัมพันธ และความรวมมือที่ดีตอกันใน สถานประกอบกิจการ ตลอดจนสงเสริมใหมีการนำระบบแรงงานสัมพันธไปใชจัดการกับปญหาขอขัดแยงท่ีเกิดข้ึน ใหยุตโิ ดยเรว็ 2. วตั ถุประสงค 2.1 เพื่อสง เสรมิ ความสัมพันธและความเขา ใจอันดรี ะหวา งนายจางกบั ลูกจาง 2.2 เพ่ือใหคำปรึกษาแนะนำ โนมนาวใหนายจาง ลูกจาง ตระหนักถึงความสำคัญของการสรางความรวมมือ ในสถานประกอบกิจการ เพ่อื นำไปสูการปรับปรุงสภาพการจางและสภาพการทำงานทีเ่ หมาะสม 2.3 เพื่อสง เสริมใหม รี ะบบการรว มปรึกษาหารือที่มีประสิทธิภาพ 2.4 เพ่ือทราบปญหา อุปสรรคและแสวงหามาตรการที่เหมาะสมในการปองกันและแกไขปญหาความขัดแยง ระหวา งนายจางกับลกู จาง 2.5 เพือ่ เผยแพรค วามรแู ละเอกสารท่เี ก่ียวของกบั การแรงงานสัมพนั ธ 2.6 เพื่อลดสถติ ขิ องปญหาขอพพิ าทแรงงานและขอขัดแยง ระหวางนายจางกับลูกจาง 3. แนวทางปฏิบัติตามกิจกรรม หลักการสำคัญของการสงเสริมแรงงานสัมพันธ คือ การเขาไปสงเสริมแรงงานสัมพันธในสถานประกอบกิจการ เพื่อเสริมสรางความสัมพันธและความเขาใจอันดีระหวางนายจางกับลูกจาง ดวยการใหคำปรึกษาแนะนำ เผยแพรความรู และเอกสารเกี่ยวกับแรงงานสัมพันธ ตลอดจนสงเสริมระบบรวมปรึกษาหารือและการจัด กิจกรรมตาง ๆ เก่ียวกับการสรางความรวมมือในสถานประกอบกิจการ เพื่อปองกันไมใหเกิดความขัดแยง หรือระงับความขัดแยงท่ีเกิดขึ้นแลวใหยุติลงโดยเร็ว ดังนั้น สิ่งที่เจาหนาท่ีสงเสริมแรงงานสัมพันธพึงยึดถือ เปนหลกั การในการดำเนินการ คือ 3.1 การเตรยี มการและการวางแผน 1) ศึกษาขอมูลท่ัวไปของสถานประกอบกิจการ เชน ท่ีต้ัง ประเภทกิจการ จำนวนลูกจาง สัญชาติ นายจาง หรือผูรวมทุน ช่ือผูจัดการหรือผูติดตอประสานงาน สถานภาพปจจุบันของสถานประกอบกิจการ เปนเชนไร 2) ศึกษาขอมูลเก่ียวกับสหภาพแรงงาน คณะกรรมการลูกจาง หรือคณะกรรมการรูปแบบอื่น ๆ เชน มีการจัดตั้งหรือไม มีการจัดตั้งขึ้นต้ังแตเมื่อใด มีผูใดเปนประธานและกรรมการ จำนวนสมาชิกเทาใด อยใู นสังกดั สภาองคก ารลกู จา งแหงใดสถานการณป จ จบุ นั เปนเชนใด 3) ศึกษาภูมิหลังและปญหาเก่ียวกับความขัดแยงที่เกิดข้ึนในอดีต ตลอดจนแนวทางในการยุติ ปญหานนั้ ๆ 1
4) ดำเนินการวางแผน เพ่ือกำหนดเปาหมาย แนวทางและรูปแบบในการออกไปสงเสรมิ แรงงานสมั พนั ธ ทั้งน้ี หากเปนไปไดเจาหนา ที่ควรนัดหมาย วนั เวลา ไวล วงหนา โดยอาจทำเปนหนงั สือแจงใหสถานประกอบกจิ การทราบ เพ่ือทั้งฝายนายจางและลกู จางจะไดส ามารถเตรียมขอ มูลและกำหนดตัวบุคคลผูทจี่ ะรวมรับฟงไดอยางเหมาะสม ซึ่งกรณกี ารนัดหมาย ดำเนินการไดเ ฉพาะกรณีท่สี ถานประกอบกิจการนน้ั มีองคก รลูกจา ง 5) จัดเตรียมเอกสารเผยแพร ส่ือตาง ๆ เก่ียวกับการแรงงานสัมพันธ เชน แผนพับ โปสเตอร แนวปฏิบัติ หรือหนังสือคูมือที่เก่ียวของกับการสงเสริมแรงงานสัมพันธ แบบบันทึกรายงานการสงเสริมแรงงานสัมพันธ กฎหมายแรงงาน และเอกสารอื่น ๆ ทเ่ี กยี่ วของ 3.2 แนวปฏบิ ัตริ ะหวางการดำเนนิ การ 1) แนะนำตัว และชแี้ จงถึงวัตถปุ ระสงคของการเขาไปสง เสรมิ แรงงานสัมพันธ 2) สนทนาพูดคุยกับฝา ยนายจางและลูกจา งไปพรอ ม ๆ กัน เพ่ือสอบถามขอมูลและปญ หาอุปสรรคตา ง ๆ ท่ีเกิดขน้ึ โดยพยายามหลีกเล่ยี งการใชว ธิ ี ถาม – ตอบ หรอื ซักถามตามลำดับขอ ในแบบบันทึกรายงาน 3) เจาหนาท่ีควรบันทึกรายละเอียดของขอมูลใหไดมากท่ีสุด โดยเฉพาะอยางยิ่งประเด็นสำคัญ ๆ เกี่ยวกับปญ หาอปุ สรรคและความขดั แยง ที่เกดิ ขึ้นระหวางนายจางกบั ลกู จาง 4) ใหคำปรึกษาแนะนำเกี่ยวกับหลักการและแนวทางการเสริมสรางแรงงานสัมพันธที่ดีในอันที่จะ กอใหเกิดประโยชนตอนายจางและลูกจาง แนวทางเกี่ยวกับการปองกันและแกไขปญหาความขัดแยง แนวคิดและรูปแบบในการสรางความรวมมือในสถานประกอบกิจการ ท้ังนี้ อาจสอดแทรกตัวอยางหรือ ประสบการณของสถานประกอบกิจการที่ประสบผลสำเร็จในดานแรงงานสัมพันธใหนายจางและลูกจาง ไดตระหนักและเห็นความสำคัญในเรื่องดังกลาว โดยอาศัยกลยุทธและวิธีการโนมนาว จูงใจใหนายจางและ ลูกจา งปฏิบัตติ ามมากกวา การบงั คับ 5) แจกเอกสารเผยแพร และสื่อตาง ๆ ท่ีจัดเตรียมไวใหแกนายจางและลูกจาง เพื่อการศึกษาและ เปนแนวทางในการสรางแรงงานสัมพันธที่ดีในสถานประกอบกิจการ หรือชอ งทางการสื่อสารตาง ๆ ในรูปแบบ ออนไลน ซึ่งควรจะใหชื่อเจาหนาท่ีและหนวยงาน ที่ตั้ง และหมายเลขโทรศัพทสำหรับติดตอไดในภายหลัง หากนายจางและลูกจา งตองการไดรับคำปรกึ ษาแนะนำเพ่ิมเตมิ 6) ใหนายจา ง/ฝา ยบริหาร ลูกจาง หรือคณะกรรมการลูกจาง ฯลฯ ท่ีเขารว มรบั ฟงลงลายมือชื่อในแบบ บันทึกการรายงานสง เสรมิ แรงงานสัมพันธแ บบทวภิ าคีทุกครัง้ เพ่อื เกบ็ ไวเ ปน หลกั ฐาน 3.3 แนวปฏิบัติหลังการดำเนนิ การ 1) กรอกแบบบันทึกรายงานการสง เสริมแรงงานสมั พนั ธแตละสถานประกอบกิจการใหส มบรู ณ 2) บนั ทึกขอ มูลในระบบรายงานผลการปฏิบัตงิ าน (Web Application) ของกรม 3) สรุปและประเมินผลการสงเสริมแรงงานสัมพันธในภาพรวมเปนรายเดือน ราย 6 เดือนและ ราย 12 เดือน วามีปญหาอุปสรรคอยางไร ไดใหคำแนะนำอยางไรและควรมีการปรับปรุงอยางไรนำเสนอตอ ผบู ังคับบญั ชาตามลำดบั ชั้น 4) ควรวิเคราะหต ิดตามผลการสงเสรมิ แรงงานสมั พนั ธใ นสถานประกอบกิจการเปนระยะ ๆ สรปุ ผลงาน รายไตรมาส เพ่ือประเมนิ ผลปรับปรุงแนวทางในการพฒั นาระบบแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงานที่ไดรับ นำมาวิเคราะหเปรียบเทยี บผลการสง เสรมิ ฯ ในแตล ะครงั้ 2
หมายเหตุ: 1. จากสถานการณการแพรระบาดของโรคติดเช้อื ไวรสั โคโรนา 2019 หรอื โรคโควิด 19 (Covid - 19) สง ผลกระทบทำใหเจาหนาที่สงเสริมแรงงานสัมพันธไ มสามารถเขาไปสงเสริมแรงงานสมั พันธในสถานประกอบ กิจการได อาจปรับรูปแบบการสงเสริมแรงงานสัมพันธผานระบบทางไกลผานจอภาพ (Video Conference) เพื่อใชส่ือสารระหวางเจาหนาที่สงเสริมแรงงานสัมพันธและสถานประกอบกิจการแทนการเขาไปสงเสริม แรงงานสัมพันธในสถานประกอบกิจการหรือปรับรูปแบบการสงเสริมแรงงานสัมพันธรูปแบบอื่น ๆ ตามความเหมาะสมแนะนำมาตรการและแนวทางการปองกันและแกไขผลกระทบดานแรงงานสัมพันธ เพ่ือบรรเทาปญหาการเลิกจางและการเปลี่ยนแปลงสภาพการจางในสถานการณการแพรระบาดของ โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ไปปรับใชใหเหมาะสมดวยระบบแรงงานสัมพันธที่ดีตามหลักสุจริตใจ ทั้งนี้ หากสถานการณการแพรระบาดดังกลาวคลี่คลายใหเจาหนาที่สงเสริมแรงงานสัมพันธเขาไปสงเสริม แรงงานสมั พนั ธในสถานประกอบกจิ การ 2. เนื่องจากในปง บประมาณ พ.ศ. 2566 กจิ กรรมรณรงคสงเสรมิ ใหส ถานประกอบกิจการและรัฐวิสาหกิจ มีการบริหารแรงงานสัมพันธดวยระบบทวภิ าคี เปนกิจกรรมท่ีไมนำสงผลผลิต จำนวนสถานประกอบกิจการ/ ลูกจาง (แหง/คน) จึงขอให สรพ./สสค. กำกับการปฏิบัติงานใหเปนไปตามเปาหมายท่ีกำหนด เนนการสงเสริม ในสถานประกอบกิจการขนาดเลก็ และผลดำเนินการตองไมเ กินกวา รอยละ 20 3. ผลการดำเนนิ งานตองเปน ไปตามเปาหมายทง้ั แหง /คน 4. กลมุ เปา หมาย/เปาหมาย 4.1 กลมุ เปา หมาย การกำหนดกลุมเปาหมายเพื่อวางแผนเขาไปดำเนินการสงเสริมแรงงานสัมพันธในสถานประกอบกิจการ ใหพิจารณาจากหลกั เกณฑและความสำคญั ของปญหาตามลำดับ ดงั นี้ 1) ขนาดสถานประกอบกิจการ พิจารณาจากจำนวนลูกจางในสถานประกอบกิจการ ตั้งแต 1 คนขึ้นไป โดยพิจารณา ดังนี้ - สถานประกอบกิจการขนาดเล็ก ขนาดกลาง ขนาดใหญท่ีไมเคยผานการสงเสริมแรงงานสัมพันธ จากฐานขอมลู ของกรมฯ ภายใน 2 ป หรอื เคยผานการสงเสรมิ แรงงานสมั พันธแลว แตยงั ไมบ รรลุผลในการอยูร วมกัน ดวยการมรี ะบบแรงงานสัมพนั ธท ี่ดี - ในกรณีสถานประกอบกิจการขนาดใหญที่มีลูกจางตั้งแต 500 คนขึ้นไป ทเี่ คยเกิดขอพพิ าทแรงงาน หรอื ขอขัดแยง เพ่ือเขาไปดำเนินการสงเสริมแรงงานสัมพันธและขอใหจังหวัดพิจารณาเปาหมายท่ีกรมฯ จัดสรร (จำนวนแหง และจำนวนคน) เพื่อประกอบการบันทึกขอมูลผลการปฏิบัติงานในระบบคอมพิวเตอร ทั้งน้ี เพื่อมใิ หการบันทึกขอ มลู มากเกินไปหรือนอยกวา ท่เี ปาหมายกำหนด 2) สถานประกอบกิจการที่เคยเกิดปญหาขอพิพาทแรงงานหรือขอขัดแยง และคาดวาจะเกิดปญหา ดังกลาวขึ้นอีก 3) สถานประกอบกิจการท่ีมีการจัดตั้งองคกรลูกจาง เชน สหภาพแรงงาน คณะกรรมการลูกจาง คณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการ คณะกรรมการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดลอม ในการทำงาน คณะกรรมการรวมปรกึ ษาหารอื คณะกรรมการหรือชมรมพนักงานในรปู แบบทวิภาคีอื่น ๆ เปนตน โดยเฉพาะสถานประกอบกจิ การทีม่ ีการจัดตั้งสหภาพแรงงานใหม 4) ประเภทกิจการของนายจาง ที่ไดรับผลกระทบจากความผันผวนของภาวะเศรษฐกิจ หรือ การดำเนนิ ธรุ กิจ ซ่ึงมีความรนุ แรงมากนอ ยแตกตา งกนั 3
5) สถานประกอบกิจการท่ีมีสัญชาติของนายจาง หรือผูรวมลงทุนเปนชาวตางชาติ ซึ่งมีนโยบาย ในการบริหารงานที่เขม งวด เปลย่ี นแปลงนโยบายบอย และอาจกอ ใหเกิดปญ หาแรงงานสัมพันธ 6) สถานประกอบกจิ การทีข่ อตกลงเก่ยี วกับสภาพการจา งใกลหมดอายุ 7) สถานประกอบกจิ การที่มีการใชแรงงานขามชาตเิ ปนจำนวนมาก 8) สถานประกอบกิจการท่ีไดรับผลกระทบจากการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรคโควิด 19 (Covid - 19) หรือการแพรระบาดของโรคตามประกาศของกระทรวงสาธารณสุขท่ีประกาศ ณ ขณะน้ัน 9) ยกเวน กลุมเปาหมายสถานประกอบกิจการที่เขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการ ใหมีระบบการบรหิ ารจดั การทีด่ ดี า นแรงงานสมั พันธและสวสั ดิการแรงงาน 4.2 เปา หมาย หนว ยงาน สปก.(แหง) ลกู จา ง(คน) 1) สำนกั แรงงานสัมพนั ธ 27 9,376 2) สำนักงานสวัสดกิ ารและคุมครองแรงงานกรุงเทพมหานครพนื้ ที่ 1,126 78,150 3) สำนกั งานสวัสดกิ ารและคุมครองแรงงานจังหวัด (76 จงั หวดั ) 6,297 379,474 7,450 467,000 รวม 5. หลักฐานอา งอิง รายงานผลการรณรงคสงเสริมใหสถานประกอบกิจการและรัฐวิสาหกิจมีการบริหารแรงงานสัมพันธ ดวยระบบทวภิ าคี 6. การนับผลงาน แหง นับจากจำนวนสถานประกอบกิจการ/รัฐวสิ าหกจิ ที่เขา ไปสง เสรมิ ฯ คน นบั จากจำนวนลกู จางในสถานประกอบกจิ การ/รฐั วสิ าหกจิ ทเ่ี ขา ไปสงเสริมฯ 7. การรายงานผลการปฏบิ ตั งิ าน ในระบบรายงานผลการปฏิบัตงิ าน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทึกแกไขขอ มูล โปรแกรมพมิ พรายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บันทึก รายงาน แรงงานสัมพนั ธ LRS2I080 : สงเสรมิ แรงงานสมั พนั ธ LRS2R270 : รายงาน องคก ารลูกจา งองคการนายจา ง ในสถานประกอบกิจการ และบันทึก จำนวนสถานประกอบกจิ การ รายละเอียดใหถ ูกตองครบถว น โดยเฉพาะ ท่ีมีการสงเสริมแรงงาน หัวขอ ประเภทการดำเนนิ การ ตอ งเลือก สมั พันธ การสงเสริมแรงงานสัมพันธ อยางเดยี วเทาน้ัน และ การบริหารจัดการแรงงานสัมพนั ธ ตอ งเลือก มี หรือ ไมม ี ดวย 4
8. เงินงบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : พ้ืนฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค ทางสังคม ผลผลิตที่ 1 : แรงงานไดรับการคุมครองสิทธิ และนายจางมีการบริหารจัดการดานแรงงานตาม กฎหมายสอดคลองกับมาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักท่ี 1 : กำกับ ดแู ลใหนายจางปฏิบตั ิถูกตองตามกฎหมาย งบดำเนินงาน หมวดคาตอบแทน ใชส อยและวัสดุ รหสั 300 9. หนว ยงานทร่ี ับผิดชอบ หากมีขอสงสัยเก่ียวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมรณรงคสงเสริมใหสถานประกอบกิจการและรัฐวิสาหกิจ มีการบริหารแรงงานสมั พนั ธด วยระบบทวภิ าคี สามารถสอบถามขอ มูลเพิม่ เติมไดท ี่ สำนักแรงงานสมั พันธ กรมสวัสดกิ ารและคุมครองแรงงาน กลมุ งานสง เสริมแรงงานสัมพันธ โทรศพั ท/โทรสาร : 0 2660 2190, 0 2660 2192 – 4 กลมุ งานยุทธศาสตรแรงงานสมั พนั ธ โทรศพั ท/โทรสาร : 0 2260 2160 แบบบันทกึ รายงานการสง เสริมแรงงานสัมพันธ 5
กจิ กรรมท่ี 2 • โครงการสง เสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบรหิ าร จัดการที่ดีดา นแรงงานสมั พนั ธแ ละสวสั ดิการแรงงาน (สรพ./สสค.) 2.1 กิจกรรมเชญิ ชวนสถานประกอบกจิ การใหเ ขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกจิ การใหม รี ะบบ การบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท ่ีดี 2.2 กจิ กรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบรหิ ารจัดการแรงงานสัมพันธทีด่ ี 1. ลักษณะกจิ กรรม การสงเสริมใหสถานประกอบกิจการมีระบบการบริหารจัดการท่ีดีดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน เปนการดำเนินการของเจาหนาที่เพ่ือเสริมสรางแรงงานสัมพันธท่ีดีในสถานประกอบกิจการ โดยนายจางลูกจาง ไดตระหนักถึงความสำคัญรวมกันสรางความรวมมือดานแรงงานสัมพันธและแกไขปญหาที่อาจจะเกิดขึ้นใหยุติ ดวยระบบทวิภาคีและสงเสริมใหนายจาง ลูกจางไดตระหนักถึงความสำคัญในการพัฒนาระบบแรงงานสัมพันธ และรูปแบบการจัดสวัสดิการแรงงานนอกเหนือจากที่กฎหมายกำหนด โดยใชกลไกการมีสวนรวมในองคกร เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตท่ีดีของลูกจาง กระบวนการผลิตของนายจางเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ รวมท้ัง เปนการประกาศเกียรติคุณใหกับนายจาง ลูกจางท่ีสามารถรวมกันบริหารจัดการดานแรงงานสัมพันธ และสวสั ดกิ ารแรงงานทด่ี ีและมปี ระสทิ ธิภาพอยา งตอเนื่อง 2. วตั ถปุ ระสงค 2.1 เพ่ือสงเสรมิ ใหนายจาง ลูกจา งไดตระหนักถึงความสำคัญในการพัฒนาระบบแรงงานสัมพันธท่ีดีมีรูปแบบ การจัดสวสั ดิการแรงงานนอกเหนือจากทก่ี ฎหมายกำหนดไดม าตรฐาน พัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ที่ดีของลูกจาง 2.2 เพื่อปลูกจิตสำนึกดานการสงเสริมแรงงานสัมพันธและสวสั ดิการแรงงานท่ีดีในสถานประกอบกิจการ ใหแกนายจางลูกจาง รวมถึงสหภาพแรงงานและคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการโดยใชกลไก ทวภิ าคี การมีสวนรวมในองคก ร 2.3 เพื่อสรางแรงจูงใจตอนายจาง ลูกจางใหเห็นความสำคัญของการแรงงานสัมพันธท่ีดีและการจัด สวัสดกิ ารแรงงานทไี่ ดม าตรฐานในสถานประกอบกิจการ 2.4 เพื่อเปนการประกาศเกียรติคุณแกสถานประกอบกิจการที่มีการสรางระบบแรงงานสัมพันธ และระบบการจัดสวัสดิการแรงงานท่ีดีใหแกนายจาง ลูกจางที่มีสวนรวมในการทำงาน เปนแบบอยางที่ดี แกสถานประกอบกิจการอื่น 3. แนวทางปฏิบตั ิตามกจิ กรรม การดำเนินการสงเสริมใหสถานประกอบกิจการเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบ การบริหารจัดการท่ีดีดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน เพ่ือใหมีระบบแรงงานสัมพันธและสวัสดิการ แรงงานท่ีดีในสถานประกอบกิจการ การดำเนินโครงการฯ จนบรรลุผลสำเร็จ เจาหนาท่ีผูปฏิบัติงานสงเสริม แรงงานสัมพันธประชาสัมพันธเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเขารวมโครงการฯ สถานประกอบกิจการเสนอ ช่ือเขารว มโครงการฯ (การสมัคร) มีการตรวจประเมินของคณะทำงานฯ การมอบโลรางวัลและเกยี รติบตั รใหกับ สถานประกอบกจิ การท่ีผานเกณฑการพิจารณา หลกั การสำคญั ของการดำเนินการสงเสรมิ ใหสถานประกอบกจิ การเขารวมโครงการฯ เจาหนาที่ผูปฏิบัติงาน สงเสริมแรงงานสมั พนั ธพ งึ ยึดถอื เปนหลกั การในการดำเนนิ การ คอื 6
3.1 การเตรียมการและการวางแผน 1) ดำเนินการวางแผนเพ่ือกำหนดเปาหมายตามกลุมเปาหมายที่กำหนดแนวทางและรูปแบบ ในการสงเสริมแรงงานสัมพันธ ประชาสัมพันธสรางการรับรูในการพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบ การบริหารจัดการแรงงานสัมพันธที่ดี โดยทำเปนหนังสือแจงใหสถานประกอบกิจการทราบ เพื่อใหเปนไปตาม แผนท่ีกำหนดไว 2) เจาหนาที่ตองมีความเขาใจ หลักเกณฑการพิจารณา เกณฑการใหคะแนนในคูมือแบบเสนอช่ือ/ แบบรับรองตนเองในแตละขอกำหนด 3) ศึกษานิยาม ความหมาย และคำจำกัดความในแตละขอกำหนดเพ่ือใชประกอบแนวทางการพิจารณา ชแ้ี จงสรางความเขาใจกับผแู ทนนายจางและลกู จาง 4) จัดเตรียมเอกสารแบบเสนอช่ือเพื่อพิจารณาเปนสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสัมพันธ และสวสั ดกิ ารแรงงาน และเอกสารทุกอยา งที่เก่ยี วของกับขอกำหนดแตล ะขอ (ถามี) 3.2 แนวปฏิบตั ริ ะหวางการดำเนินการ 1) แนะนำตัว ชแ้ี จงถงึ วตั ถปุ ระสงคของการเขาไปเย่ยี มและสงเสรมิ สถานประกอบกิจการเขา รว มโครงการฯ 2) สรา งแรงจูงใจใหนายจา ง ลกู จางเห็นความสำคัญของการสมัครเขารวมโครงการฯ 3) ประชาสัมพันธสรางการรับรูเผยแพรเอกสารตาง ๆ ซ่ึงจัดเตรียมไวใหแกนายจาง ลูกจางเพ่ือ การศึกษาและเปนแนวทางประกอบการพิจารณาสถานประกอบกิจการสมัครเขารวมโครงการฯ ซึ่งควรจะแจง ช่ือเจาหนาท่ี หนวยงานที่ตั้ง หมายเลขโทรศัพท สำหรับติดตอไดอยางสะดวกในภายหลัง หากสหภาพแรงงาน นายจา งและลูกจา งตองการไดรับคำปรึกษาแนะนำเพิ่มเติม 3.3 แนวปฏบิ ตั หิ ลังการดำเนนิ การ 1) จัดทำรายงาน : สรุปผลการดำเนินโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหาร จดั การทด่ี ีดานแรงงานสมั พันธแ ละสวัสดกิ ารแรงงาน ดังนี้ 1.1 กจิ กรรมเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเขารวมโครงการสงเสรมิ สถานประกอบกิจการ ใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท่ีดี (การเชิญชวน) ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 กำหนดเปาหมาย ไมนอยกวารอยละ 60 ของสถานประกอบกิจการท่ีมีการเชิญชวนตองยื่นใบสมัครเขารวมโครงการฯ (ตามภาคผนวก ตารางแนบทา ย) โดยใหรายงานผลการเชิญชวนในระบบรายงานผลการปฏิบัติงานในระบบคอมพิวเตอรของ กรมฯ จำนวน 1 คร้งั (ภายในวนั ท่ี 31 มกราคม 2566) 1.2 กิจกรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท่ีดี กรณีสถานประกอบกิจการเขารวมโครงการฯ (การสมัคร) ในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ใหยื่นแบบเสนอช่ือ/ แบบรบั รองตนเอง (ใบสมัคร) ในรูปแบบเอกสาร ดังนี้ 1.2.1 สถานประกอบกิจการยื่นแบบเสนอชื่อ/แบบรับรองตนเอง (ใบสมัคร) เลมเล็กพรอม ผลการดำเนินงานและเอกสารหลักฐานในปที่ผานมา (ผลงานตั้งแตวันท่ี 1 มกราคม 2565 – 31 ธันวาคม 2565) ดวยรูปแบบเอกสาร ณ สรพ./สสค. ระหวางวันท่ี 1 ธันวาคม 2565 – 16 มกราคม 2566 พรอมทั้งใหคณะทำงาน ประเมนิ ผลคะแนนฯ ประจำกรุงเทพมหานคร/จังหวัดเปน ผูพจิ ารณาประเมินผลคะแนนสถานประกอบกิจการทง้ั หมด ที่สมัครเขารวมโครงการฯ เพ่ือนำขอมูลไปวางแผนการออกประเมินผลคะแนนสำหรับสถานประกอบกิจการ ท่สี มคั รฯ ปท่ี 1, 5, 10, 15, 20 7
1.2.2 การจัดสงแบบเสนอชื่อ/แบบรับรองตนเอง (ใบสมัคร) เลมเล็ก พรอมหลักฐาน ประกอบการพิจารณาประเมนิ ผลคะแนนสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสมั พันธและสวัสดิการแรงงาน ประจำป พ.ศ. 2566 (สงใหสำนักแรงงานสมั พนั ธ) มรี ายละเอยี ด ดังนี้ รายการ คุณสมบัติ หลักฐาน 1. แบบเสนอชอ่ื สถานประกอบกจิ การเขา รวมโครงการฯ 1. แบบเสนอช่ือฉบับจรงิ 1 ชุด - ปท ี่ 1 พรอมสำเนา 3 ชุด (เลมเล็ก) - ปท ี่ 5 2. หลกั ฐานทเี่ ปนผลการดำเนินงาน - ปท ่ี 10 ในรปู แบบแฟมเอกสาร/ซดี ี/เฟลซไดรฟ - ปท ี่ 15 3. สงหลักฐานตามขอ 1 และขอ 2 - ปท ่ี 20 ใหสำนักแรงงานสมั พันธ ภายในวันที่ 16 มกราคม 2566 2. แบบรบั รองตนเอง สถานประกอบกิจการเขา รว มโครงการฯ แบบรับรองตนเองฉบับจริง 1 ชุด (เลมเล็ก) - ปท่ี 2, 3, 4 เพอ่ื ธำรงรักษาสถานภาพ - ปที่ 6, 7, 8, 9 ใหสำนกั แรงงานสัมพันธ - ปท่ี 11, 12, 13, 14 ภายในวันท่ี 16 มกราคม 2566 - ปที่ 16, 17, 18, 19 - ปที่ 21 1.2.3 รายงานผลการสมัครในระบบรายงานผลการปฏิบัติงานในระบบคอมพิวเตอรของกรมฯ ภายในวันท่ี 31 มกราคม 2566 1.3 รายงานผลคะแนนสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน ประจำป พ.ศ. 2566 ใหกลุมงานสงเสริมแรงงานสัมพันธ สำนักแรงงานสัมพันธ ภายในวันท่ี 16 กุมภาพันธ 2566 ผานทาง โทรสาร 0 2660 2193 หรือ E-mail address : [email protected] ท้ังนี้ กลุมงาน สงเสรมิ แรงงานสัมพนั ธ จะจดั สงแบบรายงานผลคะแนนฯ ใหท ุกหนว ยงานเพอ่ื จัดทำรายละเอยี ดตอ ไป 2) สรุปและประเมินผล : การดำเนินโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหาร จดั การที่ดีดา นแรงงานสัมพันธและสวัสดกิ ารแรงงาน กิจกรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหาร จัดการแรงงานสัมพันธที่ดี (สมัครเขารวมโครงการฯ) วามีปญหาอุปสรรคอยางไร ไดใหคำแนะนำอยางไร และควรมกี ารปรบั ปรงุ อยางไร นำเสนอตอ ผูบงั คบั บญั ชาตามลำดับชั้น 3) ดำเนินการตอเนื่องจากกิจกรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการ แรงงานสัมพันธที่ดี (สมัครเขารวมโครงการฯ) ตามโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบ การบริหารจัดการท่ีดีดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน เพื่อใหไดมาซึ่งผลสำเร็จตามข้ันตอนของ การเปนสถานประกอบกิจการท่ีมีระบบการบริหารจัดการที่ดีดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน โดยมีสถานประกอบกิจการเสนอช่ือเขารวมโครงการฯ การตรวจประเมินของคณะทำงานฯ การมอบโลรางวัล และเกียรติบัตรฯ 8
หมายเหตุ 1. กิจกรรม/โครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมรี ะบบการบริหารจัดการท่ีดีดานแรงงานสมั พันธ และสวัสดิการแรงงานเปนกิจกรรมท่ีดำเนินการเปนประจำทุกป ในปงบประมาณ 2566 กรมฯ ไดกำหนดเปาหมาย การพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธที่ดี (การสมัคร) และเชิญชวน สถานประกอบกิจการใหเขารว มโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมรี ะบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธที่ดี (การเชิญชวน) บรรจุในแผนปฏิบัติราชการกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงานดวย จึงขอให สรพ./สสค. กำกับ การปฏิบัตงิ านใหเ ปนไปตามเปา หมาย (ตามภาคผนวกตารางแนบทาย) 2. ผลการดำเนนิ งานตองเปน ไปตามเปา หมาย 3. ดำเนินการตอเน่ืองใหบรรลุผลสำเร็จของการไดมาซึ่งสถานประกอบกิจการที่มีระบบการบริหาร จดั การท่ีดีดานแรงงานสัมพันธและสวสั ดิการแรงงาน ประจำปน้นั ๆ โดยมีสถานประกอบกิจการเขารวมโครงการฯ การประเมินพจิ ารณาของคณะทำงานฯ การมอบโลรางวัลและเกียรติบัตรฯ ตามรายละเอียดท่ีกรมฯ จะแจงให ดำเนินการในลำดบั ตอ ไป 4. กลุมเปา หมาย/เปา หมาย 4.1 กลมุ เปาหมาย การกำหนดกลมุ เปาหมายเพ่ือวางแผนเขาไปเยยี่ มและสงเสริมสถานประกอบกจิ การเขารว มโครงการ สงเสริมสถานประกอบการใหมีระบบการบริหารจัดการที่ดีดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงานใหพิจารณา จากหลกั เกณฑด ังน้ี 1) สถานประกอบกิจการท่ีจะสมัครเขารวมโครงการเปนสถานประกอบกิจการที่อยูภายใตบังคับ และปฏบิ ัติถูกตองตามกฎหมายวาดวยแรงงานสัมพันธ กฎหมายวา ดวยการคุมครองแรงงาน กรณีสถานประกอบ กิจการเปนนิตบิ ุคคลมหี นวยงานหลายหนวยงานหรือหลายสาขา สามารถสง เขารว มโครงการฯ ไดทุกหนวยงาน หรือทุกสาขา 2) การเขารวมสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน ไดแบงขนาด ของสถานประกอบกิจการเปน 3 ขนาด คือ สถานประกอบกิจการขนาดเลก็ มลี ูกจา ง จำนวน 50 – 299 คน สถานประกอบกจิ การขนาดกลาง มีลกู จา ง จำนวน 300 – 999 คน สถานประกอบกิจการขนาดใหญ มลี ูกจา ง จำนวน 1,000 คนขน้ึ ไป โดยแบง สถานประกอบกจิ การเปน 2 ประเภท คือ 1. สถานประกอบกิจการประเภทมีสหภาพแรงงาน เม่ือมีการจัดต้ังหรือมีลูกจางเปนสมาชิก ของสหภาพแรงงาน โดยใหระบุช่ือสหภาพแรงงานที่มีกิจกรรมสำหรับลูกจางในสถานประกอบกิจการมากท่ีสุด เพียง 1 สหภาพแรงงาน 2. สถานประกอบกิจการประเภทไมมีสหภาพแรงงาน ในกรณีท่ีไมมีการจัดตั้งหรือไมมีลูกจาง เปนสมาชิกของสหภาพแรงงาน ใหระบุช่ือคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการเปนองคกร ในระบบทวิภาคี หากมีกลุมกิจกรรม/ชมรมในระบบทวิภาคีท่ีมีบทบาทในการสงเสริมแรงงานสัมพันธและ การจัดสวสั ดิการแรงงานในสถานประกอบกิจการ เชน คณะกรรมการรว มปรกึ ษาหารอื หรอื กลุมสรา งคุณภาพ (Q.C.C) หรือกลุมกิจกรรม 5 ส. ท่ีมีบทบาทหนาที่ในการเสริมสรางแรงงานสัมพันธสงเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิต ของลูกจางในสถานประกอบกิจการ เปนตน สามารถนำผลการดำเนินงานมาประกอบการพิจารณาประเมิน ผลคะแนนตามขอกำหนดได 9
3) สถานประกอบกิจการแหงใหมท่ีผานการสงเสริมแรงงานสัมพันธดวยระบบทวิภาคีและสงเสริม แรงงานสัมพันธแบบหุนสวน หรือพิจารณาจากสถานประกอบกิจการที่เคยผานการตรวจคุมครองแรงงาน ตรวจความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดลอมในการทำงาน และเจาหนาท่ีพิจารณาแลวเห็นวา มีการบรหิ ารจัดการระหวา งนายจาง ลูกจา งดวยระบบทวิภาคที ดี่ ีในสถานประกอบกจิ การ 4.2 เปา หมาย 1) กิจกรรมเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการ ใหมรี ะบบการบรหิ ารจดั การแรงงานสมั พนั ธท ีด่ ี (การเชญิ ชวน) หนวยงาน สปก. (แหง) 1) สำนกั งานสวัสดิการและคุมครองแรงงานกรุงเทพมหานครพน้ื ที่ 306 2) สำนกั งานสวสั ดิการและคมุ ครองแรงงานจังหวดั (76 จังหวัด) 2,024 รวม 2,330 2) กจิ กรรมพัฒนาสถานประกอบกจิ การใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท ด่ี ี (การสมคั ร) หนว ยงาน สปก. (แหง) 1) สำนักงานสวัสดกิ ารและคุมครองแรงงานกรงุ เทพมหานครพื้นท่ี 183 2) สำนักงานสวัสดกิ ารและคมุ ครองแรงงานจังหวดั (76 จังหวัด) 1,215 รวม 1,398 5. หลักฐานอางอิง (การรายงานผลการดำเนนิ งาน) 5.1 แบบรายงานผลโครงการสงเสรมิ สถานประกอบกจิ การใหม ีระบบการบริหารจดั การท่ีดีดา นแรงงานสัมพันธ และสวัสดิการแรงงาน กิจกรรมเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการ ใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท่ีดี (การเชิญชวน) ดวยระบบคอมพิวเตอรของกรมฯ ภายใน วันที่ 31 มกราคม 2566 5.2 แบบรายงานผลโครงการสงเสริมสถานประกอบกจิ การใหม ีระบบการบรหิ ารจดั การที่ดีดา นแรงงานสมั พนั ธ และสวัสดิการแรงงาน กิจกรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธท่ีดี (การสมัคร) ดว ยระบบคอมพิวเตอรของกรมฯ ภายในวนั ที่ 31 มกราคม 2566 5.3 โครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบริหารจัดการท่ีดีดานแรงงานสัมพันธและ สวัสดิการแรงงาน ประจำป 2566 กำหนดใหสถานประกอบกิจการสมัครเขารวมโครงการฯ ระหวางวันที่ 1 ธันวาคม 2565 – 16 มกราคม 2566 1) รายงานผลคะแนนสถานประกอบกิจการดีเดนดานแรงงานสัมพันธและสวัสดิการแรงงาน ประจำป พ.ศ. 2566 ภายในวันที่ 16 กุมภาพันธ 2566 2) สง แบบเสนอช่ือ/แบบรับรองตนเอง เพื่อพิจารณาเปน สถานประกอบกิจการดเี ดนดานแรงงานสัมพนั ธ และสวสั ดิการแรงงาน ประจำป พ.ศ. 2566 ภายในวนั ที่ 16 กุมภาพนั ธ 2566 6. การนบั ผลงาน แหง นับจากจำนวนสถานประกอบกิจการท่ีสมัครเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมี ระบบการบริหารจัดการทีด่ ีดา นแรงงานสมั พันธและสวสั ดิการแรงงาน ประจำป พ.ศ. 2566 10
7. การรายงานผลการปฏิบัติงาน ในระบบรายงานผลการปฏิบตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบันทึกแกไ ขขอ มูล โปรแกรมพิมพรายงาน 7.1 กิจกรรมเชิญชวนสถานประกอบกิจการใหเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบ การบริหารจดั การแรงงานสมั พันธท่ีดี http://eservice.labour.go.th/dlpw บนั ทกึ รายงาน วิชาการและสารสนเทศ MIS1I020 : บันทึกผลงานกิจกรรม MIS1R030 : รายงาน สำคัญ โดยเลอื กแบบรายงาน 22 ผลการปฏบิ ตั งิ านจำแนก งานแรงงานสัมพนั ธ ตามกจิ กรรม ในสว นของขอมูลกจิ กรรม โดยเลือกประเภทกิจกรรม 064 สง เสรมิ และเชิญชวนสปก. 064 สง เสรมิ และ ใหมีระบบการบริหารจดั การท่ีดีฯ เชิญชวนสปก.ใหม รี ะบบ (การเชญิ ชวน) และบนั ทึกขอมลู ในชอง การบรหิ ารจัดการที่ดฯี จำนวน แหง และ คน พรอ มทัง้ บันทึก (การเชิญชวน) และเลอื ก ขอ มลู ในสวนของรายชือ่ ผูรับผดิ ชอบ/ แบบรายงาน 22 ผูรายงานดว ย งานแรงงานสมั พันธ 7.2 กจิ กรรมพัฒนาสถานประกอบกจิ การใหม รี ะบบการบรหิ ารจัดการแรงงานสมั พันธท ่ีดี http://eservice.labour.go.th/dlpw บนั ทกึ รายงาน วิชาการและสารสนเทศ MIS1I020 : บันทึกผลงานกิจกรรม MIS1R030 : รายงาน สำคญั โดยเลือกแบบรายงาน 22 ผลการปฏิบัติงานจำแนก งานแรงงานสัมพันธ ตามกจิ กรรม ในสว นของขอ มูลกิจกรรม โดยเลือกประเภทกิจกรรม 065 สมคั รเขารวมโครงการเพื่อให 065 สมคั รเขารวม มีระบบการบริหารจัดการที่ดีฯ โครงการเพ่ือใหม ีระบบ (สงใบสมัคร) และบันทึกขอมูลในชอง การบริหารจดั การทด่ี ฯี จำนวน แหง และ คน (สง ใบสมัคร) กรณีสถานประกอบกจิ การผานเกณฑ 066 สปก.ผานเกณฑ การตรวจพจิ ารณาตามโครงการฯ การพิจารณาใหม รี ะบบ ใหเ ลือกรหสั กจิ กรรม การบรหิ ารจดั การที่ดีฯ (ผานเกณฑ) และเลือกแบบ 066 สปก.ผา นเกณฑการพิจารณา รายงาน 22 งานแรงงาน ใหมีระบบการบริหารจัดการท่ีดีฯ สัมพันธ (ผานเกณฑ) และบนั ทกึ ขอ มูลในชอง จำนวน แหง และ คน พรอมท้ังบนั ทึก ขอ มูลในสว นของรายชือ่ ผรู ับผดิ ชอบ/ ผรู ายงานดว ย 11
8. เงนิ งบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : พื้นฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค ทางสังคม ผลผลิตที่ 1 : แรงงานไดรับการคุมครองสิทธิ และนายจางมีการบริหารจัดการดานแรงงานตาม กฎหมายสอดคลองกับมาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักท่ี 1 : กำกับ ดูแลใหนายจา งปฏิบัติถูกตองตามกฎหมาย งบดำเนินงาน หมวดคาตอบแทน ใชส อยและวัสดุ รหัส 300 ท้งั น้ี งบประมาณที่ไดจัดสรรใหใชดำเนนิ โครงการท้ังหมดที่เก่ียวของกับโครงการสง เสริมสถานประกอบ กจิ การใหมีระบบการบริหารจดั การท่ีดดี านแรงงานสัมพันธแ ละสวัสดิการแรงงาน ประจำปง บประมาณ พ.ศ. 2566 ท่กี ำหนดไวน อกเหนือจากกิจกรรมพัฒนาสถานประกอบกิจการใหมีระบบการบรหิ ารจัดการแรงงานสัมพันธที่ดี (สมคั รเขา รว มโครงการฯ) ดวย 9. หนวยงานที่รับผดิ ชอบ หากมีขอสงสัยเกี่ยวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมีระบบ การบริหารจดั การที่ดดี า นแรงงานสัมพันธแ ละสวัสดกิ ารแรงงาน สามารถสอบถามขอ มูลเพิม่ เตมิ ไดที่ สำนกั แรงงานสัมพันธ กรมสวัสดิการและคมุ ครองแรงงาน กลุมงานสงเสริมแรงงานสัมพันธ โทรศัพท/โทรสาร : 0 2660 2190, 0 2660 2192 – 4 กลมุ งานยุทธศาสตรแรงงานสัมพันธ โทรศพั ท/ โทรสาร : 0 2260 2160 12
กิจกรรมที่ 3 • ไกลเกลี่ยขอ พิพาทแรงงานและขอ ขัดแยง (สรส./สสค.) 1. ลักษณะกิจกรรม 1.1 การไกลเกล่ียขอพิพาทแรงงาน เปนการดำเนินการของพนักงานประนอมขอพิพาทแรงงาน ในกระบวนการรวมเจรจาตอรองเพื่อหาทางยุติขอพิพาทแรงงานระหวางนายจา งกับลูกจาง หรือระหวางนายจาง หรอื สมาคมนายจา งกับสหภาพแรงงานตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. 2518 หรอื ระหวางฝายบริหาร กับพนักงานรฐั วสิ าหกจิ ตามพระราชบญั ญตั แิ รงงานรัฐวิสาหกิจสัมพนั ธ พ.ศ. 2543 1.2 การไกลเกล่ียขอขัดแยง เปนการดำเนินการของเจาหนาท่ีในการรวมเจรจาตอรองเพื่อหาทางยุติ ขอขัดแยงในดานแรงงานสัมพันธ ซ่ึงมิใชขอพิพาทแรงงานตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. 2518 หรอื พระราชบัญญัตแิ รงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ พ.ศ. 2543 2. วตั ถปุ ระสงค 2.1 เพ่ือแกไขปญหาขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยงใหย ุติลงไดโดยเร็ว เปนธรรมแกทุกฝาย เกดิ ความสงบ เรียบรอยดานแรงงาน 2.2 เพอ่ื ใหนายจา งและลกู จางสามารถทำงานรว มกนั อยางสันตสิ ขุ 3. แนวทางปฏิบัติตามกจิ กรรม 3.1 การไกลเกลีย่ ขอ พพิ าทแรงงาน เม่ือพนักงานประนอมขอพิพาทแรงงานไดรับหนังสือแจงขอพิพาทแรงงานใหดำเนินการตรวจสอบ วาไดมีการดำเนินการตามข้ันตอนและวิธีการที่กำหนดไวในกฎหมายแรงงานสัมพันธหรือไม และจัดทำหนังสือ เชิญผูแทนการเจรจาทั้งสองฝายเขารวมเจรจาไกลเกลี่ย จากน้ันใหด ำเนนิ การไกลเกลี่ยเพ่ือหาทางยุติขอพิพาท แรงงานตามระยะเวลาและขั้นตอนท่ีกฎหมายกำหนด โดยรายละเอียดของการปฏิบัติงาน ปรากฏตามแนวปฏิบัติ ดา นการระงบั ขอ พิพาทแรงงาน ตามคูมอื ปฏิบตั ิงานดา นแรงงานสัมพันธ (สำหรบั เจาหนา ท)ี่ กสร.7/2556 ทั้งนี้ ไมว าจะเปน การปฏิบตั ิงานในข้ันตอนใด อาทิ การรับแจงขอ เรียกรอง การรบั แจง ขอ พพิ าทแรงงาน การดำเนนิ การไกลเ กล่ยี ขอ พพิ าทแรงงาน การชีข้ าดขอพิพาทแรงงาน การนดั หยุดงาน/ปดงาน ใหบ ันทึกขอมูล ในระบบรายงานผลการปฏบิ ัติงาน (Web Application) ของกรมทนั ที และรายงานผูบังคับบัญชาทราบตามลำดับช้นั 3.2 การไกลเกล่ยี ขอขัดแยง เม่ือเจาหนาท่ีไดรับหนังสือรองเรียนหรือรับทราบขอขัดแยง ใหจัดทำหนังสือเชิญผูแทนท้ังสองฝาย เขารวมเจรจาไกลเกล่ีย จากนั้นใหดำเนินการไกลเกล่ียเพื่อหาทางยุติขอขัดแยง โดยรายละเอียดของ การปฏิบัติงานปรากฏตามแนวปฏิบัติดานการระงบั ขอพิพาทแรงงาน ตามคูมือปฏิบัติงานดานแรงงานสัมพันธ (สำหรับเจา หนา ที)่ กสร.7/2556 ท้ังน้ี ไมวาจะเปนการปฏิบัติงานในข้ันตอนใด อาทิ การรับแจงขอขัดแยง การดำเนินการไกลเกลี่ย ขอ ขดั แยง การเกดิ การผละงาน ใหบ นั ทึกขอ มลู ในระบบรายงานผลการปฏิบัตงิ าน (Web Application) ของกรมทนั ที และรายงานผูบงั คับบญั ชาทราบตามลำดับชั้น 13
4. กลุมเปาหมาย/เปา หมาย 4.1 กลุมเปา หมาย 1) นายจา ง สมาคมนายจาง ลูกจา ง และสหภาพแรงงานตามกฎหมายวา ดวยแรงงานสัมพนั ธ 2) รัฐวิสาหกิจ และสหภาพแรงงานรฐั วิสาหกิจตามกฎหมายวา ดวยแรงงานรัฐวสิ าหกิจสมั พันธ 4.2 เปาหมาย หนวยงาน สปก. (แหง) 1) สำนักแรงงานสัมพนั ธ 30 2) สำนักงานสวสั ดิการและคมุ ครองแรงงานจังหวัด (15 จงั หวัด) 170 รวม 200 5. หลกั ฐานอา งอิง รายงานผลการไกลเกลี่ยขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยง (LRS1R020 : แบบ ส.รส. 3 การไกลเกลี่ยระงับ ขอพิพาทแรงงาน) รหัสกิจกรรม LRS1R040 : แบบ ส.รส. 6 การแกไขขอขัดแยงระหวางนายจาง ลูกจาง ประเด็นที่ ทำใหเ กดิ ขอขัดแยง และผลการแกไขขอขดั แยง 6. การนับผลงาน แหง/คร้ัง นับจากจำนวนแหงของสถานประกอบกิจการและรัฐวิสาหกิจท่ีเกิดขอพิพาทแรงงาน/ ขอขัดแยง และจำนวนครง้ั ที่ไดรับการไกลเกล่ียโดยพนักงานประนอมขอ พิพาทแรงงาน/เจาหนา ท่ี 7. การรายงานผลการปฏบิ ัติงาน ในระบบรายงานผลการปฏบิ ัติงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทึกแกไ ขขอ มูล โปรแกรมพิมพร ายงาน http://service.labour.go.th/dlpw การไกลเกล่ียขอพิพาทแรงงาน รายงาน แรงงานสมั พันธ บันทึก LRS1R020 : แบบ ขอขดั แยง ขอเรียกรอง ขอพิพาท LRS1I010 : บันทกึ ขอ เรยี กรอง ส.รส. 3 การไกลเ กลี่ย แรงงาน และการไกลเ กล่ียขอ พิพาท ระงับขอพิพาทแรงงาน กรณกี ารช้ขี าด LRS1I040 : บนั ทกึ การชีข้ าด ขอพพิ าทแรงงาน และบันทกึ รายละเอยี ดใหถ ูกตอ ง ครบถว น การไกลเ กลีย่ ขอขดั แยง รายงาน บันทกึ LRS1R040 : แบบ เลอื กรหัส LRS1I030 : บนั ทึก ส.รส. 6 การแกไขขอ ขดั แยง ระหวา งนายจา ง – ลูกจาง ขอขัดแยง ประเด็นท่ีทำใหเ กิด และบันทึกรายละเอียดใหถูกตอ ง ขอ ขดั แยงและผลการแกไข ครบถวน ขอ ขัดแยง 14
หมายเหตุ : ผลการปฏิบัติงานของกิจกรรมไกลเกล่ียขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยง ใหนำรายงานจาก แบบ ส.รส. 3 และแบบ ส.รส. 6 มารวมกนั 8. เงนิ งบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : พื้นฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค ทางสังคม ผลผลิตที่ 1 : แรงงานไดรับการคุมครองสิทธิ และนายจางมีการบริหารจัดการดานแรงงานตาม กฎหมายสอดคลองกับมาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักท่ี 1 : กำกับ ดูแลใหนายจางปฏิบตั ิถูกตองตามกฎหมาย งบดำเนินงาน หมวดคา ตอบแทน ใชสอยและวัสดุ รหัส 300 9. หนวยงานท่รี บั ผิดชอบ หากมีขอสงสัยเก่ียวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมไกลเกล่ียขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยง สามารถสอบถาม ขอมลู เพมิ่ เตมิ ไดท ่ี สำนกั แรงงานสมั พนั ธ กรมสวัสดิการและคมุ ครองแรงงาน กลุมงานประนอมขอพพิ าทแรงงานและขอ ขดั แยง โทรศพั ท/ โทรสาร : 0 2660 2166, 0 2660 2170 กลุม งานยุทธศาสตรแรงงานสมั พนั ธ โทรศพั ท/โทรสาร : 0 2660 2160 15
กจิ กรรมท่ี 4 • จดทะเบยี นขอตกลงเก่ยี วกับสภาพการจา งและ คําช้ขี าดขอ พพิ าทแรงงาน (สรส./สสค.) 1. ลักษณะกจิ กรรม การจดทะเบียนขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจางหรือคำช้ีขาดขอพิพาทแรงงาน คือ การจดทะเบียน ขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจาง ตามมาตรา 18 และการจดทะเบียนคำช้ีขาดขอพิพาทแรงงาน ตามมาตรา 29 แหงพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. 2518 และการจดทะเบียนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง ตามมาตรา 27 แหง พระราชบญั ญตั แิ รงงานรฐั วิสาหกิจสัมพนั ธ พ.ศ. 2543 คำนิยาม/ความหมายท่ีเกี่ยวของ ขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง หมายถึง ขอตกลงระหวางนายจางกับลูกจาง หรือระหวางนายจางหรือ สมาคมนายจา งกบั สหภาพแรงงาน หรอื ระหวางรัฐวิสาหกิจกับสหภาพแรงงานรัฐวสิ าหกิจ เกี่ยวกบั สภาพการจาง ซึ่งไดมาจากการรวมเจรจาตอรองกันเอง หรือจากการไกลเกล่ียของพนักงานประนอมขอพิพาทแรงงานและ มีการทำเปนหนังสือลงลายมอื ช่อื ผแู ทนในการเจรจาท้งั สองฝา ย คำช้ีขาดขอพิพาทแรงงาน หมายถึง คำตัดสินขอพิพาทแรงงานระหวางนายจางกับลูกจาง หรือระหวาง นายจางหรือสมาคมนายจางกับสหภาพแรงงาน เก่ียวกับสภาพการจาง โดยบุคคลหรือคณะบุคคลในฐานะ ผชู ีข้ าดขอพพิ าทแรงงาน ซงึ่ นายจา งและลกู จา งไดตกลงกนั แตงตั้งขึน้ เพื่อช้ขี าดขอพิพาทแรงงานทีต่ กลงกันไมได 2. วตั ถปุ ระสงค เพือ่ ใหขอ ตกลงฯ มีสภาพบงั คบั เปนไปตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. 2518 และพระราชบัญญัติ แรงงานรฐั วิสาหกิจสัมพันธ พ.ศ. 2543 3. แนวทางปฏบิ ตั ิตามกจิ กรรม การปฏิบัติงานตามกิจกรรมการจดทะเบียนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางและคำช้ีขาดขอพิพาทแรงงาน มดี งั นี้ 3.1 เมื่อไดรับคำขอจดทะเบียนขอตกลงฯ หรือมีหนังสือนำสงคำช้ีขาดมาจดทะเบียน ใหตรวจสอบ ความครบถวนของเอกสารประกอบคำขอจดทะเบียน ซ่ึงไดแก ขอตกลงฯ หรือคำชี้ขาดพรอมสำเนาขอเรียกรอง และหลักฐานการแตง ตั้งผแู ทนเจรจาของทง้ั สองฝา ย 3.2 ตรวจสอบเอกสารและพจิ ารณาขอ เทจ็ จรงิ ตามขอกฎหมาย 3.3 จดั ทำหนังสอื เสนอเรอ่ื งพรอ มความเหน็ ใหอธบิ ดีหรือผูซึ่งอธบิ ดมี อบหมาย เพ่ือพจิ ารณาจดทะเบียน 3.4 มีหนังสือแจงผลการจดทะเบียนใหนายจางหรือผูช้ีขาดขอพิพาทแรงงานทราบ และมอบสำเนาขอตกลง หรอื สำเนาคำชี้ขาดท่ไี ดร ับจดทะเบยี นแลวใหแ กน ายจางหรอื ผูชข้ี าดทย่ี ่นื คำขอ และลูกจางหรือสหภาพแรงงานฯ แลว แตกรณี 3.5 บันทึกขอมูลลงในระบบรายงานผลการปฏิบัติงาน (Web Application) ของกรม โดยกรอกรายละเอียด ใหถ กู ตอ งครบถว น (รายละเอียดเพิ่มเติมตามคูมือปฏิบตั ิงานดานแรงงานสัมพันธ (สำหรับเจา หนา ท่ี) กสร.7/2556) 16
4. กลุมเปา หมาย/เปา หมาย 4.1 กลุมเปาหมาย นายจาง / รัฐวิสาหกจิ 4.2 เปาหมาย หนวยงาน สปก. (แหง) 1) สำนักแรงงานสมั พันธ 44 2) สำนักงานสวัสดกิ ารและคมุ ครองแรงงานจงั หวดั (13 จังหวัด) 306 รวม 350 5. หลักฐานอางองิ รายงานผลการจดทะเบียนขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจางหรือคำช้ีขาดขอพิพาทแรงงาน (LRS1R070 : รายงานการจดทะเบียนขอตกลงเกีย่ วกับสภาพการจาง) 6. การนับผลงาน แหง นับจากจำนวนแหงของสถานประกอบกิจการ/รัฐวิสาหกิจที่ไดรับการจดทะเบียนขอตกลงเก่ียวกับ สภาพการจา งหรือคำชข้ี าดขอพิพาทแรงงาน 7. การรายงานผลการปฏิบัตงิ าน ในระบบรายงานผลการปฏบิ ตั งิ าน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบันทึกแกไ ขขอ มูล โปรแกรมพมิ พร ายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บนั ทกึ รายงาน แรงงานสมั พนั ธ เลือกรหสั LRS1I020 : บันทึก LRS1R070 : รายงาน ขอขัดแยง ขอเรียกรอง ขอพิพาท ทะเบยี นขอตกลงเก่ยี วกบั สภาพการจาง การจดทะเบยี นขอตกลง แรงงาน และบันทึกรายละเอยี ดใหถกู ตอ ง เกี่ยวกับสภาพการจา ง ครบถว น 8. เงนิ งบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงานพื้นฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค ทางสังคม ผลผลิตที่ 1 : แรงงานไดรับการคุมครองสิทธิ และนายจางมีการบริหารจัดการดานแรงงานตาม กฎหมายสอดคลองกับมาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักที่ 1 : กำกับ ดูแลใหนายจางปฏิบตั ิถูกตองตามกฎหมาย งบดำเนนิ งาน หมวดคา ตอบแทน ใชส อยและวัสดุ รหสั 300 9. หนวยงานท่รี ับผิดชอบ หากมีขอสงสัยเก่ียวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมจดทะเบียนขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจางและคำช้ีขาด ขอ พพิ าทแรงงาน สามารถสอบถามขอ มลู เพม่ิ เติมไดที่ สำนักแรงงานสมั พนั ธ กรมสวัสดกิ ารและคมุ ครองแรงงาน 17 กลมุ งานประนอมขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยง โทรศพั ท/โทรสาร : 0 2660 2166, 0 2660 2170 กลมุ งานยทุ ธศาสตรแ รงงานสัมพันธ โทรศัพท/ โทรสาร : 0 2660 2160
กิจกรรมท่ี 5 • จัดงานวนั แรงงานแหงชาติ (สรส./สสค.) 1. ลกั ษณะกิจกรรม เปนการสนับสนุนการจัดกิจกรรมการจัดงานวันแรงงานแหงชาติ ในวันท่ี 1 พฤษภาคม ของทุกป เพ่ือรณรงค ประชาสมั พันธใหนายจา ง ลกู จาง ประชาชน ผูใชแรงงาน ทง้ั ในสวนกลางและสวนภูมภิ าค ไดตระหนกั ถงึ คุณประโยชน ของผูใชแรงงานท่ีทำประโยชนแกเศรษฐกิจของประเทศ และเพ่ือใหเกิดความสมานฉันทและความสัมพันธ ขององคกรนายจาง องคกรลูกจาง ทั้งน้ี รูปแบบของการจัดงาน ประกอบดวย พิธีทางศาสนา การเดินรณรงค การเสนอประเดน็ ขอเรียกรองของผูใ ชแรงงาน การแขงขันกฬี าระหวางผูใชแรงงาน การจัดนิทรรศการ และการแสดง บันเทงิ ตาง ๆ เปนตน 2. วตั ถุประสงค 2.1 เพ่อื ใหประชาชนทั่วไปไดตระหนักและเหน็ ถึงความสำคญั ของผใู ชแรงงานท่ไี ดท ำประโยชนตอประเทศชาติ 2.2 เพ่อื ใหเ กดิ ความสมานฉนั ทและความเขมแข็งขององคก รนายจา ง องคก รลกู จา ง 3. แนวทางปฏิบตั ิตามกจิ กรรม 3.1 การเตรยี มการและการวางแผน 1) ประชมุ เพอ่ื วางแผนการดำเนนิ งานรูปแบบการสนบั สนนุ และการจัดงานวนั แรงงานแหง ชาติ 2) ประชาสัมพันธเชิญชวนใหกลุมเปาหมายเขารวมงานวันแรงงานแหงชาติท่ีหนวยงานจัดข้ึน เชน หนังสอื เชิญ เว็บไซตข องหนว ยงาน รายการวทิ ยุ บอรด ประชาสมั พันธ 3) ใหการสนับสนุนการจัดงานวันแรงงานแหงชาติ เชน งบประมาณ วัสดุ อุปกรณ สถานท่ีในการประชุม การอำนวยความสะดวก การติดตอประสานงาน ตลอดจนในงานอ่ืน ๆ ตามท่ีไดรับการรองขอจากลูกจาง ตามความเหมาะสม 3.2 แนวปฏิบตั ริ ะหวางการดำเนนิ งาน จัดกจิ กรรมเพือ่ ใหเห็นความสำคัญของผูใชแรงงานในวนั แรงงานแหง ชาติ เชน 1) กิจกรรมทำบญุ ตักบาตรรวมกับองคการแรงงานหรือเครือขายแรงงาน 2) กจิ กรรมสาธารณประโยชนรวมกบั องคก ารแรงงานหรอื เครอื ขา ยแรงงาน 3) กจิ กรรมการเดินรว้ิ ขบวนรณรงคตา นยาเสพตดิ ของผูใชแ รงงาน 4) กิจกรรมแขงขันเกมส/กีฬา (สากลและกีฬาพื้นบาน) ของผูใชแรงงาน เชน ฟุตบอล แชรบอล ชกั เยอ ว่งิ กระสอบ ปด ตาตีหมอ 5) การจำหนา ยสินคาราคาประหยดั และสินคา OTOP 6) การใหบริการตรวจสุขภาพและการบริจาคโลหิต 7) การใหบริการของหนวยงานกระทรวงแรงงาน เชน การนัดพบแรงงาน แนะแนวอาชีพ และ ฝก ฝม อื แรงงาน 8) การจัดนิทรรศการของหนวยงานกระทรวงแรงงาน เชน ความรับผิดชอบตอสังคม (CSR) การปองกันและแกไขปญ หาความขัดแยงดานแรงงาน การเจรจาตอ รองโดยหลักสุจริตใจ การสง เสริมแรงงานสัมพนั ธ ความรเู กีย่ วกับกฎหมายแรงงาน และกฎหมายอื่น ๆ ทเี่ กยี่ วของ 9) กิจกรรมการแสดงดนตรี การประกวดรองเพลงของผูใชแรงงาน การประกวดขวัญใจแรงงาน และกิจกรรมนันทนาการอื่น ๆ พรอ มแจกของรางวัล 10) กจิ กรรมถวายสตั ยปฏญิ าณ และรว มรองเพลงสดุดีและเพลงสรรเสรญิ พระบารมี 18
3.3 แนวปฏบิ ตั ิหลงั การดำเนนิ การ 1) จัดทำรายงานสรุปผลการจัดงานวันแรงงานแหงชาติ เพื่อรายงานผูบังคับบัญชา และแจงให กรมสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงานทราบ 2) บนั ทกึ ขอ มูลลงในระบบรายงานผลการปฏบิ ัติงาน (Web Application) ของกรม 4. กลมุ เปาหมาย/เปา หมาย 4.1 กลุมเปาหมาย ลูกจา ง องคก ารแรงงาน 4.2 เปา หมาย หนวยงาน จำนวน (คร้งั ) 1) สำนกั แรงงานสัมพนั ธ 1 2) สำนกั งานสวสั ดกิ ารและคุม ครองแรงงานจงั หวัด (76 จังหวัด) 76 รวม 77 5. หลกั ฐานอา งองิ 5.1 รายงานผลการจดั งานวนั แรงงานแหง ชาติ 5.2 ภาพถา ยการจัดกจิ กรรมตา ง ๆ ในการจัดงานวนั แรงงานแหง ชาติ 6. การนบั ผลงาน คร้งั นับจากจำนวนคร้ังท่ีเขาไปสนับสนุนและจัดกจิ กรรมเพื่อรณรงคใหเห็นความสำคัญของผใู ชแ รงงาน ในวันแรงงานแหงชาติ (1 พฤษภาคม ของทกุ ป) 7. การรายงานผลการปฏิบัตงิ าน ในระบบรายงานผลการปฏิบตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทกึ แกไขขอ มลู โปรแกรมพมิ พร ายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บนั ทกึ รายงาน วิชาการและสารสนเทศ MIS1I020 : บันทึกผลงานกิจกรรม MIS1R030 : รายงาน สำคญั โดยเลอื กแบบรายงาน 22 ผลการปฏิบตั งิ านจำแนก งานแรงงานสมั พนั ธ ตามกิจกรรม ในสวนของขอมูลกจิ กรรม ใหเลอื กรหัส โดยเลอื กประเภทกิจกรรม 017 : จัดงานวันแรงงานแหง ชาติ 017 : จัดงาน และบนั ทึกขอมูลในชองจำนวน “คร้งั ” วนั แรงงานแหงชาติ และ และ “คน” พรอ มทง้ั บนั ทึกขอมูลในสว น เลอื กแบบรายงาน 22 ของรายช่ือผรู บั ผดิ ชอบ/ผูรายงานดวย งานแรงงานสมั พันธ 19
8. เงินงบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : พื้นฐานดานการสรางโอกาสและความเสมอภาค ทางสังคม ผลผลิตที่ 1 : แรงงานไดรับการคุมครองสิทธิ และนายจางมีการบริหารจัดการดานแรงงานตาม กฎหมายสอดคลองกับมาตรฐานแรงงาน กิจกรรมหลักท่ี 1 : กำกับ ดูแลใหนายจางปฏิบตั ิถูกตองตามกฎหมาย งบดำเนนิ งาน หมวดคา ตอบแทน ใชส อยและวสั ดุ รหสั 300 9. หนวยงานทีร่ ับผิดชอบ หากมีขอสงสัยเก่ียวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมจัดงานวันแรงงานแหงชาติ สามารถสอบถามขอมูล เพิ่มเติมไดท ี่ สำนกั แรงงานสัมพันธ กรมสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงาน กลมุ งานทะเบียนกลาง โทรศพั ท/ โทรสาร : 0 2660 2165 กลมุ งานยุทธศาสตรแรงงานสัมพนั ธ โทรศพั ท/ โทรสาร : 0 2660 2160 20
กจิ กรรมท่ี 6 • สง เสริมระบบแรงงานสมั พนั ธแบบหนุ สวนดวยรูปแบบ (Model) ที่เหมาะสม * ** (สรส./สรพ./สสค.) 1. ลักษณะกิจกรรม การรณรงคสง เสริมใหสถานประกอบกิจการมีการบริหารแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน เปนการดำเนินการ ใหค วามรู ช้ีแจง แนะนำ เพ่ือใหสถานประกอบกิจการมีแรงงานสัมพันธเชิงสรางสรรค มุง เนน การบริหารจัดการ แรงงานสมั พนั ธแ บบหุนสวนโดยการสรางรปู แบบ Model เพ่อื ใหเกิดความชัดเจนในการแนะนำรูปแบบการบริหาร จัดการแรงงานสัมพันธตามความเหมาะสมของสถานประกอบกิจการแตละขนาด เนนการรณรงคสงเสริม แรงงานสัมพันธเชิงคุณภาพ โดยดำเนินการตอเน่ืองระยะยาวตามแผนยุทธศาสตรชาติ 20 ป สรางความสัมพันธ และความรวมมือที่ดีตอกันในสถานประกอบกิจการ เพื่อปฏิรูปกรอบแนวคิดแรงงานสัมพันธแบบดั้งเดิมจาก “การรวมตัวของลูกจางเพื่อการตอ รองกับนายจา ง” ไปสูก รอบความคิดใหม คือ “นายจางและลูกจา งเปนหุนสวน การทำงานรวมกัน” สงเสริมใหมีการนำระบบแรงงานสัมพันธไปใชจัดการกับปญหาขอขัดแยงที่เกิดข้ึนใหยุติลง โดยเร็ว 2. วตั ถปุ ระสงค 2.1 เพื่อพัฒนาการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธเชิงคุณภาพ รองรับการเพิ่มผลิตภาพแรงงาน ไปสู Thailand 4.0 ตามแผนยทุ ธศาสตรชาติ 20 ป 2.2 เพอ่ื สรา งกรอบแนวคิดแรงงานสัมพันธแบบดง้ั เดิมจาก “การรวมตวั ของลูกจา งเพ่อื การตอรองกับนายจาง” ไปสูกรอบความคดิ ใหม คือ “นายจางและลกู จา งเปน หนุ สวนการทำงานรวมกัน” 2.3 เพื่อสงเสรมิ ความสัมพันธแ ละความเขาใจอนั ดรี ะหวางนายจา งกับลูกจางในระยะยาว 2.4 เพื่อใหคำปรึกษาแนะนำ โนมนาวใหนายจาง ลูกจาง ตระหนักถึงความสำคัญของการสรางความรวมมือ ในสถานประกอบกจิ การ เพือ่ นำไปสูก ารปรับปรงุ สภาพการจา งและสภาพการทำงานที่เหมาะสม 2.5 เพอ่ื สงเสริมใหม ีระบบการรวมปรึกษาหารอื ทมี่ ปี ระสิทธภิ าพ 2.6 เพื่อรับทราบปญหา อุปสรรคและแสวงหามาตรการที่เหมาะสมในการปองกันและแกไขปญหา ความขัดแยงระหวางนายจางกบั ลูกจา ง 2.7 เพ่อื เผยแพรค วามรูแ ละเอกสารท่ีเกี่ยวของกับการแรงงานสมั พันธ 2.8 เพ่ือลดจำนวนและบรรเทาความรุนแรงของปญหาขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยงระหวางนายจาง กับลูกจา ง 3. แนวทางปฏบิ ตั ิตามกจิ กรรม หลักการสำคัญของการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน คือ การเขาไปสงเสริมแรงงานสัมพันธ ในสถานประกอบกิจการเพอ่ื เสริมสรา งความสมั พนั ธและความเขา ใจอนั ดรี ะหวางนายจางกบั ลูกจา ง ดว ยการให คำปรึกษาแนะนำ สงเสรมิ ใหสถานประกอบกิจการมีการบริหารแรงงานสัมพันธแบบหุนสวนตามแบบประเมิน ขอมูลพ้ืนฐานดานแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (Labour Relations Partnership Checklist : LC) ตามคูมือ การสง เสริมแรงงานสัมพันธแ บบหุนสว น (สำหรบั เจาหนาท)่ี โดย 3.1 ตัวแบบแรงงานสัมพันธสันติสุข (Peace Model) ลูกจาง 50 – 99 คน สงเสริมใหมีการบริหาร แรงงานสัมพันธขัน้ พืน้ ฐาน จะตองมกี ารประเมินข้นั พื้นฐาน (LC) อยา งนอยขอ 1 ถงึ ขอ 8 เนนใหนายจางกับลูกจางไดมีโอกาสประชุมหารือรวมกันในเร่ืองท่ีเกี่ยวของกับสภาพการจาง การสรางความสัมพันธอ นั ดี หรอื เรื่องทว่ั ไป 21
3.2 ตัวแบบแรงงานสัมพันธสรางสรรค (Create Model) ลูกจาง 100 – 499 คน ใหมีการบริหาร แรงงานสมั พนั ธขน้ั กลาง จะตอ งมกี ารประเมนิ ขั้นพนื้ ฐาน (LC) อยา งนอ ยขอ 1 ถึงขอ 16 เนนใหนายจางกับลูกจางตกลงใจรวมกันกำหนดกฎ กติกา มารยาท เพื่อใชเปนแนวปฏิบัติใน การบรหิ ารความรวมมือ การบรหิ ารความเส่ยี ง และการบริหารความขดั แยง 3.3 ตัวแบบแรงงานสัมพันธสมานมิตร (Friendship Model) ลูกจาง 500 คนขึ้นไป สงเสริมใหมี การบรหิ ารแรงงานสมั พันธขั้นกา วหนา จะตองมกี ารประเมนิ ขั้นพ้นื ฐาน (LC) จำนวน 22 ขอ เนนใหน ายจา งกบั ลูกจางรว มกันสรา งนวตั กรรมการบริหารแรงงานสมั พนั ธ 3 ดาน ไดแ ก 1) นวัตกรรมเชิงนโยบาย/ยุทธศาสตร (Policy & Strategy Innovation) โดยการจัดทำนโยบาย และ Action Plan ดา นแรงงานสัมพันธ 2) นวัตกรรมเชิงบริหารองคการ (Organization Administration Innovation) โดยจัดตั้งหนวยงาน บริหารแรงงานสมั พันธโ ดยเฉพาะ เพอ่ื ทำหนา ที่ในการพัฒนาความสมั พันธอ ันดี การมีสวนรว ม และการสือ่ สารองคก ร 3) นวัตกรรมเชิงกระบวนการปฏิสมั พันธ (Process Interaction Innovation) โดยการสรางแนวทาง การปรบั ปรุงสภาพการจาง ตอ งผานการใชว ิธีการปรึกษาหารอื รวมกันอยางเต็มที่เสียกอนหากไมไดผลจงึ ใชวธิ ี การเจรจาเพอื่ สรา งความสมดุลในระบบทวิภาคี เจาหนาที่ประเมินขอมูลพ้ืนฐานดานแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (LabourRelations Partnership Checklist : LC) โดยพิจารณาจากเอกสาร/ขอมูล/ภาพถาย/บอรด/ขอมูลตามความเปนจริงในการดำเนิน กิจกรรมตา ง ๆ ตามขอกำหนดของแตละตัวแบบแลว หากขาดหรือไมไดมีการดำเนินการในขอใดควรอธิบายและ ใหค ำปรกึ ษาแนะนำเกย่ี วกับหลักการและแนวทางดานการเสรมิ สรางแรงงานสัมพนั ธที่ดีใหส ถานประกอบกิจการ จัดทำหรือจัดใหมีทั้งนี้ เพื่อการอยูรวมกันแบบหุนสวน มีความสามัคคีจนเกิดภาวะสันติสุขขึ้นอยางยั่งยืน ดงั นัน้ สิ่งท่เี จาหนา ท่สี ง เสริมแรงงานสัมพันธ พึงยึดถือเปน หลกั การในการดำเนินการ คอื 1) การเตรยี มการและการวางแผน 1.1 ศึกษาขอมูลท่ัวไปของสถานประกอบกิจการ เชน ท่ีตั้ง ประเภทกิจการ จำนวนลูกจาง สัญชาตินายจาง หรือผูรวมทุน ช่ือผูจัดการหรือผูติดตอประสานงาน สถานภาพปจจุบันของสถานประกอบกิจการ เปนเชนไร 1.2 ศึกษาขอมูลเกี่ยวกับสหภาพแรงงาน คณะกรรมการลูกจาง หรอื คณะกรรมการรูปแบบอื่น ๆ เชน มีการจัดตั้งหรือไม มีการจัดต้ังขึ้นต้ังแตเม่ือใด มีผูใดเปนประธานและกรรมการ จำนวนสมาชิกเทาใด อยใู นสงั กดั สภาองคก ารลูกจางแหงใดสถานภาพปจจบุ นั ของสหภาพแรงงานเปน เชน ไร 1.3 ศึกษาภูมิหลังและปญหาเก่ียวกับความขัดแยงที่เกิดขึ้นในอดีตของสถานประกอบกิจการ ตลอดจนแนวทางในการยุติปญหานัน้ ๆ 1.4 ดำเนินการวางแผน เพื่อกำหนดเปาหมาย แนวทางและรูปแบบในการออกไปสงเสริม แรงงานสัมพันธ ท้ังน้ี หากเปนไปไดเจาหนาท่ีควรนัดหมาย วัน เวลา ไวลวงหนา โดยอาจทำเปนหนังสือแจง ใหสถานประกอบกิจการทราบ เพ่ือทั้งฝายนายจางและลูกจางจะไดสามารถเตรียมขอมูลและกำหนดตัวบุคคล ผูท่ีจะรวมรับฟงไดอยางเหมาะสม ซึ่งกรณีการนัดหมาย ดำเนินการไดเฉพาะกรณีท่ีสถานประกอบกิจการน้ัน มีองคก รลกู จาง 1.5 จัดเตรียมเอกสารเผยแพร และส่ือตาง ๆ เกี่ยวกบั การแรงงานสัมพันธ เชน แผนพบั แนวทาง การสงเสริมแรงงานสมั พันธแบบหุนสวนในสถานประกอบแผนพบั การเจรจาตอรองโดยหลกั สุจรติ ใจ หนงั สอื คมู ือ ที่เก่ียวของกับการสงเสรมิ แรงงานสัมพันธ แบบบันทึกรายการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหนุ สวน กฎหมายแรงงาน และเอกสารอนื่ ๆ ทีเ่ กี่ยวของ 22
2) แนวปฏบิ ัตริ ะหวา งการดำเนนิ การ 2.1 แนะนำตวั และชีแ้ จงถงึ วตั ถปุ ระสงคของการเขาไปสง เสรมิ แรงงานสัมพนั ธ 2.2 สนทนาพูดคุยกับฝายนายจางและลูกจางไปพรอม ๆ กัน เพ่ือสอบถามขอมูลและปญหา อุปสรรคตาง ๆ ที่เกิดขึ้น โดยพยายามหลีกเลี่ยงการใชวิธีถาม – ตอบหรือซักถามตามลำดับขอในแบบ บนั ทกึ รายงาน 2.3 เจาหนาท่ีควรบันทึกรายละเอียดของขอมูลใหไดมากที่สุด โดยเฉพาะอยางย่ิงประเด็นสำคัญ ๆ เก่ยี วกบั ปญหาอุปสรรคและความขัดแยง ท่เี กิดข้นึ ระหวา งนายจา งกบั ลกู จาง 2.4 ใหคำปรึกษาแนะนำเกี่ยวกับหลักการและแนวทางการเสริมสรางแรงงานสัมพันธที่ดี ในอันท่จี ะกอใหเกดิ ประโยชนตอนายจางและลูกจาง สง เสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน เพ่ือสรางจติ สำนึกใน การเปนหุนสวนการทำงานรวมกัน โดยใชตัวแบบท่กี ำหนดตามความเหมาะสมของสถานประกอบกจิ การแตละ ขนาด แนวทางเกี่ยวกับการปองกันและแกไขปญหาความขัดแยง แนวคิดและรูปแบบในการสรางความรวมมือ ในสถานประกอบกิจการ ท้ังนี้ อาจสอดแทรกตัวอยางหรือประสบการณของสถานประกอบกิจการท่ีประสบ ผลสำเร็จในดานแรงงานสัมพันธใหนายจางและลูกจางไดตระหนักและเห็นความสำคัญในเรื่องดังกลาว โดยอาศัยกลยุทธ และวิธีการโนม นาว จูงใจใหน ายจา งและลูกจา งปฏิบัติตามมากกวา การบงั คบั 2.5 แจกเอกสารเผยแพร และส่ือตาง ๆ ท่ีจัดเตรียมไวใหแกนายจางและลูกจาง เพ่ือการศึกษา และเปนแนวทางในการสรางแรงงานสัมพันธท่ีดีในสถานประกอบกิจการ หรือชองทางการสื่อสารตาง ๆ ในรูปแบบออนไลนซ่ึงควรจะใหชื่อเจาหนาที่และหนวยงาน ที่ตั้ง และหมายเลขโทรศัพทสำหรับติดตอได ในภายหลงั หากนายจา งและลูกจา งตอ งการไดร บั คำปรกึ ษาแนะนำเพ่ิมเตมิ เพอ่ื ใหนายจางกับลกู จางเขาใจแนวทางการบริหารจัดการแรงงานสัมพันธแบบหุน สว นตรงกัน ทั้งสองฝา ยจึงควรมสี ว นรวมในการบริหารจดั การเร่อื งนตี้ ั้งแตก าวแรก ดังนี้ 1) เจาหนาที่สำนักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงานกรุงเทพมหานครพ้ืนท่ี/จังหวัด ใหคำแนะนำเรื่อง “การบริหารจัดการแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน” กับนายจาง ผูแทนนายจาง พรอมกับ ผูแทนลูกจาง ไดแก คณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการ คณะกรรมการลูกจา ง หรือคณะกรรมการ สหภาพแรงงาน 2) นายจางประชุมหารือกับผูแทนลูกจาง เพ่ือใหท้ังสองฝายไดทำความเขาใจแนวทาง การบรหิ ารจัดการแรงงานสมั พันธแ บบหุนสว น โดยคำแนะนำของเจา หนาที่ 3) นายจางจัดทำและดำเนินการตาม Action Plan รว มกบั ผแู ทนลูกจา ง เพ่ือใหท้ังสองฝาย ไดรว มกนั คดิ รวมกนั ตัดสนิ ใจ และรวมกนั แกไขปญหาตามแนวทาง Model ตา ง ๆ ของแรงงานสัมพันธแ บบหนุ สวน 2.6 ใหคำแนะนำภายหลัง หากนายจา งและลกู จา งตองการไดรับคำปรึกษาแนะนำเพม่ิ เติม 3) แนวปฏบิ ัตหิ ลังการดำเนินการ 3.1 กรอกแบบบันทกึ รายงานการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน แตละสถานประกอบกิจการ ใหส มบูรณ 3.2 บันทกึ ขอ มลู ในระบบรายงานผลการปฏิบัติงาน (Web Application) ของกรม 3.3 สรุปและประเมินผลการสงเสริมแรงงานสัมพันธในภาพรวมและปญหาอุปสรรค จากแบบ ประเมินผลความพึงพอใจในคูมือการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (สำหรับเจาหนาที่) เปนการเก็บ รวบรวมจากขอมูลจากฝายนายจาง และผูแทนในคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการ/คณะกรรมการ สหภาพแรงงาน/อ่ืน ๆ เพื่อประเมินความพึงพอใจของนายจาง ลูกจางในสถานประกอบกิจการ (จำนวนแบบ ประเมินผลตามความเหมาะสมของขนาดสถานประกอบกิจการ น้ัน ๆ จากการดำเนินการตามแบบประเมิน 23
ขอมูลพื้นฐานดานแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (Labour Partnership Checklist : LC) แลว (หลังจากผาน การดำเนินการตามแบบ LC ใชระยะเวลา 3 เดือน หรือ 6 เดือน) สงใหกรมฯ ราย 6 เดือน หรือ 12 เดือน วามีปญหาอุปสรรคอยางไร (ถามี) ไดใหคำแนะนำอยางไร และควรมีการปรับปรุงอยางไร นำเสนอตอ ผบู ังคบั บัญชาตามลำดบั ช้ัน 3.4 ควรติดตามผลการสง เสริมแรงงานสมั พนั ธแบบหุน สวนในสถานประกอบกิจการเปน ระยะ ๆ เพื่อประเมินผลทไ่ี ดรับ และนำมาเปรยี บเทยี บผลการสงเสริมฯ ในแตละคร้ังเพ่อื ปรับปรุงแนวทางในการพัฒนา ระบบแรงงานสมั พันธในรูปแบบที่เหมาะสมใหย ัง่ ยืนและกาวหนา หมายเหตุ : 1. จากสถานการณการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรคโควิด 19 (Covid - 19) สง ผลกระทบทำใหเจาหนาท่ีสง เสริมแรงงานสมั พันธไ มสามารถเขาไปสงเสริมแรงงานสมั พันธในสถานประกอบ กิจการได อาจปรับรูปแบบการสงเสริมแรงงานสัมพันธผานระบบทางไกลผานจอภาพ (Video Conference) เพ่ือใชสื่อสารระหวางเจาหนาที่สงเสริมแรงงานสัมพันธและสถานประกอบกิจการแทนการเขาไปสงเสริม แรงงานสัมพันธในสถานประกอบกิจการหรือปรับรูปแบบการสงเสริมแรงงานสัมพันธรูปแบบอื่น ๆ ตาม ความเหมาะสม แนะนำมาตรการและแนวทางการปองกันและแกไขผลกระทบดานแรงงานสัมพันธเพื่อบรรเทา ปญหาการเลิกจางและการเปล่ียนแปลงสภาพการจางในสถานการณการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส โคโรนา 2019 ไปปรับใชใหเหมาะสมดว ยระบบแรงงานสัมพันธท่ดี ีตามหลักสุจริตใจ ท้ังน้ี หากสถานการณ การแพรระบาดดังกลาวคลี่คลายใหเจาหนาที่สงเสริมแรงงานสัมพันธเขาไปสงเสริมแรงงานสัมพันธใน สถานประกอบกจิ การ 2. เนื่องจากในปงบประมาณ พ.ศ. 2566 กิจกรรมสงเสริมระบบแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน ดวยรูปแบบ (Model) ท่ีเหมาะสม เปนกิจกรรมท่ีนำสงผลผลิต จำนวนลูกจาง (คน) หากหนวยงานใดมีผล การปฏิบัติงานเกินกวาเปาหมายท่ีไดรับการจัดสรรใหดำเนินการรอยละ 20 ข้ึนไปกรมฯ จะพิจารณาปรับ คะแนนการประเมินผลการปฏิบัติราชการเพื่อเลื่อนเงินเดือนลดลง 0.5 คะแนน จึงขอให สรพ./สสค. กำกับการปฏิบัติงานใหเปนไปตามเปาหมายที่กำหนด เนนการสงเสริมในสถานประกอบกิจการที่มีลูกจาง ตงั้ แต 50 คนข้นึ ไป 3. ผลการดำเนินงานตองเปนไปตามเปา หมายท้ัง แหง /คน 4. การสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน ตามแผนยุทธศาสตรชาติ 20 ป (ตามคูมือสำหรับ เจาหนาท่ี) กำหนดรายช่ือสถานประกอบกิจการเปาหมายในแตละป จำนวนรอยละ 5 ของสถานประกอบกิจการ ทมี่ ีลกู จา งตัง้ แต 50 คนขึ้นไป โดยไมซ ำ้ กันแตล ะป 4. กลุมเปา หมาย/เปา หมาย 4.1 กลมุ เปา หมาย การดำเนินการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (Partnership) ตามแผนยุทธศาสตรชาติ 20 ป การกำหนดกลุมเปาหมายเพ่ือวางแผนเขาไปดำเนินการสงเสริมแรงงานสัมพันธแบบหุนสว นในสถานประกอบกิจการ ใหกำหนดรายช่ือสถานประกอบกิจการเปาหมายในแตละป จำนวนรอยละ 5 ของสถานประกอบกิจการที่มี ลูกจางตั้งแต 50 คนขึ้นไป โดยไมซ้ำกันแตละป โดยพิจารณาคัดเลือกจากสถานประกอบกิจการท่ีอยูใน กลุมเส่ียงที่จะกอใหเกิด หรือเคยมีปญหาขอขัดแยง หรือพิพาทแรงงาน ขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจาง ใกลหมดอายุ มีการใชแรงงานขามชาติเปนจำนวนมาก ไดรับผลกระทบจากความผันผวนของภาวะเศรษฐกิจหรือ การดำเนินธุรกิจซึ่งมีความรุนแรงมากนอยแตกตางกัน มีสัญชาติของนายจาง หรือผูรวมลงทุนเปนชาวตางชาติ ซึ่งมีนโยบายในการบริหารงานท่ีแตกตางกันออกไป และอาจกอใหเกิดปญหาแรงงานสัมพันธตามลำดับ เจาหนาท่ีอาจแยกกลุมเปนสีแดง (เฝาระวังพิเศษ) สีเหลือง (เฝาระวงั ) เพ่ือดำเนินการสงเสริมแรงงานสัมพันธ แบบหุน สวน 24
ยกเวน กลุมเปาหมายสถานประกอบกิจการท่ีเขารวมโครงการสงเสริมสถานประกอบกิจการใหมี ระบบการบริหารจดั การทดี่ ีดานแรงงานสัมพนั ธแ ละสวัสดกิ ารแรงงาน หมายเหตุ กลุมสีแดง (เฝาระวงั พเิ ศษ) 1) สถานประกอบกิจการที่ในอดีตเคยเกิดปญหาขอพิพาทแรงงานหรือขอขัดแยง และคาดวาจะเกิด ปญ หาดงั กลาวข้ึนอีก 2) ประเภทกิจการของนายจางที่ไดรับผลกระทบจากความผันผวนของภาวะเศรษฐกจิ หรือการดำเนินธุรกิจ ซงึ่ มคี วามรุนแรงมากนอยแตกตา งกนั 3) สถานประกอบกิจการที่มีสัญชาติของนายจาง หรือผูรวมลงทุนเปนชาวตางชาติ ซ่ึงมีนโยบาย ในการบริหารงานทีแ่ ตกตา งกันออกไป และอาจกอ ใหเกดิ ปญหาแรงงานสัมพันธ 4) สถานประกอบกจิ การทีม่ ีการจดั ต้งั สหภาพแรงงานใหม 5) สถานประกอบกิจการที่ไดรับผลกระทบจากการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรคโควดิ 19 (Covid - 19) กลุม สีเหลือง (เฝาระวัง) 1) สถานประกอบกิจการท่ีมีการจดั ตงั้ องคกรลูกจาง เชน สหภาพแรงงาน 2) สถานประกอบกจิ การทม่ี ีขอตกลงเกย่ี วกบั สภาพการจา งใกลห มดอายุ 3) สถานประกอบกิจการทม่ี ีการใชแ รงงานขา มชาติเปนจำนวนมาก 4) สถานประกอบกิจการที่ไมเ คยผา นการสง เสรมิ แรงงานสมั พันธ 4.2 เปาหมาย หนว ยงาน สปก.(แหง) ลกู จา ง(คน) 1) สำนักแรงงานสัมพนั ธ 10 5,548 2) สำนกั งานสวัสดกิ ารและคมุ ครองแรงงานกรงุ เทพมหานครพื้นที่ 223 45,950 3) สำนักงานสวัสดกิ ารและคุมครองแรงงานจงั หวัด (75 จังหวัด) 667 198,502 900 250,000 รวม 5. หลกั ฐานอา งอิง รายงานผลการสงเสริมใหส ถานประกอบกิจการมีการบริหารแรงงานสัมพันธแบบหุนสวน (LRS2R420 : รายงานการสงเสรมิ แรงงานสัมพันธแ บบหุนสวนจำแนกตามรปู แบบ) 6. การนบั ผลงาน แหง นับจากจำนวนสถานประกอบกิจการทเ่ี ขาไปสง เสรมิ ฯ คน นับจากจำนวนลูกจา งในสถานประกอบกิจการทเ่ี ขาไปสง เสริมฯ 25
7. การรายงานผลการปฏบิ ตั ิงาน ในระบบรายงานผลการปฏิบตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทกึ แกไขขอมลู โปรแกรมพมิ พร ายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บนั ทกึ รายงาน แรงงานสมั พนั ธ LRS2I080 : สงเสรมิ แรงงานสัมพนั ธ LRS2R420 : รายงาน องคการลูกจา งองคการนายจา ง ในสถานประกอบกจิ การและบนั ทึก การสง เสริมแรงงานสมั พนั ธ รายละเอียดใหถูกตองครบถว น โดยเฉพาะ แบบหนุ สว นจำแนกตาม หัวขอ ประเภทการดำเนนิ การ ตองเลอื ก รูปแบบ สง เสรมิ แรงงานสมั พันธแ บบหุน สวน และ หัวขอ การบริหารจัดการแรงงาน สัมพนั ธ ตองเลือก มี หรือ ไมมี ดว ย สำหรบั ในชอ งหมายเหตุ ใหบันทึกผล การประเมนิ ของสถานประกอบกิจการ ตามแบบประเมนิ ขอมลู พื้นฐาน ดานแรงงานสัมพันธแบบหนุ สวน (Labour Relations Partnership Checklist : LC) โดยพิมพคำวา “สปก. มีการดำเนินการตามแบบ check list ขอ .........” และ หวั ขอ ประเภทตวั แบบแรงงานสัมพนั ธ ตองเลอื ก แรงงานสัมพันธส ันติสุข (Peace Model) ลูกจา ง 50 - 99 คน (ตองดำเนนิ การตามแบบ LC อยา งนอย ขอ 1 - ขอ 8) หรอื แรงงานสมั พนั ธสรางสรรค (Create Model) ลูกจา ง 100 - 499 คน (ตอ งดำเนนิ การตามแบบ LC อยางนอย ขอ 1 - ขอ 16) หรือ แรงงานสัมพันธส มานมิตร (Friendship Model) ลกู จา ง 500 คน ขึ้นไป (ตองดำเนินการตามแบบ LC อยา งนอยขอ 1 - ขอ 22) และ หัวขอ สถานการณป ระเมนิ ขัน้ พนื้ ฐาน ตองเลอื ก ครบตามเกณฑ หรอื ไมค รบตามเกณฑ 26
8. เงนิ งบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : ยุทธศาสตรสรา งหลักประกันทางสังคม โครงการท่ี 3 : โครงการยกระดับคุณภาพชีวิต และผลิตภาพแรงงาน กิจกรรมหลักที่ 1 : สงเสริมและพัฒนาศักยภาพแรงงาน เพ่อื เพ่ิมคณุ ภาพชีวิตและผลิตภาพแรงงาน งบดำเนนิ งาน หมวดคา ตอบแทน ใชสอยและวัสดุ รหัส 300 9. หนวยงานทรี่ ับผดิ ชอบ หากมีขอสงสัยเกี่ยวกับการดำเนินงานตามกิจกรรมสงเสริมระบบแรงงานสัมพันธแบบหุนสวนดวยรูปแบบ (Model) ทเี่ หมาะสม สามารถสอบถามขอมูลเพิ่มเตมิ ไดท ่ี สำนักแรงงานสัมพนั ธ กรมสวสั ดิการและคมุ ครองแรงงาน ☺ กลุมงานสง เสริมแรงงานสัมพนั ธ โทรศัพท/ โทรสาร : 0 2660 2190, 0 2660 2192 - 4 ☺ กลมุ งานยุทธศาสตรแ รงงานสมั พนั ธ โทรศัพท/ โทรสาร : 0 2260 2160 แบบบนั ทึกรายงานการสง เสริมแรงงานสมั พนั ธแบบหุน สว น 27
กิจกรรมท่ี 7 • โครงการบรหิ ารจดั การและการดาํ เนินงานศูนยอํานวยการ แรงงานสัมพันธและศูนยปฏบิ ัติการแรงงานสมั พนั ธ (สรส./สสค.) 1. ลกั ษณะกิจกรรม โครงการบริหารจัดการและการดำเนินงานศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธและศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ ดำเนินการภายใตหลักการสำคัญของ “แรงงานสัมพันธ” คอื ความสัมพันธระหวางนายจางกบั ลูกจาง ซึ่งหากมี แรงงานสัมพันธท่ีดี ยอมทำใหเกิดความสงบสุขในองคกร สงผลใหนายจางมีผลผลิตเพิ่มมากขึ้น ลูกจางไดรับ ผลประโยชนแ ละสภาพการจาง สภาพการทำงานท่ีดีและในทางกลับกันหากแรงงานสัมพันธไมดีนายจางกับลูกจาง มีความไมเขาใจกัน ยอมสงผลใหเกิดความไมสงบสุขในองคกร และนำไปสูความขัดแยงหรือขอพิพาทแรงงาน ในทส่ี ดุ กรมสวัสดิการและคุมครองแรงงานมีคำส่ังท่ี 166/2561 ลงวันท่ี 13 มีนาคม พ.ศ. 2561 เร่ือง จัดต้ัง ศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธและศูนยป ฏิบัติการแรงงานสมั พันธ โดยสำนักแรงงานสัมพันธเปนศูนยอำนวยการ แรงงานสัมพันธ เปนศูนยกลางในการอำนวยการ สนับสนุน และประสานการดำเนนิ การปองกันและแกไขปญหา ความขัดแยงดานแรงงานในภาพรวมของประเทศ และใหศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธระดับภูมิภาค ต้ังอยู ณ สำนักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงานจังหวัดลำพูน พระนครศรีอยุธยา นครราชสีมา ชลบุรี และสงขลา เปน ศูนยกลางในการปอ งกันและแกไขปญ หาความขัดแยงดานแรงงานในระดับภูมภิ าค ซ่ึงมอี ำนาจหนาที่ ดังน้ี ศูนยอ ำนวยการแรงงานสมั พนั ธ มีอำนาจหนาท่ี ดงั นี้ 1) สง เสริมและพฒั นาระบบแรงงานสัมพนั ธและแรงงานรฐั วิสาหกจิ สัมพนั ธ 2) เฝาระวัง ปองกนั และแกไ ขปญหาความขดั แยงดา นแรงงานสัมพันธ 3) กำหนดแนวทาง มาตรการ และวิธีปฏบิ ตั ดิ านแรงงานสัมพนั ธแ ละแรงงานรัฐวิสาหกิจสมั พนั ธ 4) ปฏิบัตงิ านรว มกบั หรอื สนบั สนุนการปฏบิ ัติงานของหนว ยงานอ่ืนทีเ่ กีย่ วขอ งหรือท่ไี ดร ับมอบหมาย 5) ปฏบิ ัติหนาทอี่ ่นื ตามที่ไดร ับมอบหมาย ศูนยป ฏิบัตกิ ารแรงงานสมั พันธ มอี ำนาจหนา ที่ ดงั น้ี 1) เปนศูนยปฏิบัติการเชิงรุกและประสานความรวมมือกับทุกภาคสวน เพื่อเฝาระวัง ปองกนั และแกไ ขปญหา ความขดั แยง ดานแรงงานในระดบั ภมู ิภาคอยางมปี ระสทิ ธิภาพ 2) ปฏิบัติการเคลื่อนที่เร็วในการแกไขปญหาความขัดแยงดานแรงงาน ทั้งในมิติการแรงงานสัมพันธ การคุมครองแรงงาน ความปลอดภัยแรงงาน และมติ อิ ืน่ ๆ ท่ีมีผลกระทบดานแรงงาน 3) ปฏิบัติการขาวในการเฝาระวัง ติดตาม วิเคราะหสถานการณและประเมินแนวโนมผลกระทบท่ีมีตอ ระบบแรงงานสมั พนั ธ เศรษฐกิจและสังคม 4) จัดทำระบบฐานขอมูลสถานประกอบกจิ การและสถานการณแรงงานในระดบั จังหวดั และระดบั ภมู ิภาค ใหสามารถนำมาใชป ระโยชนร วมกันทั้งระดับพน้ื ท่ีอยา งมปี ระสิทธิภาพ 5) เสนอแนะหรอื ใหความเห็นเก่ียวกับสถานการณแรงงานในระดบั จังหวดั และระดับภมู ิภาคตอ ศนู ยอำนวยการ แรงงานสมั พันธ เพื่อปอ งกนั และแกไ ขปญหาความขดั แยงดานแรงงานที่อาจจะขยายวงกวา ง 6) รายงานผลการดำเนินงานของศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธใหศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธทราบ ทกุ ระยะ 7) ปฏบิ ตั หิ นาท่ีอน่ื ตามท่ีไดร บั มอบหมาย 28
2. วตั ถปุ ระสงค 2.1 เพอ่ื ดำเนินการตามอำนาจหนา ท่ีของศูนยอำนวยการแรงงานสมั พันธ 2.2 เพอ่ื ดำเนินการตามอำนาจหนา ท่ขี องศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ 3. แนวทางปฏิบตั ติ ามกิจกรรม 3.1 กิจกรรมการจัดทำรายงานวิเคราะหสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ รายละเอียดตาม กจิ กรรมที่ 3.1 และ 3.2 3.2 กจิ กรรมการจดั ประชุมคณะกรรมการศูนยป ฏิบตั ิการแรงงานสัมพนั ธ รายละเอียดตามกจิ กรรมที่ 3.3 4. กลุม เปาหมาย/เปา หมาย 4.1 กลมุ เปาหมาย 1) นายจาง ลูกจา ง องคการแรงงาน เครือขา ยแรงงานสัมพนั ธ 2) คณะกรรมการศนู ยอำนวยการแรงงานสัมพนั ธ และคณะกรรมการศูนยปฏบิ ัติการแรงงานสมั พันธ 4.2 เปาหมาย หนวยงาน กิจกรรม จำนวน (คร้งั ) ศนู ยอำนวยการแรงงานสัมพันธ 1. จัดทำรายงานวิเคราะหส ถานการณ 4 (สำนักแรงงานสัมพนั ธ) และแนวโนมดานแรงงานสมั พันธ 2. จัดประชมุ คณะกรรมการ 1 ศนู ยอำนวยการแรงงานสมั พันธ ศูนยป ฏิบตั กิ ารแรงงานสัมพนั ธ 5 ภาค 1. จดั ทำรายงานวเิ คราะหส ถานการณ 20 (จังหวัดลำพนู พระนครศรีอยุธยา และแนวโนม ดานแรงงานสมั พนั ธ 10 นครราชสีมา ชลบุรี และสงขลา) 2. จัดประชุมคณะกรรมการ ศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ สำนกั งานสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงานจังหวัด จดั ทำรายงานวิเคราะหส ถานการณและ 284 แนวโนม ดานแรงงานสัมพนั ธ 71 จงั หวัด รวม 319 5. เงินงบประมาณ เบิกจากงบประมาณประจำป พ.ศ. 2566 แผนงาน : ยุทธศาสตรสรา งหลักประกันทางสังคม โครงการที่ 3 : โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตและผลิตภาพแรงงาน กิจกรรมหลักที่ 1 : สงเสริมและพัฒนาศักยภาพแรงงาน เพอ่ื เพ่ิมคณุ ภาพชีวิตและผลติ ภาพแรงงาน งบดำเนนิ งาน หมวดคาตอบแทน ใชส อยและวัสดุ รหสั 300 6. หนว ยงานที่รบั ผดิ ชอบ หากมีขอสงสัยเกี่ยวกับการดำเนินงานตามโครงการบริหารจัดการและการดำเนินงานศูนยอำนวยการ แรงงานสมั พันธและศูนยป ฏบิ ตั ิการแรงงานสัมพันธ สามารถสอบถามขอ มูลเพิ่มเติมไดท่ี สำนักแรงงานสัมพันธ กรมสวสั ดิการและคมุ ครองแรงงาน ☺ กลุมงานยทุ ธศาสตรแรงงานสัมพันธ โทรศัพท/ โทรสาร : 0 2660 2160 29
กิจกรรมท่ี 7.1 การจดั ทำรายงานวิเคราะหส ถานการณแ ละแนวโนมดา นแรงงานสัมพันธ โดย : ศนู ยอำนวยการแรงงานสัมพันธ/ ศูนยป ฏบิ ตั กิ ารแรงงานสมั พันธ 1. ลักษณะกจิ กรรม การจัดทำรายงานวิเคราะหสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ เปนการเฝาระวัง ติดตาม วิเคราะหสถานการณและประเมินแนวโนมผลกระทบท่ีมตี อระบบแรงงานสัมพันธ เพ่อื ปองกันและแกไขปญหา ความขัดแยงดานแรงงานของสถานประกอบกิจการที่มีความเคลื่อนไหวดานแรงงานในพ้ืนที่ศูนยปฏิบัติการ แรงงานสัมพันธ 5 ภาค อยา งมปี ระสทิ ธิภาพ 2. แนวทางปฏิบัติตามกิจกรรม การดำเนินงานของศูนยปฏบิ ัตกิ ารแรงงานสมั พันธ 2.1 จัดทำระบบฐานขอมูลสถานประกอบกิจการ และวิเคราะหสถานการณดานแรงงานในจังหวัด ท่ีตัง้ ศนู ย 5 ศูนย (จงั หวดั ลำพูน พระนครศรีอยธุ ยา นครราชสีมา ชลบรุ ี และสงขลา) 2.2 รวบรวมแบบรายงานสถานการณและวิเคราะหแนวโนมดานแรงงานสัมพันธท่ีสำคัญเปนรายเดือน ตามแบบ ศ.รส. 1 จากสำนักงานสวสั ดิการและคุมครองแรงงานจังหวดั ในพ้ืนทีศ่ ูนยปฏิบตั ิการแรงงานสัมพันธ ภายในวันท่ี 30 หรือ 31 ของทกุ เดือน 2.3 รวบรวมแบบรายงานสถานการณดานแรงงานและวิเคราะหแนวโนมดานแรงงานสัมพันธเปนรายไตรมาส ตามแบบ ศ.รส. 2 จากสำนกั งานสวัสดิการและคุมครองแรงงานจังหวัดในพ้ืนท่ีศนู ยปฏิบัติการแรงงานสัมพนั ธ ภายในวนั ท่ี 30 หรือ 31 ของเดือนสดุ ทายในแตละไตรมาส 2.4 จัดทำรายงานวิเคราะหสถานการณดานแรงงานและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธเปนรายไตรมาส ในภาพรวมของศูนยฯ ตามแบบ ศ.รส. 2 โดยวิเคราะหสถานการณดานแรงงานและแนวโนม ดา นแรงงานสมั พันธ จากประเด็นดานแรงงานท่ีเกิดข้ึนในพ้ืนที่ เชน การขอปรับคาจาง การเรียกรองเพ่ือเปล่ียนแปลงสภาพการจาง สภาพเศรษฐกิจปจจุบนั ผลกระทบท่เี กดิ ขึ้นตอ การจางงาน การเกิดขอ ขัดแยง ขอพพิ าทแรงงาน การนัดหยดุ งาน การปด งาน และการประชุมขององคก ารแรงงาน เปน ตน 2.5 จัดสงเอกสารใหศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธ ภายในวันท่ี 5 ของเดือนถัดไป (หลังส้ินไตรมาส) และจัดสงทาง E-mail : [email protected] พรอมบันทึกผลงานการวิเคราะหสถานการณ และแนวโนมดานแรงงานสัมพันธในระบบรายงานผลการปฏิบัติงาน (Web Application) ของกรม ใหเสร็จส้ิน ตลอดจนจดั สงรายงานตามแบบ ศ.รส. 2 รายไตรมาส จำนวน 4 คร้งั ดังน้ี ครั้งที่ 1 บันทกึ ผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นธันวาคม 2565 จดั สงเอกสารภายในวนั ที่ 5 มกราคม 2566 คร้ังที่ 2 บันทึกผลงานในระบบฯ ภายในเดือนมีนาคม 2566 จดั สงเอกสารภายในวนั ท่ี 5 เมษายน 2566 คร้งั ที่ 3 บนั ทึกผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นมิถนุ ายน 2566 จัดสง เอกสารภายในวนั ที่ 5 กรกฎาคม 2566 คร้ังท่ี 4 บนั ทึกผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นกนั ยายน 2566 จัดสงเอกสารภายในวนั ที่ 5 ตลุ าคม 2566 3. กลุมเปาหมาย/เปาหมาย 3.1 กลุมเปาหมาย คณะกรรมการศนู ยอ ำนวยการแรงงานสัมพันธ คณะกรรมการศูนยปฏิบัตกิ ารแรงงานสัมพันธ 5 ภาค และเจาหนา ทผ่ี เู กีย่ วของ 30
3.2 เปาหมาย หนวยงาน จำนวน (ครง้ั ) 1) ศูนยอำนวยการแรงงานสมั พันธ 4 2) ศนู ยปฏบิ ตั กิ ารแรงงานสัมพันธภ าคเหนอื (จังหวัดลำพูน) 4 3) ศนู ยปฏิบตั ิการแรงงานสมั พนั ธภ าคกลาง (จงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา) 4 4) ศูนยปฏิบัตกิ ารแรงงานสัมพนั ธภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื (จังหวัดนครราชสีมา) 4 5) ศนู ยปฏบิ ัติการแรงงานสมั พันธภ าคตะวันออก (จงั หวัดชลบุร)ี 4 6) ศูนยปฏิบตั ิการแรงงานสัมพนั ธภาคใต (จงั หวัดสงขลา) 4 24 รวม 4. หลักฐานอางองิ รายงานสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธท่ีสำคัญ (แบบ ศ.รส. 1) และรายงานการวิเคราะห สถานการณตาง ๆ (แบบ ศ.รส. 2) (MIS1R030 : รายงานผลการปฏิบัติงานจำแนกตามกิจกรรม รหัสกิจกรรม 056 รายงานการวเิ คราะหสถานการณตา ง ๆ) 5. การรายงานผลการปฏบิ ัตงิ าน ในระบบรายงานผลการปฏบิ ตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทกึ แกไ ขขอมูล โปรแกรมพมิ พรายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บันทกึ รายงาน วิชาการและสารสนเทศ MIS1I020 : บนั ทึกผลงานกิจกรรม MIS1R030 : รายงาน สำคญั โดยเลือกแบบรายงาน 22 ผลการปฏิบัตงิ านจำแนก งานแรงงานสัมพนั ธ ตามกิจกรรม ในสว นของขอ มูลกจิ กรรม โดยเลือกประเภทกิจกรรม 056 รายงานการวิเคราะห 056 รายงาน สถานการณตาง ๆ และบนั ทึกขอมลู ใน การวิเคราะหส ถานการณ ชอ งจำนวน คร้ัง พรอมท้ังบันทกึ ขอมูล ตา ง ๆ และเลอื กแบบรายงาน ในสวนของรายช่ือผรู บั ผิดชอบ/ 22 งานแรงงานสัมพันธ ผรู ายงานดวย 31
กจิ กรรมท่ี 7.2 การจัดทำรายงานวเิ คราะหสถานการณแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ โดย : สำนกั งานสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงานจังหวดั 1. ลักษณะกิจกรรม การจัดทำรายงานวิเคราะหสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ เพื่อเปนการเฝาระวัง ติดตาม วิเคราะหสถานการณและประเมินแนวโนมผลกระทบที่มตี อระบบแรงงานสัมพันธ เพอ่ื ปองกันและแกไขปญหา ความขัดแยงดา นแรงงานในระดับภูมภิ าคใหเปน ไปอยางมีประสิทธิภาพ 2. แนวทางปฏิบตั ิตามกจิ กรรม สำนกั งานสวสั ดิการและคมุ ครองแรงงานจังหวดั 71 จงั หวัด ดำเนนิ การดงั น้ี 2.1 จดั ทำระบบฐานขอมลู สถานประกอบกิจการและสถานการณดานแรงงานในระดบั จงั หวดั 2.2 จดั ทำรายงานสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสมั พันธท่ีสำคญั เปน รายเดือน ตามแบบ ศ.รส. 1 จดั สงใหศ นู ยปฏิบัตกิ ารแรงงานสัมพนั ธ ภายในวันท่ี 30 หรือ 31 ของเดือน โดยไมตองสำเนาสงสำนักแรงงาน สมั พนั ธ 2.3 จัดทำรายงานวเิ คราะหสถานการณและแนวโนม ดานแรงงานสมั พันธรายไตรมาส ตามแบบ ศ.รส. 2 โดยวิเคราะหสถานการณดานแรงงานสัมพันธ จากประเด็นดานแรงงานที่เกิดขึ้น เชน การขอปรับคาจาง การเรียกรองเพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพการจาง สภาพเศรษฐกิจปจจุบัน ผลกระทบท่ีเกิดขึ้นตอการจางงาน การเกิดขอขัดแยง ขอพิพาทแรงงาน การนัดหยุดงาน การปดงาน และการประชุมขององคการแรงงาน เปนตน และจัดสงแบบรายงาน ศ.รส. 2 ใหศูนยปฏิบตั กิ ารแรงงานสัมพันธ ดงั นี้ 1) ศูนยปฏิบัติการแรงงานสมั พันธ ภายในวันที่ 30 หรือ 31 ของเดอื นสดุ ทายในแตละไตรมาส โดยไมต อง สำเนาสง สำนักแรงงานสัมพันธ 2) บันทึกผลงานการวิเคราะหสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธในระบบรายงาน ผลการปฏิบตั งิ าน (Web Application) ของกรม ใหเสร็จสิน้ จำนวน 4 ครั้ง ดังน้ี ครง้ั ท่ี 1 บันทึกผลงานในระบบฯ ภายในเดือนธนั วาคม 2565 คร้ังท่ี 2 บันทกึ ผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นมนี าคม 2566 ครง้ั ท่ี 3 บันทกึ ผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นมิถุนายน 2566 ครง้ั ท่ี 4 บนั ทึกผลงานในระบบฯ ภายในเดอื นกันยายน 2566 3. กลุมเปา หมาย/เปาหมาย 3.1 กลมุ เปา หมาย เจา หนาท่ีทร่ี ับผดิ ชอบงานดานแรงงานสมั พันธของสำนกั งานสวสั ดิการและคุมครองแรงงานจังหวัด 3.2 เปา หมาย หนว ยงาน จำนวน (คร้งั ) สำนกั งานสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงานจังหวดั 71 จงั หวัด 284 รวม 284 32
4. หลักฐานอา งองิ รายงานสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธท ่ีสำคัญ (แบบ ศ.รส. 1) และรายงานการวิเคราะห สถานการณตาง ๆ (แบบ ศ.รส. 2) (MIS1R030 : รายงานผลการปฏิบัติงานจำแนกตามกิจกรรมเลือกประเภท กจิ กรรม 056 รายงานการวเิ คราะหสถานการณต า ง ๆ) 5. การรายงานผลการปฏิบัติงาน ในระบบรายงานผลการปฏิบตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบนั ทึกแกไขขอ มูล โปรแกรมพมิ พรายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บันทึก รายงาน วชิ าการและสารสนเทศ MIS1I020 : บันทึกผลงานกิจกรรม MIS1R030 : รายงาน สำคญั โดยเลอื กแบบรายงาน 22 ผลการปฏิบัติงานจำแนก งานแรงงานสัมพันธ ตามกจิ กรรม ในสว นของขอมลู กจิ กรรม โดยเลือกประเภทกิจกรรม 056 รายงานการวิเคราะห 056 รายงาน สถานการณตาง ๆ และบันทึกขอ มลู ใน การวิเคราะหสถานการณ ชอ งจำนวน คร้งั พรอมท้งั บันทกึ ขอมูล ตาง ๆ และเลือกแบบรายงาน ในสว นของรายชื่อผูรบั ผิดชอบ/ 22 งานแรงงานสัมพนั ธ ผูร ายงานดว ย 33
กิจกรรมที่ 7.3 จดั ประชุมคณะกรรมการศนู ยป ฏิบตั กิ ารแรงงานสมั พนั ธ โดย : ศนู ยอ ำนวยการแรงงานสมั พันธ/ ศูนยปฏิบัตกิ ารแรงงานสัมพันธ 5 ภาค 1. ลกั ษณะกจิ กรรม การจัดประชุมคณะกรรมการศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ มีวัตถุประสงคเพื่อกำหนดแนวทาง การดำเนินการรวมกัน วิเคราะหและติดตามสถานการณดานแรงงานสัมพันธท ี่เกิดขนึ้ ในพ้ืนท่ี ตลอดจนวิเคราะห สถานการณและแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ รวมท้ังกำหนดกลยุทธการสรางความรวมมือในระบบแรงงานสัมพันธ และการแกไขปญหาความขัดแยงดานแรงงานและเพื่อปองกันและแกไขปญหาความขัดแยงดานแรงงาน ในระดับจังหวัดและระดับภูมิภาค มิใหสง ผลตอระบบแรงงานสัมพนั ธและระบบเศรษฐกจิ ของประเทศ 2. แนวทางปฏบิ ัติตามกิจกรรม กิจกรรมการดำเนินงานของศูนยปฏบิ ัติการแรงงานสมั พันธ 2.1 รวบรวมขอ มูลและสถิตดิ านแรงงานสัมพนั ธ เชน สถิติขอ ขดั แยง ขอพพิ าทแรงงาน การนัดหยุดงาน การปด งาน การประชุมขององคก ารแรงงาน ฯลฯ ตามกิจกรรมที่ 7.1 ใหเ ปนปจจบุ ันและใชเ ปนขอมูลประกอบ การดำเนินงาน และการกำหนดแนวทางปองกันปญหาดานแรงงานสัมพันธในพื้นที่และประกอบการประชุม คณะกรรมการศูนยป ฏิบัตกิ ารแรงงานสมั พนั ธ 2.2 ดำเนินการจัดประชุมคณะกรรมการศูนยป ฏิบัติการแรงงานสัมพันธ และเชิญกรรมการศูนยปฏิบัติการ แรงงานสัมพันธในพื้นท่ี เขารวมประชุมเพื่อกำหนดแนวทางการดำเนินการรวมกัน และติดตามสถานการณ ดานแรงงานสัมพันธ ตลอดจนวิเคราะหสถานการณแ ละแนวโนมดานแรงงานสัมพนั ธ กรณีศึกษาหรือถอดบทเรียน จากเหตุการณดานแรงงานท่ีสำคัญท่ีเกิดขึ้นในพื้นท่ี จำนวน 2 ครั้ง คร้ังท่ี 1 ภายในเดือนมีนาคม 2566 โดยเปนการจดั ประชุมในรปู แบบวีดิทศั นทางไกล (Video Conference) และครงั้ ท่ี 2 ภายในเดอื นสงิ หาคม 2566 พรอมรายงานผลการจดั กิจกรรมการประชุมคณะกรรมการฯ ตามแบบ ศ.รส. 3 และจัดสงรายงานการประชุม พรอมรูปภาพการดำเนินกิจกรรมใหศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธ ภายใน 15 วันหลังดำเนินการแลวเสร็จ และบนั ทึกขอ มูลในระบบรายงานผลการปฏบิ ัติงาน (Web Application) ของกรม 3. กลุม เปา หมาย/เปาหมาย 3.1 กลุม เปา หมาย ศูนยอำนวยการแรงงานสัมพันธ ศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ 5 ภาค สำนักงานสวัสดิการและ คมุ ครองแรงงานจงั หวดั 71 จังหวดั และเจา หนาท่ีผเู กีย่ วขอ ง 3.2 เปาหมาย หนวยงาน จำนวน (ครงั้ ) 1) ศนู ยอ ำนวยการแรงงานสัมพันธ 1 2) ศนู ยปฏิบตั กิ ารแรงงานสัมพนั ธภาคเหนือ (จงั หวัดลำพูน) 2 3) ศนู ยปฏบิ ตั ิการแรงงานสมั พนั ธภ าคกลาง (จงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา) 2 4) ศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพนั ธภ าคตะวันออกเฉยี งเหนือ (จังหวัดนครราชสมี า) 2 5) ศูนยป ฏบิ ตั ิการแรงงานสัมพนั ธภาคตะวนั ออก (จังหวดั ชลบุร)ี 2 6) ศนู ยป ฏิบตั กิ ารแรงงานสัมพนั ธภ าคใต (จังหวดั สงขลา) 2 รวม 11 34
4. หลักฐานอา งองิ แบบรายงานผลการจดั ประชุม/กิจกรรม (แบบ ศ.รส. 3) และรายงานผลการจัดประชุมพรอมภาพถายกิจกรรม (MIS1R030 : รายงานผลการปฏิบัติงานจำแนกตามกิจกรรม รหัสกิจกรรม 046 ประชุมคณะกรรมการศูนยอำนวยการ/ ศูนยปฏิบัตกิ าร) 5. การรายงานผลการปฏิบัติงาน ในระบบรายงานผลการปฏิบตั ิงาน (Web Application) ของกรม ระบบงาน โปรแกรมบันทึกแกไขขอมูล โปรแกรมพิมพร ายงาน http://eservice.labour.go.th/dlpw บันทกึ รายงาน วชิ าการและสารสนเทศ MIS1I020 : บันทึกผลงานกจิ กรรม MIS1R030 : รายงาน สำคญั โดยเลือกแบบรายงาน 22 ผลการปฏบิ ตั ิงานจำแนก งานแรงงานสัมพนั ธ ตามกิจกรรม ในสว นของขอมลู กิจกรรม โดยเลือกประเภทกิจกรรม 046 ประชมุ คณะกรรมการศูนย 046 ประชุม อำนวยการ/ศูนยป ฏบิ ัติการ และบันทึก คณะกรรมการศูนย ขอมูลในชองจำนวน คร้งั พรอ มทั้งบันทกึ อำนวยการ/ศูนยปฏิบัติการ ขอ มลู ในสวนของรายช่อื ผูร ับผิดชอบ/ และเลือกแบบรายงาน 22 ผรู ายงานดวย และใหจดั สงรายงาน งานแรงงานสัมพันธ ตามแบบ ศ.รส. 3 ใหส ำนักแรงงาน สมั พันธ ทาง E-mail : [email protected] 35
36
แบบ ศ.รส. 2 ปรับปรงุ ก.ย. 2565 แบบรายงานสถานการณดา นแรงงานและประเมินแนวโนม ดา นแรงงานสัมพันธ ไตรมาสท่ี............ระหวางเดือน...................................ถึง............................................... ศนู ยปฏิบตั กิ ารแรงงานสัมพันธภ าค............................................. สำนกั งานสวัสดกิ ารและคมุ ครองแรงงานจงั หวดั ........................ ------------------------------------- รายงานสถานการณด านแรงงาน 1. ไมม ีขอขดั แยง 2. มีขอ ขดั แยง เกิดขนึ้ (ระบุ) 2.1 สปก./ประเภทกจิ การ : ............................................................................................................ ประเดน็ ที่ทำใหเกิดขอขัดแยง...................................................................................................... 2.2 สปก./ประเภทกิจการ : ............................................................................................................ ประเด็นที่ทำใหเกิดขอขัดแยง...................................................................................................... 3. มขี อ ขดั แยงเกิดข้นึ ถงึ ข้ันผละงาน/หยุดงาน (ระบุ) 3.1 สปก. : ........................................................................................................................................ รายละเอยี ด................................................................................................................................. 3.2 สปก. : ........................................................................................................................................ รายละเอยี ด................................................................................................................................. 4. สถานการณทีม่ คี วามสำคัญ (ระบ)ุ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ รายงานประเมินแนวโนม ดานแรงงานสัมพันธ 1. เหตกุ ารณป กติ 2. แนวโนม สถานการณด า นแรงงานสัมพนั ธทอี่ าจเกิดข้ึน (ระบุ) 2.1 สปก./ประเภทกจิ การ : ............................................................................................................ รายละเอยี ด................................................................................................................................. 2.2 สปก./ประเภทกิจการ : ............................................................................................................ รายละเอยี ด................................................................................................................................. 3. แนวโนม /ความเคลื่อนไหว/เหตุการณ ดานแรงงานสัมพันธที่สำคัญ (ระบ)ุ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ผูร ายงาน………………………….………………………………. ตำแหนง..................................................................... วันท.ี่ ............เดือน..............................พ.ศ................. หมายเหตุ : 1. เพือ่ ใหก ารรายงานสถานการณแรงงานครบถว นทุกประเด็น สามารถเพ่มิ แบบรายงานได 2. การจัดทำรายงานวเิ คราะหสถานการณและแนวโนมดานแรงงานสมั พันธ ขอใหค ณะกรรมการศนู ยปฏิบัติการ แรงงานสัมพันธ และศูนยปฏิบัติการแรงงานสัมพันธ ดำเนินการตามกิจกรรมที่ 7.1, 7.2 และจัดสงภายในระยะเวลา ท่ีกำหนดทาง E-mail : [email protected] พรอมบันทึกขอมูลในระบบรายงานผลการปฏิบัติงาน (Web Application) ของกรม 37
คำอธิบายเบ้ืองตน : “สถานการณ” (Situation) หมายถึง ความเปนไปของเหตุการณ โดยระบุเก่ียวกับสถานที่ สภาพแวดลอม รวมถงึ ความรสู ึกของผทู ีอ่ ยทู า มกลางสถานการณ ซ่ึงจะทำใหเกดิ บรรยากาศของสถานการณดว ย “เหตกุ ารณ” (Event) หมายถึง เรอื่ งราวท่เี กิดข้นึ โดยอาจไมตอ งระบุรายละเอยี ดเชนเดยี วกับสถานการณ สถานการณ = เหตกุ ารณ + สถานท่ี + สภาพแวดลอ ม + ความรูสกึ + บรรยากาศ ตวั อยา ง (1) เหตุการณ (Event) เชน “ขณะน้ีกลุมลูกจางของ บริษทั ............................จำกัด จำนวนประมาณ..........คน กำลงั ชุมนมุ เรียกรอ ง พรอ มยกปายประทวง...........” (2) สถานที่ (Place) เชน “.....อยูท่ีช้นั ลา ง อาคารกระทรวงแรงงาน.....” (3) สภาพแวดลอม (Environment) เชน “.....ซ่ึงมีลักษณะเปนโถงเปดโลง เหมาะสมตอการใชเปนพ้ืนที่ชุมนุม......” หรือ “.....ทอ งฟา แจม ใส ไมเปน อปุ สรรคตอ การชุมนมุ .....” (4) ความรสู ึก (Feeling) เชน “.....ไดรวมกันปลุกใจ โดยการรองเพลงเพือ่ ชีวิต และโหรอ งแสดงความรูสึกไมพอใจ เปนระยะ ๆ .....” (5) บรรยากาศ (Atmosphere) เชน “.....ทำใหบรรยากาศในที่ชุมนุมคอนขางตึงเครียด.....” ความเหลื่อมซอน ของสถานการณดานแรงงานสัมพันธก ับดานคมุ ครองแรงงาน สถานการณดานแรงงานสัมพันธ อาจเปนเรื่องราวของปญหาที่มีความเหลื่อมซอนกับปญหา ดานคุมครองแรงงาน โดยไมใชปญหา “ดานแรงงานสัมพันธ” โดยตรง ซ่ึงไมใชปญหาอันเกิดจากการใชสิทธิ ตาม “พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. 2518 หรือพระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ พ.ศ. 2543” แตเ ปนปญหาอันเกิดจากการไมมีสวนรวมในการดำเนนิ การเร่ืองใด เรอ่ื งหนึ่ง ทเ่ี ก่ยี วขอ งกับสภาพการจาง ตวั อยา ง : การรายงานสถานการณฯ สถานการณดานแรงงานสมั พันธท่เี กดิ ข้นึ ในภาค......../จังหวดั ............ คือ สถานการณความขัดแยง ระหวางนายจางกับลูกจาง สวนใหญเปนปญหาอันเกิดจากความจำเปนท่ีนายจางตองลดภาระคาใชจายและ ลดคาจางในกิจการ หัตถกรรม ส่ิงทอ และอัญมณี โดยลูกจางไมมีสวนรว มในการแกไขปญหา ซ่ึงมีสาเหตุมาจาก (1) การขาดสภาพคลองทางการเงิน เนื่องจากลูกคาตางประเทศชะลอการสั่งซ้ือสินคา อันเปน ผลกระทบมาจากวิกฤตทางการเงินในสหภาพยุโรป /.................. ทำใหนายจางคางจายคาจาง ลดวันทำงาน ใหลากิจพิเศษโดยไมจายคาจาง และมีการหยุดกิจการชั่วคราว ลูกจางจึงรองทุกขตอพนักงานตรวจแรงงาน และไดรับการแกไขปญหาตามสภาพการณท่ีเกิดขึ้น โดยการออกคำส่ังใหนายจางจายคาจาง และไกลเกลี่ย ทำความเขาใจกับท้ังสองฝายถึงแนวทางในการแกไขปญหารวมกัน เชน การกำหนดมาตรการบรรเทาปญหา การเลกิ จา งและการเตรยี มความพรอมเพื่อรองรบั ผลกระทบจากการปรบั อัตราคา จาง ภาวะเศรษฐกจิ เปนตน (2) วัตถุดิบมีราคาสูงขึ้น และไมสามารถปรับราคาสินคาใหสูงขึ้นได นายจางจึงเสนอใหลูกจาง สมคั รใจลาออก และจายเงินชว ยเหลือจำนวนหน่ึง • แนวโนม หมายถึง การประเมินแนวโนมดานแรงงานสัมพันธ โดยการตีคาระดับทิศทางการเปลี่ยนแปลง ของเรื่องใดเร่ืองหนึ่งดานแรงงานสัมพันธ ภายหลังจากการวิเคราะหขอมูลสถานการณดานแรงงานสัมพันธ ท่ีเกิดข้ึนแลวในอดีต หรือกำลังเกิดขึ้นในปจจุบัน เพื่อคาดการณส่ิงที่จะเกิดข้ึนในอนาคต อยางเปนเหตุเปนผล ซึ่งอาจเปนไปในทิศทางที่เกินคาด คาดไมถึง หรือเปนไปตามท่ีคาดการณไวก็ได โดยมีความมุงหมายเพ่ือเตรียมการ ปองกันและระงับยับย้ังหรือแกไขปญหา ซ่ึงอาจมีความเก่ียวของกับสถานการณที่กำลังเกิดขึ้นในปจจุบันหรือ อาจมคี วามเช่อื มโยงกับสถานการณท ี่เกิดข้นึ แลวในอดตี 38
ตวั อยา ง : การเขียนแนวโนม (1) หากการส่ังซื้อสินคาของลูกคาเขาสภู าวะปกติ หรือนายจางไดผูรว มทุนรายใหม คาดวานายจาง จะมีสภาพคลองทางการเงินดีข้ึน ปญหาความขัดแยงและความไมเขาใจกันอันเกิดจากการคางจายคาจาง การลด วันทำงาน การใหลากิจพิเศษโดยไมจายคาจาง และการหยุดกิจการช่ัวคราว อาจลดลง นายจางและลูกจาง มีความเขา ใจตอกันดียิ่งข้ึน (2) หากนายจางจำเปนตองปรับลดจำนวนลูกจางลงอีก อาจทำใหลูกจางไมพอใจ ถาไมใชการสมัครใจ ลาออกและจา ยเงินชว ยเหลือใหจำนวนหนึ่ง • สถานประกอบกิจการท่ีมีความเส่ียงตองเฝาระวัง หมายถึง สถานท่ีหรือสถานประกอบกิจการที่ตอง ใหความสนใจ เพราะวา มีความเส่ียงท่ีอาจจะเกิดปญหาดานแรงงาน อันเกิดจากปญหาเศรษฐกิจ หรือปญหา ความขดั แยง หรือมีความเสี่ยงตอ การเขาใชเ ปน พืน้ ทช่ี มุ นมุ ------------------------------------------------------- สำนกั แรงงานสัมพันธ กลุมงานยุทธศาสตรแรงงานสัมพนั ธ ณ วันที่ 24 กันยายน 2565 39
40
กจิ กรรมที่ 8 • ตรวจเยยี่ ม ใหคําปรกึ ษาแนะนํา และติดตามเฝา ระวัง ปญ หาความขดั แยงในสถานประกอบกิจการ (สรส./สสค.) 1. ลกั ษณะกิจกรรม เปน การดำเนินการ 2 กจิ กรรม ไดแ ก 1.1 กิจกรรมติดตามการปฏิบัติตามขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจาง เปนการเขาตรวจเยี่ยม สถานประกอบกิจการที่มีขอตกลงเก่ียวกับสภาพการจาง เพื่อติดตามผลการปฏิบัติตามขอตกลงฯ ของนายจาง และลกู จาง/สหภาพแรงงาน และสรางความเขาใจกับท้ังสองฝายเกี่ยวกับขอตกลงฯ เพ่ือไมใหมฝี ายหน่ึงฝายใด ฝาฝน ขอตกลงฯ อันจะนำมาซง่ึ ความขดั แยงในสถานประกอบกิจการ 1.2 กิจกรรมตรวจเย่ียมเพ่ือเฝาระวังปญหาความขัดแยงในสถานประกอบกิจการ เปนการเขาตรวจเย่ียม สถานประกอบกิจการที่เปนกลุมเสี่ยง เพ่ือใหคำปรึกษาแนะนำเก่ียวกับแนวทางการอยูรวมกันบนพ้ืนฐานของ หลักการแรงงานสัมพันธท่ีดี กฎหมายแรงงานสัมพันธและกฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวของ ตลอดจนแลกเปล่ียนขอมูล ขาวสารซ่ึงกันและกนั พรอมเสนอแนะแนวทางแกไขปญหาแกนายจางและลกู จาง/สหภาพแรงงาน เพื่อเฝาระวัง ปญ หาความขัดแยงท่ีอาจเกดิ ข้ึนภายในสถานประกอบกิจการ 2. วัตถปุ ระสงค เพอ่ื เปน การปอ งกันปญ หาความขัดแยง ที่อาจเกดิ ขึน้ ในสถานประกอบกจิ การ 3. แนวทางปฏิบตั ิตามกิจกรรม 3.1 กจิ กรรมติดตามการปฏิบตั ติ ามขอ ตกลงเก่ยี วกบั สภาพการจา ง เปนการเขาตรวจเยย่ี มสถานประกอบกิจการที่มีขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจา ง เพ่ือตดิ ตามผลการปฏิบัติ ตามขอตกลงฯ ของนายจา งและลูกจาง/สหภาพแรงงาน และสรา งความเขาใจกบั ทัง้ สองฝา ยเก่ยี วกับขอตกลงฯ เพื่อไมใ หม ีฝายหนึ่งฝายใดฝาฝนขอตกลงฯ อนั จะนำมาซึ่งความขัดแยงในสถานประกอบกจิ การ โดยดำเนินการ ดงั น้ี 1) การเตรียมการและการวางแผน 1.1 ตรวจสอบขอมลู สถานประกอบกจิ การท่มี ขี อตกลงเก่ยี วกับสภาพการจาง 1.2 นัดหมายสถานประกอบกิจการทราบลวงหนา เพ่ือใหสามารถเตรียมขอมูลและกำหนด บคุ คลทีจ่ ะใหขอ มูลไดอยา งเหมาะสม 2) แนวปฏบิ ัตริ ะหวา งการดำเนนิ การ 2.1 แนะนำตัว และชี้แจงถึงวัตถุประสงคของการเขาไปติดตามผลการปฏิบัติตามขอตกลง เกี่ยวกบั สภาพการจาง 2.2 สอบถามขอเท็จจริงตาง ๆ เก่ียวกับการปฏิบัติตามขอตกลงฯ จากท้ังสองฝายโดยสราง บรรยากาศการพูดคยุ ท่ีดี และเปดโอกาสใหทั้งสองฝายไดรวมหารือทำความเขาใจซง่ึ กันและกันเก่ียวกับขอตกลงฯ 2.3 หากพบวามีการไมปฏิบัติตามขอตกลงฯ ใหสอบถามประเด็นปญหาอุปสรรคที่เกิดขึ้นและ ใหข อ เสนอแนะแกท ้ังสองฝายเกย่ี วกบั แนวทางการแกไขปญ หาดังกลาว 2.4 เปดโอกาสใหสถานประกอบกิจการ นายจาง ลูกจาง/สหภาพแรงงานไดแลกเปลี่ยนขอมูล ซักถามขอ สงสยั หรือกฎหมาย รวมทั้งรบั ฟง ขอเสนอแนะตาง ๆ เพื่อประโยชนในการพฒั นางานแรงงานสมั พันธ 2.5 บันทึกผลการปฏิบัติตามขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางเปนหนังสือและขอความรวมมือ ทงั้ สองฝา ยลงสายมอื ชื่อเพือ่ เปน หลกั ฐาน 41
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150