หลักสูตรอาชีพต่อเนื่องเชื่อมโยง

หลกั สูตรอาชพี ตอ่ เนอ่ื งเชอื่ มโยง รายวิชากจิ กรรมพฒั นาผ้เู รียน ประเภทชมุ นมุ เรื่อง เครอ่ื งประดับอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย ปกี ารศกึ ษา 2563 นายพงษ์พัฒน์ ประเสรฐิ สงั ข์ โรงเรยี นวัดอรณุ รังษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวดั นครนายก สานักงานเขตพื้นท่ปี ระถมศกึ ษานครนายก

คำนำ การจัดทาหลักสูตรอาชีพต่อเนื่องเชื่อมโยง “เคร่ืองประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามใน ความเป็นไทย” เป็นการจัดการศึกษาเพ่ือตอบสนองนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ ต้องมุ่งเน้นการพัฒนา เพื่อเน้นการเรียนรู้ด้านการปฏิบัติ และสามารถนาไปประยุกต์ในชีวิตประจาวัน หรือนาไปสู่ทักษะการเป็น อาชีพ ส่งเสริมด้านวินัย เปี่ยมไปด้วยคุณธรรม จริยธรรม มีจิตสานึกรับผิดชอบต่อตนเอง ผู้อื่นและสังคม เน้น การจัดการศึกษา โดยสถานศึกษาต้องวิเคราะห์ศักยภาพ 5 ด้าน ของแต่ละพื้นที่ ได้แก่ ศักยภาพด้าน ทรัพยากรธรรมชาติ ศักยภาพด้านภูมิอากาศ ศักยภาพด้านภูมิประเทศ ศักยภาพดา้ นศิลปวัฒนธรรมประเพณี และศักยภาพด้านทรัพยากรมนุษย์ และวิเคราะห์ข้อมูลวิถีการดาเนินชีวิต ความต้องการ และประชาชนใน ภูมิภาคต่างๆ ท่ีเป็นผู้ใช้บริการผลผลิตของสถานศึกษา การวิเคราะห์ข้อมูลดังกล่าวจะนามาสู่การกาหนด หลกั สูตรอาชีพทสี่ ถานศกึ ษาจะจดั การเรียนการสอน สาหรับการเรียนรู้ศิลปะ จะช่วยพัฒนาให้ผู้เรียนมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์มีจินตนาการทาง ศลิ ปะ ช่ืนชมความงาม มีสุนทรียภาพ ความมีคุณค่า ซ่ึงมีผลตอ่ คณุ ภาพชีวิตมนษุ ย์ กจิ กรรมทางศลิ ปะช่วย พัฒนาผู้เรียนท้ังด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์ สังคม ตลอดจน การนาไปสู่การพัฒนาส่ิงแวดล้อม ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความเช่ือม่ันในตนเอง อันเป็นพื้นฐานในการศึกษาต่อหรือประกอบอาชีพได้ จึงขอให้ สถานศึกษาที่นาหลักสูตรท่ีได้พัฒนาแล้วนั้น นามาคัดเลือกให้เหมาะสมกับความต้องการของพื้นที่ และนาไป อนุมตั ิใช้ในการจัดการเรียนการสอนต่อไป คณะผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า หลักสูตรต่อเน่ืองเช่ือมโยง “เคร่ืองประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามสู่ความเป็นไทย” จะเป็นประโยชน์กับผูท้ ่ีได้ศกึ ษาและสนใจ หากผิดพลาดประการใด ต้องขอ อภัยมา ณ ที่น้ีดว้ ย โรงเรยี นวัดอรุณรงั ษี

สารบัญ ช คำนำ หนา้ สำรบัญ หลกั สูตรเครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเป็นไทย ก ข ควำมเปน็ มำ หลักกำรของหลักสูตร 1 คำอธบิ ำยรำยวิชำ 2 วตั ถปุ ระสงค์ของหลักสตู ร 2 กลุ่มเป้ำหมำย 3 ระยะเวลำดำเนินกำร 3 โครงสรำ้ งหลักสตู ร 3 กำรจดั กระบวนกำรเรียนรู้ 4 รปู แบบกำรจดั กำรเรียนรู้ 5 สอ่ื กำรเรียนรู้ 5 กำรวัดและประเมนิ ผล 7 กำรจบหลกั สูตร 8 เอกสำรหลกั ฐำนกำรศึกษำ 8 กำรเทยี บโอน 8 รำยละเอียดโครงสรำ้ งหลักสูตร 8 ภาคผนวก 9 ภำคผนวก ก แผนกำรจดั กำรเรียนรู้ ภำคผนวก ข ใบควำมรู้ เรอื่ ง เคร่ืองประดบั ไทย ภำคผนวก ค ตัวอยำ่ งแบบลำยเคร่ืองประดบั ไทย ภำคผนวก ง อุปกรณ์ในกำรทำเครือ่ งประดบั ไทย ภำคผนวก จ วธิ กี ำรทำเครื่องประดบั ไทย

หลักสตู ร เครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสู่ความเป็นไทย ปกี ารศึกษา 2563 ระดับชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 4 – มธั ยมศึกษาปที ่ี 3 จานวน 20 ชัว่ โมง สถานศกึ ษา โรงเรยี นวัดอรุณรังษี สานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษานครนายก ความเป็นมา พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 ในหมวดที่ 4 ว่าด้วยเรื่องแนวการจัด การศึกษา ตามมาตรา 22 ระบุว่า การจัดการศึกษาต้องยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และ พัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนมีความสาคัญท่ีสุด กระบวนการจัดการศึกษาต้องส่งเสริมให้ผู้เรียน สามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศกั ยภาพ ซ่งึ สอดคล้องกบั แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 12 ท่ีให้ความสาคัญของการพัฒนาเด็กวัยเรียนและวัยรุ่นให้มีทักษะความคิดสร้างสรรค์ พร้อมกับ ทักษะการทางาน และการปรับกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้เด็กมีการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง ให้ สอดคล้องกับพัฒนาการของสมองแต่ละช่วงวัย เน้นพัฒนาทักษะพ้ืนฐานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ด้าน วิศวกรรมศาสตร์ ด้านคณิตศาสตร์ ด้านศิลปะ และด้านภาษาต่างประเทศ อีกท้ังยังสนับสนุนให้เด็กเข้าร่วม กิจกรรมท้ังในและนอกห้องเรียนท่ีเอื้อต่อการพัฒนา ทักษะชีวิตและทักษะการเรียนรู้อย่างต่อเน่ือง นอกจากนี้พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 ในหมวดที่ 5 ยังระบุถึงความสาคัญท่ี สถานศึกษาต้องจัดการเรียนรู้เน้นด้านความรู้คู่คุณธรรม และบูรณาการในเร่ืองของความรู้และทักษะ ประกอบอาชีพใหด้ ารงชวี ิตอย่างมคี วามสขุ อีกดว้ ย การเรยี นร้ศู ิลปะ จะชว่ ยพัฒนาใหผ้ ้เู รยี นมคี วามคิดรเิ ร่มิ สรา้ งสรรค์มีจนิ ตนาการทางศลิ ปะ ชน่ื ชม ความงาม มีสุนทรียภาพ ความมีคุณค่า ซึ่งมีผลต่อคุณภาพชีวิตมนุษย์ กิจกรรมทางศิลปะช่วยพัฒนา ผูเ้ รยี นท้ังด้านร่างกาย จิตใจ สติปญั ญา อารมณ์ สังคม ตลอดจน การนาไปสกู่ ารพฒั นาส่งิ แวดลอ้ ม ส่งเสริม ใหผ้ ้เู รยี นมคี วามเชอ่ื มน่ั ในตนเอง อนั เป็นพื้นฐานในการศกึ ษาต่อหรือประกอบอาชีพได้ การประดิษฐ์เครื่องประดับไทยน้ัน เป็นส่วนหน่ึงของงานศิลปะของไทยสู่การประดับตกแต่งและ การแสดงนาฏศิลป์ ท่ีมีความสาคัญและบ่งบอกความเป็นเอกลักษณ์ของชาติได้อย่างชัดเจน ดังนั้น การ จดั การเรียนการสอนประดษิ ฐง์ านเครื่องประดับจึงมีความมงุ่ เน้นในด้านของทกั ษะการปฏบิ ัติ เกิดการพฒั นา ด้านร่างกาย จิตใจ และสติปัญญา สามารถนาสิ่งที่เรียนรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจาวัน และสามารถอยู่ รว่ มกับผ้อู น่ื ในสังคมได้อย่างมคี วามสขุ จากความเป็นมาข้างต้น การสร้างหลักสูตรชิ้นน้จี ะเป็นหลักสูตรที่พัฒนาผู้เรียนให้มีความสมบูรณ์ มีความสอดคล้องกับคุณลักษณ์อันพึงประสงค์ทุกด้านท่ีหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานได้กาหนด และนาไปประยุกต์ใช้ในงานอาชีพในอนาคตได้ อีกทั้งหลักสูตรงานเคร่ืองประดับไทยยงั สามารถเช่ือมโยงถึง การประดบั ตกแตง่ สาหรับใช้ในการแสดงนาฎศิลป์ทม่ี ภี ายในชุมชน ทางคณะผู้จดั ทาจงึ เห็นคุณค่าของ เคร่อื งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสคู่ วามเปน็ ไทย 1

งานเคร่ืองประดับและมีความสนใจต่อการพัฒนาด้านทักษะศิลปะ จึงจัดทาหลักสูตร เคร่ืองประดับไทย อาภรณ์ สะท้อนความงามสูค่ วามเปน็ ไทยขึ้น หลกั การของหลกั สตู ร 1.) เป็นหลักสูตรที่เน้นการจัดการศึกษาอาชีพท่ีเน้นการบูรณาการเนื้อหาสาระภาคทฤษฏีควบคู่ไป กับการฝึกปฏิบัติจริง ผู้เรียนสามารถนาความรู้และทักษะไปสร้างรายได้เสริมได้จริงอย่างมีคุณภาพและมี คณุ ธรรมจรยิ ธรรม 2.) เป็นหลักสูตรที่ให้ผู้เรียนตระหนักถึงคุณค่าของศิลปะและวัฒนธรรม และมีความคิดสร้างสรรค์ ตอ่ ยอดในงานด้านศิลปะอน่ื ๆได้ 3.) เป็นหลักสูตรท่ีบูรณาการในวิชาต่างๆ เช่น คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ การงานอาชีพและ เทคโนโลยี ศลิ ปะ เปน็ ต้น 4.) เป็นหลกั สูตรท่ีเน้นการใช้ศักยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชพี ได้แก่ ศกั ยภาพดา้ นทรัพยากร ภูมิอากาศ ภมู ปิ ระเทศและทาเลท่ีต้งั ศลิ ปวัฒนธรรมประเพณแี ละวถิ ชี ีวติ และดา้ นทรพั ยากรมนษุ ย์ คาอธบิ ายรายวิชา ศึกษา วิเคราะห์งาน วางแผนการดาเนินงาน เลือกใช้วัสดุ ฝึกทักษะปฏิบัติงานตามแผน ประเมิน และปรับปรงุ การดาเนินงาน การนาไปใช้ ดงั สาระตอ่ ไปนี้ 1. ประวัตคิ วามเป็นมา ความสาคัญของงานเคร่ืองประดับของไทย และการเตรยี มวัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ ในงานเคร่อื งประดับ 2. การประดิษฐ์เคร่ืองประดับไทย โดยเร่ิมจากงานเบ้ืองต้น มีการออกแบบวางแผนงาน การจัดเตรียม วัสดุ อุปกรณ์ การฝกึ ปฏิบตั ิ และการปรบั ปรุงงาน 3 จัดการเรียนรู้โดยฝึกปฏิบัติจริง เพ่ือให้ผู้เรียนเกิดทักษะในการวิเคราะห์งาน วางแผนการ ดาเนินงาน การเลือกใชก้ ารจดั เตรยี มวัสดุ ฝึกทักษะปฏิบตั ิงาน มที ักษะการจดั การทางานเป็นระบบ การนา ความรู้ ทักษะกระบวนการในการเรียนรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ มีเจตคติท่ีดีต่อการประกอบอาชีพสุจริต สามารถทางานร่วมกับผู้อ่ืนได้ มีความมุ่งมั่นทางานจนสาเร็จ เห็นคุณค่าของการทางาน ทางานด้วยความ รบั ผิดชอบ รอบคอบปลอดภยั และสะอาด ใช้ทรพั ยากรอย่างคุ้มค่าและประหยัด การวัดผล ประเมินผลเน้น การวัดผล ประเมินผลตามสภาพจริง ใช้วิธีการวัด ท่ีหลากหลาย ครอบคลุมท้ังด้านความรู้ ทักษะ และ คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ เครื่องประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามสคู่ วามเป็นไทย 2

วัตถุประสงค์ของหลักสตู ร 1. ศกึ ษาเกย่ี วกับประดิษฐง์ านเครอื่ งประดับไทย การเลือกใช้วสั ดุ-อุปกรณ์และเครอื่ งมอื ในการ ประดิษฐ์ การคานวณต้นทุน กาหนดราคาจัดจาหน่าย และเสนองานในรูปแบบนาฏศลิ ป์ชุมชน 2. มที ักษะในงานประดิษฐ์งานเครอ่ื งประดบั ไทย 3. ปฏิบัตงิ านงานประดษิ ฐ์งานเครอื่ งประดบั ไทยด้วยความเปน็ ระเบียบ เรยี บร้อย ความประณีต ประหยัด สะอาด รกั ษาสง่ิ แวดล้อม 4. ตระหนักถงึ ความเป็นไทย คุณคา่ ของงาน และประยกุ ต์ใชใ้ นงานนาฏศลิ ปช์ มุ ชน กลุม่ เปา้ หมาย นักเรียนในรายวิชากิจกรรมพัฒนาผู้เรียนประเภทชุมนุม ระดับชั้น ประถมศึกษาปีที่ 4 – มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 โรงเรียนวัดอรุณรงั ษี ตาบลบางลูกเสอื อาเภอองครกั ษ์ จงั หวัดนครนายก ระยะเวลาดาเนินการ หลักสูตรงานเครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเป็นไทย จะอยู่ในกิจกรรมพัฒนา ผู้เรียน ประเภทชุมนมุ ตามโครงสร้างหลักสตู รแกนกลางขนั้ พนื้ ฐาน และหลักสูตรสถานศึกษา ในภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศกึ ษา 2563 และมรี ะยะเวลาดาเนนิ การจดั ทาหลักสูตร ดังน้ี กิจกรรม กรกฎาคม สงิ หาคม กนั ยายน ตลุ าคม 1 2 34123412 3 41234 จัดประชุม โครงการส่งเสริมและเวที ประชาคมเพ่ือการจดั รูปแบบและแนว ท า ง ก า ร พั ฒ น า ห ลั ก สู ต ร ต่ อ เ นื่ อ ง เช่ือมโยงการศึกษาขั้นพื้นฐานกับ อาชีวศึกษาและอุดมศึกษา จังหวัด นครนายก จัดประชุมช้ีแจง สร้างความ เขา้ ใจภายในโรงเรยี น จัดตั้งคณะทางานสร้างหลักสูตร และวางแผนหลักสตู ร จัดทาหลักสูตร “เครื่องประดับ ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามใน ความเป็นไทย” เครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสู่ความเปน็ ไทย 3

กจิ กรรม กรกฎาคม สงิ หาคม กันยายน ตุลาคม 1 2 34123412 3 41234 นาหลักสูตรไปใชก้ ับกลุ่มนักเรียน กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ประเภท ชุมนุม จานวน 20 ชว่ั โมง นิเทศหลกั สตู รตอ่ เนือ่ งเช่อื มโยง โดยสานักงานศึกษาธิการจังหวัด นครนายก นาหลักสูตรไปใชใ้ น ภาคเรียนท่ี1 ปีการศึกษา 2563 โครงสร้างหลักสูตร 1. ความรเู้ กี่ยวกับงานเครื่องประดบั ของไทยเบ้ืองต้น 1.1 ประวัตคิ วามเป็นมาของงานเครื่องประดับไทย 1.2 ประเภทงานเคร่ืองประดับไทย 1.3 ความสาคญั ของงานเคร่ืองประดับไทย 2. ทกั ษะงานเครื่องประดบั ไทยเบือ้ งตน้ 2.1 ความรเู้ บ้ืองต้นเกี่ยวกับงานเครอ่ื งประดับไทย 2.1.1 ความร้เู รอ่ื งงานลายไทยตา่ งๆ 2.2 การจาแนกและชนิดเคร่ืองประดับตามการประดับหรือสวมใส่ 2.3 แนวทางการออกแบบงานเครือ่ งประดบั ไทย 2.3.1 ความรกู้ ารใช้อุปกรณ์ในการปฏิบตั ิงาน 2.3.2 ความรู้วิธีการปฏบิ ตั ิเร่มิ ต้น 2.4 การออกแบบงานเคร่ืองประดบั ชิ้นเลก็ 2.5 การออกแบบลวดลายงานเครื่องประดับไทย 2.6 การออกแบบประยุกตง์ านเครอ่ื งประดับ กับ ของใชใ้ นชวี ิตประจาวนั 3. การบริหารจัดการในการประกอบอาชีพ เครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสู่ความเปน็ ไทย 4

การจดั กระบวนการเรยี นรู้ 1. ความรู้เบอ้ื งต้น 1.1 ครูผสู้ อนให้ความรู้เร่ืองงานเครือ่ งประดบั เบ้ืองตน้ 2. ทกั ษะการประกอบอาชีพ 2.1 ครผู ู้สอนให้ความรู้/สาธติ งานเคร่ืองประดับเบ้ืองตน้ 2.2 ใหผ้ ู้เรยี นฝึกปฎิบตั กิ ารออกแบบงานเครื่องประดับ 2.3 ให้ผเู้ รียนได้แลกเปลย่ี นเรยี นร้รู ่วมกัน 2.4 ใหผ้ เู้ รียนประยุกต์งานเคร่ืองประดับกับสิ่งของในชีวติ ประจาวัน 3. การบริหารจดั การอาชีพ 3.1 ศึกษาขอ้ มูลการตลาด วิเคราะหค์ วามตอ้ งการของตลาด - รา้ นเชา่ ชุดไทย - โซเชียลมเี ดยี 3.2 การประชาสัมพนั ธ์ - แผ่นพบั โฆษณา - โซเชยี ลมเี ดีย 3.3 การทาบัญชี - การคดิ ราคาต้นทนุ กาไร - การทาบัญชีรายรับ – รายจ่าย - การเพม่ิ ทุน/กาไร 3.4 การจดั การความเสี่ยง รูปแบบการจดั การเรยี นรู้ Hands on หมายถึง การลงมือปฏิบตั ใิ ห้บรรลุเปา้ หมายหรือเกิดผลลพั ธ์ ซงึ่ หลักสูตรเครื่องประดับ ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเป็นไทยนั้น เกิดจากผลการลงมือปฏิบัติทุกกระบวนการอย่าง แท้จริง และมีนัยสาคัญต่อหลักสูตรอาชีพต่อเนื่องเช่ือมโยงการศึกษาขั้นพื้นฐานกับอาชีวศึกษาและ อุดมศึกษา ทางโรงเรียนวัดอรุณรังษีจึงได้คิดรูปแบบการลงมือปฏิบัติ (HANDS ON MODEL) โดยมี ความหมายท้งั รปู แบบองคร์ วม และจาแนกตามตัวอักษรได้ ดังน้ี เคร่อื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสคู่ วามเป็นไทย 5

H = Head Heart Hand และ Health หมายถงึ การส่งเสริมการเรยี นรูท้ งั้ 4 ดา้ นของผู้เรยี น A = Action หมายถึง การลงมอื ปฏบิ ตั ติ ามข้นั ตอนอย่างถี่ถ้วน และรอบคอบ N = Need หมายถงึ ความต้องการของผูเ้ รียนต่อการเรยี นรู้ และความต้องการของผู้สนใจหรอื ผใู้ ชง้ าน D = Development หมายถงึ การพัฒนาตนเองตอ่ การฝึกปฏบิ ตั ิจนเกดิ ความชานาญ S = Safety หมายถึง ความปลอดภยั ต่อการเรียนรู้และลงมือปฏิบตั ิ O = Occupation หมายถงึ ส่งเสริมดา้ นอาชีพ แนวทางการตอ่ ยอดสู่การมีรายได้พิเศษ N = Network หมายถึง การสรา้ งเครอื ข่ายการเรียนรู้สชู่ มุ ชน อาชีวศึกษาและอดุ มศึกษา H = Head Heart Hand และ Health หมายถึง การส่งเสริมการเรียนรู้ทั้ง 4 ด้านของผู้เรียน ซึ่งกระบวนการในการสอนเคร่ืองประดับนั้น โรงเรียนวัดอรุณรังษีได้จัดหลักสูตรอาชีพต่อเน่ืองเชื่อมโยง เร่ืองเครื่องประดับไทยอาภรณ์สะท้อน ความงามในความเป็นไทย โดยเริ่มการสอนต้ังแต่เนื้อหาสาคัญของ เคร่ืองประดบั ตงั้ แต่อดีตจนถงึ ปจั จุบนั ดงั น้ันผู้เรียนจะไดร้ ู้และเข้าใจถึงท่มี าการสร้างเครอ่ื งประดับ มีใจรัก หวงแหนความเป็นไทย รู้จักกระบวนการลงมือปฏิบัติต้ังแต่เริ่มต้นเพ่ือเป็นแนวทางท่ีถูกต้อง และมีสุขภาพ กาย สุขภาพจติ ใจ ท่ดี ีต่อการเรยี นรเู้ ครือ่ งประดับไทย อกี ด้วย A = Action หมายถึง การลงมือปฏิบัติตามขั้นตอนอย่างถ่ีถ้วน และรอบคอบ โดยการสร้าง เคร่ืองประดับไทยน้ันต้องลงมือตั้งแต่กระบวนการเรียนรู้ทางด้านลวดลายไทย เพ่ือสนองต่อความต้องการ ของผู้สนใจหรือผู้ที่นาไปใช้งานต่อไป และส่ิงสาคัญต่อการลงมือปฏิบัตินั้น ผู้เรียนจะต้องมาสมาธิต่อการลง มอื ทกุ ข้นั ตอนเพื่อให้ไดช้ ้ินงานหรอื ผลงานทด่ี ี N = Need หมายถึง ความต้องการของผู้เรียนต่อการเรียนรู้ และความต้องการของผู้สนใจหรือ ผู้ใช้งาน ฉะน้ันแล้วการจัดทาหลักสูตรอาชีพต่อเน่ืองเชื่อมโยง เรื่องเคร่ืองประดับไทยอาภรณ์สะท้อนความ งามในความเป็นไทย จึงสอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนโดยทางโรงเรียนวัดอรุณรังษี ได้บรรจุให้ หลักสูตรน้ีอยู่ในรายวิชาพัฒนาผู้เรียน ประเภทชุมนุมขึ้น ท้ังน้ีความต้องการของผู้ใช้ยังมีส่วนสาคัญต่อการ ลงมือสรา้ งช้นิ งาน อกี ดว้ ย เครื่องประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสูค่ วามเป็นไทย 6

D = Development หมายถึง การพัฒนาตนเองต่อการฝึกปฏิบัติจนเกิดความชานาญ นอกจาก ครูผู้สอนจะต้องพัฒนาตนเองต่อการถ่ายทอดแล้ว ส่ิงที่สาคัญคือผู้เรียนจะต้องพัฒนาตนเองให้เกิดความ ชานาญเพื่อท่ีจะได้ลดระยะเวลาในการทาชิ้นงาน และรับช้ินงานในความต้องการของผู้ใช้ได้เพิ่มมากข้ึน ดังน้ันหากผู้เรียนเริ่มมีความชานาญมากข้ึนจะทาให้รายละเอียดของชิ้นงานดีขึ้น และความสวยงามของ ช้นิ งานก็เพ่มิ มากข้ึนเช่นกนั S = Safety หมายถึง ความปลอดภัยต่อการเรียนรู้และลงมือปฏิบัติ ซึ่งเป็นสิ่งสาคัญอย่างมากใน การเรียนรู้เร่ืองประดับ เพราะอุปกรณ์ในการทาเคร่ืองประดับไทยนั้น บางขั้นตอนต้องใช้อุปกรณ์ที่มีของมี คม จึงจาเป็นอย่างยิ่งที่ต้องใช้ความระมัดระวังอย่างมาก หากประมาทขึ้นในขั้นตอนนั้นอาจทาให้เกิด บาดแผล และอาจทาให้ชิ้นงานน้ันไม่สามารถใช้งานได้ ดังนั้นด้านความปลอดภัยต่อการเรียนรู้จึงจาเป็น อยา่ งมาก O = Occupation หมายถึง ส่งเสริมด้านอาชีพ แนวทางการต่อยอดสู่การมีรายได้พิเศษ ในการ เรียนรู้เครื่องประดับไทยน้ัน ครูผู้สอนยังเพ่ิมเรียนรู้ด้านของความต้องการของตลาด (Marketing) การจด บัญชีรายรับรายจ่าย และช่องทางการต่อยอดสู่อาชีพหรือรายได้พิเศษอีกด้วย ผู้เรียนจึงสามารถนาการ เรียนร้ทู ไี่ ด้ไปประยุกตใ์ ช้ หรอื ตอ่ ยอดสู่อาชีพในอนาคตได้ N = Network หมายถึง การสร้างเครือข่ายการเรียนรู้สู่ชุมชน อาชีวศึกษาและอุดมศึกษา ทั้งนี้ ผู้เรียนยังใช้สามารถนาเครื่องประดับไทยจากหลักสูตรออกเผยแพร่สู่ชุมชนได้ และหากผู้เรียนที่เกิดความ สนใจอยากเรียนรู้เพิ่มเติม หรือต่อยอดการเรียนรู้การทาเคร่ืองประดับ ยังสามารถเขา้ เรียนในสาขาวิชาของ อาชีวศึกษาและอุดมศึกษาที่เปิดสอน หรือทาหลักสูตรอาชีพระยะส้ันได้ เช่น แผนกวิชาคหกรรม วิทยาลัยเทคนิคประจีนบุรี หลักสูตรการทาเคร่ืองประดับระยะสั้นของวิทยาลัยนาฏศิลป กรมศิลปากร สาขาวชิ าศิลปะการออกแบบและเทคโนโลยี คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี สาขาหตั ถศิลป์ คณะศลิ ปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคล (วิทยาลัยเพาะชา่ ง) เปน็ ต้น ส่อื การเรียนรู้ 1. สื่อบุคคล ไดแ้ ก่ ครผู ู้สอน และวทิ ยากรในชมุ ชน 2. แหลง่ เรียนร้ใู นสถานศึกษา ไดแ้ ก่ ห้องสมดุ และห้องคอมพิวเตอร์ 3. สง่ิ พิมพ์ ได้แก่ ใบความรู้ หนงั สือการออกแบบลายต่างๆ 4. อปุ กรณ์ ได้แก่ ประเกน็ เล่ือย ดนิ ญป่ี ่นุ แผ่นพมิ พ์ลาย ลวด เพชร กาว เปน็ ต้น 5. เวบ็ ไซดอ์ อนไลน์ในการโปรโมทด้านการตลาด เคร่อื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามส่คู วามเป็นไทย 7

การวัดและประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความร้ภู าคทฤษฎีก่อนเรียนและหลังเรยี น 2. การประเมินความรภู้ าคทฤษฎรี ะหวา่ งเรียนและจบหลักสตู ร 3. การประเมินผลงานระหวา่ งเรียนจาการปฏิบัติ ไดผ้ ลงานทีม่ ีคุณภาพสามารถสร้างรายได้ และ จบหลกั สูตร 4. การประเมินความร้เู บื้องต้นดา้ นการตลาด การจบหลักสูตร 1. มีเวลาเรียน ไม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 2. มีผลการประเมินตลอดหลักสูตร ผ่าน/ไมผ่ ่าน 3. มีผลงานที่มคี ุณภาพ เอกสารหลักฐานการศึกษา 1. ผลการเรียนรายวิชาชุมนุม ผา่ น/ไมผ่ ่าน (ปพ.1) 2. หลักสตู รสถานศึกษา 3. เกียรตบิ ตั รความรู้การตลาดเบือ้ งตน้ จากวทิ ยาลัยการอาชพี องครกั ษ์ การเทยี บโอน 1. มรี ะเบียนผลการเรยี นรายวิชาชมุ นุมท่รี องรบั การเรยี นเคร่ืองประดบั สามารถยนื่ เปน็ ผลงานในสาขาวิชา เฉพาะทางในการศกึ ษาตอ่ ได้ 2. ไดห้ ลักฐานการรบั รองความรูเ้ บื้องตน้ ด้านการขายจากวิทยาลัยการอาชีพองครักษ์ เครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามส่คู วามเปน็ ไทย 8

รายละเอยี ดโครงสร้างหลักสตู รเครอ่ื งประดับไ เร่ือง จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ เนอ้ื หา 1. ความรู้ 1. ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าในเรื่อง 1.1 ความเป็นมาของเคร เบอ้ื งตน้ เครอ่ื งประดับไทย 1.2 ประเภทของเคร่อื งป 2. ผู้เรียนสามารถอธิบายช้ินงาน 1.3 ความสาคัญงานเครือ่ เครอ่ื งประดบั ไทยได้ 2. ทักษะการ 1. ผ้เู รยี นมีความรู้ความเข้าใจกับลาย 2.1 ค ว า ม รู้ เ บ้ื อ ง ต้ น ประกอบอาชีพ ไทยในการทางานเคร่ืองประดับ เครื่องประดบั ไทย มากขนึ้ 2.1.1 ความรู้เรือ่ งง 2. ผู้เรียนสามารถจาแนกชนิดของ 2.2 การจาแนกและชน งานเครื่องประดับไทย จากลาย ตามการประดับหรอื สวม ไทยที่กาหนดได้ 2.3 แ น ว ท า ง ก า ร อ 3. ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจใน เครอ่ื งประดบั อุปกรณ์ต่างๆในการปฏิบัติงาน 2.3.1 ความรู้การใช เครอื่ งประดับ ปฏบิ ัติงาน 4. ผู้ เ รี ย น มี ทั ก ษ ะ ใ น ง า น 2.3.2 ความรวู้ ิธกี าร เครื่องประดับตามกระบวนการที่ 2.4 การออกแบบงานเคร ครผู ูส้ อนถ่ายทอด 2.5 ก า ร อ อ ก แ บ บ ล เครื่องประดับ

ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามสู่ความเปน็ ไทย การจัดกระบวนการเรียนรู้ จานวนชัว่ โมง ทฤษฎี ปฏิบัติ ร่อื งประดับไทย 1. ครผู ู้สอนอธิบายงานเครอ่ื งประดับ 1- ประดับไทย 2. ศึ ก ษ า ข้ อ มู ล จ า ก แ ห ล่ ง เ รี ย น รู้ สื่ อ องประดับไทย อิเลค็ ทรอนคิ ส์ ใบความรู้ 3. ร่วมกันสรุป และอธิบายความรู้ที่ได้จาก การศกึ ษาดูงานจาก แหล่งเรยี นรู้ น เ ก่ี ย ว กั บ ง า น 1. ครูผู้สอนให้ความรู้เก่ียวกับลายไทย และ 1 16 อปุ กรณป์ ระกอบการปฏิบตั ิงานเครอื่ งประดับ งานลายไทยตา่ งๆ 2. ครูผสู้ อนสาธิตวิธีการปฏิบัติงานเครอ่ื งประดับ นิดเคร่ืองประดับ ตามกระบวนการ มใส่ 3. ให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการออกแบบ งาน อ อ ก แ บ บ ง า น เคร่อื งประดับตามกระบวนการ 4. ให้ผู้เรียนได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน เช่น ช้อุปกรณ์ในการ การออกแบบรูปทรงตา่ งๆ 5. ใหผ้ ู้เรยี นนาการออกแบบงานเครอ่ื งประดับไป รปฏบิ ตั ิเร่มิ ตน้ ประยกุ ตก์ บั ของใชใ้ นชวี ติ ประจาวนั รื่องประดับ ลวดลายงาน เครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามสคู่ วามเป็นไทย 9

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนอ้ื หา 3. การบริหาร 2.6 ก า ร อ อ ก แ บ บ ป จัดการในการ ประกอบอาชีพ เ ค ร่ื อ ง ป ร ะ ดั บ กั บ ชีวิตประจาวัน 1. ผเู้ รียนมีความรคู้ วามเขา้ ใจในการ 3.1 การบริหารจดั การใ นางานเคร่ืองประดับไปใช้ อาชพี 2. ประชาสมั พนั ธไ์ ด้ 3. ผู้เรยี นมีทักษะในการบนั ทึกบัญชี รายรับรายจา่ ย และกาหนด ราคาได้

การจดั กระบวนการเรียนรู้ จานวนช่วั โมง ทฤษฎี ปฏิบัติ ป ร ะ ยุ ก ต์ ง า น บ ข อ ง ใ ช้ ใ น ในการประกอบ 1. ครผู ู้สอนอธบิ ายการนาเครอ่ื งประดับไปใช้ 2 - 2. ประชาสมั พันธ์ - แผน่ พับโฆษณา - เวบ็ ไซด์โรงเรยี น - โซเชยี ลมเี ดีย 3. ทาบญั ชี - การคิดราคาตน้ ทุนกาไร กาหนดราคา - การทาบัญชรี ายรบั – รายจา่ ย เคร่ืองประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามสคู่ วามเป็นไทย 10

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แผนการจดั การเรยี นรู้

คาอธบิ ายรายวชิ ากิจกรรมพัฒนาผู้เรยี น กิจกรรมพัฒนาผเู้ รียน(ชุมนมุ ) เคร่ืองประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามสูค่ วามเปน็ ไทย เวลา 40 ชว่ั โมง ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 4 – มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 ศึกษา วิเคราะห์งาน วางแผนการดาเนินงาน เลือกใช้วัสดุ ฝึกทักษะปฏิบัติงานตามแผน ประเมินและปรับปรุงการ ดาเนินงาน การนาไปใช้ ให้รู้จักประวัติความเป็นมา ความสาคัญของงานเครอ่ื งประดับของไทย และการเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ท่ี ใช้ในงานเคร่ืองประดับ การประดิษฐ์เครื่องประดับไทย โดยเริ่มจากงานเบ้ืองต้น มีการออกแบบวางแผนงาน การจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ การฝึกปฏิบัติ และการปรับปรุงงาน จัดการเรียนรู้โดยฝึกปฏิบัติจริง เพ่ือให้ผู้เรียนเกิดทักษะในการวิเคราะห์งาน วาง แผนการดาเนินงาน การเลือกใช้การจัดเตรียมวัสดุ ฝึกทักษะปฏิบัติงาน มีทักษะการจัดการทางานเป็นระบบ การนาความรู้ ทักษะกระบวนการในการเรียนรู้ไปใช้ให้เกดิ ประโยชน์ มีเจตคตทิ ่ีดตี ่อการประกอบอาชีพสุจริต สามารถทางานร่วมกับผู้อื่นได้ มี ความมุ่งมั่นทางานจนสาเร็จ เหน็ คณุ คา่ ของการทางาน ทางานดว้ ยความรบั ผดิ ชอบ รอบคอบปลอดภยั และสะอาด ใช้ทรพั ยากร อยา่ งคมุ้ คา่ และประหยัด การวัดผล ประเมนิ ผลเน้นการวัดผล ประเมินผลตามสภาพจริง ใชว้ ิธกี ารวัด ทีห่ ลากหลาย ครอบคลุม ทง้ั ด้านความรู้ ทกั ษะ และคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ ผลการเรียนรู้ 1. ผเู้ รยี นมคี วามรู้ความเข้าในเรอ่ื ง เครื่องประดบั ไทย 2. ผเู้ รียนสามารถอธบิ ายชิน้ งานเครอื่ งประดบั ไทยได้ 3. ผูเ้ รียนมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจกับลายไทยในการทางานเครอ่ื งประดบั มากข้ึน 4. ผูเ้ รียนสามารถจาแนกชนิดของงานเครอ่ื งประดบั ไทย จากลายไทยที่กาหนดได้ 5. ผเู้ รียนมีความรคู้ วามเขา้ ใจในอุปกรณ์ตา่ งๆในการปฏิบัติงานเคร่ืองประดับ 6. ผเู้ รยี นมที กั ษะในงานเครื่องประดบั ตามกระบวนการที่ครผู ู้สอนถ่ายทอด 7. ผูเ้ รียนมีความรูค้ วามเขา้ ใจในการนางานเครือ่ งประดับไปใช้ 8. ผเู้ รยี นรหู้ ลักการในการขายเบอื้ งตน้ รวมผลการเรียนรู้ 8 ขอ้

โครงการสอนระยะยาว โรงเรียนวดั อรณุ รังษี ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2561 กิจกรรมพัฒนาผู้เรยี น(ชุมนุม) ระดบั ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 4-มัธยมศกึ ษาปที ่ี 3 ชอื่ ผู้สอน นายพงษ์พฒั น์ ประเสริฐสังข์ เวลา 20 ชัว่ โมง Ll สัปดาห์ สาระ กจิ กรรม ส่ือ ,อุปกรณ์ คาบ หมายเหตุ สัปดาห์ที่ 1 เวลา หน่วยท่ี 1 ความรู้เกี่ยวกับงานเครื่องประดับ บรรยาย ใบความรู้ 1 ไทย อธิบาย เรอ่ื ง ประวตั คิ วามเป็นมาของเครอ่ื งประดับไทย เรื่อง ประเภทงานเคร่ืองประดบั ไทย เรื่อง ความสาคญั ของงานเครื่องประดบั ไทย สัปดาห์ที่ 2-19 หน่วยท่ี 2 ทกั ษะงานเครื่องประดับไทยเบ้ืองต้น เร่ือง ความรู้เบ้ืองต้นเกีย่ วกบั งานเครอ่ื งประดับ ไทย - ความร้เู รอ่ื งงานลายไทยตา่ งๆ สาธิต หนังสือ (17) ลายไทย 1 เรอ่ื งการจาแนกและชนิดเคร่ืองประดับไทยตาม อธบิ าย การประดับและสวมใส่ หนว่ ยที่ 2 ทักษะงานเครอ่ื งประดบั ไทยเบื้องต้น บรรยาย อปุ กรณ์ใน 1 การทา เรื่อง แนวทางการออกแบบงานเคร่ืองประดับ สาธติ เครือ่ งประ ดบั ไทยเบ้ืองต้น ปฏบิ ตั ิ - ความร้กู ารใช้อปุ กรณใ์ นการปฏบิ ตั ิ - ความรู้วธิ กี ารปฏิบัติงานเร่ิมตน้ หน่วยท่ี 2 ทกั ษะงานเคร่อื งประดับไทยเบ้ืองต้น สาธติ อปุ กรณ์ใน 12 เรอ่ื ง การออกแบบงานเครอ่ื งประดับชิ้นเล็ก ปฏบิ ัติ การทา เรื่องการออกแบบลวดลายงานเครอ่ื งประดบั เครือ่ งประ 5 ดบั หน่วยที่ 2 ทกั ษะงานเครือ่ งประดับไทยเบ้ืองตน้ สาธิต (2) เรื่อง การออกแบบประยกุ ตง์ านเครือ่ งประดบั ปฏบิ ตั ิ อปุ กรณ์ใน 2 กับ ของใชใ้ นชีวิตประจาวนั การทา เคร่ืองประ สปั ดาห์ท่ี 20 หน่วยที่ 3 การบริหารจดั การในการประกอบ บรรยาย ดบั อาชพี ปฎบิ ัติ เรื่อง การบรหิ ารจัดการในการประกอบอาชีพ อนิ เทอร์ เน็ต เกณฑก์ ารวดั และประเมนิ ผล ผา่ น/ไมผ่ ่าน

แผนการจัดการเรยี นรู้ กิจกรรมชุมนุม เครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย ช้นั ป.4-ม.3 ‘ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 1 เรื่อง ความรู้เกี่ยวกับงานศริ าภรณ์ เวลาเรยี น 1 ชัว่ โมง แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 1 เรื่อง ประวัติ ประเภท และความสาคญั ของเคร่อื งประดบั ไทย เวลาเรียน 60 นาที ผูส้ อน นายพงษพ์ ฒั น์ ประเสริฐสงั ข์ ตาแหนง่ ครู สาระสาคญั เคร่อื งประดับในความหมายของไทยนนั้ แตเ่ ดมิ มีคาศัพท์ที่อธบิ ายความหมายอยู่ 2 คา คอื คาว่า ศิรา- ภรณ์ หมายถึง เคร่อื งประดบั ศีรษะ และ ถนมิ พมิ พาภรณ์ หมายถึง เครื่องประดับกาย แต่ปัจจุบันมักเรยี กรวมๆ ว่า \"เครื่องประดับ\" อันหมายถึง เคร่ืองหรือวัตถุที่ผลิตจากวัสดุมีค่า เช่น ทองคา อัญมณี มีความงดงาม ใช้ใน การประดับตกแต่งบนร่างกายมนุษย์ เครื่องประดับของไทยท่ีปรากฏอยู่ในปัจจุบันนั้น มีต้นกาเนิดและ พัฒนาการที่ยาวนาน ต้ังแต่สมัยสุโขทัยจนถึงรัตนโกสินทร์ และได้รับการสร้างสรรค์ข้ึนมา มิใช่เพียงเพื่อเป็น เคร่ืองหรือวัตถุที่ใช้ตกแต่งร่างกาย หรือเพื่อแสดงทักษะทางฝีมืออันประณีตเท่าน้ัน แต่ใช้ในการแสดงออก ทางดา้ นจติ ใจ ความเชือ่ และการเป็นส่วนหนงึ่ ของสังคมท่ตี นอยู่อาศยั จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. ผู้เรยี นมคี วามรู้ความเขา้ ในเรอื่ ง เคร่อื งประดบั ไทย 2. ผู้เรียนสามารถอธิบายชิน้ งานเคร่อื งประดบั ไทยได้ สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - ความหมายของเคร่ืองประดับไทย - ประเภทของเคร่ืองประดบั ไทย - ความสาคญั ของเครอื่ งประดบั ไทย สมรรถนะผูเ้ รยี น(P) - ความสามารถในการคดิ - ความสามารถในการสื่อสาร คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ (A) - ใฝ่เรียนรู้ - มวี นิ ยั - มงุ่ ม่ันในการทางาน - รักความเปน็ ไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวัดอรณุ รังษี อาเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก

กระบวนการเรียนร/ู้ กิจกรรมการเรยี นรู้ ขั้นนาเขา้ สู่บทเรยี น - ครูผู้สอนตัง้ คาถามผเู้ รยี นเก่ียวกับความเปน็ เอกลกั ษณ์ประจาชาติไทย ขน้ั สอน - ครผู สู้ อนแจกใบความรู้ เร่อื งเครอื่ งประดบั ไทย - ครผู ู้สอนอธบิ ายตามใบความรู้พรอ้ มเปดิ สือ่ วดิ ีทัศน์ประกอบการบรรยาย ขั้นสรุปและทบทวน - ครูผ้สู อนและนักเรยี นรว่ มกนั สรุปองค์ความรู้ทเี่ รยี น ขัน้ วัดและประเมินผล - ครผู ู้สอนใหน้ ักเรียนร่วมกันอธิบายชน้ิ งานเคร่ืองประดับไทย สอ่ื /แหล่งเรียนรู้ - ใบความรงู้ านเครื่องประดับไทย - ส่ือวิดีทศั น์ แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรุณรงั ษี อาเภอองครักษ์ จงั หวดั นครนายก

แบบบนั ทึกหลงั ปฏบิ ตั กิ ารจดั การเรียนรู้ โรงเรียนวัดอรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จงั หวัดนครนายก กจิ กรรมชมุ นมุ สปั ดาห์ท.่ี ............ที่...............เดือน..........................พ.ศ............. หนว่ ยท.ี่ ............................................................................................................................................................. จานวน..............นาที จานวนนกั เรยี นท้ังหมด..............คน จานวนนักเรียนทีข่ าดเรยี น...............คน ดงั น้ี ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................. .. ผลการสอน ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................ ... ............................................................................................................................................................................... ปัญหา/อปุ สรรค ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ขอ้ เสนอแนะ ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ลงชอ่ื ............................................................ (……………………………………………) ตาแหนง่ ………………….. .............../.............../…………… แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวดั นครนายก

แผนการจัดการเรยี นรู้ กิจกรรมชุมนมุ เครื่องประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเป็นไทย ช้ัน ป.4-ม.3 ‘ หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 เรื่อง ทักษะงานเครื่องประดับไทยเบื้องตน้ เวลาเรยี น 1 ชั่วโมง แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 เร่อื ง ความรู้เบ้อื งตน้ เกี่ยวกบั งานเครอื่ งประดบั ไทย เวลาเรยี น 60 นาที ผูส้ อน นายพงษ์พัฒน์ ประเสริฐสังข์ ตาแหน่ง ครู สาระสาคญั งานเครื่องประดับไทยที่มีลักษณะงานศิลปะ ซ่ึงมุ่งเน้นลวดลายความเป็นไทย ต่อยอดสู่ความคิด สร้างสรรค์ในการทาเครื่องประดับ ให้สะท้อนถึงความเป็นไทยได้อย่างชัดเจน ฉะนั้น ลายไทยจึงเป็นสิ่งสาคัญ ต่อการนามาทาเคร่อื งประดับไทยให้มีความงดงามและมีคุณค่า จุดประสงค์การเรยี นรู้ 1. ผเู้ รยี นมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจกับลายไทยในการทางานเครือ่ งประดับมากขนึ้ 2. ผู้เรียนสามารถจาแนกชนดิ ของงานเครื่องประดับไทย จากลายไทยทีก่ าหนดได้ สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - ลวดลายไทยต่างๆ สมรรถนะผู้เรยี น(P) - ความสามารถในการคิด - ความสามารถในการสื่อสาร - ความสามารถในการนาไปใช้ คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ (A) - ใฝ่เรยี นรู้ - มวี ินยั - มุง่ ม่ันในการทางาน - รักความเปน็ ไทย แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรุณรังษี อาเภอองครักษ์ จังหวดั นครนายก

กระบวนการเรยี นรู้/กิจกรรมการเรยี นรู้ ขั้นนาเขา้ สู่บทเรียน - ครูผสู้ อนทบทวนความรใู้ นคร้ังท่ีผ่านมา ขนั้ สอน - ครผู สู้ อนอธบิ ายตามใบความรพู้ ร้อมเปิดสอื่ วดิ ที ศั น์ประกอบการบรรยาย - ครผู สู้ อนจบั กลมุ่ นกั เรียนจานวน 2 กลมุ่ เทา่ ๆกนั - ครแู จกหนงั สือแบบลายเครอ่ื งไทย ได้ ศึกษา - ครูยกตัวอยา่ งงานลายไทยในหนังสอื วา่ สามารถนามาใช้ในส่วนไหนของเคร่ืองประดับ ไทย ขนั้ สรุปและทบทวน - ครูผสู้ อนและนักเรียนร่วมกนั สรุปองค์ความรู้ที่เรยี น ขั้นวดั และประเมินผล - ครูผู้สอนใหน้ ักเรียนร่วมกนั อธิบายชน้ิ งานเครอ่ื งประดบั ไทย สอ่ื /แหล่งเรยี นรู้ - ใบความรู้งานเคร่ืองประดบั ไทย - หนงั สือแบบลายเครื่องไทย - ส่อื วิดีทัศน์ แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรุณรงั ษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวดั นครนายก

แผนการจดั การเรียนรู้ กจิ กรรมชุมนุม เคร่ืองประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเป็นไทย ช้นั ป.4-ม.3 ‘ หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 เรอ่ื ง ทักษะงานเครื่องประดับไทยเบ้ืองต้น เวลาเรียน 1 ช่วั โมง แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 3 เรือ่ ง แนวทางการออกแบบงานเครื่องประดับไทย เวลาเรียน 60 นาที ผสู้ อน นายพงษ์พฒั น์ ประเสริฐสงั ข์ ตาแหนง่ ครู สาระสาคญั งานเคร่ืองประดับไทยท่ีมีลักษณะงานศิลปะ ซ่ึงมุ่งเน้นลวดลายความเป็นไทย ต่อยอดสู่ความคิด สร้างสรรค์ในการทาเคร่ืองประดับ และการเริ่มลงมือปฏบิ ัตินั้นจะต้องเรียนรู้อุปกรณ์และวิธกี ารปฏิบัติเบ้ืองต้น เพอ่ื ทาใหก้ ารปฏบิ ตั นิ ัน้ ดาเนินไปไดด้ ้วยดี จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. ผ้เู รยี นมคี วามรู้ความเขา้ ใจกับอปุ กรณ์ตา่ งๆในการทางานเคร่ืองประดับมากข้ึน 2. ผ้เู รยี นอธบิ ายอปุ กรณ์ด้วยตนเองได้ สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - อปุ กรณต์ ่างๆท่ีใชใ้ นงานเคร่ืองประดบั ไทย สมรรถนะผูเ้ รียน(P) - ความสามารถในการคดิ - ความสามารถในการสื่อสาร - ความสามารถในการนาไปใช้ คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ (A) - ใฝ่เรยี นรู้ - ซอื่ สตั ย์ - สจุ รติ - มีวนิ ยั - มุ่งมัน่ ในการทางาน - รกั ความเป็นไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จงั หวดั นครนายก

กระบวนการเรยี นรู้/กจิ กรรมการเรยี นรู้ ขัน้ นาเขา้ ส่บู ทเรียน - ครผู ู้สอนทบทวนความรูใ้ นครงั้ ที่ผ่านมา ขัน้ สอน - ครูผสู้ อนอธบิ ายพร้อมการสาธิตวิธกี ารใชง้ านของอปุ กรณใ์ นการทาเคร่ืองประดับ ไทย - ใหน้ ักเรยี นได้เรียนร้อู ปุ กรณ์ต่างๆในการทาเครื่องประดบั ไทย ขั้นสรปุ และทบทวน - ครผู สู้ อนและนักเรียนรว่ มกนั สรุปองค์ความรู้ที่เรยี น ขน้ั วัดและประเมินผล - ครูผูส้ อนให้นกั เรียนรว่ มกนั อธิบายอปุ กรณต์ ่างๆท่ใี ชใ้ นการทาเคร่ืองประดับไทย สอ่ื /แหลง่ เรยี นรู้ - ใบความร้งู านเครื่องประดับไทย - หนงั สอื แบบลายเคร่ืองไทย - อุปกรณ์ในการทาเครื่องประดับไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวัดนครนายก

แผนการจดั การเรียนรู้ กิจกรรมชุมนมุ เครื่องประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย ชนั้ ป.4-ม.3 ‘ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 เร่ือง ทกั ษะงานเคร่ืองประดบั ไทยเบื้องต้น เวลาเรยี น 12 ชัว่ โมง แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 4 เรือ่ ง การออกแบบงานและลวดลายเคร่ืองประดบั ไทย เวลาเรยี น 720 นาที ผ้สู อน นายพงษ์พฒั น์ ประเสรฐิ สังข์ ตาแหนง่ ครู สาระสาคญั งานเครื่องประดับไทยท่ีมีลักษณะงานศิลปะ ซึ่งมุ่งเน้นลวดลายความเป็นไทย ต่อยอดสู่ความคิด สร้างสรรค์ในการทาเคร่ืองประดับ ส่ิงสาคัญต่อการออกแบบน้ันจะต้องคานึงถึงการใช้งานและต้องเร่ิมจาก ชน้ิ งานท่ีง่าย ลวดลายไมซ่ ้อนซอ้ นไปจนถงึ ลวดลายทยี่ าก ตามความเหมาะสม จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. ผู้เรียนมคี วามรู้ความเข้าใจในการออกแบบงานเครือ่ งประดบั ไทย 2. ผเู้ รียนมคี วามร้คู วามเข้าใจในการออกแบบลวดลายเครอ่ื งประดับไทย 3. ผเู้ รียนมีทักษะใหก้ ารทาเครื่องประดับไทย 4. ผูเ้ รยี นรคู้ ณุ ค่าในความเปน็ ไทย สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - อปุ กรณต์ ่างๆที่ใช้ในงานเคร่ืองประดับไทย สมรรถนะผเู้ รยี น(P) - ความสามารถในการคิด - ความสามารถในการสื่อสาร - ความสามารถในการนาไปใช้ คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ (A) - ใฝ่เรียนรู้ - รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ - ซ่อื สัตย์ - สจุ รติ - มีวนิ ัย - มุ่งมน่ั ในการทางาน - รักความเปน็ ไทย - มีจิตสาธารณะ แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวดั นครนายก

กระบวนการเรยี นร/ู้ กจิ กรรมการเรียนรู้ ขั้นนาเขา้ สบู่ ทเรียน - ครผู ู้สอนทบทวนความรใู้ นคร้งั ท่ีผา่ นมา ข้นั สอน - ครูผสู้ อนจับกลุ่มนักเรียนออกเป็น 2 กลุม่ กลุ่มละเท่าๆกัน(แบ่งกลุ่มตามความ เหมาะสมกับจานวนผู้เรยี นทีเ่ ลอื กเรยี น) - ครูผสู้ อนสาธิตการทาเครือ่ งประดบั พรอ้ มให้นกั เรยี นเรม่ิ ลงมือปฏิบตั ิ ***สำหรบั กำรลงมือทำเครอ่ื งประดับ ครูผูส้ อนตอ้ งเรมิ่ จำกกำรสอนชนิ้ งำนท่ีง่ำยไปหำชิ้นงำน ท่ยี ำกตำมลำดบั และมีระยะเวลำของแต่ละช้นิ งำนท่ีแตกตำ่ งกนั เช่น - ต่ำงหู จะใช้เวลำในกำรทำประมำณ 4-6 ชัว่ โมง - กำไลขอ้ มอื ข้อเทำ้ ต้นแขน จะใช้เวลำให้กำรทำประมำณ 4-8 ชัว่ โมง - จอนหู สร้อย ทบั ทรวง หัวเข็มขดั สังวำลจะใช้เวลำในกำรทำประมำณ 6-10 ช่ัวโมง - กระบังหนำ้ กรองคอ รดั เกล้ำตำ่ งๆ หวั ไทยทรงตำ่ งๆ จะใชเ้ วลำในกำรทำ ประมำณ 6-18 ชว่ั โมง ทัง้ นีข้ ึน้ อย่กู บั ควำมละเอยี ดของลวดลำย และควำมชำนำญของครูผ้สู อน สำหรบั ระยะเวลำท่ี กำหนด และงำนเครอื่ งประดับไทยไม่สำมำรถทำใหเ้ สร็จไดภ้ ำยใน 1 วัน จะทำใหเ้ กดิ ชิน้ งำนตำม หลักสตู รข้นึ ประมำณ 3-4 ชน้ิ งำน นอกจำกนบ้ี ำงช้ินงำนต้องใชเ้ วลำนอกเหนือจำกชว่ั โมงกำร เรียนกำรสอนในกำรสรำ้ งชิ้นงำน เน่อื งจำกกระบวนกำรสร้ำงช้ินงำนต้องรอชน้ิ งำนใหแ้ หง้ สมบูรณ์ จึงจะเริม่ ขั้นตอนตอ่ ไปได*้ ** ขนั้ สรปุ และทบทวน - ครผู สู้ อนและนักเรยี นรว่ มกนั สรปุ องคค์ วามรู้ทเ่ี รียน และใหน้ กั เรยี นนาของใช้ใน ชวี ิตประจาวนั มาใชใ้ นคาบต่อไป ขนั้ วัดและประเมนิ ผล - ชน้ิ งานเคร่อื งประดบั ไทย สอ่ื /แหลง่ เรียนรู้ - ใบความรงู้ านเคร่ืองประดบั ไทย - หนงั สอื แบบลายเคร่ืองไทย - อปุ กรณ์ในการทาเครื่องประดับไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรุณรงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก

แผนการจดั การเรียนรู้ กิจกรรม ลดเวลาเรียน เพม่ิ เวลารู้ ชั้น ประถมศึกษาปที ี่ 4 - มัธยมศึกษาปที ี่ 3 . หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เรือ่ ง ทกั ษะงานเคร่ืองประดับไทยเบื้องตน้ เวลาเรยี น 5 ช่วั โมง แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 5 เรอ่ื ง การออกแบบประยุกต์งานเคร่ืองประดบั กับของใช้ในชวี ิตประจาวนั เวลาเรียน 300 นาที สอนวันท่ี เดือน พ.ศ. ภาคเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2561 ผู้สอน นายพงษ์พัฒน์ ประเสริฐสังข์ ตาแหนง่ ครผู ู้ช่วย สาระสาคัญ งานเคร่ืองประดับไทยท่ีมีลักษณะงานศิลปะ ซึ่งมุ่งเน้นลวดลายความเป็นไทย ต่อยอดสู่ความคิด สร้างสรรค์ในการทาเครื่องประดับ ในปัจจุบันเอกลักษณ์ประจาชาติไทยน้ันได้รับการเชิดชู และอนุรักษ์จาก หน่วยงานตา่ งๆ ทาใหเ้ กิดการสวมใส่ชุดไทย เครื่องประดับไทยกันอย่างแพร่หลาย ยังรวมถึงของใช้ต่างๆที่เป็น ลวดลายไทย จึงก่อใหส้ ิ่งของต่างๆที่มลี วดลายไทยเกิดความน่าสนใจและกลายเปน็ ของทร่ี ะลึกได้อกี ดว้ ย จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. ผู้เรียนมคี วามรู้ความเขา้ ใจในชน้ิ งานเครื่องประดบั ไทย 2. ผู้เรียนมีทกั ษะในการประยุกต์งานเครื่องประดบั กับของใช้ในชวี ติ ประจาวัน สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - การประยกุ ตง์ านเคร่ืองประดับไทยกับของใชใ้ นชวี ิตประจาวัน สมรรถนะผูเ้ รียน(P) - ความสามารถในการคิด - ความสามารถในการส่ือสาร - ความสามารถในการนาไปใช้ คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ (A) - ใฝ่เรยี นรู้ - ซ่อื สตั ย์ - สุจรติ - มวี ินัย - มุง่ มนั่ ในการทางาน - รักความเปน็ ไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวดั นครนายก

กระบวนการเรียนร้/ู กจิ กรรมการเรยี นรู้ ขน้ั นาเขา้ สู่บทเรยี น - ครูผู้สอนทบทวนความรู้ในคร้ังท่ีผ่านมา และให้นักเรียนเตรียมสิ่งของใน ชีวติ ประจาวันขึ้นมา ขนั้ สอน - ครผู ้สู อนอธบิ ายถงึ สงิ่ ของที่จะนามาประยกุ ตก์ ับงานลายไทย - ใหน้ ักเรยี นวางแผนและออกแบบลวดลายไทยกับของใชท้ ี่ตนเองเตรยี มมา - ใหน้ ักเรียนลงมือปฏิบัติ โดยมคี รผู ้สู อนชีแ้ นะในขั้นตอนการทา โดยใหด้ าเนินการใน การปฎิบัตใิ นลักษณะเดยี วกนั ขั้นสรปุ และทบทวน - ครูผู้สอนและนักเรยี นร่วมกันสรุปองคค์ วามรู้ทเี่ รยี น ขั้นวัดและประเมนิ ผล - ชน้ิ งานของใชท้ ่ีได้ออกแบบและประยุกตต์ ามกระบวนการเดยี วกับเคร่อื งประดับไทย สอ่ื /แหลง่ เรียนรู้ - ใบความรงู้ านเครื่องประดับไทย - หนงั สือแบบลายเคร่ืองไทย - อุปกรณ์ในการทาเครื่องประดับไทย แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรุณรงั ษี อาเภอองครักษ์ จงั หวดั นครนายก

แผนการจดั การเรียนรู้ กิจกรรมชุมนุม เครื่องประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย ช้นั ป.4-ม.3 ‘ .หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 3 เร่ือง การบริหารจดั การในการประกอบอาชีพ เวลาเรยี น 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรยี นรูท้ ี่ 5 เรอ่ื ง การบริหารจดั การในการประกอบอาชพี เวลาเรยี น 120 นาที ผ้สู อน นายพงษ์พัฒน์ ประเสรฐิ สงั ข์ ตาแหน่ง ครผู ชู้ ว่ ย สาระสาคญั ในปัจจุบันมีหน่วยงานต่างๆให้ความสาคัญกับการอนุรักษ์ความเป็นไทย ด้วยการใส่ชุดไทยในวาระ ต่างๆ เช่น ใส่ชุดไทยทุกวันศุกร์ งานมงคลพิธีต่างๆ การแสดงนาฏศิลป์ไทย หรือแม้แต่โครงการท่องเที่ยวเชิง อนุรักษ์ในสถานท่ีต่างๆ ซึ่ง เครื่องประดับไทยนั้นเป็นที่ต้องการอยู่ตลอด เพื่อบ่งบอกถึงความงามในความเป็น ไทย ฉะนั้นหากต้นทุนในการซื้อเคร่ืองประดับมีราคาที่สมเหตุสมผลจะทาให้อาชีพประดิษฐ์เครื่องประดับไทย สรา้ งรายได้อย่างต่อเน่อื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. ผเู้ รียนมคี วามรูค้ วามเขา้ ใจในการนางานเครอื่ งประดบั ไปใช้ 2. ประชาสัมพนั ธไ์ ด้ 3. ผูเ้ รยี นมีทักษะในการบันทึกบญั ชี รายรบั รายจา่ ย และกาหนดราคาได้ สาระการเรียนรู้ ความรู้ (K) - การประชาสมั พันธ์ - การกาหนดราคา และบันทึกรายรบั รายจ่าย สมรรถนะผเู้ รียน(P) - ความสามารถในการคิด - ความสามารถในการส่ือสาร - ความสามารถในการนาไปใช้ - ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ (A) - ใฝเ่ รียนรู้ - ซื่อสตั ย์ - สจุ รติ - มีวินยั - มุง่ มน่ั ในการทางาน - รกั ความเป็นไทย แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรุณรังษี อาเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก

กระบวนการเรยี นรู้/กิจกรรมการเรยี นรู้ ข้ันนาเข้าสบู่ ทเรียน - ครผู ู้สอนทบทวนความรู้ในครง้ั ทีผ่ า่ นมา ขั้นสอน - ครูผสู้ อนอธบิ ายตน้ ทนุ ในการทาเครอ่ื งประดบั และการกาหนดราคาชิน้ งาน - ให้นักเรยี นทาการกาหนดราคาชน้ิ งานตามความเหมาะสม - ครผู ้สู อนเปิดจอวดิ ีทศั นแ์ ละอธิบายถงึ การโปรโมทสินค้าตามแหล่งตา่ งๆ เช่น รา้ น เช่าชุดไทย หรือ ทาการประชาสัมพันธ์ผ่านโซเชียลมีเดีย เช่น Facebook IG Line เปน็ ตน้ (ขนึ้ อยู่กับดุลยพนิ จิ ของครผู ้สู อน) - ให้นักเรียนทาบนั ทึกรายรบั รายจ่าย ข้ันสรุปและทบทวน - ครูผู้สอนและนักเรยี นร่วมกันสรปุ องค์ความรู้ท่เี รียน ขั้นวัดและประเมินผล - นักเรยี นสามารถกาหนดราคาชน้ิ งานไดอ้ ย่างเหมาะสม สอ่ื /แหล่งเรยี นรู้ - ใบความรู้งานเคร่ืองประดับไทย - หนังสอื แบบลายเคร่ืองไทย - อุปกรณ์ในการทาเคร่ืองประดับไทย - โซเชียลมเี ดยี แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรุณรงั ษี อาเภอองครักษ์ จงั หวัดนครนายก

ภาคผนวก ข ใบความรเู้ รอื่ งเคร่อื งประดับไทย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวัดนครนายก

ใบความรู้ เร่ือง เคร่อื งประดับไทย จดั ทำโดย : นำยพงษพ์ ัฒน์ ประเสรฐิ สังข์ เครื่องประดับในความหมายของไทยนั้น แต่เดิมมีคาศัพท์ท่ีอธิบายความหมายอยู่ 2 คา คือ คาว่า ศิรา ภรณ์ หมายถึง เคร่อื งประดับศรี ษะ และ ถนิมพมิ พาภรณ์ หมายถึง เครอ่ื งประดับกาย แต่ปจั จบุ ันมกั เรียกรวมๆ ว่า \"เครื่องประดับ\" อันหมายถึง เครื่องหรือวัตถุที่ผลิตจากวัสดุมีค่า เช่น ทองคา อัญมณี มีความงดงาม ใช้ใน การประดับตกแต่งบนร่างกายมนุษย์ เครื่องประดับของไทยที่ปรากฏอยู่ในปัจจุบันน้ัน มีต้นกาเนิดและ พัฒนาการที่ยาวนาน ตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงรัตนโกสินทร์ และได้รับการสร้างสรรค์ขึ้นมา มิใช่เพียงเพื่อเป็น เคร่ืองหรือวัตถุที่ใช้ตกแต่งร่างกาย หรือเพ่ือแสดงทักษะทางฝีมืออันประณีตเท่านั้น แต่ใช้ในการแสดงออก ทางด้านจติ ใจ ความเช่อื และการเปน็ ส่วนหนง่ึ ของสังคมที่ตนอย่อู าศัยอีกดว้ ย ถนิมพิมพาภรณ์ ถนิมพิมพาภรณ์หรือเครื่องประดับตา่ ง ๆ ตามแตฐ่ านะของตวั ละคร คาว่าถนิมพมิ พาภรณ์ มาจากคาว่า “พิมพา” และ “อาภรณ์” หมายถึงเคร่ืองประดับตกแต่งตามร่างกาย ส่วนใหญ่เป็นเคร่ืองประดับท่ีถมและลง ยาเชน่ ทับทรวง ซึ่งเปน็ โลหะประกอบกัน 3 ช้นิ ชุบเงนิ ประดับเพชรตรงกลาง ฝงั พลอยสแี ดง ลกั ษณะของสาย เป็นเพชรจานวน 2 แถว มีความยาวประมาณ 28 น้ิว เข็มขัดหรือปั้นเหน่ง สังวาล ตาบหน้า ตาบทิศ ตาบหลัง อินธนู ธามรงค์ แหวนรอบ ปะวะหลา่ ทองกร กรองคอ สะอ้ิง พาหรุ ัด กาไลเทา้ เป็นตน้ ศริ าภรณ์ ศิราภรณ์หรอื เครื่องประดบั มาจากคาว่า “ศีรษะ” และ “อาภรณ์” หมายความถงึ เคร่ืองประดับสาหรับ ใช้สวมใส่ศีรษะเช่น ชฎามงกุฎ ซึ่งเป็นช่ือเรียกเครื่องประดับศีรษะละครตวั พระ ที่มีวิวัฒนาการมาจากการโพก ผา้ ของพวกชฏลิ ชฏาทีใ่ ชใ้ นการแสดงโขนละครในปัจจบุ ัน ช่างผู้ชานาญงานมกั จะนิยมทาเปน็ แบบมีเกี้ยว 2 ช้ัน มีกรอบหน้า กรรเจียกจร ติดดอกไม้ทัด ดอกไม้ร้าน ประดับตามช้ันเชิงบาตร ซ่ึงลักษณะของชฏานี้ เป็นการ จาลองรูปแบบมาจากพระชฏาของพระมหากษตั รยิ ์ในสมยั รัตนโกสินทร์ พัสตราภรณ์ พัสตราภรณ์หรือเส้ือผ้าเครื่องนุ่งห่มเช่น เส้ือหรือฉลององค์ ในสมัยโบราณการแสดงโขนจะใช้เสื้อคอ กลมผ่าด้านหน้าตลอด มีการต่อแขนเส้ือแบบต่อตรงและเสริมเป้าส่ีเหล่ียมตรงบริเวณใต้รักแร้ แต่ปัจจุบันได้มี การปรับเปล่ียนให้ทันตามยุคสมัย เป็นเส้ือคอกลมสาเร็จรูป มี 2 แบบคือแบบเส้ือแขนส้ันและแขนยาว เว้าวง แขน สีเส้ือและสีแขนเส้ือแตกต่างกัน ปักลวดลาย สาหรับตัวนางจะมีผ้าห่มนางโดยเฉพาะ ลักษณะเป็นผ้าสไบ แถบ ปักลวดลายตามความยาวของสไบเช่น ลายพ่มุ ลายกรวยเชิง ฯลฯ ห่มโอบจากทางด้านหลงั ให้ชายสไบทั้ง สองข้างเสมอกัน การห่มผ้าในการแสดงโขนมีวิธีการห่มที่แตกต่างกัน สาหรับตัวนางท่ีเป็นนางกษัตริย์และตัว นางท่ีเปน็ ยกั ษ์ แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวดั นครนายก

ความเป็นมาของเครือ่ งประดับไทย เครื่องประดบั ไทยมีพัฒนาการทางประวตั ิศาสตรท์ ่ยี าวนานแบ่งออกเปน็ ๓ สมัย คือ สมยั สุโขทัย สมยั อยธุ ยา และสมัยรตั นโกสินทร์ สมยั สโุ ขทัย สมัยน้ีมีช่วงเวลาประมาณเกือบ ๒๐๐ ปี นับต้ังแต่ พ.ศ. ๑๗๙๒ เม่ือพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ทรงขึ้น ครองราชย์เป็นกษัตริย์ที่กรุงสุโขทัย จนถึงส้ินรัชกาลพระมหาธรรมราชาท่ี ๔ (บรมปาล) ใน พ.ศ. ๑๙๘๑ สมยั สโุ ขทัยมีหลักฐานเก่ยี วกับเครื่องประดบั ไทยไม่มากนัก ส่วนใหญ่ศกึ ษาจากศิลปวัตถุและภาพจิตรกรรมท่ียัง หลงเหลืออยู่ ในโบราณสถานบางแห่ง ซึ่งพออนุมานได้ว่า เครื่องประดับในสมยั สุโขทัยมีท่ีมาจากศิลปะของชน พน้ื เมืองท่ีเป็นคนไทย ผสมผสานกับศิลปะขอมสมัยอาณาจักรลวปุระหรือละโว้ และศิลปะมอญสมัยอาณาจักร ทวารวดี ซ่ึงได้รบั อิทธิพลมาจากอินเดียอีกทอดหนึ่ง เช่นเดียวกับอาณาจักรโบราณที่เคยมีมาก่อนหน้านี้แลว้ คือ อาณาจกั รฟูนัน และอาณาจกั รศรวี ชิ ัย ทางภาคตะวันออกและภาคใต้ ของคาบสมุทรอินโดจีน ตามลาดับ ดังนั้น อาจสรปุ ลักษณะของเครอื่ งประดับไทย ในสมัยสุโขทยั ได้อย่างครา่ วๆ เปน็ ๓ รูปแบบ ดงั น้ี ก. เครื่องประดับของเทวรูป ศาสนาพราหมณ์มีอิทธิพลอยู่มากในราชสานักพอๆ กับพระพุทธศาสนา ดังน้ัน การสร้างเทวรูปใน ศาสนาพราหมณ์ จึงมีการประดับตกแต่งอย่างเต็มที่ อาทิ มงกุฎ เทริด กรองศอหรือสร้อยคอ ที่ทาเป็นรูปแบบ เรียบง่ายในระยะแรก ต่อมา มีการตกแต่งลวดลายให้วิจิตรงดงามมากข้ึน นอกจากน้ีก็มีพาหุรัด หรือกาไลต้น แขนที่เลียนแบบมาจากกรองศอ และมีกุณฑล หรือตุ้มหู ที่ทาเป็นแบบลูกตุ้ม ถ่วงไว้ท่ีปลายใบหู เทวรปู สารดิ พระอิศวร สมัยสุโขทยั ตน้ พทุ ธศตวรรษท่ี ๒๐ ทีว่ ัดปา่ มะมว่ ง มเี คร่ือง ทรง ได้แก่ มงกฏุ กรองศอ สงั วาล และพาหุรัด แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวัดอรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จงั หวัดนครนายก

ข. เครอื่ งประดับของเทวดา กษตั รยิ ์ และบคุ คลช้ันสงู มีมงกุฎ ชฎา และเทริด เป็นเครื่องประดับศีรษะ โดยมีกะบังหน้า ซ่ึงเป็นส่วนท่ีอยู่บริเวณกรอบหน้า และมีกรรเจียกจอน ท่ีอยู่ติดส่วนล่างของกะบังหน้า ตรงบริเวณด้านหลังใบหู หากเป็นสตรีจะมรี ัดเกล้า ซึ่งเป็น เครื่องประดับส่วนบนของศีรษะ แบ่งเป็น ๒ แบบ คือ รัดเกล้ายอด มีปลายยอดทรงกรวยแหลม และรัดเกล้า เปลว มียอดปักช่อกระหนกเปลว นอกจากน้ีก็มีเครื่องประดับส่วนอ่ืนๆ ของร่างกาย ได้แก่ กรองศอ พาหุรัด กุณฑล ทองกร ธามรงค์ โดยทองกรน้ันทาเป็นแหวนเกล้ียง ๓ - ๔ วง สวมใส่ไว้ท่ีต้นแขน หรือข้อมือ จิตรกรรมบนบานประตู พระทน่ี ง่ั พุทไธสวรรย์ พพิ ธิ ภัณฑสถานแหง่ ชาติ พระนคร แสดงใหเ้ ห็นการแต่งกายของเทวดา ที่มีการใช้เคร่อื งประดับ ตกแตง่ รา่ งกายอยา่ งเต็มที่ ค. เครอื่ งประดบั ของสามัญชน บคุ คลทเี่ ปน็ สามัญชน ได้แก่ พอ่ คา้ ชาวบ้าน หลกั ฐานการใช้เครือ่ งประดบั ท่ีพบมีเพียงแค่ตา่ งหู เช่น บนจติ รกรรมฝาผนัง ท่ีวัดศรีชุม จังหวดั สโุ ขทัย ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ทีว่ ดั ศรีชุม จ.สุโขทัย แสดงให้เหน็ เครื่องประดับของชนชั้นสูงในสมัยสุโขทัย แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จงั หวัดนครนายก

สมัยอยธุ ยา เปน็ สมัยท่ีมีช่วงเวลายาวนานถงึ ๔๑๗ ปี เร่มิ ต้งั แต่เมื่อสมเด็จพระรามาธบิ ดที ่ี ๑ (พระเจ้าอูท่ อง) ทรงขึ้น ครองราชย์ใน พ.ศ. ๑๘๙๓ จนถงึ เสยี กรุงครง้ั ท่ี ๒ ใน พ.ศ. ๒๓๑๐หลักฐานทเ่ี ก่ยี วกับพฒั นาการของ เคร่อื งประดับในสมัยอยุธยาปรากฏอยู่มากทัง้ ท่เี ปน็ ลายลักษณ์อักษร เช่น กฎหมายตราสามดวง กฎมณเฑยี ร บาล จดหมายเหตแุ ละบันทึกของชาวต่างชาตทิ ี่ได้เข้ามาตดิ ตอ่ ค้าขาย หรอื เจรญิ สัมพนั ธไมตรี ตลอดจน โบราณวัตถุ จิตรกรรม และประตมิ ากรรมในสมัยน้นั จึงทาให้ทราบรายละเอียดเกย่ี วกบั เคร่ืองประดับไทยใน สมยั อยธุ ยาได้ค่อนขา้ งมาก เคร่อื งประดับสมัยอยุธยาอาจแบง่ ได้เปน็ ๒ ประเภทใหญ่ๆ คือ เคร่ืองประดบั สาหรับ กษัตริย์ มเหสี พระราชวงศ์ และขนุ นาง ในราชสานัก ประเภทหน่งึ และอีกประเภทหนง่ึ คือ เครื่องประดับ สาหรบั บุคคลท่วั ไป ก. เครื่องประดับสาหรบั กษัตรยิ ์ มเหสี พระราชวงศ์ และขนุ นางในราชสานัก ในสมัยอยุธยาฐานะของกษัตริย์ได้รับการยกย่องเสมือนสมมติเทพ ดังนั้น กษัตริย์ มเหสี และพระราชวงศ์ จึงมีเคร่ืองประดับ ที่ดูสง่างาม โดยเฉพาะในเวลามีพระราชพิธี หรือเสด็จออกขุนนาง เครื่องประดับต่างๆ มัก สร้างข้ึน โดยเลียนแบบเคร่ืองประดบั ท่ีมีมาก่อนหน้าน้ัน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากอินเดีย ในสมัยอยุธยาตอนกลาง และตอนปลาย มีการติดต่อค้าขายกับชาวเปอร์เซีย และชาวตะวันตกมากข้ึน จึงมีการนาวัสดุและวิธีการทา เคร่ืองประดับของชาวต่างชาติ เข้ามาผสมผสานกับการทาเครื่องประดับของไทย ให้แปลกใหม่ออกไปกว่าเดิม เคร่อื งประดบั สาหรับกษัตริย์ มเหสี พระราชวงศ์ และขนุ นางในราชสานกั ระบไุ ว้ในกฎมณเฑียรบาล มีดงั นี้  มงกุฎ และชฎา ราชาศัพท์เรียกวา่ \"พระมงกุฎ\" และ \"พระชฎา\" เปน็ เครือ่ งประดับประเภทศิราภรณ์ ใช้สาหรับกษัตริย์และมเหสี หากมียอดแหลมตรงข้ึนไป เรียกว่า \"มงกุฎ\" หากมียอดหลายยอดปัดไป ทางด้านหลงั โดยแยกเป็นหาง ไหลออกไปหลายหาง เรียกวา่ \"ชฎา\"  เทริด (อา่ นวา่ เซดิ ) เป็นศริ าภรณส์ าหรบั กษตั ริย์ หรือพระราชวงศ์ และเทวรปู มรี ปู เปน็ มงกุฎทรงเต้ยี  เก้ียว ราชาศพั ท์เรียกวา่ \"พระเกี้ยว\" มลี กั ษณะเป็นวงคล้ายกบั พวงมาลัย ใช้สาหรับรัดผมหรอื รดั จุก  กณุ ฑล ราชาศพั ทเ์ รียกวา่ \"พระกุณฑล\" คือ ตุ้มหู หรือต่างหู  สังวาล ราชาศัพท์เรียกว่า \"พระสังวาล\" หรือ \"สร้อยเฉวียงพระองค์\" เป็นสร้อยท่ีคล้องลงมาจากบ่า ทั้ง ๒ ขา้ ง  สรอ้ ยคอ ราชาศพั ท์เรยี กวา่ \"สร้อยพระศอ\" เปน็ สรอ้ ยสวมไว้ท่ีคอ  กาไลตน้ แขน ราชาศพั ท์เรยี กว่า \"พระพาหรุ ดั \" หรือ \"พาหุรดั \" เปน็ กาไลรดั ท่ีต้นแขน  กาไลข้อมอื ราชาศพั ท์เรียกว่า \"ทองพระกร\" หรือ \"ทองกร\" เปน็ กาไลสวมท่ขี อ้ มอื  กาไลขอ้ เท้า ราชาศพั ทเ์ รียกว่า \"ทองพระบาท\" เป็นกาไลสวมทขี่ ้อเทา้ นิยมใสเ่ ฉพาะสตรี  แหวน ราชาศัพท์เรยี กวา่ \"พระธามรงค\"์ หรือ \"ธามรงค์\" เปน็ แหวนสวมทีน่ ิ้วมือ แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรุณรงั ษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวดั นครนายก

พระมงกฎุ เครื่องประดับสาหรับกษัตรยิ ์ ในสมัยอยธุ ยา ได้จากกรุพระ ปรางค์ วัดราชบรู ณะ จ.พระนครศรีอยธุ ยา สว่ นใหญ่ทาดว้ ยเส้นทองคา บรสิ ุทธ์ิ ถกั เปน็ ลวดลาย ข. เครื่องประดับสาหรับบุคคลทวั่ ไป นิยมใส่แหวนไวท้ ่นี ้วิ กลาง น้วิ นาง หรือนว้ิ กอ้ ย โดยอนุญาตใหใ้ ส่ได้มากเท่าที่จะใส่ได้ ผูห้ ญิงนิยมใส่ต่าง หู แต่ผู้ชายไมน่ ิยม ตา่ งหูมักทาดว้ ยทองคา เงนิ หรอื เงินกะไหล่ทอง ลกู ของคนมฐี านะดีนิยมสวมกาไลข้อมือจน มีอายุ ๖ - ๗ ขวบ โดยอาจสวมกาไลตน้ แขนและกาไลข้อเท้าด้วย ลกู สาวของขนุ นางนิยมสวมรัดเกลา้ ทองคาใน พธิ ีแตง่ งานของตน จติ รกรรมฝาผนงั วัดภมู ินทร์ จ.น่าน แสดงชีวติ ความเปน็ อยแู่ ละการแต่งกายของชาวนา่ นในอดีต สมัยรัตนโกสินทร์ หลงั จากเสียกรงุ ศรีอยุธยาครัง้ ที่ ๒ ใน พ.ศ. ๒๓๑๐ เป็นสมยั ธนบุรี โดยสมเด็จพระเจ้าตากสนิ มหาราช ทรงกอบกู้เอกราชจากพม่า และทรงสถาปนากรงุ ธนบุรเี ป็นราชธานี ทรงครองราชยเ์ ปน็ ระยะเวลา ๑๕ ปี จนถงึ พ.ศ. ๒๓๒๕ พระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟ้าจฬุ าโลกมหาราชจงึ เสด็จขึ้นครองราชยเ์ ป็นปฐมกษัตริย์ แห่งราชวงศ์จักรี และทรงสร้างกรุงเทพฯ เปน็ ราชธานีสืบตอ่ จากกรุงธนบุรี แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวัดอรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวดั นครนายก

ในสมยั ธนบุรี และสมยั รตั นโกสินทรต์ อนต้นต้ังแต่รัชกาลที่ ๑ - รชั กาลที่ ๓ การใชเ้ คร่อื งประดบั ในสมัยน้ี ยงั คง สบื เนื่องมาจากสมยั อยธุ ยาในทุกๆ ด้าน จนถึงรชั กาลท่ี ๔ วัฒนธรรมการใช้เครอื่ งประดบั จึงเริม่ เปล่ยี นแปลง เมือ่ มีการติดต่อสมั พนั ธไมตรีกับประเทศทางตะวนั ตกมากขน้ึ ในสมยั นมี้ กี ารใชเ้ ครอ่ื งประดบั ทเ่ี รียกว่า เคร่ืองราชอสิ ริยาภรณ์ ซ่ึงพระมหากษตั รยิ ท์ รงสร้างขนึ้ เพ่ือพระราชทานแกพ่ ระบรมวงศานุวงศ์ ขา้ ราชการ และประชาชนทวั่ ไป เพอ่ื เปน็ บาเหน็จความชอบ ในราชการ หรอื ส่วนพระองค์ รวมทงั้ พระราชทานให้แก่ ประมุขของรฐั ตา่ งประเทศ ที่มสี มั พนั ธไมตรอี นั ดีกบั ประเทศไทย พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจ้าอยหู่ วั ได้มีพระราชดาริให้สร้างเครอ่ื งราชอิสริยาภรณข์ น้ึ เม่ือ พ.ศ. ๒๔๐๐ นับเปน็ ประเทศแรกในทวีปเอเชีย ท่ีมีการจัดทาเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เม่ือแรกเร่ิมนน้ั มีแคด่ วงตรา สาหรับติดเสอื้ เรียกกนั ว่า \"ตรา\" และยงั ไม่มชี ่ือทใี่ ช้เรยี กอย่างเป็นทางการ โดยทรงใชว้ า่ \"เครอื่ งราช อสิ รยิ ยศ\" หมายถงึ เครอ่ื งประดบั ของพระมหากษัตริย์ และ \"เคร่ืองสาคัญยศ\" หมายถึง เคร่ืองประดับสาหรับ ขนุ นาง จนกระทงั่ ในรชั กาล พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจ้าอยหู่ ัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออก พระราชบัญญัติเคร่ืองราชอสิ รยิ าภรณ์ขึน้ ใน พ.ศ. ๒๔๓๒ คาว่า \"เคร่อื งราชอิสริยาภรณ์\" จึงเร่ิมใชก้ ันอยา่ ง เปน็ ทางการนบั ต้งั แตน่ ้ันมา เครอื่ งราชอิสรยิ าภรณ์ ประถมาภรณม์ งกฎุ ไทย นอกจากน้ี ในรัชกาลพระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจา้ อย่หู ัวไดเ้ สด็จประพาสประเทศในทวปี ยโุ รป หลายคร้งั ไดท้ อดพระเนตรศิลปวฒั นธรรมของชาวยโุ รป รวมทัง้ การใชเ้ ครื่องประดับตา่ งๆ ทาใหศ้ ลิ ปะการใช้ เครอ่ื งประดบั ของชาวตะวนั ตก เริ่มแพรห่ ลายเขา้ มาในประเทศไทยมากข้ึน เช่น การติดเข็มกลัดที่เส้อื ผ้า การ ประดบั ตราเครื่องหมายของหน่วยงาน และองคก์ ร บนเครื่องแบบ รวมทงั้ การจัดทาเหรยี ญท่รี ะลกึ ในโอกาส สาคัญ เพ่ือพระราชทานแก่ข้าราชการและประชาชนท่วั ไป สาหรบั ใช้เป็นเครอ่ื งประดบั หรือเกบ็ ไว้เป็นที่ระลึก เขม็ พระราชทานในโอกาสสาคญั ตา่ งๆ แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวัดอรณุ รังษี อาเภอองครกั ษ์ จงั หวดั นครนายก

ความสาคัญของเครื่องประดับไทย ในปจั จบุ นั กล่าวได้วา่ เคร่อื งประดับท่ีคนไทยใช้กนั มาตั้งแต่สมยั อยธุ ยาจนถึงสมัยรัตนโกสินทรต์ อนต้น ยังคงมีความสาคัญอยู่ แต่มักนามาใชเ้ ฉพาะในโอกาสสาคัญๆ เทา่ นน้ั เชน่ ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ซ่ึง พระมหากษัตริยท์ รงเคร่ืองประดบั ตามขตั ติยราชประเพณโี บราณ นอกจากน้ีอาจมีการใช้เคร่ืองประดบั เพอ่ื ความสวยงาม เมอ่ื มกี ารแต่งกายแบบไทย เช่น เคร่ืองประดับของเจา้ สาวในงานมงคลสมรส ในการประกวดเทพี สงกรานต์ การแตง่ กายของนักแสดงนาฏศลิ ป์ สว่ นในชีวติ ประจาวันของคนทว่ั ไปนนั้ มีการใชเ้ คร่อื งประดับ ทั้ง ในสว่ นท่เี ปน็ วฒั นธรรมไทยด้ังเดิม และผสมผสานกับส่วนที่รบั วัฒนธรรมมาจากชาวตะวนั ตก ประเภทของเคร่อื งประดับไทย เทริด ชฎา (ใช้สาหรบั ตัวพระ) มงกุฏ (ใช้สาหรับตัวนาง) รัดเกล้ายอด รดั เกลา้ เปลว เครื่องประดบั ชุดไทย จอนหู กระบังหนา้ ปันจุเหร็จ แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอื่ งประดบั ไทยอาภรณ์ สะท้อนความงามในความเปน็ ไทย โรงเรยี นวดั อรุณรังษี อาเภอองครกั ษ์ จงั หวดั นครนายก

แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวัดนครนายก

แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอ่ื งประดับไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครกั ษ์ จังหวัดนครนายก

ภาคผนวก ค ตัวอย่างแบบลายเครอ่ื งประดบั ไทย แผนการจดั การเรียนรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวดั อรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก

ตัวอยา่ งแบบลายเครือ่ งประดับไทย (อา้ งอิง : พชร เจยี นดอน และ ถวัลย์ พนั ธ์เหล็ก ) แผนการจดั การเรยี นรเู้ ครอ่ื งประดบั ไทยอาภรณ์ สะทอ้ นความงามในความเปน็ ไทย โรงเรียนวัดอรณุ รงั ษี อาเภอองครักษ์ จังหวดั นครนายก

ภาคผนวก ง อปุ กรณใ์ นการทาเคร่ืองประดับไทย

อปุ กรณ์ในการทาเคร่อื งประดับไทย เรียบเรยี ง : นายพงษพ์ ัฒน์ ประเสรฐิ สงั ข์ ช่ือ : แผน่ ประเกน็ วิธีการใช้ : ใชข้ ึน้ รูปเคร่ืองประดับไทย ชอ่ื : แผน่ พิมพล์ าย วธิ กี ารใช้ : ใช้ออกแบบลวดลายหลังจากข้นึ รปู แผ่น ประเกน็ เรยี บร้อยแล้ว ชอื่ : หนังสอื แบบลายไทย วิธีการใช้ : กาหนดเครื่องประดับท่จี ะออกแบบแล้ว นาลายในหนงั สือมาทาบบนแผ่นประเก็น เพ่ือสร้าง ชิ้นงาน ชอ่ื : สรี องพ้ืน วิธกี ารใช้ : ใช้ทารองพนื้ งานเคร่อื งประดับไทย

ชือ่ : สีรองพ้ืนเฟล็ก วิธกี ารใช้ : ใชท้ ารองพนื้ ต่อจากสรี องพืน้ งาน เครือ่ งประดับไทยเพ่ือลงแผ่นทอง ชอ่ื : แผน่ ทอง วิธกี ารใช้ : ใช้แปะช้ินงานเครื่องประดับไทย ชือ่ : เพชร และพลอย วิธกี ารใช้ : ใช้ตดิ ชน้ิ งานที่ออกแบบ ช่อื : ดินกดลาย วิธีการใช้ : ใชก้ ดลายในแบบพมิ พ์ลาย เพ่ือให้ ชน้ิ งานมีความนูนและคมชัด

ชอ่ื : เล่อื ยฉลุลาย วธิ กี ารใช้ : ใชเ้ ลอื่ ยลายท่ีออกแบบไว้ บนแผ่น ประเกน็ ชื่อ : แป้นต่างหู โซท่ อง ห่วงทอง วธิ กี ารใช้ : ใชเ้ ชอ่ื มช้นิ งานให้สมบรู ณ์ ชือ่ : กาวติดเพชร วธิ ีการใช้ : ใชต้ ิดเพชร พลอย ชื่อ : ลวด วธิ กี ารใช้ : ดัดรปู ทรงตามทตี่ ้องการ

ชือ่ : พกู่ ัน วิธีการใช้ : ใชท้ าสี และปดั แผ่นทอง ชื่อ : ครมี ดัดลวด วธิ ีการใช้ : ดดั ลวดใหไ้ ด้รูปทรง ชื่อ : เขม็ และด้าย วธิ ีการใช้ : เย็บลวดให้ติดกบั ลายประเกน็ ชื่อ : กรรไกร และคตั เตอร์ วิธกี ารใช้ : ใช้ตัดให่สว่ นทีต่ อ้ งการ