05-การเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ถั่วท่าพระสไตโล โดยการใช้ผ้ามุ้งตาข่ายไนล่อนเป็นวัสดุปูพื้น2

การเก็บเกย่ี วเมลด็ พนั ธถุ์ วั่ ท่าพระสไตโล โดยการใช้ผา้ มงุ้ ตาขา่ ยไนลอ่ นเป็นวสั ดุปูพ้ืน ศนู ยว์ จิ ัยและพัฒนาอาหารสัตว์ขอนแกน่ ถ่วั ทา่ พระสไตโล มวี ธิ ีการเก็บเกีย่ วเมลด็ ที่ค่อนขา้ งยุง่ ยาก และสญู เสียเมล็ดขณะเกบ็ เก่ียวมาก การเก็บเก่ียวตามวธิ ีดัง้ เดิม มักจะทาโดยตดั ตน้ ถั่วชดิ ดิน แลว้ กวาดเมล็ดจากพื้น ซึ่งมีข้อเสยี คอื มักจะมี สิ่งเจือปนปะปนมามาก ต้องใชเ้ วลา และแรงงานในการขนเมลด็ จานวนมากจากแปลงเพอ่ื นามาทาความ สะอาด การทาความสะอาดกค็ ่อนข้างยุ่งยาก และยังมฝี ุ่นละอองเกิดขึน้ มาก รวมทงั้ มีการสญู เสยี เมลด็ เนื่องจากเกบ็ กวาดเมล็ดมาได้ไม่หมด ดงั นน้ั การเก็บเกี่ยวเมล็ดโดยใช้วัสดปุ ูพ้นื ระหว่างแถว เพอ่ื รองรบั เมล็ด แกท่ รี่ ว่ งหล่นจงึ น่าจะไดผ้ ลดี เทคนคิ การปูพ้นื ด้วยตาข่ายไนล่อนเพ่ือรองรบั เมล็ด และ การเยบ็ ตาข่ายไนลอ่ นปูพื้น ระหว่างแถวปลกู ถวั่ ทา่ พระสไตโล ก่อนต้นถั่วออกดอกในเดือนกันยายน (หลังจากย้ายต้นกล้าปลูก อายุไม่เกิน 90 วัน) ใช้ตาข่ายไนล่อน ขนาด 20 ตาต่อตารางน้ิว ตาข่ายไนล่อนมีขนาดกว้าง x ยาว เท่ากับ 1.2 x 30 เมตร (เน่ืองจากใช้ระยะปลูก 1.2 เมตร) ปูรองพื้นระหว่างแถวปลูกถ่ัว โดยดึงตาข่ายไนล่อนปูให้ราบไปกับพื้นดิน จากน้ันใช้เข็มเย็บขอบตา ข่ายไนลอ่ นให้ติดกัน โดยเย็บบริเวณข้างโคนต้นถ่ัวทั้งสองด้านให้ชิดติดกัน ป้องกันเมล็ดร่วงลงดิน และสะดวก ต่อการเกบ็ เก่ยี วเมลด็ พันธ์ุ

เทคนิคการร้ือตาข่ายไนล่อนเพอื่ เก็บเมล็ดพันธถ์ุ ว่ั ทา่ พระสไตโล เมอ่ื ถงึ ช่วงเกบ็ เกย่ี วในชว่ งเดอื นมกราคมถึงกุมภาพนั ธ์ ซง่ึ เมล็ดถั่วท่าพระสไตโลสุกแก่เต็มท่ี ต้นถ่ัวจะแตก กอ และมีกิ่งก้านจานวนมาก สานพันกันระหว่างแถว ทาให้รื้อตาข่ายไนล่อนออกมาไม่ได้ ต้องทาการสางก่ิง ก้านของต้นถวั่ แตล่ ะแถวใหแ้ ยกออกจากกัน ซง่ึ มวี ธิ ีการดาเนินการดงั นีค้ อื - หลังจากเคาะเมล็ดให้ร่วงลงบนตาข่ายไนล่อนท่ีปูรองพ้ืนแล้ว ใช้แรงงาน 3 คน แต่ละคนมีเคียวด้ามยาว ประมาณ 2 – 3 ฟุต โดยแรงงาน 2 คน ใชเ้ คยี วเก่ียวตน้ ถวั่ ตรึงไปคนละด้าน แรงงานคนท่ี 3 เป็นคนตัดกิ่งถั่วท่ี สานกันให้แยกออกจากกัน จะทาใหร้ ะหว่างแถวถ่ัว ไม่มีต้นถั่วปกคลุม จึงง่ายต่อการตัดรอยเย็บตาข่ายไนล่อน แล้วดึงตาข่ายไนล่อนออกจากระหว่างแถวถั่วโดยยกตาข่ายไนล่อนท้ังผืนออกไปด้านข้างแปลง เก็บเศษใบ ก่ิง ก้านออก เทรวบรวมเมล็ดจากตาข่ายไนล่อน ตักบรรจุใส่ถุงเพื่อรอการทาความสะอาดเบื้องต้นต่อไป ซึ่งการ เกบ็ เกย่ี วเมล็ดพันธถุ์ ว่ั ทา่ พระสไตโลวธิ ีการน้ี ใช้แรงงาน 10 คนตอ่ วนั ตอ่ ไร่ เทรวบรวมเมลด็ บรรจุถุง การทาสะอาดเบื้องตน้ ก่อนสง่ โรงงานปรบั ปรงุ สภาพเมลด็ พันธ์ุ