mis

ความไดเ้ ปรียบในการแข่งขนัมีการนาสารสนเทศมาใช้ในการบริหารจดั การงานแบบใหม่ เช่น• E-Government• E-commerce• Knowledge Management

คุณภาพชีวิตการทางาน ซ่ึงทาใหป้ ระหยดั ทรพั ยากร และเพมิ่ คณุ ภาพของงาน ที่สง่ ผลใหผ้ เู้ ก่ียวขอ้ งเกิดความสุขกบั การทางาน

ความลม้ เหลวของ MIS1. ผู้บริหำรไม่เห็นควำมสำคญั2. สำรสนเทศท่ีได้ ไม่ช่วยกำรบริหำรงำน เพียงแต่ถูกใช้ควบคุมงำนประจำวันเท่ำน้ัน3. กำรสร้ำง MISอำจใช้ ต้นทุนสูงเกินควำมจำเป็ น เช่ น ใช้ เคร่ืองคอมพิวเตอร์โปรแกรมประยุกต์ทม่ี รี ำคำสูง เป็ นต้น

ระบบสารสนเทศเพ่ือการจดั การ(Management Information System: MIS) 57

องค์ประกอบพืน้ ฐานในการนาระบบสารสนเทศ เพื่อการจดั การการมาใช้ในองค์กรจดั การกำรศกึ ษำเรื่องระบบสำรสนเทศเพ่ือกำรจดั กำร จำเป็นต้องอำศยัควำมรู้ในสำขำวชิ ำตำ่ ง ๆ ดงั นนั้ ระบบสำรสนเทศจงึ มลี กั ษณะเป็นสหวทิ ยำกำร (multidisciplinary) ดงั นนั้ จงึ แบง่ กำรศกึ ษำระบบสำรสนเทศออกเป็น 2 แนวทำงคอื  แนวทำงด้ำนเทคนิค (Technical Approach)  แนวทำงด้ำนพฤตกิ รรม (Behavioral Approach) 58

องค์ประกอบพืน้ ฐานในการนาระบบสารสนเทศ เพ่ือการจดั การการมาใช้ในองค์กรจดั การแนวทำงด้ำนเทคนิค คอมพวิ เตอร์ วจิ ัยเชิงปฏิบตั กิ ำรTechnicalApproach Computer science Operation Researchวทิ ยำกำรกำรจดั กำร MIS องค์กำรManagement Science Organization จติ วทิ ยำ สังคมวทิ ยำ แนวทำงด้ำนพฤตกิ รรม Psychology Sociology Behavioral Approach 59

ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ (Decision Support System: DSS) พฒั นำขนึ ้ จำกระบบ MIS เป็นระบบท่สี นบั สนนุ ควำมต้องกำรเฉพำะของผ้บู ริหำรแตล่ ะ คน (Made by order) ช่วยตดั สินใจในกรณีทีม่ ีทำงเลอื กหลำย ๆ ทำง มีกำรใช้ตวั แบบ (Model) ในกำรวำงแผนและกำรทำนำย ใช้งำนในระดบั ผ้บู ริหำรระดบั บน (Top Manager) และ ระดบั กลำง (Middle Manager)

กำรตดั สินใจการตดั สินใจ (Decision Making) คือกระบวนการคดั เลือกแนวทางปฏิบตั ิจากทางเลือกต่างๆ เพือ่ ใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคท์ ่ีตอ้ งการ ซ่ึงจดั เป็นส่วนหน่ึงของกระบวนการแกไ้ ขปัญหา

ลกั ษณะของกำรตดั สินใจ1. เป็นการตดั สินใจท่ีสามารถทาไดโ้ ดยลาพงั หรือร่วมกนั ตดั สินใจเป็นกลุ่มกไ็ ด้2. เป็นการตดั สินใจท่ีอาจมีวตั ถุประสงคข์ องการตดั สินใจหลายประการที่ขดั แยง้ กนั3. มีแนวทางประกอบการพิจารณาตดั สินใจหลายทางเลือก4. เป็นการตดั สินใจที่มีความเสี่ยงแฝงอยดู่ ว้ ยเสมอ เนื่องจากทศั นคติของผู้ ตดั สินใจแต่ละคนน้นั แตกต่างกนั5. ปัจจยั แวดลอ้ มการตดั สินใจ มีการเปล่ียนแปลงอยตู่ ลอดเวลา

ลกั ษณะของปัญหาท่ีผตู้ ดั สินใจตอ้ งเผชิญประเภทของปัญหาแบ่ง ออกเป็ น 3 แบบ1.ปัญหาแบบมีโครงสร้าง (Structured Problem) เป็นปัญหาท่ีมีวธิ ีการแกไ้ ขปัญหาไดอ้ ยา่ งชดั เจนแน่นอน หรือสามารถจาลองปัญหาไดด้ ว้ ยสูตรทางคณิตศาสตร์ (แบบจาลองทางคณิตศาสตร์)และแทนค่าในสูตรจนสามารถคานวณหาคาตอบไดอ้ ยา่ งชดั เจนหรือกล่าวอีกนยั หน่ึงคือ ปัญหาท่ีผตู้ ดั สินใจมีขอ้ มูลและสารสนเทศประกอบการตดั สินใจอยา่ งครบถว้ นและสามารถนาไปใช้แกป้ ัญหาไดโ้ ดยการเขียนโปรแกรม

ลกั ษณะของปัญหาที่ผตู้ ดั สินใจตอ้ งเผชิญ2. ปัญหำที่ไม่มีโครงสร้ำง (Unstructured Problem) เป็ นปัญหำท่ีไม่สำมำรถหำวิธีกำรแกไ้ ขไดอ้ ยำ่ งชดั เจนและแน่นอน ไม่สำมำรถจำลองได้ดว้ ยสูตรทำงคณิตศำสตร์ หรือกล่ำวอีกนยั หน่ึงคือ ปัญหำท่ีผูต้ ดั สินใจมีข้อมูลและสำรสนเทศไม่เพียงพอต่อกำรแก้ไขปัญหำ จึงต้องอำศัยประสบกำรณ์ของผตู้ ดั สินใจแกไ้ ขปัญหำ

ลกั ษณะของปัญหาท่ีผตู้ ดั สินใจตอ้ งเผชิญ3. ปัญหาแบบกง่ึ โครงสร้าง (Semistructured Problem) เป็ นปัญหาที่มีลักษณะเฉพาะ ส่วนมากจะไม่เกิดซ้า และไม่มีกระบวนการดาเนินการมาตรฐาน หรือเป็ นปัญหาที่มีวธิ ีการแก้ไขเพยี งบางส่วนเท่าน้ัน ส่วนที่เหลือจะต้องอาศัยปะสบการณ์หรือความชานาญในการตัดสินใจแก้ไขปัญหา ส่วนเทคโนโลยสี ารสนเทศให้ได้แค่การสนับสนุนเท่าน้ัน

การตดั สินใจ และการแกไ้ ขปัญหากระบวนกำรตัดสินใจ (Decision Making Process) คือ กำรกำหนดข้นั ตอนในกำรตดั สินใจแก้ไขปัญหำทเ่ี กดิ ขนึ้ ภำยในองค์กรอย่ำงมีหลกั เกณฑ์ ด้วยกำรกำหนดข้ันตอนต้ังแต่ข้ันแรกจนถงึ ข้นั สุดท้ำยเพ่ือให้ได้ผลลพั ธ์ทต่ี ้องกำร

แสดงกระบวนการตดั สินใจ และแกไ้ ขปัญหา กำรใช้ควำมคดิ (Intelligence Phase) กระบวนกำรตดั สินใจ กำรออกแบบ(Decision Making Process) (Design Phase) กำรเลือกแนวทำงท่ีดที ่สี ุด กระบวนกำรแก้ไขปัญหำ (Choice Phase) (Problem Solving Process) กำรนำไปใช้ (Implementation Phase) กำรตดิ ตำมผล (Monitoring Phase)

การตดั สินใจ และการแกไ้ ขปัญหาข้นั ตอนที่ 1 กำรใช้ควำมคดิ (Intelligence Phase) การค้นหาสาเหตุของปัญหา โดยศึกษาถึงต้นเหตุของปัญหา ประเมินผลท่ีจะเกิดข้ึนหากไม่ทาการแก้ไขปัญหา วิเคราะห์ปัจจัย แวดลอ้ มของปัญหา เพื่อสร้างแบบจาลองที่ใชอ้ ธิบายลกั ษณะและสาเหตุ ของปัญหาโดยอาจใชก้ ารจาแนกปัญหาออกเป็นส่วนยอ่ ย และคิดวิธีการ แกไ้ ขปัญหา เรียกวา่ “Decision Statement” หรือ “การระบุปัญหา”

การตดั สินใจ และการแกไ้ ขปัญหาข้นั ตอนท่ี 2 กำรออกแบบ (Design Phase) การสร้างและวิเคราะห์ทางเลือกในการตัดสินใจ จะต้องมีความ เป็ นไปได้ในการแก้ไขปัญหาให้ได้ผลประโยชน์สูงสุด ต้องมีการ กาหนดวตั ถุประสงคข์ องการตดั สินใจ เพ่ือให้ผูต้ ดั สินใจสามารถสร้าง ทางเลือกไดห้ ลาย ๆ ทาง ประกอบการตดั สินใจ ในข้นั ตอนน้ีอาจมีการ สร้างแบบจาลอง (Model) แผนภาพการตดั สินใจแบบตน้ ไม้ (Decision Tree) หรือตารางการตดั สินใจ (Decision Table) เพื่อใชใ้ นการพฒั นา ทางเลือกในการตดั สินใจ

การตดั สินใจ และการแกไ้ ขปัญหาข้นั ตอนที่ 3 กำรเลือกทำงเลือกที่ดีทส่ี ุด (Choice Phase) การคน้ และการประเมินทางเลือกต่าง ๆ ท่ีไดจ้ ากข้นั ตอนการออกแบบ และ คดั เลือกใหเ้ หลือทางเลือกเดียว โดย ผลลพั ธท์ ี่ไดจ้ ากข้นั ตอนน้ี คือ ทางเลือกเพ่ือการนาไปใชจ้ ริงในการ แกป้ ัญหา โดยจะตอ้ งพิจารณาถึง ทางเลือกดงั กล่าวเป็นส่วน ๆ

กำรตัดสินใจ และกำรแก้ไขปัญหำ ข้ันตอนที่ 4 กำรนำไปใช้ (Implementation Phase)การนาทางเลือกในการแก้ไขปัญหาท่ีได้จากข้นั ตอนที่ 3 ไปลงมือปฏิบตั ิเพื่อแกไ้ ขปัญหาจริง ซ่ึงอาจจะประสบความสาเร็จหรืออาจจะประสบกบั ความลม้ เหลวก็ได้หากนาไปใช้แลว้ ลม้ เหลว ก็อาจยอ้ นกลบัไปสู่ข้นั ตอนใดข้นั ตอนหน่ึง เพื่อทบทวนกระบวนการใหม่ไดเ้ สมอ (เป็นกิจกรรมในข้นั ตอนติดตามผล)

กำรตัดสินใจ และกำรแก้ไขปัญหำ ข้นั ตอนท่ี 5 การติดตามผล (Monitoring Phase)ผู้ตัดสิ นใจจะมี การประเมินผลหลงั จากนาแนวทางที่ไดเ้ ลือกแลว้ ไปใชใ้ นการแกไ้ ขปัญหา หากผลลพั ธ์ที่ไดไ้ ม่เป็ นท่ีน่าพอใจจะตอ้ งพิจารณาถึงสาเหตุว่าเกิดข้ึนจากข้ันตอนใดหรือขาดสารสนเทศส่วนใดไปบา้ งเพื่อนาไปปรับปรุ งการตัดสิ นใจแกไ้ ขปัญหาใหม่อีกคร้ังหน่ึง

ประเภทของการตดั สินใจ ประเภทของกำรตดั สินใจ จำแนกตำมจำนวนผู้ตดั สินใจ จำแนกตำมโครงสร้ำงของปัญหำ จำแนกตำมลกั ษณะ กำรบริหำรงำนในองค์กร1. การตดั สินใจส่วนบุคคล 1. การตดั สินใจแบบมีโครงสร้าง2. การตดั สินใจแบบกลุ่ม 2. การตดั สินใจแบบไม่มีโครงสร้าง 1. การตดั สินใจระดบั กลยทุ ธ์ 3. การตดั สินใจแบบก่ึงโครงสร้าง 2. การตดั สินใจเพื่อควบคุมการบริหาร 3. การตดั สินใจระดบั ปฏิบตั ิการ

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามจานวนผตู้ ดั สินใจ1.ก า ร ตัด สิ น ใ จ ส่ ว น บุ ค ค ล (PersonalDecision) คือ การตดั สินใจที่มีผตู้ ดั สินใจเพียงคนเดียว ซ่ึงเป็ นการตัดสินใจแก้ไขปัญหาที่มีความซับซ้อนไม่มากนัก หรือเป็ นปัญหาท่ีไม่มีผลกระทบต่อบุคคลอ่ืนนอกเหนือจากผตู้ ดั สินใจ2.การตดั สินใจแบบกลุ่ม (Group Decision)คือ การตดั สินใจท่ีตอ้ งการอาศยั ผูต้ ดั สินใจหลายคน โดยอาจอยู่ในลกั ษณะของ “การระดมสมอง (Brainstorming)”

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามโครงสร้างของปัญหา1. การตดั สินใจแบบมีโครงสร้าง (Structured Decision) เป็นการตดั สินใจที่มีการกาหนดข้นั ตอนการตดั สินใจไวเ้ ป็ นอย่างดี และใช้ในการแกไ้ ขปัญหาท่ีเกิดข้ึนเป็นประจา โดยใชว้ ิธีการท่ีเป็นมาตรฐาน ซ่ึงมีการกาหนดข้นั ตอนแกไ้ ขปัญหาไวล้ ่วงหนา้2. การตดั สินใจแบบไม่มีโครงสร้าง (Unstructured Decision) เป็นการตดั สินใจแกไ้ ขปัญหาที่มีความคลุมเครือซบั ซอ้ น และเป็นปัญหาในลกั ษณะท่ีไม่เคยทาการแกไ้ ขมาก่อน โดยใชว้ ธิ ีการแกไ้ ขปัญหาท่ีอาศยัสญั ชาตญาณเป็นพ้ืนฐาน

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามโครงสร้างของปัญหา 3.การตัดสิ น ใ จแ บบก่ึ งครงสร้ า ง(Semistructured Decision) เป็ นการตดั สินใจของปัญหาท่ีมีลกั ษณะก้าก่ึงโดยวิธีการแกไ้ ขปัญหาประเภทน้ีตอ้ งใ ช้ก ร ะ บ ว น ก า ร แ ก้ไ ข ปั ญ ห า แ บ บมาตรฐาน (สาหรับการแก้ไขปัญหาส่ วนท่ีมีโครงสร้าง) ร่ วมกับการตัดสิ นใจโดยอาศัยสัญชาตญาณ(สาหรับการแก้ไขปัญหาส่วนท่ีไม่มีโครงสร้าง)

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามโครงสร้างของปัญหา ผู้บริหำรระดบั สูง ไม่มีโครงสร้ำง การตดั สินใจผลิตสินคา้ ใหม่ กง่ึ โครงสร้ำง การรวมแผนก การแกป้ ัญหาความ มีโครงสร้ำง ขดั แยง้ ของ 2 แผนก การเลือกท่ีต้งั โรงงาน การคาดการณ์ทางการขาย ไม่มโี ครงสร้ำง การเตรียมงบประมาณ กงึ่ โครงสร้ำง ผู้บริหำรระดบั กลำง มโี ครงสร้ำงผู้บริหำรระดบั ล่ำง การจดั ลาดบั ก่อนหลงั ไม่มโี ครงสร้ำง การจดั การบญั ชีลูกหน้ี กง่ึ โครงสร้ำง การจดั การบญั ชีเงินเดือน มีโครงสร้ำง

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามระดบั การจดั การในองคก์ รมีการแบ่งงานด้านการจัดการออกเป็ น 3ระดบั คือ การจดั การระดบั ล่าง (Lower Management) หรือเรียกอีกอยา่ งวา่ “ระดบั ปฏิบตั ิการ” การจดั การระดบั กลาง (MiddleManagement) หรือเรียกอีกอยา่ งวา่ “ระดบับริหาร” การจดั การระดบั สูง ( Top Management ) หรือเรียกอีกอยา่ งวา่ “ระดบั กลยทุ ธ์”

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามระดบั การจดั การในองคก์ ร การตดั สินใจระดบั กลยทุ ธ์ (Strategic Decision) ผบู้ ริหารระดบั สูง โดย เป็นการตดั สินใจระดบั นโยบาย ที่เกี่ยวขอ้ งกบั แนวทางการดาเนินงานของ องคก์ ร การตดั สินใจเพื่อควบคุมการบริหาร (Management Control Decision) หรืออาจเรียกว่า “การตดั สินใจระดบั เทคนิควิธี (Tactical Decision) เป็ น การตดั สินใจของผูบ้ ริหารระดบั กลาง โดยเป็ นการตดั สินใจวางแผนการ ทางานในอนาคตขององคก์ ร จึงมีผลกระทบต่อการดาเนินงานขององคก์ ร ในอนาคตตามช่วงเวลาที่กาหนด และจดั เป็ นการตดั สินใจระดบั กลยุทธ์ ในระยะเร่ิมตน้

ประเภทการตดั สินใจจาแนกตามระดบั การจดั การในองคก์ ร การตดั สินใจระดบั ปฏิบตั ิการ (Operational Decision) ผบู้ ริหารระดบั ล่าง โดยเป็ นการตดั สินใจเกี่ยวกับการปฏิบตั ิงานต่าง ๆ ซ่ึงมีผลกระทบกับ บางส่วนขององคก์ รเท่าน้นั

สภาพการณ์ในการตดั สินใจ ปัจจัยสาคัญประกอบการตัดสินใจน่ันคือ ความรู้ ข้อมูล และสารสนเทศท่ีเก่ียวข้องกับเรื่ องที่จะต้องตัดสินใจในขณะน้ัน การตดั สินใจของผตู้ ดั สินใจจึงควรพจิ ารณาถึงสภาพการณ์ท่ีเกิดข้ึนในขณะทาการตดั สินใจดว้ ย ซ่ึงแบ่งไดเ้ ป็น 3 สภาพการณ์ ดงั น้ี 1. การตดั สินใจภายใตส้ ภาพการณ์ท่ีแน่นอน (Decision UnderCertainty Condition) เป็นการตดั สินใจที่ผตู้ ดั สินใจมีขอ้ มูลประกอบการตดั สินใจอยา่ งครบถว้ น

สภาพการณ์ในการตดั สินใจ 2. การตดั สินใจภายใตส้ ภาพการณ์ที่มีความเส่ียง (Decision UnderRisk Condition) เป็นการตดั สินใจท่ีผตู้ ดั สินใจมีขอ้ มูลประกอบการตดั สินใจเพียงบางส่วนเท่าน้นั 3. การตดั สินใจภายใตส้ ภาพการณ์ท่ีไม่แน่นอน (Decision UnderUncertainty Condition) เป็ นการตดั สินใจท่ีผูต้ ดั สินใจไม่มีขอ้ มูลหรือไม่มีความรู้ประกอบการตดั สินใจปัญหาน้นั เลย

การนาระบบสารสนเทศเขา้ มาสนบั สนุนการตดั สินใจเหตผุ ล 2 ประการ ท่ีค่อนขา้ งชดั เจน ในการนาระบบสารสนเทศมาสนบั สนุน การตดั สินใจ1. เหตุผลในส่วนของ “สารสนเทศ” ในทุกข้นั ตอนของกระบวนการตดั สินใจจะตอ้ งใชส้ ารสนเทศ ประกอบด้วยเสมอ ผู้ตัดสิ นใจที่มีข้อมูลและสารสนเทศ ประกอบการตดั สินใจไม่ครบถว้ น หรือมีเพียงบางส่วนน้นั อาจ ทาใหผ้ ลลพั ธ์ที่ไดจ้ ากการตดั สินใจขาดความชดั เจนแนน่ อน

การนาระบบสารสนเทศเขา้ มาสนบั สนุนการตดั สินใจ2. เหตุผลในส่วนของ “เวลา” การใชเ้ วลาในการตดั สินใจแกไ้ ขปัญหาใดปัญหาหน่ึงนานเกินไป อาจทา ให้ไม่สามารถแก้ไขปั ญหาอื่น ๆ ได้ทันท่วงที กล่าวคือ มีระบบ สารสนเทศที่มีระบบคอมพิวเตอร์เป็ นพ้ืนฐานในการทางาน จะช่วยให้ ประหยดั เวลาในบางส่วนลงได้มาก ทาให้มีเวลาการตดั สินใจมากข้ึน สามารถวิเคราะห์สารสนเทศและทางเลือกต่าง ๆ ไดร้ อบครอบมากข้ึน นนั่ เอง

ลกั ษณะและความสามารถของระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ1. สามารถสนบั สนุนการตดั สินใจท้งั ในสถานการณ์ของปัญหาแบบ ก่ึงโครงสร้าง และปัญหาแบบไม่มีโครงสร้าง2. สามารถรองรับการใชง้ านของผบู้ ริหารไดท้ ุกระดบั ต้งั แต่ผบู้ ริหาร ระดบั ล่าง ไปจนถึงผบู้ ริหารระดบั สูง3. สามารถส่งเสริมการตดั สินใจแบบกลุ่ม และแบบเด่ียวได้4. ตอ้ งสนบั สนุนกระวนการและรูปแบบการตดั สินใจท่ีมีความ หลากหลายไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ

ลกั ษณะและความสามารถของระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ5.ตอ้ งมีการยดื หยนุ่ สูง นน่ั คือ ตอ้ งสามารถดดั แปลงระบบเพ่ือนาไปใชก้ บั ปัญหาต่าง ๆ ไดอ้ ยา่ งกวา้ งขวาง6. เป้าหมายของระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ คือ ช่วยสนบั สนุนการ ตดั สินใจของผบู้ ริหารเท่าน้นั ไม่ไดท้ าหนา้ ที่แทนผตู้ ดั สินใจ7. สามารถเขา้ ถึงแหล่งเกบ็ ขอ้ มูลไดห้ ลากหลาย และตอ้ งสามารถแสดงผลขอ้ มูลในรูปแบบที่หลากหลายไดเ้ ช่นกนั

ประโยชนข์ องระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ เป้ำหมำยของกำรพฒั นำระบบสนับสนุนกำรตดั สินใจ ช่วยลดภาระหนา้ ที่ของผบู้ ริหารในการตดั สินใจดา้ นต่างๆ ช่วยใหก้ ารตดั สินใจบริหารงานองคก์ รเป็นไปอยา่ งราบรื่น

ประโยชน์ของระบบสนบั สนุนการตดั สินใจประโยชน์ท่ีไดร้ ับจากการนาระบบสนบั สนุนการตดั สินใจมาใชใ้ นองคก์ ร ไดแ้ ก่1. พฒั นาประสิทธิภาพการทางานส่วนบุคคล2. พฒั นาประสิทธิภาพการแกไ้ ขปัญหา3. ช่วยอานวยความสะดวกในการติดต่อสื่อสาร4. ส่งเสริมการเรียนรู้หรือการฝึกหดั5. เพ่ิมประสิทธิภาพการควบคุมองคก์ ร

ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจจาแนกตามกลุ่มผใู้ ช้สามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ดงั น้ี1. ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจส่วนบุคคล (Personal Support) คือ ระบบสนบั สนุน การตดั สินใจท่ีมีการสร้างข้ึนเฉพาะสาหรับช่วยสนบั สนุนการทางานดา้ นการตดั สินใจส่วนบุคคล2. ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจแบบกลุ่ม (Group Support) คือ ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจท่ีใชใ้ นการตดั สินใจแบบกลุ่ม เพื่อช่วยลดปัญหาการเดินทาง ความล่าชา้ และค่าใชจ้ ่ายในการจดั ประชุมสาหรับการตดั สินใจปัญหาท่ีมีความสาคญั มากเกิน กวา่ จะอาศยั การตดั สินใจของบุคคลเพียงคนเดียว

ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจจาแนกตามกลุ่มผใู้ ช้3. ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจขององคก์ ร (Organizational Support)คือ ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจท่ีใช้กบั งานต่าง ๆ ในองคก์ ร ซ่ึงการทางานต่างประเภทกนั กอ็ าจจะใชร้ ะบบสนบั สนุนการตดั สินใจในลกั ษณะท่ีแตกต่างกนั

ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจจาแนกตามการใชร้ ะบบงาน1. ระบบสนับสนุนกำรตดั สินใจทสี่ ร้ำงขนึ้ โดยเฉพำะ (Custom-MadeSystem) เช่น ใช้สำหรับธุรกจิ ด้ำนอสังหำริมทรัพย์ ธุรกจิ ด้ำนกำรพจิ ำรณำสินเช่ือ หรือเพื่อประกอบกำรตดั สินใจส่วนบุคคล2. ระบบสนับสนุนกำรตดั สินใจสำเร็จรูป (Ready-Made System) คือระบบสนับสนุนกำรตัดสินใจทพ่ี ฒั นำขนึ้ เพ่ือให้สำมำรถตอบสนองควำมต้องกำรใช้งำนทัว่ ๆ ไปในองค์กรต่ำง ๆ

ระบบสารสนเทศสาหรับผู้บริหารระดบั สูง Executive Information Systems-EIS• Executive Support Systems-ESSระบบสนบั สนุนการทางานของผบู้ ริหารระดบั สูง

คุณสมบัตขิ อง EISสนบั สนุนการวางกลยทุ ธ์ และการวางแผนกลยทุ ธ์เช่ือมโยงกบั ส่ิงแวดลอ้ มภายนอกองคก์ าร โดยเฉพาะข่าวสารที่เกิดจากสิ่งแวดลอ้ มภายนอกมีความสามารถในการคานวณภาพกวา้ ง เน่ืองจากตอ้ งเกี่ยวขอ้ งกบัปัญหาที่มีโครงสร้างไม่แน่นอนและขาดความชดั เจนง่ายต่อการเรียนรู้และใชง้ าน เนื่องจากผบู้ ริหารมีกิจกรรมท่ีหลากหลายหรืออาจจะกล่าวไดว้ า่ เวลาของผบู้ ริหารมีค่ามากพฒั นาเฉพาะสาหรับผบู้ ริหาร

Executive Information Systems – EISระบบสารสนเทศสาหรับผู้บริหารระดบั สูง ดาตา้ แวร์เฮาส์ EIS•สารสนเทศจากภายใน •วิเคราะห์/ตดั สินใจ•สารสนเทศจากภายนอก •เจาะลึกขอ้ มูล •ซอฟตแ์ วร์สาเร็จรูป สามารถเขา้ ถึงสารสนเทศ ไดท้ ุกประเภท •ใช้ DSS และ AI สนบั สนุนการทารายงาน ช่วยผบู้ ริหารระบุปัญหา ในลกั ษณะยดื หยนุ่ และ และสร้างโอกาส เป็นเคร่ืองมือวเิ คราะห์สารสนเทศ

ลกั ษณะ Executive Information Systems – EIS ระบบสารสนเทศสาหรราัยบลผะู้บเอรียิหดารระดบั สูงระดบั การใช้งาน ใช้งานบอ่ ยทักษะทางคอมพวิ เตอร์ ต้องใช้งานงา่ ย ไม่ต้องมีทกั ษะการใช้งานมากความยืดหยุ่น สามารถสนองต่อรปู แบบการทางานผบู้ ริหารได้ดี ใช้เพ่อื ตรวจสอบ ควบคมุ ติดตามผลลพั ธใ์ นภาพรวมเปรียบเทียบกบัการใช้งาน ยทุ ธศาสตร์ รองรบั โครงสรา้ งท่ีไมแ่ น่นอนหรอื การตดั สินใจแบบไรโ้ ครงสรา้ งการสนับสนุนการตดั สินใจ ทงั้ ภายใน-ภายนอก โดยเฉพาะข้อมลู ท่ีเทียบเคียงสมรรถนะหรือค่แู ข่งขนัการสนับสนุนข้อมูล ข้อความ ตาราง กราฟ ภาพและเสียง วีดิทศั น์รวมทงั้ แบบสื่อประสมผลลพั ธ์ทแ่ี สดง ใช้สาหรบั การนาเสนอและมีการใช้งานบอ่ ยการใช้งานภาพกราฟิ ก ตอบสนองอย่างรวดเรว็ ทนั ทีทนั ใดความเร็วในการตอบสนอง

ระบบปัญญาประดษิ ฐ์และระบบผู้เช่ียวชาญ (Artificial Intelligence System and Expert System) สร้ำงจำกโปรแกรมคอมพวิ เตอร์เพ่อื เลียนแบบกระบวนกำร คิด วเิ ครำะห์ของมนุษย์หรือผู้เช่ียวชำญต่ำงๆ เพ่อื ใช้ในกำร แก้ไขปัญหำท่ซี บั ซ้อน เป็ นระบบท่สี ำมำรถทำงำนแทนมนุษย์ สำมำรถท่จี ะสำมำรถ ตัดสินใจแทนมนุษย์ได้ สำมำรถนำเอำข้อมูลท่มี ีอย่ไู ปพจิ ำรณำเพ่อื หำคำตอบท่ดี ี ท่สี ุดออกมำด้วยวธิ ีกำรในกำรคดิ หำคำตอบอย่ำงมเี หตุผล และเป็ นขัน้ เป็ นตอน

แนวคดิ พืน้ ฐำนทเี่ กยี่ วข้องกบั ปัญญำประดษิ ฐ์ การศึกษากระบวนการคิดของมนุษย์ เพอ่ื ใหเ้ ขา้ ใจวา่ “ปัญญา หรือความฉลาด” เกิดจากส่ิงใด การทาใหเ้ คร่ืองจกั ร เช่นคอมพิวเตอร์หรือหุ่นยนต์ สามารถ เลียนแบบกระบวนการคิดของมนุษยไ์ ด้

ระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert System) ESทาหนา้ ท่ีเป็นที่ปรึกษาแก่ผใู้ ช้ ในการใหค้ าแนะนาท่ีตอ้ งอาศยั ความเชี่ยวชาญในบางสาขามีลกั ษณะเป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ท่ีเกบ็ รวบรวมความรู้ของผเู้ ช่ียวชาญเอาไว้ (Knowledge based)โปรแกรมจะพยายามหาคาตอบจากสิ่งท่ีผใู้ ชไ้ ดป้ ้อนเขา้ ไป หรือให้คาแนะนาท่ีไดจ้ ากกฏที่กาหนดไว้ 98 98

ระบบผู้เช่ียวชาญ (Expert System) ESกระจายความรู้ โดยเฉพาะสาขาท่ีตอ้ งอาศยั บคุ ลากรที่มีความชานาญเช่น แพทย์ นกั การเงิน นกั ธรณีวิทยาความแน่นอน เป็นการสร้างความแน่นอนและความเท่ียงตรงให้เกิดข้ึน เช่น การวิเคราะห์หลกั ทรัพย์ หรือการวิเคราะห์แหล่งแร่ เป็นตน้เตรียมการสาหรับอนาคต ลดความเสี่ยงและป้องกนั การขาดแคลนความรู้และประสบการณ์ในการตดั สินใจเม่ือเกิดความตอ้ งการข้ึน 99

ระบบผู้เช่ียวชาญ (Expert System) ES ระบบผู้เชี่ยวชำญทด่ี ี เป็นแหล่งจดั เกบ็ รวบรวมควำมรู้ของผเู้ ช่ียวชำญเฉพำะเร่ือง ขยำยขีดควำมสำมำรถในกำรตดั สินใจใหก้ บั ผบู้ ริหำรจำนวน มำกพร้อมๆ กนั เพิ่มท้งั ประสิทธิภำพและประสิทธิผลใหแ้ ก่ผทู้ ี่จะตอ้ งตดั สินใจ 100

ระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert System) ES ระบบผู้เชี่ยวชำญทด่ี ี กำรตดั สินใจแต่ละคร้ังมีควำมใกลเ้ คียงและลดควำมขดั แยง้ จน นำไปสู่มำตรฐำนกำรตดั สินใจ ลดกำรพ่งึ พำตวั บุคคล เหมำะสมต่อกำรนำไปใชเ้ ป็นเคร่ืองมือฝึกสอนและบ่มเพำะ สร้ำงนกั บริหำรมืออำชีพในองคก์ รต่อไป 101

ตวั อย่าง ระบบผู้เช่ียวชาญ (Expert System) ESดา้ นการแพทย์ดา้ นการผลิตดา้ นธรณีวิทยาดา้ นกระบวนการผลิตดา้ นกระบวนการทางานของบริษทั บตั รเครดิตดา้ นกฎหมายระหวา่ งประเทศดา้ นการคา้ ระหวา่ งประเทศ 102

ควำมสัมพนั ธ์ของระบบสำรสนเทศแบบต่ำง ๆ