เล่มที่ 1 เรื่อง ดนตรีมรดกทางวัฒนธรรม

1 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ศิลปะ (สาระดนตร)ี ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 4 1 นายนิทัศน์ ถวิลเวทิน ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ ครชู านาญการพเิ ศษ โรงเรยี นเทศบาล 8 (อนุบาลฝนั ทเี่ ป็นจรงิ ) สังกัดเทศบาลนครตรงั จงั หวัดตรงั

ก คานา รูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชีวิตวิถีใหม่ เร่ือง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้การเรียนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ (สาระดนตรี) ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 4 โดยมีจุดมุ่งหมายให้นักเรียนเข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่างสร้างสรรค์เข้าใจความ สัมพันธ์ระหว่างดนตรี ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เห็นคุณค่าของดนตรีที่เป็นมรดก ทางวฒั นธรรมภมู ิปัญญาท้องถิน่ ภูมปิ ญั ญาไทยและสากล รปู แบบการจัดการเรียนตามแนวทางชีวิตวิถใี หม่ เรอื่ ง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้การเรยี นแบบโครงงาน กลุม่ สาระการเรยี นรศู้ ิลปะ (สาระดนตร)ี ชัน้ ประถมศกึ ษา ปีท่ี 4 เลม่ ที่ 1 เรอ่ื ง ดนตรีมรดกทางวฒั นธรรม จัดทาขึ้นเพ่ือให้นักเรียนอธิบายคุณคา่ ของดนตรไี ทยได้ อธิบายการดนตรีไทยกับการประยกุ ต์ใช้ได้ อธิบายการแบ่งประเภทของ เพลงไทยได้ และใหน้ ักเรียนอธบิ ายประโยชนข์ องดนตรไี ทยได้ ขอขอบพระคุณ นายอภิรักษ์ นาคฤทธิ์ ผู้อานวยการสถานศึกษาโรงเรียนเทศบาล 8 (อนุบาลฝันท่ีเป็นจริง) คณะครูท่ีให้คาแนะนา ข้อเสนอแนะ ที่เป็นประโยชน์ในการจัดทา รูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชีวิตวิถีใหม่ เร่ือง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้ การเรียนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ (สาระดนตรี) ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 4 หวงั เป็นอยา่ งยิง่ ว่าจะเป็นประโยชนต์ อ่ นกั เรียน ครผู ูส้ อนและผทู้ ่สี นใจ นายนทิ ศั น์ ถวลิ เวทนิ

ข สารบญั หน้า คานา.................................................................................................................. ก สารบญั .............................................................................................................. ข คาช้แี จง ............................................................................................................. ค คาแนะนาการใช้................................................................................................ ง มาตรฐานและตัวชีว้ ัด ........................................................................................ จ ผังมโนทัศน์........................................................................................................ ฉ จดุ ประสงค์การเรียนรู้........................................................................................ 1 แบบทดสอบกอ่ นเรียน ...................................................................................... 2 ใบความรทู้ ่ี 1 เรือ่ ง คุณค่าของดนตรไี ทย.......................................................... 4 กิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ 1 เร่ือง คณุ คา่ ของดนตรไี ทย........................................... 7 ใบความรทู้ ี่ 2 เรอ่ื ง ดนตรีไทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ ............................................ 8 กิจกรรมการเรียนรูท้ ่ี 2 เรื่อง ดนตรไี ทยกบั การประยกุ ต์ใช้.............................. 10 ใบความรูท้ ี่ 3 เร่ือง ประเภทของเพลงไทย........................................................ 11 กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี 3 เรือ่ ง ประเภทของเพลงไทย......................................... 13 ใบความรทู้ ี่ 4 เรอื่ ง ประโยชน์ของดนตรไี ทย .................................................... 14 กิจกรรมการเรยี นรูท้ ี่ 4 เรื่อง ประโยชนข์ องดนตรีไทย ..................................... 16 แบบทดสอบหลังเรียน....................................................................................... 17 ภาคผนวก.......................................................................................................... 19 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน-หลงั เรียน.............................................................. 20 เฉลยกิจกรรมการเรียนร้ทู ี่ 1 เรือ่ ง คุณค่าของดนตรีไทย .................................. 21 เฉลยกิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 2 เรือ่ ง ดนตรไี ทยกบั การประยกุ ตใ์ ช้...................... 22 เฉลยกจิ กรรมการเรยี นร้ทู ี่ 3 เรือ่ ง ประเภทของเพลงไทย ................................ 23 เฉลยกิจกรรมการเรียนรูท้ ่ี 4 เร่อื ง ประโยชน์ของดนตรีไทย............................. 24 บรรณานุกรม..................................................................................................... 25

ค คาชีแ้ จง 1. รูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชวี ิตวถิ ใี หม่ เรือ่ ง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้ การเรียนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรยี นรูศ้ ิลปะ (สาระดนตรี) ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 4 ประกอบด้วย 5 เล่ม ดังนี้ 1.1 เลม่ ที่ 1 เรื่อง ดนตรีมรดกทางวฒั นธรรม 1.2 เล่มที่ 2 เร่ือง ดนตรไี ทยน่ารู้ 1.3 เล่มท่ี 3 เร่อื ง ความรเู้ กยี่ วกบั ดนตรีสากล 1.4 เล่มที่ 4 เรือ่ ง ดนตรีพ้นื บ้านของไทย 1.5 เล่มท่ี 5 เร่ือง โครงงานดนตรี 2. รูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชวี ิตวถิ ใี หม่ เรอ่ื ง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้ การเรียนแบบโครงงาน กลุ่มสาระการเรียนร้ศู ลิ ปะ (สาระดนตรี) ชน้ั ประถมศึกษา ปที ี่ 4 เลม่ ที่ 1 เรื่อง ดนตรมี รดกทางวฒั นธรรม ประกอบด้วย 2.1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 2.2 ใบความรทู้ ่ี 1 เร่ือง คณุ ค่าของดนตรีไทย 2.3 กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี 1 เรอ่ื ง คุณค่าของดนตรีไทย 2.4 ใบความรูท้ ี่ 2 เรื่อง ดนตรไี ทยกับการประยุกตใ์ ช้ 2.5 กิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี 2 เรอ่ื ง ดนตรไี ทยกับการประยุกตใ์ ช้ 2.6 ใบความรทู้ ี่ 3 เรื่อง ประเภทของเพลงไทย 2.7 กิจกรรมการเรยี นรูท้ ่ี 3 เรอ่ื ง ประเภทของเพลงไทย 2.8 ใบความรู้ท่ี 4 เร่ือง ประโยชนข์ องดนตรีไทย 2.9 กิจกรรมการเรียนร้ทู ่ี 4 เรือ่ ง ประโยชน์ของดนตรไี ทย 2.10 แบบทดสอบหลังเรียน 2.11 ภาคผนวก 2.12 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น-หลงั เรยี น 2.13 เฉลยกิจกรรมการเรยี นรู้ที่ 1 เร่ือง คุณค่าของดนตรไี ทย 2.14 เฉลยกจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง ดนตรีไทยกับการประยกุ ต์ใช้ 2.15 เฉลยกิจกรรมการเรยี นร้ทู ่ี 3 เร่ือง ประเภทของเพลงไทย 2.16 เฉลยกิจกรรมการเรยี นร้ทู ี่ 4 เรอื่ ง ประโยชนข์ องดนตรไี ทย 2.17 บรรณานุกรม

ง คาแนะนาการใช้ เพ่อื ใหบ้ รรลุจุดประสงคข์ องรูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชวี ติ วถิ ีใหม่ เรื่อง มรดกทางวัฒนธรรมดนตรี โดยใช้การเรยี นแบบโครงงาน กล่มุ สาระการเรียนรู้ศิลปะ (สาระดนตรี) ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 4 เล่มท่ี 1 เร่อื ง ดนตรมี รดกทางวฒั นธรรม มีขอ้ เสนอแนะใหน้ ักเรยี น ปฏิบตั ติ ามขั้นตอนดังน้ี 1. ตรวจสอบเอกสารท่ไี ดร้ ับให้ครบถ้วน 2. ทาแบบทดสอบประเมนิ ความรู้เดิมกอ่ นเรียน 3. ขณะเรยี นนกั เรยี นตอ้ งทากจิ กรรมการเรียนการสอนตามลาดับขั้นตอน ดังน้ี 3.1 ทากจิ กรรมแบ่งกลุ่มนกั เรยี น 3.2 ศึกษาความรูจ้ ากใบความรู้ 3.3 ศกึ ษาการปฏิบัตกิ จิ กรรมจากใบกิจกรรม 3.4 ปฏิบัติงานตามคาสั่งในใบกจิ กรรม 3.5 อภิปรายและสรปุ ผลของความร้ทู ่ีได้รับจากการทากจิ กรรม 4. ทาแบบทดสอบหลังเรียน

จ มาตรฐานและตัวชีว้ ดั สาระท่ี ๒ ดนตรี มาตรฐาน ศ 2.1 เขา้ ใจและแสดงออกทางดนตรอี ย่างสร้างสรรค์ วิเคราะห์ วพิ ากษว์ จิ ารณ์ คุณค่า ดนตรี ถา่ ยทอดความรู้สกึ ความคิดต่อดนตรีอยา่ งอสิ ระ ช่ืนชม และประยกุ ตใ์ ช้ในชีวิตประจาวัน มาตรฐาน ศ 2.2 เขา้ ใจความสมั พนั ธ์ระหวา่ งดนตรี ประวตั ศิ าสตร์ และวฒั นธรรม เห็นคณุ ค่า ของดนตรที ี่เปน็ มรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปญั ญาท้องถิ่น ภมู ปิ ญั ญาไทยและสากล ตวั ชว้ี ัด ศ 2.1 ป.4/6 ระบุว่าดนตรีสามารถใช้ในการสอื่ เรอ่ื งราว ศ 2.2 ป.4/6 บอกแหลง่ ทมี่ าและความสมั พันธข์ องวถิ ีชีวติ ไทย ท่ีสะทอ้ นในดนตรี สาระการเรียนรู้ และเพลงทอ้ งถ่ิน 1. คณุ ค่าของดนตรไี ทย 2. ดนตรีไทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ 3. ประเภทของเพลงไทย 4. ประโยชน์ของดนตรไี ทย สาระสาคัญ 1. คุณคา่ ของดนตรีไทยท่ปี รากฏอย่ใู นกจิ กรรมทางสงั คมไทยเป็นงานศิลปะทีม่ นษุ ย์ สรา้ งขึน้ โดยใช้เสียงเปน็ สอ่ื ในการถา่ ยทอดออกมาเป็นลีลา ทานอง อารมณข์ องเพลง ดาเนนิ ไปตามจินตนาการของนักประพนั ธ์เพลง 2. ดนตรีไทยเปน็ มรดกทางภูมปิ ัญญาทมี่ คี วามหมายและความสาคัญของคนไทย หลกั การของดนตรไี ทยมีลักษณะเช่นเดียวกบั ดนตรีของทกุ ชาตใิ นโลก คอื เปน็ ผลงานการ สรา้ งสรรค์ของนักดนตรี ท่ีมีเปา้ หมายเพ่อื ใชใ้ นกิจกรรมทางสงั คมและวัฒนธรรม 3. เพลงไทยเปน็ เพลงทีม่ แี นวทานอง เน้ือรอ้ ง จงั หวะ เสยี งประสานเปน็ เอกลกั ษณ์ เฉพาะของไทย สามารถแบ่งออกเปน็ 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ เพลงบรรเลง เพลงขบั ร้อง 4. ประโยชนข์ องดนตรไี ทย ดนตรไี ทยมคี วามสาคัญและมีความหมายต่อบคุ คลใน การพฒั นาคุณภาพจิตใจ เปน็ สอ่ื กลางของกจิ กรรมทางประเพณี ศาสนา ศลิ ปะการแสดง และเป็นสือ่ ทางสังคมท่ชี ่วยให้เกดิ การรวมกลุ่มของคนในชาติ

ฉ ผงั มโนทศั น์ เลม่ ที่ 1 เรอื่ ง ดนตรมี รดกทางวฒั นธรรม 1. คณุ คา่ ของดนตรไี ทย - ใบความรทู้ ี่ 1 เร่อื ง คณุ คา่ ของดนตรีไทย - กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี 1 เรือ่ ง คุณคา่ ของดนตรไี ทย เล่มที่ 1 เรอ่ื ง 2. ดนตรไี ทยกับการประยุกตใ์ ช้ ดนตรมี รดกทางวฒั นธรรม - ใบความร้ทู ี่ 2 เรือ่ ง ดนตรไี ทยกับ การประยกุ ต์ใช้ - กจิ กรรมการเรียนรู้ที่ 2 เร่ือง ดนตรี ไทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ 3. ประเภทของเพลงไทย - ใบความรูท้ ่ี 3 เรอื่ ง ประเภทของ เพลงไทย - กจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี 3 เร่อื ง ประเภทของเพลงไทย 4. ประโยชน์ของดนตรไี ทย - ใบความรู้ที่ 4 เรอื่ ง ประโยชน์ของดนตรีไทย - กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ่ี 4 เรอ่ื ง ประโยชนข์ องดนตรไี ทย

1 จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เมอ่ื นกั เรียนศึกษา รูปแบบการจัดการเรียนตามแนวทางชีวิตวิถีใหม่ เรื่อง มรดกทาง วฒั นธรรมดนตรี โดยใชก้ ารเรยี นแบบโครงงาน กลมุ่ สาระการเรียนรศู้ ิลปะ (สาระดนตรี) ชั้นประถม ศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 1 เรื่อง ดนตรมี รดกทางวัฒนธรรม แลว้ นักเรยี นมพี ฤตกิ รรมดงั ตอ่ ไปนี้ ดา้ นความรู้ (K) 1. นกั เรยี นอธิบายคุณค่าของดนตรไี ทยได้ 2. นักเรียนอธิบายการดนตรีไทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ได้ 3. นักเรยี นอธิบายการแบง่ ประเภทของเพลงไทยได้ 4. นกั เรยี นอธบิ ายประโยชนข์ องดนตรีไทยได้ ดา้ นทกั ษะ (P) 1. นักเรียนมคี วามสามารถในการแกป้ ัญหา 2. นกั เรียนมีความสามารถในการใหเ้ หตผุ ล 3. นักเรียนมีความสามารถในการส่ือสารและสื่อความหมาย ดา้ นคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ (A) 1. นกั เรยี นมีการรกั ความเปน็ ไทย 2. นกั เรยี นมีการใฝเ่ รียนรู้ 3. นักเรยี นมีความม่งุ มนั่ ในการทางาน

2 แบบทดสอบก่อนเรียน เลม่ ท่ี 1 เร่ือง ดนตรมี รดกทางวัฒนธรรม คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนทาเครอ่ื งหมาย  หนา้ คาตอบที่ถกู ตอ้ ง (ขอ้ ละ 1 คะแนน) 1. การพจิ ารณาคณุ คา่ และความงามของดนตรไี ทยน้นั พิจารณาไดจ้ ากอะไร ก. ภมู ปิ ัญญาและวฒั นธรรม ข. จินตนาการ ค. บทเพลงท่ปี ระพันธ์ ง. สังคม 2. ขอ้ ใดคอื ดนตรีกบั การพัฒนามนษุ ย์ ก. ทาให้เกดิ การผ่อนคลายทางรา่ งกาย จิตใจ ข. การบาบดั การเจบ็ ปว่ ยของมนษุ ย์ ค. การพัฒนาทางด้านจิตใจและอารมณ์ ง. การบาบดั ทางด้านจิตของมนษุ ย์ 3. งานมงคลสมรสควรใช้วงดนตรไี ทยใดบรรเลงในงาน ก. วงป่พี าทย์ ข. วงมโหรี ค. วงกลองยาว ง. ถูกทุกขอ้ 4. วงแตรวงควรบรรเลงในงานใด ก. งานพระราชพิธี ข. งานเทศน์มหาชาติ ค. งานศพ ง. งานอปุ สมบท 5. ข้อใดคือดนตรีกับธุรกิจ ก. การประกอบอาชพี ดนตรี ข. การบาบัดการเจ็บปว่ ยของมนษุ ย์ ค. การพัฒนาทางด้านจติ ใจและอารมณ์ ง. การพัฒนาภูมปิ ญั ญา

3 6. ข้อใดจดั อยใู่ นประเภทเพลงบรรเลง ก. เพลงเถา ข. เพลงตับ ค. เพลงใหญ่ ง. เพลงโหมโรง 7. ข้อใดจัดอย่ใู นประเภทเพลงขับร้อง ก. เพลงเกร็ด ข. เพลงเร่อื ง ค. เพลงหางเคร่อื ง ง. เพลงเดย่ี ว 8. เพลงในข้อใด ทคี่ วรนามาบรรเลงในงานมงคล ก. เพลงพญาเดนิ ข. เพลงหางเครือ่ ง ค. เพลงนกศพ ง. เพลงมหาฤกษ์ 9. เพลงในขอ้ ใด ที่ควรนามาบรรเลงในงานพระราชพธิ ี ก. เพลงมหาฤกษ์ ข. เพลงนางหงส์ ค. เพลงสาธุการ ง. เพลงนางหนา่ ย 10. ประโยชนข์ องดนตรดี า้ นการแพทย์คอื อะไร ก. บรรเลงใหผ้ ู้ปว่ ยหลงั การผ่าตัดแล้วฟัง ชว่ ยทุเลาอาการเจ็บปวดไดด้ ี ข. ใช้ดนตรีบรรเลงให้ผูป้ ่วยทางจติ อารมณด์ ีขนึ้ ค. ใช้ดนตรบี รรเลงใหผ้ ู้ป่วยที่พิการมีกาลงั ใจท่ีดขี ้ึน ง. ใช้ดนตรีบรรเลงให้ผ้ปู ่วยหายไวข้ึน

4 ใบความรทู้ ี่ 1 เรอ่ื ง คณุ ค่าของดนตรีไทย เพื่อนๆ ทราบหรือไม่การแสดงดนตรีและ นาฏศิลป์ไทยมีคุณคา่ และความสาคญั ตอ่ ตวั นกั เรยี น และประเทศชาตอิ ย่างไรบ้าง ดนตรีเป็นงานศิลปะที่มนุษย์สร้างขึ้น โดยใช้เสียงเป็นส่ือใน การถ่ายทอดออกมาเป็นลีลา ทานอง อารมณ์ของเพลงดาเนินไป ตามจนิ ตนาการของนักประพันธ์เพลง นับเป็นสิ่งที่มคี ุณค่าต่อมนุษย์ ในการปรุงแต่งชีวติ ให้มีความสุข ภาพ : ดนตรีเป็นงานศลิ ปะท่มี นษุ ยส์ รา้ งขึน้ ใช้เสียงเปน็ ส่อื ในการถ่ายทอดออกมาเปน็ ลลี า ทานอง ทม่ี า : https://sites.google.com/site/vanvisine/ ดนตรีไทย เปน็ ภมู ิปญั ญาทางวฒั นธรรมของคนไทยท่ี สรา้ งสรรค์ทัง้ รปู แบบบทเพลง เคร่ืองดนตรี วธิ ีบรรเลงวิธขี ับ รอ้ งและการนามาใช้ในโอกาสตา่ ง ๆ อย่างเหมาะสม นอกจากน้ีดนตรีไทยมีความสาคัญในการปรุงแต่ง อารมณ์ความรู้สกึ และการประกอบกิจกรรมตามความเชื่อ พิธีกรรมตา่ ง ๆ

5 คุณค่าของดนตรีไทยที่ปรากฏอยู่ในกิจกรรมทางสังคมไทย คณุ ค่าของดนตรีไทยปรากฏอยใู่ นกิจกรรมการบรรเลงในงานพิธตี า่ ง ๆ ดงั นี้ 1. ดนตรีไทยที่เก่ยี วกับพระราชพิธี เชน่ วงปี่พาทย์ ใช้บรรเลงในงานท่ีพระมหากษัตริย์ เสดจ็ ทรงบาเพญ็ พระราชกศุ ล วงกลองแขก บรรเลงในกระบวนพยุหยาตราชลมารค การประโคมวงป่พี าทยน์ างหงสใ์ นงานพระเมรุ เปน็ ต้น เป็นตน้ ภาพ : ดนตรีไทยใช้บรรเลงในกระบวนพยุหยาตราชลมารค ท่มี า : http://oknation.nationtv.tv/blog/klongmusium/2020/11/04/entry-1 2. ดนตรีไทยที่เก่ยี วกบั ศาสนา เช่น วงปพ่ี าทย์ บรรเลงในงานเทศน์มหาชาติ วงกลองยาว หรอื วงแตรวง ใชบ้ รรเลงในงานอุปสมบท เปน็ ต้น ภาพ : ดนตรีไทยใชบ้ รรเลงในงานอุปสมบท ทม่ี า : http://xn--12cma5ezbijs5cyccc46a.com การท่ีจะมีดนตรีบรรเลงประกอบในงานท่ีจะจัดให้ มีข้ึนน้ัน จะยึดถือแบบแผนที่สมัยโบราณได้เคยใช้กันมา จนเป็นประเพณี

6 3. ดนตรีไทยท่ีเกี่ยวกับกิจกรรมท่ัวไป เช่น วงมโหรี วงเครื่องสาย ใช้บรรเลงในงาน มงคลสมรส วงปพ่ี าทย์ ใชบ้ รรเลงประกอบการแสดงโชน ละคร ลิเก ฯลฯ เปน็ ต้น ภาพ : ใชบ้ รรเลงในงานมงคลสมรส ทม่ี า : http://www.klongyawthailand.net/?page_id=132 คณุ คา่ ของดนตรีไทยที่แสดงออกถึงวัฒนธรรมของไทย คุณคา่ ของดนตรีไทยทแ่ี สดงออกถึงวฒั นธรรมของไทย จาแนกได้ 2 ด้าน คอื 1. ด้านรูปธรรม เครอ่ื งดนตรีไทยมีทง้ั เคร่ืองดีด เครอื่ งสี เครือ่ งตี และเครอ่ื งเปา่ เครือ่ งดนตรีเหลา่ น้ีครูดนตรีในอดีตได้ใช้หลักการในการเลือกเครื่องดนตรีใหม้ ีความสอดคล้อง กนั เพ่ือประสมเป็นวงดนตรี 2. ดา้ นนามธรรม รสของเพลงท่ีเปน็ ผลมาจากทานองเพลงไทย ท่ีเกิดจารบรรเลง จนก่อให้เกิดอารมณ์และความรสู้ ึกวา่ เพลงน้ันมีความเสนาะ ไพเราะ สนกุ สนาน เพลิดเพลนิ อารมณ์ โศกเศรา้ การเข้าถึงคุณคา่ และความงามของดนตรีไทย การเขา้ ถงึ คณุ ค่าและความงามของดนตรีไทยสามารถทาได้ ดังน้ี 1. การศกึ ษาทาความเขา้ ใจเร่ืองราวและเนือ้ หาสาระต่างๆ ของดนตรีไทย เช่น เครื่อง ดนตรี วงดนตรีเพลงไทย นักประพันธ์เพลง ศลิ ปนิ เพลงไทย เปน็ ต้น 2. การฟงั เพลงไทยด้วยความตั้งใจ ฟงั แลว้ ฝึกสังเกตทานองเพลง จงั หวะอารมณ์ เพลง ฟงั จนเข้าใจรายละเอียดของเพลง 3. การขับรอ้ งเพลงหรอื บรรเลงเครื่อง ดนตรีไทยใหไ้ ดอ้ ยา่ งน้อย 1 ชนดิ

7 กิจกรรมการเรยี นรูท้ ี่ 1 เรือ่ ง คณุ ค่าของดนตรีไทย ตวั ช้ีวดั ชั้นปี ศ 2.2 ป.4/6 บอกแหล่งที่มาและความสัมพันธ์ของวิถีชวี ติ ไทย ท่ีสะทอ้ นใน ดนตรีและเพลงทอ้ งถน่ิ คาชแ้ี จง : ใหน้ ักเรียนเขยี นแผนผงั ความคิดสรปุ ความรู้ เรอ่ื ง คุณค่าของเพลงไทย

8 ใบความร้ทู ่ี 2 เรื่อง ดนตรีไทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ ดนตรีไทยเปน็ มรดกทางภมู ปิ ญั ญาและวฒั นธรรมท่ีมี ความหมายและความสาคัญของคนไทย หลักการของดนตรไี ทยมลี ักษณะเช่นเดียวกบั ดนตรีของทุกชาตใิ นโลก คือ เปน็ ผลงานการสร้างสรรค์ของนกั ดนตรี ทม่ี ีเป้าหมายเพอื่ ใชใ้ นกิจกรรมทาง สังคมและวฒั นธรรม ต้งั แต่ในระดับส่วนบคุ คล ระดบั สังคมขนาดย่อยทส่ี ุดไป จนใหญท่ ี่สุด คอื ในระดบั โลก 1. ดนตรีกบั การพัฒนามนุษย์ เป็นการพัฒนาทางด้านจิตใจและอารมณ์ เพอ่ื นาไปสู่ สนุ ทรียภาพและการเห็นคุณคา่ ของชวี ติ ภาพ : ดนตรีกบั การพฒั นาทางดา้ นจิตใจและอารมณ์ ทมี่ า : http://www.culture.go.th/culture 2. ดนตรไี ทยกบั การผ่อนคลาย การนาดนตรมี าใช้ เพ่อื เบีย่ งเบนความสนใจจาก ความเจบ็ ปวดไปสู่ความสุข โดยเฉพาะจงั หวะเรว็ -ชา้ ทาใหเ้ กดิ การผอ่ นคลายทางร่างกาย จติ ใจ ทาใหค้ วามวิตกกังวล ความกลวั ลดลงและยงั สามารถปดิ ก้ันวงจรของการรับรู้ความ เจ็บปวดทาให้ความเจ็บปวดลดลงได้ 3. ดนตรีกบั การบาบดั การเจบ็ ปว่ ยของมนษุ ย์ จาแนกได้ 2 ลกั ษณะ คอื อาการ เจบ็ ปว่ ยทางกาย และอาการเจบ็ ปว่ ยทางใจ สาหรับในส่วนของดนตรี สามารถนามาบาบัด ผปู้ ว่ ยทีเ่ รยี กว่า “ดนตรบี าบัด” ซึง่ ใชบ้ าบดั ทงั้ ทางกายและจิตใจ

9 4. ดนตรกี บั การศกึ ษา ในหลายสังคมและวฒั นธรรมถอื ว่าดนตรีเปน็ วิชาของชน ช้ันสูงและนักปราชญร์ าชบัณฑติ ดนตรบี างประเภทไดร้ บั การพฒั นาไปตามภูมิปญั ญาของ นกั ปราชญท์ างดนตรี เช่น ดนตรจี ีน ดนตรอี ินเดีย เปน็ ต้น 5. ดนตรีกบั การโฆษณาและประชาสมั พันธ์ การโฆษณา หมายถึง การบอกกลา่ ว การเผยแพร่ขอ้ มูลให้ผอู้ ื่นทราบ เชน่ การโฆษณาสนิ ค้า เปน็ ตน้ สว่ นการประชาสัมพนั ธ์ หมายถึง การส่อื สารข้อมูลตา่ งๆ ใหร้ บั รู้และเข้าใจถกู ต้องตรงกัน การใช้ดนตรีในการโฆษณา และประชาสมั พันธ์ของไทยปรากฏหลักฐานมาตง้ั แต่สมยั อยธุ ยา เรยี กวา่ “ตฆี ้องรอ้ งปา่ ว” 6. ดนตรกี บั ธุรกจิ การประกอบอาชพี ดนตรใี นปัจจุบนั ไม่ไดจ้ ากดั อยทู่ ่ศี ลิ ปนิ ผสู้ ร้าง ผลงานการประพนั ธ์เพลงแตย่ ังรวมไปถงึ การเปน็ นกั ดนตรี นักรอ้ ง วาทยกรทีท่ าหน้าท่ี อานวยการใหจ้ ังหวะวงดนตรี ผเู้ รียบเรยี งเพลงหรอื ผู้รับจ้างบรรเลงดนตรใี นรปู ของคณะ ดนตรี ดงั ท่ปี รากฏในงานมงคลสมรส งานเฉลิมฉลองตา่ งๆ ภาพ : ดนตรีกบั ธรุ กิจในงานมงคลสมรส ท่ีมา : https://www.facebook.com/bulandanmekthaimusic/photos/

10 กิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี 2 เร่ือง ดนตรไี ทยกบั การประยกุ ตใ์ ช้ ตวั ชวี้ ดั ชน้ั ปี ศ 2.1 ป.4/6 ระบวุ ่าดนตรสี ามารถใชใ้ นการสื่อเรื่องราว คาชแี้ จง : ให้นักเรียนเสนอแนะวธิ กี ารนาดนตรไี ทยไปประยุกตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาวัน มา 1 วธิ ีพร้อมยกตวั อยา่ งประกอบ (ขอ้ ละ 1 คะแนน ) นักเรียนจะนาดนตรีไทยไปประยุกตใ์ ช้กบั ............................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

11 ใบความรทู้ ี่ 3 เรอ่ื ง ประเภทของเพลงไทย เพลงไทยเปน็ เพลงท่มี ีแนวทานอง เนอ้ื ร้อง จังหวะ และเสยี งประสานเปน็ เอกลกั ษณ์ เฉพาะของไทย เพลงไทยสามารถแบง่ ออกเปน็ 2 ประเภทใหญ่ๆ คอื 1. เพลงบรรเลง เพลงท่ใี ช้เครือ่ ง ดนตรบี รรเลงมแี ตท่ านอง ไม่มกี ารขบั รอ้ ง ประกอบ เชน่ - เพลงโหมโรง - เพลงหน้าพาทย์ - เพลงเรื่อง - เพลงหางเครื่อง ภาพ : การบรรเลงดนตรไี ทย 2-.เเพพลลงงเขดับย่ี รว้อง หมายถึง เพลงทน่ี ิยม ท่ีมา : http://www.culture.go.th/culture นามาขับร้องประกอบการบรรเลงดนตรี กลา่ วคือร้องแล้วมีดนตรีรับ หรอื ร้องคลอไป กบั ดนตรี เชน่ - เพลงเถา - เพลงตบั - เพลงใหญ่ ภาพ : การขบั รอ้ งเพลงไทย - เพลงเกร็ด ท่ีมา : http://www.culture.go.th/culture การจาแนกเพลงไทย การจาแนกเพลงไทยออกตามกจิ กรรมหรือสถานการณ์ตา่ งๆ สามารถสรุปได้ ดังนี้ 1. เพลงในพระราชพธิ ี เพลงที่ใช้บรรเลงต้องดาเนนิ ไปตาม ระเบียบการใช้เพลง เช่น งานทอดผ้าพระกฐิน หรืองานท่ีเกี่ยวเน่ืองด้วยพระพุทธศาสนา วงดนตรจี ะบรรเลง เพลงสาธุการ เพลงกราวใน และเพลงเรื่อง หากเป็นงานจรดพระนงั คัลแรก ภาพ : การบรรเลงเพลงไทยในงานทอดผ้าพระกฐิน นาขวัญ จะบรรเลง เพลงพญาเดิน เป็นตน้ ที่มา : http://www.thaipoliceband.org/

12 2. เพลงในงานมงคล เพลงท่บี รรเลงตอ้ งเหมาะสมกบั งาน เชน่ งานทาบุญเลย้ี งพระ มกี ารสวดมนต์เย็น - ฉัน เช้า เพลงที่บรรเลง คอื เพลงชดุ โหมโรงเย็น เพลงพระฉัน งานทาขวัญบวชนาค เพลงชุดโหม โรงเช้า เพลงท่ีเกี่ยวกับฤกษย์ ามเพลงบรรเลง ภาพ : การบรรเลงเพลงไทยในงานการทาบญุ เล้ียงพระ เช่น เพลงมหาฤกษ์ เพลงมหาชัย เปน็ ตน้ ทม่ี า : https://www.bloggang.com/m/viewdiary. 3. เพลงในงานอวมงคล เพลงท่ีบรรเลงจะแตกต่างกันไปตามลักษณะของวงดนตรีที่บรรเลง เชน่ เพลงไฟชุม เพลงบัวลอย เพลงนางหน่าย เพลงแรง้ กระพือปีก เพลงกาจับปากโลง เพลงนางหงส์ หาก เปน็ วงปพ่ี าทย์มอญจะบรรเลง เพลงเชิญศพ เพลงนกศพ เพลงประจาวดั เป็นต้น ภาพ : การบรรเลงเพลงไทยในงานอวมงคล ที่มา : https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_1549114 4. เพลงประกอบการแสดง วงดนตรีจะบรรเลงเพลงให้สอดคลอ้ งกับบทที่กาหนดไว้ หรอื อาจบรรเลงรบั - ส่ง ตวั แสดงตามบทบาท ใช้บรรเลงประกอบกิรยิ าสมมติของตัวละคร ซง่ึ จะบรรยายถึงสถานท่ี เหตกุ ารณ์ รปู รา่ ง ลกั ษณะ อารมณ์ ความรสู้ กึ ของตวั ละครรวมถึงความเป็นมาของเน้ือเรอื่ งด้วย ภาพ : การบรรเลงเพลงไทยประกอบการแสดง ท่มี า : https://cca.chula.ac.th/protocol/thai-music-performances.html

13 กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ 3 เร่อื ง ประเภทของเพลงไทย ตวั ชีว้ ดั ชน้ั ปี ศ 2.2 ป.4/6 บอกแหล่งที่มาและความสมั พนั ธ์ของวิถีชวี ิตไทย ที่สะทอ้ นใน ดนตรแี ละเพลงทอ้ งถ่นิ คาชแ้ี จง : ใหน้ ักเรยี นตอบคาถามทก่ี าหนดให้ถูกต้อง (ขอ้ ละ 2 คะแนน ) 1. เพลงไทยสามารถแบง่ ออกได้ก่ีประเภท ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... .2....เ.พ...ล...ง.ใ..น..พ...ร..ะ..ร..า..ช...พ..ธิ...ีใ.ช..้บ...ร..ร..เ.ล...ง.ใ..น..ง..า..น...อ..ะ..ไ..ร..บ...้า..ง.................................................................... .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 3.....ใ..ห..้น...ัก..เ..ร..ีย..น...อ..ธ..บิ...า..ย..ค...ว..า..ม..ห...ม..า..ย...เ.พ...ล..ง..ใ.น...ง..า..น..ม...ง.ค...ล.......................................................... .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .4....ใ..ห..้น...กั..เ..ร..ยี ..น...บ..อ...ก..ช..่อื...เ.พ...ล..ง..ใ..น..ง..า..น..อ...ว..ม..ง..ค...ล..ม...า...3...เ..พ..ล...ง..................................................... .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. 5......ใ..ห..น้...กั ..เ..ร.ีย...น..อ...ธ..บิ..า...ย..ค..ว..า..ม...ห..ม...า..ย..เ.พ...ล...ง.ป...ร..ะ..ก...อ..บ...ก..า..ร..แ..ส...ด..ง..................................................... ...................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................

14 ใบความรูท้ ี่ 4 เรอื่ ง ประโยชน์ของดนตรีไทย ประโยชนข์ องดนตรีไทย 1. เสยี งดนตรีเป็นสิ่งท่กี ลอ่ มหัวใจของคนใหอ้ อ่ นโยน เยอื กเยน็ ดบั ทกุ ข์ไดช้ ่ัวขณะ ปลุกใจให้ร่ืนเริงกล้าหาญ สงิ่ เหล่าน้ยี ่อมเกิดแก่บุคคลผฟู้ งั ทัว่ ๆไป 2. เป็นเครื่องท่ที าใหโ้ ลกครึกคร้ืน 3. การแสดงมหรสพต่างๆ เปน็ ต้นวา่ โขนละคร ดนตรกี ็เปน็ ผ้ปู ระกอบให้นา่ ดู สนกุ สนานขึ้นสมอารมณ์ผดู้ ูและผู้แสดง 4. ทาความสมบรู ณ์ใหแ้ กฤ่ กษแ์ ละพธิ ตี า่ งๆ ทง้ั ของประชาชนและของชาติ 5. ทาใหโ้ ลกเหน็ วา่ ชาติไทยมวี ฒั นธรรมเปน็ อันดี ชาติใดท่ีมวี ฒั นธรรมของตนอยู่ อยา่ งดียอ่ มเป็นท่ียกย่องของชาติทั้งหลาย ภาพ : คุณค่าของดนตรีไทย ทมี่ า : https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/ ประโยชนข์ องดนตรีไทยตอ่ เดก็ 1. ดนตรชี ว่ ยพัฒนาทางดา้ นร่างกาย จะสงั เกตเหน็ ได้วา่ เมอื่ เดก็ ไดย้ ินเสยี งดนตรีท่ี มที านองและจงั หวะทีส่ นกุ เด็กก็จะกระโดดโลดเต้น เคลอ่ื นไหวร่างกายตามเสียงดนตรี อยา่ งมคี วามสขุ ซึง่ เป็นการชว่ ยให้เดก็ ๆมีรา่ งกายแขง็ แรงเพราะไดบ้ รหิ ารกลา้ มเนอ้ื ทุกส่วน ร่างกาย เชน่ แขน ขา นวิ้ มือ คอ ไหล่

15 2. ดนตรีช่วยพัฒนาทางด้านอารมณ์และจิตใจ อารมณ์ความรู้สึกของคน มีข้ึนมี ลงคล้ายท่วงทานองของเสียงดนตรี ดนตรีท่ีมีจังหวะช้าจะทาให้เด็กมีอารมณ์ผ่อนคลาย สงบ มีสมาธิ และชว่ ยกลอ่ มเกลาจิตใจให้อ่อนโยน ในขณะที่ดนตรีทม่ี ีจังหวะเรว็ จะทาให้ เดก็ ๆมีอารมณแ์ จ่มใส และมจี ิตใจที่เบกิ บาน 3. ดนตรชี ่วยพฒั นาทางดา้ นสังคม กิจกรรมดนตรีแบบกลุ่ม คอื การที่เด็กๆไดท้ า กจิ กรรมดนตรรี ่วมกบั ผอู้ ่นื การตง้ั วงดนตรี เล่นกับคุณพอ่ คุณแมพ่ ี่ๆน้องๆในบ้านหรือกับ เพื่อนๆท่โี รงเรยี น เปน็ การชว่ ยสง่ เสริมให้เดก็ ๆได้ รจู้ ักการปรบั ตัวเขา้ กับผู้อื่นและได้เรยี นรู้ การทางานร่วมกับผู้อื่นได้ดีข้ึน 4. ดนตรีชว่ ยพฒั นาทางดา้ นสติปญั ญา - ดนตรีช่วยพัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์ เช่นเมอื่ เดก็ ไดฟ้ ังหรือรอ้ งเพลงที่มีเนือ้ หา เก่ยี วกบั เร่อื งของจานวน และ การนับ หรอื การทเ่ี ดก็ ไดห้ ัดอา่ นโนต้ ดนตรี - ดนตรีชว่ ยพัฒนาความคิดสรา้ งสรรค์ เดก็ ได้คดิ คน้ วิธเี ล่นเคร่ืองดนตรีประเภทต่างๆ หรอื การท่เี ดก็ แต่งเน้ือเพลงหรอื ทานองเพลง ดว้ ยตวั ของเขาเอง ภาพ : ดนตรีช่วยพัฒนาทางด้านสังคม ไดท้ ากจิ กรรมดนตรีร่วมกับผอู้ ื่น ที่มา : http://art.pccm.ac.th/web2014/2014-11-05-08-50-55 น่ีคอื คุณประโยชน์ของดนตรี แตก่ ารทจ่ี ะก่อใหเ้ กดิ ประโยชนน์ ้นั ๆขึน้ ไดอ้ ย่างจริงจัง นักดนตรีจะตอ้ งปฏิบัติตน ให้สมควรแก่ฐานะ อีกประการหน่งึ ด้วย

16 กจิ กรรมการเรียนรทู้ ่ี 4 เรอ่ื ง ประโยชนข์ องดนตรีไทย ตวั ชีว้ ดั ชนั้ ปี ศ 2.1 ป.4/6 ระบวุ า่ ดนตรีสามารถใช้ในการสื่อเร่อื งราว คาชีแ้ จง : ใหน้ กั เรยี นบอกประโยชนข์ องดนตรีไทยมา 5 ข้อ (ขอ้ ละ 2 คะแนน ) 1. .............................................................. ................................................................... ................................................................... 2. ...................................................... 3. ..................................................... .......................................................... ......................................................... .......................................................... ......................................................... ประโยชน์ ของดนตรไี ทย 4. ................................................... 5. .................................................... ........................................................ ......................................................... ........................................................ ........................................................ ตง้ั ใจทากจิ กรรมการเรียนรู้ กนั นะเพอื่ นๆ ทกุ คน

17 แบบทดสอบหลังเรยี น เลม่ ที่ 1 เร่ือง ดนตรมี รดกทางวฒั นธรรม คาช้แี จง ให้นักเรยี นทาเครื่องหมาย  หน้าคาตอบทถี่ ูกตอ้ ง (ข้อละ 1 คะแนน) 1. วงแตรวงควรบรรเลงในงานใด ก. งานพระราชพธิ ี ข. งานเทศน์มหาชาติ ค. งานศพ ง. งานอปุ สมบท 2. ข้อใดคอื ดนตรีกับธุรกจิ ก. การประกอบอาชพี ดนตรี ข. การบาบดั การเจบ็ ปว่ ยของมนุษย์ ค. การพฒั นาทางด้านจติ ใจและอารมณ์ ง. การพฒั นาภูมปิ ัญญา 3. การพจิ ารณาคุณค่าและความงามของดนตรีไทยนัน้ พจิ ารณาไดจ้ ากอะไร ก. ภมู ปิ ัญญาและวัฒนธรรม ข. จินตนาการ ค. บทเพลงทป่ี ระพนั ธ์ ง. สังคม 4. ขอ้ ใดคอื ดนตรีกับการพัฒนามนุษย์ ก. ทาใหเ้ กดิ การผ่อนคลายทางร่างกาย จิตใจ ข. การบาบดั การเจบ็ ปว่ ยของมนุษย์ ค. การพฒั นาทางดา้ นจติ ใจและอารมณ์ ง. การบาบดั ทางด้านจิตของมนุษย์ 5. งานมงคลสมรสควรใชว้ งดนตรไี ทยใดบรรเลงในงาน ก. วงป่พี าทย์ ข. วงมโหรี ค. วงกลองยาว ง. ถูกทกุ ข้อ

18 6. เพลงในข้อใด ท่คี วรนามาบรรเลงในงานพระราชพิธี ก. เพลงมหาฤกษ์ ข. เพลงนางหงส์ ค. เพลงสาธกุ าร ง. เพลงนางหน่าย 7. ประโยชนข์ องดนตรีดา้ นการแพทย์คอื อะไร ก. บรรเลงให้ผู้ป่วยหลังการผ่าตดั แลว้ ฟงั ชว่ ยทุเลาอาการเจ็บปวดได้ดี ข. ใช้ดนตรีบรรเลงใหผ้ ูป้ ว่ ยทางจิตอารมณด์ ขี ้ึน ค. ใช้ดนตรีบรรเลงให้ผปู้ ่วยท่ีพิการมกี าลังใจที่ดขี ้ึน ง. ใช้ดนตรีบรรเลงใหผ้ ปู้ ่วยหายไวขน้ึ 8. ข้อใดจัดอยใู่ นประเภทเพลงบรรเลง ก. เพลงเถา ข. เพลงตับ ค. เพลงใหญ่ ง. เพลงโหมโรง 9. ข้อใดจัดอยู่ในประเภทเพลงขบั รอ้ ง ก. เพลงเกร็ด ข. เพลงเร่อื ง ค. เพลงหางเครื่อง ง. เพลงเดีย่ ว 10. เพลงในขอ้ ใด ทีค่ วรนามาบรรเลงในงานมงคล ก. เพลงพญาเดนิ ข. เพลงหางเครื่อง ค. เพลงนกศพ ง. เพลงมหาฤกษ์

19 ภาคผนวก

20 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน 1. ก 2. ค 3. ข 4. ง 5. ก 6. ง 7. ก 8. ง 9. ค 10. ข เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น 1. ง 2. ก 3. ก 4. ค 5. ข 6. ค 7. ข 8. ง 9. ก 10. ง ทาข้อสอบถกู ตอ้ ง กันบา้ งไหมครบั เพื่อนๆ

21 คตาวั ชชแี้ ี้วจดั งช:ั้นใปหีน้ ศเักฉเ2ลร.ยีย2นกปเจิข.4ียกน/ร6แรผมบนกอผกางั แรคเหวราลียมง่ นคทรดิ่ีมู้ทสารแี่ ปุ1ลคะเวคราวอื่มางรมู้ สเครมั ณุอ่ื พงคันค่าธุณข์ขคออ่างงขวดอถิ นงีชเตวีพิตรลไีไงททไทยยยท่สี ะท้อนใน ดน1ต. รดแีนลตะรเไี พทลยงททีเ่ อ้กงี่ยถว่ินกบั 2. ดนตรไี ทยท่ีเกยี่ วกบั 3. ดนตรีไทยทเี่ ก่ียวกับ พระราชพธิ ี ศาสนา กิจกรรมท่วั ไป คณุ คา่ ของดนตรไี ทยทป่ี รากฏอยใู่ น กจิ กรรมทางสังคมไทย คุณค่า ของดนตรีไทย คุณค่าของดนตรีไทยท่ีแสดงออก ถงึ วฒั นธรรมของไทย 1. ดา้ นรปู ธรรม เครือ่ งดนตรีไทยมที ั้ง 2. ดา้ นนามธรรม รสของเพลงทเี่ ป็นผล เครอ่ื งดดี เครอ่ื งสี เครอ่ื งตี เครื่องเปา่ มาจากทานองเพลงไทย

22 เฉลยกจิ กรรมการเรียนรู้ที่ 2 เรอ่ื ง ดนตรไี ทยกับการประยกุ ตใ์ ช้ ตวั ช้วี ดั ชั้นปี ศ 2.1 ป.4/6 ระบวุ า่ ดนตรสี ามารถใช้ในการสอ่ื เรื่องราว คาช้แี จง : ใหน้ ักเรยี นเสนอแนะวธิ ีการนาดนตรีไทยไปประยกุ ต์ใช้ในชวี ติ ประจาวนั มา 1 วธิ ีพรอ้ มยกตวั อยา่ งประกอบ (ขอ้ ละ 10 คะแนน ) นกั เรยี นจะนาดนตรีไทยไปประยกุ ต์ใชก้ บั ............................................................................. ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... พจิ ารณาตามคาตอบของนกั เรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินจิ ของครูผสู้ อน

23 เฉลยกิจกรรมการเรียนรทู้ ี่ 3 เรือ่ ง ประเภทของเพลงไทย ตวั ช้วี ดั ช้ันปี ศ 2.2 ป.4/6 บอกแหลง่ ทมี่ าและความสัมพนั ธข์ องวิถชี วี ิตไทย ทสี่ ะทอ้ นใน ดนตรีและเพลงทอ้ งถน่ิ คาชี้แจง : ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามทก่ี าหนดใหถ้ กู ต้อง (ขอ้ ละ 2 คะแนน ) 1. เพลงไทยสามารถแบง่ ออกไดก้ ่ีประเภท ..............เ.พ...ล..ง..ไ.ท...ย..เ.ป..็น...เ.พ...ล..ง..ท..มี่..แี...น..ว..ท...า..น..อ..ง...เ.น...ือ้ ..ร..อ้..ง...จ..งั..ห...ว..ะ...แ..ล..ะ...เ.ส..ีย..ง..ป..ร..ะ..ส...า.น...................... ...เ..ป..น็...เ.อ...ก..ล..ัก...ษ...ณ...์เ.ฉ...พ..า..ะ..ข...อ..ง..ไ..ท..ย....เ.พ...ล..ง..ไ..ท..ย...ส..า..ม..า..ร..ถ...แ..บ...่ง.อ...อ..ก...เ.ป..น็....2....ป...ร..ะ..เ.ภ...ท..ใ..ห..ญ....ๆ่ ...ค...อื .... ...............1.....เ..พ..ล...ง..บ..ร..ร..เ.ล...ง.................................................................................................. ...............2.....เ..พ..ล...ง..ข..บั ...ร..้อ..ง................................................................................................... 2. เพลงในพระราชพิธีใชบ้ รรเลงในงานอะไรบ้าง ..............ง..า..น..ท...อ..ด..ผ...า้ .พ...ร..ะ..ก..ฐ..นิ....ง..า..น...ท..่ีเ..ก..่ีย..ว..เ..น..่ือ...ง..ด..้ว..ย..พ...ร..ะ..พ...ุท...ธ..ศ...า..ส..น...า...ง..า.น...จ..ร..ด..พ...ร..ะ..น..ัง..ค..ัล..... ....แ..ร..ก...น..า..ข...ว..ัญ.................................................................................................................... ........................................................................................................................................ .3.....ใ..ห..้น...ัก..เ..ร..ยี ..น...อ..ธ..ิบ...า..ย..ค...ว..า..ม..ห...ม..า..ย...เ.พ...ล..ง..ใ.น...ง..า..น..ม...ง.ค...ล.......................................................... ............เ.พ...ล..ง..ท..บ่ี...ร..ร.เ..ล..ง..ต..้อ..ง..เ.ห...ม..า..ะ..ส..ม..ก...บั ..ง..า..น....เ.ช..น่....ง.า..น...ท..า..บ...ุญ...เ.ล..้ยี..ง..พ...ร.ะ....ม..ีก..า..ร..ส..ว..ด...ม..น..ต...์เ.ย..น็....-.. .ฉ...ัน..เ.ช...า้ ...เ.พ..ล...ง.ท...่บี...ร.ร..เ.ล...ง..ค...อื ...เ.พ...ล..ง..ช..ดุ..โ..ห..ม...โ.ร..ง.เ.ย...็น...เ.พ...ล..ง..พ...ร.ะ..ฉ...ัน...ง..า..น..ท...า..ข..ว..ัญ...บ...ว.ช...น..า..ค...เ.พ...ล..ง..ช..ุด..โ.หม .โ..ร..ง..เ.ช..้า....เ.พ...ล..ง..ท...เี่ .ก..ี่ย...ว..ก..ับ...ฤ..ก...ษ..ย์...า..ม..เ.พ...ล..ง..บ...ร..ร..เ.ล..ง...เ..ช..น่....เ.พ...ล..ง..ม...ห..า..ฤ...ก..ษ...์ .เ.พ...ล...ง.ม...ห..า..ช...ยั ...เ.ป...็น...ต..น้. 4......ใ..ห..้น...ัก..เ..ร..ีย..น...บ..อ...ก..ช..อ่ื...เ.พ...ล..ง..ใ..น..ง..า..น..อ...ว..ม..ง..ค...ล..ม...า...3...เ..พ..ล...ง..................................................... ............เ.พ...ล..ง..แ..ร..ง้ ..ก..ร..ะ..พ..ือ...ป..ีก....เ.พ...ล..ง..ก..า..จ..บั ..ป...า..ก..โ.ล...ง...เ.พ..ล...ง.น...า..ง.ห...ง..ส..์........................................... ........................................................................................................................................ 5.....ใ..ห..น้...ัก..เ..ร..ีย..น...อ..ธ..บิ...า..ย..ค..ว..า..ม...ห...ม..า..ย..เ..พ..ล...ง..ป..ร..ะ..ก...อ..บ...ก..า..ร..แ..ส...ด..ง................................................ .............ว..ง..ด..น...ต..ร..จี...ะ..บ..ร..ร..เ.ล...ง..เ.พ...ล..ง..ใ.ห...ส้ ..อ...ด..ค..ล...อ้..ง..ก..ับ...บ...ท..ท...กี่...า..ห..น...ด..ไ.ว...้ .ห...ร..อื..อ..า..จ...บ..ร..ร..เ.ล...ง..ร..ับ...-...ส..่ง...... .ต...วั ..แ..ส...ด..ง..ต..า..ม...บ...ท..บ...า..ท....ใ.ช...บ้ ..ร..ร..เ.ล...ง..ป..ร..ะ..ก...อ..บ...ก..ริ..ยิ...า..ส..ม...ม..ต..ขิ...อ..ง..ต..วั..ล...ะ..ค..ร....ซ..ึ่ง..จ..ะ..บ...ร..ร..ย..า..ย..ถ...งึ ..ส..ถ..านที่ .เ.ห...ต..กุ...า.ร..ณ....์ .ร..ูป..ร..่า..ง...ล..ัก...ษ..ณ...ะ....อ..า..ร..ม..ณ...์.ค...ว..า.ม...ร..สู้ ..กึ..ข..อ...ง.ต...วั ..ล..ะ..ค..ร..ร..ว..ม..ถ..ึง..ค..ว..า..ม..เ.ป...็น...ม..า..ข..อ..ง..เ.น..อื้...เ.ร..อ่ื ..ง.ด้วย ........................................................................................................................................

24 เฉลยกจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ 4 เร่อื ง ประโยชนข์ องดนตรไี ทย ตัวชว้ี ดั ชั้นปี ศ 2.1 ป.4/6 ระบวุ ่าดนตรีสามารถใชใ้ นการสื่อเรือ่ งราว คาชแ้ี จง : ให้นกั เรียนบอกประโยชนข์ องดนตรีไทยมา 5 ขอ้ (ขอ้ ละ 2 คะแนน ) 1. .............................................................. ................................................................... ................................................................... 2. ...................................................... 3. ..................................................... .......................................................... ......................................................... .......................................................... ......................................................... ประโยชน์ ของดนตรีไทย 4. ................................................... 5. .................................................... ........................................................ ......................................................... ........................................................ ........................................................ พจิ ารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดลุ ยพนิ จิ ของครผู ู้สอน ตัง้ ใจทากจิ กรรมการเรยี นรู้ กนั นะเพอ่ื นๆ ทุกคน

25 บรรณานกุ รม กฤชกร เพชรนอก. 2561. เครือ่ งดนตรแี ละวงดนตรีไทย ชดุ สบื สานวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพฯ : สกายบกุ๊ ส์. กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2560). หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย. ชนิตร ภ่กู าญจน์. แกน่ แทด้ นตรีไทย. กรงุ เทพฯ : บรรณกจิ ประทปี นกั ป่ี. (2560). หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน ดนตรี-นาฎศลิ ป์ ป.4. กรุงเทพฯ : อกั ษร อนิ สไปร์. วรี ะ พนั ธเ์ สอื . หนังสอื เรยี น รายวชิ าพนื้ ฐาน ดนตรี-นาฎศิลป์ ป.4. กรุงเทพฯ : กรพฒั นายิง่ จากัด. สถาบนั พัฒนาวิชาการ. (2558). ค่มู อื ครหู นงั สือเรียนสาระการเรียนรู้ศิลปะ ตามหลัก สูตรการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ : พฒั นาคุณภาพ วิชาการ (พว.). สุรพล สุวรรณ. (2560). ดนตรไี ทยในวฒั นธรรมไทย. กรงุ เทพฯ : จุฬาลงกรณ์. ประเภทของวงดนตรไี ทย