ใบความรู้วิชาการบัญชีเบื้องต้น 1

แผนการจดั การเรียนรู้มุง่ เนน้ สมรรถนะ ชือ่ วิชา การบญั ชีช้ันกลาง 1 รหัสวิชา 30201-2001 ทฤษฎี 2 ปฏิบตั ิ 2 หนว่ ยกิต 3 หลักสูตรประกาศนียบตั รวิชาชีพ √ หลักสตู รประกาศนียบัตรวิชาชีพช้ันสงู ประเภทวิชา บริหารธุรกิจ สาขาวิชา การบัญชี สาขางาน การบัญชี จดั ทำโดย นางภัทรานิษฐ์ สตุ ิ รสหำนสั ักวงาิชนวคิทาณยาะ3ลกยัร0รเทม2คกนา0คิรกส1าตั รห-อีบา2ชีว0ศกึ 0ษา1 กระทรวงศึกษาธิการ

1 ใบความรู้หน่วยที่ 1 หน่วยที่ 1 สอนครัง้ ท่ี 1 ชือ่ หนว่ ย ความหมาย และหลกั การจำแนกประเภทของสินทรัพย์ ช่วั โมงรวม 4 ชม. ชอ่ื เรอ่ื ง ความหมาย และหลกั การจำแนกประเภทของสนิ ทรัพย์ จำนวนชวั่ โมง 4 ชม. เนือ้ หาสาระการเรียนรู้ 5.1 ความหมายของสินทรพั ย์ สินทรัพย์ (Asset) หมายถงึ สิทธิและทรัพยากรที่กิจการมีอยู่ซ่งึ เกดิ จากการประกอบการ สามารถแสดงค่า เป็นตวั เงนิ ได้ และจะให้ประโยชนใ์ นอนาคตได้ ซึง่ ได้แก่ - สนิ ทรพั ย์ที่เป็นตวั เงนิ เชน่ เงนิ สด หลกั ทรพั ย์ในความต้องการของตลาด และลูกหน้ี เป็นตน้ - สนิ ทรพั ยท์ ่มี รี ูปร่าง เชน่ สินค้าคงเหลือ คอมพิวเตอร์ ที่ดิน อาคาร เปน็ ต้น - ตน้ ทนุ ทคี่ าดหมายว่าจะทำใหเ้ กิดประโยชน์และรายได้ในอนาคต เชน่ สินคา้ คงเหลือ ค่าสิทธิต่างๆ ค่าใชจ้ ่ายจ่ายลว่ งหนา้ และรายจ่ายรอการตัดบญั ชี ลกั ษณะของสินทรพั ย์หมนุ เวียน มาตรฐานการบญั ชีเร่ืองการนำเสนองบการเงนิ ได้ให้เกณฑใ์ นการจัดประเภทสินทรัพยเ์ ปน็ สินทรัพยห์ มุนเวียนเมือ่ เข้า เงื่อนไขดงั นี้ 1. สินทรพั ยน์ น้ั เปน็ เงนิ สดหรือรายการเทยี บเทา่ เงินสด ซ่งึ ไม่มีขอ้ จำกัดในการใช้ 2. กิจการมวี ัตถุประสงค์หลกั ทีจ่ ะถอื สินทรพั ย์ไว้เพอ่ื การคา้ หรือถือไวร้ ะยะสนั้ และกจิ การคาดวา่ จะได้รับประโยชน์ จากสนิ ทรัพยน์ น้ั ภายใน 12 เดือนนบั จากวันที่ในงบดุล 3. กิจการคาดว่าจะไดร้ ับประโยชนจ์ ากสินทรพั ย์นั้นภายในรอบระยะเวลาการดำเนนิ งานตามปกติ หรอื กิจการมี สินทรัพย์นัน้ ไว้เพ่อื นำมาใช้ในการดำเนินงานตามปกติ ความหมายของสนิ ทรพั ย์หมุนเวียน สินทรพั ย์หมุนเวยี น (Current Assets) หมายถึง สินทรัพย์ท่ีมีความสำคัญมากมีสภาพคล่องสงู กวา่ สนิ ทรัพย์ประเภท อน่ื ๆ สามารถเปล่ยี นเป็นเงินสดได้ภายในระยะเวลา 1 ปี หรอื ภายในรอบระยะเวลาการดำเนินงานตามปกติของธรุ กิจ ( Normal Operating Cycle) ชูศรี เทีย้ ศริ เิ พชร (2541 : 14) กลา่ วถงึ รอบระยะเวลาดำเนนิ งาน ดงั นี้ รอบระยะเวลาดำเนนิ งานหมายถงึ ระยะเวลาที่ กจิ การใชใ้ นการจัดหาวัตถุดิบแล้วนำเขา้ สู่กระบวนการผลิต ผลิตสินคา้ นำสนิ คา้ ไปขาย แลว้ เกบ็ เงนิ จากลูกค้านั่นคือมีการ หมนุ เวียนจากเงนิ สด เป็นสนิ ค้าเปน็ ลกู หน้ี แลว้ กลบั เป็นเงินสดอกี ครั้งหน่ึงซ่ึงรอบระยะเวลาน้จี ะยาวนานกวา่ 1 ปีใหถ้ ือ ระยะเวลาทีน่ านกวา่ เปน็ เกณฑ์

2 ลำดับชนิดของสินทรัพยห์ มุนเวยี น การจัดลำดับของสินทรพั ย์หมนุ เวียน จะเรยี งลำดบั จากสนิ ทรัพย์ที่มสี ภาพคลอ่ งมากทส่ี ุดไปจนถงึ สนิ ทรัพยท์ ่มี ีสภาพ คล่องน้อยท่ีสดุ คือ 1. เงนิ สด (Cash) หมายถงึ เงนิ สดในมือและเงินฝากธนาคารทกุ ประเภทท่ีสามารถถอนได้ทันทีเมื่อต้องการแตไ่ ม่รวมเงิน ฝากประเภทท่ีตอ้ งจ่ายคืนเมื่อสน้ิ ระยะเวลาอนั กำหนดไว้ เงินสดนี้กิจการมีไวเ้ พื่อใช้ในการดำเนนิ งาน ไดแ้ ก่ ธนบตั ร เหรียญ กษาปณ์ เชค็ ของลกู ค้าทสี่ ามารถนำไปข้นึ เงินได้ทนั ที เชค็ เดนิ ทาง ดราฟต์ ธนาณัติ ต๋วั ไปรษณยี ์ เปน็ ตน้ 2. หลกั ทรัพยใ์ นความต้องการของตลาด (Marketable Securities) หมายถึงหลักทรัพยห์ รือเงินลงทนุ อ่นื ที่มีการซอื้ ขาย ในตลาดซ้ือขายคล่อง จงึ ทำให้สามารถกำหนดมลู ค่ายุตธิ รรมของหลักทรัพยห์ รอื เงินลงทนุ นั้นได้ในทนั ที มลู คา่ ยุตธิ รรมจะถือว่า สามารถกำหนดไดใ้ นทนั ทหี ากราคาขายหรือราคาเสนอขายมกี ารเผยแพร่ท่เี ปน็ ปจั จบุ ันในตลาดหลักทรพั ย์แห่งประเทศไทย หรอื ตลาดหลักทรัพย์อ่นื ทที่ ำการเผยแพรร่ าคาต่อสาธารณชน 3. ตวั๋ เงินรบั (Notes Receivable) หมายถงึ ตราสารทีแ่ สดงสทิ ธทิ ่จี ะได้รับชำระเงินซึง่ อาจอยู่ในรูปของตั๋วสญั ญาใช้เงิน หรอื ต๋วั แลกเงนิ ก็ได้ เปน็ เอกสารทางการคา้ ทสี่ ามารถผา่ นมือจากบุคคลหน่ึงไปยังอกี บุคคลหนงึ่ ได้ โดยการสลักหลัง ดังนั้นจึงมี ลักษณะพร้อมท่ีจะเปลีย่ นเป็นเงินสดไดท้ นั ที กิจการมีสทิ ธจิ ะไดร้ บั เงนิ ตามจำนวนที่แนน่ อนเมือ่ ถึงเวลาครบกำหนดชำระเงนิ ตามท่ีระบไุ วใ้ นต๋ัวนนั้ 4. รายไดค้ า้ งรบั (Revenues Receivable) หมายถึงรายไดท้ ีเ่ กิดข้นึ แลว้ แต่กจิ การยังไม่ไดร้ ับเงินในวันท่จี ัดทำงบดลุ เชน่ ดอกเบ้ยี ค้างรับ ค่าเช่าคา้ งรับ เป็นต้น 5. ลกู หนี้ (Account Receivable ) หมายถงึ สทิ ธิเรียกร้องทก่ี จิ การมตี ่อบคุ คลอืน่ ใน อนั ที่จะให้ชำระภาระผูกพนั ทันทที ม่ี ตี ่อไมว่ ่าจะเปน็ การชำระในรูปของสินทรัพย์ เชน่ เงนิ สด สินคา้ หรือในรปู ของบริการ ณ เวลาใดเวลาหน่งึ ในอนาคต 6. สินคา้ คงเหลือ (Inventories) หมายถึงสินคา้ ที่กิจการซอ้ื ไว้เพื่อขายหรือใช้ในการผลติ สนิ ค้าหรอื บรกิ ารเพ่ือขาย ตามปกติของกจิ การ ประกอบดว้ ย วัตถดุ ิบ วัสดุโรงงาน สนิ ค้าระหว่างผลิต สินคา้ สำเร็จรูป โดยทว่ั ไปสินค้าคงเหลือมัก หมุนเวยี นเปล่ยี นเปน็ เงนิ สดไดภ้ ายในระยะเวลาการดำเนนิ งานปกติ 7. คา่ ใช้จ่ายจา่ ยล่วงหนา้ (Prepaid Expense) หมายถึงค่าใชจ้ ่ายที่กิจการจ่ายไปแต่ในวันทีจ่ ดั ทำงบการเงินยงั มิได้ใช้ ประโยชน์จากการจา่ ยเงินนั้นเช่น คา่ เชา่ ค่าเบี้ยประกันเปน็ ตน้ การจดั ลำดับสินทรัพย์ในงบดลุ งบดุล ( Balance Sheets) หมายถึง งบที่แสดงถึงฐานะการเงินของกิจการ ว่ามีสินทรัพย์ หนี้สินและส่วนของเจ้าของ เท่าใด ณ วันใดวันหนึ่งโดยงบดุลแสดงฐานะของกิจการภายใต้หลักการบัญชีที่รับรองโดยทั่วไป อาจกล่าวได้ว่า งบดุลเป็น รายงานทางการเงินประเภทหนึ่งทีแ่ สดงถึงความมัง่ ค่ัง (Wealth) ของกจิ การ ณ วันใดวันหนง่ึ โดยความม่งั ค่ังของกิจการแสดง มูลคา่ โดยนำมลู คา่ ปัจจุบันของทรัพยากรท่ีมีอยู่ท้ังหมดหักด้วยมลู ค่าปัจจุบันของหนี้สินหรือภาระผูกพันโดยมูลค่าปัจจุบันของ ทรัพยากรหรือมูลค่าปัจจุบันของหนี้สินนัน้ วัดได้ยากมาก และมีข้อจำกัดมากซึ่งปกติโดยทั่วไปแล้วมีวิธีการวัดมูลค่าหลายวิธที ่ี

3 นำมาใช้ในการวัดมูลค่ารายการต่างๆที่ปรากฏในงบดุลจะแสดงด้วยมูลค่าในอดีตหรือราคาที่ได้มา ( Historical Cost) บาง รายการก็อาจแสดงดว้ ยราคาปัจจบุ ัน (Replacement Cost) หรืออาจแสดงด้วยราคายุติธรรม (Fair Value) วธิ กี ารจัดหมวดหมเู่ รยี งลำดับสินทรัพย์ต่าง ๆ ในงบดุล จึงเป็นวิธกี ารทีจ่ ะทำให้ผอู้ า่ นงบการเงินสามารถเข้าใจไดง้ า่ ย ดงั นนั้ การจดั ลำดับสินทรัพยต์ ่างๆทแี่ สดงในงบดุลมีการจดั เรียงโดยคำนึงถงึ สภาพคล่องในการเปลย่ี นเปน็ เงินสดของสินทรพั ย์ นัน้ และในทนี่ ีจ้ ะมีการจำแนกในลักษณะทวั่ ไปเพ่ือใหง้ า่ ยตอ่ การจัดเรยี งลำดับดังนี้ 3.1 สนิ ทรัพย์หมุนเวยี น (Current Assets) 3.2 เงนิ ลงทนุ ระยะยาว (Long – Term Investment) 3.3 ทีด่ นิ อาคาร และอปุ กรณ์ (Property Plant Equipment) 3.4 สินทรัพยไ์ ม่มีตัวตน ( Intangible Assets) 3.5 สินทรพั ยอ์ ่นื ๆ ( Other Assets)