OP2_Full-text-_รายงานผลการดำเนินโครงการยกระดับ_คูบางหลวงEdit-2

รายงานโครงการยกระดบั คุณภาพชีวติ ชุมชนและท้องถิน่ (โครงการระยะที่ 1) ตาบลคบู างหลวง อาเภอลาดหลมุ แก้ว จงั หวดั ปทมุ ธานี ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อภชิ ยั คณุ ีพงษ์ และคณะ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ ประจาปงี บประมาณ 2563

รายงานโครงการยกระดับคุณภาพชวี ิตชุมชนและท้องถิ่น (โครงการระยะท่ี 1) ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวดั ปทมุ ธานี ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อภิชัย คุณีพงษ์ อาจารยศ์ ศิธร ตนั ตเิ อกรตั น์ อาจารย์อภิญญา อตุ ระชัย อาจารยเ์ ฟอ่ื งฟ้า รตั นาคณหตุ านนท์ อาจารย์วณิ ากร ทร่ี กั คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ประจาปีงบประมาณ 2563

ก กิตติกรรมประกาศ รายงานโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนและท้องถ่ิน สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม ในกิจกรรม สร้างความร่วมมือกับหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง ศึกษาชุมชนและจัดทาฐานข้อมูล ตาบล และจัดทาแผนปฏิบัติการเพ่ิมรายได้ยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี (โครงการระยะท่ี 1) คณะผู้ดาเนินโครงการขอกราบ ขอบพระคุณผู้ว่าราชการจังหวัด พัฒนาชุมชนจังหวัด และหน่วยงานราชการระดับจังหวัดปทุมธานี นายอาเภอลาดหลุมแกว้ สานักงานพฒั นาชุมชน สานกั งานเกษตรอาเภอ และหน่วยงานราชการระดับ อาเภอลาดหลุมแก้ว คณะผู้บริหารมหาวิทยาลัย ผู้บริหาร คณาจารย์และเจ้าหน้าท่ีสานักส่งเสริมการ เรียนรู้และบริการวิชาการ องค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง กานันตาบลคูบางหลวง ผู้นาชุมชน ที่ให้คาแนะนา และสนับสนุนการดาเนินโครงการ และขอขอบคุณประชาชนตาบลคูบางหลวงที่ให้ ความร่วมมือในการทากิจกรรม ทาให้โครงการสามารถจัดทาแผนปฏิบัติการเพ่ิมรายได้ยกระดับ คุณภาพชวี ติ ของคนในชุมชน ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี (โครงการระยะ ที่ 1) ไดส้ าเร็จลลุ ว่ งไปด้วยดี ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.อภิชยั คุณีพงษ์ และคณะ คณะสาธารณสุขศาสตร์ ปพี ุทธศกั ราช 2563

ข สารบญั หน้า กติ ติกรรมประกาศ ก สารบญั ข สารบญั ตาราง ค สารบญั ภาพ ง สว่ นที่ 1 บทนา 1 ส่วนท่ี 2 ผลการศกึ ษาชุมชนเบอ้ื งต้นในระดับตาบล 4 สว่ นที่ 3 ผลการวเิ คราะห์ศักยภาพ ปัญหา/ความตอ้ งการ และประเดน็ การพฒั นาเชงิ พน้ื ที่ 18 3.1 ผลการวเิ คราะหศ์ ักยภาพในการพฒั นาตาบล 18 3.2 แผนทแ่ี สดงศกั ยภาพดา้ นตา่ งๆ ของแตล่ ะหมบู่ า้ นในตาบล 26 3.3 ปญั หาและความตอ้ งการในพื้นท่ีตาบล 27 3.4 ประเดน็ การพฒั นาเชิงพื้นท่ตี าบล 31 ส่วนท่ี 4 รปู แบบการพฒั นาชมุ ชนนวตั กรรม 33

สารบญั ตาราง ค ตารางที่ หน้า 1 ข้อมูลด้านการเกษตรของตาบลคบู างหลวง 8 2 รายงานสถติ จิ านวนประชากรของตาบลคูบางหลวง 9 3 จานวนประชากรแยกช่วงอายแุ ละจานวนประชากรตาบลคบู างหลวง 10 4 สถานทีผ่ ลิตน้าประปาบาดาลจากแหลง่ นา้ ใตด้ นิ ในตาบลคบู างหลวง 11 5 รายชือ่ กลุ่มตา่ งๆ ในตาบลคบู างหลวง 13 6 ศกั ยภาพในการพฒั นาตาบลคบู างหลวง 18 7 ปญั หาและความต้องการในพื้นทตี่ าบลคูบางหลวง 27

สารบัญภาพ ง ภาพท่ี หน้า 1 แผนท่ตี าบลคบู างหลวง อาเภอลาดหลมุ แกว้ จงั หวดั ปทุมธานี 5 2 แผนทแ่ี สดงศกั ยภาพด้านตา่ งๆ ของแต่ละหมูบ่ า้ นในตาบลคูบางหลวง 26 3 รปู แบบการพัฒนาชุมชนนวัตกรรมตาบลคูบางหลวง 33 4 รปู แบบกิจกรรมการพฒั นาชมุ ชนนวัตกรรมตาบลคบู างหลวง 34

1 ส่วนท่ี 1 บทนา 1.1 หลักการและเหตผุ ล ตามท่ีภาครัฐได้เช่ือมโยงเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติเข้ากับแผนยุทธศาสตร์ ชาติ 20 ปี ของประเทศไทย และยุทธศาสตร์เกษตรและสหกรณ์ 20 ปี ระหว่างปี 2560 ถึง ปี 2579 โดยน้อมนาเอาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงท่ีเน้นการพัฒนาแบบยั่งยืนโดยคานึงถึงส่ิงแวดล้อม ที่อยู่ และใช้หลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดชบรมนาถบพิตร มาเป็นแนวทางในการดาเนนิ นโยบายเพื่อพัฒนาคุณภาพชวี ิตและยกระดบั รายไดข้ องประชาชน แก้ไข ปญั หาเชิงโครงสรา้ งการผลติ ภาคเกษตรเสริมสรา้ งความม่ันคงทางอาหาร พฒั นาโภชนาการและความ ปลอดภัยด้านอาหาร เพื่อนาไปสู่ความม่ันคง ม่ังคั่ง และย่ังยืน ของประชาชนและประเทศชาติ ซ่ึง สมเด็จพระเจา้ อย่หู ัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลท่ี 10 ทรงมพี ระปณิธานแน่วแน่ที่ จะสานตอ่ โครงการในพระราชดารขิ องพระราชบดิ า เพือ่ ชว่ ยเหลอื ประชาชนใหม้ ีคุณภาพชีวิตทด่ี ีขนึ้ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นมหาวิทยาลัยท่ีพระราชาประสงค์ ให้เป็นมหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาท้องถ่ิน ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฎ พ.ศ. 2547 มาตรา 7ที่ระบุให้มหาวิทยาลัยเป็นสถาบันอุดมศึกษา เพ่ือการพัฒนาท้องถิ่นเสริมพลังปัญญาของ แผ่นดิน ซ่ึงสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์เพ่ือยกคุณภาพมาตรฐานมหาวทิ ยาลัยราชภัฎสคู่ ุณภาพเปน็ เลิศ โดยมุ่งเน้นการพัฒนาคุณภาพบัณฑิตสู่นักปฏิบัติอย่างมืออาชีพ การยกคุณภาพมาตรฐานชีวิต ของชุมชน ท้องถ่ิน และพื้นที่ให้มีความเข้มแข็งและยั่งยืน พร้อมทั้งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภฏั วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ในประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 3 การพัฒนางาน พันธกิจสัมพันธ์ และถ่ายทอด เผยแพร่โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดาริ โดยมีกลยุทธ์ในการ สร้างเครือข่ายชุมชนนักปฏิบัติจากภายในและภายนอก เพื่อร่วมกันศึกษาแก้ไขปัญหาของชุมชน ท้องถ่ินและเสริมพลังให้ชุมชนท้องถ่ินสามารถดารงอยู่ได้อย่างยั่งยืน ให้ความสาคัญในการพัฒนา ชมุ ชน และทอ้ งถนิ่ ดังนั้น คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ จึงได้ จดั ทาโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนและท้องถน่ิ ในพน้ื ที่ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี โดยมีเป้าหมายเพื่อให้คนในชุมชนสามารถบริหารจัดการชีวิตตนเองได้อย่างสมดุล และมีความเหมาะสม สามารถดารงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ร่วมกับการส่งเสริม ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพ่ิมคุณค่าและมูลค่า เสริมเศรษฐกิจฐานรากในชุมชนให้มีความเข้มแข็ง มั่นคง

2 นาไปสู่การพึ่งพาตนเองและช่วยเหลือเกื้อกูลกันในชุมชนได้อย่างย่ังยืน ส่งผลให้ชุมชนหมู่บ้าน มคี ุณภาพชวี ติ และรายไดท้ ี่เพม่ิ ขึน้ 1.2 วตั ถปุ ระสงคข์ องการสารวจลงพน้ื ทีช่ ุมชนในระดับตาบล และกลุ่มเปา้ หมาย 1) เพื่อสร้างความร่วมมือกับเครือข่ายประชารัฐ อาทิ ส่วนปกครองอาเภอลาดหลุมแก้ว พัฒนาการอาเภอ เกษตรอาเภอ องค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง กานัน ผู้นาชุมชน และ หน่วยงานเอกชนในพ้ืนที่ท่ีมีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนตาบลคูบางหลวง อาเภอ ลาดหลมุ แกว้ จงั หวัดปทุมธานี 2) เพ่ือสารวจบริบทชุมชน ครัวเรือนเป้าหมาย และจัดทาฐานข้อมูลตาบลคูบางหลวง อาเภอ ลาดหลมุ แกว้ จงั หวัดปทมุ ธานี 3) เพ่ือจัดทาแผนปฏิบัติการเพิ่มรายได้ยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนคูบางหลวง อาเภอ ลาดหลุมแก้ว จังหวดั ปทุมธานี 1.3 ขอบเขตการสารวจลงพ้นื ที่ชุมชนในระดับตาบล และกลุ่มเป้าหมาย กลุ่มเป้าหมาย ประชาชนในพื้นที่ชุมชนหมู่ท่ี 1-12 ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี ผู้เขา้ รว่ มโครงการประชาชนตาบลคบู างหลวง จานวน ไม่นอ้ ยกวา่ 400 ครัวเรอื น ระยะเวลาดาเนนิ โครงการเดือนพฤศจกิ ายน 2562 ถงึ เดือนมกราคม 2563 1.4 วิธีการดาเนินการสารวจความตอ้ งการของชุมชนในระดบั ตาบล และกลุ่มเปา้ หมาย การดาเนินโครงการคณะผู้ดาเนินการมุ่งเน้นการสร้างกรอบปัญหาและความต้องการของชุมชน ระดับตาบล เพื่อกาหนดแผนปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในการวางแนวทางลดปัญหาความ ยากจนของประชาชนและยกระดับขีดความสามารถของเศรษฐกิจรากฐาน การจัดการสิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี วิธีการการดาเนินแผนงาน เน้นไปที่การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) ซ่ึงเป็นการบูรณา การการวิจัยแบบมีส่วนร่วม (Participatory Research) และการวิจัยเชิงคุณภาพ (Quantitative Research) เพอื่ ใหไ้ ด้มาซง่ึ แผนพฒั นาชุมชนที่จะสามารถลดความเหล่ือมลา้ ในการยกระดับรายได้ของ ประชาชนนวัตกรรมและกระบวนการทางความคิดสร้างสรรค์ที่จะเพ่ิมมูลค่าทรัพยากรที่ไม่ก่อ ประโยชน์ในชุมชนให้เกิดประโยชน์อันส่งผลให้ประชาชนมีรายได้ที่เพ่ิมสูงข้ึนกระบวนการลดปัญหา

3 ความยากจนท่ีเหมาะกับการเข้าถึงของประชาชนทุกวัยได้อย่างท่ัวถึงและยั่งยืนและเผยแพร่ องค์ความรู้ส่ปู ระชาชนกลุม่ อื่นๆ ได้โดยมขี น้ั ตอนดังต่อไปน้ี 1. สร้างความร่วมมือกับหน่วยงานราชการท่ีเก่ียวข้อง ดาเนินการจัดทาปฏิทินการลงพ้ืนที่ ศึกษาข้อมูลและยกระดับพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนและท้องถิ่นเข้าพบและแสวงหาความร่วมมือจาก หน่วยงานภาครัฐและข้อปรึกษาหารือทิศทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนตาบล คูบางหลวง ได้แก่ นายอาเภอ ส่วนงานปกครองอาเภอ พัฒนาการอาเภอ เกษตรอาเภอ ณ ที่ว่าการอาเภอ ลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี กานัน และองค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง เพื่อขอปรึกษาหารอื เกยี่ วกับทิศทางการดาเนนิ โครงการ และขอฐานขอ้ มลู ตาบลเบ้อื งต้น 2. ศึกษาชุมชนและจัดทาฐานข้อมูลตาบล ดาเนินการประมวลผลรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ฐานข้อมูลที่เก่ียวข้องของตาบลคูบางหลวง โดยใช้ข้อมูลจากบัตรสวัสดิการแห่งรัฐและเกณฑ์ ความจาเป็นขั้นพ้ืนฐาน (จปฐ.) ท่ีตกเกณฑ์ของพัฒนาการจังหวัดจัดประชุมผู้นาชุมชนท้ังตาบล คูบางหลวง ได้แก่ ผู้ใหญ่บ้านและผู้นาชุมชนรวมหมู่ละ 3 คน เพ่ือวางกรอบในการพัฒนาร่วมกัน รวมทั้งคัดเลือกเป้าหมายในการพัฒนาศึกษาพื้นที่ เย่ียมชมรวบรวมข้อมูลภาคสนามจากพ้ืนที่ของ ตาบลร่วมกับเครือข่ายประชารัฐ 3 ครั้ง ในการเก็บข้อมูล OP3 รวมทั้งศึกษาบริบทชุมชนในภาพรวม ศึกษา ประเมินศักยภาพ ปัญหา ทุนของชุมชนจัดเวทีประชุมเสวนาคืนข้อมูลให้กับชุมชนจัดทา รายงานผลการศึกษาชุมชน และครัวเรือนเป้าหมาย จัดทาฐานข้อมูลตาบล (OP2 และ OP3) และ ประชุมเชิงปฏิบัตกิ ารแบบมีสว่ นรว่ มเพื่อ (PAR) กาหนดแผนการพฒั นาชุมชนรว่ มกบั คนในชมุ ชน และ ครวั เรอื นเปา้ หมายในตาบลคูบางหลวง 3. จดั ทาแผนปฏิบตั กิ ารเพ่ิมรายได้ยกระดบั คุณภาพชวี ติ ของคนในชุมชน 1.5 เครือ่ งมอื ทใี่ ชก้ ารสารวจความต้องการของชุมชนในระดบั ตาบล และกลุ่มเปา้ หมาย การดาเนินโครงการ เก็บข้อมูลพื้นฐานชุมชนจากหน่วยงานราชการระดับจังหวัด อาเภอ และ ตาบล ซ่งึ เป็นขอ้ มูลทตุ ิยภมู ิ นาข้อมูลท่ีไดว้ างแผนลงพืน้ ท่เี พ่ือเก็บข้อมลู ปฐมภูมิ โดยใชแ้ บบสมั ภาษณ์ เจาะลึกแบบมีโครงสร้าง (OP3-2)แบบสอบถาม (OP3-1) การสนทนากลุ่ม การสังเกต แบบสารวจ ข้อมูล แผนผังชุมชน โอ่งชีวิต เส้นประวัติศาสตร์ ปฏิทินวัฒนธรรม ผังทรัพยากร แผนภูมิฤดูการผลิต ทางการเกษตร และแผนผังเครอื ญาติ เป็นต้น

4 สว่ นที่ 2 ผลการศึกษาชุมชนเบอ้ื งตน้ ในระดับตาบล 2.1 ขอ้ มลู ทว่ั ไปของชมุ ชนในระดบั ตาบล 2.1.1 ประวัติตาบลและหมู่บ้าน องค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง ต้ังอยู่ท่ีอาคารเลขท่ี 99/9 หมู่ที่ 3 ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จงั หวัดปทมุ ธานี ได้รบั การยกฐานะจากสภาตาบล เปน็ องค์การบริหารส่วนตาบล เมอ่ื วนั ที่ 2 มนี าคม พ.ศ. 2538 และปรบั ขนาดเปน็ องค์การบริหารสว่ นตาบลขนาดใหญ่ มมี ติเหน็ ชอบ ในการประชมุ ก.อบต.จังหวัดปทุมธานี ครัง้ ที่ 7/2555 ลงวนั ท่ี 24 กรกฎาคม 2555 ตาบลคูบางหลวง ต้ังอยู่ทางทิศตะวันตกของแม่น้าเจ้าพระยา อยู่ห่างจากอาเภอลาดหลุมแก้ว เป็นระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร และห่างจากตัวจังหวัดปทุมธานีไปทางเหนือ เป็นระยะทาง ประมาณ 9 กิโลเมตร มเี นือ้ ที่รวมทง้ั หมด 29.88 ตารางกโิ ลเมตร หรือประมาณ 18,673 ไร่ มีหมู่บา้ น 12 หมบู่ า้ น อยใู่ นเขตองคก์ ารบรหิ ารส่วนตาบลคบู างหลวงเตม็ พ้นื ท่ี ทั้ง 12 หมบู่ า้ น ทศิ เหนือ ติดตอ่ กบั เทศบาลตาบลบางเตย อาเภอสามโคก จงั หวัดปทมุ ธานี ทศิ ใต้ ตดิ ต่อกับเทศบาลตาบลคลองพระอุดม อาเภอลาดหลุมแกว้ จงั หวดั ปทมุ ธานี ทิศตะวันออก ตดิ ต่อกับองค์การบรหิ ารส่วนตาบลบา้ นฉาง อาเภอเมือง จังหวดั ปทุมธานี ทิศตะวนั ตก ตดิ ต่อกบั เทศบาลตาบลคขู วาง อาเภอลาดหลมุ แกว้ จังหวัดปทุมธานี

5 ภาพท่ี 1 แผนทตี่ าบลคบู างหลวง อาเภอลาดหลุมแกว้ จังหวดั ปทุมธานี

6 2.1.2 เหตุผลในการเลือกตาบล และกลุ่มเป้าหมาย การเร่ิมต้น ลักษณะการตั้งถิ่นฐานและ การขยายตัวของตาบลและหมูบ่ ้าน ตาบลคูบางหลวงเปน็ พนื้ ทเี่ ป้าหมายทม่ี หาวิทยาลัยวางกรอบเป็นพืน้ ที่เป้าหมายในการพัฒนา เนื่องจากเป็นตาบลในจังหวัดปทุมธานี โดยมหาวิทยาลัยเร่ิมเข้ามาร่วมในการพัฒนาตั้งแต่ ปี 2556 หลังจากการเกดิ น้าท่วมใหญ่ในปี 2554 การรว่ มพัฒนาผู้นาชุมชนมีความเข้มแข็งท้ังในสว่ นของกานัน ผู้ใหญ่บ้าน แกนนาชุมชน และอบต. โดยที่ชาวบ้านในชุมชนให้ความร่วมมือในการพัฒนาทุกๆ มิติ ชุมชนตาบลคูบางหลวงมีการเปล่ียนแปลงจากสังคมชนบทเป็นสงั คมกึ่งเมืองก่ึงชนบท และที่ตั้งอยู่ใน เขตปริมณฑล การเดินทางคมนาคมสะดวก ทาให้มีความเหมาะสมต่อการประกอบอุตสาหกรรม ส่งผลทาให้มีผู้ประกอบการที่เข้ามาลงทุนประกอบอุตสาหกรรมโรงงานอุตสาหกรรมในพื้นที่ตาบลคู บางหลวง ถึงจานวน 100 แห่ง มีการขยายตัวของบริษัทอุตสาหกรรมมากข้ึนในชุมชนและรอบข้าง ทาให้พื้นที่เกษตรกรรมน้อยลง และชุมชนปัจจุบันยังมีการขยายตัวของหมู่บ้านจัดสรรมากขึ้น ส่งผล ให้มปี ระชากรแผงในชมุ ชนมากตามไปดว้ ย 2.1.3 การสืบเนื่องและการเปล่ียนแปลงเหตุการณ์สาคัญท่ีเกิดข้ึนท้ัง 4 มิติ ได้แก่ มิติด้าน เศรษฐกจิ มติ ดิ ้านสุขภาพ มติ ดิ ้านส่งิ แวดล้อม และมติ ดิ า้ นสังคม เหตุการณ์ท่ีสาคัญที่ส่งผลต่อการเปล่ียนแปลงทั้ง 4 มิติ เกิดขึ้นหลังจากน้าท่วมใหญ่ในปี 2554 ท่ีกระทบเชิงระบบทั้งตาบล ทาให้พ้ืนท่ีการเกษตรเสียหาย เกิดการเลิกจ้างงานในชุมชนและ กรุงเทพมหานคร ขาดอาหาร สภาพดินเสื่อมสภาพ เป็นต้น ทาให้ระบบท้ัง 4 มิติเปล่ียนแปลง และ หลังจากปี 2554 มหี น่วยงานราชการเข้ามาชว่ ยเหลืออย่างต่อเนื่อง มีการส่งเสรมิ ให้ประชาชนรวมตัว จัดต้งั เกดิ กลุ่มและองค์กรชุมชนมากข้ึน ในปัจจบุ นั ปี 2563 ระบบการพัฒนาทั้ง 4 มิติ เกดิ ขน้ึ เชิงบวก อย่างต่อเนื่องจากผู้นาชุมชนที่เข้มแข็ง โดยการบูรนาการการทางานร่วมทั้งภาครัฐและเอกชนใน รูปแบบประชารัฐ 2.2 ขอ้ มูลด้านสภาพนิเวศวทิ ยา 2.2.1 สภาพทางภูมปิ ระเทศ และภมู อิ ากาศ สภาพพ้ืนที่เป็นที่ราบลุ่ม มีลาคลองหลายสาย ซึ่งเหมาะสมต่อการทาการเกษตร ทุกหมู่บ้าน เช่น คลองบางหลวงไหว้พระ คลองพระอุดม คลองบางโพธิ์เหนือ คลองพระมหาโยธา คลองบางหลวง คลองเจ้า คลองหม่อม คลองบางโพธ์ิใหม่ คลองคูขวางมอญ คลองคูขวางไท ย คลองบางเตย คลองบางโพธ์ิ

7 สภาพภมู อิ ากาศโดยทว่ั ไป อาจเปลยี่ นแปลงไปตามฤดู ซง่ึ มี 3 ฤดู ดังน้ี ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ไปจนถึงกลางเดือนพฤษภาคม อากาศจะ ร้อนพอสมควร แตบ่ างคร้งั เกิดพายฝุ นฟา้ คะนองและลมกระโชกแรง ฤดูฝน เริ่มต้ังแต่เดือนกลางเดือนพฤษภาคมไปจนถึงกลางเดือนตุลาคม แต่อาจเกิด “ช่วงฝนท้ิง” ซึ่งอาจนานประมาณ 1-2 สปั ดาห์ หรือบางปอี าจเกิดขึ้นรุนแรง ฤดูหนาว เริ่มต้ังแต่กลางเดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ ในช่วงกลางเดือน ตุลาคม 1-2 สัปดาห์ เป็นช่วงเปล่ียนฤดูการจากฤดูฝนเป็นฤดูหนาว อากาศแปรปรวนไม่แน่นอน อาจเร่มิ มอี ากาศเยน็ หรืออาจยงั มีฝนฟ้าคะนอง อุณหภมู ิอุณหภูมิสูงสดุ 39 องศาเซลเซยี สอณุ หภูมติ ่าสุด 16 องศาเซลเซียส ลักษณะดินส่วนใหญ่ในเขตตาบลคูบางหลวงเป็นดินร่วนซุย ลักษณะการใช้ดินพื้นท่ี ส่วนใหญ่ใช้ที่ดินในการทาการเกษตรกรรม ปลูกสร้างท่ีพักอาศัยของราษฎร การสาธารณูปโภค การอุตสาหกรรม แหล่งน้าสาคัญมีลาคลองหลายสาย ซึ่งเหมาะสมต่อการทาการเกษตรทุกหมู่บ้าน เช่น คลองบางหลวงไหว้พระ คลองพระอุดม คลองบางโพธ์ิเหนือ คลองพระมหาโยธา คลองบาง หลวง คลองเจ้า คลองหม่อม คลองบางโพธ์ิใหม่ คลองคูขวางมอญ คลองคูขวางไทย คลองบางเตย คลองบางโพธ์ิ 2.2.2 สภาพทางนเิ วศวิทยาจาเพาะ ชุมชนตาบลคูบางหลวงมีการเปลี่ยนแปลงจากสังคมชนบทเป็นสังคมกึ่งเมืองกึ่งชนบท และ ที่ต้ังอยู่ในเขตปริมณฑล การเดินทางคมนาคมสะดวก ทาให้มีความเหมาะสมต่อการประกอบ อุตสาหกรรม ส่งผลทาให้มีผู้ประกอบการที่เข้ามาลงทุนประกอบอุตสาหกรรมโรงงานอุตสาหกรรม ในพื้นท่ีตาบลคูบางหลวง ถึงจานวน 100 แห่ง มีการขยายตัวของบริษัทอุตสาหกรรมมากข้ึนในชมุ ชน และรอบข้าง ทาให้พื้นท่ีเกษตรกรรมน้อยลง และชุมชนปัจจุบันยังมีการขยายตัวของหมู่บ้านจัดสรร มากข้นึ ส่งผลใหม้ ีประชากรแผงในชมุ ชนมากตามไปด้วย 2.2.3 สภาพการเปลีย่ นแปลงทม่ี ีผลกระทบต่อชุมชน การเปลี่ยนแปลงที่กระทบต่อชุมชนตาบลคูบางหลวง ในอดีตตาบลคูบางหลวง เป็นพ้ืนที่เกษตรกรท้ังหมด การสัญจรส่วนใหญ่ทางเรือ เนื่องจากคลองทุกๆ สายเชื่อมหากันท้ังหมด จนออกสู่แม่น้าเจ้าพระยา การเปล่ียนแปลงที่กระทบต่อชมุ ชน คือ การเพิ่มขึ้นของประชากรในชุมชน การเพิ่มข้ึนของโรงงานอุตสาหกรรมท่ีมากขึ้น ทาให้ชุมชนกลายเป็นเมืองมากข้ึนในทุกๆ ปี ทั้งการ สร้างบ้านเด่ียว หมู่บ้านจัดสรร ส่งผลให้วิถีชีวิตแบบชนบทค่อยๆ จางหายไปกลายเป็นพื้นที่เมือง มากขึ้นในปัจจุบัน เมื่อประชาชนมากข้ึนส่งผลทาให้ขยะมากข้ึนตามไป การใช้ทรัพยากรในชุมชน มากข้ึน บางพืน้ ที่มีน้าเน่าเสยี ปริมาณพ้นื ทส่ี ีเขียวนอ้ ยลง

8 2.3 ข้อมูลดา้ นสภาพพืน้ ฐานดา้ นเกษตรกรรม พื้นท่ีตาบลคูบางหลวงมีพื้นที่เกษตรกรรม 9,422 ไร่ มีจานวนเกษตรกรทั้งตาบล 515 ครัวเรือน ตารางท่ี 1 ข้อมลู ดา้ นการเกษตรของตาบลคบู างหลวง หมู่ที่ ทานา ครวั เรอื น ไมผ้ ล ครัวเรือน ไมย้ นื ตน้ ครัวเรอื น 5 4 1 1 518 30 5 5 2 2 15 0 0 2 286 11 5 10 0 0 5 0 0 3 1,421 59 13 10 9 1 9 0 0 4 841 30 12 7 0 0 10 0 0 5 447 46 5 10 0 0 12 0 0 6 838 35 8 10 0 0 108 15 4 7 1,199 51 8 8 947 33 7 9 777 35 7 10 678 32 11 11 517 24 10 12 834 37 13 รวม 9,303 423 104 ท่มี า: สานักงานเกษตรอาเภอลาดหลุมแก้ว (2563) 2.3.1 การเกษตร ในเขตองค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง การประกอบอาชีพเกษตรกรรม อาชีพของราษฎรในเขตตาบลคูบางหลวง ทาการเกษตรเป็นอาชีพหลัก เช่น ทานา ทาสวน ทาไร่ เป็นสว่ นใหญ่ 2.3.2 การประมง ในเขตพน้ื ทต่ี าบลคูบางหลวงไมม่ กี ารทาประมง 2.3.3 การปศุสัตว์ ในเขตพ้ืนท่ีตาบลคูบางหลวง เป็นการประกอบการในลักษณะเล้ียงในครัวเรือน เป็นอาชีพเสริม เช่น การเล้ียงเปด็ เล้ียงไก่ เลีย้ งวัว เล้ียงแพะ เลยี้ งปลา

9 2.4 ขอ้ มลู ดา้ นประชากร 2.4.1 จานวนครัวเรือน จานวนประชากร เพศ อายุ ตาบลคูบางหลวง มีจานวนประชากรท้ังส้ิน 10,846 คน แยกเป็นชาย 5,301 คน หญิง 5,545 คน (ข้อมูลกรมการปกครอง ณ ตลุ าคม พ.ศ.2561) ดงั นี้ ตารางท่ี 2 รายงานสถิติจานวนประชากรของตาบลคูบางหลวง หมู่บ้าน จานวน ชาย หญิง รวม (คน) (คน) หลังคาเรอื น (คน) 138 313 218 418 หมู่ท่ี 1 บา้ นคลองบางเตย 84 172 655 1,309 409 846 หม่ทู ่ี 2 บา้ นคลองบางเตย 147 200 1,334 2,550 526 996 หมทู่ ่ี 3 บา้ นคลองบางโพธิ์เหนือ 287 654 246 492 525 993 หมู่ท่ี 4 บา้ นคลองบางโพธเ์ิ หนอื 196 437 261 498 379 784 หมู่ท่ี 5 บา้ นคลองบางโพธ์เิ หนือ 3,589 1,216 544 1,036 307 611 หมทู่ ี่ 6 บา้ นคลองบางหลวง 538 470 5,545 10,846 หมู่ท่ี 7 บา้ นคลองบางหลวง 156 246 หมทู่ ่ี 8 บ้านคขู วางไทย 459 468 หมู่ที่ 9 บ้านคลองบางหลวง 296 237 หมทู่ ี่ 10 บ้านคูขวางมอญ 537 405 หมทู่ ี่ 11 บ้านคลองบางหลวงไหว้พระ 612 492 หมทู่ ี่ 12 บา้ นคลองเจ้า 164 304 รวม 7,074 5,301 2.4.2 การเปลย่ี นแปลงประชากร และช่วงอายุ จานวนประชากรแยกรายอายุ ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัด ปทุมธานี ข้อมูลเดอื น ธันวาคม พ.ศ. 2561

10 ตารางที่ 3 จานวนประชากรแยกช่วงอายุและจานวนประชากรตาบลคูบางหลวง หญงิ ชาย หมายเหตุ จานวนประชากรเยาวชน 1,257 1,346 อายุตา่ กว่า 18 ปี จานวนประชากร 3,618 3,439 อายุ 18 - 60 ปี จานวนประชากรผ้สู งู อายุ 670 516 อายุมากกวา่ 60 ปี รวม 5,545 5,301 ท้งั ส้ิน 10,846 คน 2.5 ข้อมลู ด้านสาธารณปู โภคในระดับตาบล 2.5.1 การคมนาคม การตดิ ตอ่ ส่อื สารภายในและภายนอกตาบล การคมนาคมทางรถยนต์ ตาบลคูบางหลวงอยู่ห่างจากตัวจังหวัดปทุมธานี ไปทางเหนือประมาณ 11 กิโลเมตร การเดินทางในปัจจุบันสะดวกสบาย โดยเดินทางทางรถยนต์ มีถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก ถนนสาย หลักที่ใช้ในการคมนาคมขนส่ง คือ ถนนปทุมธานี -บางเลน มีรถประจาทางร่วมบริการผ่าน คือ สายปทุมธานี–นนทบุร,ี สายปทมุ ธานี-บางเลน,สายปทุมธานี-ลาดหลมุ แกว้ ,สายปทุมธานี-วัดเจดีย์หอย ,สายปทมุ ธานี-ประตูน้าสิงหนาท ประชากรที่อาศัยอยู่ในพื้นท่ีตาบลคูบางหลวง มีการติดตั้งระบบโทรศัพท์แบบพ้ืนฐาน โดยองค์การโทรศัพท์แห่งประเทศไทยและที่ติดต้ังโดยบริษัทเอกชน คิดเป็นร้อยละ 80 ของครัวเรือน มีโทรศัพทใ์ ช้ในการตดิ ต่อส่อื สาร ปัจจบุ นั ประชาชนส่วนใหญใ่ นพ้ืนทีใ่ ช้โทรศพั ท์เคลอื่ นท่เี ปน็ เครื่องมือ ส่อื สาร จงึ ทาให้โทรศพั ท์สาธารณะในพื้นที่ไม่มีใหบ้ ริการ 2.5.2 การมีไฟฟา้ ใช้ในตาบลและการเปล่ียนแปลงทมี่ ตี ่อชุมชนในตาบล ในเขตองค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง จัดให้มีไฟฟ้าแสงสว่างโดยการติดต่อ ประสานงาน และให้การอุดหนุนงบประมาณไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอาเภอลาดหลุมแก้ว ในการขยายเขต ไฟฟ้าสาธารณะและติดต้ังไฟฟ้าแสงสว่างในเขตตาบลคูบางหลวงครบทุกหมู่บ้าน รวมท้ังมีเจ้าหน้าที่ ผู้ผิดชอบโดยตรงในแผนกซ่อมบารุง (ช่าง) ขององค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวงออกบริการ ซอ่ มแซมบารุงรักษา 2.5.3 การมปี ระปาในตาบลและการเปลี่ยนแปลงทม่ี ีต่อชมุ ชนในตาบล องค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง จัดให้มีน้าสะอาดใช้ในการ อุปโภคและบริโภค ดงั นี้ 1. ติดต่อประสานงานและให้การอุดหนุนเงินงบประมาณกับการประปาส่วนภูมิภาค จงั หวดั ปทมุ ธานี ในการติดต้งั และขยายเขตประปาในตาบลคบู างหลวง ทกุ หมู่บ้านแตย่ ังไม่ครบทกุ จุด 2. โดยการขุดเจาะบ่อบาดาลเพือ่ บรกิ ารแกป่ ระชากรในเขตตาบลคูบางหลวง ดงั นี้

11 ข้อมลู ระบบประปาบาดาล องค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง ได้ดาเนินกิจการประปา มาต้ังแต่ปี พ.ศ. 2538 ผลิตน้าประปาบาดาลจากแหล่งน้าใต้ดิน และปัจจุบันประชาชนมีน้าประปาบาดาลและประปา สว่ นภูมิภาคใชสาหรับอุปโภคและบรโิ ภค ตารางท่ี 4 สถานทีผ่ ลิตน้าประปาบาดาลจากแหล่งน้าใต้ดนิ ในตาบลคบู างหลวง หมู่ท่ี สถานท่ีตง้ั บ่อบาดาล หม่ทู ่ี 1 ตั้งอยู่ บริเวณวดั จนั ทาราม และใช้การประปาภูมภิ าค บอ่ บาดาล หมู่ท่ี 2 ต้ังอยู่ บรเิ วณบา้ นผ้ใู หญ่ยยุ้ หอมจนั ทร์ และใชก้ ารประปาภูมภิ าค บอ่ บาดาล หมู่ท่ี 3 ตงั้ อยู่ บรเิ วณหลังมสั ยดิ หมู่ท่ี 3 และใช้การประปาภมู ภิ าค บ่อบาดาล หมทู่ ี่ 4 ตง้ั อยู่ บริเวณหลังมัสยดิ หมู่ท่ี 4 และใชก้ ารประปาภมู ิภาค บอ่ บาดาล หมทู่ ี่ 5 ตง้ั อยู่ บริเวณบา้ นนายสมหมาย ทรงศิริ สมาชกิ สภาหมู่ที 5 และ บริเวณวดั คูบางหลวง และใช้การประปาภมู ิภาค บอ่ บาดาล หมูท่ ี่ 6 ตั้งอยู่ บรเิ วณวดั สุวรรณจนิ ดาราม และใช้การประปาภมู ิภาค บอ่ บาดาล หมทู่ ี่ 7 ตั้งอยู่ บริเวณทีด่ นิ บ้านนายย่ิงยศ ยาออม และใช้การประปาภูมิภาค บ่อบาดาล หมทู่ ี่ 8 ตง้ั อยู่ บริเวณบ้านนายวิรัตน์ ลายลักษณ์ และใชก้ ารประปาภูมิภาค บ่อบาดาล หม่ทู ี่ 9 ต้งั อยู่ บรเิ วณบ้านนางสมคิด สุขสมบรู ณ์ และใช้การประปาภูมิภาค ประปาสว่ นภูมภิ าคหมู่ที่ 10 ต้งั อยูก่ ลางหมูบ่ า้ นหมู่ท่ี 10 บ่อบาดาล หม่ทู ่ี 11 ตัง้ อยู่ บรเิ วณบ้านนายเหมือน คล้ายพฒุ และใช้การประปาภมู ิภาค บอ่ บาดาล หมู่ที่ 12 ตง้ั อยู่กลางหมู่บา้ นหมู่ที่ 12 2.5.4 การเขา้ ถงึ อินเทอร์เน็ตและการใช้ประโยชน์จากอนิ เทอร์เน็ต ชุมชนตาบลคูบางหลวงสามารถเข้าถึงได้ทุกช่วงวัย จากแหล่งอินเทอร์เน็ต ได้แก่ โทรศพั พ์เคลือ่ นที่ โทรศพั พบ์ า้ น ระบบอินเทอร์เนต็ เช้าต่างๆ และอินเทอร์เน็ตประชารฐั เปน็ ต้น 2.5.5 ไปรษณยี ห์ รือการส่ือสารหรือการขนสง่ และวสั ดุ ครุภัณฑ์ 1. องค์การบริหารสว่ นตาบลคูบางหลวงไม่มีทท่ี าการไปรษณียโ์ ทรเลขในเขตพ้ืนที่ตาบล แตม่ เี สยี งตามสายทุกหมู่บา้ น เพอื่ ประชาสมั พันธ์ขา่ วสารใหก้ ับประชาชนในหม่บู ้านได้รบั ขา่ วสาร อยา่ งท่ัวถึง 2. โทรศพั ทป์ ระเภทโทรศพั ท์ประจาบา้ น มที ัง้ ตดิ ตัง้ โดยองค์การโทรศพั ทแ์ ห่งประเทศไทย

12 2.6 ข้อมูลด้านสงั คม 2.6.1 ลักษณะของครอบครวั ครอบครัวเดย่ี ว ครอบครวั ขยาย ลักษณะของครอบครัวของชุมชนตาบลคูบางหลวงเป็นลักษณะท้ังครอบครัวเดี่ยว และ อยู่รวมเป็นครอบครัวใหญ่ในบ้านหลังเดียว ซ่ึงในครอบครัวใหญ่อาจจะมีทั้งแบบอยู่กับครอบครัว ฝ่ายชาย หรืออยกู่ ับครอบครวั ฝ่ายหญิง 2.6.2 การตดั สินใจและการจดั การในครอบครวั การเลือกคู่ครองและการแต่งงาน ในส่วนของการตัดสินใจและการจัดการในเหตุการณ์ใดๆ นั้น สมาชิกในครอบครัว จะมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ โดยจะยึดหลักประชาธิปไตย ท้ังนี้ในบางสถานการณ์ผู้นาครอบครัวแต่ ละครอบครัวจะมอี านาจในการผูต้ ดั สนิ ใจข้ึนอยู่กับสถานการณ์ การเลือกคู่ครองและการแต่งงานจากการสารวจยังไม่พบปัญหาในครอบครัว อย่างไร กต็ ามสมาชกิ ในชุมชนที่หย่ารา้ ง ตอ้ งเล้ียงบตุ รด้วยตนเอง สามารถทางานและสง่ เสยี เลยี้ งดูบุตรหลาน รวมถงึ คนในครอบครัวได้ การตดั สนิ ใจเลือกคู่ครองเป็นแบบอสิ ระ แตย่ ังคงไว้ซ่ึงประเพณีอันดีงามของ ไทย และคานงึ ถงึ ความแตกต่างต่างทางเชอื้ ชาตแิ ละศาสนาอีกดว้ ย 2.6.3 ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งสมาชกิ ครอบครัวซึ่งไปทางานทีอ่ น่ื ในกรณีที่ครอบครัวท่ีต้องมีสมาชิกในครอบครัวไปประจาอยู่ท่ีทางานท่ีต่างจังหวัด ในทุกวันหยุดสุดสัปดาห์ หรือวันหยุดนักขัตฤกษ์ต่างๆ สมาชิกก็จะกลับมาบ้านทุกครั้งท่ีมีวันหยุด จึงทาให้ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งสมาชกิ ครอบครัวไมม่ ปี ัญหาใดๆเกดิ ขึ้น 2.6.4 การรวมกลุ่มทางสังคมในเชงิ พัฒนาความเขม้ แข็งของชมุ ชน ชุมชนตาบลคบู างหลวงมีการรวมกลมุ่ ของคนในชมุ ชนเพื่อแสดงถงึ ความเข้มแขง็ ของ ชุมชน ไดแ้ ก่

13 ตารางที่ 5 รายช่อื กลุ่มต่างๆ ในตาบลคบู างหลวง หมูท่ ่ี กลุม่ หมทู่ ่ี 1 บา้ นคลองบางเตย กลุ่มกองทนุ เงนิ ลา้ น หมู่ 1 หมู่ท่ี 3 บ้านคลองบางโพธิ์เหนือ กลมุ่ การออมเงินแห่งชาติ หม่ทู ่ี 3 หมทู่ ี่ 4 บา้ นคลองบางโพธิ์เหนือ กลุ่มนวดแผนไทย ประธานกลุ่มสตรี หมทู่ ี่ 5 บา้ นคลองบางโพธ์เิ หนอื ประธานกลมุ่ เยาวชน หมู่ที่ 6 บา้ นคลองบางหลวง กลมุ่ กองทนุ เงนิ ลา้ น กลมุ่ ผู้ใชน้ ้า หมู่ท่ี 7 บ้านคลองบางหลวง กลมุ่ ดอกไม้ประดิษฐจ์ ากผ้าใยบัว กลมุ่ วิสาหกจิ ไทรักธรรม หมู่ท่ี 8 บา้ นคูขวางไทย กลุ่มอาชีพน้ายาอเนกประสงค์ หมู่ที่ 9 บ้านคลองบางหลวง กลุ่มสมั มาชีพไขเ่ ค็มและนา้ พริกเผา กลมุ่ การออมวนั ละหนึ่งบาท หมทู่ ี่ 10 บา้ นคูขวางมอญ กลุ่มสัมมาชีพกาละแม หมทู่ ่ี 11 บา้ นคลองบางหลวงไหวพ้ ระ กลุ่มวิสาหกิจกล่มุ ผผู้ ลิตเมลด็ พันธ์ขุ ้าว หม่ทู ่ี 12 บ้านคลองเจ้า กลมุ่ วสิ าหกจิ ชมุ ชนนวดแผนไทย กลมุ่ อาชีพทาปุย๋ หมกั กลมุ่ ตดั เยบ็ เสอ้ื ผ้าลาดหลุมแกว้ กลมุ่ อาชีพทากล้วยฉาบ กล่มุ นา้ พริก กลุ่มวิสาหกิจศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าว ชมุ ชน กลุ่มสัมมาชีพน้าหมกั กลมุ่ อาชีพบา้ นคลองบางหลวงไหวพ้ ระ กลุ่มประดษิ ฐด์ อกไม้จากกระดาษสา กลมุ่ อาชีพชุมชนบ้านคลองเจ้า (กลว้ ยกวน)

14 2.6.5 ปราชญ์ชมุ ชน และภูมปิ ัญญาพ้นื บา้ นทีส่ าคัญ ปราชญช์ มุ ชน - ปราชญ์ชุมชนดา้ นเกษตร (หมอดิน) นายสมบตั ิ เรยี งบนั ม.6 - ปราชญช์ มุ ชนดา้ นนวดแผนไทย นางสมหมาย นิลศรนี วล ม.7 - ปราชญช์ ุมชนดา้ นการเกษตรผสมผสาน นายชาลี อยู่ยืน ม.9 ภมู ิปัญญาพื้นบ้านท่สี าคญั ในเขตตาบลคบู างหลวงประชาชนบางสว่ นจะมภี าษาถ่นิ จะพูดภาษามอญ 2.7 ข้อมลู ดา้ นการศึกษา 2.7.1 โรงเรยี น ในพื้นท่ีเขตตาบลคูบางหลวง ประชาชนส่วนใหญ่จบการศึกษาภาคบังคับ มีสถานศึกษาใน เขตตาบลคบู างหลวง คือ 1. โรงเรยี นวดั จนั ทาราม 2. โรงเรยี นวดั สุวรรณจินดาราม 3. โรงเรียนคลองบางโพธิ์ 4. โรงเรยี นบางโพธใ์ิ หม่ 5. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 1 ศูนย์ คือ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง จานวนนักเรยี น 60 คน 2.8 ข้อมูลด้านการสาธารณสขุ 2.8.1 บริการสาธารณสขุ ในตาบล ในพื้นท่ีตาบลคูบางหลวงมี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชน 2 แห่ง ต้ังอยู่หมู่ท่ี 1 และหมู่ท่ี 6 โดยทุกๆ คนในตาบลสามารถเข้าถึงการรักษาพยาบาล และโรงพยาบาลลาดหลุมแก้ว ต้งั หมูห่ า่ งจากพ้นื ทีต่ าบลเพียง 10 กิโลเมตร 2.8.2 บทบาทของ อสม. ทุกๆ หมู่บ้านในตาบลคูบางหลวง มี อสม. ในการให้บริการประชาชนชุมชน การ ทางานของ อสม. มีวิธีการแบ่งจานวนครัวเรือนรับผิดชอบ เพ่ือให้สามารถวิเคราะห์และเข้าถึงด้าน สุขภาพได้ง่ายข้ึน โดยเน้นการดูแลผู้สูงอายุ สุขภาวะชุมชน การเฝ้าระวังโรคบาด ผู้ป่วยติดเตียง และ โรคเอดส์ เปน็ ตน้ การทางานของ อสม. ผู้นาชุมชนให้ความสาคัญ และโดยส่วนใหญ่ผู้นาชุมชนมี ตาแหน่งเปน็ อสม. ดว้ ย

15 2.8.3 โรคทชี่ าวบา้ นเป็นกันมาก ประชาชนส่วนใหญ่ในชุมชนที่อยู่บ้านเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ ดังนั้นโรคท่ีพบ คือ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และในรอบปี 2562 พบประชาชนมีการเจ็บป่วยด้วยโรค ไขเ้ ลอื ดออก โรคมอื ปากเท้า โรคตาแดง การระบาดของโรคไมม่ ีความรุนแรง ซง่ึ จดั อยู่ในกลุ่มเฝา้ ระวัง 2.9 ข้อมลู ด้านศาสนา วัฒนธรรม ความเช่อื และการสันทนาการ ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ รองลงมานับถือศาสนาอิสลาม ในเขตตาบล คูบางหลวงมีวดั ในตาบล จานวน 3 แหง่ คือ 1. วัดจนั ทาราม 2. วัดสวุ รรณจินดาราม 3. วดั คบู างหลวง มีมสั ยดิ ในตาบล จานวน 2 แห่ง คอื 1. มัสยิดเราะหม์ ะตลุ้ เลาะห์ ตั้งอยู่ทห่ี ม่ทู ี่ 3 2. มัสยดิ ฟัตลุลลอฮตี าอาลา ตัง้ อยู่ทหี่ มทู่ ่ี 4 มีโรงเรียนสอนศาสนาอสิ ลามในตาบล 1 แห่ง คือ โรงเรียนฮดี ายา่ ตุ้ลอารีฟนี ตง้ั อยทู่ ห่ี ม่ทู ่ี 5 2.9.3 ขนบธรรมเนียม ประเพณีกฬี า และสนั ทนาการพ้นื บ้าน อาทเิ ชน่ การละเล่นพนื้ ฐาน และดนตรีพน้ื บา้ น 1. ประเพณีทาบุญตักบาตรวันปีใหม่ (เดือนมกราคม) ทาบญุ ตกั บาตรขา้ วสาร - อาหารแห้ง 2. ประเพณีสงกรานต์ (เดือนเมษายน) ทาบุญเลี้ยงพระ – รดนา้ ขอพรผสู้ ูงอายุ 3. ประเพณจี ุดลูกหนู (เดือนเมษายน) ทาบุญตกั บาตร และมกี ารแขง่ ขนั การจดุ ลกู หนู 4. ประเพณีแหเ่ ทียนพรรษา (เดือนกรกฎาคม) แหเ่ ทียนพรรษานาถวายวัดตาบล 5. ประเพณลี อยกระทง (เดอื นพฤศจิกายน) จัดประกวดนางนพมาศ , ประกวดกระทง 2.10 ขอ้ มลู ด้านเศรษฐกจิ 2.10.1 การประกอบอาชพี หลัก อาชีพรองของชาวบา้ น อาชีพของราษฎรในเขตตาบลคูบางหลวง ทาการเกษตรเป็นอาชีพหลัก เช่น ทานา ทาสวน ทาไร่ เปน็ ส่วนใหญ่

16 2.10.2 ตลาดสาหรับผลผลิตระบบการแลกเปล่ยี นสงิ่ ของภายในและภายนอกตาบล ภายในตาบล ประชาชนส่วนใหญ่จะต้ังร้านค้าจาหน่ายเป็นของตนเอง อีกทั้งยังมีตลาดนัดชุมชนที่เป็น สถานท่ีในการพบปะ แลกเปลี่ยนสินค้าทุกชนิด เช่น ตลาดแฟคคอม (ม.6) ตลาดนัดชุมชนหมู่ 9 และ ตลาดลาดหลุมแก้ว-นัดสะพานใหญ่เดิม ส่วนภายนอกตาบล ประชาชนจะนาผลผลิตไปจาหน่ายตาม ตลาดในจงั หวัดปทมุ ธานี ตลาดชมุ ชน ตามหา้ งสรรพสนิ ค้า และตลาดไท 2.10.3 ปัญหาทางด้านการทามาหากิน ขาดเงินทุน แหล่งน้า ท่ีทากิน ภัยธรรมชาติ การ บุกรุกท่ดี ินสาธารณะ ป่าสงวนแห่งชาติ ปัจจุบันตาบลคูบางหลวง มีปัญหาได้รับผลกระทบจากการเพ่ิมขึ้นของโรงงานอุตสาหกรรม ทาให้ชุมชนกลายเป็นเมืองมากขึ้นในทุกๆ ปี ทั้งการสร้างบ้านเด่ียว หมู่บ้านจัดสรร ส่งผลให้วิถีชีวิต แบบชนบทค่อยๆ จางหายไปกลายเปน็ พื้นที่เมืองมากขึ้นในปัจจุบนั เมื่อประชาชนมากข้ึนส่งผลทาให้ ขยะมากข้ึนตามไป การใช้ทรัพยากรในชุมชนมากข้ึน บางพื้นท่ีมีน้าเน่าเสีย ปริมาณพ้ืนท่ีสีเขียว นอ้ ยลง 2.10.4 สภาวะทางเศรษฐกิจในตาบล และกลุ่มเป้าหมาย รวมทั้งความคิดเป็นของ ชาวบ้านต่อสภาพเศรษฐกิจภายในและภายนอกตาบล ข้อเสนอแนะของชาวบ้านต่อการแก้ไขปัญหา เศรษฐกิจ ตาบลคบู างหลวง มีการเพ่มิ ขึ้นของโรงงานอุตสาหกรรม ทาให้ชมุ ชนกลายเป็นเมอื งมากข้ึนใน ทุกๆ ปี ท้ังการสร้างบ้านเด่ียว หมู่บ้านจัดสรร มีสภาพเป็นสังคมเมืองมากขึ้น ข้อเสนอแนะของ ชาวบา้ นนน้ั มีความคดิ เหน็ ว่า ตาบลคบู างหลวง เป็นพ้นื ทที่ ่ีอยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพมหานครทาให้มีการ มาลงทุนของบริษัทเอกชนเป็นจานวนมาก อาจก่อให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมา จนสร้างผลกระทบท้ัง ในดา้ นสิ่งแวดลอ้ ม และสขุ ภาพของคนในชุมชน 2.10.5 บทบาทของกลุ่มเศรษฐกจิ ในชมุ ชน การรวมกลุ่มของประชาชนในตาบลคูบางหลวง จะรวมกลุ่มตามความสนใจและความถนัด เฉพาะของแต่ละคน ร่วมกันทาผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพ่ือนาไปจาหน่าย ซ่ึงผลิตภัณฑ์ของบางหมู่บ้าน ได้นาไปจาหน่ายในตลาดชุมชน เช่น ตลาดแฟคคอม (ม.6) ตลาดนัดชุมชนหมู่ 9 และตลาด ลาดหลุมแก้ว-นัดสะพานใหญ่เดิม ทุ่งนามอญ ห้างสรรพสินค้า เช่น ศูนย์การค้าฟิวเจอร์ปาร์ค รังสิต บ้ิกซี สาขาปทุมธานี เป็นต้นทั้งนี้แต่ละกลุ่มจะใช้ทรัพยากรท่ีมีอยู่ในชุมชน เพ่ือลดต้นทุนการผลิต และยงั พยายามทาใหผ้ ลติ ภณั ฑ์ ได้รับรองคณุ ภาพตา่ ง ๆ เช่น มาตรฐาน อย. เปน็ ต้น

17 2.11 ขอ้ มูลดา้ นการเมืองและการปกครองทอ้ งถิ่น 2.11.1 โครงสร้างการปกครองของตาบลและหมู่บ้าน (ชื่อฝ่ายปกครอง ผู้นากลุ่มหรือ คุ้มบ้าน) โครงสร้างการบริหารงานในชุมชนแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนงานปกครอง และส่วน งานบริการจดั การ ส่วนงานปกครอง เป็นงานด้านอาเภอ บริหารจัดการผ่าน กานัน ผู้ใหญ่บ้าน เพ่ือให้ ชุมชนเกิดความเข้มแข็งโดยบูรณาการทางานรว่ มกบั ด้านบรหิ ารจดั การ ส่วนงานบริหารจัดการ เป็นงานขององค์การบริหารส่วนตาบลคูบางหลวง บริหาร จดั การงบประมาณในการพฒั นาตาบลคูบางหลวงทุกๆ ดา้ น โดยมีนายกองค์การบริหารส่วนตาบลเป็น ผู้กาหนดนโยบาย ระดับหมู่บ้านมีสมาชิกองค์การบริหารส่วนตาบล 2 คน ในการพัฒนาชุมชนซ่ึง ทางานร่วมกับผู้ใหญแ่ ละผนู้ าชุมชน 2.11.2 องค์กรหรอื กลุ่มทางการ และไม่ทางการ ตาบลคูบางหลวง มีกล่มุ กานันผู้ใหญ่บ้านที่มคี วามเขม้ แข็ง ซ่งึ ทางานร่วมกบั อบต. อาเภอ อส. ในด้านการจดั การชุมชน การปอ้ งกนั สาธารณภยั ตา่ งๆ ยาเสพตดิ สิง่ แวดล้อม และการสร้างอาชีพ ชุมชน เป็นตน้ 2.11.3 ระดบั การมีสว่ นรว่ มของสมาชกิ ชุมชนในดา้ นการคิดและการตดั สนิ ใจในเรื่องต่างๆ ของตาบลและหมูบ่ า้ น ประชาชนในชุมชนตาบลคูบางหลวงมีส่วนร่วมในการดาหมดนโยบายระดับหมู่บ้านและ ตาบล ร่วมกับกานัน ผู้ใหญ่บ้าน แกนนาชุมชน และ อบต. โดยล่าสดุ มีการดาเนนิ งานปรับแผนพัฒนา ทอ้ งถ่ิน (พ.ศ.2561-2565) ทาใหเ้ กดิ แผนพฒั นาทมี่ ีคุณภาพและเปน็ รูปธรรม

18 ส่วนที่ 3 ผลการวิเคราะห์ศกั ยภาพ ปัญหา ความตอ้ งการ และประเดน็ การพฒั นาเชงิ พ้ืนที่ การวิเคราะห์ชุมชนดาเนินการโดยอาศัยข้อมูลทุติยภูมิที่รวบรวมจากฐานข้อมูลแผนพัฒนา ยุทธศาสตร์จังหวัดปทุมธานี แผนพัฒนาอาเภอลาดหลุมแก้ว แผนพัฒนาท้องถิ่นองค์การบริหาร ส่วนตาบลคูบางหลวง ฐานข้อมูลกรมพัฒนาที่ดิน สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอลาดหลุมแก้ว สานักงานเกษตรอาเภอลาดหลุมแก้ว ประมงและปศุสัตว์อาเภอลาดหลุมแก้ว และการสืบค้นจาก สื่อออนไลน์ต่างๆ และดาเนินการเก็บข้อมูลปฐมภูมิจากการจัดเวทีประชุมผู้นาชุมชน การสัมภาษณ์ รายคนและกลุ่มในพ้ืนท่ีตาบลคูบางหลวง และผู้มีส่วนได้เสีย นาข้อมูลที่ได้ประมวลผล สังเคราะห์ผล แบง่ เป็นดา้ น ดังนี้ 3.1 ศักยภาพในการพัฒนาตาบลคบู างหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวดั ปทมุ ธานี ตารางท่ี 6 ศักยภาพในการพัฒนาตาบลคูบางหลวง หมู่ที่ ศกั ยภาพ นาไปสู่การพฒั นา 1 ศักยภาพด้านทรัพยากรมนษุ ย์ นายสมบัติ สนธิ -ด้านการส่งเสรมิ การออมเงินในครัวเรอื น ประธานกล่มุ กองทนุ เงนิ ลา้ น ศักยภาพด้านภาคีเครอื ข่ายในพ้นื ที่ กลมุ่ กองทุนเงินลา้ น, -ด้านการจัดต้งั กองทนุ ออมทรพั ย์ โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบล หมู่ 1 -ด้านการสง่ เสรมิ สุขภาพคนในชมุ ชน ทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรม วัดจันทาราม -การทอ่ งเทีย่ วชมุ ชนการจดั การสถานที่ ทอ่ งเท่ยี ว 2 ศักยภาพดา้ นทรัพยากรมนษุ ย์ -นางมาเรยี ม มะหะหมดั -ด้านการสง่ เสริมดา้ นสุขภาพ เพ่อื ให้ชุมชน ประธาน อสม. เกิดสุขภาวะทีด่ ี -นายมะหะมุด มะหะหมัด -ดา้ นการสง่ เสริมเกษตรอินทรีย์แก่การปลูก หมอดนิ อาสา พืชและสิ่งแวดลอ้ ม -นางวัชรี ศรีบญุ มา -ดา้ นการมีอาสาสมัครท่ีเขม้ แขง็ เกดิ การ อส.สารอง พัฒนาชุมชน

19 ตารางที่ 6 ศักยภาพในการพฒั นาตาบลคบู างหลวง (ต่อ) หมู่ที่ ศกั ยภาพ นาไปสกู่ ารพฒั นา หมู่ 2 ศักยภาพดา้ นภาคเี ครือข่ายในพนื้ ท่ี กลมุ่ อสม., -ด้านการส่งเสริมสุขภาพคนในชุมชน ทีท่ าการองค์การบริหารส่วนตาบล สถานีตารวจภูธรตาบลคบู างหลวง 3 ศักยภาพด้านภาคเี ครือข่ายในพื้นที่ กองทุนหมบู่ ้าน, กลุ่ม อสม., -ดา้ นการสง่ เสรมิ สุขภาพคนในชมุ ชน กลุ่มการออมเงนิ แหง่ ชาติ, -ดา้ นการจัดต้ังกองทนุ ออมทรัพย์ มสั ยิดเราะหม์ ะตุล้ เลาะห์, -ด้านการสร้างกลุ่มอาชพี ศนู ยฟ์ ืน้ ฟูผตู้ ิดยาเสพติด, -ด้านการฟน้ื ฟผู ู้ติดยาเสพติด กลุม่ นวดแผนไทย ทนุ ทางสังคมและทนุ ทางวัฒนธรรม มสั ยิดเราะมาดลุ เลาะ, -การทอ่ งเท่ยี วชมุ ชน ระบบการจดั การ มัสยิดอลั ฮสุ นา, สถานที่ท่องเที่ยว รร.คลองบางโพธ์ิ หมู่ที่ ศักยภาพ นาไปสู่การพัฒนา 4 ศกั ยภาพด้านทรัพยากรมนุษย์ -นางมยุรี อาดมั -ดา้ นการมีอาสาสมคั รท่ีเขม้ แขง็ เกิดการ ประธานกลุ่มสตรี พฒั นาชมุ ชน -นายอดศิ ักดิ์ มะหะมัด -ดา้ นการมีอาสาสมคั รที่เข้มแขง็ เกิดการ ประธานกลุ่มเยาวชน พัฒนาชมุ ชน -นายประเสรจ็ อาดัม -ด้านการสง่ เสรมิ การออมเงินในชมุ ชน และ ประธานกลุ่มกองทุนเงนิ ลา้ น การพฒั นาชุมชน -นายสมาน มะหะมดั -ด้านการจัดการน้าทเ่ี กิดการพฒั นาใน ประธานกลุ่มผูใ้ ชน้ ้า หมู่บา้ น

20 ตารางท่ี 6 ศกั ยภาพในการพัฒนาตาบลคูบางหลวง (ต่อ) หมทู่ ่ี ศักยภาพ นาไปสกู่ ารพฒั นา 4 ศกั ยภาพด้านภาคีเครอื ขา่ ยในพ้นื ที่ กลุ่มสตรี -ด้านการส่งเสริมสขุ ภาพคนในชุมชน กลุ่มเยาวชน -ด้านการจดั ตัง้ กองทุนออมทรพั ย์ กลุม่ ผู้ใชน้ า้ -ด้านการจดั การพลงั งานชุมชนและการใช้ กล่มุ กองทุนเงนิ ลา้ น น้า มัสยคิ ฟัดดลุ ลอฮตี าอาลา, รร.บางโพธใิ์ หม,่ รร.สอนศาสนาอสิ ลามบารงุ ทุนทางสงั คมและทนุ ทางวัฒนธรรม มสั ยิคฟัดดุลลอฮีตาอาลา, -การทอ่ งเทีย่ วชมุ ชน ระบบการจดั การ รร.บางโพธใ์ิ หม่, สถานที่ท่องเท่ยี ว รร.สอนศาสนาอสิ ลามบารงุ 5 ศักยภาพด้านทรพั ยากรมนษุ ย์ นางรุง่ รตั น์ รัตนายนต์ -ดา้ นกลุ่มอาชีพ,วสิ าหกจิ ชมุ ชน สรา้ งรายได้ ประธานกล่มุ ดอกไมป้ ระดษิ ฐ์จาก แก่ครอบครวั และชุมชน ผ้าใยบัว ศกั ยภาพดา้ นภาคีเครือขา่ ยในพ้นื ท่ี กองทุนหมบู่ ้าน, -ดา้ นการสง่ เสรมิ สขุ ภาพคนในชุมชน กลุ่ม อสม., -ดา้ นการจัดตัง้ กองทุนออมทรัพย์ กลมุ่ สัมมาชพี ประดิษฐด์ อกไม้จาก -ดา้ นการสร้างกลุ่มอาชพี ผา้ ใยบัว, กลมุ่ การออมเงนิ แห่งชาติ, มสั ยิด, วัดคูบางหลวงอนุกจิ วิธรู ทุนทางสังคมและทนุ ทางวัฒนธรรม รร.ฮีดาย่าตุ้ลอารีฟีน, -การท่องเทยี่ วชมุ ชน ระบบการจัดการ มสั ยดิ ญา่ เมยี๊ ะอตัตตักวา สถานท่ที ่องเที่ยว ทนุ ทางเศรษฐกจิ และการคา้ กลมุ่ วิสาหกิจไทรักธรรม -การสง่ เสรมิ วิสาหกิจชุมชน (นายสุทธพิ งษ์ สุนทร, นายวิรณุ เทพกลาง) ด้านผลิตภณั ฑช์ มุ ชน ดอกไมจ้ ากผ้าใยบวั -การส่งเสรมิ วิสาหกจิ ชุมชน

21 ตารางท่ี 6 ศักยภาพในการพฒั นาตาบลคูบางหลวง (ตอ่ ) หมทู่ ี่ ศักยภาพ นาไปสูก่ ารพัฒนา 6 ศกั ยภาพด้านทรัพยากรมนุษย์ -นางกาญจนา ยาทอง -ดา้ นกลมุ่ อาชีพ,วิสาหกจิ ชุมชน, สง่ เสรมิ ประธานกลุ่มอาชีพน้ายาอเนกประสงค์, ดา้ นสขุ ภาพ เพ่ือให้ชมุ ชนเกิดสขุ ภาวะทด่ี ี ประธาน อสม. -นายพนิ ิล โพธิเ์ ขยี ว -ด้านกลมุ่ อาชีพ,วิสาหกิจชมุ ชน ประธานกลุม่ สมั มาชีพไข่เค็มและ -ดา้ นการสง่ เสรมิ การออมเงินในชมุ ชน และ น้าพรกิ เผา ,ประธานกลมุ่ กองทุนหม่บู ้าน การพฒั นาชมุ ชน -นางมณรี ัตน์ สกุ ดสา -ด้านการมีอาสาสมัครที่เข้มแข็ง เกดิ การ ประธานกลมุ่ จิตอาสา พฒั นาชุมชน -นางมลฤดี สกุ ดสา -ด้านการสง่ เสริมการออมเงนิ ในครวั เรอื น ประธานกลุม่ การออมวันละหนง่ึ บาท นางวทิ วัส แรมสบง -ด้านการสง่ เสริมการออมเงนิ ในครัวเรือน ประธานกลุ่มการออมแห่งชาติ -นายสมบัติ เรียงบนั -ดา้ นการส่งเสริมเกษตรอนิ ทรียแ์ กก่ ารปลูก ปราชญช์ ุมชนด้านเกษตร (หมอดิน) พืชและส่ิงแวดล้อม -นายสมัย เรยี งบัน -ด้านมีผ้นู ารอบรู้ดา้ นเกษตร พฒั นาสง่ เสรมิ ปราชญช์ มุ ชนด้านเกษตร การปลูกพืชอนิ ทรีย์ ศักยภาพด้านภาคเี ครือข่ายในพน้ื ที่ กลุ่มอาชีพน้ายาอเนกประสงค์, -ดา้ นการสง่ เสริมสขุ ภาพคนในชุมชน กลมุ่ อสม., -ด้านการจัดตัง้ กองทุนออมทรพั ย์ กลุ่มสัมมาชีพไขเ่ ค็มและนา้ พริกเผา , -ดา้ นการสรา้ งกล่มุ อาชพี กลุ่มกองทนุ หมู่บ้าน, โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตาบล หมู่ 6, วดั สวุ รรณจินดาราม ทนุ ทางสงั คมและทุนทางวัฒนธรรม วดั สวุ รรณจนิ ดาราม, -การทอ่ งเที่ยวชุมชน ระบบการจัดการ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กองค์การบริหาร สถานทท่ี ่องเทย่ี ว ส่วนตาบลคูบางหลวง

22 ตารางที่ 6 ศักยภาพในการพัฒนาตาบลคูบางหลวง (ต่อ) หมูท่ ่ี ศกั ยภาพ นาไปสู่การพฒั นา 6 ทุนทางเศรษฐกจิ และการคา้ กลุ่มวสิ าหกิจกลุ่มสง่ เสรมิ อาชีพ -การส่งเสริมวสิ าหกิจชุมชน (นางกาญจนา ยาทอง, นางมลฤดี สุกกลา่ ) ตลาดแฟคคอม ดา้ นผลิตภณั ฑ์ชมุ ชน น้ายาอเนกประสงค์ , ไข่เค็ม, น้าพริกเผา -การส่งเสรมิ วสิ าหกจิ ชุมชน ไข่เคม็ , ขา้ วปลอดภยั -การสง่ เสรมิ กล่มุ อาชีพ 7 ศักยภาพด้านทรัพยากรมนษุ ย์ นางสมหมาย นิลศรนี วล -ดา้ นกล่มุ อาชีพ,วิสาหกจิ ชุมชน ประธานกลมุ่ สมั มาชพี กาละแม, -ด้านการนาความรู้ ภูมปิ ญั ญามาใช้ในการ ปราชญช์ ุมชนดา้ นนวดแผนไทย ดแู ลสขุ ภาพ ศกั ยภาพด้านภาคีเครอื ข่ายในพ้ืนที่ กองทนุ เงนิ ล้าน, -ดา้ นการสง่ เสรมิ สขุ ภาพคนในชมุ ชน กองทนุ เงนิ ลา้ น, -ดา้ นการจัดตงั้ กองทุนออมทรพั ย์ กลุ่มสมั มาชีพกาละแม, -ดา้ นการสรา้ งกล่มุ อาชีพ กลมุ่ นวดแผนไทย ทุนทางเศรษฐกจิ และการค้า กลุ่มวิสาหกิจกล่มุ ผผู้ ลติ เมล็ดพนั ธ์ขุ า้ ว -การส่งเสรมิ วสิ าหกจิ ชุมชน (นายเถา อนิ ทรยี ์, นายปราณีย์ อินทรีย)์ , -การส่งเสรมิ กลมุ่ อาชพี กล่มุ วสิ าหกิจชมุ ชนนวดแผนไทย (นางสาวกณิศา นิลศรีนวล, นางสมหมาย นิลศรนี วล) ด้านผลติ ภัณฑ์ชุมชน กาละแม, ลกู ประคบ -การส่งเสริมวสิ าหกิจชุมชน -การสง่ เสริมกลุ่มอาชีพ

23 ตารางที่ 6 ศักยภาพในการพัฒนาตาบลคูบางหลวง (ตอ่ ) หมู่ที่ ศักยภาพ นาไปสกู่ ารพฒั นา 8 ศักยภาพดา้ นทรัพยากรมนษุ ย์ -นายชูชาติ ลายลักษณ์ -ด้านการส่งเสริมเกษตรอินทรีย์แก่การปลูก ประธานกล่มุ อาชีพทาปุย๋ หมัก, พชื และสง่ิ แวดลอ้ ม กองทนุ หม่บู ้าน, ออมทรัพย์หมูบ่ ้าน, -ดา้ นการสง่ เสรมิ ดา้ นสุขภาพ เพ่ือใหช้ มุ ชน อสม., กลุ่มการออมวันละหน่งึ บาท, เกดิ สขุ ภาวะท่ีดี กลมุ่ การออมเงนิ แห่งชาติ -ดา้ นการส่งเสรมิ การออมเงินในครวั เรือน -นางชัญญา รอดปานะ -ด้านกลมุ่ อาชีพ,วิสาหกจิ ชุมชน, การสรา้ ง ประธานกลมุ่ ตดั เย็บเส้ือผา้ ลาดหลุมแกว้ รายไดร้ ะดับครวั เรอื น -นายชูชาติ ลายลกั ษณ์ ปราชญ์ชมุ ชน -ดา้ นมผี ู้นาเข้มแขง็ เกิดการพัฒนาหมูบ่ ้าน ศกั ยภาพด้านภาคีเครอื ข่ายในพน้ื ท่ี กลุ่มอาชีพทาป๋ยุ หมัก, -ดา้ นการสง่ เสริมสุขภาพคนในชุมชน กองทนุ หมู่บ้าน, -ดา้ นการจัดตั้งกองทนุ ออมทรัพย์ กองทุนออมทรัพย์หมู่บ้าน, -ด้านการสร้างกลมุ่ อาชีพ กลุ่ม อสม., กลุ่มการออมวนั ละหน่ึงบาท, กลมุ่ การออมเงนิ แหง่ ชาติ, กลุม่ ตัดเย็บเสือ้ ผา้ ลาดหลุมแกว้ ดา้ นผลติ ภณั ฑ์ชมุ ชน ปุ๋ยหมัก, เสอื้ ผ้าลายไทย -การสง่ เสริมวสิ าหกิจชุมชน หมู่ท่ี ศักยภาพ นาไปสู่การพัฒนา 9 ศักยภาพดา้ นทรัพยากรมนษุ ย์ -นายชาลี อยูย่ นื -ด้านกลุ่มอาชีพ,วสิ าหกจิ ชุมชน ปราชญ์ชมุ ชนดา้ นการเกษตรผสมผสาน กลุ่มอาชีพทากล้วยฉาบ กลมุ่ นา้ พริก ศกั ยภาพด้านภาคเี ครือขา่ ยในพนื้ ท่ี กลุ่มอาชีพทากล้วยฉาบ -ดา้ นการสรา้ งกลุ่มอาชีพ

24 ตารางที่ 6 ศักยภาพในการพัฒนาตาบลคบู างหลวง (ตอ่ ) หมู่ท่ี ศักยภาพ นาไปสู่การพัฒนา 9 ทนุ ทางเศรษฐกจิ และการคา้ กล่มุ วสิ าหกจิ ศูนยส์ ่งเสริมและผลิตพนั ธุ์ -การทอ่ งเทย่ี วชมุ ชน ระบบการจัดการ ขา้ วชมุ ชนตาบลคูบางหลวง (นายดารง สถานทท่ี ่องเท่ียว บวั บาน, นายชาลี อยยู่ ืน), -การสง่ เสรมิ วสิ าหกิจชมุ ชน ตลาดนดั ชมุ ชนหมู่ 9 ดา้ นผลติ ภณั ฑ์ชุมชน กลว้ ยฉาบ -การส่งเสรมิ วสิ าหกจิ ชมุ ชน -การสง่ เสริมกลุ่มอาชีพ 10 ศกั ยภาพด้านภาคีเครอื ข่ายในพ้ืนที่ กองทุนหมบู่ า้ น, -ดา้ นการส่งเสริมสุขภาพคนในชุมชน กลุ่มฌาปนกิจสงเคราะห์, -ด้านการจดั ตงั้ กองทนุ ออมทรัพย์ กลมุ่ อสม., กล่มุ สมั มาชีพน้าหมกั , -ด้านการสรา้ งกลมุ่ อาชพี กลุ่มจติ อาสา, กลุ่มกองทนุ แม่ของ แผน่ ดนิ ด้านผลติ ภณั ฑ์ชุมชน นา้ หมกั ชวี ภาพ -ด้านการพัฒนาการสง่ เสริมส่ิงแวดลอ้ ม 11 ศักยภาพด้านทรัพยากรมนุษย์ -นางสารภี ปน่ิ แดง -ด้านกลุม่ อาชีพ,วิสาหกจิ ชมุ ชน ประธานกลมุ่ อาชีพบ้านคลองบางหลวง ไหวพ้ ระ -นางทองใบ ใจม่ัน -ด้านการดูแลสขุ ภาพทุกชว่ งวัยในหมูบ่ า้ น ประธานกลุ่มกองทนุ หมูบ่ า้ น, เกิดสุขภาวะทด่ี ี กลมุ่ ฌาปณกจิ , กลุ่ม อสม., กลุ่มประดิษฐด์ อกไม้จากกระดาษสา ศกั ยภาพด้านภาคเี ครือข่ายในพน้ื ที่ กลมุ่ อาชีพบ้านคลองบางหลวงไหวพ้ ระ, -ดา้ นการสง่ เสรมิ สขุ ภาพคนในชุมชน กลุ่มกองทนุ หมู่บา้ น,กลุ่มฌาปณกิจ, -ดา้ นการจัดตงั้ กองทนุ ออมทรพั ย์ กลมุ่ อสม. , -ด้านการสร้างกล่มุ อาชพี กล่มุ ประดิษฐด์ อกไมจ้ ากกระดาษสา

25 ตารางท่ี 6 ศกั ยภาพในการพฒั นาตาบลคบู างหลวง (ต่อ) หมู่ที่ ศักยภาพ นาไปสู่การพัฒนา 12 ศกั ยภาพดา้ นทรัพยากรมนุษย์ กานันอดุ ม จันทรแ์ จม่ -ดา้ นการสง่ เสรมิ การออมเงนิ ในครัวเรือน ประธานกลมุ่ กองทุนเงินล้าน, -ดา้ นกลุ่มอาชีพ,วิสาหกิจชุมชน กองทุนประชารัฐ -ดา้ นผ้นู าเขม้ แข็ง สามารถนาไปสู่พฒั นา -นางวสั ลยี ์ จันทร์แจ่ม ด้าน การส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการ ประธานกลมุ่ อาชพี ชมุ ชนบ้านคลองเจ้า ทางานด้านการพัฒนา (กลว้ ยกวน) ศกั ยภาพด้านภาคเี ครอื ขา่ ยในพ้ืนที่ กลุ่มกองทุนเงนิ ลา้ น, -ด้านการจัดต้งั กองทนุ ออมทรพั ย์ กองทุนประชารฐั , -ดา้ นการสร้างกลุ่มอาชีพ กลุม่ อาชีพชุมชนบา้ นคลองเจ้า ดา้ นผลติ ภัณฑ์ชุมชน กลว้ ยกวน -การส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กล่มุ อาชพี

26 3.2 แผนท่แี สดงศกั ยภาพด้านตา่ งๆ ของแต่ละหมบู่ ้านในตาบล จากการวเิ คราะห์จากศักยภาพชุมชนตาบลคบู างหลวงท้ัง 12 หมูบ่ ้าน สามารถสรุปศักยภาพ ชมุ ชนดังภาพที่ 2 ภาพที่ 2 แผนทแ่ี สดงศักยภาพดา้ นต่างๆ ของแต่ละหมบู่ ้านในตาบลคูบางหลวง

27 3.3 ปัญหาและความต้องการในพ้ืนที่ ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัด ปทมุ ธานี ตารางท่ี 7 ปญั หาและความต้องการในพื้นทตี่ าบลคูบางหลวง หมูท่ ี่ ปญั หา ความต้องการในพื้นท่ตี าบล 1 ดา้ นการจัดการสิง่ แวดล้อม -ไม่มีพื้นทท่ี ้ิงขยะ ทาให้มีขยะสะสมใน ควรเพ่ิมพ้ืนท่ใี นการกาจัดขยะและให้ความรู้ พ้ืนทเี่ ป็นจานวนมาก ที่ ถู ก ต้ อ ง แ ก่ ป ร ะ ช า ช น ใ น เ รื่ อ ง ก า ร ล ด แยกขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชน รักความสะอาด 2 ดา้ นการจดั การสขุ ภาพ -มีการระบาดของโรคไขเ้ ลือดออกและ ควรมีการให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคมือ เท้า ปาก ในพ้ืนที่ ในพ้ืนที่ รวมท้ังจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก และโรคมือ เทา้ ปาก ด้านน้าอปุ โภค บริโภค -ระบบประปาส่วนภมู ภิ าคมีปัญหาใช้การ ควรมีการประสานงานหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง ไมไ่ ด้ ทาใหป้ ระชาชนมีน้าดืม่ ไม่เพยี งพอ ดาเนินการแกไ้ ข 3 ดา้ นการจัดการส่ิงแวดลอ้ ม -ไม่มีพน้ื ทที่ ้งิ ขยะ ทาให้มีขยะสะสมใน ควรเพ่มิ พนื้ ที่ในการกาจัดขยะและให้ความรู้ พ้นื ท่ีเป็นจานวนมาก ท่ี ถู ก ต้ อ ง แ ก่ ป ร ะ ช า ช น ใ น เ รื่ อ ง ก า ร ล ด แยกขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชนรัก ความสะอาด ด้านการจดั การสุขภาพ -มกี ารระบาดของโรคไขเ้ ลือดออก โรค ควรมีการให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน อจุ จาระรว่ งในพื้นท่ี รวมทง้ั ประชาชนมี ในพื้นท่ี รวมทั้งจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน การเจ็บปว่ ยด้วยโรคไม่ตดิ ต่อเรอื้ รัง เช่น ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก เบาหวาน ความดันโลหิตสงู โรคอจุ จาระรว่ ง และโรคไมต่ ิดต่อเรื้อรัง

28 ตารางที่ 7 ปญั หาและความตอ้ งการในพ้ืนที่ตาบลคบู างหลวง (ต่อ) หมูท่ ่ี ปัญหา ความต้องการในพน้ื ท่ตี าบล 4 ดา้ นทรพั ยากรมนษุ ย์ -ประชาชนบางสว่ นในชุมชนไม่ใหค้ วาม ควรมีการสร้างการตระหนักรู้และความ ร่วมมือในการดาเนินกจิ กรรมของชุมชน เข้าใจท่ีถูกต้องในการดาเนินกิจกรรมชุมชน เพือ่ ใหช้ ุมชนมีความเขม้ แขง็ ดา้ นการจดั การสิ่งแวดล้อม -ไมม่ ีพ้ืนที่ท้งิ ขยะ ทาใหม้ ีขยะสะสมใน ควรเพิ่มพื้นที่ในการกาจัดขยะและให้ความรู้ พ้ืนทเี่ ปน็ จานวนมาก ที่ ถู ก ต้ อ ง แ ก่ ป ร ะ ช า ช น ใ น เ รื่ อ ง ก า ร ล ด แยกขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชนรัก ความสะอาด ด้านการจัดการสขุ ภาพ -มกี ารระบาดของโรคไข้เลือดออก วัณ ควรมกี ารให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคและโรคมือ เทา้ ปาก ในพื้นท่ี ในพ้ืนที่ รวมทั้งจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรค ไข้เลือดออก วัณโรค และโรคมอื เท้า ปาก 5 ด้านการจัดการสุขภาพ -มีการระบาดของโรคไขเ้ ลือดออก และ ควรมีการให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคตาแดงในพนื้ ที่ ในพ้ืนที่ รวมทั้งจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก และโรคตาแดง 6 ด้านการจดั การสุขภาพ -มีการระบาดของโรคไขเ้ ลอื ดออก และ ควรมีการให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคตาแดงในพื้นท่ี ในพื้นที่ รวมท้ังจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก และโรคตาแดง 7 ดา้ นการจัดการสิ่งแวดลอ้ ม -มีปัญหาการปล่อยน้าเสียจากโรงงาน ควรแจ้งให้หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องดาเนินการ อุตสาหกรรมลงแม่น้า ลาคลองทีไ่ หลผ่าน ในส่วนทีเ่ กี่ยวขอ้ งเพอื่ แก้ไขปญั หาดังกลา่ ว พ้ืนท่ีในหมู่บ้าน ส่งกลิ่นเหม็น และ ทาลายทัศนียภาพ

29 ตารางท่ี 7 ปญั หาและความตอ้ งการในพืน้ ทต่ี าบลคูบางหลวง (ต่อ) หมทู่ ี่ ปัญหา ความตอ้ งการในพ้ืนท่ตี าบล 8 ด้านนา้ อปุ โภค บริโภค -ระบบประปาส่วนภมู ิภาคมีปัญหาใช้การ ควรมีการประสานงานหนว่ ยงานท่ีเกี่ยวข้อง ไม่ได้ ทาใหป้ ระชาชนมีนา้ ดืม่ ไมเ่ พียงพอ ดาเนนิ การแก้ไข ดา้ นทุนทางเศรษฐกิจและการค้าขาย -กลุ่มสัมมาชีพกาละแมมอญโบราณเป็น จึงต้องการได้รับการพัฒนาในด้านการ กลุ่มท่ีเพ่ิงเริ่มก่อตั้งใหม่มาประมาณ 2-3 พัฒนาบรรจุภัณฑ์สินค้า การพัฒนาสูตร ปี ภายใต้โครงการสัมมาชีพของกรม สนิ ค้า และการจดั ทาร้านคา้ ชุมชน พัฒนาชุมชน โดยเน้นการอนุรักษ์อาหาร และขนมโบราณภายใต้วัฒนธรรมมอญ โบราณ โดยจาหน่ายตามห้างสรรพสินค้า และแหล่งท่องเที่ยว เช่น ฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต, เซียร์ รงั สติ , บก๊ิ ซี ปทุมธานี, ทงุ่ นา มอญ โดยสินค้าเป็นที่ต้องการของตลาด แต่ยังมีปัญหาในเรื่องด้านการพัฒนา บรรจุภัณฑ์สินค้า การพัฒนาสูตรสินค้า และการจดั ทาร้านค้าชุมชน ดา้ นการจดั การสุขภาพ -มีการระบาดของโรคไข้เลอื ดออก และ ควรมกี ารให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคตาแดงในพ้นื ท่ี ในพื้นท่ี รวมท้ังจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก และโรคตาแดง 9 ดา้ นทุนทางเศรษฐกจิ และการคา้ ขาย -กลุ่มอาชีพทากล้วยฉาบ ประสบปัญหา จึงจาเป็นต้องได้รับการส่งเสริมความรู้ด้าน ขาดแคลนกล้วยที่เป็นวตั ถุดิบสาหรับการ ข้ันตอนการผลิตสินค้า และพัฒนาสินค้า ผลิต เนื่องจากมีปัญหาดินไม่เหมาะสม ใหม่ๆ โดยนาวัตถุดิบอื่นๆ เช่น มัน ฟักทอง ทาให้มีปรมิ าณกลว้ ยลดน้อยลง ขนุน มาเพ่ิมชนิดของการผลติ สนิ คา้

30 ตารางท่ี 7 ปัญหาและความต้องการในพ้ืนที่ตาบลคบู างหลวง (ต่อ) หมทู่ ี่ ปัญหา ความต้องการในพนื้ ทตี่ าบล 10 ดา้ นการจัดการส่งิ แวดลอ้ ม -ไมม่ ีพน้ื ทท่ี ้ิงขยะ ทาใหม้ ีขยะสะสมใน ควรเพม่ิ พื้นทใ่ี นการกาจดั ขยะและใหค้ วามรู้ พนื้ ท่เี ป็นจานวนมาก ที่ถูกต้องแก่ประชาชนในเร่ืองการลด แยก ขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชนรักความ สะอาด 11 ด้านการจดั การสุขภาพ -มีการระบาดของโรคไข้เลอื ดออก และ ควรมกี ารให้ความรู้แก่ อสม. และประชาชน โรคตาแดงในพนื้ ท่ี ในพื้นที่ รวมท้ังจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือดออก และโรคตาแดง 12 ดา้ นทุนทางเศรษฐกจิ และการคา้ ขาย -กลุ่มอาชีพบ้านคลองเจ้า (กล้วยกวน) จึงต้องการได้รับการพัฒนาในด้านการ เ ป็ น ก ลุ่ ม ท่ี เ พิ่ ง เ ริ่ ม ก่ อ ต้ั ง ใ ห ม่ แ ต่ พัฒนาบรรจุภัณฑ์สินค้า การพัฒนาสูตร ผลิตภัณฑ์สินค้าเป็นที่ต้องการของตลาด สนิ ค้า และการจัดทารา้ นค้าชุมชน เป็นจานวนมาก มีปัญหาในด้านการ พัฒนาบรรจุภัณฑ์สินค้า การพัฒนาสูตร สนิ ค้า และการจัดทาร้านคา้ ชมุ ชน

31 3.4 ประเด็นการพัฒนาเชิงพื้นที่ตาบลคูบางหลวง อาเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัด ปทุมธานี การกาหนดประเด็นการพัฒนา วิเคราะห์จากศักยภาพชุมชน ปัญหาและความต้องการของ ชุมชนตาบลคูบางหลวงท้ัง 12 หมู่บ้าน สามารถสรุปศักยภาพชมุ ชนดังภาพที่ 2 สามารถสรุปประเด็น การพัฒนาได้ 5 ประเด็นดังน้ี 1. การบริหารจดั การน้าอปุ โภค บริโภค หมู่ท่ี 1 และหม่ทู ี่ 8 ระบบประปาสว่ นภมู ิภาคมีปัญหาใช้การไม่ได้ ทาให้ประชาชนมีนา้ ดืม่ ไม่เพียงพอ ควรมีการประสานงานหนว่ ยงานทเ่ี กีย่ วข้องดาเนนิ การแก้ไข 2. การพฒั นาสินค้าชุมชน กลุ่มอาชีพบ้านคลองเจ้า (กล้วยกวน) หมู่ท่ี 12 กลุ่มสัมมาชีพกาละแมมอญโบราณ หมู่ท่ี 7 และกลมุ่ อาชีพทากลว้ ยฉาบ หมทู่ ี่ 9 จานวนกลุ่มเปา้ หมาย 40 ราย มคี วามต้องการในดา้ นการพัฒนา บรรจภุ ัณฑส์ นิ คา้ การพัฒนาสตู รสินค้า และการจัดทารา้ นคา้ ชมุ ชน เพอื่ เป็นการพฒั นาในรปู แบบของ การต่อยอดผลิตภณั ฑ์ของชุมชนให้มีความหลากหลาย และดึงดูดผู้บริโภคมากข้ึน สามารถดาเนินการ ไดใ้ นรปู แบบของการฝึกอบรมให้ความรเู้ พิ่มเติมในเร่ืองสูตรสินคา้ และในเรื่องของการออกแบบบรรจุ ภัณฑ์ใหต้ รงตามความต้องการของชุมชนและผ้บู ริโภค รวมท้ังส่งเสรมิ เรื่องช่องทางการตลาดให้ชุมชน ในรปู แบบรา้ นคา้ ชุมชน ให้มีพ้ืนท่วี างขายสินคา้ ได้อย่างต่อเนื่องและย่ังยืน ท้ังนผ้ี ลสาเรจ็ ของแผนงาน นี้จะนามาซึ่งองค์ความรู้ท่ีเป็นประโยชน์กับชุมชนให้สามารถนาไปต่อยอดผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ และ รายไดท้ เ่ี พมิ่ ข้นึ ร้อยละ 10 ของครวั เรอื น 3. การจดั การส่ิงแวดล้อมชุมชน หมู่ที่ 1 หมู่ท่ี 3 หมู่ที่ 4 และหมู่ที่ 10 มีปัญหาเก่ียวกับไม่มีพ้ืนที่ทิ้งขยะ ทาให้มีขยะสะสมใน พ้ืนทเี่ ปน็ จานวนมาก ดงั น้นั ควรเพิ่มพ้นื ท่ีในการกาจดั ขยะและให้ความรู้ท่ีถกู ต้องแก่ประชาชนในเรื่อง การลด แยกขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชนรักความสะอาด หมู่ที่ 7 มีปัญหาการปล่อยน้าเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมลงแม่น้า ลาคลองที่ไหลผ่านพ้ืนท่ี ในหมู่บ้าน ส่งกล่ินเหม็น และทาลายทัศนียภาพ ดังน้ัน ควรแจ้งให้หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องดาเนินการใน สว่ นทเี่ กย่ี วขอ้ งเพื่อแก้ไขปัญหาดงั กลา่ ว ดังนั้น ควรจัดทาโครงการชุมชนต้นแบบด้านการจัดการส่ิงแวดล้อมในเร่ืองของการจัดการ ขยะและน้าเสยี ในชุมชน ในพืน้ ทห่ี ม่ทู ่ี 1, 3, 4, 7 และ 10

32 4. การส่งเสริมสุขภาพ หมู่ที่ 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 และ 11 ควรมีการจัดกิจกรรมให้ความรู้หรือกิจกรรมให้สุขศึกษา ประชาสัมพันธ์แก่ อสม. และประชาชนในพื้นท่ี รวมท้ังจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแก้ไข ปญั หาโรคระบาดตามฤดูกาล และโรคไม่ติดต่อเร้อื รังในกล่มุ ผสู้ งู อายุ ดังน้ัน ควรจัดทาโครงการพัฒนาหมู่บ้านจัดการสุขภาพและสร้างเครือข่ายป้องกันโรคใน ชมุ ชน ในพ้นื ทหี่ มทู่ ี่ 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 และ 11 5. การเรียนรตู้ ลอดชีวิต หมู่ที่ 1-12 ควรมีการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต และสืบสานวัฒนธรรมมอญโบราณ ในรูปแบบของศูนย์การเรียนรู้ตลอดชีวิตตาบลคูบางหลวง โดยอาศัยความร่วมมือจากภาคส่วนต่างๆ ท้ังในหน่วยงานภาครัฐ ภาคท้องถ่ิน และภาคประชาชน โดยให้ปราชญ์ชาวบ้านที่มีอยู่ในชุมชน เป็น แกนหลัก รว่ มกับสถานศกึ ษาตา่ งๆ ในชมุ ชน

33 ส่วนที่ 4 รปู แบบการพฒั นาชุมชนนวตั กรรม จากข้อมูลสรุปประเด็นการพัฒนาท้ัง 5 ประเด็น บางประเด็นสามารถดาเนินการได้ แบบเร่งด่วนบางประเด็นมหาวิทยาลัยไม่สามารถดาเนินการได้ สามารถนาเสนอต่อให้หน่วยงาน ภาครัฐในภาคีเครือข่ายพิจารณาดาเนินตามกรอบหน่วยงานเท่านั้น ในส่วนที่มหาวิทยาลัยดาเนิน ตอ่ ได้ จัดทาในรปู แบบการพฒั นาชมุ ชนนวัตกรรมที่มที ง้ั หมด 8 ประเด็น ดงั น้ี 1.สรา้ งผู้นาการเปลีย่ นแปลง 2.พฒั นาจิตอาสา เพิม่ การมสี ว่ นร่วมพัฒนา 3.ครัวเรือนพอเพยี ง 4.สบื สานวฒั นธรรมชมุ ชน 5.สขุ ภาพดี สวสั ดิการทวั่ ถึง 6.เกษตรปลอดภัย 7.วสิ าหกิจชุมชนเข้มแข็ง 8.สิ่งแวดล้อมดี ชมุ ชนสวยงาม การพัฒนาชุมชนตาบลคบู างหลวงสามารถดาเนนิ การตามรปู แบบการพัฒนาชมุ ชนนวตั กรรม โดยมุ่งเน้นการใช้วิสาหกิจชุมชนเข้มแข็งนาการพัฒนาและขยายผลพัฒนาต่อในประเด็นอื่นๆ ดังภาพ ท่ี 3 และ ภาพที่ 4 ดังนี้ ภาพท่ี 3 รปู แบบการพฒั นาชุมชนนวัตกรรมตาบลคบู างหลวง

34 ภาพที่ 4 รปู แบบกิจกรรมการพฒั นาชุมชนนวตั กรรมตาบลคบู างหลวง จากภาพท่ี 3 สรุปได้ว่าการดาเนินงานโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนและท้องถ่ิน ส่ิงแวดลอ้ ม และวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยสามารถดาเนนิ การได้ท้งั หมด 3 ประเด็นตามรายละเอียดใน ภาพ เพื่อมุ่งเน้นการสร้างผู้นาในการพัฒนาที่เรียกว่า “นวัตกรชุมชน” สร้างการเปลี่ยนแปลงผ่าน กิจกรรมสร้างการเรียนร้จู ิตอาสาเพื่อถ่ายทอดประสบการณ์จากผู้สร้างการเปลยี่ นแปลงชมุ ชนจากรุน่ สู่รุ่นเพ่ือส่งเสริมคนรุ่นใหม่มีส่วนร่วมพัฒนาชุมชน ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนนวัตกรรมวสิ าหกิจชุมชน เขม้ แข็งตาบลคบู างหลวงในมติ กิ ารพัฒนาเศรษฐกิจ ดงั นี้ (ภาพท่ี 4) 1. มิติการพัฒนาเศรษฐกิจ ได้แก่ กิจกรรมส่งเสริมการยกระดับขีดความสามารถของกลุ่ม อาชีพโดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วม ได้แก่ (1) กลุ่มพัฒนาสินค้าชุมชนบ้านคลองเจ้าผลิตภัณฑ์ กล้วยกวน (2) หมู่ 12 กลุ่มสัมมาชีพกาละแมมอญโบราณ หมู่ที่ 7 และ (3) กลุ่มอาชีพทากล้วยฉาบ หม่ทู ี่ 9 เพือ่ ใหแ้ ขง่ ขันในตลาดทเ่ี น้นของดรี าคาถูกได้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพสงู สดุ กิจกรรมม่งุ การพัฒนา บรรจุภัณฑ์สินค้า การพัฒนาสตู รสินคา้ และการจัดทาร้านค้าชุมชน 2. มิติการพัฒนาสังคม ได้แก่ โครงการพัฒนาหมู่บ้านจัดการสุขภาพและสร้างเครือข่าย ป้องกันโรคในชุมชน หมู่ที่ 7 โดยมีการดาเนินการจัดตั้งกลุ่ม/ชมรม/เครือข่าย เพื่อดูแลสุขภาพ ผสู้ ูงอายุ ผู้ปว่ ย และผู้พกิ าร ที่ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ (ตดิ เตียง) ซงึ่ มกี ลุ่มเป้าหมายที่ต้องได้รับ การดแู ลสง่ เสรมิ สุขภาพ จานวน 10 คน และจดั กจิ กรรมรณรงค์ป้องกัน ควบคุม และแกไ้ ขปัญหาโรค ระบาดตามฤดูกาล และโรคไมต่ ิดต่อเรอ้ื รงั ในกลุ่มผู้สูงอายุ

35 3. มิติการพัฒนาส่ิงแวดล้อม ได้แก่ โครงการชุมชนต้นแบบด้านการจัดการส่ิงแวดล้อม โดย จัดกิจกรรมเก่ียวกับชุมชนปลอดขยะ และให้ความรู้ที่ถูกต้องแก่ประชาชนในเรื่องการลด แยกขยะ และปลูกฝังให้คนในชุมชนรักความสะอาด และสร้างความร่วมมือกับภาคีต่างๆ ในการแก้ไขปัญหา การปล่อยน้าเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมลงแม่น้า ลาคลองที่ไหลผ่านพื้นท่ีในหมู่บ้าน ส่งกล่ินเหม็น และทาลายทัศนยี ภาพ ในพื้นทหี่ ม่ทู ่ี 1, 3, 4, 7 และ 10 นอกจากนี้ ยังมีมิติการพัฒนาด้านการเสริมศักยภาพกลุ่ม/ครัวเรือน ได้แก่ พัฒนาการ ออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้มีความโดดเด่นสะดุดตา อบรมกลยุทธ์การขายการใช้ส่ือออนไลน์และ เทคโนโลยีในการขายผลิตภัณฑ์ สร้างเครือข่ายจิตอาสาพัฒนาสินค้าและผลิตภัณฑ์ชุมชน และ เสริมสร้างขวัญ กาลังใจ แก่จิตอาสาพัฒนาสินค้าและผลิตภัณฑ์ชุมชน และมิติการสร้างผู้นาการ เปล่ียนแปลง ได้แก่ การพฒั นาผ้นู าด้านการผลติ บรรจภุ ณั ฑ์และการตลาด และการศึกษาดูงานชุมชน ตน้ แบบดา้ นผลติ สินคา้ /ผลิตภัณฑ์ชุมชน