รายงานโครงการยกระดับคณุ ภาพชีวติ ชุมชนและทองถน่ิ (โครงการระยะท่ี 1) ตาํ บลคลองนํา้ ใส อําเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแกว อาจารย ดร.ผมหอม เชดิ โกทา และคณะ วิทยาลัยนวตั กรรมการจดั การ มหาวิทยาลัยราชภฏั วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ ประจาํ ปง บประมาณ 2563
ข รายงานโครงการยกระดับคณุ ภาพชีวติ ชุมชนและทองถ่นิ (โครงการระยะที่ 1) ตําบลคลองนา้ํ ใส อําเภออรญั ประเทศ จังหวดั สระแกว อาจารยด ร.ผมหอม เชดิ โกทา ผศ.ดร.สุวารีย ศรีปูณะ อาจารยดร.นภาพร สิงหน วล อาจารย น.อ.ภัชรชาติ ทูรวัฒน อาจารยอรวรรณ สทิ ธิวิจารณ อาจารยชนญั ชิตา อรุณแข อาจารยเฉลมิ พงษ จนั ทรสขุ า วทิ ยาลัยนวัตกรรมการจัดการ มหาวิทยาลยั ราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ ประจาํ ปงบประมาณ 2563
ค กิตตกิ รรมประกาศ รายงานโครงการยกระดับคณุ ภาพชีวติ ชุมชนและทองถ่นิ ส่ิงแวดลอ ม และวฒั นธรรม ในกิจกรรม สรางความรวมมือกับหนวยงานราชการท่ีเก่ียวของ ศึกษาชุมชนและจัดทําฐานขอมูล ตําบล และจัดทําแผนปฏิบัตกิ ารเพิ่มรายไดยกระดบั คุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ตําบลคลองน้ําใส อําเภออรญั ประเทศ จงั หวัดสระแกว (โครงการระยะที่ 1) คณะผดู าํ เนนิ โครงการขอกราบขอบพระคุณ ผูวาราชการจังหวัด พัฒนาชุมชนจังหวัด และหนวยงานราชการระดับจังหวัดสระแกว นายอําเภออรัญประเทศ สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภออรัญประเทศ สํานักงานเกษตรอําเภอ และ หนวยงานราชการระดับอําเภออรัญประเทศ องคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส คณะผูบริหาร มหาวิทยาลยั ผบู รหิ าร คณาจารย นายกองคการบริหารสว นตาํ บลคลองน้าํ ใส กํานนั ตาํ บลคลองนํ้าใส ผูใหญบานท้ัง 12 หมูท่ีใหคําแนะนํา และสนับสนุนการดําเนินโครงการ และขอขอบคุณประชาชน ตาํ บลคลองนาํ้ ใสที่ใหความรวมมือในการทาํ กิจกรรม ทาํ ใหโครงการสามารถจดั ทําแผนปฏิบตั กิ ารเพิ่ม รายไดย กระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ตําบลคลองนํา้ ใส อําเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแกว (โครงการระยะท่ี 1)ไดส าํ เรจ็ ลุลว งไปดวยดี อาจารยด ร.ผมหอม เชิดโกทา และคณะ วิทยาลยั นวัตกรรมการจัดการ ปพ ทุ ธศักราช 2563
สารบัญ หนา กิตติกรรมประกาศ ค สารบัญ ง สารบญั ตาราง จ สารบญั ภาพ ฉ สว นที่ 1 บทนาํ 1 สว นท่ี 2 ผลการศึกษาชุมชนเบื้องตนในระดับตําบล 6 สว นที่ 3 ผลการวิเคราะหศกั ยภาพ ปญหา/ความตองการ และประเด็นการพัฒนาเชิงพ้ืนที่ 29 3.1 ผลการวเิ คราะหศ ักยภาพในการพัฒนาตาํ บล 24 3.2 แผนท่ีแสดงศักยภาพดา นตา งๆ ของแตละหมูบานในตาํ บล 27 3.3ปญหาและความตอ งการในพืน้ ทีต่ ําบล 28 3.4ประเดน็ การพฒั นาเชงิ พนื้ ทต่ี าํ บล 29 สว นที่ 4 รปู แบบการพัฒนาชุมชนนวัตกรรม 38
สารบัญตาราง หนา ตารางที่ 11 1 เขตการปกครอง 12 2 รายงานสถิติจํานวนประชากรของตาํ บลคลองน้าํ ใส 12 3 จาํ นวนประชากรแยกรายอายุตาํ บลคลองนาํ้ ใส 14 4 โรงเรยี นสังกัดสํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน 5 บัญชีสายทางโครงขายทางหลวงทองถน่ิ 16 6 องคก ร/กลุมอาชีพในตําบลคลองนํ้าใส 19 7 อุตสาหกรรมและหัตถกรรม 8 การแพทยแ ผนไทย 21 9 ดา นศลิ ปกรรม 22 10 ดา นภาษาและวรรณกรรม 22 11 ดา นปรชั ญา 22 22
จ สารบัญภาพ หนา ภาพท่ี 4 1 การลงพืน้ ทศี่ กึ ษาชมุ ชน 9 2 แสดงแผนที่ ท่ีต้งั และอาณาเขตตาํ บลคลองน้ําใส 27 3 แผนที่แสดงศกั ยภาพดานตา งๆ ของแตล ะหมูบ า นในตาํ บล 38 4 รปู แบบการพัฒนาชมุ ชนนวัตกรรมตาํ บลคลองนาํ้ ใส อําเภออรัญประเทศ 5 แผนท่ีจดุ ตําบลคลองน้าํ ใส อ.อรญั ประเทศ 39 6 ชมุ ชนนวตั กรรมครัวเรือนพอเพยี ง 39
สวนที่ 1 บทนํา 1.1 หลกั การและเหตุผล ตามท่ีภาครัฐไดเช่ือมโยงเปาหมายการพัฒนาท่ีย่ังยืนของสหประชาชาติเขากับ แผนยุทธศาสตรชาติ 20 ป ของประเทศไทย และยุทธศาสตรเกษตรและสหกรณ 20 ป ระหวาง ป 2560 ถึง ป 2579 โดยนอมนําเอาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงท่ีเนนการพัฒนาแบบยั่งยืน โดยคํานึงถึงส่ิงแวดลอมที่อยู และใชหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดชบรมนาถบพิตรมาเปนแนวทางในการดําเนนิ นโยบาย เพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิต และยกระดับ รายไดข องประชาชน แกไขปญหาเชิงโครงสรางการผลติ ภาคเกษตรเสริมสรางความมัน่ คงทางอาหาร พัฒนาโภชนาการและความปลอดภัยดานอาหาร เพื่อนําไปสูความม่ันคง มั่งคั่ง และย่ังยืน ของประชาชนและประเทศชาติ ซ่ึงสมเด็จพระเจาอยูหัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร รัชกาลที่ 10 ทรงมีพระปณิธานแนวแนท่ีจะสานตอโครงการในพระราชดําริของพระราชบิดา เพอื่ ชวยเหลอื ประชาชนใหมีคณุ ภาพชวี ิตที่ดีข้ึน มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ เปนมหาวิทยาลัย ท่ีพระราชาประสงคใหเปนมหาวิทยาลัยเพ่ือการพัฒนาทองถ่ิน ตามพระราชบญั ญตั ิมหาวิทยาลัยราช ภัฎ พ.ศ. 2547 มาตรา 7 ที่ระบุใหมหาวิทยาลัยเปนสถาบันอุดมศกึ ษา เพื่อการพัฒนาทองถิ่นเสริม พลังปญญาของแผนดิน ซึ่งสอดคลองกับแผนยุทธศาสตรเพื่อยกคุณภาพมาตรฐานมหาวิทยาลัยราช ภัฎสคู ุณภาพเปนเลศิ โดยมุงเนนการพัฒนาคุณภาพบัณฑิตสนู ักปฏิบัติอยา งมอื อาชพี การยกคุณภาพ มาตรฐานชีวิตของชุมชน ทองถ่ิน และพ้ืนที่ใหมีความเขมแข็งและยั่งยืน พรอมท้ังสอดคลอง กับยุทธศาสตรมหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมภ ในประเด็นยุทธศาสตรที่ 3 การพัฒนางานพันธกิจสัมพันธ และถายทอด เผยแพรโครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดําริ โดยมีกลยุทธในการสรางเครือขายชุมชนนักปฏิบัติจากภายในและภายนอกเพื่อรวมกันศึกษาแกไข ปญหาของชุมชนทองถิ่นและเสริมพลังใหชมุ ชนทองถ่ินสามารถดํารงอยูไดอยางยงั่ ยืน ใหค วามสําคัญ ในการพฒั นาชุมชน และทอ งถนิ่ ดังน้ัน วิทยาลัยนวัตกรรมการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชูปถัมถ จึงไดจัดทําโครงการยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนและทองถิ่น ในพ้ืนท่ี ตําบลคลองน้ําใส อําเภออรัญประเทศ จังหวดั สระแกว โดยมเี ปาหมายเพื่อใหคนในชมุ ชนสามารถบริ หารจัดการชีวิตตนเองไดอยางสมดุลและมีความเหมาะสม สามารถดํารงชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพยี ง รว มกับการสงเสริมภูมิปญญาทองถิ่น เพ่ิมคุณคาและมลู คา เสริมเศรษฐกิจฐาน
2 รากในชุมชนใหมีความ เขมแข็ง มั่นคง นําไปสูการพ่ึงพาตนเองและชวยเหลือเก้ือกูลกันในชุมชนได อยางยั่งยนื สงผลใหชุมชนหมบู า นมีคณุ ภาพชวี ติ และรายไดท่ีเพ่ิมขึ้น 1.2 วัตถุประสงคของการสาํ รวจลงพ้ืนทชี่ ุมชนในระดบั ตําบล และกลมุ เปาหมาย 1) เพื่อสรางความรวมมือกับเครือขายประชารัฐ อาทิ สวนปกครองอําเภออรัญ ประเทศพฒั นาการอาํ เภอ เกษตรอาํ เภอ องคการบรหิ ารสว นตําบลคลองน้ําใส กาํ นัน ผใู หญบ า น และ หนวยงานเอกชนในพ้ืนท่ีที่มีสวนเกี่ยวของกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนตําบลคลองนํ้าใส อําเภอ อรญั ประเทศ จงั หวัดสระแกว 2) สํารวจบริบทชุมชน ครัวเรือนเปาหมาย และจัดทําฐานขอมูลตําบลคลองน้ํา ใส อาํ เภออรัญประเทศ จังหวัดสระแกว 3) เพื่อจัดทําแผนปฏิบัติการเพิ่มรายได ยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ตําบล คลองน้ําใส อาํ เภออรญั ประเทศ จงั หวัดสระแกว 1.3 ขอบเขตการสํารวจลงพื้นท่ชี ุมชนในระดับตําบล และกลุมเปาหมาย กลุมเปาหมาย ประชาชนในพ้ืนท่ีชุมชนหมูท่ี 1-12 ตําบลคลองนํ้าใส อําเภออรัญ ประเทศ จังหวดั สระแกว ผเู ขารวมโครงการ ประชาชนตาํ บลคลองน้ําใส ระยะเวลาดําเนนิ โครงการ เดอื นพฤศจิกายน 2562 ถงึ เดอื นมกราคม 2563 1.4 วธิ กี ารดําเนินการสาํ รวจความตองการของชุมชนในระดับตําบล และกลมุ เปาหมาย การดําเนินโครงการคณะผูดําเนนิ การมงุ เนน การสรา งกรอบปญ หาและความตอ งการ ของชุมชนระดับตําบล เพ่ือกําหนดแผนปฏิบัติการแบบมีสวนรวมของชุมชนในการวางแนวทางลด ปญหาความยากจนของประชาชนและยกระดับขีดความสามารถของเศรษฐกิจรากฐาน การจัดการ ส่ิงแวดลอม และวัฒนธรรม ตําบลคลองนํ้าใส อําเภออรญั ประเทส จังหวัดสระแกว วิธีการการดําเนิน แผนงานเนนไปท่ีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวม (Participatory Action Research) ซึ่งเปน การบูรณาการการวิจัยแบบมีสวนรวม (Participatory Research) และการวิจัยเชิงคุณภาพ (Quantitative Research) เพ่ือใหไดมาซึ่งแผนพัฒนาชุมชนท่ีจะสามารถลดความเหลื่อมล้ําในการ ยกระดับรายไดของประชาชนนวัตกรรมและกระบวนการทางความคิดสรางสรรคที่จะเพ่ิมมูลคา ทรัพยากรที่ไมกอประโยชนในชุมชนใหเกิดประโยชนอันสงผลใหประชาชนมีรายไดท่ีเพิ่มสูงขึ้น
3 กระบวนการลดปญหาความยากจนทเ่ี หมาะกบั การเขา ถึงของประชาชนทุกวัยไดอยางทว่ั ถึงและยั่งยืน และเผยแพรอ งคความรสู ปู ระชาชนกลมุ อ่ืนๆ ไดโดยมขี ั้นตอนดังตอ ไปนี้ 1. สรางความรวมมือกับหนวยงานราชการท่ีเก่ียวของ ดําเนินการกําหนดเวลาใน การลงพ้ืนท่ีเพ่ือศึกษาขอมูลและยกระดับพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนและทองถิ่น โดยการประชุม รวมกับนายอําเภออรญั ประเทศ พฒั นาการอาํ เภอ เกษตรอําเภอ เพื่อสรา งความเขาใจกับเจาของพื้นท่ี เปนการชี้แจงวัตถุประสงคในการดําเนินโครงการ ในการขอความรวมมือจากหนวยงานภาครัฐและ ปรึกษาหาทิศทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนตาํ บลคลองน้ําใส ไดแก นายอําเภอ สวนงาน ปกครองอําเภอ พัฒนาการอาํ เภอ เกษตรอําเภอ ณ ท่ีวาการอําเภอคลองน้ําใส จังหวัดสระแกว เขา พบกํานัน และเขาพบนายกองคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส เพ่ือขอปรึกษาหารือเก่ียวกับทิศ ทางการดําเนินโครงการ และขอขอมูลพ้ืนฐานของตําบลเบ้ืองตน และมีการประชุมผูนําหมูบานใน ตาํ บลคลองนํา้ ใส ดังภาพที่ 1.1
4 2. ศึกษาชุมชนและจัดทําฐานขอมูลตําบล ดําเนินการประมวลผลรวบรวมขอมูล จากเอกสารฐานขอมูลท่ีเก่ียวของกับชุมชนของตําบลคลองน้ําใส โดยใชขอมูลจากฐานขอมูลตําบล คลองน้ําใส จัดประชุมผูนําชมุ ชนท้ังตําบลคลองนํ้าใส ไดแก ผูใหญบานและผูนําชุมชนรวมหมูละ 2 คน เพ่อื วางกรอบในการพัฒนารวมกันรวมทง้ั คัดเลือกกลุมเปาหมายในการพัฒนาศึกษาพื้นที่ โดยการ สัมภาษณผูใหญบานท้ัง 12 หมูในตําบลคลองน้ําใส เพ่ือเก็บรวบรวมขอมูลภาคสนามจากพื้นท่ีของ ตําบลรวมกับเครือขายประชารัฐ 2 คร้ัง ในการเก็บขอมูล OP3 รวมท้งั ศึกษาบริบทชมุ ชนในภาพรวม ศึกษา ประเมินศักยภาพ ปญหา จัดทําฐานขอมูลตําบล (OP2 และ OP3) และประชุมเชิงปฏิบัติการ แบบมสี ว นรว มเพื่อหาปญหาและความตองการของชุมชน (PAR) ดังภาพท่ี 1.2 ภาพการประชุมผใู หญบ านตําบลคลองน้ําใส ผใู หญหมูที่ 1 ชุมชนหมูท่ี 1 ตัวแทนผูใหญหมทู ี่ 2 ผชู ว ยผใู หญ หมูท ี่ 4 หมทู ี่ 5 หมูท่ี 6
5 หมูท ี่ 7 หมทู ี่ 8 ผใู หญหมูที่ 9 ชมุ ชนหมทู ่ี 9 ผูใ หญหมทู ่ี 10 ผใู หญหมูที่ 11 ผูใหญหมูท่ี 12 ชมุ ชนหมทู ่ี 12 ภาพที่ 1 การลงพืน้ ที่ศกึ ษาชุมชน การจดั ทําแผนปฏิบัติการเพ่ิมรายไดยกระดับคณุ ภาพชีวิตของคนในชุมชนเคร่ือง มือท่ีใชการสํารวจความตองการของชุมชนในระดับตําบลและกลุมเปาหมายการดําเนินโครงการ เก็บขอมูลพื้นฐานชุมชนจากหนวยงานราชการระดับจังหวัด อําเภอ และตําบล ซ่ึงเปนขอมูลทุติยภูมิ นําขอมูลที่ไดวางแผนลงพื้นที่เพื่อเก็บขอมูลปฐมภูมิ โดยใชแบบสัมภาษณเจาะลึกแบบมีโครงสราง (OP3-2)แบบสอบถาม (OP3-1) การสนทนากลมุ การสังเกต แบบสํารวจขอ มลู แผนผงั ชุมชน โอง ชวี ิต เสนประวัติศาสตร ปฏิทินวัฒนธรรม ผังทรัพยากร แผนภูมิฤดูการผลิตทางการเกษตร และแผนผงั เครอื ญาติ เปนตน
6 สวนที่ 2 ผลการศกึ ษาชุมชนเบือ้ งตนในระดับตําบล 2.1 ขอ มูลทั่วไปของชุมชนในระดับตําบล 2.1.1 ประวตั ิศาสตรค วามเปน มาของตาํ บลคลองนา้ํ ใส เดมิ ทเี ดียวหมบู านนต้ี งั้ อยูริมฝงคลองน้าํ ใส ทางทศิ ตะวนั ออกอพยพมาจากเมืองเวียง จนั ทรหลวงพระบางประชาชนเปนคนไทยนอย อพยพทาํ มาหากินยอนจากทางเดนิ ทับหลวงมาทางใต ตั้งแตพระยามหากษัตริยศึกเปนแมทัพยกกองทัพไปตีเมืองเวียงจันทรหลวงพระบางแตก ทรงอันเชิญ พระแกว (พระแกวมรกต) พระบางขึ้นหลังชางเขาสูบางกอก (กรุงเทพมหานคร) ประชาชนกกนี้ได อพยพมาพรอ มกันอีกหลายกลุม มีกลมุ ไทยใหญ ไทยนอ ย ไทยยอย อพยพมาพรอมพระแกวพระบาง หลกี ทางทัพหลวงมาทาํ มาหากิน ต้ังถ่ินฐานบานเรอื นอยูหลายแหง ๆ ละ 10,20,30,40 ป ลนถอยมา เร่อื ยๆ จนถงึ ฝงตะวันออกคลองนํ้าใสไทยเดิม เรียกวาหวยใส เพราะวาน้ําในคลองน้ีไหลมาจากภูเขา ทองน้ําจึงใสไหลเย็นสามารถมองเห็นตัวปูปลา มีเพื่อนบานที่อพยพมาพรอมกันหลายหมูบาน เชน บานกุดโดน กุดสะเทียน เหลาคา นานอย ยางเด่ียว อยูกันอยางสุขสําราญอยางพ่ีอยางนองปกครอง กันดวยความสามัคคธี รรมเปนเวลาชานานหลายป จนถึงสมัยเมอื งเวียงจันทรหลวงพระบาง โพธิสตั ว พระตะบอง นครจําปาสัก เสียมราฐ ศรีโสภณ มงคลบุรี เขมร ลาว ยังเปนเมืองข้ึนของเรา ฝรั่งยก กองทัพยึดเมืองจันทบุรี และปดปากอาวไทยไวเปนประกัน ไดสง ม.ปาวี มาเจรจาไกลเ กลี่ยเจาเมือง ลาวและเขมรใหอยูใตอารักขา เม่ือป พ.ศ. 2449 ฝรั่งเศสไมยอมถอนกําลังจากเมืองจันทบุรีปด ปากอาวไทยไว บงั คับใหพ ระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา เจาอยูหัว ยอมใหลาวและเขมรอยูใตอารักขา และบังคบั ใหพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลาเจา อยูหัวทรงตอมรับภายใน 48 ช่ัวโมง พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ทรงเห็นวาฝรั่งเศสเปนชาติมหาอํานาจมีกําลังมากกวา จะคัดคา นก็จะเขา ทํานอง ตีนชางเหยียบปากนก เสียนอยเสียยาก เสียมากเสียงาย กลานักมักบนิ่ ดงั คาํ พังเพยที่วา ไม ออนบอหอนหัก ดังตัวอยาง ประเทศพมา อินเดีย มีประชากรนับรอยลานยังตกเปนเมืองข้ึนของ อังกฤษ พระองคจึงยอมยกใหลาว เขมร พนมเปญ เวียงจันทร หลวงพระบาง โพธิสัตว พระตะบอง นครจําปาสัก เสียมราฐ ศรีโสภณ มงคลบุรี ใหแกฝร่ังเศสเพ่ือแลกเอาสวนใหญและเอกราชเอาไว ฝร่ังเศสจึงจัดแบงอาณาเขตเอาตามใจชอบ ตรงไหนมีภูเขาก็เอายอดภูเขาท่ีสูงท่ีสุดเปนหลักเขต ตรงไหนมีลําคลองก็ถือเอากลางนํ้าเปนเขตแดน ตรงไหนไมมีภูเขาและแมน้ําลําคลองก็ใชหลักศิลา จารึกทําดวยปูนซิเมนตคอนกรีตสี่เหลี่ยมกวาง 1 เมตร ยาว 1 เมตร 50 เซนติเมตร ปกหางกัน ประมาณ 1 กิโลเมตร ถ่ีกวานั้นบางเปนระยะๆ ลงมาทางทิศใตเปนลําดับ ทางตะวันออกจารึกวา ประเทศกัมพชู า ดานทิศตะวนั ตกจารึกวาประเทศสยาม ตรงลงมาทางทศิ ใตลงมาถึงคลองลึก ซง่ึ อยูใ น เขตเขมรโนนท่ีชาวเขมรเรียกวา โอชเลา ตรงไปใสเกาะกง ฝรั่งเศสไมพอใจจึงยอนรอยถอยหลังไป
7 เพราะเสียมราฐ พระตะบอง ศรโี สภณ มงคลบุรี ก็ยังเปนของเรา ฝรั่งเศสไมพ อใจใชอํานาจมาถือเอา คลองเลก็ ๆ ทีไ่ หลลงคลองพรมโหสถ เรียกวา คลองลึก แลวถือเอาคลองพรมโหสถไปจนสุดคลองถึง แหลมหนองเอ่ียนท่ีคลองน้ําใสไหลลงไปบรรจบ แลวถือเอาคลองน้ําใสไปถึงขึ้นภูเขาทองจังหวัด จันทบุรเี ปน คลองเขตแดนตามลําดับ บา นกุดโดน กุดสะเทียน เหลาคา นานอย ยางเด่ียว ต้งั อยูริมฝง คลองน้ําใสทางทิศตะวันออกตองตกเปนของเขา การสํารวจสํามะโนครัวประชากรคร้ังแรก ฝรั่งพูด ภาษาไทยไมชัดไทยยอยเปนไทยญอ จึงเรียกตัวเองวาไทยญอมาตลอด ไทยยอยไทยญอ อันมีเชื้อสาย มาจากไทยนอยไมเคยเปนเมืองขึ้นและข้ีขาทาสใคร มีความรักสมัครสมานสามัคคีเปนอันหนึ่งอัน เดียวกัน และรักความเปนไทย แตไหนแตไรมามีอุปนิสัยสืบเนื่องมาจากบรรพบุรุษหัวหนาผูนําพา อพยพ แตทานไดถึงแกกรรมเสียชีวิตแลวแตอยูโพธิสัตว มีชื่อวา หลวงคลังมหาดไทยถึก แลวจึงได อพยพขามฝงคลองน้ําใสมาต้ังเปนหมูบาน อาทิเชน บานใหมปากฮอง บานจุกหลุก (แสนสุข) บาน หวยใสใน (คลองน้าํ ใส) บา นหนองผักกาดฮอง (ผักกาดฮอง) มารวมกนั อกี กลุมหนง่ึ ซ่ึงเรียกตัวเองวา ไท โซ อพยพขามฝง คลองนา้ํ ใสตั้งเปนหมูบานทบั ใฮ ทา เกด ขณะนัน้ เปนหลายหมบู านจึงไดแตง ตั้งใหเปน ตําบลขน้ึ เปนตาํ บลทา เกดสมยั รัชกาลที่ 5 คนบา นทา เกดไดรบั แตงต้ังเปนขุนเจา เมือง เรียกวา ขุนพินิจ โวหาร ขุนพิจารณแจงเจตน ขุนไตรเทศดาวเรืองขุนเจาเมืองรักไพร ขุนเจาเมืองรักไพรเปนคนบาน หวยใสในตระกูลเกตุสายเมืองอยูทุกวันน้ี ตอมาขุนพินิจโวหาร ขุนพิจารณแจงเจตน ขุนไตรเทศ ดาวเรือง ไดถึงแกกรรมลงทางการจึงไดแตงตัง้ ใหขุนเจาเมืองรักไพรเปนเจาเมืองแทน ตอ มาไมนานก็ ถงึ แกกรรมแลว ไดแตงตงั้ ใหนายท้ึงเปนกํานันตาํ บลทา เกด ตอมานายทง้ึ ไดถงึ แกกรรมจึงไดแตงต้ังนาย วรรณาเปนกํานันอยูบานหวยใสใน ตอมาไดเปล่ียนตําบลทาเกดเปนตําบลคลองน้ําใสจนถึงปจจุบัน คนรนุ เกายังคงเหลืออยแู ตน ายสิบจําปา หรือนายสิบสาลี ไดเ ปลี่ยนชอื่ หมบู านหว ยใสในเปนบา นคลอง น้ําใสจนตราบเทาทุกวันนี้ เปนคนตนตระกูลพลอยมาลี ตอมาเมื่อป พ.ศ. 2518 ประเทศกัมพูชาได เกดิ แตกแยกเปน หลายฝายไดมีทหารกลุมหนึ่งซึ่งมียศเปนนายพล ชื่อนายพลอนิ ตํา ไดม าตงั้ กองกําลัง พลอยูตรงขามบา นใหมปากฮอ ง ไดใ หทหารชวยกันทาํ นาเพราะพื้นท่ีแหง นี้เปนที่ทาํ นาของพี่นองบาน ใหมและบานแสนสุขมากอนเปน พ้ืนที่อุดมสมบูรณเ ปนที่ลุมเหมาะแกการทํานาเปนอยางดี ในชวงน้ัน ยังไมมีเหตุการณรุนแรง ในชวงตอมาไดมีเขมรอีกกลุมหน่ึง เรียกตนเองวาเขมรแดงไดมาขับไลเขมร กลุมของนายพลอินตําจนแตกกระเจิงไป เมื่อป พ.ศ. 2519 เขมรแดงไดเร่ิมออกทําการกอกวนตาม แนวชายแดนไดทําลายทํานบเหมืองฝายตามแนวเขตแดน ตั้งแตบานหนองปรือจนถึงบานใหมปาก ฮอ งรวม 8 , 9 แหง แลวเร่ิมตรวจตราตามแนวชายแดนอยา งเครงคดั ไดจับคนไทยทีเ่ ขาไปทาํ มาหากิน ฝงโนนหลายคน บางคนก็ถูกฆาตัดหัวไป บางคนก็หายสาบสญู ไปเหตุการณไดทวีความรุนแรงเพ่ิมข้ึน ทุกวันเขามาปลนสะดมชาวบานตามแนวชายแดน กลางคืนลักลอบเขามาปลนทรัพยสินและฆา เจา ของแมแตเด็กเล็กผูเฒาผชู ราและผูหญิงมีครรภก็ไมเวน หมูบา นตามแนวชายแดนไดจัดฝกอบรม อาสาพัฒนาตนเอง และไทยอาสาปองกันชาติขึ้นจัดตั้งเปนศูนยอํานวยการจัดเวรยามเฝาระวังอยาง
8 เขม งวดจดั เวร ๆ ละ 1 วัน เรม่ิ แตวนั อาทติ ยถงึ วนั เสารวนั ละไมน อยกวา 15 คน เปนประจํา ไดร ับการ สนับสนนุ อาวุธปน ลูกซองจากทางอําเภอ และปส.บ. ปลย.ป. จากทางหนวยทหาร เหตุการณไดทวี ความรุนแรงยงิ่ ข้ึนเขมรแดงไดเขามาเผาบาน โรงเรียน สถานตี าํ รวจทาํ ลายวัดวาอาราม สถานอี นามัย ในชว งตอมาเม่ือป พ.ศ. 2520 เขมรแดงไดใชปนใหญยิงถลมหมูบานตามแนวชายแดนหนักขึ้นทุกวัน ทง้ั กลางวนั และกลางคนื จะมีเคร่อื งบนิ ไทยและเครื่องบนิ เขมรขึ้นบินตรวจการณอยูทกุ คนื บางครง้ั ก็มี การตอสกู ันทางภาคพื้นดนิ และทางภาคอากาศ โดยใชเคร่ืองถลมกันตามแนวชายแดนจนเปน เหตุทํา ใหไ ทยเราตองสูญเสียเครื่องบนิ ไป 1 ลํา เปน เครอ่ื งบินอยางขับไลทิ้งระเบดิ ตกที่ฝงเขมร เปน เคร่อื งบิน โอ วี 10 และท่ีวัดเขานอย ยังถูกทิ้งระเบิดขนาด 500 ปอนด อีก 2 ลูก ทางวัดเขานอยไดรับความ เสียหายโดยเฉพาะศาลาการเปรียญตองซอมใหมท้ังหลังและกุฏิอีก 1 หลัง ไดรับความเสียหายสวน ประชาชนที่อพยพมาอาศยั อยูทวี่ ัดเขานอย คือบานผักกาดฮอง และบานสลองคอง พรอมทั้งนักเรียน บานผักกาดฮองไมไดรบั อันตรายแตอยางใด หมูบานคลองนํ้าใสจึงเปน เหตุบานแตกสาแหลกขาดได อพยพออกไปปลูกกระตอบอาศัยอยูตามไรนาปาสวน ทางราชการเห็นวาไมปลอดภัยตอชีวิตและ ทรัพยสินจึงไดจัดท่ีอยูอาศัยใหครอบครัวละ 2 งาน ที่โคกดานทุกวันน้ีซ่ึงเปนท่ีสงวนไวเปนทุงหญา เลีย้ งสัตวของ หมูบาน วัด โรงเรยี น สถานอี นามัย กไ็ ดยา ยออกมาเปน ลาํ ดับมา อยูกันนานหลายปเ ปน กลุมใหญข้ึนจึงขอแยกหมูบานเปนหมูท ี่ 15 ตอมาไดขอแยกตําบลคลองนํ้าใส ออกเปน 3 ตาํ บล คือ ตาํ บลคลองนํา้ ใส ตาํ บลผานศกึ ไดเรียงลําคบั หมบู านใหมของตําบลคลองนาํ้ ใส หมูท่ี 15 เปน หมทู ี่ 1 ตอมาไดขอแยกหมูบานอีกเพ่ือสะดวกในการปกครอง เปนหมูท่ี 9 บานทุงรวงทอง และตอมาได สํารวจวาประชากรของหมูท่ี 1 มจี ํานวนมาก ก็ไดแ ยกหมูบานจากหมูท่ี 1 ออกอีก คือ หมูท่ี 11 บา นศรีวไิ ล ปจจุบันมี 12 หมูบ าน จนทุกวันน้ี โดยรายนามผนู าํ หรอื ผูท ไี่ ดร บั แตงต้ังเปน ผูใหญบ านคลองนํ้าใสดงั มีรายช่ือตอไปน้ี 1. นายสบิ จําปาหรอื นายสิบสาลี 2. นายทอก พลอยมาลี 3. นายเคน พลอยสารี 4. นายสิงห เพมิ่ จรัส 5. นายบญุ มา จันทะเคลอ่ื น 6. นายนอ ยสทุ ธโสม 7. นายแดง ถนอมจติ ต 8. นายเชอื้ จงเจริญ 9. นายบญุ เกษสี 10. นายสวุ ัฒน แกมนิล 11. นายวิรตั น แกมจินดา 12. นายสงิ ห จันทะเคลอ่ื น 13. นายสที า บัวคําศรี 14. นายพรมมา แกว โกมล 15. นายบญุ ลาส ศรีจนั ทร 16. นายธรรมนูญ รัตนศิล โดยรายนามผูน ําหรอื ผูที่ไดรบั แตง ต้ังเปน กาํ นนั ตําบลคลองนาํ้ ใส 1. นายพฒุ ิ แกมนิล 2. นายเหวยี น แดงออน 3. นายเหลือ เพ่มิ จรสั 4. นายพรมมา แกวโกมล 5. นายพรมมา บัวคาํ ศรี 6. นายอรุณ เชื้อกลิน่ 7. นายบุญเกดิ สะพนั คนปจจบุ ัน
9 2. ดานกายภาพ 2.1 ทต่ี ้งั ของตําบล องคก ารบรหิ ารสวนตําบลคลองนํ้าใส ตดิ ชายแดนไทย – กัมพูชา ต้ังอยูทาง ทศิ ตะวนั ออกเฉียงใตข องอําเภออรัญประเทศ ระยะหางจากอําเภออรัญประเทศประมาณ ๑๔ กิโลเมตร ทิศเหนือติดกบั องคก ารบริหารสวนตําบลฟากหว ยและองคการบริหารสว นตําบลทา ขาม - ทิศใตตดิ กับประเทศสาธารณรัฐกัมพูชา - ทศิ ตะวันออกตดิ กับองคการบริหารสวนตําบลทาขามและประเทศ สาธารณรัฐกัมพชู า - ทิศตะวนั ตกตดิ กับองคการบรหิ ารสวนตําบลผานศึกและประเทศสาธารณรฐั กัมพชู า ภาพที่ 2 แสดงแผนท่ี ทีต่ ั้งและอาณาเขตตําบลคลองน้ําใส
-10- 2.2 ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ สภาพพ้ืนท่ีเปนพ้ืนท่ีลาดเอียงท่ีราบเชิงเขาพ้ืนที่สาธารณะ,พื้นท่ีปาโดยรอบเขานอยสีชมพู และมีลาํ คลองตามธรรมชาติกั้นพรมแดนไทย – กมั พูชามีความยาวประมาณ ๘ กิโลเมตร ความกวางไมมากนัก สภาพพนื้ ที่สว นใหญเปน ดนิ เหนียวและดินปนทรายมแี หลงนํา้ ดีซึง่ เหมาะแกการทําการเกษตรครบวงจร และทํา ไรทําสวนผลไมเนื่องจากเปนตาํ บลท่ีอยูติดกับประเทศกัมพูชาจึงมีการติดตอคาขายระหวา งประเทศและมีการ แลกเปล่ียนสินคากันอยูเสมอ มีแหลงทองเที่ยวโบราณสถานเหมาะแกการเปนแหลงทองเที่ยวเชิงนิเวศ ระยะทางหางจากอําเภออรัญประเทศประมาณ ๑๔ กิโลเมตรเปนถนนลาดยางไปมาสะดวก ทุกๆปจ ะมีงาน ประเพณแี หหอปราสาทผึ้งของชาวไทยญอ ประชาชนสวนใหญเปน ชาวไทยญอ ซ่ึงขยนั และประหยดั หมูบานทั้ง ๑๒ หมบู านมีพนื้ ทไ่ี มห า งกนั มากนัก มพี ้ืนทท่ี ง้ั หมด 66.95 ตารางกโิ ลเมตร 41,837 ไร 2.3 ลักษณะภูมิอากาศ - ฤดูรอนเรม่ิ ตั้งแตเดือนมีนาคมถงึ เดอื นพฤษภาคมจะรอนจัดในเดอื นเมษายน - ฤดูฝนเรม่ิ ตั้งแตเดือนพฤษภาคมถงึ เดอื นตุลาคม ฝนจะตกชกุ ในเดือนสงิ หาคม - ฤดหู นาวเริม่ ตง้ั แตเดือนพฤศจิกายนถึงเดอื นกุมภาพันธจะหนาวจัดในเดอื น ธันวาคมและเดอื นมกราคม 2.4 ลักษณะของดิน ลักษณะของดินเปนดินเหนียวปนทรายมีแหลงน้ําที่มีอยูตามธรรมชาติไมสามารถเกบ็ กักนํ้าไว ใชไดตลอดป พื้นที่สว นใหญจึงใชน ํ้าฝนเปนหลกั ในการทาํ การเกษตร 2.5 ลักษณะของแหลงน้ํา ประชาชนในตําบลอาศัยแหลงนํ้าจากคลองกั้นพรมแดนตามธรรมชาติ และพื้นท่ีตําบลอยูสูง กวาประเทศเพ่ือนบานแตมีปญหาไมมฝี ายระหวางประเทศท่ีถาวรเก็บกักน้ําไวใชในหนาแลง มักมีปญหาการ แยง นาํ้ กบั ประเทศเพื่อนบา นแหลงน้ํามไี มเ พียงพอ แหลงนํา้ ธรรมชาติ - ลาํ นํ้า และ ลําหวย จํานวน ๗ แหง แหลง นาํ้ ทีส่ รางขึ้น - ฝาย จํานวน ๒ แหง - บอ น้ําต้นื จํานวน ๓๕๗ แหง - บอโยก จํานวน ๖๒ แหง - บอบาดาล จาํ นวน ๖๗ แหง - สระ จาํ นวน ๑๗ แหง - คลองชลประทาน จาํ นวน ๒ แหง 2.6 ลักษณะของไมและปาไม ตําบลคลองนํ้าใสมีปาไมท่ียังอุดมสมบูรณ โดยเฉพาะบริเวณเขานอยสีชมพูซึ่งเปนแหลง ทอ งเทีย่ วสาํ คญั ของตาํ บลคลองน้ําใสและจงั หวัดสระแกวอีกดว ย
-11- 3. ดา นการเมอื ง/การปกครอง 3.1 เขตการปกครอง องคการบริหารสวนตําบลคลองนาํ้ ใส ประกอบดวยหมูบา นจํานวน ๑๒ หมบู าน มีพื้นทีอ่ ยูใน องคก ารบริหารสว นตําบลเตม็ ทั้ง ๑๒ หมบู า น ดงั น้ี หมูท ี่ ผูป กครอง ตาํ แหนง จํานวนครัวเรอื น หมูท ่ี 1 บานคลองนา้ํ ใส นายอาทิตย พยาวัง ผูใหญบ า น 127 หมทู ่ี 2 บานเขานอยนํ้าซบั นางโชตภิ คั ตรสั ศรี ผใู หญบา น 102 หมูที่ 3 บานสลองคอง นายเฉลียว กิจสมบรู ณ ผใู หญบ า น 154 หมทู ่ี 4 บา นกดุ หิน นายสรุ ชาติ ชายสาํ โรง ผใู หญบา น 289 หมูท่ี 5 บา นผักกาดฮอง นายสวุ ชิ า เกดิ น้ําใส ผูใ หญบ าน 103 หมทู ี่ 6 บา น อพป.คลองนาํ้ ใส นายธรรมนญู รัตนศลิ ผใู หญบ า น 130 หมทู ่ี 7 บา นแสนสขุ นายบุญเกิด สะพัน กาํ นนั ตําบลคลองนา้ํ ใส 195 หมูที่ 8 บานใหมปากฮอง นายอรญั ชัย แกมจนิ ดา ผใู หญบ า น 51 หมทู ่ี 9 บา นทุงรวงทอง นายจํารูญ รุนสีงาม ผูใหญบ า น 133 หมทู ี่ 10 บานเขานอ ย นายประสิทธิ์ สระเจริญ ผูใ หญบาน 154 หมทู ่ี 11 บา นศรีวิไล นายโกวิท เชื้อปด ตา ผใู หญบ าน 195 หมทู ่ี 12 บานเนินสมบรู ณ นายธงรบ บานเย็น ผูใหญบาน 134 รวม 1,767 ตารางที่ 1 เขตการปกครอง 3.2 การเลอื กตั้ง องคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส มที ง้ั หมด 12 หมบู า น แบง เปน 12 เขตเลือกตั้ง โดย มกี ารเลอื กตง้ั ผูบ รหิ าร และสมาชิกสภาองคก ารบริหารสวนตําบล ในป พ.ศ. ๒๕๕6 รายละเอยี ดดงั น้ี จาํ นวนผูมสี ิทธิเลอื กตั้ง ผูมีสิทธิเลือกตั้งนายกองคการบริหารสวนตําบล จํานวน 3,964 คน มีผูมาใชสิทธิเลือกต้ัง จํานวน 3,091 คน คดิ เปน รอ ยละ 77.98 ผูมีสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาองคการบริหารสวนตําบล จํานวน 3,964 คน มีผูมาใชสิทธิ เลอื กตง้ั จํานวน 3,091 คน คดิ เปนรอยละ 77.98 (ขอมลู เมอื่ วนั ที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕6) การเลือกตั้งผูบริหารและสมาชิกสภาองคการบริหารสวนตําบล ในป พ.ศ. ๒๕๕6 พบปญหา คือการแขงขันทางการเมืองคอนขางสูง มจี ุดท่ีนาสังเกตคอื มกี ารยายเขายายออกชวงทจี่ ะมีการเลือกตั้ง ไมวา จะเปนการเลือกผูใหญบาน สมาชิกสภา นายกองคการบริหารสวนตําบล โดยเฉพาะ การคัดเลือกผูใหญบาน การแกไขปญหาขององคการบริหารสวนตําบล คือ ขอความรวมมือ ผูนํา เจาหนาท่ีท่ีมีหนาที่รับผิดชอบให ระมัดระวัง สอดสองพฤติกรรมและใหรายงานอําเภอทราบ การรณรงค ประชาสัมพันธ ใหขอมูลท่ีถูกตอง เกี่ยวกับขอกฎหมายของการเลือกต้ังท่ีกระทําไดและทําไมไดใหประชาชนไดรับทราบ ปญหาตางๆ ท่ีเกิดขึ้น
-12- องคการบริหารสวนตําบลก็ไดพยายามแกไข โดยเร่ืองจากการประชุมประชาคมทองถ่ินทุกหมูบานในเขต องคก ารบริหารสว นตําบลในการจดั ทําแผนพัฒนาทองถิ่น 4. ประชากร 4.1 ขอ มูลเกี่ยวกบั จํานวนประชากร หมูที่ ชอื่ หมบู าน ชาย (คน) หญงิ (คน) รวม (คน) ๑ บา นคลองนํ้าใส 189 204 393 ๒ บานเขานอ ยนาํ้ ซับ 161 152 313 ๓ บานสลองคอง 216 206 422 ๔ บานกดุ หนิ 501 517 1,018 ๕ บานผกั กาดฮอง 178 185 363 ๖ บา น อพป.คลองนํา้ ใส 188 210 398 ๗ บานแสนสขุ 309 363 672 ๘ บา นใหมปากฮอง 76 79 155 ๙ บานทงุ รวงทอง 197 202 399 ๑๐ บา นเขานอ ย 299 298 597 ๑๑ บานศรีวิไล 301 315 616 ๑๒ บา นเนินสมบูรณ 158 173 331 2,773 2,904 5,677 รวม ท่มี า : สาํ นักทะเบยี นราษฎร กรมการปกครอง ณ เดือนเมษายน พ.ศ. ๒๕62
-13 จาํ นว หมทู ่ี ชอ่ื หมบู าน พ.ศ.2558 พ.ศ.2559 ชาย หญิง รวม ชาย หญิง รวม ๑ บา นคลองน้ําใส ๒ บานเขานอยน้ําซบั 187 199 386 187 203 390 ๓ บานสลองคอง 157 134 291 156 142 298 ๔ บานกุดหนิ 207 211 418 205 209 414 ๕ บา นผกั กาดฮอง 489 489 978 496 501 997 171 172 343 175 176 351 ๖ บา น อพป.คลองน้ําใส 177 199 376 186 212 398 300 340 640 309 361 670 ๗ บา นแสนสุข 68 75 143 74 77 151 ๘ บา นใหมปากฮอง 195 195 390 198 197 395 ๙ บา นทุงรวงทอง 294 290 584 298 301 599 ๑๐ บา นเขานอย 296 293 589 304 304 608 ๑๑ บานศรวี ิไล 146 163 309 151 162 313 ๑๒ บา นเนินสมบูรณ 2,687 2,760 5,447 2,739 2,845 5,584 รวม
3- วนประชากรในเขตตําบลคลองน้าํ ใส พ.ศ.2561 รวม พ.ศ.2562 (เปรียบเทยี บ 5 ป) หญิง ชาย หญิง รวม พ.ศ.2560 384 189 204 393 203 314 161 152 313 ชาย หญิง รวม ชาย 152 420 216 206 422 208 1,008 501 517 1,018 182 199 381 186 511 362 178 185 363 163 147 310 162 183 391 205 206 411 212 206 673 188 210 398 365 151 309 363 672 494 499 993 497 75 400 76 79 155 180 177 353 179 204 602 197 202 399 184 210 394 185 300 625 306 360 666 308 319 324 299 298 597 76 77 153 76 168 5,659 301 315 616 193 200 393 196 2,894 158 173 331 299 301 600 302 307 305 612 306 2,773 2,904 5,677 151 163 314 156 2,740 2,844 5,584 2,765
5. สภาพทางสังคม 5.1 การศึกษา ประชากรในเขตองคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส ถือไดวามีความรูระดับ ประถมศกึ ษาอา นออกเขยี นได และมีสถานศึกษาในพ้ืนทด่ี งั นี้ ศูนยพ ฒั นาเดก็ เล็กองคก ารบริหารสวนตําบลคลองนํ้าใส - ครู จาํ นวน ๒ คน คอื นางประไพ เกตุสขุ , นางรุจี บุญคง - ผูชว ยครูผูดูแลเด็ก จํานวน 1 คน คือ นางนันทยิ า บญุ คง - เด็กเลก็ จาํ นวน 53 คน ชาย 29 คน หญิง 24 คน (ขอ มลู ณ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2562) โรงเรียนสงั กดั สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน (สพฐ.) จาํ นวน 4 แหง ดังน้ี จาํ นวนนกั เรียน ชอื่ สถานศกึ ษา อนุบาล ประถมศกึ ษา มธั ยมศกึ ษา รวม 79 อ.1 อ.2 อ.3 ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6 ม.1 ม.2 ม.3 71 127 ๑. โรงเรียนบา นกุด 6 6 9 6 9 13 16 6 8 - - - 245 หิน 522 ๒. โรงเรียนบา น - 12 10 9 5 8 8 10 9 - - - จัดสรรสามคั คี ๓. โรงเรยี นบาน 27 4 9 13 25 22 9 13 5 - - - แสนสขุ 4. โรงเรยี น อพป. - 16 18 16 20 24 25 21 13 35 36 21 คลองนํา้ ใส รวมท้ังสน้ิ 33 38 46 44 59 67 58 50 35 35 36 21 หมายเหตุ : ขอ มลู จากสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน ณ เดอื นพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๒ สภาเด็กและเยาวชนตําบลคลองนํา้ ใส องคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส ไดจดั ตั้งสภาเด็กและเยาวชนขึน้ จํานวน ๑ แหง เพอ่ื เปน องคก รเครือขายเช่ือมโยงกลุม เด็กและเยาวชนในองคการบรหิ ารสวนตําบลคลองนํ้าใสท่ี มีการดําเนินงานในดานตางๆ เขาดวยกันอยางเปนระบบ เพ่ือแสวงหาแนวทางในการสงเสริมและ พัฒนาเด็กและเยาวชนภายในองคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส ซึ่งในปจจุบันนี้สภาเด็กและ เยาวชนเปนองคกรนิติบุคคล ภายใตพระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาเด็กและเยาวชนแหงชาติ พุทธศักราช 2550 และทแ่ี กไขเพิ่มเติม (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2560 โดยสภาเด็กและเยาวชนมีสํานักงาน ตั้งอยูที่ องคการบริหารสวนตําบลคลองนํ้าใส อําเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแกว โดยได
-15- ดําเนนิ การแตง ตั้งคณะกรรมการบริหารสภาเด็กและเยาวชน เพ่ือสงเสริม สนับสนนุ และประสานงาน การดาํ เนนิ การของสภาเด็กและเยาวชน 5.2 สาธารณสุข มโี รงพยาบาลสง เสรมิ สขุ ภาพชุมชนตําบลคลองนาํ้ ใส จาํ นวน 1 แหง 5.3 อาชญากรรม พื้นทีต่ าํ บลคลองนํ้าใส จะไมคอยมีปญหาในเร่ืองของอาชญากรรม เพราะชาวตาํ บล คลองนํ้าใสเปนเครือญาติกัน ถอยทีถอยอาศัยกัน ชวยเหลือเก้ือกูลกัน เปนอันหนึ่งอันเดียวกัน สวน ใหญจ ะเปน คนในพืน้ ทที่ ่พี กั อาศยั อยู ปญหาการกอ อาชญากรรมจงึ ไมเกิดขึน้ 5.4 ยาเสพติด ปญหายาเสพติดในพ้ืนท่ีมีบางเนื่องจากพ้ืนท่ีของตําบลคลองนํ้าใสเปนพื้นที่ติด ชายแดน ซึ่งงายตอการลําเลียงยาเสพติดจากประเทศเพ่ือนบาน แตมีการปองกันและปราบปราม อยางเขม งวด โดยองคการบริหารสวนตําบลคลองนํา้ ใส รวมกับ ตาํ รวจ ทหาร ทหารพราน ผูนําทองท่ี ผูนาํ ทองถิ่น ประชาชน และหนวยงานภาคตี างๆ ท่ีชวยกันสอดสองดูแลอยูเปนประจํา และไดมีการ ฝก อบรมใหค วามรูใหก ับผนู าํ ชมุ ชน กลุมเสี่ยง และเยาวชนท่ีเสี่ยงอาจจะเขาไปยุงเก่ยี วกับยาเสพติด มี การจัดการแขงขนั กีฬาตานยาเสพตดิ การรณรงคตอตานยาเสพติด ซึง่ องคการบริหารสวนตาํ บลคลอง นํ้าใสไดจัดกิจกรรมในทกุ ๆ ป เพื่อปลูกฝงใหเยาวชนใชเวลาวางในการเลนกีฬาไมเขาไปยุงเก่ียวกับยา เสพติด 5.5 การสังคมสงเคราะห องคก ารบรหิ ารสว นตําบลคลองนาํ้ ใส ไดด าํ เนินการดานสงั คมสงเคราะห ดังน้ี (1) ดาํ เนนิ การจา ยเบ้ยี ยงั ชพี ผสู ูงอายุ ผพู ิการ และผูปวยเอดส (2) รบั ลงทะเบยี นและประสานงานกบั พัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนุษยจังหวัด สระแกว โครงการเงนิ อุดหนุนเพอ่ื การเล้ยี งดูเด็กแรกเกดิ (3) ประสานการทาํ บัตรผพู กิ าร (4) ประสานกับหนวยงานนิคมสรางตนเองคลองน้ําใส และพัฒนาสังคมและความ ม่ันคงของมนุษยจงั หวัดสระแกว เพื่อชวยเหลอื ผดู อ ยโอกาส ผพู ิการ ผยู ากไร ยากจน ใหการชว ยเหลือ เบ้ืองตน (5) ใหค วามชวยเหลือครอบครัวทปี่ ระสบปญ หาภยั พบิ ตั ติ างๆ
-16- สนับสนุน (6) ซอมแซมบานใหผูย ากไร ไมมที ี่อยูอาศยั (7) ประสานการใหความชวยเหลอื ของจังหวัด อาํ เภอ หนวยงานตา งๆ ที่ใหการ (8) จัดต้งั โรงเรียนผสู งู อายุ มีการดาํ เนินการของชมรมผสู งู อายตุ ําบลคลองน้ําใส 6. ระบบบริการพ้ืนฐาน 6.1 การคมนาคมขนสง องคการบรหิ ารสวนตําบลคลองนํ้าใส ไมม ีรถประจาํ ทางว่ิงผา น ประชาชนสวนใหญ ใชรถสวนตัวเปนพาหนะในการเดินทางถนนในตําบลสวนใหญเปนถนนลูกรังมีถนนคอนกรีตใชใน หมูบา น และมถี นนสายทางโครงขายทางหลวงทองถิ่น รายละเอียดดังนี้ ตารางท่ี 5 บัญชีสายทางโครงขา ยทางหลวงทองถิ่น ลําดับ รหัสสายทาง ช่ือสายทาง ระยะทาง ประเภทผวิ จราจรและความกวาง ปท่ี เขตทางกวาง กอ สราง (เมตร ท่ี ตลอดสาย ลาดยาง คอนกรีต ลกู รงั (เมตร) (เมตร) (เมตร) 2536 10.00-12.00 ทาง (กม.) - - 5.00 6.0 1 สก.ถ21001 ถนน บ.ทงุ รวงทอง-บ.จาร 3.250 5..-6.0 8.0-10.0 จู 5.0-6.0 2 สก.ถ.21002 ถนน บ.คลองนํ้าใส-กุดหิน 5.920 6.00 4.00 8.00 2536 6.0-8.0 - 4.00 - 2536 6.0-8.0 3 สก.ถ.21003 ถนนรอบเขานอยสชี มพู 0.700 - 4.00 5.00 2536 5.0 4 สก.ถ.21004 ถนนหนาศูนยเรียนรู หมู 3 3.250 8.00 4.00 - 2536 5.0 5.0-6.0 5 สก.ถ.21005 ถนนบา นเขานอย 2.170 หมู 10 เช่ือม หมู 4 6 สก.ถ.21006 ถนนกดุ หินปาก้งั หมู 4 2.770 - 4.00 4.00 2534 - - 4.00 2534 7 สก.ถ.21007 ถนนสายเขาปูน หมู 4 1.950 - - 4.00 2534 8 สก.ถ.21008 ถนนสายนาจารออม หมู 4 2.420 - - 4.00 2534 - - 4.00 2534 9 สก.ถ.21009 ถนนสายกุดยายทา หมู 4 1.650 10 สก.ถ.210010 ถนนคเู ลท หมู 10 เชือ่ ม 2.290 หมู 4 รวม 26.37
-17- 6.2 การไฟฟา มีไฟฟาใชอยางท่ัวถึงทุกหมูบาน และเกือบครบทุกหลังคาเรือน ปญหาคือไฟฟา สาธารณะยงั ไมส ามารถดําเนินการครอบคลุมพื้นทไ่ี ดทงั้ หมด เนื่องจากมีขอ จาํ กัดในเรือ่ งงบประมาณ 6.3 การประปา จาํ นวนหมูบานในตาํ บลคลองนาํ้ ใสที่มีนํ้าประปาใชม ีอยทู ้ังหมด ๑๒ หมบู า น คือ - หมูที่ ๑ มรี ะบบประปาหมูบาน(อบต.คลองนํ้าใสดแู ล) จํานวน ๑ แหง - หมูท่ี ๒ มีระบบประปาหมบู าน(อบต.คลองนํ้าใสดูแล) จาํ นวน ๑ แหง - หมูท่ี ๓ มีระบบประปาหมูบาน(คณะกรรมการหมบู านดูแล) จาํ นวน ๑ แหง - หมูท ่ี ๔ มีระบบประปาหมูบาน(คณะกรรมการหมบู านดแู ล) จาํ นวน ๑ แหง - หมทู ่ี ๕ มีระบบประปาหมบู าน(คณะกรรมการหมบู านดูแล) จาํ นวน ๑ แหง - หมทู ่ี ๖ มีระบบประปาหมบู าน(อบต.คลองน้าํ ใสดูแล) จาํ นวน ๑ แหง - หมทู ี่ ๗ มรี ะบบประปาหมูบา น(คณะกรรมการหมูบ านดแู ล) จาํ นวน ๑ แหง - หมูที่ ๘ มีระบบประปาหมูบ าน(คณะกรรมการหมบู านดแู ล) จาํ นวน ๑ แหง - หมูที่ ๙ มรี ะบบประปาหมบู าน(คณะกรรมการหมบู านดแู ล) จํานวน ๑ แหง - หมทู ี่ ๑๐ มรี ะบบประปาหมูบาน(อบต.คลองนาํ้ ใสดูแล) จํานวน ๑ แหง - หมูท ่ี ๑๑ มีระบบประปาหมูบาน(อบต.คลองน้าํ ใสดูแล) จาํ นวน ๑ แหง - หมูท ่ี ๑๒ มีระบบประปาหมูบาน(อบต.คลองน้ําใสดูแล) จาํ นวน ๑ แหง 6.4 โทรศพั ท ปจจุบันในพ้ืนที่องคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส ไมมีโทรศัพทสาธารณะ เนื่องจากประชาชนไดนยิ มใชโทรศัพทสวนบุคคลแทน ซ่งึ สามารถตดิ ตอส่อื สารไดรวดเร็ว และสามารถ ใชร ะบบอินเตอรเน็ตได เชน โทรศพั ทมือถือ สาํ หรบั สถานท่ีราชการ ยงั คงใชร ะบบโทรศัพทพื้นฐาน ในการติดตอสอื่ สาร 6.5 ไปรษณียหรือการส่ือสารหรือการขนสง และวสั ดุ ครุภัณฑ มที ีท่ าํ การไปรษณีย (ช่ัวคราว) จํานวน 1 แหง เปดใหบ ริการต้ังแตเ วลา 08.00 – 16.30 น. ในวันจันทร – วนั เสาร (หยุดวนั อาทิตย และวันหยุดนักขัตฤกษ) มีหอกระจายขาวประจําหมูบานมคี รบทั้ง 12 หมบู าน มีบริการใหใชอินเตอรเน็ตฟรี ท่ีสํานกั งานองคการบรหิ ารสวนตําบลคลองน้ํา ใส และอาคารเอนกประสงคป ระจําหมบู าน ทกุ หมูบา น
-18- องคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส มีวัสดุ ครุภัณฑในการปฏิบัติหนาท่ี แตก ็มีบางรายการท่ียงั ขาดแคลนเน่ืองจากมีงบประมาณไมเพียงพอ วสั ดุ ครุภัณฑต างๆ นัน้ มี ไวส ําหรับการปฏิบัติหนาทีข่ องเจาหนาทอี่ งคการบริหารสวนตําบลคลองน้ําใส ในการดําเนิน ภารกิจบริการสาธารณะเพ่ือประโยชนของประชาชนเทาน้ัน แตหากประชาชนหรือ หนว ยงานอ่ืนมีความตอ งการทจี่ ะใช สามารถยื่นคํารอ งขอยืมใชได 7. ระบบเศรษฐกิจ 7.1 การเกษตร ประชากรในตําบลคลองนาํ้ ใส สวนใหญประกอบอาชีพเกษตรกรรม ผลผลติ ทางการเกษตร ทีส่ ําคญั ไดแ ก ทาํ นา ถอื เปนผลผลิตท่ีสาํ คญั และมีชอื่ เสยี ง ทาํ ไร พื้นที่ทําไรทีป่ ลูกมาเปนอนั ดับหนง่ึ คือ ขาวโพด,ออย,มันสําปะหลัง,มะละกอ ทําสวน ประเภททีป่ ลกู คือ มะพราว, มะมวง, กลวย, ขนุน, สมโอ, มะขามหวาน, ลาํ ใย 7.2 การประมง ตาํ บลคลองนา้ํ ใสไมมกี ารทําประมง เปน การจับปลาตามธรรมชาติในบริโภคใน ครัวเรือนตามฤดกู าลเทานน้ั 7.3 การปศสุ ัตว การประกอบการในลกั ษณะการเลีย้ งในครัวเรือนเปนอาชพี เสรมิ เชน การเลี้ยงไก เปด , โค, กระบือ สุกร 7.4 การบรกิ าร จํานวน 1 แหง - โรงแรมหรือรสี อรท จํานวน 3 แหง - หอพักหรืออพารท เมนท 7.5 การทองเท่ียว - มีแหลง ทองเท่ยี วจํานวน 1 แหง คอื ปราสาทเขานอยสีชมพู 7.6 อตุ สาหกรรม จํานวน 1 แหง - โรงงานอุตสาหกรรม ประเภทตัดเย็บเสอ้ื ผา จํานวน 1 แหง - โรงงานในครัวเรือน ประเภททาํ ไมเสยี บลกู ช้นิ
-19- 7.7 การพาณิชยและกลุมอาชีพ จํานวน 3 แหง การพาณชิ ย จาํ นวน 5 แหง - สถานีบรกิ ารนํ้ามนั - ปม นา้ํ มันหยอดเหรยี ญ ตารางที่ 6 องคก ร/กลุมอาชีพในตําบลคลองนํ้าใส ลําดบั ท่ี กลมุ อาชีพ ที่ต้งั (หมูที่) หมูที่ 1 บานคลองนา้ํ ใส 1 กลมุ ผูปลูกมนั สําปะหลัง (นางสาวสมศรี นิมติ สุข) หมูท่ี 1 บานคลองนาํ้ ใส หมูท่ี 2 บานเขานอยน้ําซบั 2 กลมุ ผเู ลีย้ งหมู หมูท่ี 2 บานเขานอยน้าํ ซับ 3 กลุม ผูปลกู มนั สําปะหลงั หมูท่ี 3 บานสลองคอง หมทู ี่ 4 บานกดุ หนิ (นายสมบุญ หมื่นมะเริง) หมทู ี่ 4 บานกุดหิน หมทู ี่ 5 บานผกั กาดฮอง 4 กลมุ เลี้ยงโคพันธพ้นื เมือง หมทู ่ี 6 บานเขานอย หมูท่ี 6 บาน อพป.คลองนํ้าใส 5 กลมุ สตรแี มบ า นเพ่ือการผลติ หมูท่ี 7 บานแสนสขุ หมูที่ 8 บา นใหมปากฮอง 6 กลมุ ปลูกพริก หมทู ี่ 8 บานใหมป ากฮอง หมูที่ 9 บานทุง รวงทอง 7 กลุมเลี้ยงสกุ ร หมทู ่ี 9 บานทุง รวงทอง หมูท่ี 10 บานเขานอ ย 8 กลมุ ออมทรัพยเพอื่ การผลติ หมูที่ 11 บา นศรีวิไล หมทู ี่ 12 บานเนนิ สมบูรณ 9 กลมุ ผเู ล้ียงหมู (กลมุ ท่ี 2) 10 กลุมทาํ การเกษตร 11 กลมุ เกษตรเพ่ือการผลิต 12 กลุมซื้อปุยเพื่อการเกษตร 13 กลุมเลีย้ งสกุ ร 14 กลุมผเู ลยี้ งหมู (กลมุ ที่ 1) 15 กลมุ ซอ้ื ปุยเพ่ือการผลิต 16 กลมุ ผูเล้ียงโค 17 กลุมซือ้ ปุยเพ่ือการผลิต 18 กลุมเกษตรเพ่ือการผลิต
-20- 7.8 แรงงาน แรงงานสวนใหญจะมีอายุอยูในชวง 18 – 60 ป อยูในกําลังแรงงาน แตคาแรงใน พื้นท่ีต่ํากวาระดับจังหวัด โดยเฉพาะแรงงานดานการเกษตร ประชากรอายุระหวาง ๒๕ – ๕๐ ป บางสวน ไปรับจางทํางานนอกพ้ืนท่ี ปญหาที่พบคือ ประชากรตองไปทํางานนอกพ้ืนที่ในเมืองท่ีมี โรงงานอุตสาหกรรม บริษัท หางรานใหญๆ เพราะในพื้นท่ีไมมีโรงงานอุตสาหกรรมท่ีมีการจาง แรงงานเยอะ เพราะพ้ืนท่ีสวนมากเปนท่ีอยูอาศัย ปญหานี้ยังไมสามารถแกไ ขได สว นแรงงานในภาค การเกษตรสวนใหญจะใชแรงงานจากประเทศเพื่อนบานซง่ึ สามารถเดนิ ทางเขาออกสะดวกและมีราคา ถกู กวาแรงงานจากในพื้นท่ี เพ่อื ชว ยลดตน ทุนในการเกษตรได 8. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม 8.1 การนับถือศาสนา ตาํ บลคลองนํา้ ใสนับถือศาสนาพุทธ ซึง่ มวี ัด และสํานักสงฆ จาํ นวน 9 แหง ดังน้ี (1) วัดเขานอย (สีชมพู) หมูที่ 1 บานคลองน้าํ ใส (2) วดั กดุ หนิ หมูที่ ๔ บานกุดหนิ (3) วัดเกดิ น้ําใส หมูท่ี ๕ บานผกั กาดฮอง (4) วดั ปาอรัญวาสี หมูท่ี 6 บา นคลองน้ําใส (5) วัดแสนสุข หมูท่ี ๗ บา นแสนสขุ (6) วัดบา นใหมป ากฮอง หมูที่ ๘ บานใหมปากฮอง (7) วดั หลวงพอ หลักคาํ หมูที่ 9 บา นทุงรวงทอง (8) วัดสทุ ธาวาส หมูท่ี ๙ บานทุงรวงทอง (9) สวนธรรมโพธิญาณ (บา นเขานอ ย) หมูท่ี 10 บานเขานอย 8.2 ประเพณีและงานประจําป งานประเพณีสําคัญของตําบลคลองนํา้ ใส ไดแ ก (1) งานประเพณสี งกรานต รดนาํ้ ขอพรผูสูงอายุ (2) งานประเพณีทําบุญข้นึ เขา (3) งานประเพณีหลอเทียนเขาพรรษา (4) งานประเพณีแหหอปราสาทผึ้ง (5) งานประเพณลี อยกระทง (6) งานบุญเขา พรรษา งานบุญออกพรรษา (7) ประเพณสี ารทเดอื นสบิ (8) ประเพณีบุญขาวประดับดิน
-21- 8.3 ภมู ิปญญาทองถิน่ ภาษาถนิ่ ภมู ิปญ ญาทองถิน่ ตําบลคลองนํ้าใสมภี มู ิปญญาทอ งถิ่นท่ีคนในชมุ ชนรวมกนั อนุรักษไวเพ่ือใหช นรุน หลังไดสบื ทอดจากรุนสรู นุ ตารางท่ี 7 อุตสาหกรรมและหตั ถกรรม ลําดับที่ ช่ือภูมปิ ญญา ผสู ืบทอดภูมปิ ญญา ที่อยู 1 รอยพวงมาลยั ดอกรัก นางสาวบดุ ดี นิมิตรสขุ 22 หมู1 2 ปนดนิ เหนียว นางสาวบุดดี นมิ ิตรสุข 22 หมู 1 3 สานปลาตะเพียนดวยใบมะพราว นางนอย กอนแสง 94 หมู 7 4 สานนกดว ยใบมะพราว นางนอย กอนแสง 94 หมู 7 5 ทาํ วาว นางสาวสมศรี นมิ ติ สขุ 91 หมู 9 6 เดนิ กะลามะพรา ว นางสาวสมศรี นมิ ติ สุข 91 หมู 9 7 มา กานกลวย นางสาวสมศรี นิมิตสขุ 91 หมู 9 8 ลูกขา ง นางสาวสมศรี นิมติ สขุ 91 หมู 9 9 การทาํ ดอกผง้ึ นางสาววารินทร เกษชม 81 หมู 9 10 กระปุกออมสนิ จากไมไผ นางสาววารนิ ทร เกษชม 81 หมู 9 11 บายศรี นางสาววารินทร เกษชม 81 หมู 9 12 กระทงใบตอง นางสาววารนิ ทร เกษชม 81 หมู 9 13 พวงมะโหตร นางสมจิตร เกษสอน 152 หมู 11 14 ลกู มะโหตร นางสมจิตร เกษสอน 152 หมู 11 15 ทําหอปราสาทผ้งึ นายบญุ เรือง แกวโกมล 33 หมู 1 16 สานของใสปลา นายพศิ าล นวลเผื่อน 81 หมู 12 17 สานสวิงตักปลาดวยไมไผ นายพิศาล นวลเผอ่ื น 81 หมู 12 18 บายศรี นางอุดม เกตสุ อน 32/1 หมู 3 19 เฟอรนิเจอรจากไมไผ นายอําภัย บญุ มาพงษ 117 หมู 4 20 ไมก วาดดอกหญา นายสวงิ โชติอุดม 63 หมู 3 21 การทอผา นางวาสนา ออกเอก 23 หมู 6 22 ทาํ เคร่อื งหมายขาราชการ นางนวนจันทร ศรผี า 137 หมู 1
-22- ตารางที่ 8 การแพทยแ ผนไทย ลาํ ดับที่ ชื่อภูมิปญญา ผูสืบทอดภูมปิ ญ ญา ทอ่ี ยู นางพะยอม มา 146 หมู 4 1 นวดแผนไทย นางสุดารตั น งามงด 31 หมู 4 นางอําไพ ผลเตม็ 127 หมู 4 2 นวดแผนไทย 3 นวดแผนไทย ตารางที่ 9 ดานศิลปกรรม ลําดับท่ี ชือ่ ภูมิปญญา ผูส บื ทอดภูมปิ ญ ญา ทีอ่ ยู นายจาํ ลอง กาํ ไร 31 หมู 1 1 ศิลปะการแสดงหมดแคน นางโสภาวรรณ พลอยมาลี 90 หมู 7 2 ศิลปะการแสดงหมดแคน ตาราง 10 ดานภาษาและวรรณกรรม ลาํ ดับที่ ชอื่ ภมู ปิ ญญา ผสู บื ทอดภูมิปญญา ทีอ่ ยู 1 ภาษากมั พูชา นายบญุ มา แยมศรี 177 หมู 1 นางจิตรชวน เช้ือดี 90 หมู 3 2 ภาษาถิน่ (ภาษาโซ) นายเชน บุญมาพงษ 26 หมู 4 3 ภาษาถิน่ (ภาษาญอ) ตารางท่ี 11 ดานปรัชญา ลําดับท่ี ช่อื ภมู ิปญญา ผสู ืบทอดภูมปิ ญ ญา ที่อยู นายสวุ ชิ า เกิดนํา้ ใส 63 หมู 5 1 พิธีกรทางศาสนา นายสนั ติ เกษจํารุณ 199 หมู 3 นายวนิ ัย เกษจํารุณ 17 หมู 2 2 พิธีกรทางศาสนา นายบดุ ดี เกตสุ ายเมือง 5 หมู 1 นายพรมมี บวั กีบ 95 หมู 1 3 พิธีกรทางศาสนา นายผอง เกตุสอน 152 หมู 11 นายพิชติ เกษแจง 111 หมู 4 4 พธิ ีกรทางศาสนา นายพรชัย บัวคาํ ศรี 89 หมู 10 5 พิธีกรทางศาสนา 6 พิธีกรทางศาสนา 7 พธิ ีกรทางศาสนา 8 พิธีกรทางศาสนา ภาษาถิ่น สวนมากรอยละ 90 ประชาชนสวนใหญเปนชาวไทยญอ ใชภาษาญอใน การส่ือสาร และมกี ารส่อื สารดว ยภาษาอสี าน ภาษาไทยบา ง
-23- 8.4 สินคา พ้ืนเมอื งและของท่ีระลกึ - รา นจําหนา ยของท่ีระลึก ดา นหนา วัดเขานอยสีชมพู - รานจาํ หนา ยผลติ ภัณฑจากเสนพลาสติก และผลติ ภณั ฑจ ากซองกาแฟ ตงั้ อยูห มทู ี่ 1 บานคลองนาํ้ ใส 9. ทรพั ยากรธรรมชาติ 9.1 นํ้า นํ้าทีใ่ ชในการอุปโภค-บริโภค เปนนํ้าท่ีไดจากนํ้าฝน แหลงนํ้าธรรมชาติและแหลงนาํ้ ที่สรา งข้นึ เอง ไดแ ก ลาํ น้ํา คลอง ลาํ หว ย สระนํา้ บอบาดาล 9.2 ปาไม ปาไมของตําบลคลองนํ้าใสยังมีความอุดมสมบูรณ ซ่ึงในพ้ืนท่ีเปนการทําการเกษตร ทําใหสภาพปาไมย งั มีความอดุ มสมบูรณอ ยูมาก 9.3 ภเู ขา ตําบลคลองน้ําใสมีเขานอยสชี มพู ซ่ึงเปน แหลง โบราณสถานทส่ี ําคัญของตาํ บลคลอง น้ําใส เปนสถานทที่ องเทยี่ วสําคญั ของจงั หวดั สระแกว 9.4 คณุ ภาพของทรัพยากรธรรมชาติ ในพืน้ ที่ขององคการบริหารสวนตาํ บลคลองนํา้ ใสสวนมากเปนพืน้ ทสี่ ําหรับเพาะปลูก เปนทนี่ า ไร สวน ท่ีอยูอาศัย รา นคา สถานประกอบการ ตามลําดบั และมีพืน้ ที่เพียงเล็กนอยท่ีเปน พื้นที่สาธารณะ ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ ก็ไดแ ก ดิน นาํ้ ตนไม อากาศท่ีไมมีมลพิษ ปญหาคือ เนื่องจากวา พนื้ ที่บางสว นเปนดนิ เคม็ นาํ้ ใตด นิ ก็เค็ม หรือไมก เ็ ปน นํา้ กรอย ไมสามารถที่จะนาํ นํ้า จากใตด ินมาใชในการอปุ โภค - บรโิ ภคได ตอ งอาศยั น้ําดิบจากแหลงอน่ื และน้าํ ฝน น้าํ ในการเกษตร กต็ อ งรอฤดูฝน มีแหลงนํ้าใชใ นการเกษตรไมเพียงพอ ปญหาคอื ยงั ไมสามารถหาแหลง นํ้าสาํ หรับ การเกษตรไดเพิ่มข้ึน เพราะพืน้ ท่ีสวนมากเปนของประชาชน เอกชน โครงการปลูกตนไมใ นวัน สําคัญตางๆ ในพน้ื ท่ีของสาธารณะรวมทัง้ ปรบั ปรุงสภาพภมู ิทศั นใหรมร่ืนสวยงาม เปนท่พี ักผอน หยอนใจของประชาชน ฯลฯ
-24- ศกั ยภาพในการพัฒนา ตําบลคลองนํา้ ใส 1. ดานทรัพยากรมนุษยมี หมูท่ี 1 ปราชญภูมิปญญาทําหอปราสาทผ้ึง ท่ีสามารถนําไปสูการพัฒนาดานการ จดั ทาํ ฐานขอมูลดานภมู ปิ ญ ญาทองถิ่น มกี ารสบื ทอดโดยนายบญุ เรอื ง แกวโกมล หมูที่ 2 ปราชญดานภูมิปญญาการทําบายศรี ที่สามารถนําไปสูการพัฒนาดานการ จัดทําฐานขอ มูลดา นภมู ปิ ญ ญาทองถน่ิ เน่ืองจากมกี ารสืบทอดโดยนางอดุ ม เกตุสอน หมูที่ 3 ปราชญดานภูมิปญญาการทําบายศรี ที่สามารถนําไปสูการพัฒนาดานการ จัดทาํ ฐานขอ มลู ดานภมู ิปญญาทองถิ่นมีการสืบทอดโดยนางอุดม เกตุสอน หมูที่ 4 ปราชญดา นจักรสานและเฟอรนิเจอรจากไมไผ ท่ีสามารถนาํ ไปสูการพัฒนา ดานการจัดทาํ ฐานขอ มลู ดานภูมปิ ญ ญาทองถิ่น เนอ่ื งจากมกี ารสบื ทอดโดยนายอําภยั บุญมาพงษ หมูท่ี 6 ปราชญดานการทอผา มีการสืบทอดโดยนางวาสนา ออกเอก สามารถ นําไปสูพัฒนาดาน การรวบรวมองคความรู ดานการทอผาแบบโบราณ เพ่ือจัดทําฐานขอมูลดานภูมิ ปญญาทองถ่ิน หมูที่ 7 ปราชญภูมิปญญาดานการทําดอกผ้ึง สามารถนําไปสูพัฒนาดาน การ รวบรวมองคความรู เพ่ือจัดทําฐานขอมูลดานภูมิปญญาทองถิ่น มีการสืบทอดโดยนางสาววารินทร เกษชม เพ่ือจดั ทาํ ฐานขอมูลดา นภูมิปญญาทอ งถนิ่ หมูท่ี 11 ปราชญดานพวงมะโหตร การทําลูกมะโหตร สามารถนําไปสูพัฒนาดาน การรวบรวมองคค วามรู เพ่อื จดั ทาํ ฐานขอมลู ดานภูมิปญ ญาทองถ่ิน มกี ารสืบทอดโดยนางสมจิตร เกษ สอน หมูท่ี 12 ปราชญภูมิปญญาดานการสานของใสปลาและสานสวิงตักปลาดวยไมไผ สามารถนําไปสูพัฒนาดาน การรวบรวมองคความรู เพื่อจัดทําฐานขอมลู ดานภูมิปญญาทองถ่ิน มีการ สบื ทอดโดยนายพิศาล นวลเผ่ือน 2. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนท่ีมี หมทู ี่ 1 เครือขายดานการสงเสรมิ อาชีพรวมกับพัฒนาชุมชน มหาวิทยาลับราชภัฏว ไลยอลงกรณ กองกําลังบรู พา องคก ารบริหารสวนตําบล รพ.สต. อพป.คลองนํา้ ใส ดา นองคค วามรู ดานการสง เสริมอาชพี ของคนในชมุ ชน หมูที่ 3 เครอื ขา ยดานการสงเสรมิ อาชีพรวมกับองคการบริหารสว นตาํ บล พฒั นา ชมุ ชน รพ.สต.มีการพัฒนา ดานองคความรดู า นการสง เสริมอาชีพของคนในชุมชน หมทู ่ี 4 เครอื ขายดานการสง เสรมิ อาชีพรวมกับองคก ารบริหารสว นตําบล พัฒนา ชุมชน สาธารณสขุ สามารถนําไปพฒั นา ดา นการสงเสรมิ อาชพี ของคนในชุมชน
-25- หมูที่ 5 เครือขา ยดา นการสง เสรมิ อาชพี รวมกับองคก ารบรหิ ารสว นตําบล พัฒนา ชมุ ชน ชุดพัฒนาสัมพันธมวลชน ดานการสง เสรมิ อาชพี ของคนในชุมชน หมทู ี่ 6 เครือขา ยดา นการสง เสริมอาชพี รวมกับองคก ารบริหารสว นตาํ บล พฒั นา ชุมชน ทหาร ดา นการสง เสริมอาชีพของคนในชุมชน หมทู ่ี 7 เครือขายดานการดวยการเสริมสรางรายไดแ กชุมชน โดยมลู นธิ ิศุภนิมติ องคการบริการสวนตาํ บล ดา นการสง เสริมอาชีพของคนในชมุ ชน หมทู ่ี 8 เครือขา ยดานการดวยการเสริมสรางรายไดแกชุมชน สงเสรมิ การศึกษาของ เด็กยากจนโดยมลู นิธศิ ภุ นมิ ิต องคการบรกิ ารสวนตําบล ดา นการสง เสริมอาชีพของคนในชุมชน หมูท่ี 9 เครือขายดา นการสงเสริมอาชพี รวมกับองคก ารบริหารสวนตาํ บล พัฒนา ชุมชน เกษตรอาํ เภอ รพ.สต. ชุดพฒั นามวลชนสมั พนั ธ ดานการสง เสริมอาชีพของคนในชมุ ชน หมทู ่ี 10 เครือขา ยดานการสง เสริมอาชพี รวมกับพฒั นาชุมชน องคการบริหารสว น ตําบล ทหาร ดา นการสง เสรมิ อาชีพของคนในชมุ ชน 3. ทนุ ทางสงั คมและทุนทางวัฒนธรรม หมทู ี่ 1 ประเพณแี หป ราสาทผง้ึ ที่วดั เขานอยสีชมพู คนในชุมชนมสี ว นรว มใน กิจกรรม การพัฒนาดา นการทอ งเท่ยี วแบบประเพณีและวัฒนธรรมเชิงโบราณคดี หมทู ่ี 6 กลุมทอผาการพัฒนาดา นการเรยี นรูถา ยทอดภูมปิ ญญาใหก บั คนรนุ หลังใน ชุมชน 4. ทนุ ทางเศรษฐกจิ และการคาขาย หมทู ่ี 1 ตลาดชุมชนทุกวันอาทิตย สามารถนาํ ไปสูการพฒั นาดาน การจดั การนํา สนิ คา ออกจาํ หนายขนมโบราณพ้ืนบา น หมทู ่ี 5 กลมุ เลี้ยงไกพืน้ บาน สามารถนําไปสูการพฒั นาดา นการสรางอาชพี และ สงเสรมิ อาชพี การผลิตอาหารไกจากวตั ถุดิบในพืน้ ที่ เน่อื งจากชุมชนมีตนทนุ คา อาหารไกในการเลีย้ ง สงู รวมไปถึงกลุมทาํ ขนมจนี ขาย สามารถนําไปสูการพฒั นาดา น การสงเสรมิ การตลาด แนวทาง พัฒนาคือ แปรรปู เปนขนมจีนแหง เพื่อสามารถเก็บไวไดน านและนําไปวางขายตามตลาดทั่วไปได หมูที่ 6 กลุมเลย้ี งกบ สามารถนําไปสกู ารพฒั นาดา นการเพาะพนั ธลูกกบ เน่ืองจากลูก กบขาดตลาดบางฤดูกาล จึงตองการเพาะพันธุเอง ซ่ึงชุมชนมีประสบการณในการเลี้ยงแลว จึงตอ งการตอ ยอด และตอ ยอดดว ยการผลิตอาหารกบจากวัตถุดบิ ในพื้นที่ดว ย ชุมชนมตี น ทุนในการเลี้ยงสูง ผูนาํ เขมแขง็ สามารถนาํ ไปสูการพัฒนาได
-26- หมทู ี่ 7 กลุมเลี้ยงไกพื้นบาน สามารถนาํ ไปสูการพัฒนาดา น ดานการสรา งอาชีพให เกดิ เปนกลมุ อาชีพ และสง เสริมอาชพี การผลติ อาหารไกจากวตั ถุดบิ ในพนื้ ท่ี เนอ่ื งจากชุมชนมตี นทุน คา อาหารไกในการเลย้ี งสงู (ชุมชนเลี้ยงเปน จาํ นวนมากเปน อาชพี จงึ เลี้ยงแบบปลอยตามธรรมชาติ แบบดัง่ เดมิ ไมได) หมูท ่ี 11 กลุมทําดอกไมจัน กลมุ นม้ี ผี ลิตภัณฑหลายอยา งที่ใชป ระกอบกนั เชน ธปู เปนสวนหนึง่ ในการทําดอกไมจ นั ซง่ึ ตอ งใชเปน จาํ นวนมาก กลุมนส้ี ามารถนําไปสูการพฒั นาดา นการ ผลิตธูป เพื่อลดตนทนุ ดว ยการทาํ ธูปจากวัตถุดบิ ในพ้ืนท่ีท่มี ไี ด หมูที่ 12 กลุมทําดอกไมจ นั กลมุ นี้มีผลติ ภัณฑหลายอยา งท่ีใชป ระกอบกนั เชน ธปู เปนสวนหนึ่งในการทาํ ดอกไมจ นั ซง่ึ ตองใชเ ปนจาํ นวนมาก กลุมนสี้ ามารถนําไปสกู ารพัฒนาดา นการ ผลิตธปู เพื่อลดตน ทุนดวยการทําธปู จากวตั ถุดบิ ในพน้ื ที่ที่มีได (เปนการรวมกลุมกนั ทาํ ระหวา งหมูท่ี 12และหมูท ี่ 11) 5. ทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมี หมทู ่ี 1 เขานอยสีชมพู ทส่ี ามารถนําไปสกู ารพัฒนาดานการทองเท่ียวชมุ ชนระบบ การจัดการสถานที่ทองเท่ยี ว เปน แหลงทอ งเท่ียวของจังหวัดสระแกว 6. การจดั การส่งิ แวดลอมมี หมูที่ 2 การจดั การขยะในชมุ ชนของตนเอง สามารถจัดการขยะไดด ว ยตนเอง 7. ดานองคค วามรูมี หมูท่ี 1 องคความรูภูมิปญญาดานประวัติศาสตรไทญอ ชุมชนมีการสืบทอดใหกับ คนในชมุ ช หมูที่ 4 องคความรูดานจักรสานและเฟอรนิเจอรจากไมไผ มีการถา ยทอดภูมิปญญา ใหม กี ารสืบทอดตอ รวมไปถึงองคความรูภมู ิปญญาดา นภาษาถ่นิ (ภาษาญอ ) มีการถา ยทอดภมู ิปญญา ใหม ีการสบื ทอดตอ หมทู ่ี 6 องคค วามรภู ูมปิ ญ ญาดา นการทอผาพื้นถ่ิน มีการถายทอดภมู ิปญญาใหมีการ สืบทอดตอ หมูท่ี 1 และหมูท่ี 7 องคค วามรูภูมปิ ญญาดา นศลิ ปะหมอแคน มีการถายทอดภมู ิ ปญ ญาใหม ีการสืบทอด 9. ดา นผลิตภณั ฑชมุ ชนม หมทู ี่ 1 ตะกราสานจากเสน พลาสตกิ ขายใหกบั นกั ทอ งเทย่ี ว
-27- ภาพที่ 3 แผนทแี่ สดงศกั ยภาพดานตา งๆ ของแตล ะหมูบา นในตาํ บล
-28- ปญ หาและความตอ งการในพื้นท่ี ตาํ บลคลองน้ําใส ปญหาดานทรัพยากรมนุษย หมูที่ 1 ปราชญผูเชี่ยวชาญดานการสานไมกวาด ดานกลมุ อาชพี ทาํ ไมก วาด ชุมชนไม เขารวมกิจกรรมดังน้นั ในปจจบุ ันจึงมีคนเขารวม ประมาณ 1-2 คน (ทําเพื่อใชใ นครัวเรอื นเพราะไมมี ตลาดสง ) หมทู ี่ 2 ปราชญผูเชีย่ วชาญทําไมก วาดคนในชุมขนไมใหความรวมมือและไมเขารวม กจิ กรรมเมื่อรวมกลุมแลวไมเกดิ ความยัง่ ยืน กลมุ ลม เหลว ผนู าํ ไมเขม แข็ง หมูท่ี 6 ดานกลุมทําน้ําพริก คนในชุมชนไมใหความรวมมือ มีโรงงานน้ําพริกแต หวั หนา กลุมไมเ ขมแขง็ เม่ือรวมกลุม แลวจึงไมย ง่ั ยืน กลมุ ลม เหลว ปญ หาดานทุนทางสังคมและทุนทางวฒั นธรรม หมทู ่ี 1 มกี ลุมแมบานเย็บผาวนแตในปจจุบันไมมกี ารดําเนินกิจกรรมกลมุ เนื่องจาก ขาดจักรเย็บผา ตองการใหมีการสงเสริมสนับสนุนดานจักรเย็บผาและเศษผาเพ่ือใหมีการดําเนิน กจิ กรรม หมูท่ี 3 มีกลุมสตรีแมบานเพื่อการผลิต ในปจจุบันไมมีการดําเนินกิจกรรมกลุม ตอ งการใหม ีการสงเสริมสนบั สนนุ ดา นการผลิตภัณฑ เพอ่ื ใหม กี ารดําเนินกิจกรรม หมูท่ี 4 มกี ลุมปลูกพรกิ ในปจจบุ ันไมม ีการดําเนินกิจกรรมกลุม เนื่องจากภัยแลงไมมี นา้ํ มีเฉพาะฤดฝู น ตอ งการใหมีการแกปญหานํ้าแลง ปญหาดานทุนทางเศรษฐกิจและการคา ขาย หมทู ่ี 1 กลมุ นํา้ พริก ปญหาเร่ืองการตลาดผลิตแลว ไมม ีตลาดขายและคนในชมุ ชน ตอ งออกไปทาํ งานนอกชุมชนกลมุ จงึ สลาย ตองการใหมีการสง เสริมสนบั สนนุ หาแหลงตลาดขาย ผลิตภัณฑ หมทู ่ี 9 กลุมเย็บผาพรมเช็ดเทา มีปญหาดานการตลาดเนื่องจากตลาดที่เคยรับซ้ือ ยกเลิกการส่ังผลิตภัณฑและปญหาดานวัตถุดิบเศษผาขาดตลาด ตองการใหหนวยงานราชการเขามา ใหการสงเสรมิ ดานหาวตั ถุดบิ เศษผาและตลาดในการจาํ หนา ยพรมเชด็ เทา ปญ หาดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมี ปญหาดานนํ้าอุปโภค ตําบลคลองน้ําใสมีคลองไหลผานทุกหมู มีอางเก็บน้ําแตไมสามารถนํานํ้ามาอุปโภค ไดเพราะในฤดแู ลงนํ้าจะแหงนํ้าจะมีใชในฤดูฝน ทกุ หมูบานผูนํากลาววา จะมีนํ้าใชท าํ การเกษตรในฤดู ฝน ซ่งึ เปนปญ หาระดบั ประเทศระหวาง 2 ประเทศจงึ ไมสามารถก้ันนํา้ ไวใชได
-29- ประเดน็ การพฒั นาในเชิงพื้นที ตําบลคลองนาํ้ ใส 1. การสรา งกลุมอาชีพและสงเสริมอาชีพ ณ. 1.1 บานผักกาดฮอง หมูที่ 5 กลุมเลี้ยงไกพ้ืนบาน มีแนวทางการพัฒนาใหเปน กลุมอาชพี ทเี่ ขมแข็งสามารถจดทะเบียนเปนกลุมอาชีพได และเพื่อลดตนทุนคาอาหารไกในการเลี้ยง ไกพ ื้นบาน ซง่ึ มีตนทุนคาอาหารไกราคาสูง ชมุ ชนตองการใหมีการสงเสรมิ การผลติ อาหารไกดว ยชุมชน เองจากวัตถดุ ิบในชุมชน แนวทางพัฒนาผลิตนอนแมลงวันที่เปนโปรตีนสําหรับไก ซ่ึงชุมชนอยากให หนวยงานราชการพัฒนาตอยอดให (ชุมชนน้ีผูนําชุมชนเขมแข็งสามารถพัฒนาตอยอดได กลมุ เปาหมาย จํานวน 5 ครวั เรือน 1.2 บานอพป.คลองน้ําใส หมูท่ี 6 กลุมเลี้ยงกบและไกพื้นบาน มีแนวทางการ พัฒนาใหเปนกลุมอาชีพท่ีเขมแข็งสามารถจดทะเบียนเปน กลุมอาชีพได และชุมชนตองการเพาะพันธุลูก กบเองและตองการทําอาหารกบ,อาหารไกพื้นบา นจากวตั ถุดบิ ในชมุ ชน กลมุ เปาหมาย จํานวน 6 ครัวเรือน 1.3 บานแสนสุขหมูท่ี 7 กลุมเล้ียงไกพืน้ บาน มีแนวทางการพัฒนาใหเปนกลุม อาชีพท่ีเขมแข็งสามารถจดทะเบียนเปนกลุมอาชีพได และเพ่ือลดตนทุนคาอาหารไกในการเล้ียงไก พื้นบาน ซงึ่ มีตนทุนคา อาหารไกราคาสูง ชุมชนตองการใหมีการสงเสริมการผลิตอาหารไกดวยชุมชน เองจากวัตถดุ ิบในชุมชน แนวทางพัฒนาผลิตนอนแมลงวันที่เปนโปรตีนสําหรับไก ซ่ึงชุมชนอยากให หนวยงานราชการพัฒนาตอยอดให (ชุมชนน้ีผูนําชุมชนเขมแข็งสามารถพัฒนาตอยอดได กลุม เปาหมาย จํานวน 3 ครวั เรอื น 1.4 บานเนนิ สมบูรณ หมูท่ี 12 มีหมู 11 รว มทําดวยกันกลุมน้มี ผี ลิตภัณฑหลาย อยางท่ีใชประกอบกัน เชน ธูปเปนสวนหนึ่งในการทําดอกไมจัน ซ่ึงตองใชเปนจํานวนมาก แนว ทางการพฒั นาคือ การผลติ ธปู เพ่ือลดตนทุนดว ยการทาํ ธูปจากวัตถุดบิ ในพื้นท่ีที่มีไดกลมุ ทาํ ดอกไมจัน มีความตองการทําธูปจากวัตถุดิบในชุมชนเพ่ือลดตนทุนในการทําดอกไมจันเพราะธูปตองใชเปน จาํ นวนมาก กลมุ เปาหมายจํานวน 5 ครัวเรอื น
-30- สวนที่ 3 ผลการวิเคราะหศกั ยภาพ ปญหา ความตองการ และประเด็นการพัฒนาเชิงพ้นื ที่ การวิเคราะหชุมชนดําเนินการโดยอาศัยขอมูลทุติยภูมิที่รวบรวมจากฐานขอมูล แผนพัฒนายุทธศาสตรจังหวัดสระแกว แผนพัฒนาอําเภออรัญประเทศ แผนพัฒนาทองถิ่นองคการ บรหิ ารสวนตําบลคลองนํ้าใส สํานักงานพฒั นาชุมชนอาํ เภออรญั ประเทศ สํานักงานเกษตรอําเภออรัญ ประเทศ และการสืบคนจากส่ือออนไลนตางๆ และดําเนินการเก็บขอมูลปฐมภูมิ โดยการจัดเวที ประชมุ ผูนําชมุ ชน การสัมภาษณผใู หญบา นรายคนและกลุมเปาหมายในพ้ืนที่ตําบลคลองนํ้าใส และผู มีสว นไดเ สยี นาํ ขอมูลท่ีไดประมวลผล สงั เคราะหผ ล แบงเปน ดา นดังน้ี 3.1 ศกั ยภาพในการพัฒนาตําบลคลองนํ้าใส อาํ เภออรญั ประเทศ จังหวัดสระแกว หมูท่ี 1 1. ดา นทรพั ยากรมนุษย ปราชญภมู ปิ ญญาทําหอปราสาทผ้ึง ทสี่ ามารถ นาํ ไปสกู ารพฒั นาดา นการจดั ทาํ ฐานขอ มูลดานภูมปิ ญญาทองถิ่น มกี ารสืบทอดโดยนายบุญเรือง แกว โกมล 2. ดานภาคีเครือขายในพื้นที่ เครอื ขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับพัฒนาชุมชน มหาวิทยาลับราชภัฏวไลยอลงกรณ กองกําลังบูรพา องคการบริหารสวนตําบล รพ.สต. อพป.คลอง นํ้าใส ดานองคความรูดานการสง เสรมิ อาชพี ของคนในชุมชน 3. ทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรม งานประเพณีแหปราสาทผึ้งท่ีวัดเขานอยสี ชมพู คนในชุมชนมีสว นรวมในกิจกรรม การพฒั นาดานการทองเท่ียวแบบประเพณีและวัฒนธรรมเชิง โบราณคดี 4. ทุนทางเศรษฐกิจและการคาขาย ตลาดชุมชนถนนคนเดินทุกวันอาทิตย ตง้ั แต 06.00 – 9.00 น. สามารถนาํ ไปสูการพฒั นาดา น การจดั การนาํ สนิ คา ออกจาํ หนา ย ขนมโบราณ พ้นื บาน 5. ทุนทางทรัพยากรธรรมชาติ มีเขานอยสีชมพู ท่ีสามารถนําไปสูการพัฒนาดาน การทอ งเทยี่ วชมุ ชนระบบการจดั การสถานทีท่ องเท่ียว เปน แหลง ทองเที่ยวของจังหวัดสระแกว 6. ดา นจัดการส่ิงแวดลอม สระน้ําพระราม 9 อันเน่ืองมาจากพระราชดําริ สามารถ นําไปสกู ารพัฒนาเปนแหลงทองเท่ยี วเชงิ การศกึ ษาโครงการแกม ลงิ อนั เนอ่ื งมาจากพระราชดําริ 7. ดานองคความรู องคความรูภูมิปญญาดา นประวัติศาสตรไทญอ ชุมชนมกี ารสืบ ทอดใหก ับคนในชุมช 8. ดา นผลติ ภัณฑช ุมชน ตะกราสานจากเสน พลาสติก ขายใหกบั นักทองเทีย่ ว
-31- หมูท่ี 2 1. ดา นทรัพยากรมนุษยมี ปราชญดา นภูมิปญญาการทําบายศรี ที่สามารถนําไปสู การพฒั นาดา นการจดั ทําฐานขอ มลู ดา นภูมปิ ญ ญาทองถ่ิน เน่อื งจากมีการสบื ทอดโดยนางอดุ ม เกตุ สอน 2. ดานจัดการส่งิ แวดลอม การจัดการขยะในชุมชนของตนเอง สามารถจดั การขยะ ไดด วยตนเอง หมทู ่ี 3 1. ดา นทรัพยากรมนุษยมี ปราชญดานภมู ิปญญาการทําบายศรี ทสี่ ามารถนําไปสู การพัฒนาดานการจัดทําฐานขอ มูลดานภมู ิปญญาทองถิ่นมีการสืบทอดโดยนางอดุ ม เกตสุ อน 2. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนที่ เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับองคการ บริหารสวนตําบล พัฒนาชุมชน รพ.สต.มีการพัฒนา ดานองคความรูดานการสงเสริมอาชพี ของคนใน ชมุ ชน หมูท ่ี 4 1. ดานทรัพยากรมนุษย ปราชญด า นจักรสานและเฟอรน ิเจอรจากไมไ ผ ทีส่ ามารถ นําไปสกู ารพฒั นาดา นการจดั ทําฐานขอมลู ดา นภูมปิ ญญาทองถิ่น เนื่องจากมกี ารสืบทอดโดยนายอํา ภยั บญุ มาพงษ 2. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนท่ี เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับองคการ บริหารสวนตําบล พัฒนาชุมชน สาธารณสุข สามารถนําไปพัฒนา ดานการสงเสริมอาชีพของคนใน ชุมชน 3. ดานองคความรู องคความรูดานจักรสานและเฟอรนิเจอรจากไมไผ มีการ ถายทอดภูมิปญญาใหมีการสืบทอดตอ รวมถึงองคความรูภูมิปญญาดานภาษาถิ่น (ภาษาญอ) มีการ ถายทอดภมู ปิ ญ ญาใหมกี ารสบื ทอดตอ หมูท่ี 5 1. ดานภาคีเครือขายในพื้นที่ เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับองคการ บรหิ ารสว นตาํ บล พฒั นาชุมชน ชดุ พัฒนาสมั พันธมวลชน ดา นการสงเสริมอาชีพของคนในชุมชน 4. ทุนทางเศรษฐกิจและการคาขาย กลุมเล้ียงไกพ้ืนบาน สามารถนําไปสูการ พัฒนาดานการสรางอาชีพและสง เสริมอาชพี การผลิตอาหารไกจากวัตถุดิบในพ้ืนท่ี เน่ืองจากชมุ ชนมี ตนทุนคาอาหารไกในการเล้ียงสูง รวมถึงกลุมทําขนมจีนขาย สามารถนําไปสูการพัฒนาดาน การ สงเสริมการตลาด แนวทางพัฒนาคือ แปรรูปเปนขนมจีนแหงเพื่อสามารถเก็บไวไดนานและนําไป วางขายตามตลาดทั่วไปได
-32- หมูท่ี 6 1. ดานทรัพยากรมนุษยมี ปราชญด า นการทอผา มกี ารสืบทอดโดยนางวาสนา ออกเอก สามารถนําไปสูพฒั นาดา น การรวบรวมองคค วามรู ดานการทอผา แบบโบราณ เพ่ือจดั ทํา ฐานขอมูลดา นภมู ิปญ ญาทองถนิ่ 2. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนที่ เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับองคการ บรหิ ารสว นตําบล พฒั นาชุมชน ทหาร ดานการสง เสรมิ อาชีพของคนในชมุ ชน 3. ทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรม กลุมทอผาการพัฒนาดานการเรียนรู ถา ยทอดภูมปิ ญญาใหกบั คนรุนหลังในชุมชน 4. ทุนทางเศรษฐกิจและการคาขาย กลุมเล้ียงกบ สามารถนําไปสูการพัฒนาดาน การเพาะพันธลูกกบ เน่ืองจากลูกกบขาดตลาดบางฤดูกาล จึงตองการเพาะพันธุเอง ซ่ึงชุมชนมี ประสบการณในการเล้ียงแลวจงึ ตองการตอยอด และตอยอดดว ยการผลิตอาหารกบจากวตั ถุดิบในพื้นที่ ดว ย ชุมชนมีตน ทุนในการเลยี้ งสูง ผนู าํ เขมแข็งสามารถนําไปสกู ารพัฒนาได 5. ดานองคความรู องคความรูภูมิปญญาดานการทอผาพื้นถ่ิน มีการถายทอดภูมิ ปญ ญาใหม ีการสืบทอดตอ หมทู ่ี 7 1. ดา นทรัพยากรมนุษยมี ปราชญภูมิปญ ญาดานการทําดอกผ้งึ สามารถนาํ ไปสู พัฒนาดา น การรวบรวมองคค วามรู เพ่ือจัดทําฐานขอมูลดา นภมู ปิ ญญาทอ งถิ่น มกี ารสืบทอดโดย นางสาววารินทร เกษชม เพื่อจัดทําฐานขอ มลู ดานภูมปิ ญ ญาทองถิ่น 2. ดา นภาคีเครอื ขายในพ้ืนที่ เครอื ขา ยดา นการดว ยการเสรมิ สรา งรายไดแ กชมุ ชน โดยมูลนิธศิ ุภนมิ ิต องคการบรกิ ารสวนตาํ บล ดา นการสงเสรมิ อาชีพของคนในชมุ ชน 3. ทุนทางเศรษฐกิจและการคา ขาย กลุมเล้ยี งไกพ ื้นบาน สามารถนําไปสกู ารพัฒนาดา น ดา นการสรา งอาชพี ใหเกดิ เปน กลมุ อาชีพ และสง เสรมิ อาชีพการผลติ อาหารไกจากวัตถุดิบในพืน้ ที่ เนื่องจากชมุ ชนมีตน ทุนคา อาหาร ไกในการเลย้ี งสงู (ชมุ ชนเล้ียงเปน จํานวนมากเปน อาชีพจึงเล้ียงแบบปลอยตามธรรมชาติแบบด่งั เดิม ไมได) 4. ดา นองคความรู องคค วามรูภูมิปญ ญาดานศิลปะหมอแคน มีการถายทอดภูมิ ปญ ญาใหม ีการสบื ทอด หมทู ่ี 8
-33- 1. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนที่ เครือขายดานการดวยการเสริมสรา งรายไดแ กชุมชน สงเสริมการศกึ ษาของเด็กยากจนโดยมูลนิธิศภุ นิมติ องคการบริการสวนตําบล ดานการสงเสริมอาชีพ ของคนในชมุ ชน หมทู ี่ 9 1. ดานภาคีเครือขายในพ้ืนท่ี เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับองคการ บริหารสวนตําบล พัฒนาชุมชน เกษตรอําเภอ รพ.สต. ชุดพัฒนามวลชนสัมพันธ ดานการสงเสริม อาชีพของคนในชมุ ชน หมูท่ี 10 1. ดานภาคเี ครือขา ยในพ้ืนท่ี เครือขายดานการสงเสริมอาชีพรวมกับพัฒนาชมุ ชน องคการบรหิ ารสวนตําบล ทหาร ดา นการสง เสริมอาชีพของคนในชมุ ชน หมทู ี่ 11 1. ดานทรัพยากรมนุษย ปราชญด านพวงมะโหตร การทําลกู มะโหตร สามารถ นําไปสูพฒั นาดา น การรวบรวมองคความรู เพือ่ จัดทําฐานขอมลู ดานภูมปิ ญญาทองถนิ่ มีการสืบทอด โดยนางสมจิตร เกษสอน 2. ทุนทางเศรษฐกิจและการคา ขาย กลุม ทําดอกไมจนั กลมุ นมี้ ีผลติ ภณั ฑหลายอยา งทใ่ี ช ประกอบกัน เชน ธูปเปนสวนหนึ่งในการทาํ ดอกไมจ นั ซ่ึงตองใชเปนจาํ นวนมาก กลมุ นส้ี ามารถ นําไปสูการพัฒนาดา นการผลิตธปู เพ่ือลดตนทนุ ดวยการทําธปู จากวัตถุดบิ ในพืน้ ทที่ ม่ี ไี ด หมทู ่ี 12 1. ดา นทรัพยากรมนุษย ปราชญภ ูมปิ ญ ญาดานการสานของใสปลาและสานสวิงตกั ปลาดวยไมไผ สามารถนําไปสูพฒั นาดา น การรวบรวมองคความรู เพ่ือจัดทาํ ฐานขอมลู ดา นภูมิปญญา ทองถิ่น มีการสบื ทอดโดยนายพศิ าล นวลเผอ่ื น 4. ทุนทางเศรษฐกจิ และการคาขาย กลมุ ทําดอกไมจัน กลมุ นี้มีผลิตภัณฑหลายอยางทีใ่ ช ประกอบกนั เชน ธปู เปน สวนหนงึ่ ในการทําดอกไมจนั ซึ่งตองใชเปนจาํ นวนมาก กลุมนีส้ ามารถ นําไปสกู ารพฒั นาดา นการผลติ ธปู เพื่อลดตน ทนุ ดว ยการทําธปู จากวัตถดุ ิบในพื้นทีท่ ีม่ ไี ด (เปน การ รวมกลุมกันทาํ ระหวา งหมูที่ 12และหมูท่ี 11)
-34- 3.2 ปญหาและความตองการในพื้นท่ี ตําบลคลองน้ําใส อําเภอ อรญั ประเทศ จงั หวดั สระแกว หมูที่ 1 1. ดา นทรัพยากรมนุษยมีปญหา ปราชญผ ูเชย่ี วชาญดานการสานไมกวาด ดาน กลมุ อาชีพทําไมกวาด ชมุ ชนไมเขารวมกิจกรรมดังนั้นในปจจุบนั จงึ มีคนเขารวม ประมาณ 1-2 คน (ทาํ เพื่อใชในครวั เรือนเพราะไมม ีตลาดสง ) 2. ดานทุนทางสงั คมและทุนทางวัฒนธรรมมปี ญหา มีกลุมแมบ านเยบ็ ผา วนแตใน ปจจบุ ันไมม ีการดาํ เนินกิจกรรมกลุมเนื่องจากขาดจักรเย็บผา ตองการใหมกี ารสง เสริมสนบั สนนุ ดาน จักรเย็บผา และเศษผา เพือ่ ใหมกี ารดาํ เนินกิจกรรม 3. ดานทุนทางเศรษฐกจิ และการคา ขายมีปญหา กลุมนํ้าพรกิ ปญหาเร่ือง การตลาดผลิตแลวไมมีตลาดขายและคนในชุมชนตองออกไปทํางานนอกชุมชนกลมุ จงึ สลาย ตองการ ใหมกี ารสงเสรมิ สนบั สนนุ หาแหลงตลาดขายผลติ ภัณฑ 4. ดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมีปญหา มีคลองไหลผานทกุ หมู มีอางเกบ็ นํ้า แตไมส ามารถนํานํา้ มาอุปโภคไดเพราะในฤดแู ลงนํา้ จะแหงนา้ํ จะมีใชในฤดูฝน ทุกหมบู า นผูนาํ กลา ววา จะมีนาํ้ ใชท ําการเกษตรในฤดฝู น ซึ่งเปน ปญ หาระดับประเทศระหวา ง 2 ประเทศจึงไมสามารถก้นั นํ้าไว ใชไ ด หมทู ่ี 2 1. ดานทรัพยากรมนุษยมปี ญหา ราชญผูเชีย่ วชาญทาํ ไมกวาดคนในชมุ ขนไมให ความรวมมอื และไมเขารว มกิจกรรมเม่ือรวมกลุมแลวไมเกิดความยัง่ ยืน กลมุ ลมเหลว ผูนาํ ไมเ ขมแข็ง 2. ดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาตมิ ีปญ หา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอางเก็บนาํ้ แตไ มส ามารถนาํ นํา้ มาอปุ โภคไดเพราะในฤดูแลง น้าํ จะแหงน้าํ จะมีใชในฤดฝู น ทกุ หมูบานผนู าํ กลาววา จะมนี ํา้ ใชทาํ การเกษตรในฤดฝู น ซึ่งเปน ปญ หาระดับประเทศระหวา ง 2 ประเทศจึงไมส ามารถก้ันนาํ้ ไว ใชได หมทู ี่ 3 1. ดานทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรมมีปญหา มกี ลุมสตรีแมบ านเพื่อการ ผลติ ในปจจุบนั ไมม ีการดําเนนิ กิจกรรมกลุม ตอ งการใหม กี ารสงเสริมสนบั สนุนดา นการผลติ ภัณฑ เพอ่ื ใหมกี ารดําเนินกิจกรรม
-35- 2. ดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมีปญ หา มคี ลองไหลผานทกุ หมู มีอางเก็บนาํ้ แตไ มสามารถนํานา้ํ มาอปุ โภคไดเพราะในฤดแู ลง นํา้ จะแหงนํา้ จะมีใชในฤดฝู น ทุกหมูบา นผูนาํ กลาววา จะมนี ้ําใชท ําการเกษตรในฤดฝู น ซงึ่ เปนปญหาระดับประเทศระหวาง 2 ประเทศจึงไมสามารถกน้ั น้ําไว ใชได หมูท่ี 4 1. ดานทุนทางสงั คมและทุนทางวัฒนธรรมมีปญหา มีกลุม ปลูกพริก ในปจจบุ นั ไม มกี ารดาํ เนินกิจกรรมกลุม เน่ืองจากภัยแลง ไมมนี ํ้ามีเฉพาะฤดฝู น ตองการใหม ีการแกปญหาน้าํ แลง 2. ดานทุนทางทรพั ยากรธรรมชาติมีปญ หา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอางเกบ็ นาํ้ แตไมส ามารถนําน้ํามาอุปโภคไดเพราะในฤดแู ลงน้ําจะแหงน้ําจะมีใชในฤดูฝน ทกุ หมบู านผูนาํ กลาววา จะมีน้ําใชท าํ การเกษตรในฤดฝู น ซง่ึ เปนปญ หาระดบั ประเทศระหวา ง 2 ประเทศจงึ ไมสามารถกัน้ นา้ํ ไว ใชไ ด หมูท ่ี 5 - ไมม - หมทู ่ี 6 1. ดา นทรัพยากรมนุษยมีปญหา ดานกลุมทํานํ้าพริก คนในชุมชนไมใหความ รว มมือ มีโรงงานนํา้ พริกแตหัวหนา กลมุ ไมเ ขมแข็งเมื่อรวมกลุมแลว จงึ ไมย ่ังยนื กลุมลมเหลว 2. ดา นทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมีปญหา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอางเก็บนํา้ แตไมสามารถนาํ น้ํามาอุปโภคไดเพราะในฤดแู ลง นํา้ จะแหง นาํ้ จะมีใชในฤดูฝน ทุกหมบู า นผนู าํ กลาววา จะมนี า้ํ ใชทาํ การเกษตรในฤดฝู น ซึ่งเปน ปญ หาระดบั ประเทศระหวาง 2 ประเทศจึงไมสามารถกั้นน้ําไว ใชไ ด หมทู ี่ 7 1. ดา นทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมีปญ หา มคี ลองไหลผานทกุ หมู มีอางเกบ็ น้าํ แตไ มส ามารถนาํ นาํ้ มาอปุ โภคไดเพราะในฤดแู ลง นาํ้ จะแหงน้ําจะมีใชในฤดฝู น ทกุ หมูบานผนู าํ กลา ววา จะมนี ํา้ ใชท าํ การเกษตรในฤดฝู น ซึ่งเปนปญหาระดบั ประเทศระหวา ง 2 ประเทศจงึ ไมสามารถกั้นนาํ้ ไว ใชไ ด หมูท่ี 8 1. ดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาตมิ ีปญ หา มคี ลองไหลผานทกุ หมู มีอางเกบ็ น้ํา แตไ มสามารถนาํ นาํ้ มาอุปโภคไดเพราะในฤดแู ลงนา้ํ จะแหงน้ําจะมีใชในฤดูฝน ทกุ หมูบานผนู าํ กลาววา จะมีนํ้าใชท าํ การเกษตรในฤดฝู น ซง่ึ เปน ปญหาระดับประเทศระหวาง 2 ประเทศจงึ ไมสามารถกนั้ นาํ้ ไว ใชไ ด
-36- หมูที่ 9 1. ดานทุนทางเศรษฐกิจและการคา ขายมีปญ หา กลมุ เย็บผา พรมเชด็ เทา มีปญหา ดานการตลาดเนื่องจากตลาดท่เี คยรบั ซือ้ ยกเลิกการส่งั ผลติ ภณั ฑและปญหาดานวตั ถุดิบเศษผาขาด ตลาด ตองการใหห นวยงานราชการเขา มาใหการสงเสรมิ ดานหาวัตถุดบิ เศษผาและตลาดในการ จําหนา ยพรมเช็ดเทา หมทู ี่ 10 1. ดา นทุนทางทรัพยากรธรรมชาตมิ ีปญ หา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอา งเก็บน้ํา แตไ มสามารถนํานาํ้ มาอุปโภคไดเพราะในฤดแู ลงนํา้ จะแหงน้าํ จะมีใชในฤดฝู น ทุกหมูบา นผูน ํากลาววา จะมนี ํ้าใชทําการเกษตรในฤดูฝน ซ่งึ เปนปญหาระดบั ประเทศระหวา ง 2 ประเทศจึงไมสามารถกน้ั นา้ํ ไว ใชไ ด หมทู ี่ 11 1. ดา นทุนทางทรัพยากรธรรมชาตมิ ีปญ หา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอางเกบ็ น้ํา แตไมส ามารถนาํ น้าํ มาอปุ โภคไดเพราะในฤดแู ลงนาํ้ จะแหงนาํ้ จะมีใชในฤดฝู น ทกุ หมูบา นผนู าํ กลาววา จะมนี ้ําใชทําการเกษตรในฤดูฝน ซ่งึ เปนปญหาระดับประเทศระหวา ง 2 ประเทศจึงไมสามารถกนั้ นาํ้ ไว ใชไ ด หมทู ่ี 12 1. ดานทุนทางทรัพยากรธรรมชาติมีปญหา มคี ลองไหลผานทุกหมู มีอางเกบ็ นํา้ แตไมสามารถนําน้าํ มาอุปโภคไดเพราะในฤดูแลง นาํ้ จะแหง นํ้าจะมีใชในฤดฝู น ทกุ หมบู านผูนาํ กลาววา จะมีน้ําใชท าํ การเกษตรในฤดฝู น ซึง่ เปนปญหาระดับประเทศระหวา ง 2 ประเทศจึงไมส ามารถกั้นนาํ้ ไว ใชได
-37- 3.3 ประเด็นการพัฒนาเชิงพื้นที่ตําบลคลองนํ้าใส อําเภออรัญประเทศ จงั หวัดสระแกว การกําหนดประเด็นการพัฒนา วิเคราะหจากศักยภาพชุมชน ปญหาและความ ตองการของชุมชนตําบลคลองน้ําใส ทั้ง 12 หมูบาน สามารถสรุปศักยภาพชุมชน สามารถสรุป ประเดน็ การพัฒนาได ดังนี้ ครวั เรอื นพอเพียง บา นผกั กาดฮอง หมทู ี่ 5 กลมุ เลี้ยงไกพน้ื บา น มแี นวทางการพฒั นาใหเปน กลุมอาชีพ ที่เขมแข็งสามารถจดทะเบียนเปนกลุมอาชีพได และเพื่อลดตนทุนคาอาหารไกในการเลี้ยงไกพ้ืนบาน ซ่ึงมีตนทุนคาอาหารไกราคาสูง ชุมชนตองการใหมีการสงเสริมการผลิตอาหารไกดวยชุมชนเองจาก วัตถุดิบในชุมชน แนวทางพัฒนาผลิตนอนแมลงวันท่ีเปนโปรตีนสําหรับไก ซ่ึงชุมชนอยากให หนวยงานราชการพัฒนาตอยอดให (ชุมชนน้ีผูนําชุมชนเขมแข็งสามารถพัฒนาตอยอดได กลุมเปาหมาย จํานวน 5 ครวั เรือน บานอพป.คลองนาํ้ ใส หมูที่ 6 กลุมเลย้ี งกบและไกพ้ืนบาน มีแนวทางการพัฒนาใหเปน กลุมอาชีพที่เขมแข็งสามารถจดทะเบียนเปนกลุมอาชีพได และชุมชนตองการเพาะพันธุลูกกบเองและ ตองการทําอาหารกบ,อาหารไกพื้นบา นจากวัตถุดบิ ในชุมชน กลมุ เปาหมาย จํานวน 6 ครวั เรือน บานแสนสุขหมูที่ 7 กลุมเลี้ยงไกพ้ืนบาน มีแนวทางการพัฒนาใหเปนกลุมอาชีพท่ี เขม แขง็ สามารถจดทะเบียนเปนกลมุ อาชพี ได และเพือ่ ลดตนทนุ คา อาหารไกในการเลย้ี งไกพน้ื บา น ซง่ึ มีตนทุนคาอาหารไกราคาสูง ชุมชนตองการใหมีการสงเสริมการผลิตอาหารไกดวยชุมชนเองจาก วัตถุดิบในชุมชน แนวทางพัฒนาผลิตนอนแมลงวันที่เปนโปรตีนสําหรับไก ซ่ึงชุมชนอยากให หนวยงานราชการพัฒนาตอยอดให (ชุมชนน้ีผูนําชุมชนเขมแข็งสามารถพัฒนาตอยอดได กลมุ เปาหมาย จาํ นวน 3 ครวั เรือน บานเนินสมบูรณ หมูที่ 12 มีหมู 11 รว มทําดวยกันกลุมนี้มีผลิตภัณฑหลายอยางที่ ใชประกอบกัน เชน ธูปเปนสวนหนึ่งในการทําดอกไมจัน ซ่ึงตองใชเปนจํานวนมาก แนวทางการ พัฒนาคอื การผลิตธูปเพ่ือลดตน ทนุ ดวยการทําธปู จากวัตถุดิบในพน้ื ท่ีทีม่ ีไดกลุมทําดอกไมจัน มีความ ตองการทําธูปจากวัตถดุ ิบในชุมชนเพ่ือลดตนทุนในการทําดอกไมจันเพราะธูปตองใชเปนจํานวนมาก กลมุ เปาหมายจํานวน 5 ครัวเรอื น
-38- สวนที่ 4 รูปแบบการพฒั นาชมุ ชนนวตั กรรม จากขอมูลสรุปประเด็นการพัฒนาทั้ง 9 ประเดน็ บางประเดน็ สามารถดําเนินการได แบบเรงดวนบางประเด็นมหาวิทยาลัยไมสามารถดําเนินการได สามารถนําเสนอตอใหหนวยงาน ภาครัฐในภาคีเครือขายพิจารณาดาํ เนินตามกรอบหนวยงานเทาน้ัน ในสว นที่มหาวิทยาลัยดําเนินตอ ได จดั ทาํ ในรปู แบบการพัฒนาชุมชนนวัตกรรมท่ีมีทง้ั หมด 8 ประเด็น ดังน้ี 1.สรางผูนําการเปล่ยี นแปลง 2.พัฒนาจิตอาสา เพิ่มการมีสว นรวมพัฒนา 3.ครัวเรอื นพอเพียง 4.สบื สานวัฒนธรรมชมุ ชน 5.สุขภาพดี สวสั ดิการทั่วถึง 6.เกษตรปลอดภยั 7.วิสาหกิจชุมชนเขมแขง็ 8.สิง่ แวดลอมดี ชุมชนสวยงาม การพัฒนาชุมชนตําบลคลองนํา้ ใส สามารถดําเนินการตามรูปแบบการพัฒนาชุมชน นวตั กรรมโดยมงุ เนน การใชครัวเรือนพอเพยี งนาํ การพัฒนาและขยายผลพัฒนาตอในประเดน็ อนื่ ๆ ดงั ภาพท่ี 4, 5, 6, 7 และ ภาพที่ 8 ดังนี้ ภาพท่ี4 รปู แบบการพัฒนาชุมชนนวตั กรรมตําบลคลองนา้ํ ใส อําเภออรัญประเทศ
-39- ตําบลคลองนําใส อาํ เภออรัญประเทศ จงั หวดั สระแก้ว ภาพท่ี 5 แผนที่จดุ ตําบลคลองน้าํ ใส อ.อรญั ประเทศ ภาพท่ี 6 ชุมชนนวตั กรรมครัวเรอื นพอเพยี ง
-40- จากภาพท่ี 4 - 6 สรุปไดวา การดําเนินงานโครงการยกระดับคุณภาพชวี ิตชุมชนและ ทองถ่ิน ส่ิงแวดลอม และวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยสามารถดําเนินการไดท้ังหมด 6 ประเด็นตาม รายละเอียดในภาพ เพื่อมุงเนนการสรางผูนําในการพัฒนาที่เรียกวา “นวัตกรชุมชน” สรางการ เปล่ียนแปลงผานกิจกรรมสรางการเรียนรูจิตอาสาเพื่อถายทอดประสบการณจากผูสรางการ เปลีย่ นแปลงชมุ ชนจากรุนสูรุนเพ่ือสงเสรมิ คนรุนใหมมสี วนรวมพฒั นาชมุ ชน สง เสรมิ การพฒั นาชุมชน ครัวเรือนพอเพียง ตาํ บลคลองนาํ้ ใส ใน 3 มติ ิ ดังน้ี (ภาพที่ 6) 1. มิติการพัฒนาเศรษฐกิจไดแ ก กจิ กรรมสงเสริมการยกระดับขีดความสามารถของ กลุมอาชพี โดยเนนกระบวนการมีสวนรวม ไดแก กลุมเล้ียงไกพ ้ืนบานหมูท่ี 5 สงเสริมอาชีพการเล้ียง ไกพ้ืนบาน โดยการทําอาหารไกที่ผลิตจากวัสดุท่ีมีอยูในทองถ่ินเพื่อลดการซื้ออาหารไกจากภายนอก ชุมชน กลมุ เลี้ยงกบ หมูท่ี 6 ใหสามารถเพาะพันธลูกกบเพ่ือเลี้ยงเองและจําหนายโดยไมตองซื้อลูก จากนอกชุมชน และสงเสริมใหมีการผลิตอาหารกบจากวัตถุดิบในทองถิ่นเพ่ือลดการซ้ืออาหารกบ จากภายนอกชมุ ชน เพ่ือใหสามารถแขงขนั ในตลาดท่ีเนน ของดีราคาถูกไดอยา งมีประสทิ ธิภาพสูงสุด 2. มิติการพัฒนาสังคม ไดแก กิจกรรมสงเสริมสังคมครัวเรือนพอเพียงอยางมีสวน รวมโดยการทําบัญชีครัวเรือน และการเพ่ิมรายไดล ดรายจาย เกดิ กระบวนการรวมกลุม เกดิ เครือขาย การชวยเหลือการเลี้ยงไกพ้ืนบาน เกิดกลุมทางสังคม และเกิดความรวมมือจากหนวยงานราชการที่ เก่ยี วของ เพ่อื การเขา ถึงทางสายกลางตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 3. มิตกิ ารพฒั นาสิ่งแวดลอ ม กิจกรรมสงเสริมการเลีย้ งไกพ้ืนบาน โดยไมใ ชสารเคมี หรือสารเรงโต นาํ ไปสูการเล้ียงไกพ้ืนบานแบบอินทรี โดยเนนกระบวนการมีสวนรวมเพ่ืองดการใช สารเคมีที่เปนพษิ ตอสง่ิ แวดลอม และรางกายมนุษย ชุมชนเกดิ ความสะอาดเนื่องจากการเพาะพันธลูก กบนั้นตองไมมีเชื้อโรค ชุมชนเกิดการใชทรัพยากรอยางรูค ณุ คา และชุมชนสามารถนําสิ่งท่เี หลือใชม า สรา งเปนมูลคา เชน ลําขาว ตน กลว ย และอน่ื ๆ เพือ่ นํามาแปรรูปเปน อาหารสตั ว ตลอดจนยังสามารถ ยกระดับราคาของผลิตภัณฑใหเพิ่มสูงขึ้นกวาราคาตลาดท่ัวไปเน่ืองจากเปนกบและไกอินทรี ใน ภาพรวมตาํ บลโดยเนน หมูท่ี 5, 6, และหมทู ี่ 7
Search
Read the Text Version
- 1 - 47
Pages: