“คนดี” คนดีบ้านพระเพลิงเร่ิมต้นจากการสร้างกฏระเบียบ ให้กันตนเองและปฏิบัติตนตามกฏข้อบังคับของชุมชนและ สังคม การเป็นคนดีได้ ต้องเร่ิมต้นจากเด็กและเยาวชน ปลูกจิตส�ำนึก จากการเข้าวัดปฏิบัติธรรม ฟังธรรมะอย่าง สม่�ำเสมอ การน�ำหลักธรรมค�ำสอน หรือน�ำศีล 5 ไป ปฏิบัติอย่างน้อยตามเทศกาลส�ำคัญ มีคุณธรรม จริยธรรม มีจิตส�ำนึกสาธารณะ ยิ้มแย้มแจ่มใส มีการช่วยเหลือ เกื้อกูลกัน ส่งเสริมการอนุรักษ์ พัฒนาศิลปะวัฒนธรรม และประเพณี สร้างกิจกรรมในรูปแบบต่าง ๆ เพ่ือปลูกจิต ส�ำนึกต่อสาธารณะ มีน�้ำใจ และเสียสละ ยึดหลักธรรม ของศาสนาเป็นที่ต้ัง และส่งเสริมให้มีการเชิดชูคนดี สนับสนุน ปกป้องคนดี ให้ท�ำความดีต่อไป เพ่ือประโยชน์ แกส่ ังคมคนในชุมชนบ้านพระเพลงิ คณุ จิรภัทร ปกั ครึก ผ้ใู หญ่บ้าน บา้ นพระเพลิง บา้ นพระเพลงิ 43
การเริ่มต้นเป็นคนดีนั้น เร่ิมจากการปฏิบัติตนเองเป็นแบบอย่าง การมุ่งมั่นในการท�ำงานเป็นแบบอย่างท่ีดีให้กับประชาชน โดยเริ่มจาก การเป็นเกษตรกร จนได้รับการแต่งตั้งเป็นประธานศูนเรียนรู้ข้าวอินทรีย์ เป็นเกษตรกรเกษตรอินทรีย์ตัวอย่าง ไม่ใช้สารเคมี ปลอดภัยต่อชีวิต คืนชีวิตสู่เกษตรกร เป็นผู้น�ำเกษตรกรในชุมชนเข้าร่วมโครงการ การปลูกข้าวระบบอินทรีย์ การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ การบรรจุข้าวกล้องระบบ สุญญากาศ การท�ำนาอินทรีย์ท่ีมีการรวมตัวกันของประชาชน 3 หมู่บ้าน 44 “หมบู่ า้ นตัวอยา่ ง 4 ดี วถิ ีพอเพียง”
“ความส�ำเร็จ ความภาคภมู ิใจ ไมใ่ ชจ่ ากรางวลั แต่เปน็ ผลประโยชน์ที่ประชาชนได้รบั ” คอื บา้ นพระเพลงิ หมู่ท่ี 1, บา้ นนาคนั หกั หมทู่ ่ี 2 และบา้ นซบั มูล หมู่ท่ี 12 โดยใช้พ้ืนที่สาธารณะของหมู่บ้าน ในการท�ำนาอินทรีย์ ข้าวไรท์เบอร์ร่ี ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานราชการ เช่น ท่ีท�ำการปกครอง อ�ำเภอเขาฉกรรจ์ องค์การบริหารส่วนต�ำบลพระเพลิงในการเข้าร่วม การด�ำเนินงานตามช่วงระยะเวลาต่างๆ เป็นประจ�ำกลุ่มเกษตรกรที่เข้ารับ การอบรมโครงการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตข้าวปลอดภัย/ ข้าวอินทรีย์ ซ่ึงมสี มาชิกท้ังหมด 20 คน บ้านพระเพลิง 45
คณุ สมพาน ค�ำมี เกษตรกรสวนฝกั ทอง บา้ นพระเพลงิ 46 “หม่บู า้ นตัวอย่าง 4 ดี วถิ ีพอเพยี ง”
“สุขภาพดี” “การอยู่อย่างพอเพยี ง รับประทานอาหาร ผกั ผลไม้ ปลอดสาร เท่านก้ี ็สรา้ งสุขภาพดีให้ตนเอง” บ้านพระเพลงิ 47
สาธารณสุข อสม. บ้านพระเพลิง หมู่ที่ 1 พบว่า เป็นผู้ที่มีความ เสียสละในการท�ำงานบริการเพื่อส่วนรวม การท�ำหน้าท่ีดูแลผู้ป่วยทุกคน ในชุมชน การตรวจผู้ป่วยเป็นประจ�ำและการประสานระหว่างเครือข่าย ด้านสาธารณสุขในพื้นท่ีให้มีการจัดการด้านสาธารณสุขท่ีได้มาตรฐาน เช่น หนว่ ยแพทยเ์ คลื่อนที่ การตรวจวัดความดนั ภายในชมุ ชน ตรวจวัดเบาหวาน การให้วัคซนี เด็ก และการกำ� จัดยุงลาย การบรจิ าคเลือด เปน็ ตน้ 48 “หมบู่ า้ นตัวอย่าง 4 ดี วถิ ีพอเพียง”
นอกจากน้ีการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดภายในชุมชน อย่างจริงจังที่เป็นปัญหาส�ำคัญเป็นอันดับหนึ่ง โดยมีแนวทางแก้ไข ปัญหายาเสพติดว่า ด้วยการสร้างพลังทางสังคมและพลังชุมชนเอาชนะ ยาเสพติด การด�ำเนินการต่อสู้กับยาเสพติด แบบบูรณการการด�ำเนินการ แกไ้ ขปญั หากลมุ่ ท่มี ีพฤติกรรมเส่ียงในพนื้ ท่ี ดงั น้ี 1. มีกลุ่มหรือองค์กรท่ีปฏิบัติงานด้านยาเสพติดในพ้ืนท่ีหมู่บ้าน/ ชุมชน เช่น คณะกรรมการหมู่บ้าน (กม.) ผู้ประสานพลังแผ่นดิน ๒๕ ตาสับปะรด เป็นต้น โดยมีการแต่งต้ังคณะกรรมการอย่างเป็น ลายลักษณ์อกั ษร 2. มีข้อตกลงร่วมกันเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหายาเสพติด เป็น ลายลกั ษณ์อกั ษร และมกี ารประกาศใหท้ ราบท่วั กนั (ธรรมนูญหมู่บ้าน) 3. มีการประชาคมหมู่บ้านชุมชน เพื่อค้นหาและตรวจสอบ ผู้ท่เี กี่ยวขอ้ งกบั ยาเสพติด 4. มีการควบคุมดูแลไม่ให้มีแหล่งมั่วสุมในพื้นท่ีหรือจัดกิจกรรม เชิงปอ้ งกันยาเสพติด จดั กจิ กรรมรณรงค์ต่อต้านยาเสพติด บา้ นพระเพลิง 49
กลุม่ จกั สานบา้ นพระเพลง 50 “หมู่บา้ นตวั อยา่ ง 4 ดี วิถพี อเพียง”
“รายได้ดี” ชุมชนบ้านพระเพลิง พบว่าชุมชนได้น�ำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และโครงการตามพระราชด�ำริมาเป็นแนวทางการด�ำเนินชีวิตให้เห็น เป็นรูปธรรม เป็นการเดินทางสายกลางท�ำให้ชุมชนบ้านพระเพลิง สร้างรายได้จากสิ่งท่ีมีอยู่ในชุมชน และการแปรรูปสินค้าทางการเกษตร จนเป็นกลุ่มอาชีพเสริมภายในชุมชน ได้แก่ กลุ่มจักสาน กลุ่มทอเส่ือกก กลุ่มเส้ือม่อฮ้อม กลุ่มข้าวอินทรีย์ กลุ่มสมุนไพร กลุ่มปุ๋ยชีวภาพ กลุ่มน้�ำยาอเนกประสงค์ กลุ่มข้าวนาปี กลุ่มข้าวนาปรัง กลุ่มเลี้ยงสัตว์ กลุ่มปลูกข้าวโพด กลุ่มปลูกมันส�ำปะหลัง เป็นต้น ซ่ึงสร้างรายได้ ให้คนในชมุ ชนและยกระดับคณุ ภาพชวี ติ ของชาวบ้านพระเพลิง และการน้อมน�ำตามแนวพระราชด�ำริของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวฯ นอกจากนี้ยังสร้างวิสาหกิจชุมชนที่เข้มแข็งของชุมชน บ้านพระเพลิง หมู่ท่ี 1 ท่ีมีการด�ำเนินการอย่างต่อเนื่องและมีการเติบโต ของกลุ่มอยา่ งตอ่ เนอ่ื งจ�ำนวน 2 กลมุ่ ไดแ้ ก่ 1. กลุ่ม “สตรีท�ำเส้อื หม้อฮอ่ ม” เปน็ สนิ ค้า OTOP มี นางสมั ฤทธิ์ โสภี เปน็ ประธานกลุ่ม ซง่ึ มีผลติ ภัณฑ์ เปน็ ผ้าขาวม้า เส้ือม่อฮ่อม เปน็ กลมุ่ ทสี่ ร้างรายได้และช่ือเสยี งให้แกช่ มุ ชน 2. กลมุ่ “เกษตรกรเลย้ี งผึ้ง” เป็นอีกหน่งึ สินคา้ OTOP มี นางอมั รา กรดคีรี เป็นประธานกลุ่ม ซึ่งมีผลิตภัณฑ์ น�้ำผ้ึง เป็นกลุ่มท่ีสร้างรายได้ และชอ่ื เสยี งให้แกช่ ุมชนเชน่ เดียวกัน บา้ นพระเพลิง 51
52 “หม่บู ้านตวั อย่าง 4 ดี วถิ ีพอเพยี ง”
“สิ่งแวดล้อมด”ี “สง่ิ แวดลอ้ มดี เรม่ิ จากมอื เรา ตอ้ งชว่ ยกนั ดแู ลรกั ษา” นายสุชิน ชลสินธ์ เจ้าของศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรบ้านพระเพลิง หมู่ท่ี 1 ผู้ปลูกป่า ปลูกสมุนไพรจากธรรมชาติ เพ่ืออนุรักษ์วิถีชีวิตของ คนสมยั เกา่ สง่ ตอ่ ความอุดมสมบูรณใ์ ห้ถึงรุ่นลกู รนุ่ หลาน ชมุ ชนบ้านพระเพลิง หมู่ท่ี 1 เปน็ หมู่บ้านท่มี กี ารรกั ษาความสะอาด และส่งเสริมการรักษาความสะอาดท้ังภายในอาคารบ้านเรือนและนอก บา้ นเรือน นอกากน้ียงั มกี าร รณรงค์ในการรักษาความสะอาด ปลกู จิตสำ� นึก ให้เด็ก เยาวชนและชาวบ้านพระเพลิง และมีการสร้างพื้นท่ีสีเขียวโดยรอบ ชุมชนจาการปลูกป่าและรักษาดูแลป่าของชุมชนบ้านพระเพลิง หมู่ที่ 1 เพื่อให้คงอยู่แก่ชุมชนและเป็นมรดกกับลูกหลานต่อไป อีกทั้งยังมีการ ดูแลดินจากการรณรงค์การท�ำการเกษตรอินทรีย์ 100 เปอร์เซ็น สร้าง สภาพแวดล้อมทดี่ ใี หก้ บั ชมุ ชนบา้ นพระเพลิง นอกจากน้ียังมีการจัดการขยะมูลฝอย โดยเริ่มต้นจากภายใน ครัวเรือนมีการก�ำจัดอย่างถูกหลัดสุขภิบาลให้สะอาด มีการคัดแยกขยะ มลู ฝอย ขยะอนั ตราย วสั ดมุ คี ม ออกจากขยะมูลฝอยทว่ั ไป และแยกภาชนะ นอกจากนี้ มีการแยกขยะรีไซเคิล และการส่งต่อขยะหรือน�ำไปก�ำจัดเอง ตามหลกั สุขาภบิ าล บา้ นพระเพลิง 53
ชุมชนบ้านพระเพลิง หมู่ที่ 1 ต�ำบลพระเพลิง อ�ำเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว สามารถเป็นชุมชนต้นแบบการบริหารการจัดการภายใน ชุมชน ต้นแบบน้อมน�ำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวฯ เป็นวาระส�ำคัญของชุมชนบ้านพระเพลิง หมู่ท่ี 1 การบริหารจัดการขยะ และต่อสู้กับปัญหายาเสพติดอย่างจริงจัง ซึ่งส่งผล ใหเ้ กดิ ผลดี ครอบคลมุ 4 ดา้ น ได้แก่ ดา้ นคนดี ด้านสขุ ภาพดี ด้านรายไดด้ ี และด้านส่ิงแวดล้อมดี ส่งผลให้ชุมชนบ้านพระเพลิง หมู่ที่ 1 มีจุดเด่นใน ดา้ นตา่ ง ๆ 54 “หมบู่ า้ นตัวอย่าง 4 ดี วถิ ีพอเพียง”
1. คนในชุมชนเป็นผู้ทมี่ คี วามรับผิดชอบตอ่ สังคม 2. คนในหมบู่ ้านมคี วามตระหนักถงึ พิษภยั ของยาเสพตดิ 3. หม่บู า้ นน้อมนำ� ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงน�ำมาใช้ในการดำ� รงชีวติ 4. หมู่บา้ นมชี ือ่ เสยี งเปน็ ที่รูจ้ ักมากขน้ึ 5. หมู่บ้านที่มีการพัฒนาสินค้าอย่างต่อเน่ืองจนได้รับมาตรฐานเป็น สินค้า OTOP บา้ นพระเพลงิ 55
คณะผู้จัดทำ� ขอขอบคุณ นายจิรภัทร ปักครกึ ผใู้ หญ่บา้ น นายสชุ ิน ชลสินธ์ เจา้ ของศูนยเ์ รยี นรู้สมุนไพร นายสมพาน คำ� มี เกษตรกรสวนฟักทอง นางอมั รา กรดคิริ เกษตรกรเจ้าของสวนอมั รา กลุ่มขับร้องสรภญั ญะ บ้านพระเพลิง หมทู่ ่ี 1 56 “หม่บู า้ นตัวอยา่ ง 4 ดี วิถพี อเพยี ง”
สระแกว้ เมอื งแหง่ ความสขุ ภายใต้ 4 ดี วิถีพอเพยี ง บ้านพระเพลิง หมู่ท่ี 1 ตำ� บลพระเพลิง อ�ำเภอเขาฉกรรจ์ จงั หวดั สระแกว้ บ้านพระเพลงิ 57
58 “หม่บู ้านตวั อย่าง 4 ดี วถิ ีพอเพยี ง”
บ้านพระเพลงิ 59
ชายแดนเบ้ืองบูรพา ปางามน้ำตกสวย มากดวยรอยอารยธรรมโบราณ ยา นการคา ไทย-กัมพชู า มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปู ถัมภ สระแกว เลขท่ี 1177 หมูท่ี 2 ตำบลทา เกษม อำเภอเมืองสระแกว จังหวดั สระแกว 27000 โทรศัพท : 037-447-043 โทรสาร : 037-447-111 Website : www.sk.vru.ac.th 60 “หม่บู ้านตวั อยา่ ง 4 ดี วถิ พี อเพยี ง”
Search