สื่อการเรียนการสอน

ส่อื การเรียนการสอน เรื่อง ระบบเครือข่ายและเทคโนโลยีสารสนเทศ คณุ ครูสงกรานต์ ศิรนิ าวี

1.ระบบเครือข่ายคอมพวิ เตอร์  หรอื ระบบเน็ตเวริ ก์ คือ กลมุ่ ของคอมพวิ เตอรแ์ ละอปุ กรณต์ า่ งๆ ท่ีถกู นามาเช่ือมตอ่ กนั เพ่ือใหผ้ ใู้ ชใ้ นเครอื ข่ายสามารถติดตอ่ ส่อื สาร แลกเปล่ยี นขอ้ มลู และใชอ้ ปุ กรณ์ ตา่ งๆ ในเครอื ข่ายรว่ มกนั ได\"้ เครขื ่ายนนั้ มีหอลายขนาด ตงั้ แตข่ นาดเล็กท่ีเช่ือมตอ่ กนั ดว้ ยคอมพวิ เตอรเ์ พียงสองสามเครอ่ื ง เพ่ือใชง้ านในบา้ นหรอื ในบรษิ ัทเล็กๆ ไปจนถงึ เครอื ข่ายขนาดใหญ่ท่ีเช่ือมตอ่ กนั ท่วั โลก สว่ น Home Network หรอื เครือขา่ ยภายในบา้ น ซง่ึ เป็นระบบ LAN ( Local Area Network) เป็น ระบบเครอื ข่ายคอมพวิ เตอรข์ นาดเลก็ ๆ หมายถึง การนาเคร่อื งคอมพวิ เตอรแ์ ละ อปุ กรณ์ มาเช่ือมตอ่ กนั ในบา้ น สิง่ ท่ีเกิดตามมากค็ ือประโยชนใ์ นการใชค้ อมพวิ เตอร์ ดา้ นตา่ งๆ

 เครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ (Computer Network) เป็นการเชือ่ มตอ่ คอมพวิ เตอร์และอุปกรณต์ ่อพว่ งเขา้ ดว้ ยกันเพอ่ื ใหส้ ามารถใชข้ ้อมูลทรพั ยากรร่วมกนั ได้ เชน่ สามารถใช้เครือ่ งพิมพ์ร่วมกนั สามารถใช้ ฮารด์ ดสิ กร์ ว่ มกัน แบง่ ปันการใช้  อปุ กรณ์อืน่ ๆ ทมี่ รี าคาแพงหรือไม่สามารถจดั หาใหท้ ุกคนได้ แมก้ ระทั่งสามารถใช้โปรแกรมร่วมกันได้ เปน็ การลดต้นทนุ ขององค์กรเครอื ข่ายคอมพวิ เตอรส์ ามารถแบ่งออกเปน็ ประเภทตามพน้ื ทท่ี ีค่ รอบคลุม การใช้งานของเครอื ข่าย ดงั นี้

 1) เครือขา่ ยส่วนบุคคล หรือแพน (Personal Area Network : PAN) เปน็ เครอื ข่ายท่ีใช้ส่วนบคุ คล เชน่ การเชอ่ื มตอ่ คอมพวิ เตอรก์ บั โทรศพั ทม์ อื ถอื การเชื่อมต่อพดี เี อกับเครื่องคอมพิวเตอรซ์ ึ่งการ เชื่อมตอ่ แบบนี้จะอยู่ในระยะใกล้ และมีการเชื่อมต่อแบบไร้สาย

 2) เครือข่ายเฉพาะที่ หรือแลน (Local Area Network: LAN) เปน็ เครอื ข่ายท่ีใช้ในการเช่ือมโยง คอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณต์ า่ งๆ ที่อยูใ่ นพืน้ ทเี่ ดยี วกนั หรือใกลเ้ คยี งกัน เช่น ภายในบ้าน ภายในสานกั งาน และภายในอาคาร สาหรบั การใช้งานภายในบ้านนนั้ อาจเรียกเครอื ข่ายประเภทนว้ี ่า เครอื ข่ายทพ่ี ัก อาศยั (home network) ซ่ึงอาจใชก้ ารเช่อื มต่อแบบใชส้ ายหรือไรส้ าย

 3) เครอื ข่ายนครหลวง หรอื แมน (Metropolitan Area Network : MAN) เปน็ เครอื ข่ายทีใ่ ช้ เช่อื มโยงแลนที่อย่หู ่างไกลออกไป เชน่ การเช่ือมตอ่ เครือขา่ ยระหวา่ งสานกั งานท่ีอาจอยู่คนละอาคาร และมรี ะยะทางไกลกนั การเชื่อมตอ่ เครือขา่ ยชนดิ นอ้ี าจใช้สายไฟเบอร์ออพติก หรือบางครั้งอาจใช้ ไมโครเวฟเชอื่ มต่อ เครอื ขา่ ยแบบนใ้ี ช้ในสถานศกึ ษามีชอ่ื เรียกอกี อย่างหน่ึงวา่ เครอื ข่ายแคมปัส (Campus Area Network: CAN)

 4) เครือขา่ ยวงกว้าง หรือแวน (Wide Area Network: WAN) เปน็ เครือข่ายที่ใช้ในการเชอื่ มโยง กบั เครอื ขา่ ยอืน่ ท่ีอย่ไู กลกนั มาก เช่น เครือขา่ ยระหว่างจังหวดั หรือระหว่างภาครวมไปถงึ เครือขา่ ย ระหวา่ งประเทศ

2.เทคโนโลยีสารสนเทศ  หรือ ไอที (องั กฤษ: information technology: IT) คือการประยกุ ต์ใช้คอมพิวเตอรแ์ ละอุปกรณ์ โทรคมนาคม เพ่ือจัดเก็บ คน้ หา ส่งผา่ น และจดั ดาเนนิ การขอ้ มลู [1] ซึง่ มักเกย่ี วขอ้ งกบั ธรุ กจิ หนึ่งหรือ องคก์ ารอื่น ๆ [2] ศัพท์นโ้ี ดยปกติกใ็ ชแ้ ทนความหมายของเคร่อื งคอมพวิ เตอร์และเครอื ขา่ ยคอมพิวเตอร์ และยงั รวมไปถึงเทคโนโลยีการกระจายสารสนเทศอย่างอน่ื ด้วย เช่น โทรทัศน์และ โทรศัพท์ อตุ สาหกรรมหลายอยา่ งเกย่ี วขอ้ งกบั เทคโนโลยีสารสนเทศ ตวั อยา่ งเช่น ฮารด์ แวร์ ซอฟต์แวร์ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ อปุ กรณก์ ่งึ ตัวนา อินเทอรเ์ น็ต อปุ กรณ์ โทรคมนาคม การพาณชิ ยอ์ เิ ล็กทรอนิกส์ และบรกิ ารทางคอมพวิ เตอร์

 องค์ประกอบของระบบสารสนเทศ  ในระบบสารสนเทศนนั้ ประกอบดว้ ย 5 สว่ นหลกั ๆ ได้แก่ บุคลากร ขนั้ ตอนการทางาน ซอฟต์แวร์ ฮารด์ แวร์ และขอ้ มลู  1) บุคลากร เป็นองคป์ ระกอบทีส่ าคญั เพราะบุคลากรทม่ี ีความรู้ ความสามารถ และเข้าใจวธิ กี ารในการ ดาเนนิ การ และจดั การเกีย่ วกบั สารสนเทศทั้งหมด บคุ ลากรจงึ ต้องมีความร้คู วามเขา้ ใจในการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ  2) ขัน้ ตอนการปฏบิ ัติ หมายถึง ระเบียบวธิ ีการปฏบิ ัตงิ านในการจดั เก็บรกั ษาข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบที่จะ ทาให้เปน็ สารสนเทศได้ เช่น การกาหนดใหม้ ีการป้อนข้อมลู ทกุ วนั การปรบั ปรุงแกไ้ ขข้อมูลใหถ้ ูกตอ้ งอยู่ เสมอ  3) เคร่ืองคอมพิวเตอร์ หรือฮารด์ แวร์ เปน็ อปุ กรณท์ ป่ี ระมวลผลขอ้ มูลเพอ่ื สร้างขอ้ มูลสารสนเทศ ซง่ึ ประกอบด้วยคยี บ์ อร์ด เมาส์ จอภาพ หนว่ ยระบบ และอุปกรณอ์ ืน่ ๆ เครือ่ งคอมพิวเตอร์หรอื ฮาร์ดแวร์ จะถูกควบคมุ โดยซอฟต์แวร์เปน็ เครื่องมอื ท่ชี ว่ ยในการจัดการสารสนเทศ

 4) ซอฟต์แวร์ หรือโปรแกรมในระบบคอมพิวเตอร์ ประกอบด้วยซอฟตแ์ วรร์ ะบบ (System Software) และซอฟทแ์ วร์แอพพลิเคชัน่ (Application Software) เป็นชุดคาสัง่ ที่เรยี งเปน็ ลาดับ ขน้ั ตอน มหี น้าทสี่ ง่ั ให้เครือ่ งคอมพวิ เตอรท์ างานตามวัตถุประสงค์ และประมวลผลเพ่ือให้ไดส้ ารสนเทศท่ีตอ้ งการ  5) ข้อมลู ข้อเทจ็ จรงิ หรอื เรอื่ งราวทีเ่ กี่ยวข้องกับบุคคล วัตถหุ รอื สถานที่ ขอ้ มลู มีความสาคญั อย่างย่งิ เพราะใช้เปน็ เคร่ืองชว่ ยในการวางแผนงานการบรหิ ารจัดการ ดังน้นั ข้อมลู จะต้องมีความถูกต้อง มคี วาม เที่ยงตรง สามารถเชอ่ื ถือได้ มคี วามเปน็ ปจั จบุ นั สามารถตรวจสอบได้ และมคี วามสมบูรณช์ ดั เจน

3.บทบาทของระบบสารสนเทศ  ระบบสารสนเทศ ( Information System : IS ) คือระบบเฉพาะเจาะจงชนดิ หน่งึ ซึง่ อาจกล่าวได้วา่ เป็นกลมุ่ ของส่วนประกอบพืน้ ฐานต่าง ๆ ที่ทางานเกี่ยวข้องกนั ในการจดั เกบ็ จดั การประมวลผล และ เผยแพร่แสดงผลขอ้ มลู สารสนเทศ และสนบั สนุนกลไกลของผลสะทอ้ นกลบั เพอื่ ใหบ้ รรลตุ าม วตั ถุประสงค์ โดยทั่วไประบบสารสนเทศ ประกอบด้วยสว่ นประกอบหลกั ๆ 3 สว่ นดว้ ยกนั คือ  ส่วนทน่ี าเขา้ (Inputs) ไดแ้ กก่ ารรวบรวมและการจัดเตรยี มขอ้ มลู ดิบ สว่ นท่นี าเข้าน้ี สามารถมี ได้หลายรูปแบบไมว่ า่ จะเปน็ การโทรเข้าเพอ่ื ขอขอ้ มูล ในระบบสอบถามเบอรโ์ ทรศพั ท์ ข้อมูลที่ลูกคา้ กรอกในแบบสอบถาม การใหบ้ ริการของรา้ นค้าฯลฯ ข้ึนอยกู่ บั สว่ นแสดงผลที่ตอ้ งการ สว่ นทน่ี าเขา้ น้ี อาจเป็นขบวนการท่ที าด้วยตวั เอง

 การประมวลผล ( Processing ) เกีย่ วข้องกับการเปล่ยี นแปลงข้อมลู ให้อยใู่ นรูปของ สว่ นแสดงผลทม่ี ี ประโยชน์ ตวั อย่างของการประมวลผลได้แก่ การคานวณ การเปรียบเทียบ การเลือกทางเลอื ก ในการ ปฏบิ ตั งิ านและการเก็บขอ้ มูล ไว้ใช้ในอนาคต โดยการประมวลผล สามารถทาไดด้ ้วยตนเอง หรอื สามารถใช้คอมพวิ เตอรเ์ ขา้ มาช่วยก็ได้ สว่ นท่ีแสดงผล ( Outputs ) เก่ียวข้องกบั การผลติ สารสนเทศ ทม่ี ปี ระโยชน์มกั จะอย่ใู นรูปของ เอกสาร หรือรายงานหรืออาจจะเป็นเชค็ ท่ีจา่ ยใหก้ บั พนักงาน รายงานท่นี าเสนอผู้บริหาร และ สารสนเทศ ทถ่ี กู ผลิตออกมาให้กับผู้ถอื หุ้นธนาคาร หรอื กลุ่มอืน่ ๆ โดยสว่ นแสดงผลของระบบหนง่ึ อาจ ใช้เปน็ ส่วนทนี่ าเขา้ เพือ่ ควบคุมระบบ หรอื อุปกรณ์อน่ื ๆ

4.ระบบสารสนเทศท่ใี ชค้ อมพวิ เตอร์  ระบบสารสนเทศทีใ่ ช้คอมพวิ เตอร์ (Computer-Based Information Systems : CBIS)  ระบบสารสนเทศที่ใช้คอมพวิ เตอร์ประกอบดว้ ย ฮาร์ดแวร์ (Hardware), ซอฟตแ์ วร์ (Software), ขอ้ มูล(Data), บคุ คล (People), ขบวนการ (Procedure) และการส่อื สารข้อมูล (Telecommunication) ซึง่ ถกู กาหนดขนึ้ เพือ่ ทาการรวบรวม, จดั การ จดั เกบ็ และประมวลผลขอ้ มลู ให้ เป็นสารสนเทศ แสดงสว่ นประกอบของระบบ สารสนเทศท่ใี ช้คอมพิวเตอร์  1. ฮารด์ แวร์ คอื อุปกรณ์ทางกายภาพ ที่ใชใ้ นการรวบรวม การนาเขา้ และการจัดเกบ็ ข้อมูล , ประมวลผล ขอ้ มูลให้เปน็ สารสนเทศ และแสดงสารสนเทศทีเ่ ป็นผลลพั ธ์ออกมา  2. ซอฟต์แวร์ ประกอบด้วยกลุม่ ของโปรแกรมท่ใี ช้ในการปฏิบตั งิ านร่วมกับฮารด์ แวร์และใชใ้ นการ ประมวลผลข้อมลู เปน็ สารสนเทศ  3. ข้อมูล ในส่วนนห้ี มายถงึ ข้อมลู และสารสนเทศที่ถกู เก็บอยู่ในฐานขอ้ มูล โดยฐานขอ้ มูล (Database) หมายถึงกลมุ่ ของคา่ ความจริงและสารสนเทศท่ีมีความเก่ียวข้องกันน่ันเอง

 4. บคุ คล หมายถึงบุคคลที่ใชง้ านและปฏิบตั งิ านร่วมกบั ระบบสารสนเทศ  5. ขบวนการ หมายถึงกล่มุ ของคาส่ังหรอื กฎ ทแ่ี นะนาวธิ กี ารปฏบิ ัตงิ านกบั คอมพวิ เตอร์ในระบบ สารสนเทศ ซง่ึ อาจได้แกก่ ารแนะนาการควบคุมการเข้าใชง้ านคอมพิวเตอร์, วิธกี ารสารองสารสนเทศใน ระบบและวธิ จี ัดการกับปญั หาที่อาจเกดิ ขึ้นได้  6. การสื่อสารข้อมูล หมายถงึ การส่งสัญญาณอเิ ลก็ ทรอนิกส์เพ่อื ติดต่อส่ือสาร และชว่ ยใหอ้ งคก์ ร สามารถเชื่อมระบบคอมพิวเตอรเ์ ขา้ กบั ระบบเครือข่าย (Network) ที่มีประสทิ ธภิ าพได้ โดยเครอื ข่ายใช้ ในการเช่อื มตอ่ คอมพวิ เตอร์และอุปกรณค์ อมพวิ เตอร์ไว้ด้วยกนั อาจจะเปน็ ภายในอาคารเดยี วกัน ใน ประเทศเดียวกัน หรือทัว่ โลก เพอื่ ใหส้ ามารถสื่อสารข้อมลู อเิ ล็กทรอนกิ ส์ได้

5.ระบบสารสนเทศเพอื่ การจัดการ  ระบบสารสนเทศเพือ่ การจัดการ หรอื เอม็ ไอเอส (องั กฤษ: management information system - MIS) หมายถงึ ระบบคอมพวิ เตอร์ หรอื ขนั้ ตอนที่ชว่ ยในการจัดเกบ็ สารสนเทศเพ่อื ใชใ้ นการบริหารและ การจัดการองคก์ รได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ[1] ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการน้ีจะมีสว่ นครอบคลุม ถึง บุคคล เอกสาร เทคโนโลยี และข้ันตอนในการทางาน เพ่ือทจี่ ะแก้ปัญหาทางธรุ กิจไมว่ ่าทาง ราคา สินค้า บริการ หรอื กลยทุ ธตา่ งๆ ระบบสารสนเทศเพอื่ การจดั การจะแตกต่างจากระบบสารสนเทศทว่ั ไป กล่าวคอื ระบบนีจ้ ะใชใ้ นการวิเคราะห์ระบบอน่ื ๆ เพือ่ นามาประยุกตใ์ ช[้ 2] ในทางวิชาการคาว่าระบบ สารสนเทศเพอื่ การจดั การนถ้ี ูกใช้ในส่วนของรูปแบบการจัดการข้อมูล เช่น ระบบ ผเู้ ชย่ี วชาญ หรือ ระบบชว่ ยในการตดั สนิ ใจ

หนา้ ที่หลกั ของระบบสารสนเทศเพอ่ื การจัดการ ความสาคญั และผลกระทบของระบบสารสนเทศที่มีตอ่ ธุรกจิ 1. ระบบสารสนเทศชว่ ยสรา้ งคุณคา่ เพิ่มให้กับการทางาน 2. บุคลากรทุกคนตอ้ งมีความรเู้ กี่ยวกับ MIS 3. การประยกุ ต์เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของธรุ กจิ และการบรรลเุ ปา้ หมายขององค์กรมากข้ึน

 ลกั ษณะและระบบสารสนเทศเพ่อื การจัดการ  1. ระบบสารสนเทศเพอ่ื การจัดการในการวางแผน นโยบาย กลยุทธ์ และการตัดสินใจของ ผู้บริหารระดบั สูง ( Top management )  2. ระบบสารสนเทศเพอ่ื การจดั การในสว่ นยทุ ธวิธกี ารวางแผนการปฎบิ ตั แิ ละการตดั สินใจ ผู้บรหิ ารระดบั กลาง ( Middle management )  3. ผู้บริหารระดับลา่ ง ( Bottom management ) จะเป็นผู้ใช้สารสนเทศเพื่อช่วยในการ ปฏบิ ตั งิ าน เชน่ สารสนเทศในการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรม  4. ระบบสารสนเทศทไ่ี ด้จากการประมวลผลในขัน้ ตอนนพี้ นักงานจะตอ้ งมีการเกบ็ รวมรวมขอ้ มลู และป้อนข้อมลู ส่กู ระบวนการประมวลผลเพอื่ ใหไ้ ดส้ ารสนเทศออกมานาเสนอต่อผบู้ รหิ าร

6.การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ  การประยกุ ตใ์ ช้งานเทคโนโลยสี ารสนเทศในปจั จบุ นั ได้มกี ารนามาใช้ในหลายสาขาวชิ าชีพ ทั้งในดา้ น การศึกษา ด้านธุรกิจอุตสาหกรรม ด้านการแพทย์ ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพือ่ อานวยความ สะดวกในการประกอบธุรกิจ การทางาน การศกึ ษาหาความรู้ ทาใหค้ ุณภาพชวี ิตของคนในสงั คมปัจจบุ ัน ดีขน้ึ นอกจากน้ีหนว่ ยงานราชการตา่ งๆ กน็ าเทคโนโลยีสารสนเทศและ ระบบคอมพิวเตอร์ เข้ามา อานวยความสะดวกให้กบั ประชาชน ในการตดิ ต่อประสานงานกับทางราชการ และในธรุ กจิ เอกชน ทางด้านการโรงแรม และการทอ่ งเท่ยี ว ก็ใหบ้ ริการขอ้ มลู ข่าวสาร และบรกิ ารลูกค้าผา่ นทางระบบ อินเทอรเ์ นต็ ทาไดอ้ ย่างสะดวกรวดเรว็ ทันเหตุการณ์

 ประยกุ ตใ์ ชใ้ นงานด้านการศกึ ษา เทคโนโลยสี ารสนเทศที่นามาใชส้ าหรบั การเรยี นการสอน เปน็ การใชเ้ ทคโนโลยีสมัยใหม่ หลายอย่าง สอนด้วยสื่ออุปกรณ์ทที่ ันสมัย ห้องเรียนสมัยใหม่ มอี ปุ กรณ์วิดโี อโปรเจคเตอร์ (Video Projector)มเี คร่ืองคอมพิวเตอร์ มรี ะบบการอ่านขอ้ มลู อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์แบบตา่ ง ๆ รปู แบบของส่ือท่ี นามาใชใ้ นด้านการเรยี นการสอน กม็ หี ลากหลาย ขน้ึ อยู่กบั ความเหมาะสมในการนามาใช้ เช่น คอมพิวเตอรช์ ่วยสอน อิเลก็ ทรอนิกส์บุค วิดโี อเทเลคอนเฟอเรนซ์ ระบบวดิ โี อออนดีมานด์ การสืบค้น ข้อมูลในคอมพิวเตอร์ และระบบอนิ เทอรเ์ น็ต เป็นต้น

 ประยกุ ตใ์ ช้ในห้างสรรพสนิ ค้าและสาขาย่อย เนอื่ งจากห้างสรรพสนิ ค้า เปน็ ศนู ย์การค้าขนาดใหญ่ มอี ยหู่ ลายสาขาท่ีจัดจาหนา่ ยอยู่ทั่ว ประเทศ มีซพั พลายเออรก์ ว่าพนั ราย และมพี นักงานอยหู่ ลายพนั คน ดงั นนั้ ขอ้ มูลทเี่ กยี่ วข้อง และการ ตัดสินใจตอ้ งทาอย่างรวดเรว็ เพ่อื ให้ทนั ต่อเหตุการณ์ ดังน้ันการที่ตอ้ งใช้เทคโนโลยจี งึ เปน็ สิ่งท่ีหลกี เลี่ยง ไมไ่ ด้ การใชเ้ ครือ่ งคอมพิวเตอร์และเครื่องอ่านบารโ์ คด้ จึงมคี วามจาเปน็ ฝา่ ยเทคโนโลยีสารสนเทศจะเป็น ฝา่ ยสนบั สนุน สิ่งสาคญั ทสี่ ดุ คือ เราตอ้ งให้ความมั่นใจไดว้ า่ ระบบจะตอ้ งทางานได้ไมม่ ปี ญั หาขัดขอ้ ง

จบการนาเสนอ