7.2การคำนวณบัญชีต้นทุนการไหลของวัสดุ

การคานวณ บรษิ ทั นาผลไมไ้ ทย จากัด บัญชตี ้นทุนการไหลของวสั ดุ : บรษิ ัท อาหารทะเลมหาชยั จากดั วัตถุดิบและพลงั งาน

ตัวอย่าง บริษัทน้ำผลไม้ไทย จ้ำกัด ผลติ นำ้ ส้มคัน้ ออกจ้ำหน่ำย รำยงำนกำรผลิตพบว่ำ วัตถดุ ิบท่เี ป็นผลนำ้ สม้ นำ้ เขำ้ สกู่ ระบวนกำรผลติ มีจำ้ นวน 1,000 กโิ ลกรัม มลู ค่ำกิโลกรมั ละ 10 บำท ตน้ ทนุ แปลงสภำพท่ปี ระกอบดว้ ยต้นทนุ พลงั งำนและต้นทุนระบบ เกิดข้นึ ใน กระบวนกำรผลิตท่ี 1 และกระบวนกำรผลิตที่ 2 มจี ้ำนวน 12,000 และ 13,000 บำท ตำมลำ้ ดบั ผลสม้ จำ้ นวน 1,000 กิโลกรมั ท่นี ้ำเขำ้ ได้ใชห้ มดในกระบวนกำรผลติ ท่ี 1 จำก รำยงำนทผี่ บู้ ริหำรไดร้ ับพบวำ่ ในกระบวนกำรผลิตที่ 1 ซ่ึงเปน็ กระบวนกำรปอกเปลือกสม้ ได้เกดิ ของเสยี คอื เปลือกส้มคิดเทียบเปน็ ปรมิ ำณวัตถุดบิ 100 กโิ ลกรัม และของเสยี ดงั กล่ำว ใชต้ ้นทุนแปลงสภำพทีป่ ระกอบด้วยตน้ ทุนพลังงำนและต้นทนุ ระบบไปท้ังส้นิ 1,100 บำท ตอ่ จำกน้ันงำนระหวำ่ งผลติ ท่เี ป็นผลสม้ ปลอกเปลอื กแลว้ ไดโ้ อนเข้ำสกู่ ระบวนกำรผลิตที่ 2 เพ่อื นำ้ ไปค้นั เป็นน้ำสม้

ผลสม้ ปอกเปลือกท่ีนำ้ เข้ำมีน้ำหนักเหลอื เพียง 900 กโิ ลกรมั ส้ำหรบั ต้นทุนแปลงสภำพท่รี ับ โอนมำจำกกระบวนกำรผลติ ท่ี 1 ประกอบด้วยตน้ ทุนพลังงำนและต้นทนุ ระบบมีจ้ำนวน 10,900 บำท ในกระบวนกำรผลิตท่ี 2 ซง่ึ เปน็ กระบวนกำรนำ้ ผลสม้ ปอกเปลอื กมำคัน้ เปน็ น้ำส้มพบวำ่ เกิดของเสยี เพม่ิ เติมคอื กำกใยสม้ ที่ค้ันน้ำแลว้ คิดเป็นนำ้ หนกั จำ้ นวน 150 กิโลกรัม สำ้ หรับกำกใยส้มทคี่ ้นั นำ้ แลว้ และถือเป็นของเสยี ท่ีเกดิ ในกระบวนกำรผลติ ที่ 2 ได้ ใช้ต้นทนุ พลงั งำนและตน้ ทุนระบบไปเปน็ จำ้ นวนเงนิ 3,400 บำท เม่อื สิ้นสดุ กระบวนกำร ผลิตที่ 2 ฝำ่ ยผลติ ไดโ้ อนน้ำสม้ ที่คนั้ เสรจ็ ไปเก็บทคี่ ลงั สินค้ำส้ำเร็จรูปด้วยนำ้ หนักเพียง 750 กิโลกรมั เท่ำนน้ั สำ้ หรบั เปลือกสม้ และกำกใยท่ีค้นั น้ำแล้วได้นำ้ ไปเก็บไวร้ อแปรรปู และกำ้ จดั ต่อไป

คาสง่ั : 1. ให้แสดงกำรค้ำนวณหำ - ต้นทนุ ของน้ำส้มค้นั ที่ผลิตเสร็จเรียบรอ้ ยแลว้ - ตน้ ทนุ ของเปลอื กสม้ - ต้นทุนของกำกใยส้มทีค่ ้ันน้ำแล้ว - ตน้ ทนุ รวมของเปลอื กส้มและกำกใยส้มทคี่ ้นั นำ้ แลว้ 2. ให้แสดงกำรเปรยี บเทียบตัวเลขในงบกำ้ ไรขำดทนุ ระหวำ่ งวธิ บี ัญชตี ้นทุนแบบดั้งเดมิ กบั วธิ ี บญั ชีตน้ ทุนกำรไหลของวสั ดุ : วตั ถดุ ิบและพลังงำน รวมท้ังเสนอวธิ ีกำรจดั กำรของเสยี ใน ส่วนของเปลือกสม้ และกำกใยสม้ ที่คน้ั น้ำแลว้ เพือ่ เปน็ ประโยชนต์ อ่ กำรลดต้นทุนกำรผลิตหรือ เพมิ่ รำยได้ใหก้ จิ กำรไปพร้อมกบั กำรลดโอกำสกำรทำ้ ลำยส่ิงแวดล้อมและชุมชน

วธิ กี ารคานวณ

ขนั ตอนท่ี 1 การเตรียมการ สนิ ค้าเป้าหมาย : น้ำส้มคน้ั กระบวนการผลติ : คลังวตั ถดุ บิ กระบวนการผลติ ที่ 1 กระบวนการผลิตท่ี 2 คลงั สนิ คา้ สาเรจ็ รปู วัตถดุ ิบท่ใี ชว้ เิ คราะห์ : ผลสม้ วิธีการเกบ็ ขอ้ มูลเชิงปรมิ าณ : จำ้ นวนหน่วยเป็นกโิ ลกรมั จำ้ นวนเงนิ เป็นบำท

ขนั ตอนท่ี 2 การเก็บและรวบรวมขอ้ มลู วตั ถดุ ิบนาเขา้ กระบวนการผลิตท่ี 1 ผลส้ม 1,000 กิโลกรมั กิโลกรัมละ 10 บำท เปน็ เงนิ 10,000 บำท ต้นทนุ พลังงำนและต้นทุนระบบ เป็นเงนิ 12,000 บำท กระบวนการผลิตที่ 2 ผลส้มปอกเปลอื ก 900 กิโลกรมั กิโลกรมั ละ 10 บำท เปน็ เงิน 9,000 บำท ตน้ ทุนพลงั งำนและต้นทุนระบบโอนมำจำกกระบวนกำรท่ี 1 เป็นเงิน 10,900 บำท ตน้ ทนุ พลงั งำนและต้นทนุ ระบบ เปน็ เงิน 13,000 บำท คลงั สนิ ค้าสาเร็จรปู น้ำสม้ คน้ั 750 กโิ ลกรัม กโิ ลกรัมละ 10 บำท เปน็ เงิน 7,500 บำท

ปริมาณของเสยี กระบวนการผลติ ท่ี 1 เปลอื กส้ม 100 กิโลกรมั กโิ ลกรมั ละ 10 บำท เปน็ เงิน 1,000 บำท ตน้ ทนุ พลังงำนและตน้ ทนุ ระบบ เป็นเงิน 1,100 บำท กระบวนการผลติ ท่ี 2 กำกใยส้ม 150 กโิ ลกรมั กโิ ลกรัมละ 10 บำท เปน็ เงิน 1,500 บำท ต้นทุนพลังงำนและต้นทุนระบบ เปน็ เงิน 3,400 บำท

ขนั ตอนท่ี 3 การคานวณ ต้นทนุ การไหลของวัสดุ : วัตถุดิบและพลังงาน 1) สรา้ งโมเดล ของกำรผลิตและกำรสญู เสยี คลงั วตั ถุดิบ กระบวนการผลติ ท่ี 1 กระบวนการผลติ ท่ี 2 คลังสินค้าสาเร็จรูป ของเสีย

2) นาเขา้ ขอ้ มลู ที่ตอ้ งการคานวณ วัตถุดิบส่งเขา้ กระบวนการผลติ ท่ี 1 กระบวนการผลติ 1 วตั ถุดิบส่งไปกระบวนการผลติ ท่ี 2 สม้ 1000x10 =10,000 สม้ 900x10 = 9,000 สม้ 900x10 = 9,000 ตน้ ทนุ ECSC =12,000 ตน้ ทนุ EC SC =10,900 ตน้ ทนุ EC SC =10,900 รวม =22,000 รวม =19,900 รวม =19,900 ของเสยี 1 เปลือกส้ม 100x10 =1,000 ตน้ ทนุ EC SC =1,100 รวม =2,100 ของเสยี 1 เปลือกสม้ 100x10 =1,000 ตน้ ทนุ EC SC =1,100 รวม =2,100

ต้นทนุ การไหลของวัสดุ : วัตถุดิบและพลงั งาน วตั ถุดิบนาเขา้ กระบวนการผลิต2 กระบวนการผลติ 2 ผลิตภัณฑท์ ีผ่ ลิตเสรจ็ โอนมาจากระบวนการผลติ ท่ี1 สม้ 750x10 = 7,500 ส้ม 750x10 = 7,500 ต้นทนุ ECSC =20,500 ตน้ ทนุ EC SC =20,500 สม้ 900x10 = 9,000 รวม =28,000 รวม =28,000 ตน้ ทนุ ECSC =10,900 ต้นทุนECSC =13,000 ของเสยี 2 รวม =28,000 กากใยสม้ 150x10 =1,500 ต้นทุน EC SC =3,400 รวม =4,900 ของเสยี 2 กากใยสม้ 150x10 =1,500 ต้นทนุ EC SC =3,400 รวม =4,900

ตน้ ทนุ การไหลของวัสดุ : วตั ถดุ ิบและพลังงาน คลงั วัตถุดบิ กระบวนการผลติ 1 กระบวนการผลติ 2 คลงั สนิ ค้าสาเรจ็ รูป สม้ 1000x10 =10,000 ส้ม 900x10 = 9,000 ส้ม 750x10 = 7,500 สม้ 750x10 = 7,500 ตน้ ทนุ ECSC =12,000 ต้นทนุ EC SC =10,900 ต้นทนุ ECSCโอน =10,900 ตน้ ทนุ EC SC =20,500 รวม =25,000 รวม =19,900 ตน้ ทุนECSC =13,000 รวม =28,000 รวม =28,000 ของเสยี 1 เปลือกส้ม 100x10 =1,000 ของเสีย2 ตน้ ทุน EC SC =1,100 กากใยส้ม 150x10 =1,500 รวม =2,100 ตน้ ทนุ EC SC =3,400 รวม =4,900 ของเสยี รวม สม้ 250x10 = 2,500 ตน้ ทุน EC SC = 4,500 รวม = 7,000

1. จากการคานวณสามารถตอบคาถามไดด้ ังนี - ตน้ ทุนของนำ้ สม้ คน้ั ท่ผี ลิตเสร็จเรียบร้อยแลว้ มจี ำ้ นวน 750 กก. รวม 28,000 บำท - ต้นทนุ ของเปลือกสม้ มจี ำ้ นวน 100 กก. รวม 2,100 บำท - ตน้ ทนุ ของกำกใยส้มทคี่ ้ันนำ้ แล้วมจี ำ้ นวน 150 กก. รวม 4,900 บำท - ต้นทนุ รวมของเปลือกสม้ และกำกใยสม้ ทีค่ ั้นน้ำแล้วมีจ้ำนวน 250 กก. รวม 7,000 บำท

2. การเปรียบเทียบตวั เลขในงบกาไรขาดทนุ ทงั 2 วธิ แี ละการเสนอวิธีการจัดการของเสยี ใหจ้ ดั ทาตามขันตอนดงั นี ขนั ตอนท่ี 1 จดั ทำ้ แผนภำพกำรเปรียบเทียบต้นทนุ กำรผลติ ด้วยวธิ บี ญั ชตี น้ ทุนแบบดั้งเดิม และวธิ บี ัญชตี น้ ทนุ กำรไหลของวัสดุ : วตั ถุดบิ และพลงั งำน ขนั ตอนท่ี 2 จัดท้ำตำรำงเปรียบเทยี บวิธีกำรบันทกึ บญั ชีตน้ ทุนแบบดั้งเดมิ กบั วธิ ีกำรบนั ทึก บัญชีตน้ ทนุ กำรไหลของวสั ดุ : วัตถุดบิ และพลังงำน ขันตอนที่ 3 จดั ท้ำกำรเปรยี บเทียบตวั เลขในงบก้ำไรขำดทุนระหวำ่ งวิธีบัญชตี น้ ทุนแบบ ด้ังเดิมกบั วธิ ีบัญชีตน้ ทนุ กำรไหลของวสั ดุ : วตั ถุดบิ และพลงั งำน ขนั ตอนที่ 4 เสนอวิธกี ำรจดั กำรของเสยี เพ่ือลดตน้ ทนุ กำรผลิตและเพมิ่ รำยไดใ้ หก้ จิ กำรไป พรอ้ มกบั กำรลดโอกำสกำรท้ำลำยสิง่ แวดลอ้ มและชมุ ชน

ขนั ตอนท่ี 1 จัดท้ำแผนภำพกำรเปรยี บเทียบต้นทนุ กำรผลติ ด้วยวธิ ีบญั ชตี น้ ทนุ แบบดง้ั เดมิ และวธิ บี ญั ชี ต้นทนุ กำรไหลของวสั ดุ : วตั ถุดิบและพลงั งำน ผลลัพธจ์ ากการปฏบิ ัตงิ าน : วิธบี ญั ชตี ้นทุนแบบดงั เดมิ วตั ถดุ บิ นาเข้า: สินคา้ ทผี่ ลติ เสร็จ : น้ำส้มคัน้ 750 กโิ ลกรมั 10,000 บำท - ผลส้ม 1,000 กโิ ลกรัม - ต้นทุนต่อหน่วย 10 บำทต่อกิโลกรัม ตน้ ทุนพลงั งำนและตน้ ทนุ ระบบ 25,000 บำท รวม 35,000 บำท ของเสีย: เปลอื กส้มและกำกใยส้มท่ีค้ันแลว้ 250 กโิ ลกรมั 0 บำท ต้นทุนพลงั งำนและต้นทนุ ระบบ 0 บำท รวม 0 บำท ต้นทุนแปลงสภาพประกอบด้วย ผลลัพธ์จากการปฏิบตั ิงาน : วิธบี ญั ชตี ้นทุนการไหลของวสั ดุ ต้นทนุ พลงั งำนและตน้ ทุนระบบ - กระบวนกำรผลิตท่ี 1 12,000 บำท สนิ ค้าที่ผลิตเสร็จ : นำ้ ส้มคั้น 750 กโิ ลกรัม 7,500 บำท - กระบวนกำรผลติ ที่ 2 13,000 บำท ตน้ ทุนพลงั งำนและตน้ ทนุ ระบบ 20,500 บำท รวม 28,000 บำท ของเสยี : เปลือกส้มและกำกใยส้มทค่ี น้ั แล้ว 250 กิโลกรมั 2,500 บำท ตน้ ทนุ พลังงำนและตน้ ทนุ ระบบ 4,500 บำท รวม 7,000 บำท

ขันตอนที่ 2 จดั ท้ำตำรำงเปรียบเทียบวธิ ีกำรบันทึกบญั ชตี ้นทนุ แบบดงั้ เดิมกับวธิ ีกำรบันทกึ บญั ชตี ้นทนุ กำรไหลของวสั ดุ : วตั ถุดิบและพลังงำน สิง่ ทน่ี าเข้า วธิ ีบัญชตี ้นทนุ แบบดังเดิม วธิ ีบัญชตี ้นทุนการไหลของวัสดุ วัตถดุ ิบผลสม้ นาสม้ คันทผ่ี ลิตเสรจ็ : (750 ก.ก.) นาสม้ คันท่ผี ลิตเสรจ็ : (750 ก.ก.) - ปรมิ ำณ 1,000 กโิ ลกรัม - ตน้ ทุนต่อหนว่ ย 10 บำทตอ่ กิโลกรมั น้ำสม้ คน้ั 10,000 บำท นำ้ สม้ คัน้ 7,500 บำท ตน้ ทุนพลงั งานและต้นทนุ ระบบ - กระบวนกำรผลติ ท่ี 1 12,000 บำท ต้นทุนพลงั งำนและตน้ ทนุ ระบบ 25,000 บำท ตน้ ทุนพลงั งำนและตน้ ทุนระบบ 20,500 บำท - กระบวนกำรผลติ ท่ี 2 13,000 บำท รวม 35,000 บำท รวม 28,000 บำท ของเสีย: (250 ก.ก.) ของเสีย: (250 ก.ก.) เปลือกสม้ และกำกใยส้มท่ีคน้ั นำ้ แล้ว 0 บำท เปลือกส้มและกำกใยส้มท่ีคน้ั น้ำแลว้ 2,500 บำท ตน้ ทนุ พลงั งำนและต้นทนุ ระบบ 0 บำท ตน้ ทุนพลงั งำนและตน้ ทนุ ระบบ 4,500 บำท รวม 0 บำท รวม 7,000 บำท

ขันตอนท่ี 3 จัดทำ้ กำรเปรียบเทียบตัวเลขในงบกำ้ ไรขำดทุนระหว่ำงวธิ ีบญั ชตี ้นทุนแบบ ดัง้ เดมิ กับวิธบี ัญชตี ้นทุนกำรไหลของวัสดุ : วัตถุดบิ และพลังงำน (ขำยสนิ คำ้ ได้ 100,000 บำทและมคี ่ำใช้จ่ำยในกำรขำยและบริหำร 45,000 บำท) งบกาไรขาดทุน (วธิ บี ญั ชตี น้ ทนุ แบบดังเดมิ ) งบกาไรขาดทุน (วธิ บี ญั ชีตน้ ทนุ การไหลของวสั ดุ: วตั ถดุ ิบและ พลงั งาน) ขำย 100,000 ขำย 100,000 ต้นทนุ สินค้ำท่ีขำย 35,000 ตน้ ทุนสินค้ำทข่ี ำย 35,000 - ตน้ ทนุ ผลิตภณั ฑ์ทม่ี มี ลู คำ่ บวก 28,000 - ต้นทุนผลิตภณั ฑท์ ม่ี ีมลู ค่ำลบ 7,000 กำ้ ไรขนั้ ตน้ 65,000 ก้ำไรข้นั ตน้ 65,000 คำ่ ใชจ้ ่ำยขำยและบริหำร 45,000 คำ่ ใช้จ่ำยขำยและบรหิ ำร 45,000 ก้ำไรจำกกำรดำ้ เนนิ งำน 20,000 กำ้ ไรจำกกำรดำ้ เนินงำน 20,000

จำกข้อมูลดังกลำ่ วท้ำใหผ้ ู้ใช้รำยงำนไดท้ รำบรำยละเอยี ดของต้นทุนสินคำ้ ที่ขำย ว่ำ ได้รวมผลติ ภณั ฑ์ทีม่ มี ลู คำ่ ลบหรอื ต้นทนุ ของเสียเอำไวจ้ ้ำนวน 7,000 บำท ซึง่ ต้นทนุ ดังกลำ่ วเปน็ สำเหตุทำ้ ใหต้ วั เลขตน้ ทนุ สนิ คำ้ ทข่ี ำยสงู กวำ่ ตน้ ทนุ ท่ีแทจ้ ริง ส่งผลให้กิจกำรก้ำหนดรำคำขำยสูงกว่ำท่คี วรเปน็ กำรกระทำ้ ดงั กลำ่ วน้ำไปสกู่ ำรเสียเปรียบทำงกำรแขง่ ขัน ถำ้ กิจกำรตอ้ งกำรสร้ำงควำมได้เปรยี บเชงิ แขง่ ขนั้ จะต้องจดั กำรลดต้นทุนทีเ่ กดิ กับ ผลติ ภณั ฑท์ ่มี มี ูลค่ำลบหรือตน้ ทนุ ของเสยี ใหไ้ ด้

ขันตอนที่ 4 เสนอวิธกี ำรจัดกำรของเสียเพ่ือลดต้นทนุ กำรผลิตและเพ่มิ รำยได้ใหก้ จิ กำรไปพรอ้ มกับกำร ลดโอกำสกำรทำ้ ลำยสิ่งแวดลอ้ มและชมุ ชน ข้อเสนอแนะ : กรณนี ีส้ ำมำรถ 1. นำ้ เปลอื กสม้ มำผลติ เปน็ สว่ นผสมของแยมส้ม 2. น้ำเปลอื กสอ้ มมำสกัดตอ่ เพื่อให้ได้สำร Tangeretin นำ้ ไปใชใ้ นอุตสำหกรรมอำหำรเพอื่ สุขภำพและ ดำ้ นเภสชั กรรม 3. นำ้ ไปผลิตเปน็ ใยอำหำรผงจำกสม้ 4. กำรผลติ ใยผำ้ จำกผลสม้ 5. กำรสกดั เพคตินจำกเปลือกส้มเพ่อื น้ำไปใช้ในอุตสำหกรรมอำหำรเสริมและเครื่องสำ้ อำง ทำ้ ใหก้ จิ กำรเพมิ่ รำยไดจ้ ำกกำรขำยและเพิม่ ควำมหลำกหลำยของสินค้ำไปพร้อมกับควำมรับผิดชอบตอ่ ส่ิงแวดล้อมและสงั คม

ตัวอย่างท่ี 2 บริษทั อำหำรทะเลมหำชยั จำ้ กดั น้ำบัญชีต้นทนุ กำรไหลของวสั ดุ : วัตถดุ บิ และพลงั งำน มำใชเ้ พือ่ เพ่มิ ประสทิ ธิภำพกำรจัดกำรสิง่ แวดล้อมและลดตน้ ทนุ กำรผลิตจำก กำรรวบรวมขอ้ มลู ในแตล่ ะเดอื นพบว่ำ กำรผลติ ปลำบรรจุกระป๋องนึง่ ในนำ้ เกลอื 95 ตนั ต้องใช้ ปลำสด น้ำ และเกลอื ป่น รวมท้ังสิ้น 100 ตนั เปน็ เงิน 750,000 บำท ส่วนต้นทุนของ กระป๋องทใ่ี ชบ้ รรจุนัน้ มจี ้ำนวนเท่ำกับ 80,000 บำท ในกระบวนกำรผลิตตง้ั แตต่ น้ จนจบ กระบวนกำรผลิต ต้องจำ่ ยตน้ ทุนพลงั งำนจ้ำนวน 80,000 บำท และตน้ ทุนระบบจ้ำนวน 110,000 บำท จำกกำรตรวจสอบพบวำ่ เกิดของเสยี ระหวำ่ งกระบวนกำรผลิต ประกอบด้วย หวั ปลำ หำงปลำ ไส้ปลำ ครีบปลำ เลอื ดปลำ น้ำน่งึ ปลำ น้ำจำกกำรลำ้ งปลำ นำ้ ล้ำงพน้ื โรงงำนและอุปกรณ์ และควำมรอ้ นทส่ี ญู เสียไประหวำ่ งกำรนึ่งปลำ

จำกกำรค้ำนวณตน้ ทนุ มำตรฐำนของปลำบรรจกุ ระป๋องทีผ่ ลติ เสรจ็ จ้ำนวน 95 ตนั ตำมเกณฑท์ โ่ี รงงำนคำ้ นวณไว้ล่วงหน้ำ ประกอบด้วย ต้นทนุ ปลำสด นำ้ และเกลอื ปน่ 670,000 บำท ตน้ ทุนกระปอ๋ ง 80,000 บำท ตน้ ทุน พลังงำน 65,000 บำท และต้นทนุ ระบบ 105,000 บำท หวั ปลำ หำงปลำ ครีบปลำ และไส้ปลำ ที่เกดิ ข้ึนในกระบวนกำรผลิต ปลำกระปอ๋ งน้ัน ไดข้ ำยออกไปใหโ้ รงงำนผลติ อำหำรสัตว์ สว่ นเลอื ดปลำได้ท้ำกำรลำ้ งปนไป กบั น้ำล้ำงปลำ น้ำล้ำงพน้ื โรงงำนและอปุ กรณก์ ำรผลติ กลำยเป็นน้ำเสียทตี่ อ้ งน้ำไปบ้ำบดั ยงั บอ่ บ้ำบดั น้ำเสยี เพือ่ ให้มคี ่ำน้ำเสียตรงตำมกำ้ หมำยกำ้ หนด ก่อนปลอ่ ยออกยังคลอง สำธำรณะนอกโรงงำน ท้ำใหเ้ กดิ ต้นทุนกำรบ้ำบดั น้ำเสยี ทง้ั ส้นิ 44,000 บำท

คาสัง่ : จากข้อมูลขา้ งต้นให้ 1. คำ้ นวณหำปรมิ ำณของเสยี ทั้งหมดทีเ่ กดิ ขน้ึ ในกระบวนกำรผลิตปลำบรรจกุ ระป๋องนงึ่ ใน น้ำเกลือ 2. ค้ำนวณตน้ ทนุ สนิ คำ้ ทข่ี ำยโดยแยกออกเป็นตน้ ทุนกำรผลติ ของปลำบรรจุกระป๋องนึ่งใน น้ำเกลอื และต้นทนุ ของเสียทุกประเภทท่ีเกิดข้ึนในกระบวนกำรผลติ 3. เสนอวธิ ีกำรลดต้นทุนสินคำ้ ทข่ี ำยของโรงงำนผลิตปลำบรรจุกระปอ๋ งนึ่งในน้ำเกลอื

1. คานวณหาปริมาณของเสียทงั หมดท่เี กิดขึนในกระบวนการผลิตปลาบรรจุกระปอ๋ งน่งึ ในนาเกลือ ปรมิ ำณวตั ถุดบิ ทใ่ี ชใ้ นกำรผลติ ทงั้ ส้นิ = 100 ตัน ปริมำณผลิตภัณฑ์ส้ำเร็จรูปทั้งสนิ้ = 95 ตัน ปรมิ ำณของเสยี = 5 ตนั Input = 100 Process = 100 Output = 95 Waste = 5 2. คานวณตน้ ทนุ สนิ ค้าทข่ี ายโดยแยกออกเป็นต้นทนุ การผลติ ของปลาบรรจกุ ระป๋องน่ึง ในนาเกลือและตน้ ทุนของเสียทุกประเภททีเ่ กิดขึนในกระบวนการผลติ

วัตถดุ บิ ส่งเขา้ กระบวนการผลิต ผลิตภัณฑ์ท่มี ีมลู ค่าบวก ปลำสด นำ้ เกลือปน่ 100 ตัน = 750,000 บำท ปลำสด นำ้ เกลือป่น 100 ตนั = 670,000 บำท ผลิตภัณฑ์ท่ีผลติ เสร็จ 920,000 กระป๋อง = 80,000 บำท กระป๋อง = 80,000 บำท ของเสยี ตน้ ทนุ พลังงำน = 80,000 บำท ตน้ ทนุ พลงั งำน = 65,000 บำท 144,000 ตน้ ทุนระบบ = 110,000 บำท ต้นทนุ ระบบ = 105,000 บำท ตน้ ทนุ สนิ ค้าทีข่ าย 1,064,000 รวม = 1,020,000 บำท รวม = 920,000 บำท ผลติ ภัณฑท์ ม่ี มี ลู ค่าลบ ปลำสด น้ำ เกลอื ป่น 5 ตัน = 80,000 บำท ตน้ ทนุ พลงั งำน = 15,000 บำท ต้นทนุ ระบบ = 5,000 บำท รวม = 100,000 บำท ต้นทนุ กำรบ้ำบัดน้ำเสีย = 44,000 บำท รวม = 144,000 บำท ตน้ ทนุ กำรบำ้ บดั น้ำเสยี = 44,000 บำท

ตน้ ทนุ ปลาบรรจุกระป๋องนึง่ ในนาเกลือประกอบด้วย ตน้ ทนุ ปลำสด น้ำและเกลอื ป่น 670,000 บำท ต้นทุนกระปอ๋ ง 80,000 บำท ต้นทุนพลังงำน 65,000 บำท ต้นทุนระบบ 105,000 บำท รวม 920,000 บาท

ตน้ ทนุ ของเสยี ทกุ ประเภทที่เกิดขนึ ในกระบวนการผลิต ประกอบดว้ ย ต้นทุนปลำสด นำ้ และเกลอื ปน่ 80,000 บำท (750,000-670,000) ตน้ ทนุ พลังงำน 15,000 บำท (80,000-65,000) ต้นทุนระบบ 5,000 บำท (110,000-105,000) ต้นทนุ กำรบำ้ บัดน้ำเสีย 44,000 บำท รวม 144,000 บาท รวมตน้ ทุนสินคา้ ทขี่ าย 1,064,000 บาท

3. เสนอวธิ กี ารลดตน้ ทนุ สินค้าทข่ี ายของโรงงานผลิตปลาบรรจกุ ระป๋องน่ึงในนาเกลือ กจิ กำรสำมำรถลดต้นทนุ สนิ ค้ำที่ขำยไดโ้ ดยกำรมงุ่ ไปทกี่ ำรลดปรมิ ำณของเสยี ท่ี เกิดขึ้น เช่น 1. กำรน้ำควำมร้อนท่ีสญู เสยี ขณะนงึ่ ปลำกลับมำใช้ซ้ำในกระบวนกำรนึง่ ปลำอกี ครง้ั โดยกำรออกแบบให้กระบวนกำรนึง่ ปลำเปน็ แบบ ระบบปิดทำ้ ให้ไมม่ ีควำมรอ้ นร่วั ไหล ออกมำ 2. ส้ำหรบั ในกระบวนกำรบ้ำบัดน้ำเสยี นนั้ ใหเ้ ก็บก๊ำซมีเทนมำใช้เปน็ พลังงำน ทดแทนท้ำใหล้ ดกำรจำ่ ยคำ่ ซอ้ื พลังงำนจำกภำยนอกมำใชใ้ นกระบวนกำรผลติ ซึง่ กำรกระท้ำ เช่นน้ที ำ้ ใหบ้ รษิ ัทน้ำไปสู่กำรลดปริมำณของเสยี ที่ปลอ่ ยออกสสู่ งิ่ แวดลอ้ ม ซง่ึ จะมผี ลกระทบ เชิงลบตอ่ ระบบนเิ วศและคุณภำพชีวิตของชุมชน