5.1 กฎหมายว่าด้วยสัญญาเกี่ยวกับซื้อขาย1

กฎหมายว่าดว้ ยสญั ญา ลกั ษณะและองค์ประกอบของสัญญาซ้อื ขาย เกีย่ วกับซอื้ ขาย ทรพั ยส์ ินทีซ่ ือ้ ขาย หลกั เกณฑใ์ นการซ้อื ขาย แบบของสญั ญาซอื้ ขาย การโอนกรรมสิทธ์ใิ นทรพั ยส์ นิ

ลกั ษณะและองค์ประกอบของสญั ญาซ้อื ขาย สัญญาซ้ือขาย คอื สญั ญาซ่งึ บุคคลฝ่ายหนึ่งเรียกว่า ผขู้ าย โอนกรรมสิทธิ์แห่งทรัพยส์ ิน ให้บคุ คลอกี ฝา่ ยหนึ่งเรยี กว่า ผ้ซู อื้ และผู้ซ้อื ตกลงวา่ จะใชร้ าคาทรัพย์สินนนั้ ใหแ้ กผ่ ขู้ าย สญั ญาซอ้ื ขายมีลักษณะ ดังน้ี 1. เป็นสัญญาตา่ งตอบแทน 2. โดยทว่ั ไปแลว้ ไมต่ อ้ งทาตามแบบ ในกรณที ี่กฎหมายต้องการให้ทาตามแบบก็ จะต้องปฏิบัตใิ หถ้ กู ต้องตามแบบทก่ี ฎหมายบญั ญัติไว้ 3. มกี ารโอนกรรมสิทธใิ์ นทรพั ยส์ นิ ให้แก่ผ้ซู อ้ื 4. ผู้ซอ้ื ตกลงจะใชร้ าคาทรพั ย์สนิ นน้ั ให้แก่ผู้ขาย

ลักษณะและองค์ประกอบของสญั ญาซือ้ ขาย องค์ประกอบของสญั ญาซ้อื ขาย มีดงั น้ี 1.มกี ารแสดงเจตนาของบุคคลตัง้ แต่ 2 ฝ่ายขึน้ ไปและทกุ ฝา่ ยตอ้ งตกลงยนิ ยอมระหว่าง กัน 2.คสู่ ญั ญาตอ้ งมคี วามสามารถในการทานติ ิกรรม 3.วตั ถุประสงค์ของสัญญาต้องไมฝ่ ่าฝืนข้อหา้ ม ถา้ ฝา่ ฝืนจะเปน็ “โมฆะ” ดังน้ี วัตถปุ ระสงคเ์ ปน็ การต้องหา้ มชดั แจง้ ด้วยกฎหมาย การกระทาท่กี ฎหมายห้ามโดยตรง เชน่ ผลติ ยาเสพติด ขยายอายคุ วาม การกระทาทีก่ ฎหมายไม่ห้ามโดยตรง แตเ่ ปน็ ความผดิ อาญา เชน่ การฆ่าผอู้ น่ื การ สมรสซ้อน การให้สนิ บนเจ้าหน้าท่ี

ลักษณะและองคป์ ระกอบของสัญญาซ้ือขาย วัตถุประสงคเ์ ป็นการพน้ วิสัย คือ ส่งิ ทเ่ี ป็นไปไม่ได้ หรือไมส่ ามารถจะทา สาเร็จได้เลย หรอื ส่ิงน้นั ไม่มีตัวตน เช่น สัญญาซื้อขายดวงดาว หรอื สัญญาซอ้ื ขายมา้ แขง่ ท่ีตายไปแล้ว วตั ถุประสงค์เป็นการขัดต่อความสงบเรียบร้อยอันดีของประชาชน คอื การ กระทาทม่ี ีผลกระทบตอ่ ความมั่นคงหรือเศรษฐกิจของประเทศ หรือความสงบในสังคม หรอื ขนบธรรมเนียมประเพณีอนั ดีงามของสงั คม

ทรัพย์สินทซ่ี ือ้ ขาย 1. ทรพั ยส์ นิ ทีซ่ ้อื ขายกนั ได้ ทรัพยส์ นิ ไดแ้ ก่ ทรพั ย์อันเป็นวัตถุท่มี ีรปู ร่างหรือไม่มีรูปรา่ ง ซึ่งอาจมรี าคาและ ถือเอาได้ ไมว่ ่าจะเป็นสังหารมิ ทรพั ย์ รวมทงั้ สทิ ธิในสงั หาริมทรัพย์ และอสังหารมิ ทรพั ย์ ยอ่ มซื้อขายกนั ได้ เชน่ ทดี่ ิน บา้ น โทรทศั น์ พดั ลม ตเู้ ย็น กระแสไฟฟ้า ลิขสทิ ธ์ิ เปน็ ต้น 2. ทรพั ยส์ ินที่ซ้อื ขายกันไมไ่ ด้ สาธารณะสมบตั ขิ องแผน่ ดิน ไดแ้ ก่ ท่ดี ินรกรา้ งว่างเปล่า ท่ีดนิ ถกู ทอดท้ิง ทีด่ นิ ซง่ึ มีผู้เวนคนื ทีช่ ายตลิง่ ทางนา้ ทางหลวงของแผน่ ดนิ ทะเลสาบ เปน็ ตน้

ทรัพย์สนิ ที่ซือ้ ขาย ทรพั ยน์ อกพาณชิ ย์ เปน็ ทรัพยท์ ่ีไมอ่ าจถอื เอาได้ ไมอ่ าจนามาทาเป็นทรัพยส์ ินโอนให้ กันได้ เพราะพน้ วิสัยทจ่ี ะนามายดึ ถือเป็นทรัพย์ เชน่ ดวงจนั ทร์ ดวงอาทติ ย์ ดวงดาว สิทธิซง่ึ ตามกฎหมายห้ามโอนจาหนา่ ย เช่น สิทธิเรียกร้องคา่ สนิ ไหมทดแทนทไ่ี มใ่ ช่ ตัวเงินกรณีละเมิดให้เขาเสียหายแกร่ า่ งกาย สทิ ธิทีจ่ ะได้รับบาเหน็จบานาญ สิทธิท่จี ะ ได้รบั คา่ อปุ การะเลย้ี งดู

ทรัพยส์ ินที่ซื้อขาย ทรัพยส์ นิ ที่กฎหมายห้ามขายหรอื จาหนา่ ยนอกพาณชิ ย์ หรอื ถา้ มีไว้จะเป็น ความผิดอาญา เช่น ภาพลามกอนาจาร เฮโรอนี ปนื เถ่อื น ธนบัตรปลอม เป็นตน้ ท่ีวัดและทธ่ี รณีสงฆ์

หลกั เกณฑ์ในการซอื้ ขาย 1.สัญญาซอื้ ขายท่ตี ้องทาเป็นหนังสอื และจดทะเบียนตอ่ พนกั งานเจ้าหน้าที่ มฉิ ะนั้นสญั ญาจะเป็น โมฆะ ได้แก่ 1.1 อสังหารมิ ทรพั ย์ เช่น ทดี่ นิ บา้ นเรอื น หรอื ทรัพย์อันตดิ กบั ทีด่ นิ ถาวร เช่น ต้นไม้ หรอื ทรัพย์ ซึง่ ประกอบเปน็ อนั เดียวกับที่ดิน เช่น แรธ่ าตุ รวมถึงสิทธทิ งั้ หลายอนั เกย่ี วกับที่ดนิ 1.2 สงั หาริมทรพั ย์ชนดิ พิเศษ เช่น เรอื ระวางบรรทกุ ตงั้ แต่ 5 ตันขน้ึ ไป แพทอี่ ยู่อาศัย สัตว์ พาหนะท่ีได้ทาต๋วั รูปพรรณแลว้ เชน่ ช้าง ม้า วัว ควาย 2.สญั ญาซอ้ื ขายที่ไม่ตอ้ งทาตามแบบกไ็ ด้ แต่ถา้ มีการฟ้องร้องบังคบั คดี ตอ้ งมหี ลักฐานต่อไปน้ี ได้แก่ หลักฐานเปน็ หนงั สือมีลายมอื ช่อื ผ้รู ับผิด มีการวางประจา(มดั จา)หรอื การชาระหน้ีบางส่วน ได้แก่ สญั ญาซ้อื ขายสงั หารมิ ทรัพยต์ ง้ั แตส่ องหม่ืนบาทขึ้นไป

หลกั เกณฑ์ในการซ้ือขาย 3.สัญญาจะซื้อจะขายหรอื คามัน่ ในการซอื้ ขาย อสงั หารมิ ทรพั ย์ สังหาริมทรพั ย์ชนิดพเิ ศษ สงั หารมิ ทรพั ยร์ าคาสองหมื่นบาทข้นึ ไป ไมต่ อ้ งทาตามแบบกไ็ ด้ แต่ถา้ มกี ารฟ้องร้องบังคบั คดี ตอ้ งมหี ลักฐานตอ่ ไปนี้ ไดแ้ ก่ หลกั ฐานเปน็ หนังสอื มลี ายมอื ชอ่ื ผู้รับผิด มกี ารวางประจา (มัดจา)หรือการชาระหนบ้ี างสว่ น 4.คาม่ันว่าจะซอ้ื หรอื จะขาย ยงั ไม่มีผลเป็นการซ้อื ขาย จะเกิดผลเป็นสญั ญาซ้ือขายตอ่ เมื่อ ผู้รบั คาม่ันได้บอกกล่าวตอ่ ผ้ใู หค้ าม่ันวา่ จะทาการซ้อื หรอื จะทาการขาย

สรปุ หลกั เกณฑใ์ นการซ้อื ขาย เรือระวาง 5 ตนั ขึน้ ไป สัตว์ สญั ญา ถา้ ไม่ทาเปน็ หนังสอื และจดทะเบยี นต่อ โมฆะ พาหนะ ซ้ือขาย พนกั งานเจา้ หน้าที่ แพ อสังหารมิ ทรพั ย์

สรุปหลกั เกณฑใ์ นการซือ้ ขาย เรอื ระวาง 5 ตันขึน้ ไป สตั ว์ สัญญาจะซ้ือจะขาย ถา้ ไมท่ าเปน็ หนงั สือหรอื ลง ฟ้องร้อง พาหนะ คามน่ั ในการซอื้ ขาย ลายมือชือ่ ผู้รบั ผดิ หรอื มิได้ ไม่ได้ วางประจา หรือมไิ ด้ชาระ แพ หนบ้ี างส่วน สัญญาซ้อื ขายสังหารมิ ทรัพย์ 2 อสังหารมิ ทรัพย์ หมืน่ บาทขึ้นไป

แบบของสัญญาซื้อขาย โดยปกติทั่วไปสัญญาซอื้ ขายจะไมม่ แี บบ ยกเวน้ สญั ญาซอื้ ขายบางประเภท ท่ี กฎหมายกาหนดแบบของการทานิตกิ รรมเอาไว้ เช่น สัญญาซือ้ ขายอสังหารมิ ทรพั ย์ และ สงั หาริมทรัพย์ชนิดพิเศษ กฎหมายกาหนดใหท้ าเป็นหนงั สอื และจดทะเบยี นต่อพนกั งาน เจ้าหน้าท่ี ถ้าไมท่ าสัญญาจะตกเปน็ โมฆะ

การโอนกรรมสิทธ์ิในทรัพย์สนิ 1.การโอนกรรมสิทธต์ิ ามสัญญาซอื้ ขายเสร็จเดด็ ขาด กรรมสิทธโ์ อนทันที แมจ้ ะยงั ไมม่ ี การสง่ มอบหรอื ชาระราคากนั ตัวอยา่ ง ดาซอ้ื รถจกั รยานยนต์จากแดง กรรมสิทธ์โิ อนทนั เม่ือทาสัญญาซื้อขายเสรจ็ เรยี บร้อย ♀ โอนทนั ที ♀

การโอนกรรมสทิ ธใ์ิ นทรัพยส์ ิน 2.การโอนกรรมสทิ ธิ์ตามสัญญามีเงอ่ื นไขหรอื เง่อื นเวลา กรรมสิทธย์ิ งั ไมโ่ อน จนกว่าจะ ได้เปน็ ไปตามเงอื่ นไขหรอื กาหนดเงอื่ นเวลาน้ัน ตวั อย่าง เขียวซ้ือรถจกั รยานยนตจ์ ากบรษิ ัท ก. ในสัญญาระบวุ า่ “กรรมสิทธใ์ นรถยนต์ จะไมโ่ อนจนกวา่ จะได้ชาระราคาดว้ ยเงินครบถว้ นแลว้ ” ♀ ไมโ่ อนทันที ♀

การโอนกรรมสิทธใิ์ นทรพั ย์สนิ 3.การโอนกรรมสทิ ธ์ติ ามสัญญาซื้อขายทรพั ย์สนิ ที่ยงั ไม่ไดก้ าหนดลงไวแ้ นน่ อน กรรมสทิ ธยิ์ งั ไม่โอน จนกวา่ จะได้หมาย หรือนับ ชัง่ ตวง วัด คดั เลือก หรอื วิธอี ืน่ ทีจ่ ะ ระบุตวั ทรพั ยส์ ินแนน่ อนแลว้ ตวั อย่าง เขียวซอื้ เงาะ 2 กโิ ลกรัมจากฟ้า ♀ โอนเมื่อชั่งเงาะแลว้ ♀