8.กฎหมายลักษณะจ้างแรงงาน-จ้างทำของ-รับขนส่ง

กฎหมายลักษณะจา้ ง สญั ญาจ้างแรงงาน แรงงาน-จา้ งทาของ- สญั ญาจา้ งทาของ รับขนส่ง ข้อเหมือนและข้อแตกต่างของสัญญาจา้ ง แรงงานและสญั ญาจ้างทาของ สัญญารับขนส่ง

สญั ญาจา้ งแรงงาน สญั ญาจ้างแรงงาน คือ สัญญาซึ่งบุคคลหนง่ึ เรยี กว่า “ลูกจ้าง” ตกลงจะทางานให้บคุ คล อกี คนหนึง่ เรียกว่า “นายจา้ ง” และจา่ ยจ้างตกลงจะใหส้ นิ จา้ งตลอดเวลาทีท่ างานให้ สาระสาคญั ของจา้ งแรงงาน 1. เป็นสัญญาตา่ งตอบแทน โดย - ลูกจา้ งตอบแทนดว้ ยการทางานให้ - นายจา้ งตอบแทนด้วยการจ่ายค่าจ้าง 2. วัตถปุ ระสงค์ของสัญญาคอื การทางานของลกู จ้าง

3. คา่ จ้างหรอื สินจ้าง ตามกฎหมายค้มุ ครองแรงงาน คา่ จา้ ง หมายถงึ “เงนิ ” เทา่ นั้น แต่ นายจา้ งและลกู จ้างท่ไี มอ่ ยูใ่ นขอบเขตการใชบ้ ังคบั ของกฎหมายคมุ้ ครองแรงงานจะตกลง กนั จ่ายสนิ จ้างเป็นเงนิ อย่างเดยี ว หรือเงินและส่ิงของ หรอื ทรัพยส์ ินอนื่ หรือจา่ ยเป็นส่ิง อื่นกไ็ ด้ 4. เปน็ สัญญาทไ่ี ม่มีแบบ สิทธหิ นา้ ท่ขี องลกู จา้ งและนายจา้ ง 1. หนา้ ที่ของลกู จ้าง  ตอ้ งทางานให้นายจา้ งด้วยตัวเอง จะให้คนอื่นทาแทนไมไ่ ด้ นอกจากนายจา้ งจะ ยนิ ยอม หากฝ่าฝนื นายจ้างมีสิทธบิ อกเลิกสัญญาได้  ทางานตามท่ีนายจ้างส่งั โดยคาสง่ั ต้องชอบด้วยกฎหมาย

2. สิทธขิ องลกู จ้าง  เวลาทางานปกติ ไมเ่ กิน 8 ชม./วนั หรือ 48 ชม./สัปดาห์ หรือตามทตี่ กลงกนั  เวลาพกั ไมน่ อ้ ยกว่า 1 ชม./วัน หลังจากลูกจ้างทางานตดิ ตอ่ กนั ไม่เกิน 5 ชม. อาจพกั ครง้ั เดยี วหรือแบง่ พกั เป็นช่วงๆ กไ็ ด้  วนั หยดุ ไมน่ ้อยกวา่ 1 วนั /สปั ดาห์ โดยมรี ะยะห่างไมเ่ กนิ 6 วัน วันหยุดตาม ประเพณีไม่น้อยกวา่ 13 วัน/ปี รวมวนั แรงงานแห่งชาติ  ลาป่วยได้ตามจรงิ หากเกิน 3 วนั ตอ้ งมีใบรับรองแพทย์  การทางานล่วงเวลาและทางานในวนั หยดุ ตอ้ งได้รบั ความยินยอมจากลกู จา้ ง

 มีสทิ ธิได้รับคา่ ชดเชยหากนายจา้ งเลิกจ้างโดยลกู จ้างไม่มคี วามผดิ ดงั นี้ - ทางานติดต่อกันครบ 120 วนั แต่ไม่ครบ 1 ปี = ค่าจ้างอัตราสุดท้าย 30 วัน - ทางานติดต่อกนั ครบ 1 ปี แตไ่ ม่ครบ 3 ปี = คา่ จา้ งอตั ราสุดทา้ ย 90 วัน - ทางานตดิ ตอ่ กันครบ 3 ปี แตไ่ มค่ รบ 6 ปี = คา่ จ้างอัตราสดุ ทา้ ย 180 วัน - ทางานติดตอ่ กนั ครบ 6 ปี แต่ไม่ครบ 10 ปี = คา่ จา้ งอตั ราสดุ ทา้ ย 240 วนั - ทางานตดิ ตอ่ กนั ครบ 10 ปี ขน้ึ ไป = ค่าจา้ งอัตราสุดทา้ ย 300 วัน 3. หนา้ ทขี่ องนายจ้าง  ร่วมรบั ผิดกับลูกจา้ งในผลแหง่ การละเมดิ ทีล่ ูกจ้างไดท้ าไปในการจา้ ง เช่น ดาจา้ ง แดง ขบั รถบรรทุกของ แดงขับรถไปชนเขยี วได้รับบาดเจ็บ ดาตอ้ งรว่ มรบั ผดิ กบั แดง

 จ่ายสนิ จ้างตามท่ีตกลงกัน  ออกใบสาคญั การทางานใหล้ กู จา้ ง เม่ือสัญญาจ้างส้ินสุด  ออกคา่ เดินทางขากลบั ให้ หากรบั ลกู จ้างมาจากตา่ งถิ่น 4. สิทธขิ องนายจา้ ง มสี ทิ ธเิ ลิกจ้าง(ไลอ่ อก) ดว้ ยกรณีใดกรณหี น่ึงดงั ต่อไปน้ี ถือวา่ ลูกจา้ งมีความผดิ รา้ ยแรง  ทจุ ริตต่อหนา้ ท่หี รือกระทาความผดิ อาญาโดยเจตนาตอ่ นายจ้าง  จงใจทาใหน้ ายจา้ งได้รบั ความเสียหาย  ประมาทเลนิ เลอ่ เปน็ เหตุให้นายจา้ งได้รับความเสยี หายอยา่ งร้ายแรง  ฝา่ ฝนื ขอ้ บังคาการทางาน ระเบยี บหรือคาสัง่ ของนายจ้างและนายจา้ งได้ตักเตอื น เปน็ หนังสอื แลว้

 ละท้ิงหนา้ ทีโ่ ดยไมม่ เี หตผุ ลสมควร 3 วนั ติดต่อกนั  ได้รับโทษจาคกุ ตามคาพิพากษาของศาล เว้นแตเ่ ป็นความผิดลหโุ ทษ 5. การจา่ ยสินจ้าง  จา่ ยตามทกี่ าหนดไว้ในสญั ญา  ถ้าไม่ได้กาหนดไว้ ใหจ้ า่ ยตามจารีตประเพณีของท้องถิ่น  จ่ายเม่ือทางานแลว้ เสร็จ

ความระงบั แหง่ สัญญาจา้ งแรงงาน เม่อื ครบกาหนดระยะเวลา ลูกจ้างตายหรือวิกลจรติ เม่อื ฝา่ ยหน่ึงผดิ สัญญาและอีกฝ่ายบอกเลิกสัญญา กรณีอื่น เชน่ โรงงานทล่ี กู จ้างทางานอยเู่ กิดเหตสุ ดุ วสิ ัย แผน่ ดนิ ไหว ถล่มท้งั หมด จนไม่สามารถเขา้ ทางานได้ นายจา้ งกด็ าเนินกิจการไมไ่ ด้

สญั ญาจ้างทาของ สัญญาจา้ งทาของ คอื สญั ญาซ่ึงบุคคลหนึง่ เรียกว่า “ผู้รบั จ้าง” ตกลงจะทาการงานสิ่ง ใดส่งิ หนึ่งจนสาเร็จ ให้บุคคลอีกคนหนง่ึ เรียกวา่ “ผวู้ า่ จา้ ง” และผวู้ ่าจา้ งตกลงจะให้ สนิ จ้างเพอ่ื ผลสาเรจ็ แหง่ การที่ทานั้น สาระสาคญั ของสัญญาจา้ งทาของ 1. เป็นสัญญาต่างตอบแทน คือ - ผรู้ บั จา้ ง ตอบแทนดว้ ยการทางานให้ผูว้ า่ จ้าง - ผวู้ ่าจา้ ง ตอบแทนด้วยการจ่ายคา่ จา้ งให้ผู้รบั จา้ ง 2. วัตถปุ ระสงค์ของสัญญาคือ ความสาเร็จของงาน

3. สนิ จา้ ง อาจเปน็ เงนิ ตราหรอื ทรัพย์สินอืน่ ก็ได้ อาจจ่ายเม่อื งานสาเร็จทีเดยี วหรอื เม่ือ งานสาเรจ็ เป็นส่วน ๆ กไ็ ด้ 4. กฎหมายไมไ่ ด้กาหนดว่าตอ้ งทาตามแบบ อาจตกลงด้วยวาจาหรือทาเปน็ หนงั สอื ก็ถอื วา่ สมบรู ณ์ สามารถฟอ้ งร้องบังคับคดกี ันได้ สทิ ธแิ ละหน้าท่ีของผ้รู ับจา้ งและผู้วา่ จ้าง 1. หนา้ ท่ขี องผรู้ ับจ้าง ทางานให้นายจ้างจนสาเรจ็ อาจทาเองหรือให้คนอื่นทาแทนกไ็ ด้ เวน้ แตส่ าระสาคัญ ของสญั ญาจา้ งอยทู่ ีต่ ัวผรู้ บั จา้ ง เช่น จา้ งดาราโดยระบคุ น จะต้องทาด้วยตัวเองเท่าน้ัน จัดหาเครื่องมือในการทางานใหส้ าเร็จ

ยอมให้ผู้ว่าจา้ งหรือตัวแทนตรวจตรางานทาได้ตลอดเวลา ทางานให้เสรจ็ ภายในกาหนด ตอ้ งรบั ผิดในความชารดุ บกพร่องของงาน รบั ผดิ ในความชารุดบกพร่องหลังสง่ มอบงาน 2. หนา้ ที่ของผู้วา่ จา้ ง จ่ายสินจา้ งเม่ือรับมอบงานทีท่ า รบั ผิดตอ่ ความเสยี หายที่ผรู้ บั จา้ งกอ่ ขนึ้ แก่บคุ คลภายนอก ใหอ้ สิ ระในการทางานแกผ่ ู้รับจา้ ง

สิทธขิ องผู้วา่ จา้ ง ยดึ หน่วงสินจ้าง หากผรู้ บั จา้ งสง่ มอบทรัพยส์ ินในสภาพชารดุ บกพร่อง ลดคา่ จา้ ง ถ้าผู้รบั จ้างส่งมอบงานไมท่ ันตามกาหนดเวลา บอกเลิกสัญญา ถา้ ผูร้ บั จ้างส่งมอบงานไม่ทนั ตามกาหนดเวลา หากสาระสาคญั อยทู่ ่ี เวลา เชน่ มว่ งจ้างเขียวตัดชดุ สทู 1 ชดุ เพือ่ จะไปตา่ งประเทศในอีก 1 สัปดาหข์ ้างหนา้ เมือ่ ครบ 1 สปั ดาห์ เขยี วยงั ตดั ชุดไม่เสรจ็ ม่วงมีสิทธบิ อกเลกิ สัญญาได้ เข้าไปตรวจงานได้ตลอดเวลา ความระงบั แหง่ สญั ญาจา้ งทาของ เมื่อผ้รู ับจา้ งทางานเสรจ็ และส่งมอบใหผ้ ู้ว่าจ้าง และผู้วา่ จา้ งรบั มอบงานและจา่ ย ค่าจา้ งแลว้ สัญญาย่อมระงบั ไป

เมื่อผรู้ ับจ้างตายหรือไม่สามารถทางานให้ผูว้ ่าจ้างได้ ถ้าสาระสาคญั ของสญั ญาอยู่ท่ี ความรู้ความสามารถของผู้รบั จา้ ง โดยไมใ่ ช่ความผิดของผรู้ บั จา้ ง สญั ญายอ่ มระงับไป แต่ถ้างานท่ีผ้รู บั จา้ งไดท้ าข้นึ บางสว่ นแลว้ เป็นประโยชนต์ ่อผ้วู า่ จา้ ง ผ้วู า่ จา้ งต้อง รบั และจา่ ยคา่ จ้างใหผ้ ้รู ับจา้ งตามสมควร การชาระหน้ีเปน็ การพน้ วสิ ยั กรณงี านที่ทาเสยี หายกอ่ นส่งมอบโดยไม่ใชค่ วามผิดของ ฝ่ายใด ฝา่ ยใดฝ่ายหนงึ่ บอกเลิกสัญญา อายุความเรยี กรอ้ งสทิ ธิ การใชส้ ิทธเิ รยี กรอ้ งให้ชาระสินจา้ ง มีอายุความ 2 ปี นับตง้ั แตว่ นั ที่อาจบงั คับ สทิ ธิเรยี กรอ้ งได้

ข้อเหมือนและข้อแตกตา่ งของสญั ญาจา้ งแรงงานและสญั ญาจา้ งทาของ ขอ้ เหมือน 1. มีค่สู ัญญาสองฝา่ ย 2. เปน็ สญั ญาตา่ งตอบแทน 3. เป็นสญั ญาท่ีไมม่ แี บบ ข้อแตกต่าง สัญญาจา้ งแรงงาน สญั ญาจ้างทาของ ผลสาเร็จของงานทจี่ า้ ง 1. วัตถปุ ระสงค์ แรงงานของลกู จา้ ง(ตัวลูกจ้าง) 2. สนิ จ้าง ตอ้ งเปน็ เงินเท่าน้นั เงนิ หรือทรพั ยส์ นิ ก็ได้

ข้อแตกตา่ ง สญั ญาจ้างแรงงาน สญั ญาจ้างทาของ 3. การจา่ ยสนิ จ้าง จ่ายตามผลสาเรจ็ ของงาน จ่ายตามกาหนดเวลา (รายช่ัวโมง 4. อานาจบงั คบั บัญชา รายวัน หรือรายเดอื น) ผวู้ า่ จา้ งไมม่ ีอานาจ นายจ้างมีอานาจ 5. การให้บคุ คลอ่ืนทางาน ลูกจา้ งใหค้ นอื่นทาแทนไมไ่ ด้ ผูร้ บั จา้ งจะทาเองหรือ เอาไปจ้าง ผอู้ น่ื ทาตอ่ กไ็ ด้ แทน ผู้วา่ จ้างไม่ต้องรว่ มรบั ผิดชอบเว้น 6. ความรับผิดชอบต่อการ นายจา้ งตอ้ งรว่ มรับผดิ ชอบ แต่เหตลุ ะเมดิ เกดิ จากงานที่สง่ั ใหท้ า ละเมิด ฟ้องท่ศี าลแพง่ ศาลจงั หวดั ศาล 7. การฟอ้ งคดี ฟอ้ งทศี่ าลแรงงาน แขวง

ขอ้ แตกตา่ ง สญั ญาจ้างแรงงาน สัญญาจา้ งทาของ 2. อิสระในการทางาน ทางานตามคาส่งั นายจ้าง มีอสิ ระในการทางาน 3. ผลสาเร็จของงาน 4. ความรบั ผิดต่อ ไมใ่ ช่ส่ิงสาคญั เป็นส่ิงสาคญั บคุ คลภายนอก 5. ตัวผูท้ างาน นายจ้างร่วมรบั ผดิ กบั ลูกจ้าง ผ้วู า่ จ้างไมต่ ้องรับผดิ รว่ มกับผรู้ ับ จ้าง 6. สวสั ดกิ าร ลกู จา้ งตอ้ งเป็นผ้ทู างาน จะใหค้ นอน่ื ผรู้ บั จ้างจะทาเองหรือ เอาไปจ้าง 7. การฟ้องคดี ทาแทนไมไ่ ด้ ผอู้ ่นื ทาตอ่ ก็ได้ นายจ้างรบั ผดิ ชอบสวัสดกิ ารตาม ผู้รับจา้ งดูแลตนเอง พรบ.ประกนั สังคม ฟอ้ งทศ่ี าลแรงงาน ฟอ้ งทศ่ี าลแพง่

ตวั อยา่ งท่ี 1 สัญญาจ้างแรงงาน ตัวอย่างท่ี 2 สัญญาจา้ งทาของ ♀ จ้างสร้าง ♀ จ้างสรา้ งบ้าน ♀ ♀ ♀ บ้านวนั ละ ♀ 1 หลัง ราคา 1 300 บาท ล้านบาท ♀

สัญญารบั ขนสง่ ความหมายของผสู้ ง่ ผู้ขนส่ง และผรู้ บั ตราส่ง ผ้ขู นสง่ คือ บุคคลผ้ตู กลงรบั ขนสง่ ของหรอื คนโดยสารให้แก่ผู้สง่ หรอื ผตู้ ราส่ง เพื่อบาเหนจ็ ทาง การค้าปกติของตน ผสู้ ง่ หรือผูต้ ราสง่ คอื บคุ คลผทู้ าความตกลงกบั ผ้ขู นส่งเพ่ือใหข้ นของสง่ ไป ผู้รับตราส่ง คอื บุคคลผู้ซ่งึ เขาสง่ ของไปถึง คา่ ระวางพาหนะ คอื บาเหน็จอันจะตอ้ งจา่ ยให้ เพอ่ื การขนส่งของนน้ั การรบั ขนของหรือคนโดยสาร ของการรถไฟฯและการขนไปรษณยี ์ภณั ฑ์ของ กรมไปรษณยี โ์ ทรเลขใหบ้ ังคบั ตามกฎหมายและกฎขอ้ บังคบั สาหรับทบวงการนน้ั ๆ การรบั ขน ของทางทะเล ให้บงั คบั ตามกฎหมายและกฎขอ้ บงั คบั ว่าด้วยการน้ัน

ลกั ษณะทีส่ าคัญของสญั ญารับขน 1. มคี ู่สัญญา 2 ฝ่าย คือ ผ้ขู นส่ง และผ้สู ่งหรอื ผู้ตราส่ง 2. เปน็ สญั ญาตา่ งตอบแทน คือ ผ้ขู นส่ง มหี นา้ ท่ีขนสง่ ของหรอื คนโดยสาร ผสู้ ่งหรอื ผโู้ ดยสาร มีหนา้ ท่จี า่ ยค่าระวางหรอื ค่าโดยสารตอบแทน 3. เป็นสัญญาทีม่ ีวัตถุประสงค์ คือ ขนอะไรไปสถานท่ใี ด ตามท่ตี กลงกนั 4. ต้องคิดบาเหนจ็ ตอบแทนเป็นทางคา้ ปกติ (คา่ ระวางพาหนะหรอื ค่าโดยสาร) 5. เป็นสัญญาท่ีไมม่ ีแบบ คือ คู่สญั ญาตกลงกนั ดว้ ยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษรก็ สามารถฟอ้ งร้องบังคับคดไี ด้

สิทธแิ ละหน้าท่ีของผู้ส่งและผขู้ นส่ง 1. หน้าท่ขี องผสู้ ่ง 1) ต้องชาระคา่ ระวางพาหนะและอุปกรณ์ คา่ ธรรมเนยี ม ค่าประกนั อบุ ตั ิเหตตุ ่าง ๆ 2) ต้องออกใบกากับของ เช่น สภาพ นา้ หนกั ขนาด จานวน 3) ต้องแจ้งถึงสภาพของท่ีสง่ หากของนัน้ อาจก่อใหเ้ กดิ อนั ตรายหรอื อาจก่อให้เกดิ ความ เสยี หาย 2. สทิ ธขิ องผูส้ ่ง 1) ใหผ้ ู้ขนส่งงดสง่ หรือสง่ กลบั คืนหรอื จดั การกับของ ตราบใดทข่ี องยงั อยู่กับผ้ขู นส่ง 2) ไม่ตอ้ งเสียค่าระวางพาหนะในสว่ นท่ยี งั ไมไ่ ดจ้ า่ ย หากของหายไปเพราะเหตสุดวิสัย

3. หนา้ ทขี่ องผู้ขนสง่ 1) ขนสง่ ของตามท่ีตกลงไว้ในสญั ญา 2) ออกใบตราส่งให้ผสู้ ่งหรือผตู้ ราสง่ แสดงสภาพ นา้ หนัก ขนาด เครื่องหมาย จดุ หมาย ปลายทางที่ส่ง 3) รับผิดในของท่สี ูญหาย บุบสลายหรือล่าช้า ซึง่ เป็นความผิดของผู้ขนสง่ หรือบคุ คลอื่นทผ่ี ขู้ นส่ง มอบหมาย 4) รบั ผดิ ชอบรว่ มกนั กรณมี กี ารขนสง่ หลายทอดแล้วของเกดิ การสูญหาย บบุ สลายหรอื ลา่ ชา้ 5) บอกกลา่ วผู้รับตราส่งเม่ือของถงึ ปลายทาง 6) รับผิดชอบผขู้ นสง่ รายกอ่ นๆ ในค่าระวางพาหนะและอปุ กรณ์ซึ่งยงั คา้ งชาระกนั อยู่ 7) บอกกลา่ วไปยงั ผสู้ ่ง กรณหี าตัวผู้รบั ตราสง่ ไม่พบ หรือผรู้ ับตราส่งบอกปัดไมย่ อมรับของ

4. สิทธิของผขู้ นสง่ 1) ไดร้ บั คา่ ระวางพาหนะและอุปกรณ์เป็นการตอบแทน 2) ยดึ หนว่ งของท่ขี นส่งเปน็ ประกันการใชเ้ งนิ ค่าระวางและอปุ กรณ์ 3) สทิ ธิที่จะนาของไปฝาก ณ สานกั งานฝากทรพั ย์และการนาของออกขายทอดตลาด ถ้าของนัน้ สดเสียไดง้ ่ายเป็นตน้ หากหาตวั ผู้รบั ตราสง่ ไมไ่ ด้หรือผรู้ บั ตราส่งไม่รบั มอบของ และไดถ้ ามผสู้ ง่ ผู้ สง่ ละเลยหรอื เปน็ คาส่ังทีไ่ มอ่ าจปฏิบัติได้ ข้อจากดั ความรบั ผิดของผูข้ นสง่ 1) เม่อื ผ้ขู นส่งพิสูจนไ์ ด้ว่าการสญู หาย บุบสลายหรือส่งช้าเกิดจากเหตสุ ดุ วสิ ยั หรอื สภาพของ ทรพั ยเ์ อง 2) การส่งของมสี ภาพกอ่ ใหเ้ กิดอันตรายและผู้สง่ ไม่บอกกอ่ นทาสัญญา 3) ไมต่ ้องรบั ผดิ ชอบเงนิ หากผู้ส่งไมไ่ ดบ้ อกราคา สภาพทรัพย์ 4) คา่ สินไหมทดแทนในการส่งมอบของชา้ ห้ามคดิ เกนิ จานวนทกี่ าหนด