51 แนวทางท่ี 4 ส่งเสรมิ การอ่านในบ้านหนงั สือชุมชน บ้านหนังสือชุมชน เป็นบ้านที่จัดตั้งข้ึน ตามยุทธศาสตร์และจุดเน้นการดาเนินงาน สานักงาน กศน.ข้อท่ี 3 จัดการศึกษาส่งเสริมการเรียนรู้ทุกช่วงวัย และมีคุณภาพ มุ่งเน้นการส่งเสริมให้เกิดชุมชนรักการอ่าน“สร้างการอ่านเสริมการเรียนรู้” ในรูปแบบหมู่บ้านแห่งการอ่าน อาสาสมัครส่งเสริมการอ่าน บ้านหนังสือชุมชน เพื่อให้ส่งเสริมการศึกษาตลอดชีวิตแก่ประชาชนที่อยู่ห่างไกล ได้มีความรู้ทันโลกทันเหตุการณ์และการพัฒนาตนเองให้มีคุณภาพ โดยกาหนดวัตถุประสงค์ กลุ่มเป้าหมาย วิธีการดาเนินงาน ตัวช้ีวัดความสาเร็จดงั นี้วัตถุประสงค์ 1. เพ่ือสง่ เสรมิ ใหป้ ระชาชนในชุมชนมีโอกาสเข้าถึงสื่อทีห่ ลากหลาย ไดง้ า่ ยข้นึ ทันขา่ ว ทนั เหตกุ ารณ์ 2. เพื่อสง่ เสรมิ ให้ประชาชนใชเ้ วลาว่างใหเ้ ปน็ ประโยชน์และมีนสิ ยั รักการอา่ น 3. เพื่อส่งเสริมการเรยี นรู้ ฝกึ ทักษะการอ่าน ของประชาชนในชุมชน ใหอ้ า่ นได้ อา่ นคล่องขึ้นกลุ่มเปา้ หมาย 1. เดก็ และเยาวชน 2. นกั เรยี น นักศึกษา 3. ประชาชนทัว่ ไปวธิ ดี าเนินการ 1. จัดคดั เลอื กสถานท่ีท่เี ปน็ ศนู ย์กลางของหมูบ่ ้าน อาทเิ ช่นโรงพยาบาล รา้ นกาแฟ ร้านอาหารสหกรณ์ชุมชน ศาลาเอนกประสงค์ 2. จัดหาหนงั สอื ทหี่ ลากหลายทุกประเภท เหมาะสมกบั ทุกเพศ ชว่ งอายุ อาชีพ 3. จัดหาหนังสือพิมพร์ ายวันนติ ยสารรายปักษ์ รายสปั ดาห์ ที่กล่มุ เปา้ หมายใหค้ วามสนใจ 4. จัดหนังสอื ลงบ้านหนังสอื ชุมชน 5. กศน.อาเภอ จดั ประชมุ เจา้ บ้านเพ่ือชี้แจงรูปแบบการดาเนินงานส่งเสริมการอา่ นในบ้านหนังสอืชุมชน และใหบ้ คุ ลากรของ กศน.อาเภอ เขา้ ไปช่วยจัดมุมหนงั สือในบ้านหนงั สือชมุ ชน และควรนากจิ กรรมไปจัดทีบ่ ้านหนงั สือชมุ ชน 6. ครู กศน.ตาบล ควรเข้าร่วมประชุมประจาเดือนกับผใู้ หญบ่ ้าน 7. ดาเนินการจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านที่จัดในบ้านหนังสอื ชมุ ชน สามารถจัดไดห้ ลากหลายรูปแบบเชน่ เดียวกนั โดยเนน้ ใหเ้ ป็นธรรมชาติและง่ายๆ ไม่ซับซ้อน ตามความสนใจและความตอ้ งการในชุมชนซ่งึ นากจิ กรรมบางกิจกรรมในหอ้ งสมุด/กศน.ตาบลไปจดั ได้ โดยการจัดกิจกรรมสามารถคิดออกแบบไดต้ ามความเหมาะสมและความต้องการของผู้จดั เพ่ือให้สอดคล้องกบั กลมุ่ เป้าหมา 8. รายงานผลการดาเนินงานให้สถานศกึ ษาทราบทกุ เดือนตวั ช้ีวัดความสาเรจ็ 1. สถานศกึ ษาร้อยละ 80 มีบา้ นหนังสอื ชมุ ชนครบทุกตาบล 2. มผี ใู้ ช้บรกิ ารในบ้านหนังสือชุมชน ไม่นอ้ ยกว่า 10 คนตอ่ วัน ตัวอยา่ งกจิ กรรม การจัดกิจกรรมในบ้านหนงั สอื ชมุ ชน จานวน 5 กจิ กรรม
52 กจิ กรรมท่ี 1 อา่ นสรา้ งงานสรา้ งอาชพีแนวคิดในการจัดกจิ กรรม ปัจจุบนั คนในชมุ ชนมกี ารประกอบอาชีพเสริมทหี่ ลากหลาย เพือ่ หารายไดเ้ สริมใหร้ อบครัวโดยเฉพาะผูห้ ญิงที่เป็นแมบ่ า้ น เม่อื มีเวลาการอ่านว่างจะได้อา่ นหนงั สือเก่ียวกับอาชพี เพื่อนาความรู้ที่ไดร้ บั ไปประกอบอาชีพต่อไปวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื สรา้ งนสิ ัยรกั การอ่าน 2. เพม่ิ จานวนผูอ้ ่านมากข้ึน 3. เพ่ือสง่ เสรมิ ให้ประชาชนไดป้ ระกอบอาชีพเสรมิ การอ่านข้ันตอนการจดั กิจกรรม 1. บรรณารกั ษ์เลือกหนงั สอื เกย่ี วกับการประกอบอาชพี 2. บรรณารกั ษม์ อบหนงั สอื ให้ผ้อู ่าน 3. ให้ผอู้ ่านนาหนงั สอื กลับคนื บรรณารกั ษ์ ภายใน 2 สัปดาห์ 4. บรรณารักษ์ติดตามผลการนาความรูท้ ่ีไดไ้ ปใชใ้ นการประกอบอาชพีวสั ดอุ ุปกรณ์ 1. แบบบันทึกติดตามผลการอ่าน 2. หนงั สือเกี่ยวกบั อาชีพ
53 กจิ กรรมที่ 2 สาระนา่ รู้ ค่บู ้านหนงั สือชุมชนแนวคิดในการจดั กจิ กรรม การอา่ นหนังสือเปน็ การพฒั นาตนเอง และใช้เวลาว่างใหเ้ กิดประโยชน์ ซึ่งเป็นส่งิ จาเปน็ มาก ในการพัฒนาคนและพฒั นาสงั คม นอกจากนี้การอ่านหนังสอื ของคนไทยเปน็ กิจกรรมทไี่ มแ่ พร่หลายแมใ้ นหม่นู ักอา่ นกต็ าม โดยเฉพาะการอ่านหนังสอื ท่ดี ีและมสี าระยิง่ มนี ้อยขึ้นไปอีก สาเหตมุ อี ย่หู ลายประการนับตงั้ แต่การขาดแคลนหนงั สอื ท่ีดแี ละตรงกับความตอ้ งการของผู้อ่าน รวมถงึ การขาดแคลนแหลง่ หนงั สือท่ีจะยืมอ่าน จงึ ไดจ้ ัดกจิ กรรม สาระนา่ รู้ คูบ่ ้านหนังสือชมุ ชนวัตถปุ ระสงค์ 1. เพื่อเปน็ การปลูกฝังนสิ ยั รักการอา่ น 2. เพ่ือให้เหน็ ความสาคัญของการอา่ นและการเรียนด้วยตนเอง 3. เพ่ือประชาสมั พันธ์ข่าวสาร กจิ กรรมของ กศน.ขนั้ ตอนการจัดกจิ กรรม 1. สารวจสาระความรทู้ ี่คนในชมุ ชนตอ้ งอ่าน 2. บรรณารักษ์จดั ทาสาระน่ารู้ ตามท่ีชุมชนตอ้ งการ 3. บรรณารกั ษ์นาสาระนา่ รู้ท่ีชมุ ชนตอ้ งการอา่ นไปติดไว้ที่บอร์ดของบา้ นหนังสือชุมชน หรือทาเปน็แผ่นพับความรู้วัสดอุ ุปกรณ์ แผ่นพับความรู้
54 กจิ กรรมที่ 3 จบิ กาแฟแลหนังสอืแนวคิดในการจดั กิจกรรม การอา่ นหนังสือเปน็ การพฒั นาตนเอง และใชเ้ วลาวา่ งให้เกิดประโยชน์ ซึ่งเป็นสิง่ จาเปน็ มากในการพัฒนาคนและพัฒนาสังคม นอกจากนก้ี ารอา่ นหนังสือของคนไทยเปน็ กจิ กรรมที่ไมแ่ พร่หลายแมใ้ นหมู่นักอา่ นก็ตาม โดยเฉพาะการอ่านหนังสอื ทีด่ ีและมีสาระยงิ่ มีน้อยขึ้นไปอีก สาเหตุมอี ย่หู ลายประการนบั ต้ังแต่การขาดแคลนหนงั สือที่ดแี ละตรงกบั ความตอ้ งการของผอู้ ่าน จงึ ได้จัดกิจกรรมรวมพลคนนักอ่านวัตถุประสงค์ 1. เพื่อเป็นการปลูกฝังให้ประชาชนมนี สิ ยั รกั การอา่ น 2. เพ่ือใหป้ ระชาชนเหน็ ความสาคญั ของการอ่านและการเรียนด้วยตนเองข้ันตอนการจดั กจิ กรรม 1. ค้นหานักอา่ นในชมุ ชน 2. นัดพบนกั อา่ นเดือนละ 1 ครัง้ 3. ทากจิ กรรมนาเสนอหนังสือเลม่ โปรดของนกั อา่ น 4. จัดเวทเี สวนา แลกเปลี่ยนเรยี นรู้วัสดอุ ุปกรณ์ 1. หนงั สอื ต่างๆ 2. บนั ทกึ การแลกเปลยี่ นเรยี นรู้
55 กจิ กรรมท่ี 4 เลม่ นีด้ ี๊ดีแนวคดิ ในการจัดกจิ กรรม การอา่ นหนังสือเปน็ การพัฒนาตนเอง และใชเ้ วลาว่างให้เกิดประโยชน์ ซงึ่ เปน็ สง่ิ จาเปน็ มากในการพฒั นาคนและพัฒนาสงั คม นอกจากน้กี ารอา่ นหนังสอื ของคนไทยเป็นกจิ กรรมท่ไี ม่แพร่หลายแม้ในหมนู่ ักอ่านก็ตาม เพราะหนงั สือดที ี่ประชาชนตอ้ งการอ่านมีจานวนน้อย จงึ มกี ารจดั กิจกรรมเพ่ือแนะนาและแลกเปลยี่ นหนังสือกันอา่ นวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่ือเปน็ การปลูกฝงั ใหป้ ระชาชนมีนสิ ยั รักการอ่าน 2. เพ่ือใหป้ ระชาชนเห็นความสาคญั ของการอา่ นและการเรียนด้วยตนเอง 3. เพ่ือให้ประชาชนใช้เวลาวา่ งใหเ้ ปน็ ประโยชน์ 4. เพ่ือให้ประชาชนได้อา่ นหนงั สือดีตรงตามทต่ี นเองต้องการขน้ั ตอนการจดั กจิ กรรม 1. สารวจความตอ้ งการอ่านหนงั สือของคนในชุมชน 2. คน้ หาหนงั สือดีทีต่ ้องตามความต้องการของคนในชุมชน 3. กระจายหนังสือใหผ้ ูท้ ี่สนใจอา่ น 4. ให้ผอู้ า่ นหมนุ เวียนหนังสือกันอ่านภายในกลมุ่วสั ดุอุปกรณ์ 1. หนงั สือ 2. แบบสารวจความต้องการ 3. แบบบนั ทึกการหมนุ เวยี นหนงั สือ
56 กจิ กรรมท่ี 5 สุดยอดนกั อา่ นบา้ นหนังสือชุมชนแนวคิดในการจัดกจิ กรรม สภาพปัจจุบันคนไทยอ่านหนังสือน้อยลงทุกวัน รัฐบาลจึงได้กาหนดให้การอ่านเป็นวาระแห่งชาติเพ่ือจะส่งเสริมการอ่านให้แก่ประชาชนทุกเพศทุกวยั ห้องสมุดประชาชนในฐานะที่มีบทบาทในการส่งเสรมิ ให้ผใู้ ชบ้ รกิ ารทุกเพศทุกวัยมีนิสัยรกั การอ่าน จึงได้จัดกิจกรรม “สุดยอดนักอ่านบ้านหนังสือชมุ ชน” เพื่อส่งเสริมให้ประชาชน ทกุ ช่วงวยั มนี ิสยั รักการอา่ นวตั ถปุ ระสงค์ 1.เพอ่ื กระตนุ้ ให้อยากรู้อยากอ่านหนังสือหลากหลายอย่างตอ่ เนือ่ งจนเปน็ นสิ ัย 2.เพอ่ื ใหป้ ระชาชนทกุ ช่วงวัยเห็นความสาคญั ของการอ่านขนั้ ตอนการจดั กิจกรรม 1. ครู กศน. ตาบล และบรรณารักษ์ คัดเลือกสื่อสาหรับให้บริการบา้ นหนังสือชุม ท่ีเหมาะสมกับผอู้ า่ น ทุกเพศทกุ วัย เพ่ือนาไปจดั ใหบ้ รกิ ารตามสถานทีบ่ ้านท่ีไดค้ ัดเลือกไว้ 2. จัดประดบั ตกแตง่ สถานทีใ่ ห้มีความสวยงาม รม่ ร่นื จดั ท่ีสาหรบั น่ังอ่าน จดั ทาป้ายประชาสัมพนั ธ์เชิญชวนใหป้ ระชาชนหันมาสนใจการอา่ น และร่วมกจิ กรรม 3. กาหนดระยะเวลาจดั ทาสมดุ สถิติลงชอื่ ผเู้ ข้าใช้บรกิ าร และสมดุ สถิตผิ ้ยู มื หนังสือกลับไปอา่ นที่บา้ น 4. ประเมนิ ผลการจดั กจิ กรรมโดยการคดั เลือก “สุดยอดนักอา่ น” เพ่ือมอบประกาศเกยี รตคิ ุณบตั รและของรางวัล เดอื นละ ๑ คร้ัง โดยนับจานวนครั้งในการยืมหนังสอื กลับไปอ่านทบี่ า้ นจากสมดุ สถติ ผิ ู้ยืมหนงั สอื สมั ภาษณ์เข้าของ และผู้เข้าใช้บริการ 5. จัดทาปา้ ยประชาสมั พันธ์ “สดุ ยอดนักอ่านประจาเดือน..............” โดยมีภาพการมอบรางวลัใหก้ ับสดุ ยอดนักอ่านท่ีได้รับการคัดเลือกประจาเดือนนน้ั ๆ เพือ่ ประกาศเกยี รติคณุ และจดุ ประกายการอ่านใหแ้ ก่ประชาชน 6. สรุปรายงานผลการจดั กจิ กรรมวสั ดอุ ุปกรณ์ 1. สอ่ื ต่างๆ ที่มีความเหมะสมกบั ทุกเพศทุกวยั 2. ชั้นสาหรับวางสอ่ื ต่างๆ 3. วัสดอุ ุปกรณ์สาหรบั ประดับตกแต่งปา้ ยประชาสัมพันธ์ และป้ายคาขวญั ตา่ งๆ 4. สมุดสถิติผ้เู ข้าใช้บริการ และสมดุ สถิติยืม – คืน หนงั สือ/ บันทึกการอา่ น 5. แบบวดั ผลและประเมินผล
57 แนวทางที่ 5 ส่งเสริมการอ่านเคลอ่ื นท่ี กิจกรรมส่งเสริมการอ่านเคล่อื นท่ี คือกิจกรรมส่งเสริมการอ่านเชิงรุก บรรณารักษ์จะต้องนาหนังสือจากห้องสมุดหรือจาก กศน.ตาบล ไปจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านนอกสถานท่ี โดยร่วมกับหน่วยงาน ชุมชนโรงเรียน หรือโครงการ อ่ืนๆ ในกิจกรรมต่างๆท่ีหน่วยงาน ชุมชนหรือโรงเรียนจัดขึ้น เช่น โครงการอาเภอย้ิมจงั หวัดเคล่ือนท่ี กิจกรรมวันเด็ก วันพ่อแห่งชาติ งานวิชาการของโรงเรียน จัดงานพลังชุมชนกระตุ้นเศรษฐกิจงานมหกรรมอาชีพ งานเดือนสิบ หรือจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านเคล่ือนท่ีโปร่วมกับหน่วยใดก็ได้ หากเห็นว่าการส่งเสริมการอ่านเคล่ือนที่ ณ สถานที่น้ันมีคนจานวนมาก และต้องการส่งเสริมการอ่านโดยกาหนดวตั ถปุ ระสงค์ กลมุ่ เป้าหมาย วิธีการดาเนนิ งาน ตัวช้วี ดั ความสาเร็จดังน้ีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อส่งเสรมิ ให้ประชาชนในชุมชนมีโอกาสเข้าถงึ สื่อการเรียนรทู้ ี่หลากหลายและง่ายข้ึน 2. เพื่อกระตุ้นและสง่ เสริมใหป้ ระชาชนเกิดนสิ ัยรักการอ่าน 3. เพื่อประชาสมั พนั ธโ์ ครงการส่งเสรมิ การอา่ นของ หอ้ งสมุดประชาชน กศน.ตาบล ของสานักงาน กศน.จังหวดั นครศรธี รรมราชกล่มุ เปา้ หมาย 1. เดก็ และเยาวชน 2. นกั เรียน นักศึกษา 3. ประชาชนท่ัวไปวิธีดาเนินการ 1. ประสานเครือขา่ ย 2. ประสานขอใชร้ ถห้องสมดุ เคลอ่ื นทีจ่ ากสานกั งาน กศน.จังหวดั นครศรีธรรมราช หรือประสานกบัหนว่ ยงาน ชุมชน หรอื อ่ืนๆในการจัดกิจกรรม 3. จดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นเคลือ่ นที่ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน สามารถจัดได้หลากหลายรูปแบบเช่นเดียวกัน โดยเน้นให้เป็นให้มีบรรยากาศ สนุกสนาน เชิญชวน ชักจูงให้คนสนใจในการอา่ น นากจิ กรรมบางกิจกรรมในห้องสมุด/กศน.ตาบลไปจัดได้เช่นกัน เช่น กิจกรรมหนังสือเล่มโปรด กจิ กรรมภาษาพาสนุก กิจกรรมบิงโก..อาเซียน กิจกรรมอ่านได้อ่านดีมอี าชีพ กิจกรรมอ่านแล้วตอบกิจกรรมแนะนาหนังสือน่าอ่าน/น่าสนใจ กิจกรรมตอบคาถาม ความรู้ทั่วไป กิจกรรมปริศนาคาทาย (ดูคู่มือการจัดกิจกรรมสง่ เสริมการอ่านประกอบ) การจัดกิจกรรมสามารถคิดออกแบบได้ตามความเหมาะสมและความต้องการของผู้จดั เพือ่ ให้สอดคลอ้ งกบั กลุม่ เปา้ หมาย 4. รายงานผลการดาเนินงานใหส้ ถานศึกษาทราบทกุ เดือนตวั ชวี้ ัดความสาเร็จ 1. สถานศกึ ษาเคลื่อนท่ีไปจดั กจิ กรรมในชุมชนอย่างน้อยเดือนละ 1 คร้งั 2. ผรู้ ่วมกิจกรรม รอ้ ยละ 80 พงึ พอใจอยู่ในระดบั มาก
58 กจิ กรรมที่ 1 หนังสือเล่มโปรด (My Best Book)แนวคดิ ในการจดั กจิ กรรม การอ่านสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคมได้ แต่การอ่านมิใช่ทักษะท่ีเกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติต้องเรียนรู้และฝึกฝนจนเกดิ เป็นนิสัย ดังน้ัน การสร้างนิสัยรักการอา่ นจึงเป็นสิ่งสาคัญและเป็นหน้าที่ของทุกคนท่ีจะช่วยกัน กิจกรรมหนังสือเล่มโปรดเป็นการพัฒนาทักษะการอ่าน โดยการให้ผู้รับบริการเลือกอ่านหนังสือเล่มที่ตนเองชอบ เพราะถ้าให้เลือกหนังสือที่ตนเองชอบแล้วทาให้เกิดความอยากอ่านเล่มต่อไปอีก ซึ่งจะเหน็ ได้วา่ เป็นการสร้างนิสยั รกั การอ่านและเหน็ คณุ คา่ ของการอ่านวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอื่ ปลูกฝงั นสิ ัยรักการอ่าน พฒั นาทักษะการอ่าน และเห็นคุณคา่ ของการอา่ น 2. เพ่ือเปน็ การแนะนาหนงั สือดีๆ ท่คี วรอา่ นข้ันตอนการจดั กจิ กรรม 1. ประชุมวางแผนการจัดกิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ นเคลอ่ื นท่ี 2. จัดแสดงหนังสอื ใหมเ่ พ่ือกระตนุ้ ให้ผูร้ บั บริการเกดิ ความสนใจในการอ่าน จดั เตรียมใบบนั ทึกการอา่ นและเกียรตบิ ตั ร 3. ช้ีแจงวตั ถปุ ระสงค์ กาหนดแนวทาง วนั เวลา ในการจัดกิจกรรม โดยการใหผ้ ู้เขา้ รว่ มกจิ กรรมเลือกหนังสือทีต่ นเองชอบมากทสี่ ุด 4. ใหผ้ เู้ ข้าร่วมกิจกรรมบันทึกการอา่ นหนงั สอื ท่ีตนเองชอบมากที่สดุ บอกเหตุผลท่ีชอบความรทู้ ี่ได้รับ และประโยชนก์ ารนาไปใช้ 5. สรุปผลการจัดกิจกรรม/มอบรางวลั และประชาสัมพันธ์ผลการจัดกิจกรรมวัสดอุ ุปกรณ์ 1. หนงั สอื 2. ใบบนั ทึกการอา่ น 3. ของรางวลั 4. แบบประเมินความพึงพอใจ 5. บอร์ดแสดงผลงาน
59 กิจกรรมที่ 2 ภาษาพาสนุกแนวคิดในการจดั กจิ กรรม เพื่อใหเ้ ด็กและเยาวชนได้เรียนรู้ภาษาของตนเองและภาษาภาษาตา่ งประเทศทว่ั โลกวตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนรกั การอ่านและรูจ้ ักภาษาต่างประเทศทวั่ โลกข้ันตอนการจดั กจิ กรรม 1. จดั ทาบตั รคา เกย่ี วกบั ภาษาตา่ งประเทศหมวดที่ใช้ในชีวิตประจาวนั 2. จับค่บู ตั รใหต้ รงกับภาพทถี่ ือแลว้ อ่านภาษาท่ีตนเองถือให้เพอื่ นฟงั พรอ้ มท้งั แปลความหมายให้เป็นภาษาไทยให้ถูกต้อง 3. ทีมใดทายถูกมากทส่ี ดุ รบั รางวัลวัสดุอุปกรณ์ ๑. บตั รคา ๒. ใบความรู้ ๓. ของรางวลั ๔. แบบประเมนิ ความพอใจ ตัวอย่างใบความรู้ กจิ กรรมภาษาพาสนุกภาษาไทย ภาษาลาวหอ้ งไอซียู หอ้ งมรสุมบ้มั เวลล์ ป้ัมหอยไฟแดง ไฟอานาจ ภาพยนตร์Superman : บกั อึดถลาลมFace Off : หนา้ ขอ้ ยอยปู่ ู้น หนา้ เปิ้ นอยนู่ ี่Speed : เบรกบ่ออยู่สองสิงห์ชิงบลั ลงั ก์ : สองสิงห์ ชิงตงั่ นง่ั
60 กิจกรรมที่ 3 อ่านได้ อ่านดี มอี าชีพแนวคิดในการจัดกิจกรรม การส่งเสริมการอ่านเพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ ให้สอดรับกับเป้าหมายในการสร้างพลเมืองยุคใหม่ ท่มี คี วามใฝ่รู้ ใฝด่ ี คดิ เปน็ ทาเป็น แกป้ ญั หาเป็น มีความเป็นสากล มคี วามเปน็ พลเมอื ง ภาคภูมใิ จในความเป็นไทย ซ่ึงการขับเคล่ือนให้พลเมืองมีคุณลักษณะและทักษะการเรียนรู้ การอ่าน การปฏิบัติจริง ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ สร้างอาชีพ สร้างรายได้ เสริม เพิ่มปัญญา เน้นกิจกรรมส่งเสริมการอ่านเพ่ือนาไปปรับใช้ในวิถีชีวิตด้านการอุปโภค บริโภค การประกอบอาชีพเสริมและ/หรือการทากิจกรรมเสริมสร้างความอบอุ่นในครอบครวัวัตถุประสงค์ 1. เพ่อื พฒั นาทักษะการประกอบอาชีพเสรมิ และนาความรทู้ ไี่ ด้ ไปใชใ้ นชีวิตประจาวันได้ 2. เพ่อื ส่งเสริมใหผ้ ูร้ บั บรกิ าร มนี ิสัยรักการอ่าน เหน็ ความสาคัญของการอ่านข้นั ตอนการจัดกิจกรรม 1. จัดมมุ ความรู้อาชพี ต่าง ๆ เอกสาร ใบความรู้ อาชพี ง่าย ๆ อา่ นแล้วสามารถนาไปปฏิบัติได้เองหลาย ๆ อาชพี เปล่ยี นไปเดือนละคร้ัง 2. จดั ทานทิ รรศการความรเู้ ร่ืองอาชีพง่าย ๆ 3. จดั ทาใบความรู้ ขั้นตอบ วธิ กี ารทา อย่างละเอยี ด 4. เตรียมอปุ กรณ์ สาหรับ สาธิต ทดลองปฏบิ ัติ 5. ประเมนิ ผลงานท่ีไดจ้ ากการอ่านวัสดุอุปกรณ์ ๑. กจิ กรรมเหรียญโปรยทาน ๒. กิจกรรมพบั ดอกกหุ ลาบดว้ ยใบเตย ๓. สาธติ การทาอาหาร ๔. สาธติ การทานา้ ดม่ื สมนุ ไพรเพื่อสุขภาพ ๕. สาธิตการทาโบวไ์ ว้อาลยั ๖. สาธิตการทาการบูร ฯลฯ
61 กิจกรรมท่ี 4 อาเซยี นสัญจรแนวคดิ ในการจดั กิจกรรม ปี ๒๕๕๘ ประเทศไทยกาลังก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียน ห้องสมุดประชาชนอาเภอในฐานะท่ีมีบทบาท ในการส่งเสริมการเรียนรู้ตามอัธยาศัย และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ในชุมชน จึงมีแนวคิดที่จะสง่ เสรมิ การเรยี นร้ดู า้ นอาเซยี นศึกษา เพอื่ สร้างความตระหนักใหแ้ ก่ประชาชนท่วั ไปทกุ เพศทกุ วยัวัตถปุ ระสงค์ 1. เพือ่ ส่งเสรมิ ใหป้ ระชาชนมนี สิ ัยรักการอา่ น 2. เพือ่ สรา้ งความตระหนกั ดา้ นอาเซียนศกึ ษาให้แกผ่ รู้ บั บรกิ ารทกุ กลมุ่ เปา้ หมายขั้นตอนการจดั กิจกรรม 1. บรรณารักษ์ จดั เตรียมวสั ดุอุปกรณ์ และส่ือต่างๆ เก่ยี วกับการใหค้ วามร้ดู ้านอาเซยี นศึกษา เชน่หนงั สือ นิทรรศการ ธงประจาชาตปิ ระเทศสมาชกิ อาเซียน ต๊กุ ตาอาเซยี น เกมส์ ภาพระบายสี เปน็ ตน้ 2. บรรณารกั ษ์และครู กศน. ตาบลนาวสั ดุ อปุ กรณ์ต่างๆ เข้ารว่ มกจิ กรรมในกจิ กรรมตา่ งๆ เชน่อาเภอเคล่ือนท่ี จังหวัดเคลื่อนท่ี วนั พบกลุม่ ผู้สูงอายุ ตลาดนัด งานวัด เปน็ ตน้ 3. ประเมินผลการจดั กจิ กรรม 4. สรุปรายงานผลการจัดกิจกรรมวัสดอุ ุปกรณ์ 1. สอ่ื และอปุ กรณต์ ่างๆ เกยี่ วกับการให้ความรู้ด้านอาเซยี นศึกษา 2. ชนั้ สาหรบั วางสอ่ื ตา่ งๆ 3. วัสดอุ ุปกรณส์ าหรับประดับตกแต่งป้ายประชาสมั พันธ์ และป้ายคาขวัญต่างๆ 4. เพลงอาเซยี น ใชเ้ ปดิ ประชาสัมพนั ธป์ ระกอบการจดั กิจกรรม 5. การวดั ผลและประเมินผล 6. สงั เกต 7. สัมภาษณ์ผู้เขา้ ใช้บริการ
62 กจิ กรรมท่ี 5 หนงั สือมีขา ตะกร้ามีล้อแนวคดิ ในการจดั กิจกรรม เนื่องด้วยประชาชนในแต่ละเขตพื้นท่ีมีสภาพความเป็นอยู่ที่แตกต่างกัน ตามลักษณะของท่ีต้ัง และภูมิประเทศ บางพื้นที่อยู่ในพ้ืนที่ที่สามารถมาใช้บริการห้องสมุดประชาชนได้อย่างสะดวก แต่ในบางพ้ืนที่ อยู่ห่างไกล เป็นปัญหาต่อการเดินทางมาใช้บริการห้องสมุดประชาชน ด้วยเหตุผลดังกล่าว จึงได้มีแนวคิดในการจัดกจิ กรรม หนังสอื มขี า ตะกร้ามีล้อ ข้ึน โดยการจัดหนังสือดี มสี าระ ข้อคิดต่างๆ ให้บริการประชาชน ถึงบา้ นเพ่อื ใหป้ ระชาชนสามารถนาความรทู้ ี่ไดไ้ ปปรบั ใชใ้ นการดารงชวี ติ ประจาวันได้ อย่างมีความสขุวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่ือบรกิ ารหนงั สอื ให้ประชาชนถงึ บา้ น 2. เพอ่ื ใหป้ ระชาชน ใชเ้ วลาว่างจากการทางาน ในการอา่ นหนงั สอื และทากจิ กรรมรว่ มกนั 3. เพื่อใหช้ ุมชนเป็นชมุ ชนทีม่ ีความสขุขัน้ ตอนการดาเนนิ การ 1. จัดประชุมและวางแผนร่วมกัน ระหว่าง ครู กศน.ตาบล ครูอาสาฯ ครูการศึกษาพิเศษบรรณารักษ์ และบรรณารกั ษ์อาสา เพือ่ ความเข้าใจที่ตรงกนั 2. ครู กศน.ตาบล ลงพื้นที่และสารวจความต้องการอ่านหนังสือ และส่ือของประชาชน ในพื้นท่ีต่างๆ 3. ครู กศน.ตาบล นาแบบสารวจความต้องการอ่านหนังสือ และสื่อของประชาชน มาให้บรรณารักษ์ 4. บรรณารกั ษ์ จัดหนังสือ และสอื่ ตา่ ง ลงในตะกร้า ตามความตอ้ งการ ของประชาชน 5. บรรณารักษจ์ ดั ทาสมดุ ลงรายชื่อผใู้ ชบ้ ริการ การอา่ นหนังสอื ในชุมชน 6. บรรณารักษ์ จดั ทาแบบประเมนิ ความพึงพอใจ และความต้องการอ่านหนงั สือในครั้งถัดไป 7. ครู กศน.ตาบล นกั เรยี น บรรณารักษ์อาสา นาตะกร้าลงพืน้ ที่ใหป้ ระชาชนวสั ดุอปุ กรณ์ 1. ตะกรา้ สาหรบั ใส่หนงั สือ พร้อมตกแต่งให้มีความสวยงาม 2. หนังสือ และสื่อตา่ ง ๆ 3. แบบสารวจความตอ้ งการอา่ นหนงั สอื ในครั้งตอ่ ไป 4. แบบประเมนิ ความพงึ พอใจ 5. สมุดลงรายชื่อของผูใ้ ช้บริการการวดั ผลและประเมินผล 1. สังเกต 2. สัมภาษณ์ 3. ประเมินความพงึ พอใจ 4. ประเมินกิจกรรม/โครงการ
63 แนวทางที่ 6 ส่งเสริมการอา่ นในครัวเรอื น ครอบครัวคือสถาบันที่สาคัญที่จะสามารถร่วมกันปลูกฝังให้เยาวชนตัวน้อยๆท่ีน่ารักของเรา ให้เติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ และเป็นบุคคลแห่งการใฝ่รู้ใฝ่เรียนไปตลอดชีวิต พ่อแม่ผู้ปกครองจะร่วมกันสง่ เสริมนสิ ัยรักการอ่านเพื่อสร้างครอบครัวไทย ใหม้ ีนิสัยท่ีมี หัวใจนักอ่าน อุ้มลกู นั่งตกั แลว้ ส่ือรักด้วยการอ่านหนังสือเป็นการทากิกรรมร่วมกันสร้างบรรยากาศภายในบ้านเอื้อต่อการเรียนรู้ โดยกาหนดวัตถุประสงค์กลุ่มเปา้ หมาย วธิ ีการดาเนินงาน ตวั ชวี้ ัดความสาเรจ็ ดังน้ีวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่ือสร้างนิสยั รักการอา่ นแกส่ มาชิกในครวั เรอื น 2. เพื่อสง่ เสรมิ ความรักและผูกพันในครัวเรือนกลมุ่ เปา้ หมาย สมาชิกในครัวเรือนวธิ ีดาเนินการ ๑. ประสานครอบครัว จัดประชมุ อบรมการจดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอ่าน ให้ความร้ตู ัง้ แต่การจัดสง่ิ แวดลอ้ มภายในบ้าน การปลกู ฝังนสิ ัยรกั การอ่านใหบ้ ตุ รหลาน การเปน็ แบบอย่างทเ่ี หมาะสมของผู้ปกครอง การยกตัวอย่างความสาเรจ็ หรือประโยชน์จากการอ่าน และการจดั กิจกรรมรูปแบบต่างๆ เปน็ ต้น ๒. ใหผ้ ้ปู กครองส่งเสริมใหบ้ ุตรมีพฤติกรรมรกั การอ่านโดยการกระต้นุ พฒั นาการในชว่ งต้งั ครรภ์ ๓. ให้ผูป้ กครองส่งเสรมิ ให้บตุ รมีพฤติกรรมรกั การอ่านโดยการกระตุน้ พฒั นาเพ่อื การเรยี นรู้ ๔. กจิ กรรมท่ีจดั เช่น วางทุกงานอา่ นทุกคน ครอบครัวไทยหวั ใจนักอ่าน กจิ กรรมครอบครัวยิงโกอาเซยี น กิจกรรมคาราโอเกะหน้าบา้ นสูอ่ าเซยี น กจิ กรรมพี่เลา่ น้องฟังเปน็ ต้น(ดูคมู่ ือการจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นประกอบ) การจดั กิจกรรมสามารถคดิ ออกแบบได้ตามความเหมาะสมและความต้องการของผู้จดัเพือ่ ให้สอดคล้องกับกลมุ่ เปา้ หมาย ๕. รายงานผลการดาเนนิ งานใหส้ ถานศึกษาทราบทุกเดอื นตวั ชี้วดั ความสาเรจ็ 1) สถานศึกษาสง่ เสรมิ การอ่านในครัวเรอื นอยา่ งนอ้ ยตาบลละ 3 ครัวเรือน 2) ผูร้ ่วมกิจกรรม รอ้ ยละ 80 พึงพอใจอยใู่ นระดับมาก
64 กจิ กรรมท่ี 1 กระเป๋าหนงั สือส่คู รัวเรือนแนวคิดในการจดั กจิ กรรม เนื่องจากห้องสมุดประชาชน จัดบริการห้องสมุดเด็กและครอบครัว ซ่ึงมีผู้ใช้บริการเข้ามาใช้บริการโดยมาท้ังครอบครัว มีท้ังพ่อ และแม่ พาลูก พ่อพาลูกมา แม่พาลูกมา คุณตาคุณยายพาหลานมา คุณปู่คุณย่าพาหลานมา หรือผ้ปู กครองคนอ่ืนพาเดก็ มา คิดวา่ ทบี่ ้านแต่ละบ้านยังมีบุคคลต่างวัยท้ังวัยเดก็ วยั รุ่น วัยทางานวัยผู้สูงอายุ น่าจะส่งเสริมการอ่านท้งั ครอบครัว เพ่ือให้เป็นครอบครัวรักการอ่านเปน็ แบบอย่างใหแ้ ก่เด็ก จึงจัดกิจกรรมกระเป๋าหนังสือสู่ครัวเรือน โดยจัดหนังสือใส่กระเป๋า โดยให้มีหนังสือเหมาะกับวัยต่างๆ มีทั้งหนังสือนิทานเกี่ยวกับเด็ก หนังสือธรรมมะสาหรับผู้สูงอายุ หนังสือเก่ียวกับอาชีพสาหรับวัยทางาน หนังสือด้านกีฬาเรอื่ งสั้นอน่ื ๆ ทเ่ี หมาะกับวัยกับทุกวยัวัตถุประสงค์ 1. เพ่ือสร้างนสิ ัยรักการอา่ นให้บุคคลวัยต่างๆ 2. เพอ่ื ใหส้ ง่ เสริมใหเ้ ป็นครอบครัวรกั การอา่ นเปน็ ตวั อยา่ งใหก้ ับครอบครวั อืน่ ๆข้นั ตอนการจัดกจิ กรรม 1. ประชาสมั พันธเ์ ชญิ ชวนผูส้ นใจเขา้ รว่ มกจิ กรรม 2. จัดกระเปา๋ หนงั สือให้มีหนังสอื สาหรับวัยต่างๆ 3. ใบงาน ลงชื่อบุคคลในครอบครัว อายุ ช่อื หนงั สือท่ีอ่าน และความต้องการทจ่ี ะอา่ นต่อไป 4. 1 สปั ดาห์ ให้นาหนงั สอื มาเปลย่ี นให้ผ้นู ามาเปลย่ี นเลือกหนังสอื จากห้องสมุดลงในกระเปา๋ ไปอา่ นตอ่ ทบ่ี า้ น 5. ครบ 1 เดือน ใหน้ าใบงานมาใหเ้ จ้าหน้าทด่ี แู ละสอบถามการอ่าน ขอ้ เสนอแนะ ปญั หาจากการอ่านเป็นอยา่ งไร 6. มอบของที่ระลกึ แก่ครอบครวั ที่เขา้ ร่วมโครงการทุกครอบครวัวสั ดอุ ุปกรณ์ 1. หนงั สอื เหมาะสมตามวยั จานวน 10 เลม่ 2. กระเป๋าใส่หนังสือ พร้อมปากกา 1 ชุด 3. ใบงาน 4. แบบสารวจการอา่ น 5. ของทรี่ ะลกึการวัดผลประเมนิ ผล แบบบันทึกการอ่าน
65 กิจกรรมท่ี 2 พเ่ี ลา่ น้องวาดแนวคดิ ในการจดั กจิ กรรม การส่งเสริมการอ่านเกิดจากความคิดท่ีตระหนักถึงความสาคัญของอ่านท่ีมีผลให้คนอ่านเกิดการเรียนรู้ ซงึ่ จะตอ้ งประกอบไปดว้ ยการใช้ประสาทสัมผัสของตนเองเปน็ เคร่อื งมือในการเรยี นรู้คือ ตาไดด้ ู หไู ดฟ้ ังในสิ่งที่สร้างความพึงพอใจด้วย จึงจะประทับใจจนสร้างสมการอ่านจนเป็นนิสัยท่ีดี สอดคล้องกับคติธรรมท่ีเรียกว่า หัวใจนักปราชญ์ ท่ีกล่าวว่า การเรียนที่ดีจะต้องอาศัย สุ จิ ปุ ลิ คือฟัง คิด ถาม เขียนที่รวมความถึงการอ่านด้วย แสดงถึงความสาคัญของการใช้ตา หู สมองและความคิด เม่ือได้รับการกระตุ้นจากกิจกรรมที่จัดงา่ ย สวยงาม ชวนให้ดู ให้ฟัง เร้าให้เกิดความคิด สร้างความประทับใจให้จดจา ก่อให้เกิดความสงสัยใคร่รู้ จนติดตามเร่ืองราวนาไปสู่การอ่านต่อไปการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านจะช่วยให้เด็กสนใจและเห็นความสาคัญของการอ่าน เพราะการอ่านเป็นส่ิงท่ีมนุษย์เราสร้างสรรค์ข้ึนเพื่อตอบสนองความอยากรู้เร่ืองราวสิ่งต่างๆ ที่เกิดข้ึนในชีวิตและอยู่รอบๆ ตัวเราเองและมีผู้บันทึกไว้ด้วยตัวหนังสือในภาษาท่ีเผ่าพันธ์ุนั้นๆ ประดิษฐ์ขึ้นใช้สอื่ สาร เม่ือมีภาษาจึงเกดิ การถา่ ยทอดด้วยการใชข้ ีดเขยี น บันทึกและสอนจากรุน่ สู่รุ่นตอ่ ๆ ไป แตบ่ างคนเรยี นอา่ นยาก จาเปน็ ต้องอาศัยการแนะนา สง่ั สอน ด้วยกลวิธที ี่หลากหลาย รวมทงั้ ต้องฝึกฝนตนเองด้วยใหไ้ ด้รบั รสของการอ่าน เหน็ ประโยชนท์ เ่ี กดิ จากอ่าน จึงตอ้ งมกี ารสรา้ งกิจกรรมการอ่านให้เกิดข้นึวตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื สง่ เสรมิ การปลูกนิสัยรักการอา่ นและการเรียนร้คู รอบครวั 2. เพอื่ ส่งเสรมิ การปลูกฝงั นิสยั รักการอา่ นภายในครอบครวัขั้นตอนการจดั กจิ กรรม 1. คดั เลอื กนิทานที่จะเล่า 2. เตรียมอุปกรณ์ ในการวาดเขยี น 3. เลา่ นทิ านพร้อมกับการวาดเขียนจากเร่ืองที่ฟงั 4. สังเกตการจัดกิจกรรม ตรวจผลงาน 5. ประเมนิ และสรุปผลการดาเนินกิจกรรมวสั ดอุ ุปกรณ์ 1. หนังสอื นทิ าน 2. วัสดุอุปกรณ์วาดเขียน 3. แบบสอบถามความพงึ พอใจการวัดผลประเมินผล สงั เกตความสนใจ
66 กิจกรรมที่ 3 ฉลากใครคดิ ว่าไม่สาคัญแนวคดิ ในการจัดกิจกรรม ปัจจุบันผู้บรโิ ภคนิยมเลือกซ้อื อาหารสาเร็จรปู มากขึ้นซ่ึงการอา่ นฉลากกอ่ นซ้ือก็เปน็ อกี วธิ ีหน่ึงทช่ี ่วยให้ได้รับสารอาหารตรงตามความต้องการเนื่องจากฉลากอาหารเป็นแหล่งข้อมูลพ้ืนฐานที่จะบอกว่าอาหารน้ันผลิตทีใ่ ดมสี ่วนประกอบอะไรมีการปรงุ การเก็บรักษาอยา่ งไรผลติ และ/หรือหมดอายเุ มอื่ ใดมีการใชส้ ารหรือวตั ถุเจอื ปนชนิดใดรวมถึงคาเตอื นท่ีควรระวงั และท่สี าคัญได้รบั อนุญาตหรือผ่านการตรวจสอบจาก อย. หรอื ไม่โดยดูจากเครื่องหมาย อย. ซ่ึงมีเลขสาระบบอาหาร 13 หลักอยู่ภายในกรอบเคร่ืองหมาย อย. อีกส่วนหน่ึงท่ีผู้บริโภคควรให้ความสนใจเนื่องจากเป็นแหล่งข้อมูลท่ีจะช่วยให้เราดูแลสุขภาพได้อย่างเหมาะสมนั่นก็คือ“ฉลากโภชนาการ” น่ันเอง การจัดกิจกรรมส่งเสริมการสาหรับรายครอบครัวนั้น นอกจากเน้นการส่งเสริมให้เยาวชนรักการอ่านแล้ว วัตถุประสงค์สาคัญอีกประการคือการนาประโยชน์จากการอ่านไปใช้ชีวิตประจาวัน เช่น “กิจกรรมฉลากใครคดิ ว่าไม่สาคัญ” เนน้ ให้เยาวชนรู้จักเห็นความสาคัญของการอา่ นฉลากสนิ คา้ ก่อนการบรโิ ภคทุกคร้งัวัตถปุ ระสงค์ 1. ให้เยาวชนฝกึ อา่ นข้อความจากฉลากกากบั สนิ ค้า 2. เพือ่ ฝึกใหเ้ ยาวชนอ่านฉลากสนิ คา้ ก่อนการบรโิ ภคทกุ คร้งัขัน้ ตอนการจัดกจิ กรรม 1. พ่อ แม่ ผูป้ กครอง เตรยี มฉลากสินคา้ ถงุ ขนม หรอื ฉลากยาไวห้ ลากหลายชนิด 2. ให้เด็กๆอา่ นฉลากยา สินคา้ ตา่ งๆ เช่น วธิ กี ารใช้ วัน/เดือน/ปี ที่ผลติ และหมดอายุ เป็นต้น 3. พอ่ แม่ ผูป้ กครอง แนะนาข้อความในฉลากที่ลกู อา่ นให้ฟัง 4. ใหส้ มาชิกในครอบครวั อ่านฉลากท่ีไดร้ บั พร้อมท้ังบนั ทึกขอ้ มูลการบรโิ ภคของฉลากนั้นๆ ตามใบบนั ทกึ การอ่านอปุ กรณ์ 1. ฉลากสินค้า หรือฉลากยาชนดิ ต่างๆ 2. ใบบนั ทกึ การอ่านการวัดผลประเมินผล สงั เกตพฤตกิ ารณก์ ารอ่านฉลากก่อนใชท้ กุ คร้ัง
67 กิจกรรมท่ี 4 นิทานสร้างสาน คณุ ธรรมแนวคิดในการจัดกจิ กรรม กิจกรรมนิทานสร้างสานคุณธรรมครอบครัวไทย เพราะต้องการให้เด็กและเยาวชนได้รับการอบรมในเรือ่ งของคุณธรรมและจรยิ ธรรมตงั้ แต่เยาวว์ ยั โดยเรมิ่ ต้นจากครอบครัว เพราะครอบครวั คอื สถาบนั ทีส่ าคัญท่ีจะสามารถร่วมกันปลูกฝังให้เยาวชนตัวน้อยๆที่น่ารักของเรา ให้เติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ และเป็นบคุ คลแห่งการใฝ่รู้ใฝ่เรยี นไปตลอดชีวติ พ่อแม่ผู้ปกครองจะร่วมกันส่งเสริมนิสัยรกั การอ่านเพื่อสร้างครอบครัวไทย ให้มีนิสัยท่ีมี หัวใจนักอ่าน อุ้มลูกนั่งตักแล้วสื่อรักด้วยการอ่านหนังสือเป็นการทากิจกรรมร่วมกันสร้างบรรยากาศภายในบา้ นเอ้ือต่อการเรยี นรู้วัตถุประสงค์ 1. เพอ่ื ส่งเสรมิ การอ่านแก่ประชาชนทกุ เพศทุกวัย ในครอบครัวทกุ ช่วงวัยให้มนี ิสัยรกั การอ่าน 2. เพือ่ ใหบ้ รกิ ารเชงิ รุก และส่งเสรมิ การเรียนรดู้ ้วยตัวเองแก่ประชาชนขั้นตอนการจดั กิจกรรม 1. คดั เลือกครอบครัวเขา้ รว่ มกิจกรรม 2. จัดกระเปา๋ หนังสอื นิทานสาหรับเดก็ (นิทานคุณธรรมสอนใจ) 3. พ่อ แม่ ผปู้ กครองเล่านิทานใหเ้ ด็กฟัง 4. สนทนาจากเรื่องเลา่ เด็ก 5. บนั ทึกการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมวัสดอุ ุปกรณ์ 1. หนังสือนทิ านคุณธรรมสอนใจ 2. หุ่นมือประกอบการเล่านิทานการวดั ผลประเมินผล ทดสอบการตง้ั คาถาม
68 กจิ กรรมที่ 5 เกมสพ์ ยากรณ์แนวคิดในการจดั กิจกรรม ไม่ว่ากาลเวลาจะผ่านไปนานเพียงใด มนุษย์ ทั้งเด็ก เยาวชน คนหนุ่มสาว และคนชรา ก็ยังเต็มไปด้วยความวิตกกังวล อยากรู้อนาคตของตนเอง จึงไม่น่าแปลกใจที่โหราศาสตร์จะเป็นหนึ่งในท่ีพ่ึงเพ่ือค้นหาคาตอบ หรือเพ่ือยึดเหน่ียวจิตใจในการกระทาของมนุษย์ต้ังแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน การส่งเสริมการอ่านให้กับเยาวชนจงึ ต้องจดั ให้ตรงตามความต้องการและครบทุกศาสตร์แห่งการเรียนรู้วตั ถุประสงค์ 1. เพอ่ื สง่ เสริมและปลูกนสิ ยั รกั การอ่านให้กบั เยาวชน 2. เพือ่ ฝึกให้เยาวชนจับใจความ สรปุ ประเดน็ และวิเคราะห์เนื้อหา 3. เพื่อฝึกใหเ้ ยาวชนร้จู กั แสดงความคดิ เหน็ รว่ มกับผอู้ น่ืขน้ั ตอนการจดั กิจกรรม 1. ใหส้ มาชิกในครอบครวั เลือกอา่ นหนงั สือพิมพ์ทช่ี อบประมาณ 15 นาทแี ลว้ บันทกึ ข้อมูลเน้อื หาท่ีอ่านลงในใบงานท่ีแจกให้ 2. สรปุ ประเด็นสาคญั ของเนื้อหาที่อา่ นดว้ ยสานวนภาษาของตนเอง 3. เมอื่ ทุกคนทาเสรจ็ นาผลสรุปมาแสดงความคดิ เห็นร่วมกัน ว่าสมาชกิ คนไหนอา่ นอะไรกอ่ น แลว้พยากรณน์ สิ ยั จากการอ่าน เช่น อา่ นขา่ วบนั เทิงก่อนเป็นคนอย่างไรอปุ กรณ์ 1. หนังสอื พมิ พ์ 2. ใบงาน 3. บัตรพยากรณ์การวัดผลประเมนิ ผล 1.สงั เกตจากการรว่ มกิจกรรมของสมาชิกในครอบครัว 3. จากใบงาน 4. จากการช่วยกันสรุปและตอบคาถาม 3. บัตรพยากรณ์
69 ใบงาน กจิ กรรมเกมสพ์ ยากรณ์อ่านข่าวบันเทงิ ก่อนเป็นคนสนุกสนานรื่นเริง ใชเ้ วลาส่วนใหญก่ บั ความบนั เทิงเริงรมย์ ชอบไปงานเล้ียงสังสรรค์ ชอบดูภาพยนตร์ สนใจเร่ืองของชาวบา้ นงอ่านหนังสือพมิ พ์ท้งั ฉบบัเป็นคนกระตือรือร้นและชอบรับข่าวสารใหม่ๆ ตลอดเวลา ไมช่ อบเป็นคนตกขา่ ว เป็ นคนรอบคอบ ละเอียดถี่ถว้ น เมื่อทาอะไรแลว้ จะต้งั ใจทาใหด้ ีท่ีสุดงอ่านข่าวในประเทศก่อนเป็นคนเคารพกฎหมายละกฎระเบียบตา่ งๆ ของสงั คม ไม่ชอบเอาเปรียบผอู้ ่ืน เป็นนกั ต่อสู้ตวั ฉกาจ ปฏิบตั ิตวั ต่อคู่ครองดว้ ยความรักและซื่อสัตย์ มีความจริงใจต่อเพอ่ื นฝงู ช่วยเหลือผอู้ ื่นดว้ ยความเตม็ ใจอง่านข่าวผ่านๆ และเลือกอ่านข่าวเพยี งบางเรื่องเป็นคนไมค่ ่อยใส่ใจต่อเหตุการณ์ของโลกนกั มกั จะใชช้ ีวิตเรียบง่าย ไมค่ ่อยยงุ่ กบั ชาวบา้ นมองโลกในแง่ดี รักเพ่ือน และมีน้าใจงอ่านข่าวภูมภิ าคก่อนเป็นคนพวกพอ้ งมาก ใครจะมาแตะตอ้ งไม่ได้ ตอ้ งคุยใหแ้ หลกกนั ไปขา้ งหน่ึง เป็นคนชอบความสงบ ไม่ชอบยงุ่ เร่ืองของคนอ่ืนงอ่านข่าวเกย่ี วกบั การบ้านการเมืองก่อนเป็นคนที่กระตือรือร้นและมีระเบียบวนิ ยั มีการวางแผนงานเฉพาะหนา้ รักตวั เองและครอบครัว หากรับปากอะไรกบั ใครแลว้ ตอ้ งทาใหไ้ ด้ง
70อ่านข่าวท่องเทยี่ วก่อนเป็นคนอยไู่ มต่ ิดท่ี ชอบเดินทางอยเู่ สมอ ถา้ หากอยทู่ ี่ไหนนานๆ จะเกิดอาการเบื่อ ตอ้ งรีบหาเรื่องชีพจรลงเทา้ ทนั ที รักความอิสระเสรี มีความเป็นตวั ของตวั เองสูงงอ่านข่าวกฬี าก่อนเป็นคนชอบทางานเป็ นทีม ไม่หวนั่ ต่อการเส่ียงและทา้ ทาย ชอบการทางานหนกั และไม่ทอ้ แทต้ ่ออุปสรรคต่างๆ แต่จะคิดวา่ เป็นบทเรียนที่มีคา่ สาหรับตนเอง นอกจากน้นั ยงั เป็ นคนที่ชอบการต่อสู้แขง่ ขนั มีระเบียบวนิ ยั สูง มกั จะประพฤติตวั อยใู่ นกรอบและพร้อมจะปรับปรุงตวั เองงอ่านข่าวเศรษฐกจิ ก่อนเป็นคนชอบความทา้ ทาย ชอบเรื่องลบั สมองและมีความสุขท่ีไดใ้ ชค้ วามคิดสร้างสรรค์ผลงานใหมๆ่ ออกมา เป็ นคนท่ีมีความทะเยอทะยานสูง ค่อนขา้ งจริงจงั กบั ชีวติ จะทางานท่ีเห็นวา่ เหมาะสมกบั ตนเอง และทุ่มเทกบั การทางานอยา่ งเตม็ ที่อ่านเร่ืองเกยี่ วกบั อาหารก่อนเป็นคนที่มีรสนิยมดี ชอบความสวยความงาม ชอบใหต้ นเองแวดลอ้ มไปดว้ ยสิ่งที่เจริญตาและพยายามทาตนใหเ้ ป็นท่ีสนใจตอ่ เพือ่ นฝงู และคนอื่นๆ ไม่ชอบเป็นคนตกสมยั มกั ทาตวั เองใหท้ นั สมยั อยเู่ สมอ ท้งั ในเร่ืองการแต่งตวั และรสนิยมในการใชช้ ีวติ
71ใบงานผลสะท้อนนิสัยจากการอ่านหนังสือพมิ พ์ หวั ข้อ สะท้อนนิสัยในภาพรวมอ่านขา่ วบนั เทิงก่อนอ่านหนงั สือพิมพท์ ้งั ฉบบัอา่ นขา่ วในประเทศก่อนอา่ นข่าวผา่ นๆและเลือกอ่านขา่ วบางเร่ืองอา่ นข่าวถูมิภาคก่อนอ่านขา่ วเก่ียวกบั การบา้ นการเมืองก่อนอ่านข่าวท่องเท่ียวก่อนอ่านขา่ วกีฬาก่อนอ่านข่าวเศรษฐกิจก่อนอ่านเร่ืองเกี่ยวกบั อาหารก่อนคุณชอบอา่ นขา่ วไหนก่อน…………………………………………………………………...เพราะอะไร………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………อ่านคาทานายแลว้ นิสยั ตรงกบั ตนเองหรือไม่ มีขอ้ ดีขอ้ เสียอยา่ งไร โปรดแสดงความคิดเห็น………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
72ตัวอย่าง แบบบันทกึ การอ่าน ชื่อผอู้ ่าน..................................................ช้นั ..................โรงเรียน................................................... ชื่อหนงั สือ....................................................................................................................................... ชื่อผแู้ ต่ง.......................................................................................................................................... สานกั พิมพ.์ ....................................................ปี ท่ีพิมพ.์ ..........................จานวนหนา้ ...................... เร่ืองยอ่ ............................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ขอ้ คิดท่ีไดร้ ับและการนาไปใช.้ ....................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ผลการประเมิน.................................................................................................................. ........................................................................................................................................................ ลงช่ือ..............................................บรรณารักษ์
73 แนวทางท่ี 7 จดั มุมหนงั สือร่วมกบั ภาคเี ครอื ข่าย การอ่านเป็นวาระแห่งชาติ รัฐบาลได้ให้ความสาคัญในเร่ืองของการอ่าน และให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการส่งเสริมการอ่าน เพื่อขยายการอ่านให้ประชาชนทุกพื้นท่ี และมีการอ่านอย่างทั่วถึง เพ่ิมสถิติการอ่านให้กับคนไทยอ่านหนังสือเพิ่มมากข้ึน โดยกาหนดวัตถุประสงค์ กลุ่มเป้าหมาย วิธีการดาเนินงานตวั ชว้ี ดั ความสาเร็จ ดงั น้ีวัตถุประสงค์ ๑. เพือ่ จดั มุมหนังสือร่วมกบั ภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน ๒. เพอ่ื ส่งเสริมและปลูกฝงั นสิ ยั รักการอา่ นแก่ประชาชนท่ัวไปกล่มุ เปา้ หมาย ภาคีเครอื ขา่ ยทุกภาคสว่ น ทั้งทีเ่ ปน็ หนว่ ยงานและบุคคลวิธีดาเนนิ การ ๑. บรรณารกั ษ์/ครูกศน. รว่ มประชุมวางแผนร่วมกบั เครือข่าย ๒. จดั มุมหนังสือร่วมกบั ภาคีเครือข่าย เช่น หน่วยงานราชการ หนว่ ยงานเอกชน สถานประกอบการศาลาประจาหมบู่ า้ น บา้ นผู้นาชุมชน เป็นต้น ๓. บรรณารักษต์ ดิ ตามผลการดาเนินงานและรายงานผลการดาเนินงานใหส้ ถานศึกษาทราบทุกเดือนตวั ชว้ี ดั ความสาเรจ็ 1) สถานศกึ ษาจัดมุมหนังสอื ร่วมกบั ภาคีเครือข่ายอยา่ งน้อยตาบลละ 1 แหง่ 2) ประชาชนรอ้ ยละ 80 ทีอ่ ่านหนังสอื จากมมุ หนงั สือมคี วามพึงพอใจอยู่ในระดับมากแนวคิดในการจัดกจิ กรรม การอ่านหนังสือเป็นการพัฒนาตนเอง และใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ ซึ่งเป็นสิ่งจาเป็นมากในการพฒั นาคนและพัฒนาสงั คม นอกจากน้ีการอ่านหนังสือของคนไทยเป็นกิจกรรมท่ีไม่แพร่หลายแม้ในหมู่นักอ่านก็ตาม เพราะหนังสือดีที่ประชาชนต้องการอ่านมีจานวนน้อย จึงมีการจัดกิจกรรมเพ่ือแนะนาและแลกเปล่ียนหนังสือกันอ่าน มุมหนังสือ หมายถึง การจัดสถานท่ี ท่ีใด ที่หน่ึง ในมุมหนึ่ง ๆ ท่ีใช้วางหนังสือ หรือแสดงหนังสือ เพอื่ กระตุน้ ใหก้ ลมุ่ เป้าหมาย เกดิ ความสนใจในหนงั สือ สาหรบั ผูท้ สี นใจ ท่จี ะอ่าน ตามความสนใจวัตถุประสงค์ ๑. เพือ่ จดั มมุ หนังสือรว่ มกับภาคีเครอื ข่ายทุกภาคสว่ น ๒. เพื่อสง่ เสริมและปลกู ฝงั นสิ ยั รักการอ่านแก่ประชาชนทั่วไปขนั้ ตอนการจัดกิจกรรม ๑. สารวจความต้องการอา่ นหนงั สอื ของคนในชุมชน ๒. คน้ หาหนังสือดีทีต่ อ้ งตามความตอ้ งการของคนในชมุ ชน ๓. กระจายหนังสือใหผ้ ู้ทส่ี นใจอา่ น
74หลักการจัดมุมหนังสอื ๑. มแี สงสว่างเพียงพอ ๒. มีโต๊ะหรอื ช้ันวางหนงั สอื มีเก้าอนี้ ัง่ อ่าน ๓. มปี า้ ยนิทรรศการซึง่ แสดงเกี่ยวกับหนังสอื หรือภาพทีต่ ้องการแนะนาบทบาทของบรรณารกั ษ์และบรรณารกั ษอ์ าสา ๑. บรรณารักษแ์ ละบรรณารกั ษอ์ าสาเป็นส่ือกลางกับผู้ใช้บริการ ๒. จดั หาหนังสือสอื่ ทีน่ า่ สนใจสาหรับบรกิ าร ๓. จัดเก็บสถติ ผิ ใู้ ชบ้ รกิ ารตามบรบิ ทของพื้นท่ีสถานทีท่ ีค่ วรจดั มุมหนังสอื ๑. ศนู ยก์ ลางของชมุ ชน ๒. สถานที่ราชการ ๓. สถานประกอบการ ๔. วดั ๕. สนามบิน ๖. สถานเี ดินรถ ๗. ฯลฯวสั ดุอุปกรณ์ ๑. หนงั สือ ๒. แบบสารวจความต้องการ ๓. แบบบันทึกการหมุนเวยี นหนงั สือ ๔. โตะ๊ เก้าอ้ี ช้นั วางหนงั สือ ๕. สมุดลงช่ือผใู้ ช้บริการ
Search