ทรัพยากรน้ำ

มนษุ ย์กบั ความย่งั ยืนของธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม

ทรัพยากรธรรมชาติ การใช้ประโยชน์ ปญั หา และการจัดการ ทรพั ยากรธรรมชาติ 3 ประเภท ทรัพยากรธรรมชาติท่ใี ช้ไม่หมดสน้ิ น้า อากาศ และแสง ทรัพยากรธรรมชาติทใ่ี ช้แล้วทดแทนได้ ปา่ ไม้ สตั วป์ า่ ดิน ทรพั ยากรธรรมชาติทใ่ี ชแ้ ลว้ หมดไป น้ามันปโิ ตเลยี ม แก๊สธรรมชาติ ถา่ นหิน ยกตัวอยา่ งทรพั ยากรธรรมชาติในแต่ละประเภท ทรัพยากรธรรมชาติประเภทใดที่นกั เรียนคิดว่ากาลังอยใู่ นภาวะ วิกฤติ และเพราะเหตุใดจึงคิดเช่นนน้ั มนุษยใ์ ช้ประโยชนจ์ ากทรัพยากรธรรมชาติอยา่ งไร ถา้ หากทรพั ยากรธรรมชาตินัน้ ลดนอ้ ยลง หรอื สญู หายไป จะส่งผลกระทบอย่างไรกบั มนษุ ย์

มนษุ ย์กับความยั่งยืนของธรรมชาติ และสิ่งแวดลอ้ ม ทรัพยากรน้า ทรพั ยากรดนิ ทรัพยากรอากาศ ทรพั ยากรปา่ ไม้ ทรัพยากรสตั วป่า

ทรพั ยากรนา้ ปริมาณน้าที่มีอยใู่ นโลก พืน้ ดิน นา้ จืด รอ้ ยละ 2.59 น้าในมหาสมุทร ร้อยละ 97.41 น้าที่สามารถนามาใชป้ ระโยชน์ได้ร้อยละ 0.014 นา้ แข็งและภูเขาน้าแขง็ ร้อยละ 1.984 น้าใตด้ ินรอ้ ยละ 0.592

ทรัพยากรน้า แหลง่ น้าทีน่ ามาใช้ประโยชน์ หยาดน้าฟา้ เชน่ น้าฝน นา้ ค้าง หิมะ ลูกเห็บ เมฆ หมอก ไอนา้ น้าผิวดิน เชน่ ลาคลอง ทะเลสาบ ทะเล และมหาสมุทร นา้ ใต้ดิน เช่น น้าบอ่ และน้าบาดาล

ทรัพยากรนา้ มลพิษทางน้าและการจัดการ มลพิษทางน้า หมายถึง ภาวะของน้าที่มีสารแลพษิ ปนเป้อื นใน ระดับที่ทาให้คณุ ภาพน้าเปล่ยี นไปจนไมส่ ามารถนามาใช้ ประโยชน์ได้ แหลง่ ที่มาของนา้ เสีย จากธรรมชาติ จากแหล่งชมุ ชน จากโรงงานอตุ สาหกรรม จากการเกษตรและอตุ สาหกรรมการเลย้ี งสัตว์ การทาเหมืองแร่

ทรัพยากรน้า การตรวจสอบมลพิษทางน้า ดชั นบี ง่ ชีก้ ารเกิดมลพษิ อณุ หภมู ิ ความเปน็ กรด-เบส ปริมาณแกส๊ ออกซิเจนทีล่ ะลายในนา้ หรือคา่ ดีโอ บีโอดี ปริมาณสารโลหะหนัก สารฆ่าแมลง แบคทีเรียกลมุ่ โคลิฟอร์มหรือฟีคอลโคลิฟอร์

ทรพั ยากรน้า การตรวจสอบมลพิษทางน้า การหาค่าดีโอและบีโอดี ดีโอ (dissolved oxygen :DO) โดยปกติแกส๊ ออกซิเจนที่ละลายในน้าได้มาจากบรรยากาศและ การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชน้า ปริมาณแก๊สออกซิเจนที่ ละลายในน้าจะแปรผกผันกับอุณหภูมิและความเข้มข้นของ แร่ธาตุที่ละลายในน้า ถ้าอุณหภูมิของน้าและความเข้มข้นของ แตธ่ าตทุ ี่ในนา้ สงู จะทาใหแ้ ก๊สออกซิเจนลาลายในนา้ ไดน้ ้อย  น้าที่มคี ุณภาพดี มคี ่าดีโอประมาณ 5-7 มลิ ลิกรัม/ลิตร  ถ้าค่าดีโอตา่ กว่า 3 มลิ ลิกรมั /ลิตร จัดวา่ เปน็ น้าเสีย

ทรัพยากรน้า การตรวจสอบมลพิษทางน้า การหาคา่ ดีโอและบีโอดี บโี อดี(biochemical oxygen demand :BOD) หมายถึง ปริมาณแก๊สออกซิเจนที่จุลินทรีย์ในน้าใช้ในการย่อย สลายสารอินทรีย์ในน้า ตามมาตรฐานสากลจะวัดค่าบีโอดี ภายในเวลา 5 วัน ที่อุณหภูมิ 20 องศาเซลเซียส จึงเรียกว่า BOD5  ในแหล่งน้าที่มีค่าบีโอดีสูงแสดงว่าน้าเน่าเสียและสกปรก มาก

ทรัพยากรนา้ การตรวจสอบมลพิษทางนา้ คา่ บีโอดีที่เปน็ ดัชนบี ง่ ชี้คณุ ภาพนา้ คณุ ภาพนา้ ค่า BOD5 (มิลลกิ รมั /ลติ ร) น้าบริสุทธิ์ 0 นา้ สะอาดมาก 1 นา้ สะอาด 2 น้าสะอาดพอประมาณ 3 นา้ ไมส่ ะอาด 5 นา้ สกปรก 10

ทรพั ยากรน้า การจดั การทรพั ยากรน้า 1. ปลูกจิตสานึกในการใชน้ า้ อยา่ งมีคุณค่า

ทรัพยากรน้า การจดั การทรพั ยากรนา้ 2. การวางแผนการใช้นา้ เพื่อใหม้ นี า้ ใชต้ ลอดฤดกู าล

ทรัพยากรน้า การจดั การทรัพยากรน้า 3. การนานา้ ทีใ่ ช้แล้วกลบั มาใชใ้ หม่

ทรพั ยากรนา้ การจัดการทรัพยากรน้า 4. การแกไ้ ขปัญหามลพิษของน้า

ทรัพยากรน้า การบาบดั นา้ เสียด้วยวิธกี ารทางชีววิทยา 1. ใช้จลุ ินทรยี ์ในการย่อยสลายสารอนิ ทรยี ์ที่ปนอยู่ในนา้ เสีย 2. การเติมแกส๊ ออกซิเจนลงในนา้ เช่น การใช้กงั หนั นา้ 3. การใชพ้ ชื น้าดดู สารอินทรีย์ที่อยใู่ นน้าเพ่อื ใช้ใน การเจริญเติบโต เชน่ ผักตบชวา ผกั ระเฉด กกสามเหลี่ยม ธูปฤาษี หญา้ แผน และบวั

ทรัพยากรน้า การบาบัดน้าเสียดว้ ยวิธกี ารทางเคมี 1. ใช้สารเคมีเพ่ือให้เกิดปฏิกิริยาเคมีต่าง ๆ หรือทาให้ ตกตะกอน รวมทงั้ ฆา่ เชื้อโรคโดยการเติมคลอรนี

ใบงานเรื่อง ทรพั ยากรนา้ ให้นักเรยี นตอบคาถามตามหวั ข้อต่อไปนี้ 1. การแก้ไขปัญหามลพษิ ทางน้าในประเทศไทยทีด่ าเนินการอยใู่ น ปจั จุบนั มีอะไรบา้ ง และได้ผลมากนอ้ ยเพยี งใด ถ้าไมไ่ ดผ้ ลเป็น เพราะเหตุใดจึงเปน็ เชน่ นัน้ 2. สืบค้นข้อมูลเกีย่ วกบั การอนุรักษน์ ้าและการบาบดั นา้ เสียตาม หัวข้อดังนี้ 2.1 ฝนหลวง 2.2 แกม้ ลิง 2.3 การบาบัดน้าเสยี โดยการกรองน้าเสียด้วยผกั ตบชวา 2.4 กังหันชยั พฒั นา 2.5 การบาบัดนา้ เสยี โดยวิธีธรรมชาติแบบบ่อผึ่ง หรือบ่อ ตกตะกอน และระบบบาบดั นา้ เสยี