2ไฟล์ นำเสนอ อาหารถิ่น โรงเรียนบ้านโพธิ์ปร

บัวลอยญวนต้านโควดิ ผูจ้ ดั ทำ เด็กหญิงเปมิกา วาสสงู เนนิ เดก็ ชายทยากร พวงเหลก็ เดก็ หญิงรวสิ รา กุลบญุ ครูทปี่ รึกษา นางสาวอัญชลี ยอดอนุ่ โรงเรียนบ้านโพธิป์ ระสาท สำนักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษานครสวรรค์ เขต 3

ก ช่ือเรื่อง บวั ลอยญวนตา้ นโควิด ผจู้ ัดทำ เด็กหญงิ เปมกิ า วาสสูงเนิน เด็กชายทยากร พวงเหล็ก เดก็ หญงิ รวสิ รา กุลบญุ ระดบั ชน้ั มธั ยมศกึ ษา โรงเรียน บ้านโพธ์ปิ ระสาท ปกี ารศึกษา 2564 บทคดั ย่อ บวั ลอยญวณ มาจากวัฒนธรรมในชมุ ชนญวนเข้ารตี ของศาสนาครสิ ต์นิกายโรมันคาทอลิก ที่เข้ามาผสมกับ ชาว ครสิ ต์เชอ้ื สายโปรตุเกส ทำใหเ้ กดิ ขนมบัวลอยญวนได้ในหลาย ๆ พื้นท่ี เชน่ อยุธยา จนั ทบุรี และท่ีย่านกะดี บัวลอยญวน เป็นอาหารหวานประเภทขนมไทย เป็นขนมโบราณเป็นบัวลอยที่มีไส้เค็มอยู่ข้างใน จะมีความหอมเครื่องเทศไทยๆ รบั ประทานคู่กับน้ำกะทิ จุดเดน่ ของบวั ลอยญวนคือตัวไส้ ซง่ึ มีลกั ษณะเดียว กับไส้ ขนมเทียน ตัวแป้งสามารถทำได้หลากหลายสีสันนา่ รบั ประทาน เช่น เขียว แดง เหลือง ม่วง และส้ม ซ่ึง เปน็ สีที่ไดจ้ ากธรรมชาติที่หาได้ในทอ้ งถ่ิน เชน่ ใบเตย อัญชัน ฟกั ทอง แครอท และเปลือกแกว้ มงั กร หรอื เป็นอีกเทคนิคการทำขนมท่ีเชญิ ชวนให้คนอยากรับประทาน

ข กิตตกิ รรมประกาศ ในการจัดทำ “ บวั ลอยญวนตา้ นโควดิ ” สมาชิกในกลุ่มขอขอบพระคุณรักษาการผอู้ ำนวยการ ยพุ ยงค์ ทิพยน์ าฏย และคณะครูโรงเรยี นบ้านโพธิ์ประสาททุกทา่ น ท่ีใหค้ ำแนะนำตลอดจนข้อเสนอแนะต่างๆ พร้อมทงั้ อำนวยความสะดวกในการใช้ห้องสมุด และหอ้ งคอมพิวเตอรเ์ ป็นแหล่งในการศึกษาค้นควา้ และการ จัดพมิ พ์รปู เลม่ โดยไดร้ บั เชิญวทิ ยากรภมู ปิ ญั ญาท้องถิ่น คณุ วไิ ลวรรณ บญุ มี อยู่ที่41หมู่ 5ตำบลโพธ์ปิ ระสาท อำเภอไพศาลี จังหวดั นครสวรรค์ทม่ี าเปน็ วิทยากรสอนการทำ“บัวลอยญวนต้านโควดิ ”คุณครอู ัญชลี ยอดอุน่ ท่ี ชว่ ยใหค้ ำแนะนำขัน้ ตอนการทำ และจดั ทำรูปเล่มได้อย่างสมบูรณ์ คณะผจู้ ัดทำ“ บัวลอยญวนตา้ นโควิด ”จงึ ขอกราบขอบพระคุณทุกท่านท่ีใหค้ วามรว่ มมอื และ สนบั สนุนในการทำ“ บวั ลอยญวนต้านโควิด ”จนสำเรจ็ ลลุ ว่ งไปดว้ ยดี คณะผจู้ ัดทำ

สารบัญ เร่ือง หนา้ บทคัดย่อ กติ ติกรรมประกาศ 1 บทที่ 1 ประวตั คิ วามเป็นมา 3 บทท่ี 2 เอกสารท่ีเกย่ี วข้อง 17 บทที่ 3 วัตถุดบิ ขัน้ ตอนการทำ

บทท่ี 1 บทนำ บัวลอยญวนตา้ นโควดิ ประวัติความเป็นมา ในสมัยโบราณคนไทยจะทำขนมเฉพาะวาระสำคัญเท่านั้น เป็นต้นว่างานทำบุญ งานแต่ง เทศกาลสำคัญ หรือต้อนรับแขกสำคัญ เพราะขนมบางชนิดจำเป็นต้องใช้กำลังคนอาศัยในการทำพอสมควร ส่วนใหญ่เป็นขนม ประเพณี เปน็ ต้นว่า ขนมงาน เน่ืองในงานแต่งงาน ขนมไทยดง้ั เดิม มสี ่วนผสมคือ แปง้ นำ้ ตาล กะทิ เทา่ นั้น สว่ นขนมทใ่ี ชไ้ ขเ่ ป็นส่วนประกอบ เช่น ทองหยิบ ทองหยอด เม็ดขนุน นั้น มารี กีมาร์ เดอ ปีนา (ท้าวทองกีบม้า) หญิงสาวชาวโปรตุเกส เป็นผู้นำสูตรมาจาก โปรตุเกสขนมไทยที่นิยมทำกันทุกๆภาคของประเทศไทย ในพิธีการต่างๆก็คือขนมจากไข่ และเชื่อกันว่าชื่อและ ลักษณะของขนมนั้นๆ เช่น รับประทานฝอยทอง เพื่อหวังให้อยู่กันยืดยาว มีอายุยืน รับประทานขนมชั้นก็ให้ได้ เลื่อนขน้ั เงินเดือน รับประทานขนมถ้วยฟูกข็ อใหเ้ จรญิ รบั ประทานขนมทองเอกก็ขอให้ได้เปน็ เอก เปน็ ต้น บัวลอยญวน เป็นอาหารหวานประเภทขนมไทย เป็นขนมโบราณเป็นบัวลอยที่มีไส้เค็มอยู่ข้างใน จะมีความหอมเครื่องเทศไทยๆ รับประทานคู่กับน้ำกะทิ จุดเดน่ ของบวั ลอยญวนคือตัวไส้ ซง่ึ มีลักษณะเดียว กับไส้ ขนมเทียน ตัวแป้งสามารถทำได้หลากหลายสีสันน่ารับประทาน เช่น เขียว แดง เหลือง ม่วง และส้ม ซึ่ง เป็นสีท่ีไดจ้ ากธรรมชาติทหี่ าได้ในท้องถ่ิน เช่น ใบเตย อญั ชนั ฟักทอง แครอท และเปลือกแก้วมังกร หรือ เป็นอีกเทคนคิ การทำขนมทเ่ี ชญิ ชวนให้คนอยากรับประทานบัวลอยญวนกเ็ ป็นได้ ความเป็นมาของบัวลอยญวนในประเทศไทยนั้น มาจากวัฒนธรรมในชุมชนญวนเข้ารีตของศาสนาคริสต์ นกิ ายโรมนั คาทอลิกทเ่ี ข้ามาผสมผสานกับชาวคริสตเ์ ช้ือสายโปรตุเกส ทำใหเ้ กดิ ขนมบัวลอยญวนได้ในหลายๆพ้ืนท่ี เช่น อยุธยา จันทบุรี และที่ย่านกะดีจีน (ข้อมูลของดีชุมชนย่านกะดีจีน – คลองสาน Love Kadeejeen- Khlongsan) บัวลอยญวณเป็นขนมหวานที่มีลักษณะเด่น คือตัวไส้จะหอมกลิ่นเครื่องเทศแบบไทยๆ ตัวไส้จะ ประกอบไปด้วย ถ่วั เขียวเลาะเปลือก ( ถวั่ ทอง หรือ ถั่วซกี ) กระเทยี ม พรกิ ไทย และเกลือ ซงึ่ มสี รรพคุณดังน้ี • ถั่วเขียวเลาะเปลือก ( ถั่วทอง หรือ ถั่วซีก ) อุดมไปด้วยแคลเซียมและฟอสฟอรัส ช่วยเสริมสร้าง กระดูกและฟันให้แขง็ แรง ช่วยขบั ร้อนแกอ้ าการรอ้ นในและยังชว่ ยแกก้ ระหายน้ำ • กระเทียม สามารถลดคอเลสเตอรอลในร่างกาย มีฤทธิ์ในการต่อต้านเชื้อแบคทีเรียได้อย่างมี ประสิทธิภาพ มีส่วนชว่ ยกระต้นุ ภูมิค้มุ กันให้รา่ งกายแข็งแรง

2 • พริกไทย มีสรรพคุณในการช่วยดูแลและฟื้นฟูกระตุ้นการทำงานระบบต่าง ๆในร่างกายได้เป็นอย่างดี ทั้งระบบประสาท ระบบยอ่ ยอาหาร กล้ามเนือ้ และกระดกู รวมไปถงึ ระบบไหลเวยี นโลหิตด้วย • เกลือ เกลือบริโภคหรือเกลือโซเดียมคลอไรด์ ส่วนใหญ่จะมีการเสริมไอโอดีนเข้าไป เพื่อเป็นการเพ่ิม คุณคา่ ทางอาหาร การรบั ประทานเกลอื บรโิ ภคทม่ี กี ารเสรมิ ไอโอดีน ชว่ ยปอ้ งกนั การเกดิ โรคคอพอกได้ “บัวลอยญวณ เข้ามาสู่โรงเรียนได้อย่างไร” ชุมชนบ้านโพธิ์ประสาทผู้ปกครองส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ เกษตรกรรม ปลูกพืชผักสวนครัวไว้รับประทานเอง นอกจากนี้ยังมีกล้วย มะพร้าว ฟักทอง แก้วมังกร ถั่วเขียว ใบเตย ดอกอัญชัน ฯลฯ ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่น หาง่าย ปราศจากสารเคมี หลังจากคณะครูออก เยี่ยมบ้านนักเรียนจึงมีความคิดร่วมกันว่า ควรนำวัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่าและได้จัดตั้ง ชมุ นมุ ตามความสนใจของผู้เรยี นดงั นี้ ชุมนุมขนมไทย ชุมนุมเกษตร ชมุ นมุ กฬี า ชมุ นมุ ดนตรี เป็นต้น ชุมนุมขนมไทย ได้เปิดสอนให้กับนักเรียน ตั้งแต่ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.1 - ม.3) ตงั้ แต่ปีพ.ศ. 2556 เป็นต้นมา เชน่ การทำข้ามต้มมดั ประยกุ ต์ ขนมกุ่ยชา่ ย ขนมกล้วย ขา้ วเกรียบสมุนไพรกล้วย ฉาบ กลว้ ยบวชชี บวชเผือก บวชฟกั ทอง ขา้ วโพดควั่ มะกรูดแช่อิ่ม ขนมบัวลอย แลบัวลอยญวณ ใ น ก า ร จัดตัง้ ชมุ นุมขนมไทยโรงเรียนมีวัตถุประสงค์ดงั นี้ 1. เพอื่ ใหน้ กั เรยี นสามารถนำวัตถุดบิ ท่ีมีอยใู่ นท้องถ่นิ มาแปรรปู เพื่อเพม่ิ มูลคา่ 2. เพอื่ ให้นักเรยี นร้จู กั การถนอมอาหาร 3. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนไดใ้ ชเ้ วลาว่างใหเ้ กิดประโยชนส์ งู สดุ 4. เพือ่ สง่ เสริมใหน้ ักเรยี นอนุรกั ษว์ ัฒนธรรมไทยด้านการทำขนมไทย 5. เพื่อใหน้ ักเรียนได้ตอ่ ยอดการทำขนมไทยและสามารถประกอบอาชีพได้ในอนาคต

3 บทท่ี 2 เอกสารที่เกยี่ วขอ้ ง แครอท แครอท ชอื่ สามญั Carrot แครอท ชอ่ื วิทยาศาสตร์ Daucus carota L. จัดอยใู่ นวงศผ์ กั ชี (APIACEAE หรือ UMBELLIFERAE) เป็นพืชในแถบเอเชียตะวันออกและเอเชียกลาง เป็นที่นิยมปลูกและรับประทานทั้งในประเทศและ ตา่ งประเทศ มีหลายขนาดต้งั แตข่ นาดเลก็ เท่าดินสอไปจนถึงขนาดใหญ่ และมีหลากหลายสี เชน่ สีเหลือง สมี ว่ ง แต่ ท่ีนิยมรบั ประทานนั้นจะเปน็ แครอทสสี ม้ และยังจดั เปน็ อาหารเพื่อสุขภาพอีกดว้ ย แครอทอดุ มไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุท่ีมีประโยชน์ เชน่ เบตาแคโรทนี วิตามนิ เอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินซี วิตามินอี ธาตแุ คลเซียม ธาตุโพแทสเซียม ธาตุฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก และยังมสี ารสำคญั คือสาร \"ฟอลคาริ นอล\" (falcarinol) ซึ่งช่วยต่อต้านเซลล์มะเร็ง เป็นต้น สำหรับประโยชน์ของแครอทนั้นที่เด่น ๆ ก็เห็นจะเป็นการ นำมาใช้ประกอบอาหารไดอ้ ย่างหลากหลายเมนู ไม่ว่าจะเป็นของหวานของคาว ทั้งผัด ทอด แกง ต้ม ซุป สลัด ยำ ก็มีแครอทเป็นส่วนประกอบทั้งนั้น และยังมีเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพอย่างน้ำแครอทปั่นอีกด้วย ยังไม่หมดเท่านี้ สรรพคณุ ของแครอทท่ีใชเ้ ปน็ ยารักษาโรคก็ใช้รักษาได้อย่างหลากหลายเชน่ กัน สรรพคุณของแครอท 1. ช่วยบำรงุ สุขภาพผิวให้สดใสเปล่งปลง่ั 2. ชว่ ยป้องกนั เซลล์ผิวไมใ่ ห้ถกู ทำลายไดง้ า่ ยจากมลภาวะแสงแดดต่าง ๆ 3. ช่วยเสริมสรา้ งการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย 4. ชว่ ยบำรุงกระดูก ฟัน เหงอื ก เล็บ ใหแ้ ข็งแรงย่ิงขน้ึ 5. มีสารตอ่ ต้านอนมุ ลู อสิ ระ ซงึ่ มีสว่ นช่วยในการชะลอวยั และการเกิดร้วิ รอยแหง่ วยั 6. ช่วยสรา้ งสร้างภูมิต้านทานโรคของร่างกายให้แข็งแรงย่ิงข้ึน 7. ชว่ ยยับย้ังต่อต้านการเกิดโรคมะเร็ง 8. ช่วยลดระดบั คอเลสเตอรอลในรา่ งกาย 9. ช่วยรักษาโรคความดนั โลหติ สูง 10. ชว่ ยรักษาระดบั นำ้ ตาลในเลือด 11. ช่วยเพม่ิ ประสิทธภิ าพในระบบไหลเวยี นของเลือด

4 12. ชว่ ยบำรงุ เซลลผ์ ิวหนัง 13. ชว่ ยบำรงุ เส้นผม 14. ชว่ ยลดอัตราการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง อัมพฤษ์ อัมพาต 15. ช่วยลดความเสยี่ งจากการเกิดโรคหวั ใจและภาวะหัวใจลม้ เหลว 16. ช่วยบำรงุ และรกั ษาสายตา รกั ษาโรคตาฟาง และต้อกระจก 17. ช่วยรักษาโรคถุงลมโปง่ พองและไทยรอยดเ์ ป็นพิษ 18. ชว่ ยย่อยอาหาร และชว่ ยแก้และบรรเทาท้องผกู 19. แครอทมสี รรพคุณใช้เปน็ ยาขับปสั สาวะ 20. ใช้เป็นยาถา่ ยพยาธไิ ส้เดอื น 21. ช่วยรักษาฝี แผลเนา่ ต่าง ๆ ประโยชน์ของแครอท 1. นิยมนำมาประกอบอาหารทง้ั คาวและหวาน 2. ใช้ทำเป็นนำ้ ผลไมเ้ พือ่ สุขภาพหรือนำ้ แครอท หรือนำมาทำเปน็ เค้กแครอท 3. ในดา้ นความงาม นำนำ้ แครอทผสมมะนาว ทาผิวหน้าบำรุงผิวพรรณ ลดรอยเห่ียวยน่ บนใบหนา้ 4. ใช้เปน็ สว่ นผสมในเครื่องสำอางบางชนดิ เชน่ สบูแ่ ครอท เป็นตน้ ฟกั ทอง ฟักทอง ชอ่ื สามัญ Pumpkin ฟักทอง ชอ่ื วิทยาศาสตร์ Cucurbita moschata Duchesne จัดอย่ใู นวงศแ์ ตง (CUCURBITACEAE) ฟักทองแบ่งออกเป็น 2 ตระกูล ตระกูลแรกก็คือ ตระกูลฟักทองอเมริกัน (Pumpkin) ผลใหญ่ เนื้อยุ่ย และตระกูล สควอช (Squash) ซึ่งได้แก่ฟักทองไทยและฟักทองญี่ปุ่น โดยฟักทองไทยนั้น ผิวของผลขณะยังอ่อนจะเป็นสีเขียว เมื่อแก่แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองสลับเขียว ผิวมีลักษณะขรุขระเล็กน้อย เปลือกจะแข็ง เนื้อด้านในเป็นสี เหลือง พร้อมด้วยเมล็ดสีขาวแบน ๆ ติดอยู่ ฟักทองอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุมากมายที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินบี 3 วิตามินบี 5 วิตามินบี 6 วิตามินซี วิตามินอี ธาตุฟอสฟอรัส ธาตุ แคลเซียม ธาตโุ พแทสเซยี ม ธาตุโซเดียม ธาตแุ มงกานีส ธาตเุ หลก็ ซิงค์ เปน็ ต้น ฟักทองยังเป็นอาหารเพื่อสุขภาพของผู้ที่ต้องการลดน้ำหนักอีกด้วย เพราะฟักทองมีกากใยที่สูงมาก มี แคลอรีและไขมันน้อย จงึ เหมาะกบั ผู้ทีต่ ้องการลดความอ้วนและควบคุมน้ำหนักไดเ้ ป็นอย่างดี เพียงแค่รับประทาน

5 ฟักทองหนึ่งถ้วยหรือ 3 กรัม จะทำให้ร่างกายรู้สึกอิ่มได้นานขึ้น ฟักทอง แม้จะมีประโยชน์ต่อร่างกายอยู่มาก แต่ การรับประทานอยา่ งไมเ่ หมาะสมก็อาจเกดิ โทษได้เช่นกัน เนื่องจากฟักทองนั้นมฤี ทธิ์อุ่น ไม่เหมาะกับผู้ที่กระเพาะ ร้อน เช่น ผ้ทู ี่มักมอี าการกระหายน้ำ ปสั สาวะเหลอื ง ท้องผกู มีแผลในชอ่ งปาก เหงือกบวมเป็นประจำ เป็นต้น ซึ่ง ผทู้ ี่มอี าการเหล่าน้ไี ม่ควรรับประทานฟักทองในปริมาณท่ีมากเกนิ ไปหรือบ่อยเกนิ ไป แมก้ ระทงั่ ในคนปกติเองก็ตาม กไ็ มค่ วรรบั ประทานอย่างไรส้ ติ เพราะอาจจะทำให้เกดิ อาการท้องอืด ท้องเฟอ้ ไมส่ บายท้องได้ สรรพคณุ ของฟกั ทอง 1. ฟกั ทองมีสารต่อตา้ นอนมุ ูลอสิ ระท่ีมีสว่ นช่วยในการชะลอวยั และความแก่ชรา 2. ช่วยฟื้นบำรุงสุขภาพผิวให้เปล่งปล่ังสดใสและช่วยปกป้องผวิ ไม่ให้เห่ียวยน่ 3. ช่วยบำรุงและรักษาสายตา 4. ฟกั ทองมสี ว่ นช่วยบำรงุ สขุ ภาพร่างกาย 5. ช่วยเสรมิ สร้างระบบภมู คิ มุ้ กนั ใหแ้ กร่ ่างกาย 6. นำ้ มันจากเมล็ดฟักทองมสี ว่ นช่วยบำรุงประสาท 7. เมลด็ ฟกั ทองชว่ ยทำให้อารมณด์ ี เพราะมีสารท่ชี ว่ ยในการสร้าง Serotonin ซึง่ มผี ลต่ออารมณ์ 8. มฤี ทธ์ิในการช่วยลดระดบั นำ้ ตาลในเลือด 9. เปน็ อาหารทเ่ี หมาะกับผู้ท่ีต้องการควบคมุ น้ำหนกั หรืออยากลดความอ้วน เพราะมีไขมันน้อย กากใยสงู 10. ฟกั ทองมกี รดโปรไบโอนคิ ซึง่ มสี ว่ นทำให้เซลล์มะเร็งอ่อนแอลง 11. มสี ว่ นชว่ ยปอ้ งกนั และลดความเสย่ี งจากการเกิดโรคมะเรง็ 12. มสี ว่ นชว่ ยป้องกนั การเกิดโรคหลอดเลอื ดหวั ใจและโรคหวั ใจ 13. ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยบรเิ วณข้อเข่า บั้นเอว 14. มีสว่ นชว่ ยป้องกันโรคผิวหนงั 15. เปลือกฟกั ทองมีคุณสมบัติในการกระตุน้ การหล่ังอินซลู นิ ในร่างกาย ซงึ่ ชว่ ยควบคุมระดับน้ำตาลใน เลอื ด ปอ้ งกนั การเกิดโรคเบาหวาน 16. ช่วยฟืน้ ฟรู า่ งกายหลงั ออกกำลงั กายหรือหลงั จากร่างกายทำงานอย่างหนัก และทำใหก้ ล้ามเนือ้ ทำงาน ได้อย่างเตม็ ประสทิ ธิภาพ 17. รากฟักทองนำมาต้มกบั น้ำด่มื ช่วยแก้และบรรเทาอาการไอ 18. ฟังทอกจัดวา่ มีกากใยอาหารสูง ซึ่งมีส่วนช่วยในการขับถ่าย 19. ฟกั ทองมฤี ทธิ์อุ่นซ่ึงจะช่วยยอ่ ยอาหารได้เป็นอย่างดี 20. ช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งในกระเพาะปัสสาวะ 21. มสี ว่ นช่วยในการขบั ปัสสาวะ 22. ช่วยป้องกันการเกดิ โรคนิ่ว 23. ช่วยป้องกันไม่ใหต้ ่อมลกู หมากขยายใหญ่มากขนึ้ 24. ชว่ ยปรบั ระดบั ฮอรโ์ มนเพศชายที่ไดจ้ ากลูกอัณฑะให้อยูใ่ นระดับปกติ 25. ช่วยขบั พยาธติ ัวตดื โดยนำเมล็ดฟักทองประมาณ 50 กรัม นำมาตำให้ละเอียดแลว้ ผสมกับนำ้ ตาล นม และเติมนำ้ ลงไปจนได้ประมาณ 500 มลิ ลิลิตร แลว้ นำมาแบง่ รบั ประทานเป็น 3 คร้งั ทุก ๆ 2 ชั่วโมง 26. ชว่ ยบำรุงตบั และไตให้แข็งแรง

6 27. รากฟักทองเม่ือนำมาต้มดื่มจะชว่ ยถอนพษิ จากแมลงกดั ต่อย ถอนพิษของฝน่ิ ได้ 28. เยอ่ื กลางของผลฟกั ทอง สามารถนำมาใช้พอกแผล แก้อาการฟกช้ำ อาการปวดและอักเสบได้ 29. ใช้รบั ประทานเปน็ อาหารวา่ ง อย่างนำ้ ฟกั ทองคัน้ สด พายฟักทอง 30. นำมาใชใ้ นการประกอบอาหารไดย้ า่ งหลากหลาย เช่น ซุปฟักทอง แกง กินกบั นำ้ พริก เป็นต้น อญั ชัน อญั ชนั ชอ่ื สามัญ Butterfly pea, Blue pea อญั ชนั ชื่อวิทยาศาสตร์ Clitoria ternatea L. จัดอยใู่ นวงศถ์ ่วั (FABACEAE หรอื LEGUMINOSAE) และอย่ใู นวงศ์ ยอ่ ยถ่วั FABOIDEAE (PAPILIONOIDEAE หรอื PAPILIONACEAE) สมุนไพรอญั ชัน มีชือ่ ท้องถน่ิ อ่ืน ๆ วา่ แดงชัน (เชียงใหม)่ , เออื้ งชัน (ภาคเหนือ) เปน็ ตน้ อัญชัน เป็นพืชทีม่ ีต้นกำเนิดในแถบอเมรกิ าใต้ ปลูกทั่วไปในเขตร้อน ลักษณะของดอกอัญชนั จะมีสีขาว สี ฟ้า สมี ่วง สว่ นตรงกลางดอกจะมสี เี หลือง และรปู ทรงคล้ายหอยเชลล์ มสี รรพคุณที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะ มีสารที่ชื่อว่า \"แอนโทไซยานิน\" (Anthocyanin) ซึ่งมีหน้าที่ไปช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ทำให้เลือดไป เลี้ยงส่วนต่าง ๆ ได้ดีมากขึ้น เช่น ไปเลี้ยงบริเวณรากผม ซึ่งช่วยทำให้ผมดกดำ เงางาม หรือไปเลี้ยงบริเวณดวงตา จงึ ช่วยบำรงุ สายตาไปด้วยในตวั หรือไปเลย้ี งบรเิ วณปลายน้ิวมือ ซง่ึ กจ็ ะชว่ ยแก้อาการเหน็บชาได้ดว้ ย และท่ีสำคัญ สารน้ียังมคี วามโดดเด่นที่ใครหลาย ๆ คนยงั ไมท่ ราบ นัน่ กค็ อื ชว่ ยลดความเส่ียงของการเกดิ เส้นเลือดอดุ ตันได้ และ การ \"กินดอกอัญชันทุกวัน...วันละหนึ่งดอก\" จะช่วยป้องกันโรคเส้นเลือดสมองตีบได้อีกด้วยเนื่องจากดอกอัญชัน นั้นมีฤทธิ์ในการละลายลิ่มเลือด สำหรับผู้มีเลือดจางห้ามรับประทานดอกอัญชันเด็ดขาด หรืออาหารเครื่องดื่มท่ี ยอ้ มสีด้วยอญั ชันกไ็ มค่ วรรบั ประทานบ่อย ๆ สรรพคุณของอญั ชนั 1. น้ำอญั ชนั มสี ่วนช่วยต่อตา้ นอนุมลู อิสระในรา่ งกาย 2. เคร่ืองด่ืมนำ้ อัญชนั ชว่ ยเสรมิ สรา้ งภมู ติ ้านทานให้ร่างกายและเพิ่มพลงั งานใหร้ ่างกาย

7 3. มีสว่ นช่วยในการชะลอวัยและรวิ้ รอยแหง่ วยั 4. ชดอกชมีส่วนชว่ ยในการบำรงุ สมอง เพิ่มการไหลเวยี นเลือด 5. ดอกอัญชนั มีฤทธ์ิในการละลายลมิ่ เลือด 6. ชว่ ยปอ้ งกันโรคเส้นเลอื ดสมองตีบ 7. ช่วยรกั ษาอาการผมรว่ ง (ดอก) 8. อัญชันทาค้วิ ทาหัว ใชเ้ ปน็ ยาปลูกผม ปลกู ขนช่วยให้ดกดำเงางามย่งิ ข้ึน (น้ำคั้นจากดอก) 9. ช่วยลดความเสีย่ งจากการเกิดเสน้ เลือดอดุ ตัน 10. ชว่ ยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหวั ใจและหลอดเลือดหวั ใจอดุ ตัน 11. ชว่ ยลดความเสย่ี งจากการเกิดโรคมะเรง็ ดว้ ยสารต้านอนมุ ูลอิสระ 12. ชว่ ยลดระดบั น้ำตาลในเลือดของผปู้ ่วยท่เี ปน็ โรคเบาหวาน 13. อญั ชนั มีคุณสมบตั ิในการชว่ ยล้างสารพิษและของเสียออกจากรา่ งกาย 14. ช่วยบำรุงสายตา แกอ้ าการตาฟาง ตาแฉะ (นำ้ คั้นจากดอกสดและใบสด) 15. ช่วยป้องกันโรคตอ้ กระจก ต้อหิน ตาเส่อื มจากโรคเบาหวาน (ดอก) 16. ช่วยเพ่ิมความสามารถในการมองเหน็ ให้ดยี ่ิงขนึ้ 17. นำรากไปถกู ับนำ้ ฝน นำมาใช้หยอดตาและหู (ราก) 18. นำมาถูฟนั แก้อาการปวดฟนั และทำให้ฟันแข็งแรง (ราก) 19. ใช้เปน็ ยาระบาย แต่อาจทำให้คลืน่ ไส้อาเจียนได้ (เมล็ด) 20. ใชร้ ากปรุงเป็นยาขบั ปสั สาวะ (ราก,ใบ) 21. แก้อาการปัสสาวะพิการ 22. ใช้แกอ้ าการฟกช้ำ (ดอก) 23. ชว่ ยปอ้ งกันและแก้อาการเหน็บชาตามนิ้วมอื นิ้วเท้า 24. นำมาทำเป็นเครอื่ งดม่ื น้ำอญั ชันเพ่ือใช้ดับกระหาย 25. ดอกอัญชนั ตากแห้งสามารถนำมาชงดื่มแทนน้ำชาได้เหมือนกนั 26. ดอกอญั ชนั นำมารบั ประทานเป็นผัก เช่น นำมาจม้ิ นำ้ พริกสด ๆ หรือนำมาชบุ แปง้ ทอดกไ็ ด้ 27. นำ้ ดอกอญั ชนั นำมาใชท้ ำเปน็ สีผสมอาหารโดยให้สีม่วง เชน่ ขนมดอกอัญชนั ขา้ วดอกอัญชนั (ดอก) 28. ชว่ ยปลูกผมทำให้ผมดกดำขนึ้ (ดอก) 29. ใช้เป็นส่วนผสมในผลติ ภณั ฑต์ ่าง ๆ อยา่ ง ครีมนวดผม ยาสระผม เป็นต้น 30. นิยมนำมาปลูกไว้ตามรัว้ บ้านเพือ่ ความสวยงาม

8 ใบเตย เตย หรอื เตยหอม ชือ่ สามัญ Pandan leaves, Fragrant pandan, Pandom wangi เตย ชอื่ วทิ ยาศาสตร์ Pandanus amaryllifolius Roxb. (ชอ่ื พ้องวทิ ยาศาสตร์ Pandanus odorus Ridl.) จัดอยู่ ในวงศ์เตยทะเล (PANDANACEAE) สมนุ ไพรเตย มีช่อื ท้องถน่ิ อ่นื ๆ วา่ ใบสม้ มา่ (ระนอง), ส้มตะเลงเครง (ตาก), ส้มปู (แม่ฮ่องสอน), ส้มพอดี ผกั เก็ง เค็ง (ภาคเหนือ) เปน็ ตน้ ต้นเตยหอม จัดเป็นไม้ยืนต้นพุ่มเล็ก ขึ้นเป็นกอ มีใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับเวียนเป็นเกลียวจนถึงยอดใบ ลักษณะของใบเป็นทางยาว สีเขียวเป็นมัน ใบค่อนข้างแข็ง มีขอบใบเรียบ เราสามารถนำใบเตยมาใช้ได้ทั้งใบสด และใบแหง้ ในใบเตยจะมีกลนิ่ หอมของน้ำมนั หอมระเหย (Fragrant screw pine) โดยกลนิ่ หอมของใบเตยน้ันมาก จากสารเคมีที่ชื่อว่า 2-acetyl-1-pyrroline ซึ่งเป็นกลิ่นเดียวกันกับที่ได้ใน ข้าวหอมมะลิ ขนมปังขาว และดอก ชมนาด นอกจากนี้ใบเตยยังประกอบด้วยวิตามินและแร่ธาตุสำคัญอีกหลายชนิด โดยใบเตยหอม 100 กรัมนั้นจะ มีเบต้าแคโรทีน 3 ไมโครกรัม, วิตามินซี 8 มิลลิกรัม, วิตามินบี 2 0.2 มิลลิกรัม, วิตามินบี 3 1.2 มิลลิกรัม, ธาตุ แคลเซยี ม 124 มิลลกิ รัม, ธาตุเหล็ก 0.1 มิลลิกรัม, ธาตุฟอสฟอรัส 27 มิลลกิ รมั นอกจากนย้ี ังมีคาร์โบไฮเดรต 4.6 กรัม, โปรตีน 1.9 กรัม และให้พลังงานถึง 35 กิโล ใบเตยเป็นพืชที่คนไทยทุกคนต่างก็รู้จักกันดี เนื่องจากมีการ นำมาใช้กันอย่างหลากหลายตั้งแตส่ มยั โบราณแล้ว โดยเฉพาะอย่างย่ิงการนำมาปรุงแต่งอาหารอย่างขนมไทยให้มี กลิน่ หอม อรอ่ ย และยงั ให้สสี นั นา่ รับประทานอีกด้วย ประโยชนข์ องใบเตย 1. ชว่ ยบำรุงหวั ใจใหช้ มุ่ ชน่ื และช่วยลดอตั ราการเตน้ ของหวั ใจ (น้ำใบเตย) 2. การดื่มนำ้ ใบเตยจะช่วยดบั กระหายคลายร้อนได้เปน็ อยา่ งดี เพราะใบเตยมีกลนิ่ หอมเยน็ ด่ืมแล้วจงึ รู้สึก สดชนื่ ผ่อนคลาย 3. รสหวานเยน็ ของใบเตยชว่ ยชกู ำลังได้ 4. การดื่มนำ้ ใบเตยชว่ ยแกอ้ าการอ่อนเพลียของรา่ งกายได้ 5. ชว่ ยปรับสมดุลในรา่ งกาย 6. ผ้ทู ่มี ีธาตเุ จา้ เรอื นเปน็ ธาตุไฟน้ัน การรับประทานอาหารทปี่ รุงจากใบเตยจะช่วยทำใหร้ ู้สึกเยน็ สบายสด ช่ืนได้

9 7. ช่วยรกั ษาโรคเบาหวาน ชว่ ยควบคมุ ระดบั น้ำตาลในเลือด ซ่ึงตามตำรับยาไทยไดม้ ีการนำใบเตยหอม 32 ใบ, ใบของตน้ สกั 9 ใบ นำมาห่ันตากแดด แลว้ นำมาชงเปน็ ชาด่ืมอยา่ งน้อย 1 เดือน หรอื จะใชร้ าก ประมาณ 1 กำมือนำมาต้มกับน้ำดืม่ เชา้ เยน็ ก็ไดเ้ หมือนกัน (ใบ, ราก) 8. ช่วยลดความดันโลหติ (สารสกัดน้ำจากใบเตย) 9. ชว่ ยป้องกนั การแข็งตวั ของหลอดเลอื ด 10. ชว่ ยบรรเทาอาการอาการและดับพิษไขไ้ ด้ 11. ชว่ ยดบั พิษร้อนภายในได้เป็นอย่างดี 12. ใช้รกั ษาโรคหดื (ใบ) 13. ใชเ้ ป็นยาแก้กระษยั (ต้น, ราก) 14. ใชเ้ ปน็ ยาขับปัสสาวะด้วยการใช้ตน้ 1 ตน้ หรอื จะใช้รากคร่ึงกำมือก็ได้ นำมาต้มกับนำ้ ดืม่ (ราก, ตน้ ) 15. ใช้รกั ษาโรคหดั ได้ 16. ใบเตยสดนำมาตำใชพ้ อกรกั ษาโรคผิวหนงั ได้ 17. มกี ารนำใบเตยมาใช้แต่งกล่ินอาหารอยา่ งหลากหลาย ไมว่ า่ จะเปน็ ของหวานตา่ ง ๆ อยา่ งเช่น ขนม ลอดช่อง ขนมช้ัน รวมไปถงึ เค้กและสลัด เป็นตน้ 18. มีการนำใบเตยมาทุบพอแตก นำไปใสก่ ้นลังถึงสำหรับน่งึ ขนม จะทำให้ขนมทีส่ ุกแล้วมีกล่ินหอมนา่ รบั ประทานมาก 19. ใชใ้ บเตยรองกน้ หวดสำหรบั นึ่งข้าวเหนยี ว เมอื่ ข้าวสุกแลว้ จะทำให้มีกลน่ิ หอมมาก 20. สเี ขียวของใบเตยเปน็ สีของคลอโรฟลิ ล์ สามารถนำมาใช้แต่งสีขนมได้ 21. ใชใ้ บเตยสดใส่ลงไปในน้ำมนั ที่ใชแ้ ลว้ ตงั้ ไฟให้ร้อนแลว้ คอ่ ยตักใบเตยขน้ึ จะทำใหน้ ำ้ มนั ไม่มกี ลิ่นเหมน็ หนื ทำให้น้ำมนั ที่ใช้ทอดมีกล่ินเหมือนนำ้ มันใหม่ 22. ประโยชน์ของใบเตยกับการนำมาใชท้ ำเป็นทรีตเมนตส์ ูตรบำรุงผิวหน้า ด้วยการใชใ้ บเตยล้างสะอาด หั่นเป็นชิน้ เล็ก ๆ นำมาปั่นรวมกบั นำ้ สะอาดจนละเอียด จะได้ครีมขน้ เหนียวแลว้ นำมาพอกหนา้ ทิ้งไว้ ประมาณ 20 นาที

10 เปลอื กแก้วมงั กร เปลือกแก้วมงั กรใช้ทำบรชั ออนได้ ใชก้ ินชะลอแก่ป้องกันสมองเสื่อมกด็ ีเป็นท่รี ู้ๆ กนั ว่าสารต้านอนุมูล อิสระมีส่วนช่วยยับยั้งเซลล์ป้องกันริ้วรอยอันเกิดก่อน วัย และเจ้าเปลือกแก้วมังกรที่หลายๆ คนมองข้ามนี่แหละ อุดมไปด้วยสารอาหารชนิดน้ี อีกทงั้ ยงั ช่วยป้องกันโรคสมองเส่ือมอีกดว้ ยนะ โดยปกตแิ ลว้ เราทานแก้วมังกรเฉพาะ เนื้อแล้วโยนเปลือกทิ้งไป แต่อ๊ะ! เดี๋ยวก่อน! มีงานวิจัยมากมายที่ค้นพบคุณค่าสารอาหารในแก้วมังกร ทั้งอุปโภค บริโภค ประโยชนข์ องเปลอื กแก้วมังกร 1. ใช้สแี กว้ มังกรยอ้ มเซลลท์ างวทิ ยาศาสตร์เป็นเร่ืองท่ีนา่ ดีใจมาก เม่ือสจี ากเปลือกแกว้ มังกร สามารถนำไป ย้อมเซลลใ์ นกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรไ์ ด้ โดยนอ้ งเมย์ทดลองนำไปย้อมพืชใบเลย้ี งเดี่ยว-เลยี้ งคู่ อนาคตอาจ นำไปใช้ในหอ้ งแล็ปและอาจทำการยอ้ มอวยั วะภายในเพื่อตรวจหาโรคทดแทน การใช้สสี ังเคราะห์ทนี่ ำเขา้ จาก ตา่ งประเทศอีกดว้ ย 2. ใช้เปน็ ส่วนผสมในเครื่องสำอางประทินผิว ขณะนกี้ ำลังอย่ใู นกระบวนการทดลองเพื่อให้สีคงความเข้มข้น เม่ืออยู่ในส่วนผสมที่ เป็นน้ำหรือนำ้ มนั มากๆ เน่ืองจากการทดลองท่ผี ่านมาทำใหส้ ีจากแก้วมงั กรซีดลงกลายเปน็ สี ชมพูไม่คง ความเขม้ ข้นของสีไวด้ งั เดิม แต่คาดวา่ น่าจะทำหารวิจยั สำเรจ็ และอาจต่อยอดใช้เป็นสผี สมใน โลชัน่ เจ ลอาบน้ำ ครีม เจล เปน็ ต้นกนิ ป้องกนั แก่ – สมองเสื่อมรู้ กนั หรอื ไมว่ า่ เปลือกแกว้ มังกรอดุ มไปดว้ ยวิตามินและแร่ ธาตุ ทมี่ คี ณุ ค่าทางโภชนาการสูง หนงึ่ ในนน้ั คือสารแอนโทไซนานิน ซ่งึ เปน็ สารตา้ นอนุมูลอิสระ มีประสิทธภิ าพสูง กว่าเบตา้ แคโรทีน 10 เท่า ชว่ ยตา้ นออกซิเดชน่ั ป้องกนั อนุมูอิสระ ชะลอความแก่ และป้องกันสมองเส่ือม รวมถึง โรคอัลไซเมอร์อีกดว้ ยนอกจากนส้ี ารแอนโทไซยานิ นยังชว่ ยสร้างความยดื หยุน่ ของผนังหลอดเลอื ด ปกป้องผนงั หลอกเลอื ดแดง ลดความดัน บำรุงผิวใหก้ ระจ่างใสไรร้ อยด่างดำ ป้องกันการอกั เสบและอาการแพ้ บำรุงขอ้ ต่อให้มี ความยดื หยุ่น และบำรงุ สายตาต้านรงั สี ควบคุมน้ำหนักเป็นตน้ 3. ใช้แทนสผี สมอาหาร เป็นเรื่องทด่ี ีมากๆ เลยล่ะ เมอื่ เราไมต่ ้องใชส้ สี ังเคราะห์ในการทำขนมนมเนยอกี ต่อไป เมื่อเรากวนแปง้ ผสมเปลอื กแก้วมงั กรให้แห้ง บดเป็นผงพร้อมใชง้ าน จากนัน้ เราก็นำไปละลายในน้ำเพียง เล็กนอ้ ยกจ็ ะได้สีผสมอาหารจากธรรมชาติแล้ว ละ่ ซง่ึ ปัจจุบันชาวบ้าน อ. ดอยสะเก็ด ไดน้ ำสีจากแกว้ มังกรไปทำ ขนมปุยฝา้ ย ทบั ทิมกรอบ ว้นุ ซาหรม่ิ ปุยฝ้าย ขนมชัน้ เปน็ ต้น

11 กระเทยี ม กระเทยี ม ถือเปน็ พืชตระกลู เดยี วกับหัวหอมซง่ึ ถูกนำมาใช้อย่างแพรห่ ลาย มีคณุ สมบตั ิหลากหลาย ทำอาหารก็ อร่อย รวมถงึ ไดร้ ับการพสิ จู น์แล้วว่าสง่ ผลดีต่อสุขภาพ วันนี้ เราขอพาคณุ ไปทำความร้จู กั กบั กระเทียมใหม้ ากขนึ้ เพ่อื จะได้ใช้ประโยชน์ได้อย่างเหมาะสม ประโยชน์ของกระเทยี ม กระเทียมเป็นทร่ี ูจ้ ักกันมาเกือบ 6,000 ปแี ล้ว เปน็ ทัง้ เครอื่ งเทศและสมุนไพร อาหารไทยจำนวนมากกต็ ้อง ใชก้ ระเทียมเปน็ ส่วนประกอบสำคญั ประเทศอนื่ ๆ ก็เชน่ เดียวกัน คุณสมบัติของกระเทยี มคอื เพ่ิมรสชาติอาหารให้ อร่อย เข้มขน้ มากขึ้น กล่ินหอม นอกจากน้ี กระเทียมยังถือวา่ เป็นพชื ทม่ี ีสรรพคุณทางยา ชว่ ยปรับสมดุลของ รา่ งกาย บรรเทาอาการและรักษาโรคไดห้ ลากหลาย กระเทียมมสี รรพคณุ ในการชว่ ยขับลม เสริมภมู ิตา้ นทานของ ร่างกาย สามารถฆ่าเช้อื โรคตา่ งๆ เช่น เชือ้ รา เชอื้ แบคทีเรยี รักษาโรคบดิ แก้ท้องอดื ท้องเฟ้อ ชว่ ยขบั เสมหะ แก้หวดั รวมไปถงึ ชว่ ยลดความดันโลหิต ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ ชว่ ยเพมิ่ การไหลเวยี นของเลอื ด นอกจากนีย้ ังชว่ ยลด โคเลสเตอรอล ไขมัน และน้ำตาลในเลือด กระเทียมยังประกอบด้วยสารอาหารที่มีประโยชนห์ ลายอย่าง ได้แก่ โพแทสเซยี ม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก วิตามินซี วติ ามินบี แคลเซียม แมงกานีส รวมถึงซลี เี นียม และแอนตี้ออกซิแดนทห์ รือท่ีเรียกวา่ สารตา้ นอนุมลู อิสระ ท่สี ำคญั กระเทยี มยงั มีสารประกอบของกำมะถนั ทช่ี ื่อวา่ อัลลซิ นิ ซ่ึงช่วยยบั ย้งั สารกอ่ มะเรง็ ชว่ ยป้องกนั การเกิด เซลล์มะเรง็ งานวจิ ยั ของสหรัฐฯ ทำการวิจยั ในหญงิ วัยกลางคนจำนวน 40,000 กว่าคน พบวา่ หญงิ ท่รี ับประทาน กระเทยี ม ผกั และผลไม้เป็นประจำ มีแนวโน้มที่จะลดอตั ราการเกิดมะเร็งลำไสใ้ หญ่ไดถ้ ึง 35 เปอร์เซ็นต์ นักวิจยั ได้ ศกึ ษาเพิ่มเติมว่าเราควรรบั ประทานกระเทยี มวนั ละเทา่ ไหร่ และผลทไี่ ดก้ ค็ ือ 2-5 กลบี ต่อวนั และควรรับประทาน กระเทยี มสดๆ เพราะจะให้ประโยชน์ได้ดีกวา่ กระเทียมทผี่ า่ นความรอ้ นแล้ว

12 พริกไทย พรกิ ไทย ชอ่ื สามญั Pepper พรกิ ไทย ชื่อวทิ ยาศาสตร์ Piper nigrum L. จดั อยู่ในวงศ์พรกิ ไทย (PIPERACEAE) พรกิ ไทย มีช่ือท้องถนิ่ อ่ืน ๆ ว่า พรกิ ขี้นก, พรกิ ไทยดำ, พริกไทยขาว, พรกิ ไทยล่อน, พริกนอ้ ย (ภาคเหนือ), พริก (ใต)้ เป็นตน้ ลกั ษณะพริกไทย ตน้ พริกไทยเปน็ ต้นไม้ทม่ี ีอายุยืน จดั อยูใ่ นประเภทไม้เล้อื ย สูงประมาณ 5 เมตร ลักษณะ ของลำต้นจะเป็นข้อ ๆ ลักษณะของใบพริกไทยจะมสี ีเขยี วสด ใบใหญค่ ลา้ ยใบโพ ส่วนลกั ษณะของดอกพริกไทยจะ มีขนาดเล็ก จะออกช่อตรงข้อของลำต้น มีลักษณะเป็นพวง ซึ่งจะมีเมล็ดกลม ๆ ติดกันอยู่เป็นพวง มีถิ่นกำเนิดใน ประเทศอินเดีย บริเวณเทือกเขาทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ สำหรับบ้านเราพริกไทยถือเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ ชนิดหนึ่ง โดยนิยมปลูกพริกไทยกนั มากในจังหวดั จันทบุรี ตราด และระยองสายพันธุ์พริกไทย พริกไทยที่นิยมปลูก ในบ้านเรามอี ยู่ 6 สายพันธ์ุ ไดแ้ ก่ พนั ธุใ์ บหนา พนั ธุบ์ ้านแก้ว พนั ธ์ุปรางถี่ธรรมดา พันธ์ุปรางถ่หี ยิก พันธ์ุควายขวิด และสายพันธุ์คุชชิ่ง สมุนไพรพริกไทย เป็นพืชที่มีผลเป็นพวงเม็ดขนาดเล็ก จัดเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยา และป็นราชาแห่งเครื่องเทศที่มีรสชาติเผ็ดร้อน สามารถนำมาทำเป็นพริกไทยแห้งไว้ใช้เป็นเครื่องปรุงในการ ประกอบอาหาร ถ้าเป็นแบบแห้งทั้งเปลือกจะเป็น พริกไทย หรือ Black Pepper (เพราะมีผงของเปลือกสีดำปน อยู่) แต่ถ้าลอกเปลือกออกก่อนทำเปน็ ผงก็จะได้เป็น พริกไทยขาว หรือ White Pepper (พริกไทยล่อน) เนื่องจาก พริกไทยมีปริมาณน้ำในแต่ละเม็ดน้อยมาก จึงไม่ค่อยขึ้นรา ซึ่งวิธีการเก็บรักษาก็ง่าย ๆ เพียงแค่เก็บไว้ในโหลแก้ว ให้มิดชิด ส่วนพริกไทยป่นก็ควรบดเก็บแต่นอ้ ยในภาชนะที่แห้งสนิทและปิดให้มิดชิดเช่นกัน สำหรับสรรพคุณทาง ยา พริกไทยดำจะมีสรรพคุณทางยาที่มากกวา่ พริกไทยล่อน (พริกไทยขาว) โดยเฉพาะสรรพคุณที่นำมาใช้ปรุงเป็น ยาอายุวัฒนะ สำหรับบุคคลทว่ั ไปไม่ควรรับประทานพริกไทยในปริมาณท่ีมากจนเกินไปเพราะอาจจะทำให้เกิดโทษ ได้ และสำหรบั ผู้ที่ป่วยเป็นโรคตา มอี าการเจ็บคอก็ไม่ควรรับประทานพริกไทย รวมไปถึงผู้ท่ีเป็นโรคริดสีดวงทวาร ก็ไมค่ วรรับประทานมากเกินไปอาจจะทำให้อาการของริดสีดวงทวารกำเริบได้

13 ประโยชนข์ องพรกิ ไทย 1. เมล็ดพรกิ ไทยมีสารฟนี อลิกและสารพิเพอรีน ซ่งึ ช่วยต่อต้านอนมุ ูลอสิ ระ (เมล็ด) 2. เมลด็ พริกไทยมีสารพิเพอรีน (Piperine) ซงึ่ เปน็ สารอลั คาลอยด์ทีม่ สี ว่ นช่วยรกั ษาและป้องกนั การเกิด โรคอลั ไซเมอร์ในผสู้ งู อายไุ ด้ (อา้ งองิ : รศ.ดร.อรุณศรี ปรเี ปรม อาจารย์จากคณะเภสชั ศาสตร์) (เมลด็ ) 3. ช่วยปอ้ งกนั และตอ่ ตา้ นสารก่อมะเร็ง ชว่ ยเร่งการทำงานของตบั ให้ทำลายสารพษิ ได้มากข้ึน (เมล็ด) 4. เมล็ดพรกิ ไทยมีฤทธิใ์ นการชว่ ยกระตนุ้ ประสาท (เมล็ด) 5. ชว่ ยแก้โรคลมบ้าหมหู รอื ลมชักได้ (เมล็ด) 6. ช่วยบำรุงธาตุในรา่ งกาย (เมล็ด) 7. ชว่ ยทำให้เจริญอาหาร ทำให้ล้ินของผู้สูงอายรุ ับรสได้ดีย่ิงข้ึน 8. ชว่ ยบรรเทาอาการนอนไมห่ ลับ (เมล็ด) 9. ชว่ ยเพม่ิ ความอบอ่นุ ให้กับร่างกายและเสรมิ ภูมิต้านทานไปดว้ ยในตัว (เมล็ด) 10. ช่วยแก้ตาแดงเน่ืองจากความดนั โลหติ สงู (ดอก) 11. ชว่ ยระงบั อาเจยี น (ดอก) 12. ชว่ ยแก้อาการปวดฟนั ดว้ ยการใชพ้ ริกไทย พริกหาง นำมาบดเป็นผงผสมยาข้ผี ึ้ง แลว้ ป้ันเปน็ ก้อนเล็ก ๆ นำมาใช้อดุ ฟันตรงบริเวณที่ปวด (เมล็ด) 13. ช่วยขับเสมหะ เปดิ คอใหโ้ ล่งข้ึน (เมลด็ ) 14. ช่วยแก้เสมหะในทรวงอก แก้ลมพรรดกึ (เถา) 15. ชว่ ยบรรเทาอาการและแกอ้ าการไอ หอบหืด สะอึก (เมลด็ ) 16. ชว่ ยแกอ้ ติสารหรืออาการลงแดง (เถา) 17. ช่วยแกอ้ าการวงิ เวียนศรี ษะ (ราก) 18. ชว่ ยแก้หวัดและลดไข้ (เมลด็ ) 19. ช่วยแก้ไข้เรื้อรงั ด้วยการใชพ้ รกิ ไทยดำ ใบบวั บกแห้ง ใบกะเพราแหง้ อยา่ งละเทา่ ๆ กนั นำมาบดเปน็ ผง ป้นั เปน็ เม็ดเลก็ ๆ กนิ ครงั้ ละ 1 เมด็ เชา้ และเยน็ 20. ชว่ ยเพ่ิมการไหลเวยี นของโลหติ ชว่ ยเพมิ่ การสูบฉดี โลหิตเข้าใจ (เมล็ด) 21. พริกไทยดำสามารถชว่ ยละลายลิม่ เลือดและลดการจับตัวเป็นก้อนได้ (อ้างอิง : The central food technological research institute) 22. ชว่ ยกระตุ้นการขับเหง่อื ออกจากร่างกาย เมือ่ เหงื่อระเหยออกจากผวิ แลว้ จะช่วยทำให้รา่ งกายรูส้ ึกเยน็ สบายมากยิ่งขนึ้ (เมล็ด) 23. พรกิ ไทยดําชว่ ยรักษาโรคกระเพาะและลำไส้ 24. ชว่ ยแกอ้ าการปวดมวนท้อง (ใบ, ราก) 25. ช่วยรักษาอาการท้องร่วงอย่างรนุ แรงและทอ้ งเดนิ หลาย ๆ ครงั้ (เถา) 26. ช่วยลดการเกดิ ก๊าซในระบบทางเดินอาหาร จงึ ช่วยแก้อาการจกุ เสยี ด แนน่ ท้อง ทอ้ งอืดท้องเฟ้อ (ใบ, เมลด็ ) 27. ชว่ ยแกล้ มอัมพฤกษ์ ขบั ลมในกระเพาะ (ใบ,เมล็ด,ราก)

14 28. ช่วยกระตนุ้ การไหลของนำ้ ลายและน้ำย่อยในกระเพาะ ชว่ ยในการย่อยอาหาร แกอ้ าการอาหารไม่ยอ่ ย ช่วยย่อยสารพิษตกค้างท่ีไมส่ ามารถย่อยได้ (เมลด็ , ราก) 29. ชว่ ยทำใหร้ ะบบการย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น (ดอก) 30. ชว่ ยบรรเทาหรือผ่อนคลายอาการไม่สบายจากอาหารเป็นพิษจากอาหารทะเลและเนื้อสัตว์ตา่ ง ๆ (ดอก) 31. ช่วยขบั ปัสสาวะ (เมลด็ ) 32. ชว่ ยแกร้ ะดูขาว (เมล็ด) 33. ช่วยแก้อาการอักเสบและโรคอืน่ ๆ (พริกไทยดำ) 34. แก้ตะขาบกดั ดว้ ยการใชผ้ งพรกิ ไทยโรยบริเวณแผลที่ถกู กดั (เมล็ด) 35. ช่วยรักษาอาการเมื่อยขบ เป็นเหน็บชาง่ายในช่วงฤดูฝนหรือฤดูหนาว โดยใช้พริกไทย น้ำกะทิ และไข่ ไก่ ตใี หเ้ ข้ากันแล้วตนุ๋ จนสุก และนำพรกิ ไทยขาวเข้าเครื่องยากับเปลือกไข่ไก่ นำไปผิงไฟให้เหลือง แล้ว นำมาบดเปน็ ผงผสมกบั นำ้ ตม้ สกุ และยังชว่ ยรักษาอาการชกั จากการขาดแคลเซยี มได้อกี ดว้ ย 36. รกั ษากระดูกหัก ดว้ ยการใช้พริกไทย 5 เมล็ด เปลอื กต้นของสบขู่ าว และต้นส้มกบ นำมาตำผสมเหลา้ ขาวแลว้ ผดั ใหอ้ ุ่น พอกใหห้ นา และใช้ไม้พนั ผ้าให้แนน่ 37. ใช้ทำเป็นยาแก้ผอมแห้งแรงน้อย ด้วยการใชพ้ ริกไทยขาว ข้าวสารค่วั เกลอื ทะเล อย่างละเท่า ๆ กัน นำมาบดจนเป็นผงและปนั้ ผสมกับน้ำผึ้ง ขนาดเทา่ เมล็ดพทุ รา รบั ประทานก่อนอาหารเช้า เย็น และ กอ่ นนอน ครัง้ ละ 1 เมด็ จะช่วยทำให้สุขภาพอนามัยดีขน้ึ ภายในเวลาไม่เกนิ 3 เดือน 38. พริกไทยเป็นอาหารท่ีเหมาะสำหรบั คณุ แม่มอื ใหม่ เพราะช่วยทำให้นำ้ นมของแมเ่ พ่ิมข้ึน (อา้ งองิ : ภญ. ผกากรอง ขวัญข้าว เภสชั กรระดับ 6 รพ.เจา้ พระยาอภัยภูเบศร) 39. พรกิ ไทยเป็นอาหารที่เหมาะอยา่ งมากสำหรับคนธาตเุ จ้าเรือนเป็นธาตลุ ม (พฤษภาคม-กรกฎาคม) ซ่ึง จะช่วยป้องกนั การเจ็บปว่ ยตา่ ง ๆ ได้ 40. ช่วยทำให้ผวิ สวย ดว้ ยการใชพ้ ริกไทย ขมนิ้ อ้อย กระชาย แหว้ หมู นำมาทบุ แล้วดองด้วยน้ำผึ้ง นำมา รับประทานก่อนนอนทุกวัน จะชว่ ยทำให้ผิวสวยใสมากยงิ่ ขึ้น 41. พริกไทยมีวติ ามินซสี งู ช่วยปกปอ้ งผิวจากการถกู คกุ คามจากแสงแดด 42. ชว่ ยป้องกนั การหลบั ใน เมื่อขับรถเหนือ่ ย ๆ หรือง่วงนอน การได้กล่นิ ของพริกไทยจะช่วยทำใหร้ ้สู กึ ตืน่ ตัวมากยิง่ ขน้ึ 43. นำ้ มันพริกไทยสามารถช่วยลดนำ้ หนักตวั ได้ และยงั สามารถใชน้ วดสว่ นท่ีต้องการลดได้ 44. สูตรสมนุ ไพรหลายชนิดทีน่ ยิ มนำมาปรุงเปน็ ยาอายวุ ฒั นะ มักมพี ริกไทยรวมอยู่ดว้ ย 45. พรกิ ไทยดำมสี รรพคุณชว่ ยต่อต้านความอ้วน เพราะมสี ารพเิ พอรนี ท่ีมีรสฉนุ และเผ็ดร้อน จึงชว่ ย ขัดขวางไมใ่ ห้เซลลไ์ ขมนั ใหมก่ ่อตวั ขึ้น 46. เมล็ดพรกิ ไทยดำและพริกไทยขาว นยิ มนำมาใชท้ ำเปน็ เคร่ืองเทศเพอ่ื ใช้แต่งกลนิ่ อาหาร ทำให้อาหาร นา่ รับประทานมากยงิ่ ขึน้ (เมลด็ พริกไทย) 47. พริกไทยอ่อนชว่ ยดบั กลิ่นคาวของเน้ือสัตว์ในอาหารได้ เชน่ ผักเผด็ ปลาดุก ผดั เผด็ หมูปา่ 48. พริกไทยชว่ ยถนอมอาหารประเภทเนอื้ สตั ว์ต่าง ๆ ให้เกบ็ ไวไ้ ดน้ านยิง่ ข้ึน

15 49. นำ้ มนั หอมระเหยจากพรกิ ไทยช่วยรักษาผ้ทู ี่ติดบุหร่ี โดยจะชว่ ยลดความอยากและลดความหงุดหงดิ ลง ได้ 50. ในปัจจุบันพริกไทยดำได้ถกู นำมาสกัดเป็นนำ้ มันหอมระเหย (Black pepper oil) ซง่ึ มคี ณุ สมบัติฆ่าเชื้อ แบคทีเรีย ต้านพิษต่าง ๆ ช่วยทำให้เจริญอาหาร แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยในการย่อยอาหาร รักษาโรคกระเพาะ ใช้เป็นยาระบาย ช่วยบรรเทาอาการปวด ลดอาการกล้ามเนื้อกระตุก ช่วยกระตุ้น กำหนดั ขับเหง่อื ลดไข้ และชว่ ยกระตนุ้ การทำงานของระบบประสาท (นำ้ มนั พรกิ ไทย) งาขาว (Sasame seeds white) งาขาวมีลกั ษณะเปน็ เมลด็ งาสขี าว สายพนั ธท์ุ ี่นยิ มปลูกมากท่ัวไป ได้แก่ พนั ธ์เุ มอื งเลย, พันธ์เุ ชียงใหม่ และ พันธุ์ชยั บาดาลหรือสมอทอด เปน็ พืชล้มลุกที่มีอายุฤดูเดยี ว ลำต้นตัง้ ตรงจรดยอด สูงประมาณ 50–150 เซนติเมตร มีลักษณะอวบน้ำ เป็นสี่เหลี่ยม มีขนสั้นๆ ปกคลุมหนา ลำต้นมีร่องยาวตามความสูงของต้น เปลือกลำต้นบาง สี เขียวเขม้ หรือมสี ีอมมว่ ง สามารถดึงลอกเปน็ เส้นได้ใบงาขาวออกเป็นใบเดี่ยว มลี ักษณะเป็นรูปหอกยาว แผ่นใบมีสี เขยี วสด มรี อ่ งตามเสน้ แขนงใบ ขอบใบเรยี บหรือเป็นหยกั ดอกงาขาวเปน็ ดอกเดย่ี วหรือเปน็ กลุ่มบริเวณซอกใบ 1– 3 ดอก ดอกงาขาวจะเริ่มบานในช่วงเช้าและกลีบดอกจะร่วงลงดินในช่วงเย็น ผลงาขาวเรียกว่าฝัก ฝักอ่อน มี ลักษณะทรงกระบอกค่อนข้างกลม ปลายฝักเป็นจะงอยแหลม เมื่อฝักใหญ่จะแบ่งเป็นร่องๆ ตามความยาวของฝกั ยาวประมาณ 2–3 เซนติเมตร เปลือกฝักหนา มีสีเขียว และมีขนปกคลุม เมื่อฝักแก่เปลีย่ นเปน็ สีดำอมเทา และปริ แตก ทำให้เมล็ดร่วงลงดิน ด้านในฝักมีเมล็ดเล็กสีขาวจำนวนมาก เรียงซ้อนแยกกันในแต่ละร่องพู เมล็ดมีรูปไข่ เปลอื กเมลด็ บางมีสขี าว มีกล่ินหอม ใน 1 ฝัก จะมีเมลด็ ประมาณ 70–100 เมลด็ ประโยชน์ของงาขาว งาขาวมักถูกนำมาใช้สำหรับประกอบอาหาร ใช้เป็นส่วนผสมของขนมหวาน และด้วยงาขาวอุดมไปด้วย สารอาหารที่มีประโยชน์ จึงถูกนำมาใช้ประโยชน์ใช้ทั้งด้านสุขภาพและความงาม ซึ่งประโยชน์ของงาขาวก็มี หลากหลาย ไดแ้ ก่ 1. ช่วยบำรุงกระดูกและฟันงาขาวอุดมไปด้วยแคลเซียมและฟอสฟอรัส ซึ่งเป็นสารอาหารที่ช่วยบำรุง กระดูกและฟัน โดยข้อมูลทางโภชนาการระบุว่า งาขาวมีปริมาณของแคลเซียมมากกว่านมวัวถึง 6 เท่า และมี มากกว่าผักหลายๆ ชนิดถึง 20 เท่า การกินงาเป็นประจำจึงช่วยลดความเสี่ยงต่อภาวะกระดูกพรุน อีกทั้งยังช่วย บำรงุ กระดกู และฟนั ใหแ้ ขง็ แรงขึ้นอกี ด้วย

16 2. ช่วยคลายกล้ามเนื้อน้ำมันงาที่ได้จากงาขาว มีประโยชน์ช่วยใหก้ ล้ามเนื้อผ่อนคลาย ช่วยปรบั สมดุล ของระบบฮอร์โมน คลายอาการปวดเม่ือย ลดอาการปวดตามข้อและป้องกนั โรคเหนบ็ ชา 3. ช่วยบำรุงเส้นผมในงาขาวมีโปรตีนที่ช่วยบำรุงเส้นผม จึงช่วยฟื้นฟูเส้นผมที่แห้งกร้านให้กลับมามี ชวี ิตชวี า ชว่ ยใหผ้ มดกดำ และชว่ ยลดผมแตกปลายไดเ้ ปน็ อย่างดี 4. ช่วยชะลอริ้วรอยบนใบหน้างาขาวมีวิตามินอี ซึ่งเป็นตัวช่วยคงความอ่อนเยาว์ให้กับผิวพรรณ โดย วิตามินอีจะเป็นตวั กระตนุ้ การผลิตคอลลาเจนภายในร่างกาย ช่วยลดรอยย่นและร่องลึก และชว่ ยบำรุงผิวให้ชุ่มช้ืน ไมแ่ หง้ กร้าน 5. ช่วยให้หลับลึกในงาขาวมีวิตามินบี ซึ่งช่วยบำรุงระบบประสาท ทำให้ระบบประสาททำงานดีข้ึน และยงั ลดอาการตงึ เครียดของสมอง จงึ ช่วยใหห้ ลบั สบาย 6. ชว่ ยลดความเสี่ยงโรคเก่ียวกับหลอดเลอื ดและหวั ใจ

17 บทที่ 3 วตั ถดุ ิบ และขั้นตอนในการทำ บวั ลอยญวนตา้ นโควดิ วตั ถดุ บิ ในการทำไส้ไส้ ถว่ั เขียวซีกปอกเปลือก 250 กรมั น้ำตาลทราย 55 กรัม เกลือ 1 ชอ้ นชา พริกไทยปน่ ½ ชอ้ นชา กระเทียมกลบี เล็ก 8 กลีบ นำ้ มนั พชื 3 ชอ้ นโตะ๊ ขั้นตอนการเตรยี มไส้ 1. เร่ิมกนั ทีไ่ ส้ แชถ่ ว่ั เขยี วซีกปอกเปลือกทิ้งไวล้ ว่ งหนา้ 1 คืน นำถว่ั ที่แช่จนครบเวลาแล้วมาสะเด็ดน้ำให้แห้ง แลว้ ไปน่งึ โดยรองดว้ ยผา้ ขาวบางประมาณ 20 นาที ปนั่ ถั่วให้ละเอียด พกั ไว้ 2. นำกระเทียม พรกิ ไทย โขลกรวมกัน แลว้ ใสใ่ นกระทะผดั ใหก้ ล่ินหอม ใสถ่ ว่ั ท่ีบดแลว้ และนำ้ ตาลทรายลงไป ผัดจนส่วนผสมจบั ตัวกัน พักให้เยน็ และปนั้ เป็นก้อน ๆ ขนาด 1 นิ้วเตรียมไว้ เตรยี มนงึ่ ถว่ั เขียวซกี ปอกเปลอื ก

18 ปั้นไส้เตรยี มไว้ ขนั้ ตอนการเตรยี มแป้ง 1. นำแป้งข้าวเหนยี วแบ่งแปง้ 5 สว่ น สว่ นท่ีหน่งึ ใส่นำ้ ใบเตย ส่วนท่ีสองใส่นำ้ อญั ชนั ส่วนที่สามใสน่ ำ้ เปลอื กแกว้ มงั กร ส่วนทีส่ ่ใี ส่นำ้ ฟักทอง และสว่ นทหี่ ้าใส่น้ำแครอท ผสมนวดให้เขา้ กัน 2. ปัน้ ขนาด 1 ½ นว้ิ แผ่แป้งเป็นวงกลม หอ่ ไส้ให้มดิ ชดิ ป้นั ให้กลม รอต้มไดเ้ ลย แป้งขา้ วเหนียวแบง่ แปง้ 5 สว่ น ผสมแปง้ ทำบัวลอย ห่อไส้เตรยี มนำไปต้ม

19 ขนั้ ตอนการตม้ นำ้ กะทิ 1. นำบวั ลอย ไปต้มในน้ำเดือด จนสกุ และแช่ในน้ำเปล่า 2. ตง้ั หมอ้ ใส่หวั กะทิ น้ำเปล่า น้ำตาล เกลือ ใบเตย เปดิ ไฟอ่อนคนให้น้ำตาลละลาย ให้พออ่นุ 3. ตักบัวลอยท่ตี ้มสุกแล้ว ลงใส่ไปในหม้อ แล้วตามดว้ ยงาขาวคั่ว 4. ตักใส่ภาชนะทเี่ ตรยี มไวพ้ ร้อมเสริ ฟ์ ต้มบวั ลอยญวนให้สกุ ดี ต้งั หมอ้ ใส่หัวกะทิ นำ้ เปล่า น้ำตาล เกลอื ใบเตย ตักใส่ภาชนะท่เี ตรยี มไว้พร้อมเสิรฟ์