ลาดยาว

๓๘๔ วิถชี ีวติ วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค วิธีเลน เมอ่ื เราเลน ตอ งมพี ธิ อี ญั เชญิ วญิ ญาณทท่ี างสามแพง จากนนั้ เมอ่ื มีการเทียม (ลาวคร่ัง) จากนั้นก็จะพากันมาท่ีบริเวณวัดหรือบานท่ีมี บรเิ วณเหมาะสมโดยผเู ลน จะมสี องคน ถอื กระดง คนละขา งแลว รว มกนั รองเพลง เพลงนางดง นางดงเอย เขาปาระหงส กระดงใหมๆ กระตายพริกแกง แมลง แมงเมา กระดงฝด ขาว ลอยมาเผยๆ ลอยมาผายๆ ของดีทรายมาใสบงั้ เตา ขอเชิญพระเจามาเขานางดง (รองซ้ําจนกวาวิญญาณจะเขา) เมอื่ วญิ ญาณเขา เทยี มกระดง จะเรม่ิ หนกั ในครงั้ แรกแลว กระดง จะเตนขึ้น-ลง แลวผีเขาแลวเราจะมีการถาม เชน ปนี้ขาวกลาจะดีไหม ฯลฯ เมอ่ื ถามไดต ามความตอ งการ เรากจ็ ะทาํ พธิ อี ญั เชญิ วญิ ญาณออก จากกระดง

วิถชี วี ิต วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ๓๙๕ ๕บทท่ี วฒั นธรรมทองถน่ิ วิถีชีวิต ประเพณี วิถีชีวิต และมรดกภูมิปญญาทอ งถน่ิ ประเพณีทําบุญ ขึ้น ๓ คํ่า เดือน ๓ บานหนองกระดูกเนื้อมีงาน บุญคูนลานสูขวัญขาว

๓๔๐๔ วิถชี วี ติ วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค การฟอ นแหด อกไมบูชาพระรตั นตรัย ประวัติความเปนมา ชาวบานวังยิ้มแยม ไดทําตาม ปูยา ตายาย คราวถึงเทศกาล วนั สงกรานต จะมีการสรงน้ําพระ รดน้ําดําหวั ผูเฒา ผูแก ตอดวยการ แหธงและกอพระเจดียทราย เม่ือยามบายคลอยแดดรมจะไดยิน เสยี งฆอ ง เสยี งกลองชาวบา นกอ็ อกมารวมกนั ในลานวดั บา งกร็ อตกั นา้ํ ขนทรายเขาวัด ชาวบานไดนิมนตพระไปเปนกําลังใจเปนม่ิงขวัญบางก็ เอิ้นหมอแคน คนตีกลอง พากันแหเก็บดอกไมตามทุงตามโคก ตามดอน ชาวบา นตา งหมายตาหาตน ไมท ม่ี ดี อกงามๆ เชน ดอกคณู ดอกจาํ ปา ดอกประดู หรอื ดอกไมต ามบา น เชน ดาวเรอื ง มะลิ เขม็ และดอกอ่ืนๆท่ีมี แตกอนท่ีชาวบานจะเด็ดดอกไมจะใชคํากลาว “เอกา เอกา ขอดวงมาลาเจาแด ตนเจาใหบ ุญไดทอกัน” เมอ่ื เกบ็

วิถีชีวิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ๔๓๑๕ ดอกไม ไดตามท่ีตองการที่จะใชในงานวัดในวันนั้น ชาวบานก็นํา ดอกไมที่เก็บมาถวายพระไปดวย จากน้ันชาวบานก็แหดอกไม โดยมีหมอแคนกเ็ ปา แคนในหลายขว่ี วั ขนึ้ เขาลอ งของชาวบานไมวา จะเปนเด็กหรือชาย-หญิงตางกันพากันฟอนรํากลับวัด โดยมีพระสงฆ ทนี่ มิ นตไ ปดว ยเดนิ นาํ หนา ฝา ยชาวบา นเดนิ ตามหลงั พระสงฆแ ละฟอ นราํ อยา งสนกุ สนาน เมอื่ ผา นบา น ใครทตี่ กั นาํ้ ใสก ระแปง ไวน ง่ั รอหมอ มพระ กจ็ ะสวดมนตใ หพ รพรมนา้ํ มนตใ หก บั ชาวบา น เมอ่ื หมอ มพระผา นไปแลว ชาวบา นจะถอื ขนั นาํ้ กระแปง นาํ้ เดนิ เปน แถวตามหมอ มพระไปจนถงึ ลาน วดั ตา งกแ็ ยกยา ยไปเตรยี มงานสถานทที่ จ่ี ะสรงนา้ํ พระเตรยี มทจ่ี ะรดนาํ้ ดําหัวเตรียมประดับธง กอพระเจดียทรายและนําดอกไมท่ีไดมานําไป บชู าพระพทุ ธและพระสงฆแ ละอกี สว นกน็ าํ ดอกไมไ ปประดบั เจดยี ท ราย สว นชาวบา นทช่ี อบฟอ นทมี่ คี วามถนดั กไ็ ปรา ยราํ พากนั ฟอ นเพอื่ เปน การ เฉลิมฉลอง “ฟอนแหดอกไมเพ่ือบูชาพระรัตนตรัย” เปนประเพณี สงกรานต เปน การแสดงพื้นบานของอาํ เภอลาดยาว

๓๔๒๔ วิถชี ีวิต วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ศิลปการแสดง เพลงฉอ ย แมทองใบ จินดา ในอดีตมีการรวมตัวเลนและรองเพลงพื้นบานตามทองถ่ิน โดยท่ัวไป ในเขตอําเภอลาดยาว มีการละเลนเพลงฉอย โดยลุงสะอาด แมทองเกลียว ลงุ ชาง แมสดุ ใจ เปน ผูบุกเบิกในยคุ แรก ตอมามีสมาชิก เพมิ่ ขึ้นประกอบดวยแมแตงไทย พอสชุ ิน ทวีเขต ลุงเถิม ลงุ ถี ปาเมี้ยน ปา มว น แมเ ชอ่ื ม รว มกนั แตง เนอ้ื และทาํ นองโดยมกี ารนดั ซอ มกลางลาน บาน และปูแนมเปนผูตีวงปพาทยให จนมีคนสนใจมาฝกกนั มากขึ้น ทองใบ จินดา ไดเริม่ ฝกรอง ราํ เมื่ออายุประมาณ ๗-๘ ขวบ กับวงปพาทยของปูแนม ท่ีแยกตัวออกมาจากลุงสะอาด และเร่ิมฝก อยางจริงจังเม่ือเรียนจบ ป.๔ ตอมา รวมกับพอเพลงแมเพลง เชน โกมนิ ทร พลู เขตกจิ พเยาว เพชรรตั น (พสี่ าวของทองใบ จนิ ดา) บญุ เถงิ เมืองไทย มีโอกาสทําการแสดงออกอากาศทางสถานีวิทยุ วปถ.๙ นครสวรรค และท่ี สถานีกองพล ปตอ. สี่แยกเกียกกาย จนมีคนรูจัก มากขึ้น

วถิ ชี วี ติ วัฒนธรรม อาํ เภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ๔๓๕๓ เมือ่ พ.ศ.๒๕๕๑ พระครูนิยุตรตั นวัฒน เจาอาวาส วดั สระแกว อาํ เภอลาดยาว จ.นครสวรรค ไดช กั ชวนแมท องใบ จนิ ดา มารว มทาํ งาน และจดั รายการวิทยแุ ละนําเพลงฉอยคณะของทองใบ จินดา มาออก อากาศเพื่อเผยแพรอนุรกั ษ ที่สถานีวิทยุของวดั สระแกว จนถึงปจจบุ ัน ระบาํ เปงมาง เปน ศลิ ปะการราํ ทด่ี ดั แปลงมาจากการราํ ผมี อญ ของชนชาวมอญ ทม่ี กี ารนบั ถอื ผมี าตง้ั แตบ รรพบรุ ษุ เพอื่ เปน สงิ่ ยดึ เหนย่ี วจติ ใจหรอื กาํ ลงั ในการดํารงชีวิตประจําวัน เชน ผีบรรพบุรษุ ผีบาน ผีเรือน และผีสัตว ผพี ชื เชา ผเี ตา ผงี ู ผขี า วเหนยี ว คงเปน ความฉลาดของบรรพบรุ ษุ ชาวมอญ ที่มีการนับถือผีแตละอยางซ่ึงสอดคลองและคลายคลึงกับวัฒนธรรม และประเพณขี องชนชาตบิ างชนชาติ เชน การนบั ถอื ผบี รรพบรุ ษุ กเ็ พอ่ื ให ลูกหลานมีความกตัญูกตเวทีตอผูมีพระคณุ ศิลปะการแสดง “ระบาํ เปงมาง” อาจารยประเทือง สรุ ิยวงค ไดนําศิลปะของชาวมอญมาประยุกตทําดนตรี – ทารํา การแตงกาย ที่เหมาะสม ตามสมัยนิยมแบบไทย มีทารําท่ีออนชอย การใหจังหวะ ดนตรที สี่ นกุ สนานเปน การแสดงในโอกาสตา งๆ ของชาวอาํ เภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค ในป พ.ศ.๒๕๐๐ อําเภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ไดจัดให มีการฉลอง ๒๕ พุทธศตวรรษ โรงเรียนลาดยาววิทยาคม ไดจัดการ

๔๓๔ วิถีชวี ิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค แสดงกลางสนาม โดยนายประไพ บญุ เรืองศกั ดิ์ ผูอาํ นวยการโรงเรียน ไดม อบใหน ายประเทอื ง สรุ ยิ วงศ ครสู อนดนตรี – นาฏศลิ ป ซงึ่ มคี วามรู ความชาํ นาญเกยี่ วกบั ปพ าทยไ ทย (ระนาดเอก) และปพ าทยม อญ (กลอง เปงมางคอก) เปน พิเศษ นายประเทือง สุริยวงศ จึงไดคิดจังหวะดนตรี ขึ้นใหม จากเสียงกลองเปงมางคอก เกิดเปน จงั หวะ ๘ ดังนี้ “ ปะตุงตุง ปะตุงตุง เทงตุงตุง ตุงตุง ปะตุงตุง ปะตุงตุง ตุง ตงุ เทง ” และเมือ่ รําเสรจ็ ก็จะใชเสียงเปงมางคอก ตีเปลย่ี นจังหวะ ดังนี้ “ ตะลุง ตุตง ลุงลุง ลุงลุง ลุงลุง หลุง หลุง ” เม่ือคิดเสียงกลองเปงมางไดแลวทานไดคิดทารําโดยยึดหลัก ความนา จะเปน วา เมอื่ กลองทตี่ ปี ระกอบเปน เครอื่ งดนตรวี งปพ าทยม อญ ซึ่งเปนของมอญทารําระบําชุดนี้ก็ควรจะเปนทารําแบบมอญดวยทา

วิถีชวี ิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ๔๓๕ จึงไดนําทารํามาเปนแนวคิดแลวดัดแปลงปรับปรุงทารําใหกลมกลืน เขากบั จงั หวะกลองทท่ี านคิดโดยใชชอ่ื ระบําชุดนี้วา “ระบาํ เปงมาง” การแตงกาย การแตง กายในสมยั กอ น จะแตง กายตามวถิ กี ารดาํ เนนิ ชวี ติ ชาย จะนุงกางเกงขากวยสีเขม เชน สีดําหรือสีน้ําเงิน สวมเส้ือมอฮอม ใสหมวกใบลาน สวนหญิงนุงโจงกระเบนผาลายหรือโจงกระเบนสีเขม เสื้อแขนกระบอก สวมงอบ สําหรบั ในชีวิตประจาํ วันหลงั เลิกงาน ชาย มักจะนุงโสรง เสื้อคอกลมเนื้อบางสีขาวมีผาขาวมาพาดไหล หญิงสวม เสื้อคอกระเชา ลาวครง่ั ซง่ึ ตงั้ บา นเรอื นอยตู าํ บลหนองนมววั บา นหนองกระดกู เนอื้ ผาซิ่นของชนชาติลาวคร่ังยังมีเอกลักษณเฉพาะที่ไมเหมือนผาซ่ินของ ชนชาติอื่น คือผาซ่นิ จะมี ๓ สวน ซ่งึ เปรียบไดกับอวยั วะของมนษุ ย คือ มีหัว ตวั ตีนสวนตวั และหวั จะมีสีอะไรกไ็ ด แตสวนตีนจะตองเปน สีแดง

๓๔๖๔ วถิ ชี ีวติ วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ปจ จุบนั ไดมีการเปลีย่ นแปลง คือ ไมมีสวนหวั และสวนเชิงจะตองเปน สีเดียวกับตัวผาซิ่น สําหรับผาซิ่นของชนชาติลาวคร่ังที่ทอจากผาไหม จะนิยมสีแดง นอกจากน้ียังนําวัตถุดิบจากรอบตัว คือ ดอกไม ใบไม เปลือกไม มาทําใหเกิดสีตางๆ เชนสีเขียว สีมวง สีชมพู สีเทา สีน้ําตาล คนท่ีน่ียังไดกําหนดความหมายของสีแตละสีดวย เชน สีขาว หมายถึง ความสวาง ทองฟาสีดาํ หมายถึง ความมืด สีเขียว หมายถึง ใบไมปา ไม เปน ตน สว นลายผา กจ็ ะจนิ ตนาการจากสงิ่ แวดลอ มรอบๆ ตวั เชน กนั คือ ดอกไม ดาวบนทองฟาส่งิ ปลกู สราง สัตวตาง ๆ อันเปนการแสดง ถึงความเปนธรรมชาติที่ออนชอยและงดงามอยางมาก การทอผาลาย ลาวโบราณของคนบานไร จะมีอยูเกือบทุกหมูบาน แตกอนคนทน่ี ีท่ อไว ใช ซ่ึงใชเวลาจากการวางงานเกษตรที่เลี้ยงชีพ จนลือชื่อลือเลื่องจาก ลายผาทเ่ี ปน เอกลักษณ และถือเปน ดินแดนแหง “ราชินีผาทอ” กันเลย ทีเดียว

วิถีชีวติ วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ๔๓๗๕ อาชีพ อาชีพหลกั ปลกู ขาว มันสาํ ปะหลัง ออย

๔๓๘๔ วถิ ชี ีวติ วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค อาชีพเสริม หตั ถกรรมในครวั เรอื น การทาํ เฟอรน เิ จอรจ ากรากไม, การสาน ตะกราโดยใช เถาวัลย การผลิตปุยอดั เมด็ ชีวภาพ

วิถีชวี ติ วฒั นธรรม อาํ เภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค ๓๔๙๕ ๖บทท่ี แหลง ทอ งเท่ยี วเชิงวฒั นธรรม สถานท่ี บา นหนองกระดกู เน้อื หมบู า นลาวครั่ง ประเพณีทาํ บญุ ขวัญขา ว และฟอนดอกไม วดั ลาดยาว

๓๕๐๔ วิถีชีวิต วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค วดั หลวงพอ พวง อาหารการกิน แกงบวน แกงบวน คอื วฒั นธรรมเกยี่ วกบั ธรรมชาตแิ ละจกั รวาลทคี่ วรคา แกการอนุรักษจากการศึกษาแกงบวนเปนอาหารของชาวมอญตั้งแต สมนั ทวารวดสี บื ทอดมาจนถงึ รนุ ปจ จบุ นั จงึ เปน วฒั นธรรมทช่ี าวไทยเชอ้ื สายมอญของบา นหนองกระดกู เนอ้ื และแกงบวนกย็ งั เปน อาหารของคน ไทยเชื้อสายมอญตอไป ประวตั ิความเปนมา เปน แกงทว่ี ฒั นธรรมมาจากชาวมอญตงั้ แตส มยั ทวารวดี แกงบวน ของชาวบานหนองกระดูกเนื้อนี้ไดรับการบอกเลาสืบทอดกันมาจาก ชาวไทยเชอ้ื สายมอญ หมบู า น เถา หนิ โจน ของอาํ เภอหนองฉาง จงั หวดั อุทัยธานี ซ่ึงไดอพยพถ่ินฐานมาอยูบานหนองกระดูกเนื้อ โดยมีการ

วิถีชวี ิต วฒั นธรรม อาํ เภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค ๓๕๑๕ บอกเลาจากคุณแม ละมอม แถมพยัคฆ คุณแมรัก แปนนอย และ คณุ แมล ม คาํ สทิ ธ์ิ วา แกงบวนนน้ั เปน แกงทท่ี าํ ยากมเี ครอ่ื งปรงุ มากมาย หลากหลาย แกงบวนนส้ี ว นมากจะทาํ สาํ หรบั เลย้ี งพระในงานมงคล เชน งานบวช งานขน้ึ บา นใหม หรอื งานเลย้ี งพระ งานกฐนิ ปจ จบุ นั ทห่ี มบู า น หนองกระดกู เนื้อยงั มีการแกงบวนในพิธีตางๆของคนไทยเชื้อสายมอญ คือ คุณพะเยาว แจมผล และคุณพยูร ศิริจันทรเวท ยังเปนผูสืบทอดใน การทําแกงบวน เครือ่ งปรงุ ๑.กระชาย ๒.ตะไคร ๓.ขาออน ๔.หอมแดง ๕.กระเทียม ๖. เนื้อหมู ๗.เครื่องในหมูทกุ ชนิด ๘.พริกไทย ๙.กะทิ ๑๐.ใบหญานาง ๑๑. ปลารา ๑๒. กะป ๑๓.น้ําตาลปบ ๑๔.นํ้าปลา ๑๕.ใบมะกรูดออน ๑๖.ใบมะตูม

๕๓๒๔ วถิ ีชีวติ วัฒนธรรม อาํ เภอลาดยาว จงั หวดั นครสวรรค วิธีทาํ ๑. หนั่ กระชาย ตะไคร ขา ออ น หอมแดง กระเทยี ม ไวส าํ หรบั โขลก ๒. หน่ั กระชาย ตะไคร ขาออนเปนฝอย ๓. เครือ่ งในหมู นาํ ไปตม หลงั จากตมเสรจ็ ใหหน่ั พกั ไว ๔. ห่นั เนื้อหมูพักไว ๕. คั้นใบหญานางกบั ใบมะตูม พักไว ๖. โขลกเครอื่ งปรงุ แลว ใสก ะปแ ละปลารา ปลายา งใหล ะเอยี ด ๗. เคีย่ วกะทิพอแตกมนั ใสเคร่อื งปรงุ ท่โี ขลกลงไปผัดใหหอม ๘. ใสน า้ํ หญา นางทค่ี นั้ ไว พอเดอื ดใสห มแู ละเครอ่ื งในหมลู งหมอ ๙. ปรงุ รสดว ยนา้ํ ปลา นา้ํ ตาล ชมิ รสตามชอบแตเ นน รสหวาน ๑๐. ใสกระชาย ตะไคร ขาออนทห่ี ่นั ฝอยและใบมะกรดู ฉีก แกงนอกหมอไกไ ทย แกงนอกหมอไกไทย เปนอาหารประจําถ่นิ ของชาวบานหมูท่ี ๑ ตําบลบานไร อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค เกิดประมาณ พ.ศ. ๒๔๙๗-๒๔๙๘ ซ่ึงพอครัว หรือแมครวั ชาวบานถิน่ นี้ ดัดแปลงอาหาร “ลาบ –ลู” ซ่ึงปรุงดวยเนื้อดิบ-เลือดสด บุคคลทั่วไปโดยเฉพาะสตรี ไมส ะดวกจะรบั ประทาน โดยดดั แปลงเนอ้ื ไก แทนเนอ้ื ดบิ ใชก ะทสิ ดแทน เลือดสด สวนเคร่ืองปรุงยังใชเคร่ืองปรุงลาบ-ลูเหมือนเดิม ใชช่ือวา “แกงนอกหมอ”

วถิ ชี ีวติ วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ๓๕๓๕ เครื่องปรุง ๑. เครื่องเทศลาบ-ลู สําเรจ็ รูป ๓ ถุง ๒. น้ําพริกตมยํา ( พริก หอม กะเทียมเผา ) ๓ ชอนโตะ ๓. ไกไทย ๑ ตวั ๔. นํ้ากะทิสด ๑ ก.ก. โดยประมาณ ๕. เครือ่ งปรุงรส นํ้าปลา นํ้ามะขามเปยก น้ํากระเทียมดอง วิธีปรุงรส ข้ันตอนปรุงเหมือนวิธีแกงเผ็ดท่ัวไปคือ ผัดน้ําพริกตมยํากับ เครอื่ งเทศลาบ-ลู ดว ยนา้ํ มนั พชื จนออกกลน่ิ หอมพอดี จงึ ใสเ นอ้ื ไกไ ทย ปรุงสุกกอนแลวพรอมนํ้ากะทิสดเคี่ยวจนเดือด จึงปรุงรสดวยน้ําปลา น้ํามะขามเปยก น้ํากะเทียมดอง แลวชิมรสเผ็ด เคม็ เปรี้ยวหวาน ตาม ความพอใจ แลวตักใสภาชนะท่เี ตรียมไว ห่ัน - ซอย (ตนหอม ผักชี อยางใดอยางหน่ึง) ใชเสนหม่ีขาวทอดกรอบเปนเคร่ืองเคียง หรือ รับประทานกบั ขาวสวยก็ได

๓๕๔ วถิ ชี ีวิต วัฒนธรรม อําเภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค แจว บอง เปนซอสพริกรสเผ็ดหวานใน อาหารลาว, อาหารไทย-อีสาน ทาํ ดว ยพรกิ ขา และสว นผสมสมนุ ไพรอนื่ ๆ ทห่ี าไดท วั่ ไปใน ประเทศลาว และ ภาคอีสาน แจวบองบางตําหรบั ผสมหนงั ควายลงไปดวย แจวบอง ใชเปนเคร่ืองจิ้มกินกับขาวเหนียว ผักสดหรือน่ึง ใชเปนเคร่ืองปรุงรส สําหรับอาหารวางของชาวลาว และชาวภาคอีสาน วตั ถดุ ิบ ๑. ปลาราตวั ๒๐๐ กรมั ๒. ตะไคร ๕๐ กรมั ๓. หอมแดง ๓๐ กรัม ๔. กระเทียม ๓๐ กรัม ๕. ขา ๓๐ กรัม ๖. พริกแหง ๒ ถวยตวง ๗. นํ้าตาลทราย ๑ ชอนโตะ ๘. นํ้าปลารา ๑ ชอนโตะ ๙. นํ้ามะขามเปยก ๑ ชอนโตะ ๑๐. ผักแกลมตามชอบ วิธีทาํ ตมปลารา + คว่ั วตั ถุดิบ นาํ ปลาราไปตมใหสกุ เสรจ็ แลวนํามา สับใหละเอียด เตรียมไว นาํ ขา ตะไครทซี่ อยไว กระเทียม และหอมแดง นาํ ไปค่ัวใหสุกหอม เตรียมไว ปรุงแจวบอง นาํ ปลาราทส่ี บั แลว และ

วิถีชีวติ วฒั นธรรม อาํ เภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ๕๓๕ วตั ถดุ ิบทนี่ าํ ไปควั่ มาสบั ใหละเอียด ปรงุ รสดวยนา้ํ ปลารา นา้ํ ตาลทราย และน้ํามะขามเปยก คนใหทกุ อยางเขากนั ของทีร่ ะลึก จกั สานตะกราหวาย ม.๑ ต.บานไร สานเปลไมไผ ม.๑๐ ต.ศาลเจาไกตอ โตะเฟอรนิเจอรจากรากไม ม.๑๐ ต.ศาลเจาไกตอ

๕๓๖๔ วิถีชีวิต วัฒนธรรม อาํ เภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ทอพรมเช็ดเทา ต.สระแกว ผาทอตีนจก ม.๓ ต.ลาดยาว ปลาราบอง ม.๒ ต.หนองนมวัว

วถิ ชี ีวิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวัดนครสวรรค ๕๓๗๕ ๗บทท่ี บุคคลผทู ําคุณประโยชน ดา นวฒั นธรรมท่คี วรยกยอ ง นายนิพนธ เทีย่ งธรรม เกิด ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๒๑ ปจจุบันอายุ ๔๒ ป บิดาช่ือนายปรีชา เท่ียงธรรม (เสียชีวิต) มารดา นางคิมหัน เที่ยงธรรม ภุมิลําเนา ตําบล เนินข้ีเหล็ก อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ประกอบอาชีพ เกษตรกรรม/คาขาย /เขียนหนังสือ นิยาย ผลงานดานวฒั นธรรม เปนนักเขียนนวนิยาย ที่มีชื่อเสียงเผยแพรเร่ืองราวในจังหวัด นครสวรรค ทําใหประชาชนท่วั ไปไดรูจกั จงั หวัดนครสวรรคมากขึ้น นวนิยายทม่ี ีชอ่ื เสียงคือ ชิงชงั ,จฬุ ามณี เจาสาวไรสม , สดุ แคนแสนรัก บบุ เพสนั นิวาส ฯลฯ

๕๓๘๔ วถิ ชี ีวติ วฒั นธรรม อาํ เภอลาดยาว จงั หวดั นครสวรรค นางวิไล จันทรสงเคราะห เกิดวันท่ี ๑๓ เมษายน ๒๔๙๙ ภูมิลําเนา ๓๖ หมู ๑ ตาํ บล หนองนมววั อาํ เภอลาดยาว จงั หวดั นครสวรรค ผลงานดา นวฒั นธรรม - เปนผูคิดทารํา “สงกรานตรําแคน ” และฝกสอนใหกับ แมบาน นกั เรียน นกั ศึกษาในชมุ ชนลาวคร่ัง บานหนองกระดูกเนื้อเพอ่ื เปนการอนุรักษ และสงเสริมการรําแบบชาติพันธลาวคร่ังของอําเภอ ลาดยาว - เปนผูฝกสอนการรําเก็บดอกไมบูชาพระรัตนตรัยในงาน สูขวัญขาว งานเดือนสาม ของวัดหนองกระดูกเนื้อ อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ใหกับกลุมชาวบาน เพื่อเปนการอนุรักษประเพณี วฒั นธรรมไว - เปน ผรู อ งนาํ หญงิ เพลงไทยเดมิ ในคณะดนตรบี าํ นาญลาดยาว - เปนผูฝกสอนการรําเปงมางใหกับชุมชนลานรําวงของ จ.นครสวรรคใ นงานแหอ งคพ ระใหญ ของวดั ปากนา้ํ โพเหนอื โดยเปน การ ถายทอดการนรําเปงมาง ซึ่งมีตนกําเนิดจากอําเภอลาดยาวใหกับทาง จงั หวัดนครสวรรค

วถิ ีชีวติ วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค ๕๓๕๙ บรรณานุกรม คณะสาธารณสขุ ศาสตร มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล. (๒๕๕๐). จงั หวดั นครสวรรค. แหลงทม่ี า : http://www.ph.mahidol.ac.th/2551/html/body- nakornsawan.html. (ออนไลน) สืบคนเม่อื : ๖ ก.พ. ๒๕๖๓ เจ. วลิ เลยี่ ม สกนิ เนอร (เขยี น) ชาญวทิ ย เกษตรศริ ิ (บรรณาธกิ ารแปล). (๒๕๒๙). สงั คมจนี ในประเทศไทย : ประวตั ศิ าสตรเ ชงิ วเิ คราะห. กรงุ เทพฯ : ไทยวฒั นาพานิช. ประเพณบี ญุ สลากภตั . (มรบ.). แหลง ทมี่ า : http://thailandtourismdirectory. go.th/th/info/activity/itemid/๒๑๙๒๑. (ออนไลน). สืบคนเมอ่ื : ๑๑ ก.พ. ๒๕๖๓ ไมไปไมรู! ๙ สถานทท่ี องเทยี่ วเมืองส่แี คว จ.นครสวรรค. (๒๐๑๘). แหลง ทมี่ า : http://tavel.mthai.com/๑๕๕๓๔๕.htm. (ออนไลน) . สืบคนเม่อื : ๕ ก.พ. ๒๕๖๓. สถานทท่ี องเท่ยี วนครสวรรค-ท่เี ท่ียวจังหวัดนครสวรรค. (มรบ). แหลง ทมี่ า : http://www.bkkfly.com/trvel/thailand/nakhonsawan. html. (ออนไลน). สืบคนเม่อื : ๑๐ ก.พ. ๒๕๖๓. สมทรง บรุ ษุ พฒั น. (๒๕๒๔). การเลนคอนของลาวโซงทบ่ี างกุง. สถาบันวิจยั ภาษาและวฒั นธรรมเพ่อื พฒั นาชนบท. นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล. สาํ นกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษานครสวรรค เขต ๑. (๒๕๖๑). กรอบหลกั สตู ร ระดบั ทองถ่ิน สํานักงานเขตพื้นท่กี ารศึกษานครสวรรค เขต ๑ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ป พ.ศ. ๒๕๖๑).นครสวรรค : สาํ นกั งานเขตพน้ื ที่ การศึกษานครสวรรค เขต ๑.

๓๖๔๐ วถิ ชี ีวิต วฒั นธรรม อาํ เภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค สํานักงานวฒั นธรรมจังหวดั นครสวรรค. วิถีชีวิตวัฒนธรรมจงั หวัด นครสวรรค. นครสวรรค : องคก ารบรหิ ารสว นจงั หวดั นครสวรรค สาํ นักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลยั ราชภัฎนครสวรรค. (๒๕๖๑). ขอมลู มรดกภูมิปญญาทางวฒั นธรรมและศักยภาพทองถน่ิ จงั หวดั นครสวรรค. นครสวรรค : ริมปงการพิมพ สจุ ิตต วงษเทศ. (๒๕๕๗). คนจีนในประวัติศาสตรวัฒนธรรมลุมนา้ํ เจา พระยา. เอกสารประกอบการประชมุ สมั มนา เรอื่ งการศกึ ษา ประวัติศาสตรและวัฒนธรรมของลุมนํ้าเจาพระยา. นครสวรรค : มหาวิทยาลัยราชภัฎนครสวรรค. สุจิตต วงษเทศ. (๒๕๕๑). หนังสือแผนท่ปี ระวตั ิศาสตรและแผนท่ี วฒั นธรรมของ (สยาม) ประเทศไทย. กรุงเทพฯ สภุ รณ โอเจรญิ . (๒๕๒๘). นครสวรรค : รฐั กงึ่ กลาง รายงานการสมั มนา ประวตั ิศาสตรและวัฒนธรรมทองถ่นิ จงั หวัดนครสวรรค. นครสวรรค : วิทยาลัยครนู ครสวรรค แหลง ทอ งเทยี่ ว – การทอ งเทย่ี วนครสวรรค ขอ มลู ทอ งเทยี่ วนครสวรรค พิจิตร. แหลงทม่ี า : http://www.tourismnakhonsawan.org/th/ province-1/%EO%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%B8%A5% EO%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%97%EO%B9%88% E0%B8%AD%E0%B8%87%EO%B9%80%E0%B8%79% E0%B8%B5%E9%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2% E0%B8%A7/. (ออนไลน). สืบคน : ๙ ก.พ. ๒๕๖๒ ๑๓ ที่เท่ยี วนครสวรรค ไปเทย่ี วเมือ่ ไรตองขอแวะมาเชค็ อิน. (มรบ.). แหลงที่มา : https://travel.kapook.com/view๑๔๐๓๔๘.html. (ออนไลน). สืบคน : ๖ ก.พ. ๒๕๖๓

วถิ ชี วี ิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค ๓๕ ภาคผนวก

๓๖๔๘๖๔๒ วถิ ชี ีวิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวดั นครสวรรค

วถิ ีชวี ิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จังหวดั นครสวรรค ๘๓๖๔๗๓๕

๓๔๘๖๘๔ วถิ ชี ีวิต วฒั นธรรม อําเภอลาดยาว จงั หวดั นครสวรรค