เปน หน้อี ยางเปน สขุ
มาเรียนรูว้ ธิ กี ารป้องกนั และแก้ไขปญั หาหน้สี ิน เพ่ือสรา้ งชวี ิตทางการเงนิ ท่ีราบร่นื “ท่ามกลางกระแสบริโภคนิยมที่มักมีส่ิงล่อตาล่อใจ ใหเ้ ราอยากไดอ้ ยากม.ี ..นนู่ ...น.่ี ..นนั่ สารพดั ทง้ั ทจ่ี ำ� เปน็ และไมจ่ ำ� เปน็ สง่ ผลใหค้ วามตอ้ งการใชเ้ งนิ เพมิ่ มากขนึ้ เพ่ือตอบสนองการใช้ชีวิต ซึ่งผู้ให้สินเชื่อหลายแห่ง ก็สนองตอบความต้องการทางการเงินของลูกค้า โดยให้บริการสินเช่ือหลากหลายรูปแบบ ก่อนตัดสินใจ เปน็ หนเี้ ราจงึ ตอ้ งคดิ ใหร้ อบคอบ และตอ้ งทำ� ความเขา้ ใจ รปู แบบบรกิ ารสนิ เชอื่ และดอกเบย้ี ซง่ึ เปน็ ภาระทตี่ ามมา ใหด้ ี สำ� หรบั ผทู้ อ่ี ยใู่ นสถานะลกู หนแ้ี ลว้ ความรเู้ กยี่ วกบั วิธีการป้องกันและแก้ไขปัญหาหนี้สินก็เป็นสิ่งส�ำคัญ สิ่งหนึ่งที่จะท�ำให้เรามีชีวิตทางการเงินที่ราบรื่นได้”
สารบญั 04 07 สารพนั เร่ืองนา รู สัญญาสินเช่อื เกยี่ วกบั สนิ เช่อื คดิ สักนดิ 07 กอนตัดสนิ ใจเปนหน้ี รูจกั สนิ เช่ือ 38 38 27รจู กั สรา งวนิ ยั ทางการเงนิ เปนหน้ีอยา งเปน สขุ หลังไดรับสนิ เชอ่ื ดอกเบย้ี เงนิ กู วนั จา ยเง�น 32 30 รูเขารูเรา 39 43 กอ นขอสินเชื่อ ทำอยางไรดี บญั ญตั ิ 8 ประการ เมื่อเงนิ (เริม่ ) ไมพอใชหนี้ เพอื่ เปนหน้ีอยางเปน สขุ 44 ภาคผนวก ตวั อยางตาราง บนั ทึกภาระหน้ี ตัวอยา งตาราง เปรียบเทยี บรายละเอียดสินเชอื่
คดิ สกั นดิ ก่อนตดั สินใจเปน็ หนี้ “การไม่เป็นหนเี้ ปน็ ลาภอนั ประเสริฐ” เปน็ ประโยคทแ่ี ทบไม่มีใครคดั ค้าน หลายคนไมอ่ ยากเป็นหนแ้ี ต่กเ็ ลยี่ งไม่ได้ เพราะความจำ� เปน็ ในการด�ำรงชีวิต แต่บางคนก็เป็นหน้ีเพราะตกหลุมพรางสิ่งล่อตาล่อใจจากภายนอก ถ้าแบ่งตามประโยชน์ท่ีได้จากการเป็นหนี้ เราอาจแบ่งหนี้เป็น 2 ประเภท คือ หนีด้ ี คือหน้ีท่ีช่วยสร้างรายได้ สร้าง หนี้สร้างอนาคต หน้ีเพ่ือความ หนี้เพื่อการ อนาคต สร้างอาชีพ หรือความ ม่ันคงระยะยาว ประกอบอาชีพ มั่นคงระยะยาว เช่น หน้ีเพื่อ การศกึ ษา ซื้อบ้าน ซ้ืออปุ กรณ์ ประกอบอาชีพ หนี้พึงระวงั คือหน้ีที่ให้ความสุขสบายในวันนี้ แต่มัก ไมท่ ำ� ใหม้ ชี วี ติ ทดี่ ขี นึ้ ในอนาคต เพราะสว่ นใหญ่ เป็นของที่ใช้แล้วหมดไป ไม่ช่วยสร้างรายได้ ใหเ้ รา เชน่ หนเี้ พอื่ การอปุ โภคบรโิ ภค ซอื้ ของ หรอื ใชช้ วี ติ ทเี่ กนิ ฐานะของตวั เอง 4
แต่ไม่ว่าจะเป็นหนี้ประเภทไหน อย่าลืมว่าหน้ีไม่ใช่ของฟรีแต่มีราคาท่ีต้องจ่ายในรูปของดอกเบ้ีย ดังนั้น ก่อนตัดสินใจเป็นหน้ี ลองถามตัวเองก่อนว่า... สิ่งน้ัน “จ�ำ เป็น” หรอื ไม่ ส่งิ นน้ั “รอ” ได้ไหม “จำ� เปน็ “ หมายถงึ สง่ิ ทตี่ อ้ งใชใ้ นการดำ� รงชวี ติ เชน่ ทอ่ี ยอู่ าศยั เสอื้ ผา้ อาหาร และยารกั ษาโรค สว่ น “อยากได“้ คอื ถา้ ไมไ่ ดก้ อ็ าจรสู้ กึ ทกุ ขใ์ จ กระวนกระวาย แตไ่ มท่ กุ ขก์ าย ยงั มชี วี ติ อยตู่ อ่ ไปได้ เมอื่ ตอบคำ� ถามไดแ้ ลว้ วา่ จำ� เปน็ หรอื อยากได้ กค็ วรถามตวั เองอกี คำ� ถามวา่ “รอได”้ หรอื ”รอไมไ่ ด”้ ได้ค�ำตอบแล้ว มาดูกันว่าควรท�ำยังไงต่อ รอได้ รอไมไ่ ด้ จ�ำ เป็น นำ� เงนิ ออมเผอ่ื ฉกุ เฉนิ ออกมาใช้ วางแผนทยอยเก็บเงินจนครบ แลว้ รบี เกบ็ เงนิ เตมิ เขา้ ไปใหม่ แล้วค่อยซ้ือ ถ้าไม่เพียงพอ อาจต้องกู้ยืม แตค่ วรเลอื กสนิ เชอื่ ทเ่ี หมาะกบั เอาชนะความอยากด้วยการตั้งกฎว่า วตั ถปุ ระสงค์ และไมก่ นู้ อกระบบ อยากได้ “มเี งนิ สดไมค่ รบ ก็ไมซ่ อ้ื ” พยายามเอาชนะความอยาก วางแผนทยอยเก็บเงินจนครบ ให้ได้ เพราะหนี้กลุ่มน้ีมักเป็น แล้วค่อยซ้ือ “หนพี้ งึ ระวงั ” ถ้าเข้าข่ายเป็น shopaholic ท่ีเห็นของแลว้ อยากซอ้ื รอไมไ่ ด้ ก็ต้องไม่เอาตัวเองไปในท่ีท่ีมี หรือเห็นของท่ีเราอยากได้ เช่น ไม่ไปห้างสรรพสนิ คา้ งดดูส่ือ สงั คมออนไลนห์ รอื รา้ นออนไลน์ “ไมเ่ หน็ กไ็ มอ่ ยากได”้ หรือหาวิธีเบี่ยงเบนความสนใจ อน่ื ๆ เชน่ อา่ นนยิ ายสนกุ ๆ ออกกำ� ลงั กาย และพยายามเลกิ คดิ ถงึ มนั 5
ถ้าคิดแล้วว่า “จะเปน็ หนี้” อยากใหถ้ ามตัวเองต่ออกี 3 ข้อตอ่ ไปนี้ 1 ไดห้ าขอ้ มลู และเปรยี บเทยี บคา่ ใชจ้ า่ ย(เชน่ ดอกเบย้ี คา่ ธรรมเนยี ม) อยา่ งรอบคอบ แล้วหรือยัง เพ่ือช่วยให้เรามีต้นทุนในการเป็นหน้ีน้อยท่ีสุด 2 มั่นใจแค่ไหนว่าจะผ่อนได้ตามเงื่อนไขตลอดอายุสัญญา โดยดูจากรายได้ต่อเดือน หักเงินออมท่ีส�ำคัญ (เช่น เงินออมเผื่อฉุกเฉิน เงินออมส�ำหรับวัยเกษียณ) รวมถึง ค่าใช้จ่ายจ�ำเป็นแล้วว่าเพียงพอหรือไม่ หากไม่พอจะหาเงินท่ีไหนมาจ่าย เช่น ลดรายจ่ายที่ไม่จ�ำเป็น หารายได้เพ่ิมซ่ึงต้องท�ำให้ได้จริง ๆ เพราะถ้าผ่อนไม่ไหวก็จะ มีปัญหาตามมาหลายเร่ือง เช่น ถูกทวงหน้ี เสียประวัติเครดิต 3 มีแผนส�ำรองหากผ่อนไม่ไหวแล้วหรือยัง เช่น จะน�ำเงินออมท่ีเก็บไว้มาจ่ายก่อน หรือขายสินทรัพย์เพ่ือน�ำเงินก้อนมาใช้หน้ี สูตรเด็ดช่วยได้ 15บ,0าท00 15,0300 รายได้ต่อเดือน เราก�ำลังจะแบกหนี้มากเกินไปหรือเปล่า 15,000 บาท ภาระหนี้ไม่เกิน ภาระหนี้ (เงินต้นและดอกเบ้ีย) รวมทุก 1 ใน 3 ประเภท ทั้งหน้ีใหม่และหนเ้ี กา่ ไมว่ า่ จะเปน็ หน้ี ในหรอื นอกระบบ ทต่ี อ้ งผอ่ นแตล่ ะเดอื นไมค่ วร 5บ,0า0ท0 เกิน 1 ใน 3 ของรายได้ เพื่อไม่สร้างภาระหนี้ จนเกินตัว และยังมีเงินเหลือเพียงพอส�ำหรับ ภาระหน้ีไม่ควรเกิน ใช้จ่ายหลังจากช�ำระหน้ีแล้ว 5,000 บาทต่อเดือน หากรู้จักวางแผนจัดการหน้ีอย่างเหมาะสม หนี้ ก็จะสามารถน�ำมาซึ่งความสุข และความม่ันคง ในชวี ติ ได้ ดงั นนั้ จงึ ควรเรมิ่ ตน้ ดว้ ยการทำ� ความรจู้ กั “หน”ี้ กนั กอ่ น 6
สารพนั เรื่องน่ารู้ เกีย่ วกับสินเช่ือ นอกจากจะต้องประเมินความจ�ำเป็นเร่งด่วน และความสามารถในการช�ำระหน้ีแล้ว ส่ิงส�ำคัญอีกอย่างในการขอสินเชื่อ คือ การเลือกขอสินเช่ือให้ตรงกับวัตถุประสงค์ของการ ใช้เงินของเรา เพราะสินเช่ือแต่ละประเภทมีลักษณะท่ีแตกต่างกัน จึงถูกออกแบบมาให้มี อัตราดอกเบี้ยและระยะเวลาการผ่อนช�ำระท่ีเหมาะสมกับสินเช่ือประเภทนั้น ๆ รจู้ ักสนิ เช่ือ ปัจจุบันผู้ให้สินเชื่อมีบริการสินเชื่อหลายรูปแบบ การท�ำความเข้าใจในรายละเอียดของสินเช่ือ แต่ละประเภท จะช่วยให้เรามีข้อมูลส�ำหรับการตัดสินใจเป็นหน้ีได้อย่างเหมาะสมและรอบคอบ ยิ่งขน้ึ ลองมาดตู วั อยา่ งสินเชื่อท่ลี กู ค้ารายยอ่ ยมกั ใชก้ นั สินเช่ือเพ่ือที่อยู่อาศัย เช่าซ้ือรถยนต์ บัตรเครดิต สินเชื่อส่วนบุคคล สินเช่ือรายย่อย ภายใต้การก�ำกับ เพ่ือการประกอบอาชีพ 7
สนิ เชือ่ เพือ่ ทอ่ี ยอู่ าศยั บ้านเป็นหน่ึงในปัจจัยสี่ส�ำหรับทุกคน การตัดสินใจซ้ือบ้านนับเป็นเรื่องใหญ่ในชีวิต จึงจ�ำเป็นท่ี ตอ้ งคิดอยา่ งรอบคอบ ไมว่ ่าจะเป็นเรอ่ื งขนาดของบา้ นใหเ้ หมาะกบั จำ� นวนสมาชิกในบ้าน ราคา ท�ำเลท่ีตั้ง ความสะดวกในการเดินทาง และความน่าเช่ือถือของโครงการ การซ้ือบ้านด้วยเงินสดอาจไม่ใช่เร่ืองง่าย หลายคนต้องกู้เงินและใช้เวลาครึ่งค่อนชีวิตใน การผอ่ นเพอ่ื ใหไ้ ดม้ บี า้ นเปน็ ของตวั เองสักหลัง สินเชื่อเพื่อท่ีอยู่อาศัยจึงมีลักษณะพิเศษ คือ มีระยะเวลาผ่อนช�ำระยาวนานกว่าสินเชื่อ ประเภทอ่ืน โดยระยะเวลาผ่อนช�ำระสูงสุดมัก ไมเ่ กนิ 30 ปี แตจ่ ะนานแคไ่ หน สว่ นหนง่ึ ขนึ้ อยกู่ บั อายุและอาชีพของผู้ขอสินเช่ือ อตั ราดอกเบี้ย สถาบนั การเงนิ มกั ใชอ้ ัตราดอกเบยี้ แบบคงทใี่ นชว่ งแรก และหลังจากน้ันจะคิดแบบลอยตวั เชน่ อัตราอ้างอิง MLR หรือ MRR โดยจะคิดดอกเบี้ยในอัตราท่ีมากหรือน้อยกว่าดอกเบ้ียอ้างอิงนี้ ก็ได้ ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงของผู้ขอสินเชื่อ และนโยบายสินเชื่อของผู้ให้สินเชื่อ (ดูรายละเอียด เพ่มิ เติมไดใ้ นหวั ข้อ รจู้ กั ดอกเบีย้ เงนิ กู้ หน้า 27) นอกจากนี้ ยังมีค่าใช้จา่ ยอน่ื ๆ ทีผ่ ้ขู อสินเช่อื อาจตอ้ งจา่ ย เชน่ คา่ สำ� รวจและประเมนิ ราคาหลกั ประกนั คา่ จดจำ� นองหลกั ประกนั คา่ ประกนั ภยั คิดก่อนผ่อนบ้าน สิ่งที่ส�ำคัญท่ีสุดของการซื้อบ้านด้วยการขอสนิ เชอื่ คอื เลือกบ้านที่มีราคาเหมาะกับก�ำลังผ่อน ของเรา หรือท่ีเรียกว่าความสามารถในการผ่อนช�ำระหน้ี เหมอื นกบั นกนอ้ ยทท่ี ำ� รงั แตพ่ อตวั กม็ คี วามสขุ ได้ 8
ปจั จยั ที่มผี ลตอ่ การพิจารณาอนมุ ัติสินเช่ือเพ่ือทอ่ี ยูอ่ าศัย อายุและอาชีพ หากผู้กู้เป็นผู้มีรายได้ประจ�ำ เช่น ข้าราชการ พนักงานบริษัท สถาบันการเงินมักจะให้ ผอ่ นไดจ้ นถงึ อายุ 60 ปี แตถ่ า้ เปน็ เจ้าของกิจการ สถาบัน การเงินอาจให้เวลาผ่อนนานขึ้นจนถึงอายุ 65 ปี รายได้ จะเป็นตัวก�ำหนดความสามารถในการช�ำระหนี้ ซง่ึ ภาระหนี้ (รวมหนท้ี กุ ประเภท) สงู สดุ ไมค่ วรเกนิ 1 ใน 3 ของรายได้ต่อเดือน ดังน้ัน หากผู้ขอกู้มีหนี้อื่น ๆ เช่น บัตรเครดิต หน้ีรถ ที่ต้องจ่ายในแต่ละเดือนด้วย ก็จะ ท�ำให้ขอสินเช่ือบ้านได้ยากข้ึน หรือขอสินเชื่อได้แต่ วงเงินน้อยลง เงินดาวน์ ควรมีอย่างน้อย 20% ของราคาบ้าน และ ถ้าวางเงินดาวน์มากก็จะกู้น้อยลง ซึ่งจะช่วยประหยัด ดอกเบ้ีย จำ� นวนผกู้ ู้ การมผี กู้ รู้ ว่ มกจ็ ะทำ� ใหร้ ายไดร้ วมสงู ขนึ้ และ ขอวงเงินกู้ได้มากขึ้น มลู คา่ หลกั ประกนั เชน่ ทด่ี นิ พรอ้ มสงิ่ ปลกู สรา้ ง หอ้ งชดุ 9
ตวั อยา่ งเปรยี บเทยี บการผอ่ นบา้ นกรณตี า่ ง ๆ วลั ลภตอ้ งการซอ้ื บา้ นเพอ่ื เปน็ เรอื นหอราคา 1,300,000 บาท เขาอยากรวู้ า่ ตวั เองจะผอ่ นไหวไหม (สมมตวิ า่ วลั ลภไมม่ หี นสี้ นิ อนื่ ๆ) อายุ 35 ปี เงินดาวน์ 20% ผ่อน 25 ปี เตรียมพร้อม 260,000 บาท เงินเดือน 24,000 บาท ต้องการกู้เงิน ภาระผ่อนสูงสุดไม่เกิน 1,040,000 บาท 8,000 บาท/เดือน 1 กรณีวางเงินดาวน์เพิ่มข้ึน กรณแี รก บา้ นหลังใหม่ ซือ้ เงินสด 1,300,000 บาท วัลลภมีเงินดาวน์ 20% = 260,000 บาท ต้องการกู้เงิน 1,040,000 บาท (80%) กรณที ี่สอง โดยผ่อน 25 ปี บ้านหลังใหม่ราคาเงินสด 1,300,000 บาท อตั ราดอกเบย้ี 6.5 % ตอ่ ปี ถ้าวัลลภวางเงินดาวน์เพิ่มเป็น 30% = วัลลภจะต้องผ่อนเดือนละ 7,022 บาท ซึ่ง 390,000 บาท จะกู้เงินเพียง 910,000 บาท อยู่ในความสามารถท่ีวัลลภจะผ่อนได้ โดย (70%) และต้องผ่อนเดือนละ 6,144 บาท ไม่มีผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายในการครองชีพ ในแต่ละเดือน เพราะวัลลภสามารถมีภาระ ผ่อนสูงสุดไม่เกิน 8,000 บาท/เดือน (มีหนี้ ไม่เกิน 1 ใน 3 ของรายได้) หน่วย : บาท 2,106,646 เงินต้น ดอกเบี้ย 2,000,000 1,843,316 1,000,000 0 ดาวน์ 20 % ดาวน์ 30 % เงินต้น 1,040,000 เงินต้น 910,000 ดอกเบี้ย 1,066,646 ดอกเบ้ีย 933,316 ผ่อนต่อเดือน 7,022 ผ่อนต่อเดือน 6,144 ถา้ วลั ลภวางเงนิ ดาวนม์ ากอกี นดิ ภาระผอ่ นตอ่ เดอื นจะนอ้ ยลง และประหยดั ดอกเบย้ี จา่ ยได้ 133,330 บาท 10
2 กรณีลดระยะเวลาการผ่อน การพยายามผอ่ นใหห้ มดเรว็ ขน้ึ โดยการผอ่ นเพม่ิ เพยี ง732 บาทตอ่ เดอื น กจ็ า่ ยดอกเบยี้ นอ้ ยลงแลว้ สมมติวางเงินดาวน์ 20% และอัตราดอกเบี้ย 6.5% ต่อปี หน่วย : บาท 2,106,646 เงินต้น ดอกเบี้ย 2,000,000 1,860,951 1,000,000 ผ่อน 25 ปี ผ่อน 20 ปี เงินต้น 1,040,000 เงินต้น 1,040,000 ดอกเบี้ย 1,066,646 ดอกเบ้ีย 820,951 ผ่อนต่อเดือน 7,022 ผ่อนต่อเดือน 7,754 ถา้ วลั ลภผอ่ นตอ่ เดอื นใหม้ ากขนึ้ อกี นดิ จะประหยดั ดอกเบยี้ จา่ ยได้ 245,695 บาท และผอ่ นหมดเรว็ ขนึ้ 5 ปี เชา่ ซอื้ รถยนต์ แมว้ า่ ปจั จบุ นั จะมรี ะบบการขนสง่ สาธารณะหลากหลายรูปแบบเป็นทางเลือกในการเดินทาง แต่ รถยนตย์ งั คงเปน็ หนงึ่ ในปจั จยั สำ� คญั ในการใชช้ วี ติ ของใครหลาย ๆ คน เพราะไมเ่ พยี งนำ� พาเรา ไปท่ตี ่าง ๆ ทตี่ อ้ งการ แตส่ �ำหรับบางคนยงั เป็นเครือ่ งมือในการประกอบอาชีพไดด้ ว้ ย รถยนต์ถือเป็นสินค้าอีกประเภทหน่ึงท่ีมีผู้ต้องการซ้ือและมีราคาไม่น้อย จึงมีผู้ให้บริการเช่าซ้ือ รถยนตห์ ลายประเภท เชน่ สถาบนั การเงนิ บริษัทเชา่ ซอ้ื ซง่ึ ผเู้ ช่าซ้ือต้องจา่ ยเงินเปน็ งวด ๆ โดย สามารถนำ� รถมาใชง้ านไดก้ อ่ นแมย้ งั จา่ ยเงนิ ไมค่ รบ แตก่ รรมสทิ ธใ์ิ นรถจะยงั ไมเ่ ปน็ ของผเู้ ชา่ ซอ้ื จนกว่าจะชำ� ระเงนิ ครบทกุ งวดตามสัญญา วงเงินในการเช่าซื้อรถยนต์อาจแตกต่างกันไปตามสภาพของรถ เช่น รถใหม่ รถใชแ้ ลว้ วงเงินสินเชื่อประมาณ 75-80% ของราคา วงเงินจะข้ึนอยู่กับสภาพรถ ระยะทาง อายุ รถยนต์ อกี 20-25% ผเู้ ชา่ ซอ้ื ตอ้ งวางเงนิ ดาวน์ การใช้งาน และภาวะเศรษฐกิจ 11
อัตราดอกเบี้ย ส่วนใหญ่จะคิดแบบเงินต้นคงที่ (Flat Rate) ซ่ึงคิดจากเงินต้นทั้งจ�ำนวนและระยะเวลาการ ผ่อนช�ำระท้ังหมด (ดูรายละเอียดเพ่ิมเติมได้ในหัวข้อ รูจ้ ักดอกเบี้ยเงินกู้ หน้า 27) โดยอัตรา ดอกเบี้ยส�ำหรับรถใช้แล้วจะสูงกว่ารถใหม่ เพราะผู้ให้เช่าซื้อเสี่ยงท่ีจะได้เงินคืนน้อยกว่า หากต้องน�ำรถใช้แล้วมาขายทอดตลาด ร้หู รอื ไมว่ ่า... เช่าซ้ือ (Hire Purchase) และลสี ซิ่ง (Leasing) เหมอื นหรอื ต่างกันอย่างไร เหมือนกัน ต่างกนั เหมือนกันที่ผู้เช่าหรือลูกค้าได้ใช้ทรัพย์สิน ต่างกัน คือ การเช่าซ้ือมักใช้กับรถยนต์ ของผู้ให้เช่า โดยกรรมสิทธ์ิยังคงเป็นของ จักรยานยนต์ คิดดอกเบ้ียแบบเงินต้นคงท่ี ผู้ให้เช่าในระหว่างที่เช่าอยู่ (Flat Rate) และกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินจะ ตกเป็นของผู้เช่าซ้ือทันทีเม่ือช�ำระเงินครบ ส่วนลีสซิ่งมักใช้กับการเช่าทรัพย์สินที่ มีราคาแพง มีเทคโนโลยีสูง หรือเช่าใน ปริมาณมาก เช่น คอมพวิ เตอร์ เครอ่ื งถา่ ย เอกสาร คิดดอกเบ้ียด้วยวิธีลดต้นลดดอก (Effective Rate) และเมื่อจ่ายค่าเช่าครบ ทุกงวดแล้วโดยท่ัวไปผู้เช่ามีสิทธิเลือกได้ว่า จะซื้อ ต่อสัญญาเช่า หรือส่งคืนทรัพย์สิน คิดกอ่ นผอ่ นรถ อยา่ ตดิ กบั ดกั จา่ ยนอ้ ย ๆ (แตจ่ า่ ยนาน ๆ) เพราะการเพมิ่ เงนิ ผอ่ นตอ่ เดอื นอกี เลก็ นอ้ ย โดย ไมก่ ระทบกบั คา่ ใชจ้ า่ ยในการครองชพี อน่ื ๆ จะชว่ ยใหเ้ ราประหยดั ดอกเบย้ี และปลดหนไี้ ดเ้ รว็ ขน้ึ มลู คา่ ของ “รถ” จะ “ลด” ลงไป ตามเวลาและความเสอ่ื มสภาพทเี่ กดิ ขน้ึ อยา่ ลมื นกึ ถงึ คา่ ใชจ้ า่ ยทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ จากการใชร้ ถ ซงึ่ บางรายการจะสงู ขนึ้ ตามราคาของรถ ทซี่ อ้ื ดว้ ย เชน่ คา่ นำ้� มนั คา่ ซอ่ มบำ� รงุ คา่ พ.ร.บ. คา่ ตอ่ ทะเบยี น คา่ เบยี้ ประกนั คา่ ทจ่ี อดรถ 12
ตัวอย่างเปรยี บเทียบการผ่อนรถกรณีตา่ ง ๆ รถคนั ใหม่ราคา 600,000 บาท ตอ้ งการซอ้ื รถราคา 600,000 บาท โดยทำ� สญั ญา เช่าซอ้ื วางเงนิ ดาวน์ 20% หรอื 120,000 บาท เงนิ ตน้ ในการผอ่ นเทา่ กบั 480,000 บาท ดอกเบย้ี 3% ตอ่ ปี (คิดแบบเงนิ ตน้ คงท่ี หรอื Flat Rate) 1 กรณีเงินดาวน์เท่ากัน แต่จ�ำนวนงวดผ่อนต่างกัน ถ้าเราเลือกผ่อน 60 เดือน เราจะ ต้องจ่ายเงินเดือนละ 9,200 บาท (กรณี A) แต่ถ้าเราสามารถจ่ายเพิ่มอีกนิดเพียง 2,000 บาทตอ่ เดอื น เปน็ เดอื นละ 11,200 บาท (กรณี B) เรากจ็ ะประหยดั ดอกเบย้ี ได้ 14,400 บาท ซ่ึงใช้เวลาผ่อนเพียง 48 เดือนและหมดหน้ีเร็วกว่าถึง 1 ปี จะเห็นได้ว่ายิ่งผ่อนต่องวดมาก ยิ่งจ่ายดอกเบี้ยน้อย AB ผอ่ น ผอ่ น 48 เดือน 60 เดอื น 120,000 หน่วย : บาท 480,000 เงินดาวน์ (20 %) 120,000 เงินต้นที่ต้องผ่อน 480,000 เงินผ่อนต่อเดือน = 9,200 = 11,200 รวมดอกเบ้ียจ่าย 72,000 57,600 B ผ่อนต่องวดมากกว่า A ท�ำให้จ่ายดอกเบี้ยน้อยกว่า 14,400 บาท 13
2 กรณีจ�ำนวนงวดผ่อนเท่ากัน แต่เงินดาวน์ต่างกัน ถ้าไม่จ�ำเป็นต้องรีบซ้ือรถ แนะน�ำ ว่าให้เก็บสะสมเงินดาวน์ไปเร่ือย ๆ เพราะย่ิงมีเงินดาวน์มาก ก็ยิ่งช่วยให้เราจ่ายดอกเบ้ีย น้อยลง ดังตัวอย่าง กรณจี ะผอ่ นรถคนั เดมิ 4 ปี (48 เดอื น) แตเ่ รามเี งนิ ดาวน์ 50% หรอื 300,000 บาท (กรณี C) เม่ือเทียบกับการวางเงินดาวน์เพียง 20% (กรณี B) จะพบว่าสามารถประหยัดดอกเบ้ียได้ 21,600 บาท แถมยังจ่ายเงินต่องวดน้อยกว่าถึง 4,200 บาท หน่วย : บาท B C เงินดาวน์ 20% = 120,000 50% = 300,000 เงินต้นที่ต้องผ่อน 480,000 300,000 เงินผ่อนต่อเดือน = 11,200 = 7,000 รวมดอกเบี้ยจ่าย 57,600 36,000 C วางเงินดาวน์มากกว่า B ท�ำให้จ่ายดอกเบ้ียน้อยกว่า 21,600 บาท รกู้ อ่ นทำ�สัญญาเชา่ ซอ้ื รถ ก่อนท่ีจะตัดสินใจลงช่ือในสัญญาเช่าซ้ือรถ เราควรเข้าใจถึงสาระส�ำคัญบางอย่างของประกาศ คณะกรรมการวา่ ดว้ ยสญั ญา เร่ือง ให้ธุรกิจเช่าซื้อรถยนต์และจักรยานยนต์เป็นธรุ กจิ ทคี่ วบคมุ สัญญา พ.ศ. 2555 ดังนี้ 1. สัญญาเช่าซ้ือจะต้องระบุรายละเอียด ตา่ ง ๆ เช่น ราคารถ อัตราดอกเบ้ียท่ีเช่าซื้อ จำ� นวนเงนิ คา่ เชา่ ซอ้ื ทง้ั สน้ิ จำ� นวนเงนิ คา่ เชา่ ซอื้ ที่ผ่อนช�ำระในแต่ละงวด วันที่ช�ำระเงินใน แตล่ ะงวด 14
2. เมื่อผู้เช่าซื้อจ่ายเงินครบตามสัญญาแล้ว กรรมสิทธ์ิในรถจะตกเป็นของผู้เช่าซ้ือทันที ผู้ให้เช่าซื้อจะต้องด�ำเนินการจดทะเบียนโอน รถใหเ้ ปน็ ชอ่ื ของผเู้ ชา่ ซอ้ื ภายใน 30 วนั นบั จาก วันท่ีได้รับเอกสารประกอบการจดทะเบียน ครบถ้วน 3. ถา้ ผเู้ ชา่ ซอื้ ตอ้ งการจา่ ยคา่ เชา่ ซอื้ ทงั้ หมดเพอ่ื ปดิ บญั ชกี อ่ นกำ� หนด ผใู้ หเ้ ชา่ ซอ้ื ตอ้ งใหส้ ว่ นลด ในอตั ราไมน่ อ้ ยกวา่ 50 % ของดอกเบย้ี เชา่ ซอื้ ทย่ี งั ไมถ่ งึ กำ� หนดจา่ ย ค�ำนวณตามมาตรฐาน การบัญชีเร่ืองสัญญาเช่า 4. ผู้เช่าซื้อจะต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายท่ี เกิดจากการติดตามทวงถามหนี้ทั้งหมด ตามทผ่ี ใู้ หเ้ ชา่ ซอื้ ไดจ้ า่ ยไปตามจรงิ 5. สญั ญาเชา่ ซอ้ื อาจถกู ยกเลกิ (และอาจนำ� ไป สกู่ ารถกู ยดึ รถไดใ้ นทสี่ ดุ ) หากผเู้ ชา่ ซอื้ ผดิ นดั ช�ำระหนี้ 3 งวดติดต่อกัน และผู้ให้เช่าซื้อ ได้มีจดหมายลงทะเบียนตอบรับในการแจ้ง ผู้เช่าซ้ือให้ช�ำระหน้ีภายใน 30 วันนับจาก วันท่ีได้รับหนังสือแจ้ง และผู้เช่าซื้อไม่ได้ ปฏบิ ตั ติ าม (แตห่ ากผเู้ ชา่ ซื้อไดน้ �ำเงินไปชำ� ระ ครบถว้ นภายในระยะเวลาทกี่ ำ� หนด ผใู้ หเ้ ชา่ ซอื้ ไมม่ สี ทิ ธทิ์ จี่ ะยดึ รถคนื ได)้ ศกึ ษารายละเอยี ดเพม่ิ เตมิ ไดท้ เี่ วบ็ ไซตส์ ำ� นกั งานคณะกรรมการคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภค (สคบ.) www.ocpb.go.th หรอื สอบถามไดท้ ี่ โทร. 1166 กรณีมีคนอ้างตัวว่าเป็นเจ้าหน้าที่สถาบันการเงินมาติดต่อขอยึดรถ ผู้เช่าซ้ือควรขอตรวจสอบ เอกสารแสดงตนว่าเป็นผู้ได้รับมอบอ�ำนาจจากสถาบันการเงินจริงหรือไม่ เช่น บัตรประจ�ำตัว เจา้ หนา้ ท่ี และโทรศพั ทต์ ดิ ตอ่ สถาบนั การเงนิ นน้ั ๆ โดยตรง เพอื่ ตรวจสอบประวตั กิ ารคา้ งชำ� ระ ของตน และสอบถามเกยี่ วกบั การมอบอำ� นาจใหบ้ คุ คลดงั กลา่ วมายดึ รถจรงิ หรอื ไม่ 15
ร้หู รอื ไมว่ ่า... ถ้าผู้เช่าซ้ือผิดนัดช�ำระหน้ีและถูกยึดรถ ไม่ได้แปลว่าหมดภาระหนี้เสมอไป เพราะหากผู้ให้เช่าซ้ือน�ำรถไปขายทอดตลาดและได้ราคาน้อยกว่าหนี้ท่ีค้างช�ำระ ผู้เช่าซื้อก็ต้องช�ำระส่วนต่างด้วย “บ้าน” กบั “รถ” ควรซ้อื อะไรก่อน ค�ำถามนี้เป็นค�ำถามยอดฮิตส�ำหรับหลาย ๆ คน แตค่ ำ� ตอบแบบฟนั ธงคงไมม่ ี เพราะขนึ้ อยกู่ ับ ความจ�ำเป็นและประโยชน์ที่แต่ละคนจะได้รับ ซึ่งส�ำหรับคนท่ีไม่มีความเดือดร้อนเรื่อง ที่อยู่อาศัย แต่จ�ำเป็นต้องใช้รถในการประกอบอาชีพ เช่น ตัวแทนจ�ำหน่ายสินค้าท่ีต้องเดินทาง เป็นประจ�ำ การซ้ือรถก็ดูจะจ�ำเป็นและมีประโยชน์กว่า แต่หากจะซ้ือรถเพ่ือหวังให้ดูดีมีฐานะท้ัง ๆ ท่ียังต้องเช่าบ้าน การซื้อบ้านก็เป็นสิ่งที่ควรท�ำ มากกว่า เพราะถือเป็นการลงทุนในสินทรัพย์ที่มูลค่ามีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นในระยะยาว ขณะที่ รถนับวันจะยิ่งมีมูลค่าลดลง รูห้ รือไมว่ ่า... หากกู้ซ้ือรถก่อนกู้ซ้ือบ้าน สถาบันการเงินจะมองว่าเรามีความสามารถในการผ่อน ช�ำระลดลง ซ่ึงอาจท�ำให้โอกาสท่ีจะได้รับอนุมัติสินเช่ือเพ่ือซื้อบ้านลดลงด้วย 16
บัตรเครดติ บตั รเครดติ มปี ระโยชนห์ ลายอยา่ ง เชน่ ทำ� ใหเ้ ราซอื้ สนิ คา้ และบรกิ ารไดโ้ ดยทย่ี งั ไมต่ อ้ งจา่ ยเงนิ ทนั ที หรอื เบกิ ถอน เงนิ สดมาใชจ้ า่ ยยามฉกุ เฉนิ แตผ่ ถู้ อื บตั รกจ็ ะตอ้ งรจู้ กั ใช้ อยา่ งมวี นิ ยั และเหมาะสมกบั ความสามารถในการชำ� ระหน้ี ไมเ่ ชน่ นนั้ จะเปน็ การกอ่ หนโ้ี ดยไมจ่ ำ� เปน็ ได้ เงอ่ื นไขการสมคั ร วงเงนิ การผอ่ นชำ� ระ ผสู้ มคั รบตั รหลกั ตอ้ งมรี ายไดไ้ มต่ ำ่� กวา่ 15,000 บาท ต่อเดือน หรือมีทรัพย์สินอ่ืน เช่น เงินฝากท่ีสถาบันการเงิน หรือการลงทุนในกองทุนรวม ตาม จ�ำนวนที่แบงก์ชาติก�ำหนด ซึ่งผู้ออกบัตรจะให้วงเงินได้ไม่เกิน 5 เท่าของรายได้ หรือให้วงเงิน แตกต่างกันไปแล้วแต่ประเภทของทรัพย์สิน และต้องผ่อนช�ำระเงินขั้นต่�ำไม่น้อยกว่า 10% ของ ยอดคงค้างท้ังส้ินในแต่ละงวด นอกจากรู้เง่ือนไขตามท่ีบอกไปแล้ว ยังมีรายละเอียดอื่น ๆ ของผู้ออกบัตรแต่ละราย ทเ่ี ราควรรแู้ ละเปรยี บเทยี บกอ่ นตดั สนิ ใจสมคั ร เพอ่ื ใหไ้ ดบ้ ตั รทเ่ี ราจะไดป้ ระโยชนม์ ากทส่ี ดุ เชน่ ค่าธรรมเนียมแรกเข้าและรายปี มีตั้งแต่ไม่เก็บเลย จนถึงหลายพันบาท และอย่าลืมหาข้อมูลเรื่องเงื่อนไขการ ขอยกเว้นค่าธรรมเนียมด้วย ระยะเวลาช�ำระคืนโดยปลอดดอกเบี้ย ซ่ึงเป็นสิทธิพิเศษ เฉพาะผู้ท่ีใช้บัตรเพ่ือซื้อสินค้าและบริการแล้วจ่ายเงินคืน เต็มจ�ำนวนเท่าน้ัน (กรณีช�ำระคืนยอดซื้อสินค้าและบริการ เพียงบางส่วนหรือมีการเบิกถอนเงินสดมาใช้ จะไม่มีระยะ เวลาปลอดดอกเบ้ีย) ดอกเบ้ีย ค่าปรับ ค่าบริการ และค่าธรรมเนียม รวมกัน ไม่เกิน 20% ต่อปี ในกรณีถอนเงินสดจะมีค่าธรรมเนียม การเบิกถอนเงินสดไม่เกิน 3% ของจ�ำนวนเงินท่ีเบิกถอน และยังมีภาษีมูลค่าเพ่ิมท่ีคิดจากยอดค่าธรรมเนียมเบิกถอน เงินสด นอกจากน้ี กรณีผิดนัดช�ำระหน้ี ผู้ออกบัตรจะเก็บ ค่าติดตามทวงถามหน้ีได้ถ้ามีการติดตามจริง 17
วันที่เร่ิมคิดดอกเบ้ีย ค่าปรับ ค่าบริการ และ ค่าธรรมเนียม การเบิกถอนเงินสดจะเร่ิมคิดต้ังแต่วันที่ ถอนเงนิ สว่ นการซอ้ื สนิ คา้ และบรกิ ารทชี่ ำ� ระไมเ่ ตม็ จำ� นวน โดยท่ัวไปจะแบ่งเป็น 2 ช่วงดังน้ี (1) คิดเต็มจ�ำนวน ตั้งแต่ วันท่ีผู้ออกบัตรส�ำรองจ่ายเงินให้แก่ร้านค้าจนถึงวันก่อน ครบก�ำหนดช�ำระเงิน (ผู้ออกบัตรบางรายอาจเริ่มคิดตั้งแต่ วันสรปุ ยอดรายการ หรือวันทต่ี อ้ งชำ� ระเงนิ ตามใบแจ้งหน)ี้ (2) คิดตามยอดคงค้าง (หักส่วนที่ช�ำระแล้วออก) ต้ังแต่ วันที่ช�ำระจนถึงวันสรุปยอดถัดไป ท้ังน้ี เราควรศึกษา วิธีคิดท่ีผู้ออกบัตรแสดงไว้ในด้านหลังของใบแจ้งหน้ี ซ่ึง ผู้ออกบัตรแต่ละรายอาจมีรายละเอียดแตกต่างกันไป เงื่อนไขการน�ำบัตรเครดิตไปใช้ในต่างประเทศ จะมี ค่าความเสี่ยงจากการแปลงสกุลเงิน 2-2.5% ของยอด ใช้จ่ายและเบิกถอนเงินสด (ค�ำนวณรวมในอัตรา แลกเปลี่ยนท่ีแสดงในใบแจ้งหน้ีแล้ว) สิทธิประโยชน์ เช่น การสะสมคะแนน ส่วนลด ที่จอดรถ ในห้างสรรพสินค้า รายละเอียดอ่ืน ๆ เช่น จุดรับช�ำระเงินและค่าใช้จ่าย ท่ีเก่ียวข้อง การสมัครบัตรเสริมและความรับผิดชอบของ ผถู้ อื บตั รหลกั ทมี่ ตี อ่ บตั รเสรมิ การทำ� บตั รใหมห่ ากบตั รหาย การขอยกเลิกบัตร 18
รู้ไว้ให้ฉกุ คดิ … ป้องกนั บัตรเครดติ ถูกขโมยไปใช้ รักษ าบัตรให้ดีเสมือน ตรวจสอบจ�ำนวนเงินก่อน รีบโทรอายัดทันทีที่รู้ว่า เงินสด เซ็นช่ือด้านหลัง เซ็นช่ือในใบรายการขาย บัตรหายหรือถูกขโมยซึ่ง บัตรทันทีเม่ือได้บัตรใหม่ สินค้า (Sales Slip) ผู้ออกบัตรจะต้องระงับการ และท�ำลายบัตรเก่าด้วย ใชบ้ ตั รทนั ทหี รอื ภายในเวลา โดยเฉพาะในบริเวณแถบ ทกี่ ำ� หนด แตไ่ มเ่ กนิ 5 นาที แม่เหล็กและชิปเก็บข้อมูล นับตั้งแต่ผู้ออกบัตรได้รับ ส่วนตัว แจง้ (ดงั นน้ั ผถู้ อื บตั รไมต่ อ้ ง รับผิดชอบหน้ีท่ีเกิดขึ้นหลัง ช่วงเวลาดังกล่าว เว้นแต่ จะพสิ จู นไ์ ดว้ า่ เปน็ การกระทำ� ของผถู้ อื บตั รเอง) เกบ็ รหสั ไวเ้ ปน็ ความลบั ตงั้ ให้บัตรอยู่ในสายตาตอน ซื้อของออนไลน์กับร้านค้า รหัสให้ยากต่อการเดา (แต่ จ่ายเงิน เพื่อป้องกันการ ที่เชื่อถือได้ เช่น มีใบ เราต้องจ�ำได้) ไม่จดรหัส ถูกคัดลอกข้อมูลแล้วน�ำ รบั รองดจิ ติ อล หรอื ใชร้ ะบบ ถอนเงินสดไว้กับบัตร และ ไปท�ำบัตรปลอม และ ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ท�ำ ไม่บอกรหัสกับใคร ปอ้ งกนั การถกู จดหมายเลข ธุรกรรมทางอินเทอร์เน็ต บั ต ร เ ค ร ดิ ต แ ล ะ ตั ว เ ล ข CVV หรือ CVC* แล้วน�ำ ไปใช้ซื้อของออนไลน์หรือ ทำ� ธรุ กรรมทางอนิ เทอรเ์ นต็ *CVV (Card Verification Value) หรือ CVC (Card Verification Code) คือ รหัสส�ำหรับการท�ำธุรกรรมออนไลน์ เช่น VISA และ MasterCard ใช้เลข 3 หลักด้านหลังบัตร ส่วนของ American Express ใช้เลข 4 หลักด้านหน้าบัตร 19
ใชบ้ ตั รเครดิตอยา่ งมีสติและมีวินยั ชง่ั ใจใหด้ กี อ่ นใช้ เพราะหากใชเ้ รอ่ื ยไปตามใจตอ้ งการกอ็ าจทำ� ให้ มหี นสี้ นิ ลน้ พน้ ตวั หากถงึ ขน้ั ผดิ นดั ชำ� ระหนี้ กจ็ ะเสยี ประวตั สิ นิ เชอ่ื และอาจท�ำให้ขอสินเช่ืออื่นที่ส�ำคัญกว่าไม่ได้ จึงควรใช้เฉพาะ สิ่งท่ีจ�ำเป็น และเบิกถอนเงินสดมาใช้เม่ือจ�ำเป็นจริง ๆ เท่านั้น มีบัตรเครดิตเพียง 1-2 ใบก็พอแล้ว มีมากใบก็มีวงเงินมาก เพิ่ม โอกาสในการก่อหนี้หากย้ังใจไม่อยู่ ถ้ากระเป๋าสตางค์หายก็อาจอายัด ไม่หมดเพราะจ�ำบัตรได้ไม่ครบทุกใบ ถ้าโชคร้ายเจอมิจฉาชีพน�ำบัตร เราไปใช้ก็ต้องไปใช้หนี้ท่ีเราไม่ได้ก่ออีกต่างหาก กรณีสินค้าช�ำรุดหรือบริการไม่เป็นไปตามท่ีตกลง และเข้า เงื่อนไขการขอคืนสินค้า ให้ติดต่อร้านค้าก่อน หากไม่ได้ ข้อสรุป ควรติดต่อธนาคารผู้ออกบัตร เพื่อปฏิเสธรายการใช้บัตร หรือช�ำระไปก่อน เพ่ือหลีกเล่ียงการมีประวัติผิดนัดช�ำระหน้ี หากมกี ารคนื สนิ คา้ และรา้ นคา้ ไดย้ กเลกิ การซอ้ื (Void) แลว้ ลกู คา้ ควรเกบ็ สลปิ รายการยกเลกิ (Void) เพอื่ ใชต้ รวจสอบความถกู ตอ้ ง ของใบแจง้ หนแ้ี ละเปน็ หลกั ฐานยนื ยนั กบั ธนาคารผอู้ อกบตั ร เกบ็ เอกสารไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน ไมว่ า่ จะเปน็ Sales Slip ใบบนั ทกึ รายการ ถอนเงนิ สดจากตเู้ อทเี อม็ และแผน่ พบั โปรโมชนั่ ตา่ ง ๆ เพอื่ ใชต้ รวจสอบ ดอกเบีย้ ความถูกต้องกับใบแจ้งหนี้ จ�ำนวนเงินท่ีต้องช�ำระ และสิทธิประโยชน์ ทค่ี วรจะไดร้ บั คิดให้ดีถ้าหวังประโยชน์เล็กน้อยแต่มีความเส่ียงสูง เช่น รูดบัตรซ้ือของแทนคนอ่ืนเพ่ือหวังให้ได้แต้มคะแนนเพ่ิม หรือ เก็บดอกเบ้ียจากคนที่เราใช้บัตรรูดแทน เพราะหากถูกเบ้ียว เราเองคือคนที่จะต้องรับภาระหนี้ที่เกิดขึ้นท้ังหมด 20
หน้ีบตั รเครดิต : ปัญหาใหญ่ของหลายคน ปัญหาจากการเป็นหนี้บัตรเครดิต มักเกิดจากการใช้บัตรเครดิต อย่างไม่เหมาะสม คือ ช�ำระข้ันต่�ำ ท�ำให้ต้องจ่ายดอกเบี้ยมาก และใช้เวลาผ่อนหลายปี หมุนเงินจากบัตรใบหน่ึงไปโปะอีกใบหนึ่ง ท�ำให้มีหน้ีไม่รู้จบ และเพิ่มพูนหนี้มากข้ึนไปอีก ใช้บัตรถึงแม้จะรู้ว่าไม่มีเงินจ่าย การช�ำระขน้ั ตำ่� ลองเปรียบเทียบการใช้บัตรเครดิตของวัลลภและสายรุ้ง ที่ซื้อของครั้งเดียวเต็มวงเงิน ในบัตร 75,000 บาทเหมือนกัน แต่วัลลภเลือกช�ำระขั้นต�่ำ (10%) ของยอดคงค้าง และสายรุ้ง เลือกช�ำระ 50% ของยอดคงค้าง ช�ำระ 10% ดอกเบย้ี จา่ ยสะสม ขั้นต�่ำ 14,393 บาท 75,000 ผ่อนช�ำระ 43 งวด ช�ำระ 50% ดอกเบย้ี จา่ ยสะสม 2,680 บาท 75,000 ผ่อนช�ำระ 10 งวด จะเห็นได้ว่า จากกรณีของวัลลภ แม้ว่าจะซื้อของเพียงครั้งเดียวแต่ช�ำระขั้นต่�ำ 10% ส่งผลให้ เป็นหน้ีนานถึง 43 งวด (หรือเกือบ 4 ปี) และยังต้องแบกภาระดอกเบ้ียสูงถึง 14,393 บาท ในขณะท่ีสายรุ้งช�ำระ 50% จะใช้เวลาผ่อนเพียง 10 งวด และจ่ายดอกเบ้ียเพียง 2,680 บาท* จะดีกว่าไหม หากพยายามจ่ายหน้ีเต็มจ�ำนวน หรือจ่ายให้ได้มากท่ีสุดซ่ึงจะท�ำให้ ใช้ระยะเวลาช�ำระหนี้ส้ันลง และจ่ายดอกเบ้ียน้อยลงอีกด้วย *ดอกเบ้ียจ่ายสะสมและจ�ำนวนงวดอาจเปล่ียนแปลงไปจากตัวอย่างข้างต้น ขึ้นอยู่กับวันท่ีซ้ือของ วันสรุปยอด บัญชี ก�ำหนดวันช�ำระเงิน และจ�ำนวนเงินช�ำระคืน 21
หมุนเงินจากบัตรเครดติ ใบหน่ึงไปโปะอีกใบหน่ึง...จะดเี หรอ หลายคนคิดว่าการถอนเงินสดจากบัตรใบหน่ึงไปโปะบัตรอีก ใบหนึง่ จะช่วยตอ่ เวลาใหช้ ะลอหน้ีออกไปได้ ในความเปน็ จริง การท�ำแบบน้ีอาจได้ไม่คุ้มเสีย เพราะเม่ือเราถอนเงินสด ออกจากบัตรเครดิต สิ่งที่เราต้องเสียคือ ดอกเบี้ยและ ค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่คิดตั้งแต่วันที่กดเงินสดออกมาในอัตรา 20% ต่อปี และยังมี “ค่าธรรมเนียมการเบิกถอนเงินสด” ไม่เกิน 3% ของจ�ำนวนเงินที่เบิกถอน รวมทั้ง “ภาษีมูลค่า เพ่ิม” 7% ของค่าธรรมเนียมการเบิกถอน ซ่ึงจะท�ำให้เรามี ภาระหน้ีท่ีต้องจ่ายเพ่ิมขึ้นเร่ือย ๆ มาดูตัวอย่างกันว่าการใช้วิธีหมุนเงินจาก บตั รเครดติ จะสรา้ งภาระหนใ้ี หเ้ รามากแคไ่ หน วัลลภเป็นหน้ีบัตรเครดิตใบท่ี 1 จ�ำนวน 75,000 บาท วัลลภเลือกใช้วิธีกดเงินสดจาก บัตรเครดิตท่ีมีอยู่อีกใบมาโปะหน้ีบัตรเครดิตใบที่ 1 (สมมติบัตรเครดิตท้ัง 2 ใบ มีวงเงิน ใบละ 80,000 บาท) หน้ีบัตรเครดิตใบท่ี 1 หน้ีบัตรเครดิตใบที่ 2 รวม เป็นหนี้ 75,000.00 0 75,000.00 เดือนท่ี 1 ถอนเงินจากบัตร -75,000.00 75,000.00 ใบที่ 2 จ�ำนวน 75,000 บาท มาโปะหน้ีบัตรท่ี 1 ค่าธรรมเนียมเบิกถอน 2,250.00 เงินสด [75,000x3%] ภาษีมูลค่าเพ่ิม [2,250x7%] 157.50 ดอกเบยี้ นบั จากวนั ทถี่ อนเงนิ 821.92 จนถึงวันช�ำระหน้ี (สมมติว่า 20 วัน) [75,000x20%x20]/365 รวมหนี้ ณ เดือนท่ี 1 0 78,229.42 78,229.42 22
หนี้บัตรเครดิตใบท่ี 1 หน้ีบัตรเครดิตใบที่ 2 รวม เดือนท่ี 2 ถอนเงินจากบัตร 78,200.00 -78,229.42 ใบท่ี 1 จ�ำนวน 78,200 บาท* มาโปะหน้ีบัตรท่ี 2 2,346.00 164.22 ค่าธรรมเนียมเบิกถอน 856.98 เงินสด [78,200x3%] ภาษีมูลค่าเพิ่ม [2,346x7%] ดอกเบย้ี นบั จากวนั ทถ่ี อนเงนิ จนถึงวันช�ำระหน้ี (สมมติว่า 20 วัน) [78,200x20%x20]/365 รวมหนี้ ณ เดือนท่ี 2 81,567.20 0 81,567.20 เดือนที่ 3 ถอนเงินจากบัตร -80,000.00 80,000.00 ใบที่ 2 จ�ำนวน 80,000 บาท (เต็มวงเงิน) มาโปะหน้ีบัตร 2,400.00 ใบที่ 1 168.00 ค่าธรรมเนียมเบิกถอน เงินสด [80,000x3%] ภาษีมูลค่าเพิ่ม [2,400x7%] ดอกเบ้ียนับจากวันท่ีถอน 876.71 เงินจนถึงวันช�ำระหนี้ (สมมติว่า 20 วัน) [80,000x20%x20]/365 รวมหน้ี ณ เดือนท่ี 3 1,567.20 83,444.71 85,011.91 ผ่านไปเพียง 3 เดือน วัลลภมีหน้ีเพ่ิมข้ึนถึง 10,011.91 บาท (จากเดิมเป็นหนี้ 75,000 บาท กลายเป็น 85,011.91 บาท ณ เดือนที่ 3) และในเดือนที่ 3 วงเงินบัตรเครดิตใบที่ 2 ก็ไม่เพียงพอโปะหน้ีบัตรใบที่ 1 อีกต่อไป อีกท้ังในเดือนท่ี 4 วัลลภจะถูกคิดดอกเบ้ียจาก ยอดคงค้างของบัตรเครดิตทั้ง 2 ใบอีกด้วย *วัลลภถอนเงินจากบัตรใบที่ 1 จ�ำนวน 78,200 บาท และจ่ายด้วยเงินของตัวเองอีก 30 บาท 23
เราสร้างหน้ีสะสมเกินไปหรือเปล่า? เดือนท่ี 1 เดือนท่ี 2 เดือนที่ 3 ภาระหน้ี ภาระหน้ี ภาระหน้ี 78,230 บาท 81,567 บาท 85,012 บาท 1,567 วสง่วเนงินทบี่เกัตินร 822 857 877 2,408 2,510 2,568 ดอกเบี้ย ค่าธ+รรVมAเTนียม 80,000 75,000 78,200 เงินต้น หมายเหตุ : ตวั เลขอาจมคี วามคลาดเคลอื่ นจากการคำ� นวณ แบบละเอียดเนื่องจากการปัดทศนิยม ดังน้ัน การใช้วิธีหมุนเงินระหว่างบัตรเครดิตเพื่อน�ำมาช�ำระหนี้ จึงไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้อง ย่ิงถ้ามีบัตรหลาย ๆ ใบด้วยแล้ว จะย่ิงสะสมหนี้มากจนคาดไม่ถึง วิธีปลดหนี้ท่ีถูกต้องคือหยุด การกอ่ หนเ้ี พมิ่ พยายามผอ่ นชำ� ระหนที้ เ่ี หลอื ใหไ้ ดม้ ากทสี่ ดุ และเรว็ ทสี่ ดุ จงึ จะหลดุ จากวงั วนหนไี้ ด้ รู้หรอื ไมว่ า่ ... ไม่อยากผ่อนนานมาก ท�ำอย่างไร สมมติว่าคุณมีเงินเดือน คดิ กอ่ นใชว้ า่ จำ� เปน็ หรอื ไม่ และมเี งนิ พอ 15,000 บาท จ่ายหรือเปล่า ไดว้ งเงนิ บตั รเครดติ 75,000 บาท จ่ายเต็มจ�ำนวนทุกคร้ังหรือพยายามจ่าย และใชบ้ ตั รซอ้ื ของครงั้ เดยี วเตม็ ให้ได้มากท่ีสุด วงเงินโดยไมซ่ ้อื อะไรเพ่มิ อกี หาเงินก้อนมาปิดยอด เช่น ตัดใจขาย ถา้ คณุ จา่ ยขน้ั ตำ�่ 10% ของยอด ทรัพย์สิน น�ำเงินออมหรือเงินโบนัสมา คงคา้ งไปเร่ือย ๆ ปลดหนี้ คณุ ตอ้ งใชเ้ วลาเกอื บ 4 ปี หรอื 43 เดอื น กวา่ จะปลดหนกี้ อ้ นนไี้ ด้ 24
อย่าฝันหวานกบั “โปรโมชั่นพิเศษ” “เพยี งกดเงนิ สดสะสมตอ่ เดอื น 10,000-29,999 บาท รบั เครดติ เงนิ คนื 4% และตงั้ แต่30,000 บาทขน้ึ ไป รบั เงนิ คนื 5% พมิ พ์xyz ตามด้วยเลขท่ีบตั ร สง่ มาที่ xxxx (ตามเงือ่ นไขบรษิ ัท)” นี่เป็นเพียงตัวอย่างเล็ก ๆ ของความพยายามชักชวนให้เรา ใช้บัตรเครดิตกดเงินสดโดยไม่จ�ำเป็น และอย่าลืมว่าการกด เงินสดน้ัน มีท้ังค่าธรรมเนียมและดอกเบี้ยท่ีต้องเสีย ซ่ึงเม่ือ หักกลบลบกันแล้ว เงินที่ได้คืนตามโปรโมช่ันอาจจะไม่คุ้มกับ เงินท่ีเราต้องจ่ายไปด้วยซ้�ำ สนิ เช่ือสว่ นบคุ คลภายใตก้ ารกำ�กับ เปน็ สนิ เชอื่ ทธี่ นาคารพาณชิ ย์ บรษิ ัทเงนิ ทนุ และบรษิ ัทท่ี ไดร้ บั อนญุ าตจากกระทรวงการคลงั (Non-bank) ใหแ้ ก่ บคุ คลธรรมดาเพอ่ื นำ� ไปซอ้ื สนิ คา้ และบรกิ ารเพอ่ื การอปุ โภค บรโิ ภค (ไมร่ วมรถยนตแ์ ละรถจกั รยานยนต)์ โดยไมต่ อ้ งมี หลกั ประกนั และอยภู่ ายใตก้ ารกำ� กบั ดแู ลของแบงกช์ าติ สินเช่ือประเภทนี้มีหลายรูปแบบ เช่น ท�ำสัญญาและรับเงินไปท้ังก้อน ท�ำสัญญาเพ่ือรับวงเงินหมุนเวียนแล้วใช้บัตรกดเงินสดทยอยกดเงินออกมาเท่าท่ีต้องการ จะใชใ้ นแตล่ ะครงั้ ทำ� สญั ญาเชา่ ซอื้ สนิ คา้ เปน็ รายชน้ิ โดยผใู้ หส้ นิ เชอื่ สามารถอนมุ ตั วิ งเงนิ ใหผ้ ขู้ อสนิ เชอ่ื แตล่ ะราย ได้ไม่เกิน 5 เท่าของรายได้เฉล่ียต่อเดือน หรือของกระแสเงินสดหมุนเวียนในบัญชีเงินฝาก เฉลี่ยย้อนหลังไม่น้อยกว่า 6 เดือน ซ่ึงผู้ให้สินเช่ือจะเป็นผู้ก�ำหนดเองว่ารายได้หรือกระแส เงินสดเฉล่ียเท่าใดถึงจะรับพิจารณาให้สินเช่ือ ดอกเบี้ย ค่าปรับ ค่าบริการ และค่าธรรมเนียม รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 28% ต่อปี โดยค�ำนวณแบบ ลดต้นลดดอก และในกรณีผิดนัดช�ำระหนี้ ผู้ให้สินเช่ือ จะเก็บค่าติดตามทวงถามหนี้ได้ถ้ามีการติดตามจริง 25
คิดก่อนขอสินเช่ือส่วนบุคคลภายใต้การกำ�กบั แมว้ า่ สนิ เชอื่ ประเภทนจ้ี ะไมต่ อ้ งใชห้ ลกั ประกนั อนมุ ตั งิ า่ ย และรวดเร็ว เม่ือเปรียบเทียบกับสินเชื่ออื่น ๆ แต่ อัตราดอกเบ้ียและค่าธรรมเนียมก็ค่อนข้างสูง จึงต้อง คิดให้ดีว่าจะรับภาระหนี้ที่เกิดขึ้น (รวมภาระหน้ีที่มี อยู่เดิม) ไหวหรือไม่ รูห้ รอื ไม่ว่า... นอกจากสินเชื่อส่วนบุคคลภายใต้การก�ำกับแล้ว ยังมีสินเช่ืออเนกประสงค์อ่ืนท่ี คิดดอกเบี้ยต่�ำกว่า เพราะผู้ขอสินเช่ือต้องมีหลักประกันเป็นทรัพย์สินที่ตนเองเป็น เจ้าของกรรมสิทธ์ิและปลอดภาระผูกพัน (ไม่ติดจ�ำนองหรือจ�ำน�ำ) เช่น สินเช่ือ จ�ำนองบ้าน ซึ่งมักคิดดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate) สินเช่ือจ�ำน�ำ ทะเบียน ซ่ึงมักคิดดอกเบี้ยแบบเงินต้นคงที่ (Flat Rate) แม้ว่าจะได้รับอนุมัติง่าย และรวดเร็วเช่นเดียวกับสินเช่ือส่วนบุคคลภายใต้การก�ำกับ แถมดอกเบ้ียถูกกว่า แบบไม่มีหลักประกัน แต่ก็ต้องไม่ลืมว่า ถ้าผ่อนช�ำระไม่ได้ตามเงื่อนไขก็อาจถูก ยึดบ้านยึดรถในท่ีสุด สินเช่ือรายย่อยเพ่ือการประกอบอาชพี หรือนาโนไฟแนนซ์ (Nano Finance) เป็นสินเช่ือท่ีมีวงเงินไม่เกิน 100,000 บาทต่อราย ผู้ให้สินเช่ือต้องได้รับใบอนุญาต จากกระทรวงการคลัง และมีแบงก์ชาติท�ำหน้าท่ีก�ำกับดูแล อัตราดอกเบ้ีย ค่าปรับ คา่ บรกิ าร และคา่ ธรรมเนยี ม ซง่ึ รวมคา่ ตดิ ตามทวงถามหนแ้ี ลว้ ตอ้ งไมเ่ กนิ 36% ตอ่ ปี (ค�ำนวณแบบลดต้นลดดอก) และผู้กู้จะไม่ถูกคิดค่าใช้จ่ายอ่ืนใดเพ่ิมเติมอีก การที่ Nano Finance สามารถคดิ ดอกเบย้ี แพงกว่าสนิ เชอ่ื อื่น เป็นเพราะการอนมุ ตั ิสินเช่ือ มีความยืดหยุ่น ผู้ขอกู้ไม่จ�ำเป็นต้องมีเอกสารแสดงท่ีมาของรายได้อย่างชัดเจน เช่น ไม่มีสลิปเงินเดือน ไม่เคยเดินบัญชีกับธนาคาร และไม่ต้องใช้หลักประกัน หากเรามีคุณสมบัติที่จะได้รับสินเช่ือประเภทอ่ืนที่มีดอกเบี้ยและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ต�่ำกว่าสินเช่ือ Nano Finance เช่น มีทรัพย์สินที่ใช้เป็นหลักประกันได้ ก็ควรสอบถาม รายละเอียดของสินเช่ือท่ีเหมาะกับตนเองจากผู้ให้บริการสินเช่ือก่อนตัดสินใจ ท�ำสัญญา 26
ร้จู ักดอกเบย้ี เงนิ กู้ เม่ือรู้จักสินเช่ือกันแล้ว คราวนี้ก็มาท�ำความรู้จัก กับประเภทและวิธีคิดดอกเบี้ยเงินกู้ ซ่ึงเป็นเสมือน ภาระท่ีตามมากันบ้าง ประเภทของดอกเบยี้ เงนิ กู้ โดยท่ัวไป อัตราดอกเบ้ียเงินกู้ แบ่งเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ อตั ราดอกเบี้ยคงท่ี (fixed rate) อัตราดอกเบีย้ คือ อัตราดอกเบี้ยที่ก�ำหนดไว้เป็นตัวเลขคงที่ในช่วงเวลาที่ ก�ำหนด เช่น ดอกเบี้ย 5% ต่อปีตลอดอายุสัญญา หรือ 5% เวลา ในช่วง 3 ปีแรก อตั ราดอกเบีย้ อัตราดอกเบ้ียลอยตัว (floating rate) คอื อตั ราดอกเบย้ี ทเี่ ปลย่ี นแปลงไปตามตน้ ทนุ ของสถาบนั การเงนิ แตล่ ะแหง่ ซงึ่ หากมกี ารเปลย่ี นแปลงเมอ่ื ใด กจ็ ะประกาศอตั ราใหม่ ให้ลูกค้าทราบ ตัวอย่างที่ได้ยินกันบ่อย ๆ เช่น เวลา MLR MOR MRR MLR (Minimum Loan MOR (Minimum Overdraft MRR (Minimum Retail Rate) ส�ำหรับลูกค้าสินเชื่อ Rate) ส�ำหรับลูกค้าสินเชื่อ Rate) ส�ำหรับลูกค้ารายย่อย รายใหญ่ชั้นดี ใช้กับเงินกู้ รายใหญ่ชั้นดี ใช้กับวงเงิน ชั้นดี เช่น สินเช่ือส่วนบุคคล ระยะยาวท่ีมีก�ำหนดระยะ เบิกเกินบัญชี สินเชื่อเพ่ือท่ีอยู่อาศัย เวลาแน่นอน เช่น สินเช่ือ เพ่ือการประกอบธุรกิจ 27
วธิ คี ิดดอกเบ้ยี เงินกู้ มี 2 วิธี คือ แบบเงินต้นคงท่ี (Flat Rate) และแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate) แบบเงนิ ตน้ คงที่ (Flat Rate) ส่วนมากใช้ส�ำหรับการเช่าซื้อรถยนต์และรถจักรยานยนต์ โดยเร่ิมคิดดอกเบ้ีย จากเงินต้นทั้งจ�ำนวนและระยะเวลาในการผ่อนช�ำระทั้งหมด จากนั้นจะน�ำดอกเบี้ย ทคี่ ำ� นวณไดม้ ารวมกบั เงนิ ตน้ แลว้ หารดว้ ยจำ� นวนงวดทจ่ี ะผอ่ นชำ� ระ กจ็ ะไดเ้ งนิ ทผี่ อ่ นชำ� ระ ซึ่งจะเท่ากันทุกงวด ดอกเบ้ียท่ีต้องช�ำระท้ังหมด = เงินต้น X อัตราดอกเบี้ยต่อปี (Flat Rate) X ระยะเวลา (ปี) จ�ำนวนเงินที่ต้องช�ำระในแต่ละงวด = (เงินต้น + ดอกเบ้ียที่ต้องช�ำระท้ังหมด) จ�ำนวนงวด แบบลดตน้ ลดดอก (Effective Rate) ใช้คิดดอกเบี้ยของสินเชื่อเกือบทุกประเภท โดยคิดดอกเบี้ยทีละงวดจากยอดเงินต้น คงเหลือท่ีทยอยลดลงในแต่ละงวด ดอกเบย้ี ทีต่ อ้ งจ่ายในงวดนัน้ = (เงินตน้ คงเหลอื X อตั ราดอกเบี้ยต่อปี X จำ� นวนวนั ในงวด) จ�ำนวนวันใน 1 ปี* * จ�ำนวนวันใน 1 ปี ขึ้นกับการก�ำหนดของสถาบันการเงินซ่ึงอาจเป็น 360 วัน 365 วัน หรือ 366 วันก็ได้ แต่ไม่ว่าจะก�ำหนดจ�ำนวนวันเป็นเท่าใดก็ตาม สถาบัน การเงินจะต้องใช้จ�ำนวนวันเดียวกันส�ำหรับการค�ำนวณทั้งดอกเบี้ยจ่าย เช่น เงนิ ฝาก และดอกเบย้ี รบั เชน่ สนิ เชอื่ ในกรณีที่ช�ำระหนี้แต่ละงวดด้วย เงินต้นที่จ่ายในงวดน้ัน = จ�ำนวนเงินทั้งหมดท่ีต้อง จ�ำนวนเงินเท่ากัน เม่ือค�ำนวณ จ่ายในงวดนั้น - ดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายในงวดนั้น ดอกเบย้ี ทต่ี อ้ งจา่ ยแลว้ เรากจ็ ะนำ� มา เงินต้นคงเหลือ (เพื่อค�ำนวณดอกเบี้ยงวดถัดไป) หักออกจากจ�ำนวนเงินท้ังหมดท่ีต้อง = เงินต้นคงเหลือต้นงวด - เงินต้นท่ีจ่ายในงวดน้ัน จา่ ย เพอ่ื หาเงนิ ตน้ ของงวดนน้ั แลว้ นำ� เงนิ ตน้ ของงวดนน้ั ทค่ี ำ� นวณได้ มาหาเงินต้นคงเหลือท่ีจะใช้ค�ำนวณ ดอกเบย้ี ในงวดถดั ไป 28
ร้หู รอื ไม่วา่ ... ถ้าเราช�ำระหน้ีแต่ละงวดด้วยจ�ำนวนเงินที่เท่า ๆ กันในอัตราดอกเบ้ียเท่าเดิม จะพบว่าเงิน ที่จ่ายไปในงวดแรก ๆ ส่วนใหญ่จะถูกจ่ายเป็นค่าดอกเบ้ีย เนื่องจากยอดเงินต้นคงเหลือ ยงั สงู อยู่ แตเ่ มอ่ื ผอ่ นไปสกั ระยะ ดอกเบยี้ จะคอ่ ย ๆ ลดลงตามยอดเงนิ ตน้ คงเหลอื ทค่ี อ่ ย ๆ ลดลง และเนอ่ื งจากสถาบนั การเงนิ จะนำ� เงนิ ทลี่ กู หนจี้ า่ ยในแตล่ ะงวดไปตดั เปน็ คา่ ดอกเบยี้ ก่อน ดังนั้น หากต่อมาอัตราดอกเบี้ยเพิ่มขึ้นก็อาจมีผลให้ดอกเบ้ียท่ีต้องจ่ายในแต่ละงวด เพ่ิมข้ึน และหากเงินที่จ่ายไปในแต่ละงวดเหลือไม่พอตัดเงินต้นหรือตัดได้น้อย ลูกหน้ี ก็อาจต้องเพิ่มจ�ำนวนเงินผ่อนต่องวดมากข้ึน หรือผ่อนนานข้ึนก็ได้ ถา้ อตั ราดอกเบีย้ เท่ากนั แตค่ ดิ กนั คนละวธิ ี (Flat Rate กบั Effective Rate) จะตา่ งกนั ยงั ไง สมมติ เงินกู้ 12,000 บาท ระยะเวลาผ่อน 6 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 24% ต่อปี มาค�ำนวณดูว่า ดอกเบี้ยท่ีจ่ายทั้ง 2 วิธี ต่างกันแค่ไหน แบบเงนิ ตน้ คงที่ ดอกเบย้ี ท่ตี อ้ งช�ำระท้งั หมด = 12,000 x 24% x 6 12 = 1,440 บาท แบบลดตน้ ลดดอก สำ� หรบั ตัวอย่างนี้ ขอสมมติเพ่มิ เตมิ วา่ สถาบนั การเงินใหผ้ อ่ นชำ� ระงวดละ 2,150 บาท ยกเว้น งวดสุดทา้ ยให้จา่ ย 2,093 บาท 29
ข้นั ที่ 1 ดอกเบ้ยี งวดที่ 1 (สมมติว่าเป็นเดอื น ม.ค. ซึ่งมี 31 วัน) ขนั้ ที่ 2 ขน้ั ท่ี 3 = 12,000 x 24% x 31 = 245 บาท 365 เงนิ ต้นทล่ี ดลง = เงนิ ผอ่ นชำ� ระในงวดนนั้ - ดอกเบยี้ ทีจ่ ่ายในงวดนั้น = 2,150 - 245 = 1,905 บาท หาเงนิ ต้นคงเหลือ (เพ่ือใชค้ ดิ ดอกเบยี้ ส�ำหรับงวดถัดไป) = เงนิ ต้นคงเหลอื จากงวดกอ่ น - เงินต้นท่ลี ดลง = 12,000 - 1,905 = 10,095 บาท ท�ำตามขั้นตอนจนครบเดือนที่ 6 (ดูรายละเอียดการค�ำนวณด้านล่าง) งวด ผ่อนชจ�ำ�ำ(รน1ะว)ตน่องวด ช�ำระ(ด2อ)กเบ้ีย ช(�ำ1ร)ะเ-งิน(2ต)้น เงินต้นคงเหลือ 0 12,000 1 2,150 (ข้ันท่ี 1) 245 (ขั้นที่ 2) 1,905 (ข้นั ท่ี 3) 10,095 2 2,150 186 1,964 8,131 3 2,150 166 1,984 6,147 4 2,150 121 2,029 4,118 5 2,150 84 2,066 2,052 6 2,093 41 2,052 0 รวม 843 12,000 แม้ว่าการคิดดอกเบ้ียแบบเงินต้นคงที่ มีข้อดี คือ คิดง่าย เข้าใจง่าย แต่ก็ต้องจ่ายดอกเบี้ย มากกว่าการคิดแบบลดต้นลดดอก (หากอัตราดอกเบี้ย เงินต้น และระยะเวลาเท่ากัน) เช่น ตามตัวอย่างน้ี หากคิดแบบลดต้นลดดอก จะจ่ายน้อยกว่า = 1,440-843 = 597 บาท 30
การแปลงอัตราดอกเบ้ียแบบเงินต้นคงท่ีเป็นแบบลดต้นลดดอก ท�ำได้คร่าว ๆ โดยใช้ 1.8 คูณ กับอัตราดอกเบ้ียเงินกู้แบบเงินต้นคงที่ เช่น อัตราดอกเบี้ยเช่าซ้ือรถยนต์เป็นแบบ Flat Rate 2% ต่อปี จะคดิ เปน็ แบบลดตน้ ลดดอกไดเ้ ทา่ กบั 3.6% ตอ่ ปโี ดยประมาณ (หรอื ใช้ 2 คณู ก็ไดห้ าก จะคดิ ในใจไว ๆ) ดังน้ัน ก่อนขอสินเช่ือจึงต้องถามให้แน่ใจว่าคิดดอกเบ้ียแบบไหน อัตราดอกเบ้ียเท่าไร หากคิด คนละวิธีก็ต้องท�ำให้เป็นวิธีคิดเดียวกันก่อน แล้วจึงจะเปรียบเทียบได้ว่าถูกแพงต่างกันอย่างไร ก่อนตัดสินใจ ในกรณีดอกเบ้ียการให้เช่าซื้อและการให้เช่าแบบลีสซิ่ง และสินเช่ือส่วนบุคคลภายใต้การกำ� กับ แบงก์ชาติก�ำหนดให้ผู้ให้สินเชื่อซ่ึงอยู่ภายใต้การก�ำกับดูแลเปิดเผยอัตราดอกเบี้ยแบบลดต้น ลดดอกแก่ลูกค้าด้วย รู้หรอื ไม่ว่า... ยิ่งผ่อนนาน ก็ย่ิงเสียดอกเบ้ียมาก เพราะจ�ำนวนเงินที่ต้องจ่ายดอกเบี้ย นอกจากขึ้นกับอัตรา ดอกเบี้ยแล้ว ยังข้ึนกับระยะเวลาในการช�ำระหนี้คืนทั้งหมดด้วย และเพ่ือไม่ให้ผิดนัดช�ำระหน้ี ท้ัง ๆ ที่มีเงินพร้อมจ่าย จึงควรตรวจสอบข้อตกลงในการช�ำระหน้ี เช่น หากบางงวดวันครบ ก�ำหนดช�ำระไปตรงกับวันหยุดท�ำการของสถาบันการเงินแล้วจะต้องช�ำระเงินในวันใดแทน เช่น วันท�ำการก่อนหน้าวันหยุด หรือวันท�ำการถัดไปหลังวันหยุด APR เร่ืองนา่ รู้ APR ยอ่ มาจากAnnualPercentageRate คอื อตั รารอ้ ยละตอ่ ปี ไมว่ า่ จะเปน็ ค่าใช้จ่ายที่ต้องจ่ายให้แก่ผู้ให้สินเชื่อ หรือผลตอบแทนที่จะได้รับจากการ ฝากเงินหรือการลงทุน ส่ิงที่ใช้ในการค�ำนวณหา APR มักประกอบด้วย อตั ราดอกเบย้ี ต่อปี และคา่ ธรรมเนียมตา่ ง ๆ ในกรณีสนิ เชื่อ หรือมลู ค่า ของของแถมกรณีการลงทุนและเงินฝาก APR มปี ระโยชนใ์ นการใชเ้ ปรยี บเทยี บตน้ ทนุ หรอื ผลตอบแทนแบบครา่ ว ๆ ระหวา่ งสถาบนั การเงนิ ซ่ึงจะช่วยให้เห็นภาพชัดเจนมากข้ึนกว่าการเปรียบเทียบอัตราดอกเบี้ยเพียงอย่างเดียว แต่ข้อจำ� กัดของ APR คือ ควรใช้เปรียบเทียบสินเช่ือ การลงทุน หรือเงินฝากที่มีจ�ำนวนเงินต้น และระยะเวลาใกล้เคียงกัน นอกจากน้ี ในแง่สินเช่ือ APR ยังไม่รวมถึงค่าใช้จ่ายบางอย่าง เช่น ค่าเบิกถอนเงินสดจากบัตรเครดิต เบี้ยปรับกรณีไถ่ถอนสินเชื่อก่อนก�ำหนด อย่างไรก็ตาม การเปรยี บเทยี บคา่ ใชจ้ า่ ยหรอื ผลตอบแทนตา่ ง ๆ ของแตล่ ะสถาบนั การเงนิ โดยแยกรายการ เชน่ คา่ ประเมนิ ราคาหลกั ประกนั กย็ งั คงมคี วามจำ� เปน็ ในการชว่ ยใหเ้ ราสามารถตดั สนิ ใจดว้ ยขอ้ มลู ทคี่ รบถว้ น 31
ร้เู ขารู้เราก่อนขอสินเชอื่ ถา้ ตอ้ งการเพม่ิ โอกาสทจี่ ะขอสนิ เชอ่ื เราจำ� เปน็ ตอ้ งรแู้ ละเตรยี มพรอ้ มในหลาย ๆ เรอื่ ง เพอ่ื ใหไ้ ด้ สนิ เชอ่ื ทเ่ี หมาะกบั เรามากทสี่ ดุ รู้เขา - เจ้าหนา้ ทอ่ี นุมัติสนิ เชอื่ ต้องพจิ ารณาอะไรบ้าง ผู้ให้สินเช่ือแต่ละรายจะพิจารณาจากหลายปัจจัย ได้แก่ ความสามารถในการช�ำ ระหน้ี เช่น แหล่งท่ีมาของรายได้ แนวโน้มท่ีจะมีรายได้เพ่ิมขึ้น ภาระหนี้สิน ท่ีมีอยู่ ประวัติในการช�ำระหนี้ นโยบายสนิ เชอ่ื ของผู้ใหส้ นิ เชอ่ื เช่น ผู้ขอสินเชื่อต้องไม่มีประวัติการค้างช�ำระในช่วง 12 เดือนย้อนหลัง หรืองดให้สินเช่ือแก่ลูกค้าใหม่ในกลุ่มอาชีพที่มีความเส่ียงสูง วตั ถปุ ระสงค์ในการขอสนิ เชอ่ื เช่น เพ่ือซื้อที่อยู่อาศัย ประกอบอาชีพ อเนกประสงค์ หลกั ประกนั หากมีหลักประกันที่มีมูลค่าสูงและแปลงเป็นเงินสดได้ง่าย หรือมี ผู้ค้�ำประกันที่น่าเช่ือถือ ผู้ให้สินเช่ือก็จะมีความม่ันใจมากข้ึนท่ีจะให้ สินเชื่อ เพราะหากลูกหน้ีไม่สามารถช�ำระหน้ีได้ ผู้ให้สินเชื่อจะน�ำ หลักประกันขายทอดตลาดเพ่ือน�ำเงินมาช�ำระหนี้ หรือเรียกให้ผู้ค�้ำ ประกันเป็นผู้ช�ำระหนี้แทนได้ ประวตั กิ ารช�ำ ระหน้ี เช่น ประวัติในเครดิตบูโร ถ้าข้อมูลแสดงถึงการมีวินัยทางการเงิน เช่น จ่ายเงินตรงเวลาทุกคร้ัง มีภาระหนี้คงเหลือไม่มาก ช�ำระหน้ีหมด แล้ว ก็จะมีส่วนช่วยให้ผู้ให้สินเชื่อม่ันใจมากขึ้น และใช้เวลาตัดสินใจ อนมุ ตั สิ นิ เชอื่ ไดร้ วดเรว็ ในทางกลบั กนั ถา้ ข้อมูลแสดงถึงการค้างช�ำระ โอกาสที่จะได้รับการอนุมัติสินเช่ือก็อาจลดลง 32
วิธีปรบั ปรุงประวัติในเครดิตบโู ร หากท่ีผ่านมาประวัติการช�ำระหน้ีที่ถูกบันทึกไว้ในเครดิตบูโรไม่สู้ดีนัก สิ่งท่ีควรท�ำ คือ ติดต่อสถาบันการเงินเจ้าหนี้ เพื่อช�ำระหนี้ เร่ิมสร้างประวัติสินเชื่อใหม่ ช�ำระหน้ีให้ตรง ที่ค้างให้หมดสิ้น หรือเจรจาต่อรองเพ่ือขอ เวลา เพราะทกุ ความเคลอื่ นไหวในการชำ� ระ ปรับโครงสร้างหนี้ หนี้ของเราจะถูกจัดเก็บไว้ในเครดิตบูโร ขอ้ มลู การชำ� ระหนใี้ หมท่ จ่ี า่ ยตรงตามกำ� หนด(ครบจำ� นวนและตรงเวลา) จะคอ่ ย ๆ ทยอยแทนทจ่ี น ประวตั คิ า้ งชำ� ระหายไปจากฐานขอ้ มลู ไดใ้ นเวลา 3 ปี แลว้ เรากจ็ ะมปี ระวตั ทิ างการเงนิ ทด่ี ีไดอ้ กี ครง้ั รหู้ รอื ไมว่ า่ ... หลายคนมักเข้าใจผิดว่า สาเหตุที่สถาบันการเงินไม่อนุมัติสินเช่ือเป็นเพราะเครดิตบูโร (หรอื บรษิ ัท ขอ้ มลู เครดติ แหง่ ชาติ จำ� กดั ) ขนึ้ บญั ชดี ำ� (Blacklist) เอาไว้ แตค่ วามจรงิ แลว้ เครดิตบูโรเป็นเพียงผู้จัดเก็บ รักษา รวบรวม ประมวลผล ข้อมูลเก่ียวกับประวัติการ ขอสินเช่ือ ประวัติการช�ำระหน้ีและการค้างช�ำระ ซึ่งเป็นการแสดงข้อเท็จจริงเพ่ือเป็น ส่วนหน่ึงในการวิเคราะห์สินเช่ือ ในกรณีที่เป็นการกู้ร่วมและมีการค้างช�ำระหนี้ ผู้กู้ร่วมแต่ละรายจะถูกรายงานว่ามีการ ค้างช�ำระเท่ากับยอดหน้ีคงเหลือท้ังก้อน ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ของเครดิตบูโร www.ncb.co.th หรือสอบถามที่ โทร. 0 2643 1250 หรืออีเมล: [email protected] รู้เรา - เตรยี มตัวใหพ้ รอ้ มกอ่ นขอสนิ เชือ่ ในฝั่งผู้ขอกู้อย่างเราส่ิงท่ีต้องเตรียมหลัก ๆ มี 2 เรื่อง คือ เตรียมข้อมูลให้แน่น และเตรียม เอกสารให้พร้อม เตรยี มขอ้ มลู ใหแ้ นน่ เปรียบเทียบรายละเอียดสินเชื่อของสถาบันการเงิน ต่าง ๆ ก่อนตัดสินใจเลือกขอสินเช่ือ อาทิ อัตราดอกเบี้ย ค่าธรรมเนียม ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าส�ำรวจและประเมิน ราคาหลักประกัน ค่าปรับกรณีช�ำระหน้ีล่าช้า ค่าใช้จ่ายใน การตดิ ตามทวงหน้ี รวมไปถงึ คณุ ภาพการใหบ้ รกิ าร ความ สะดวกในการเดินทางไปติดต่อ 33
เตรยี มเอกสารใหพ้ รอ้ ม เอกสารในการขอสินเช่ือโดยท่ัวไปประกอบด้วย เอกสารแสดงรายได้ เชน่ สลปิ เงนิ เดอื น หลกั ฐานการ เคลอ่ื นไหวของบญั ชเี งนิ ฝาก ยอ้ นหลงั อยา่ งนอ้ ย6 เดอื น เอกสารแสดงตน เชน่ บตั รประชาชน ทะเบยี นสมรส หลกั ฐานอนื่ ๆ เชน่ เอกสารแสดงหลกั ประกนั รหู้ รือไม่วา่ ... แม้ไม่มีสลิปเงินเดือนหรือใบสรุปการเดินบัญชี (Statement) ก็ขอสินเชื่อได้ เพียงแต่ต้องท�ำให้สถาบันการเงินรู้จักเรามากข้ึน โดยเห็นถึงความมีวินัย ทางการเงินของเรา ซึ่งท�ำได้ง่าย ๆ เช่น การเปิดบัญชีเงินฝากกับธนาคารและ ฝากเงินอย่างสม่�ำเสมอ เพียงเท่านี้สถาบันการเงินก็จะเริ่มรู้จักเราและ ท�ำให้โอกาสในการได้รับอนุมัติสินเช่ือเป็นไปได้มากขึ้น เชก็ ลสิ ตก์ ่อนเซน็ สัญญา Factsheet ของสญั ญาสนิ เชอ่ื บอกอะไรบา้ ง จ�ำนวนเงิน และระยะเวลาที่กู้ยืม อัตราดอกเบ้ียและค่าใช้จ่ายท่ีต้องจ่าย (กรณีปกติและผิดนัด) ค่าผ่อนต่องวด จ�ำนวนงวด วันท่ีครบก�ำหนดช�ำระ (ตารางการช�ำระคืน) เง่ือนไขส�ำคัญ เช่น 1 จะถูกหักเงินจากบัญชีเงินฝากเพื่อหักกลบลบหน้ีหากมีหน้ีค้างช�ำระ 2 หลักประกัน (เช่น บ้าน รถ) อาจถูกยึดได้หากไม่สามารถช�ำระหนี้ได้ตามสัญญา 3 การช�ำระหนี้เม่ือผู้กู้/ผู้กู้ร่วมถึงแก่กรรม 4 ผู้ถือบัตรเครดิตจะต้องรับผิดชอบต่อค่าใช้จ่ายที่เกิดจาก (1) บัตรเสริมทุกใบ (2) หากบัตรหายหรือถูกขโมย ผู้ถือบัตรเครดิตจะต้องรับผิดชอบในหน้ีที่เกิดข้ึน จากการใช้บัตรในชว่ งเวลาทผ่ี ู้ออกบตั รกำ� หนดแตไ่ ม่เกิน 5 นาทีนบั จากที่ผูอ้ อกบัตร ได้รับแจ้งอายัดบัตร 34
สญั ญาคำ้� ประกนั หนี้ ตอ้ งจ�ำกดั ความรบั ผดิ ของผคู้ ำ้� ประกนั ไวด้ งั นี้ วัตถุประสงค์ในการก่อหนี้ จ�ำนวนเงินสูงสุดที่ค�้ำประกัน (บาท) ระยะเวลาการค้�ำประกัน (ปี) ต้ังแต่วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2558 ห้ามมีข้อความ “ผู้ค้�ำประกันต้องรับผิดอย่างเดียวกับ ลูกหนี้ร่วมหรือในฐานะลูกหนี้ร่วม“ เม่ือลูกหน้ีผิดนัด เจ้าหนี้ต้องแจ้งผู้ค้�ำประกันภายใน 60 วัน 4 ส่ิงทค่ี วรท�ำ หากก�ำลังจะเปน็ ผู้คำ้� ประกนั 1. อ่านเงื่อนไขในการค้�ำประกันให้ละเอียด 2. ท�ำความเข้าใจเกี่ยวกับความรับผิดในฐานะผู้ค�้ำประกัน 3. ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของวงเงนิ คำ�้ ประกนั ทร่ี ะบใุ นสญั ญา และ ประเภทของสินเชื่อท่ีค้�ำประกัน (ต้องมีการระบุวงเงินของเงินต้น ท่ีค้�ำประกันในสัญญาให้ชัดเจน และห้ามท�ำข้อตกลงว่าให้ผู้ค้�ำ ประกันท�ำสัญญาค้�ำประกันแบบไม่จ�ำกัดจ�ำนวน) 4. หากสงสยั อะไรรบี ถามกอ่ นลงชอ่ื ในสญั ญา อยา่ ลมื วา่ ผคู้ ำ�้ ประกนั ไม่อาจเล่ียงความรับผิดชอบท่ีจะเกิดตามมาได้หากลูกหน้ีผิด สัญญา 35
ตารางสรุปสนิ เชือ่ แต่ละประเภท ประเภทสินเชื่อ สินเช่ือเพื่อที่อยู่อาศัย เช่าซ้ือรถยนต์ วัตถุประสงค์ เพื่อซ้ือท่ีอยู่อาศัย เพ่ือซ้ือรถยนต์ อัตราดอกเบี้ยที่เรียกเก็บ คงท่ีในช่วงต้น และต่อมา คงที่และคิดแบบ Flat Rate ลอยตัว (เช่น MRR+…%) ลอยตัวตลอดอายุสัญญา คณุ สมบตั ผิ ขู้ อสนิ เชอ่ื ข้ึนอยู่กับนโยบายของผู้ให้สินเช่ือ ขึ้นอยู่กับนโยบายของผู้ให้สินเช่ือ วงเงิน (โดยประมาณ) 80-95% ของราคาท่ีอยู่อาศัย 75-80% ของราคารถ หลักประกัน ทด่ี นิ สงิ่ ปลกู สรา้ ง หอ้ งชดุ ไม่มี แต่ผู้ให้เช่าซ้ือจะเก็บสมุด ทะเบียนไว้เพ่ือป้องกันการโอนไป ข้อแนะน�ำ ใหบ้ คุ คลอน่ื ข้อมูล ณ มิถุนายน 2559 เลือกบ้านให้เหมาะกับความ ชำ� ระใหต้ รงเวลา เพราะถา้ คา้ งชำ� ระ สามารถในการผ่อนช�ำระหนี้ 3 งวดตดิ กนั กอ็ าจถกู ยดึ รถได้ 36 เพราะภาระหนจ้ี ะผกู พนั ไปอกี หลายสบิ ปี
บัตรเครดิต สินเชื่อส่วนบุคคล นาโนไฟแนนซ์ ภายใต้การก�ำกับ เพ่ือซ้ือสินค้าและบริการ เพอื่ อปุ โภคบรโิ ภค 3 รปู แบบ เพ่ือประกอบอาชีพ เพื่อกดถอนเงินสด รบั เงนิ กเู้ ตม็ วงเงนิ ไม่เกิน 36% ต่อปี (ห้ามเก็บ ไม่เกิน 20% ต่อปี (รวมค่าปรับ บัตรกดถอนเงินสด (วงเงิน ค่าติดตามทวงถามหนี้ และ คา่ บรกิ าร และคา่ ธรรมเนยี ม แตย่ งั หมนุ เวยี น) ค่าใช้จ่ายอ่ืน ๆ อีก) คิดแบบ ไมร่ วมคา่ ตดิ ตามทวงถามหน)ี้ คดิ เชา่ ซอื้ สนิ คา้ Effective Rate แบบ Effective Rate ไมเ่ กนิ 28% ตอ่ ปี (รวมคา่ ปรบั ค่าธรรมเนียมการเบิกถอนเงินสด ค่าบริการ และค่าธรรมเนียม ไมเ่ กนิ 3% ของจำ� นวนเงนิ ทเี่ บกิ ถอน แตย่ งั ไมร่ วมคา่ ตดิ ตามทวงถาม หน้ี) คดิ แบบ Effective Rate รายได้ไม่ต่�ำกว่า 15,000 บาท ข้ึนอยู่กับนโยบายของผู้ให้ ขนึ้ อยกู่ บั นโยบายของผใู้ หส้ นิ เชอ่ื ต่อเดือน บริการสินเช่ือ แต่ต้องมีวิธี โดยไม่จ�ำเป็นต้องมีหลักฐาน มีทรัพย์สินอื่นตามที่แบงก์ชาติ ประมาณการรายได้ต่อเดือน การเงนิ เชน่ สลปิ เงนิ เดอื น การ ก�ำหนด ข้ึนอยู่กับนโยบายของผู้ให้สินเชื่อ เดนิ บญั ชกี บั ธนาคาร เช่น อายุงาน ไม่เกิน 5 เท่าของรายได้ต่อเดือน ไมเ่ กนิ 5 เทา่ ของรายไดต้ อ่ เดอื น ไม่เกิน 100,000 บาทต่อราย หรือข้ึนกับประเภทของทรัพย์สิน ไม่มี ไม่มี ไม่มี เบิกถอนเงินสดเมอ่ื จ�ำเปน็ เท่านั้น แมไ้ มต่ อ้ งใชห้ ลกั ประกนั แตก่ ค็ วร เป็นช่องทางการกู้เงินในระบบ หากไม่ได้เบิกถอนเงินสดควร ใชบ้ รกิ ารเมอ่ื จำ� เปน็ เทา่ นนั้ ท่ีดอกเบ้ียถูกกว่าหนี้นอกระบบ ช�ำระยอดซื้อของเต็มจ�ำนวนและ เหมาะกบั ผมู้ รี ายไดน้ อ้ ย ขอกเู้ พอ่ื ภายในกำ� หนดเวลา เพอื่ จะไดป้ ลอด สรา้ งอาชพี ดอกเบยี้ 37
เป็นหน้อี ย่างเปน็ สุข เมอ่ื ไดร้ บั อนมุ ตั สิ นิ เชอ่ื แลว้ หนา้ ทท่ี ต่ี ามมากค็ อื การผอ่ นชำ� ระ ซงึ่ เราตอ้ งมวี นิ ยั ทางการเงนิ อยา่ ง เคร่งครัด เพ่ือให้การขอสินเชื่อคร้ังน้ีน�ำมาซ่ึงความสุขในชีวิตของเราจริง ๆ สรา้ งวนิ ัยทางการเงินหลังไดร้ ับสินเชอ่ื 30 เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาทางการเงินตามมาในภายหลัง พึงระลึกไว้เสมอว่า 1 เราจะใช้เงินตามวัตถุประสงค์ท่ีต้ังใจขอสินเช่ือจริง ๆ และไม่ควรแบ่งเงิน ไปท�ำอย่างอื่น เพราะอาจท�ำให้เราเหลือเงินไม่พอท่ีจะท�ำสิ่งท่ีต้ังใจและ มปี ระโยชนก์ วา่ รวมทงั้ อาจทำ� ใหม้ รี ายไดไ้ มพ่ อไปชำ� ระหนต้ี ามทปี่ ระมาณการ ไว้แต่เดิมด้วย 2 เราจะตรวจสอบความถูกต้องของรายการทุกคร้ังท่ีได้รับใบแจ้งหน้ีและ ใบเสร็จรับเงิน หากพบว่าไม่ถูกต้อง ควรรีบแจ้งเจ้าหนี้โดยเร็ว และเก็บ เอกสารไว้ตรวจสอบกับงวดการช�ำระเงินถัดไปว่าถูกต้องตรงกันหรือไม่ 3 เราจะจ่ายเงินให้ตรงเวลาและตามเง่ือนไข โดยจ่ายให้ตรงตามสัญญาเงินกู้ ภายในวันท่ีก�ำหนดและจ�ำนวนเงินที่ระบุไว้ในสัญญา เพ่ือจะได้ไม่ถูกเก็บ เบย้ี ปรบั โดยอาจเตอื นตวั เองดว้ ยการจดใสป่ ฏทิ นิ ตง้ั โตะ๊ หรอื กระดาษ ตดิ ไว้ ในจุดท่ีง่ายต่อการมองเห็นหรือใช้ระบบเตือนในโทรศัพท์มือถือก็ได้ 4 เราจะรบี ชำ� ระหนี้เมอ่ื มเี งินกอ้ น หากไดเ้ งนิ พเิ ศษมาจากการมโี ชค รบั มรดก หรือโบนัสออก ก็ควรรีบโปะหนี้ เพื่อลดภาระหนี้จากท้ังเงินต้นและดอกเบี้ย ยกเว้นเจ้าหน้ีก�ำหนดเบี้ยปรับหรือค่าใช้จ่ายอ่ืนๆ ในกรณีช�ำระเงินก่อน ครบก�ำหนด (Prepayment Fee) ก็จะต้องค�ำนวณเปรียบเทียบก่อนว่า คุ้มหรือไม่ ถ้าพบว่าไม่คุ้ม การจ่ายเงินตามเวลาที่ก�ำหนดไว้ก็น่าจะดีกว่า 5 เราจะไม่ลืมแจ้งเจ้าหน้ีทุกคร้ังท่ีมีการเปล่ียนแปลงท่ีอยู่ เพ่ือป้องกันปัญหา ท่ีตามมาจนอาจน�ำไปสู่การเสียประวัติเครดิตได้ เช่น ไม่ได้รับการติดต่อ จากผู้ให้สินเช่ือกรณีฉุกเฉิน ไม่ได้รับใบแจ้งหน้ี หรือกรณีที่สถาบันการเงิน ต้องการติดต่อเพ่ือจัดท�ำหนังสือแนบท้ายสัญญาเพ่ือปรับเพ่ิมค่างวด 38
ทำ�อย่างไรดี เมอื่ เงนิ (เริ่ม) ไมพ่ อใชห้ น้ี สญั ญาณบง่ บอก ไม่รู้ว่าจะมีเงินเข้าเท่าไร เม่ือไร มีภาระค่าใช้จ่ายอะไรบ้าง มีหนี้สินท้ังหมดเท่าไร และต้องจ่ายเม่ือไร ยอดหน้ีสูงข้ึนเร่ือย ๆ โดยไม่มีทีท่าว่าจะลดลง เริ่มจ่ายหน้ีได้ไม่เต็มจ�ำนวน หรือจ่ายช้ากว่าก�ำหนด เรมิ่ กดเงนิ สดจากบตั รเครดติ หรอื สนิ เชอื่ วงเงนิ หมนุ เวยี นออกมาใช้ หรอื เรม่ิ หยบิ ยมื เงนิ คนรอบข้าง เพ่ือเป็นค่าใช้จ่ายประจ�ำวัน หรือก่อหนี้ใหม่มาใช้หนี้เก่ามากข้ึน เร่ิมถอนเงินท่ีเก็บออมไว้ออกมาใช้ ไม่อยากพูดเรื่องเงิน และหงุดหงิดทุกคร้ังที่มีคนถามหรือพูดเรื่องหนี้ หันมาพึ่งบะหมี่กึ่งส�ำเร็จรูปบ่อยขึ้น เพราะไม่มีเงินซื้ออาหารอ่ืน หนทางแก้ไข หากพบว่าตนเองก�ำลังตกอยู่ในสถานการณ์เงินไม่พอใช้หนี้ ต้องต้ังสติดี ๆ แล้วค่อย ๆ พยายามหาทางแก้ไข ดังน้ี 1 ยอมรับความจริง ต้ังใจมั่นว่าจะแก้ปัญหาหนี้สินด้วยความมุ่งม่ัน อดทน และมีสติ 2 หาสาเหตุ เพื่อแก้ปัญหาได้ถูกจุด เช่น ถ้าใช้จ่ายฟุ่มเฟือย แก้ด้วยการจดบันทึก รายรบั -รายจา่ ย เพอ่ื หารรู วั่ (คา่ ใชจ้ า่ ยทไี่ มจ่ ำ� เปน็ หรอื จำ� เปน็ แตม่ ากไป) แลว้ หาทางลด ค่าใช้จ่าย ถ้าขาดความเข้าใจเรื่องการเงิน แก้ด้วยการหาความรู้ ติดตามข่าวสาร เช่น ตดิ ตาม facebook หรอื เวบ็ ไซตข์ อง ศคง. ถา้ ไมม่ เี งนิ ออมเผอื่ ฉกุ เฉนิ เชน่ เจบ็ ปว่ ย ตกงาน แก้ด้วยการพยายามออม อาจจะเร่ิมจาก 10% ของรายได้ เพ่ือออมให้ได้ 3-6 เท่าของ คา่ ใชจ้ า่ ยจำ� เปน็ ในแตล่ ะเดอื น 3 ส�ำรวจภาระหนี้สิน มีหน้ีสินเท่าไรให้จดออกมาให้หมด แยกรายละเอียดเป็นประเภทของ หน้ี ยอดหนี้ อัตราดอกเบี้ย ก�ำหนดช�ำระของแต่ละเดือน แล้วค�ำนวณว่าภาระหน้ีต่อเดือน เกิน 1 ใน 3 ของรายได้ต่อเดือนหรือไม่ 4 หาวิธีปลดหนี้ เช่น ส�ำรวจสินทรัพย์ของตนเอง เพ่ือดูว่ามีสินทรัพย์ที่ไม่จ�ำเป็นและสามารถขายมาจ่าย หนี้ได้ไหม 39
ปรับปรุงโครงสร้างหนี้ เช่น ขยายระยะเวลาการช�ำระหน้ี ลดจ�ำนวนเงินผ่อนต่องวดลง ลดหย่อนค่าธรรมเนียมหรือค่าปรับกรณีผิดนัดช�ำระ โอนหลักประกันช�ำระหนี้ รีไฟแนนซ์ รวมทงั้ การแฮรค์ ตั (HairCut) ซงึ่ หมายถงึ การชำ� ระหนเ้ี ปน็ เงนิ กอ้ นตามจำ� นวน ทเ่ี จา้ หนย้ี อมลดใหแ้ ละภายในเวลาทกี่ ำ� หนด ทง้ั นี้ การอนมุ ตั ขิ นึ้ อยกู่ บั ดลุ พนิ จิ ของเจา้ หน้ี ซ่ึงพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น ประวัติการช�ำระหนี้ ความสามารถในการช�ำระหนี้ ในอนาคต เหตุผลท่ีลูกหน้ีไม่ช�ำระหน้ี และความเสี่ยงทางธุรกิจของเจ้าหนี้ 5 สร้างพฤติกรรมใหม่ เช่น วางแผนก่อนใช้จ่าย มีรายได้ต้องออมและจ่ายหนี้ก่อน ออมเงินส�ำหรับค่าใช้จ่ายก้อนโตล่วงหน้า (จ่ายค่าเทอม จ่ายค่าเบี้ยประกันภัย ซื้อบ้าน ซ้ือรถ) เพ่ือจะได้ไม่กลับมามีปัญหาหนี้สินอีก ถึงเวลาแล้ว...ท่ีจะต้องสร้างวินัยทางการเงินอย่างจริงจัง ร้หู รือไมว่ า่ ... โดยปกติ เจา้ หนท้ี เ่ี ปน็ สถาบนั การเงนิ หรอื Non-Bank มหี นา้ ทตี่ อบชแ้ี จงขอ้ รอ้ งเรยี น แกล่ กู คา้ ทกุ รายภายใน 15 วนั นบั จากวนั ทไี่ ดร้ บั เรอื่ ง หรอื หากตอ้ งใชเ้ วลาพจิ ารณา นานกว่านั้น ก็ต้องแจ้งความคืบหน้าและระยะเวลาท่ีจะใช้ในการพิจารณาให้ทราบ ภายในเวลาดังกล่าวเช่นกัน แต่หากไม่ได้รับการติดต่อกลับภายในเวลาที่ก�ำหนด หรอื เหน็ วา่ ไมไ่ ดร้ บั การปฏบิ ตั ทิ ถ่ี กู ตอ้ งเหมาะสม กส็ ามารถรอ้ งเรยี นมายงั ธปท. ได้ 1. ติดต่อสถาบันการเงิน/Non-bank 2. ตอบกลับ หากไม่ได้รับการติดต่อกลับภายในเวลาที่ก�ำหนด หรือไม่ได้รับการปฏิบัติท่ีเหมาะสม 3. ยื่นค�ำร้อง 5. ส่งเรื่องให้สถาบัน การเงินช้ีแจง 4. ตรวจสอบหลักฐาน ตอบรับการยื่นค�ำร้อง 6. แจ้งผลการร้องเรียน แก่ผู้ร้องเรียนและ ศคง. 7. สอบถาม/ติดต่อ การได้รับผลร้องเรียน หมายเหตุ การติดต่อไปยังสถาบันการเงินหรือ Non-bank ผู้ให้บริการแก่ท่านโดยตรงจะช่วยให้สามารถมีข้อยุติร่วมกันโดยเร็ว การให้บริการลูกค้าของสถาบันการเงินจะด�ำเนินการตามมาตรฐานเดียวกันไม่ว่าลูกค้าจะติดต่อผ่านทางช่องทางใด ท่านสามารถตรวจสอบระยะเวลาการให้บริการมาตรฐาน (Service Level Agreement - SLA) ของสถาบันการเงินได้จาก เว็บไซต์ของ ศคง. www.1213.or.th > สื่อและโปรแกรมค�ำนวณ > โปรแกรมค�ำนวณ > ตารางแสดงระยะเวลาการให้บริการ ของธนาคารแต่ละแห่ง (SLA) 40
รีไฟแนนซ.์ ..ดีไหม การรีไฟแนนซ์ (Refinance) คือ การท�ำสัญญาสินเชื่อใหม่กับเจ้าหนี้รายเดิมหรือเปลี่ยน เจ้าหน้ี เพื่อน�ำเงินกู้ที่ได้มาช�ำระหน้ีสัญญาเดิม เหตุผลท่ีคนส่วนใหญ่มักรีไฟแนนซ์คือ สัญญาใหม่คิดอัตราดอกเบ้ียท่ีต่�ำกว่า หรือมีเง่ือนไขด้านอื่น ๆ ท่ีจูงใจกว่าท่ีเดิม เช่น ให้เวลา ผ่อนช�ำระยาวนานกว่า สิ่งที่ต้องค�ำนึงถึงก่อนตัดสินใจรีไฟแนนซ์ คือ ความคุ้มค่า โดยเปรียบเทียบอัตราดอกเบ้ียที่ลดลงว่าจะช่วยให้เราประหยัดได้มากกว่าค่าใช้จ่ายท่ีเกิดขึ้น จากการรีไฟแนนซ์หรือไม่ เช่น ค่าจดจ�ำนองหลักประกัน ค่าใช้จ่ายในการประเมินมูลค่าหลักประกัน ค่าใช้จ่ายเก่ียวกับการท�ำประกัน ค่าปรับให้แก่เจ้าหน้ีเดิม ในกรณีท่ียุติการกู้ก่อนระยะเวลาที่ระบุไว้ในสัญญา ตัวอย่างการเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายที่จะเกิดขึ้น และดอกเบี้ยท่ีประหยัดได้ เพื่อประเมินเบื้องต้นก่อนตัดสินใจรีไฟแนนซ์ นาย ก ไดก้ เู้ งนิ ซอื้ บา้ นจากธนาคาร A เปน็ เงนิ 2,200,000 บาท โดยกมู้ าแลว้ 2 ปี ขณะทเ่ี งนิ ตน้ คงเหลอื 2,000,000 บาท อตั ราดอกเบย้ี ทจี่ า่ ยอยเู่ ดมิ คอื 7% โดยนาย ก กำ� ลงั ตดั สนิ ใจวา่ จะรไี ฟแนนซ์ ไปธนาคาร B ซึ่งจะคิดดอกเบ้ีย 3% เป็นเวลา 3 ปี หลังจากนั้นเป็นอัตราดอกเบี้ยลอยตัว (ใหส้ นั นษิ ฐานวา่ หลงั จากหมดโปรโมชน่ั แลว้ จะใชอ้ ตั ราดอกเบยี้ แบบลอยตวั ซงึ่ เทา่ กบั อตั ราดอกเบย้ี ของสถาบนั การเงนิ เดมิ ) แตน่ าย ก ตอ้ งจา่ ยคา่ ปรบั เปน็ จำ� นวนเงนิ 3% ของยอดหนค้ี งคา้ ง เพราะเพง่ิ จะกไู้ มถ่ งึ 3 ปี เมื่อค�ำนวณแล้ว การรีไฟแนนซ์ตามตัวอย่างนี้จะประหยัดเงินได้ประมาณ 240,000-84,000 = 156,000 บาท (ดูรายละเอียดการค�ำนวณตามตารางหน้าถัดไป) หากพบว่าต้องเสียเวลาในการด�ำเนินการมาก แต่ช่วยประหยัดเงินได้นิดเดียว การใช้บริการ ผู้ให้สินเชื่อเดิมก็อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า 41
ดอกเบี้ยที่ประหยัดได้ คา่ ใชจ้ า่ ยในการรีไฟแนนซ*์ ดอกเบี้ยที่ประหยัดได้ = เงินต้น x ค่าใช้จ่ายท่ีต้องจ่ายให้แก่หน่วยงาน อตั ราดอกเบยี้ ทปี่ ระหยดั ได้ x จำ� นวนปี ราชการ ท่ีได้โปรโมช่ัน อัตราดอกเบี้ยท่ีประหยัดได้ = อัตรา คา่ จดจำ� นองหลกั ประกนั (1% ของวงเงนิ ดอกเบี้ยท่ีจ่ายให้สถาบันการเงินเดิม จ�ำนอง แตไ่ มเ่ กิน 200,000 บาท) - อัตราดอกเบ้ียของสถาบันการเงิน ค่าอากรแสตมป์ (0.05% ของวงเงินกู้ แห่งใหม่ท่ีจะรีไฟแนนซ์ แต่ไม่เกิน 10,000 บาท) จ�ำนวนปีที่ได้โปรโมชั่น = จ�ำนวน ปที ีส่ ถาบนั การเงินแหง่ ใหม่ใหด้ อกเบ้ีย ค่าใช้จ่ายท่ีต้องจ่ายให้แก่สถาบันการเงิน ต่�ำกว่าสถาบันการเงินเดิม แห่งใหม่ ค่าประเมินหลักประกัน จากตัวอย่าง ค�ำนวณได้ดังน้ี คา่ ปรบั ทตี่ อ้ งจา่ ยใหแ้ กส่ ถาบนั การเงนิ เดมิ ดอกเบ้ียท่ีประหยัดได้ (ประมาณ) เช่น ถ้าผ่อนยังไม่ครบจ�ำนวนปีที่ก�ำหนด ก็จะต้องจา่ ยคา่ ปรบั เชน่ 3% จากเงินตน้ = 2,000,000 x (7-3) x 3 คงค้าง ท้ังนี้ แต่ละสถาบันการเงิน 100 อาจก�ำหนดค่าใช้จ่ายและค่าปรับไว้ แตกต่างกัน เราจึงต้องสอบถามเพื่อเป็น = 240,000 บาท ขอ้ มูลประกอบการตัดสนิ ใจ จากตัวอย่าง ค�ำนวณได้ดังน้ี 2,000,000 x 1 ค่าจดจ�ำนองบ้าน = 100 = 20,000 บาท ค่าอากรแสตมป์ = 2,000,000 x 0.05 100 = 1,000 บาท ค่าประเมินหลักประกัน (ประมาณ) = 3,000 บาท ค่าปรับ = 2,000,000 x 3 100 = 60,000 บาท ดอกเบ้ียที่ประหยัดได้ท้ังสิ้นประมาณ 240,000 บาท ค่าใช้จ่ายท้ังส้ิน 84,000 บาท *การค�ำนวณข้างต้นเป็นเพียงตัวอย่าง สอบถามรายละเอียดเพ่ิมเติมได้จากสถาบันการเงินแต่ละแห่ง 42
บญั ญัติ 8 ประการ เพ่ือเปน็ หนีอ้ ย่างเปน็ สขุ 1 ก่อหน้ีเม่ือจ�ำเป็น เพราะเงินทุกบาทที่กู้มา เราต้องหามาจ่ายคืนพร้อมกับ “ดอกเบี้ย” 2 ไมเ่ นน้ ตามกระแส หกั หา้ มใจไมก่ อ่ “หนที้ ไี่ มส่ รา้ งรายได”้ หรอื ไมน่ ำ� ไปใชก้ นิ อยอู่ ยา่ งฟมุ่ เฟอื ย ลองพยายามลด ละ หรอื เลกิ การใชจ้ า่ ยทไ่ี มจ่ ำ� เปน็ ออกไป เชน่ เหลา้ บหุ รี่ หวย เทยี่ วกลางคนื ของใชแ้ บรนดเ์ นม 3 ไมด่ แี นถ่ า้ ภาระหนเี้ กนิ 1 ใน3 ของรายไดต้ อ่ เดอื น และควรวางแผนการจา่ ยหนใ้ี หเ้ หมาะสม เพราะจ่ายน้อยแต่นานจะเสียดอกเบี้ยมาก แต่ถ้าจ่ายมากจนไม่มีเงินออม วันหลังมีเหตุ ฉุกเฉินต้องใช้เงินก็ต้องไปกู้เพ่ิมอีก 4 อา่ นและถามกอ่ นเซน็ สญั ญา ตอ้ งเขา้ ใจเงอื่ นไขตา่ ง ๆ อยา่ งชดั เจน และตรวจความถกู ตอ้ ง ของจ�ำนวนเงิน หรือข้อมูลอ่ืน ๆ ถ้าสงสัยต้องกล้าที่จะถาม เพื่อป้องกันความยุ่งยากจาก ภาระหรือเงื่อนไขท่ีไม่ต้องการภายหลัง 5 ใช้เงินกู้ให้ตรงตามวัตถุประสงค์ เช่น ไม่เอาเงินกู้เพื่อประกอบอาชีพไปกินไปใช้จนมีเงิน ไม่พอท�ำทุน 6 จ่ายตรงตามเวลา เพอ่ื รกั ษาประวตั เิ ครดติ จะไดไ้ มต่ อ้ งถกู ทวงหน้ี ไมเ่ สยี เบย้ี ปรบั 7 รีบเจรจาก่อนหน้ีท่วม หากเรม่ิ จา่ ยหนไี้ มไ่ หวควรรบี หารอื กบั เจา้ หนี้ เพอื่ หาทางแกไ้ ขรว่ มกนั แตเ่ นนิ่ ๆ หรอื หาทางปรบั ปรงุ โครงสรา้ งหนรี้ ว่ มกนั ไมค่ วรหนหี นเ้ี พราะอาจทำ� ใหส้ ถานการณ์ เลวรา้ ยมากขนึ้ เชน่ ถกู ฟอ้ งรอ้ ง ถกู ยดึ หลกั ประกนั 8 ไมต่ ดิ บว่ งหนน้ี อกระบบ เจา้ หนนี้ อกระบบมกั จะคิดดอกเบ้ียสงู มากและอาจทวงหนด้ี ว้ ยวธิ โี หด เชน่ ทำ� รา้ ยรา่ งกาย ทำ� ลายทรพั ยส์ นิ จงึ ควรเปลย่ี นมาเปน็ หนใ้ี นระบบแทน โดยกกู้ บั สถาบนั การเงนิ หรอื Non-Bank ทม่ี ที างการกำ� กบั ดแู ล เพราะดอกเบยี้ มกั จะถกู กวา่ หากมปี ัญหาเกย่ี วกับหนน้ี อกระบบ สามารถปรึกษาไดท้ ี่ ศูนย์รับแจ้งการเงินนอกระบบ ส�ำนักนโยบายพัฒนาระบบการเงินภาคประชาชน ส�ำนักงานเศรษฐกิจการคลัง กระทรวงการคลัง ตู้ ป.ณ. 1359 ปณจ. บางรัก กรุงเทพฯ 10500 โทร. 1359 ศูนย์ช่วยเหลือลูกหน้ีและประชาชนท่ีไม่ได้รับความเป็นธรรม กระทรวงยุติธรรม ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักส่ี กรุงเทพฯ 10200 โทร. 0 2575 3344 ศูนย์ด�ำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย ตู้ ป.ณ. 1 ปณฝ. มหาดไทย กรุงเทพฯ 10200 โทร. 1567 หากการเปน็ หนค้ี อื การเดนิ ทางครง้ั หนง่ึ ในชวี ติ การศกึ ษาและเปรยี บเทยี บขอ้ มลู เกย่ี วกบั สนิ เชอ่ื การมวี นิ ยั ทางการเงนิ และการรวู้ ธิ กี ารแกไ้ ขปญั หาเมอ่ื เรมิ่ ชำ� ระหนไ้ี มไ่ ด้ ยอ่ มชว่ ยใหเ้ ราไปถงึ จุดหมายในชีวิตได้อย่างราบร่ืน คุณพร้อมและแน่ใจทีจ่ ะออกเดินทาง บนเสน้ ทางสาย “หนี”้ หรอื ยงั 43
ภาคผนวก ตัวอย่างตารางบันทึกภาระหน้ี ณ วันท่ี รายการหน้ี ยอดเงินคงเหลือ อตั ราดอกเบยี้ / คา่ ธรรมเนยี ม(% ตอ่ ปี) ธนาคาร 1. 2. 3. 4. 5. 6. รวมหนี้คงเหลือ ตัวอย่างตารางเปรียบเทียบรายละเอียดสินเช่ือ รายละเอียด 1. อัตราดอกเบ้ีย (% ต่อปี) ประเภท : คงที่ / ลอยตัว วิธีคิด : เงินต้นคงท่ี / ลดต้นลดดอก 2. ค่าธรรมเนียมต่าง ๆ บัตรเครดิต ค่าธรรมเนียมแรกเข้า ค่าธรรมเนียมรายปี สินเช่ือเพ่ือที่อยู่อาศัย ค่าส�ำรวจและประเมินราคาหลักประกัน ค่าจดจ�ำนองหลักประกัน สินเช่ือ กรณีผิดเง่ือนไข ค่าติดตามทวงถามหน้ี ค่าปรับกรณีช�ำระคืนก่อนก�ำหนด 3. หลักประกัน (มูลค่าเท่าไร / ไม่ต้องใช้หลักประกัน) 4. ผู้ค้�ำประกัน (ต้องมีกี่คน / ไม่ต้องมีผู้ค้�ำประกัน) 5. วงเงินที่จะให้ 6. เงินดาวน์ 7. โปรโมช่ัน 8. จ�ำนวนเงินท่ีต้องผ่อนต่องวด 9. ช่ือเจ้าหน้าที่ที่ติดต่อ / หมายเลขโทรศัพท์ 44
วันครบรอบกำ� หนดช�ำระ ยอดผอ่ นชำ� ระตอ่ เดอื น เงินต้น ดอกเบ้ยี รวม รวมผ่อนช�ำระต่อเดือน ธนาคาร บริษัท บริษัท 45
มารจู้ กั ศคง. กันเถอะ ศนู ย์คุ้มครองผใู้ ชบ้ ริการทางการเงิน (ศคง.) จดั ตง้ั ข้นึ โดยธนาคารแห่งประเทศไทยหรือแบงก์ชาติ เพื่อ คุ้มครองและส่งเสริมความรู้แก่ผู้ใช้บริการทาง การเงิน ศคง. มหี นา้ ทห่ี ลกั 3 ดา้ น คอื 1. ใหข้ ้อมลู คำ�ปรกึ ษาและรับเรอื่ งร้องเรยี น* เกี่ยวกับการใช้บริการทางการเงินกับสถาบันการเงิน** หรือ ผู้ให้บริการทางการเงินที่อยู่ภายใต้การกำ�กับดูแลของแบงก์ชาติ รวมทั้งบริการทางการเงินอื่นที่แบงก์ชาติดูแล ได้แก่ ธนบัตร พันธบัตร และกฎระเบียบธุรกรรมเงินตราต่างประเทศ 2. ส่งเสริมความรเู้ กย่ี วกับบรกิ ารทางการเงิน เพื่อให้ประชาชนมีความรู้พื้นฐานทางการเงินเพียงพอท่ีจะดูแล ตนเองได้ ตระหนักถึงความสำ�คญั ของการวางแผนการเงิน การมี วนิ ัยทางการเงนิ เข้าใจสิทธแิ ละหนา้ ทีข่ องตนเอง สามารถเลือกใช้ บรกิ ารทางการเงนิ ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม และรเู้ ทา่ ทนั เลห่ เ์ หลย่ี มกลโกง 3. สง่ เสรมิ บทบาทหน้าท่ีของแบงก์ชาติ ในการกำ�กับดูแลให้สถาบันการเงินให้บริการแก่ลูกค้าอย่าง เปน็ ธรรม โดยการสง่ ผา่ นขอ้ มลู ปญั หา ขอ้ รอ้ งเรยี น และขอ้ เสนอแนะ ไปยังหน่วยงานทั้งภายในและภายนอกแบงก์ชาติ เพ่ือนำ�ไป ใช้ในการกำ�กับดูแลสถาบันการเงินให้ดำ�เนินการอย่างถูกต้อง เป็นธรรม และค�ำ นึงถงึ สทิ ธิของผบู้ รโิ ภค * สามารถศึกษาเง่ือนไขการให้บริการรับเรื่องร้องเรียนเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์ ศคง. www.1213.or.th เลือกหวั ขอ้ “การรอ้ งเรียน” ** สถาบนั การเงนิ ได้แก่ ธนาคารพาณิชย์ บรษิ ัทเงนิ ทุน บริษัทเครดิตฟองซเิ อร์ และ สถาบนั การเงนิ เฉพาะกจิ 46
หากพบปัญหาเก่ียวกับการใช้บริการทางการเงินของสถาบันการเงินหรือผู้ประกอบ ธรุ กิจภายใต้การก�ำ กับดแู ลของแบงกช์ าติ ให้ติดต่อไปยังคอลเซนเตอร์ของสถาบันการเงินหรือผู้ประกอบธุรกิจ นน้ั กอ่ น เนื่องจากมขี ้อมลู ของลกู ค้า และทราบวธิ กี ารแก้ไขหรอื ข้อปฏิบตั ิ ต่าง ๆ เปน็ อย่างดี ซึง่ จะแกไ้ ขปญั หาของลกู คา้ ไดอ้ ย่างรวดเร็วและตรงจุด ปจั จบุ นั สถาบนั การเงนิ บางแหง่ ไดเ้ ปดิ เผยระยะเวลาการใหบ้ รกิ ารมาตรฐาน (ServiceLevelAgreement-SLA) ในเรอ่ื งตา่ ง ๆ เชน่ การไถถ่ อนหลกั ประกนั การออกหนังสือยืนยันการชำ�ระหน้ี จึงควรติดตามผลจากสถาบันการเงิน ภายในระยะเวลาSLA กอ่ น โดยสามารถศกึ ษารายละเอยี ดไดจ้ ากเวบ็ ไซตข์ อง ศคง. www.1213.or.th > สอ่ื และโปรแกรมค�ำ นวณ > โปรแกรมค�ำ นวณ > ตารางแสดงระยะเวลาการใหบ้ รกิ ารของธนาคารแตล่ ะแหง่ (SLA) หากไมไ่ ดร้ บั การแกไ้ ขภายในระยะเวลาทร่ี ะบใุ นSLA หรอื ไมไ่ ดร้ บั ความเปน็ ธรรม สามารถขอค�ำ ปรกึ ษาหรือร้องเรียนไดท้ ่ี ศคง. ซ่งึ จะทำ�หน้าทป่ี ระสานงาน แกไ้ ขปญั หา และตดิ ตามเร่อื งรอ้ งเรยี นเพอ่ื ให้ไดข้ อ้ ยุติท่เี ป็นธรรม อยา่ งไรกด็ ี มเี รอ่ื งรอ้ งเรยี นทอ่ี ยนู่ อกเหนอื ขอบเขตการด�ำ เนนิ การของ ศคง. เชน่ • เรอื่ งรอ้ งเรยี นที่ไมเ่ กย่ี วขอ้ งกบั สถาบนั การเงนิ หรอื ผปู้ ระกอบธรุ กจิ ภายใตก้ าร กำ�กับดูแลของแบงกช์ าติ • เรอ่ื งร้องเรยี นทศ่ี าลมีคำ�วินจิ ฉยั คำ�ส่ัง หรือคำ�พพิ ากษาเสรจ็ เด็ดขาดไปแล้ว หรอื เรือ่ งทีอ่ ยู่ในระหว่างการพจิ ารณาของศาล • เรอ่ื งทข่ี อใหแ้ บงกช์ าตฟิ อ้ งรอ้ งคดแี ทน/ชว่ ยเหลอื เงนิ ในการตอ่ สคู้ ด/ี ชว่ ยจดั หา หรอื ว่าจ้างทนายความใหผ้ ู้รอ้ งเรียน • เรอ่ื งทข่ี อใหแ้ บงกช์ าตเิ รยี กรอ้ ง/สง่ั การใหส้ ถาบนั การเงนิ หรอื ผปู้ ระกอบธรุ กจิ ภายใตก้ ารก�ำกบั ดแู ลของแบงกช์ าติ ชดใชค้ า่ เสยี หายตามขอ้ พพิ าททคี่ สู่ ญั ญา ผูกพันกนั ทางแพง่ • เรอ่ื งทรี่ อ้ งเรยี นซำ�้ เรอื่ งเดมิ ซงึ่ แบงกช์ าตไิ ดเ้ คยด�ำเนนิ การจนผรู้ อ้ งเรยี นไดร้ บั ค�ำชแ้ี จงแลว้ หรอื เรอื่ งรอ้ งเรยี นทข่ี อโตแ้ ยง้ ผลการพจิ ารณา/การด�ำเนนิ การท่ี อยู่ในอ�ำนาจหนา้ ทข่ี องหน่วยงานราชการ/ผกู้ �ำกับดูแลอ่นื • เรื่องขอความอนุเคราะห์ซ่ึงเป็นดุลยพินิจทางธุรกิจของสถาบันการเงินหรือ ผู้ประกอบธุรกิจภายใต้การกำ�กับดูแลของแบงก์ชาติ และไม่มีข้อขัด ต่อกฎหมายหรือกฎเกณฑ์หรือแนวนโยบายของแบงก์ชาติ เช่น การขอ ปรบั ปรงุ โครงสรา้ งหน้ี การขอเพ่ิมวงเงนิ สินเชอ่ื การขอลด/ยกเว้นดอกเบ้ีย ค่าธรรมเนียม หรือค่าปรับตา่ ง ๆ เปน็ ตน้ • เร่ืองทีเ่ ป็นกรณีสมมตแิ ละให้พิจารณาแสดงความเห็นว่าถูกหรือผิด • การขอตรวจสอบข้อมูลของบุคคลอื่น หรือการขอข้อมูลที่แบงก์ชาติไม่ใช่ เจ้าของข้อมูล 47
เรอ่ื งนา่ รเู้ กยี่ วกบั ธปท. ความเปน็ มา ธนาคารแหง่ ประเทศไทย(ธปท.) หรอื แบงกช์ าติ เปน็ ธนาคารกลางของไทย เร่ิมดำ�เนินงานเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2485 โดยมีกฎหมายจัดต้ังคือ พระราชบญั ญตั ธิ นาคารแหง่ ประเทศไทย พ.ศ. 2485 ซงึ่ ตราสญั ลกั ษณ์ ของ ธปท. คือ พระสยามเทวาธิราช สื่อถึงการปกป้องและคุ้มครอง ความม่นั คงทางการเงนิ ของประเทศ ธปท. มีพันธกิจหลักในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจการเงินของ ประเทศ โดยมีวสิ ยั ทัศน์คอื “เพ่อื ความเป็นอยู่ท่ดี ีอยา่ งยงั่ ยนื ของไทย” บทบาทหน้าทห่ี ลัก รกั ษาเสถยี รภาพทางเศรษฐกจิ โดยด�ำเนนิ นโยบายการเงนิ เพอื่ ใหร้ ะบบ เศรษฐกิจการเงินเติบโตอย่างย่ังยืนและมีเสถียรภาพ เช่น ดูแลปัญหา เงนิ เฟอ้ อัตราดอกเบย้ี อตั ราแลกเปล่ยี น และสภาพคล่องของเมด็ เงิน ในระบบเศรษฐกิจ ดา้ นระบบสถาบนั การเงนิ ก�ำกบั ดแู ลสถาบนั ทก่ี ฎหมายใหอ้ �ำนาจไว้ เชน่ ธนาคารพาณชิ ย์ ใหม้ คี วามมนั่ คงและมเี สถยี รภาพเพอ่ื ลดผลกระทบตอ่ ผู้ฝากเงิน และสนบั สนนุ การเจริญเติบโตของเศรษฐกิจอยา่ งยั่งยืน ด้านระบบการช�ำระเงิน ดูแลและพัฒนาให้ระบบการช�ำระเงินของ ประเทศมีประสิทธิภาพ ม่ันคง และปลอดภัย เพ่ือเป็นกลไกสนับสนุน การท�ำธุรกิจและการพฒั นาเศรษฐกจิ การเงิน หน้าที่อ่ืน ๆ เช่น การออกธนบัตรและบริหารจัดการให้มีธนบัตร หมนุ เวยี นอยา่ งเพยี งพอ การบรหิ ารเงนิ ส�ำรองทางการของประเทศ การ เปน็ นายธนาคารให้แก่รฐั บาลในการรบั ฝากเงิน โอนเงิน และเป็นแหล่ง กยู้ มื เงนิ สดุ ทา้ ยแกส่ ถาบนั การเงนิ ทข่ี าดเงนิ ทนุ หมนุ เวยี น รวมถงึ การให้ ความรูแ้ ละคุ้มครองผใู้ ช้บริการทางการเงินใหไ้ ด้รบั ความเปน็ ธรรม 48
การบริหารงาน • ผู้ว่าการ ธปท. รับผิดชอบการบริหารจัดการกิจการต่าง ๆ ของ ธปท. ให้บรรลุ เปา้ หมายตามบทบาทหน้าท่ี • คณะกรรมการ ธปท. เป็นผู้ควบคุมการด�ำเนินการของ ธปท. โดยรวม ให้บรรลุ วตั ถปุ ระสงคท์ ี่ พ.ร.บ. ธปท. ก�ำหนด ยกเวน้ ในดา้ นนโยบายการเงนิ นโยบายสถาบนั การเงนิ และระบบการช�ำระเงนิ ซงึ่ อยภู่ ายใตค้ ณะกรรมการเฉพาะดา้ นในแตล่ ะเรอ่ื ง • องค์ประกอบของคณะกรรมการ ธปท. คณะกรรมการนโยบายการเงิน คณะ กรรมการนโยบายสถาบันการเงิน และคณะกรรมการระบบการช�ำระเงิน มีทั้ง ผูแ้ ทนจากภายใน ธปท. และผทู้ รงคุณวุฒจิ ากองค์กรภายนอก เพอ่ื ให้เกิดมมุ มอง ทห่ี ลากหลายรอบด้านและมีความโปร่งใส คา่ นิยมรว่ มองคก์ ร หลักส�ำคัญในการท�ำงานของ ธปท. คือ • ยืนตรง มีหลักการ ซือ่ ตรง โปร่งใส รบั ผดิ ชอบ ยึดม่นั ในคุณธรรม • มองไกล รอบรู้ มีวิสัยทศั น์ รอบคอบ • ยื่นมอื เปิดใจ รับฟัง ร่วมมือประสานทงั้ ภายในและภายนอกองค์กร • ติดดนิ รู้จริง รู้ลกึ น�ำนโยบายมาปฏิบตั ิได้จรงิ และไม่วางตวั เหนือผูอ้ ่ืน ชอ่ งทางการสื่อสารของ ธปท. เวบ็ ไซต ์ www.bot.or.th เฟซบุ๊ก www.facebook.com/bankofthailandofficial Twitter @bankofthailand Youtube Bank of Thailand 49
50
Search