การจัดการเรียนรู้ที่มีพลัง (Power Learning)

การจดั การเรียนรู้ที่มีพลงั รองศาสตราจารย์ ดร.วิชัย วงษใ์ หญ่ รองศาสตราจารย์ ดร.มารุต พฒั ผล บณั ฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครนิ ทรวิโรฒ

การจดั การเรียนรู้ท่ีมพี ลงั รองศาสตราจารย์ ดร.วิชยั วงษ์ใหญ่ รองศาสตราจารย์ ดร.มารุต พฒั ผล บณั ฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ

การจัดการเรียนรู้ทมี่ พี ลัง รองศาสตราจารย์ ดร.วชิ ัย วงษใ์ หญ่ รองศาสตราจารย์ ดร.มารุต พฒั ผล พมิ พ์เผยแพร่ กนั ยายน 2563 แหล่งเผยแพร่ ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลกั สตู รและการเรยี นรู้ บณั ฑิตวิทยาลยั มหาวทิ ยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ, กรงุ เทพมหานคร และ www.curriculumandlearning.com พมิ พท์ ี่ บณั ฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ, กรุงเทพมหานคร ลขิ สทิ ธิ์ หนงั สือเลม่ นไ้ี มม่ ลี ขิ สทิ ธิ์ จดั พิมพเ์ พื่อการใช้ประโยชน์ ทางหลักสตู รการเรยี นการสอนในสถานศกึ ษา และสง่ เสรมิ สงั คมแหง่ การเรยี นรู้และการแบง่ ปัน

คำนำ หนังสือ “การจัดการเรียนรู้ที่มีพลัง” เล่มนี้ เขียนขึ้นโดยมี วัตถปุ ระสงคเ์ พื่อนำเสนอแนวทางการจัดการเรยี นรู้ให้มีพลังดึงดูดความ สนใจของผู้เรียน และทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ คอื รู้จรงิ รชู้ ดั ปฏบิ ตั ไิ ด้ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่เกี่ยวข้อง ไดม้ ากพอสมควร รองศาสตราจารย์ ดร.วิชัย วงษใ์ หญ่ รองศาสตราจารย์ ดร.มารตุ พฒั ผล

สารบัญ 1 1 1. บทนำ 3 2. เรียนรเู้ ทคโนโลยีใหมๆ่ 3 3. เปลี่ยนแปลงการจัดการเรียนรู้ 5 4. สร้างสรรคน์ วตั กรรมการจัดการเรยี นรู้ 6 5. ตอบสนองผเู้ รยี นอย่างทันท่วงที 7 6. บทสรปุ บรรณานุกรม

1 การจัดการเรียนรูท้ ่ีมีพลงั 1. บทนำ การ Disrupt หรือการพลิกโฉมสิ่งเดิมๆ ด้วยนวตั กรรม เป็นสิง่ ที่ เกิดข้นึ จนเปน็ ปกติในทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐและเอกชน เช่นเดยี วกันกับ การเรียนรู้ท่ีการเรียนรู้แบบเดิมๆ ได้ถูก Disrupt ด้วยนวัตกรรม การเรียนรู้ทั้งที่เป็นการเรียนรู้ผ่าน Platform Digital และการเรียนรู้ ตามสภาพจริงท่ีตอบสนองคุณลักษณะความใฝ่รู้ของผู้เรียนได้ดีกว่า โจทยใ์ หญก่ ารจดั การเรียนรู้คือ ผสู้ อนควรมแี นวทางอยา่ งไรท่ีจะพัฒนา นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ของตนเองให้เป็นการจัดการเรียนรู้ ที่มีพลัง (Powerful Learning) สามารถกระตุ้นผู้เรียนให้เกิด การเรียนรู้เต็มตามศักยภาพ 2. เรยี นร้เู ทคโนโลยีใหม่ๆ ปัจจุบันผู้เรียนส่วนหนึ่งได้หันหลังให้กับการจัดการเรียนรู้ แบบเดิมๆ ทีเ่ ป็นการเรยี นรูแ้ บบ Passive แลว้ หันมาเรยี นรู้ผา่ นวธิ ีการ เรียนรขู้ องตนเองมากขึ้น อาจจะเป็นการเรียนรู้ผา่ น Platform Digital ที่สามารถทำให้เกิดการรู้จรงิ รู้ชดั ปฏบิ ตั ไิ ด้ ทนั สมยั ทันเหตกุ ารณ์

2 ผู้สอนที่จะออกแบบการจัดการเรียนรู้ได้สอดคล้องกับธรรมชาติ ของผู้เรียนในปัจจุบัน ควรเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ๆ และนำมาปรับใช้ ในการจัดการเรียนรู้ ทำให้การจัดการเรียนรู้มีประสิทธิภาพมากข้ึน ผู้เรียนสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น เกิดการเรียนรู้ เชงิ ลกึ ไดด้ ีข้ึน เทคโนโลยีใหม่ๆ จะสามารถช่วยทำให้เรื่องที่ยากต่อความ เข้าใจกลายเป็นเรื่องที่ง่ายและสนุกที่จะเรียนรู้ แปลงจากสิ่งที่เป็น นามธรรมเข้าถึงยาก เป็นสิ่งที่เป็นรูปธรรมและเข้าถึงได้ง่าย ซึ่งผู้สอน สามารถแสวงหาได้จากแหล่งการเรียนรู้ต่างๆ รอบตัว และจะส่งผลทำ ให้ผู้เรียนอยากเรียนรู้มากขึ้น จากการที่เรียนแล้วรู้เรื่อง เรียนแล้ว เขา้ ใจ เห็นภาพ นำไปใช้ไดจ้ ริง รู้เร็ว การใชเ้ ทคโนโลยี ผเู้ รยี น รู้จรงิ รู้ชัด ปฏิบัติได้ ภาพประกอบ 1 การใช้เทคโนโลยสี นับสนุนการจัดการเรยี นรู้

3 3. เปลีย่ นแปลงการจดั การเรยี นรู้ “ไม่มีการจัดการเรียนรู้วิธีใดที่ดีที่สุด” ผู้สอนควรวิเคราะห์ ผู้เรียนในฐานะที่เป็นกลุ่มเป้าหมายของการจัดการเรียนรู้ แล้วเลือกใช้ วิธีการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสม สอดคล้องกับบริบทต่างๆ โดยเฉพาะ บริบททางสังคมและวัฒนธรรม แล้วนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงการ จัดการเรียนรูใ้ หเ้ หมาะสมอยู่เสมอ ไม่ยดึ ติดกับรูปแบบใดอยา่ งตายตวั การตัดสินใจเปลี่ยนแปลงการจัดการเรียนรู้นั้นควรตั้งอยู่บน พื้นฐานของข้อมูลสารสนเทศที่มีความถูกต้อง และนำไปสู่การ เปลี่ยนแปลงการจัดการเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็วและทันท่วงที จะช่วย ทำให้ผู้เรียนมีความตื่นตัวและให้ความสนใจกับกิจกรรมการเรียนรู้ อย่างตอ่ เนอ่ื ง 4. สรา้ งสรรค์นวัตกรรมการจดั การเรยี นรู้ การสร้างสรรค์นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้เป็นปัจจัยที่ทำให้ ผู้สอนมีองค์ความรู้จากการลงมือปฏิบัติจริง และพัฒนาไปเป็น ภมู ปิ ัญญาดา้ นการจดั การเรยี นรู้ ซึ่งนวัตกรรมการจดั การเรยี นรู้อาจจะ เป็นสิ่งใหม่ทั้งหมด หรือใหม่เพียงบางส่วน และอาจจะใหม่ในบริบทใด บริบทหน่งึ ก็ได้

4 นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ที่ดี คือ นวัตกรรมท่ีทำให้ผู้เรียน เกดิ การเรียนรไู้ ดอ้ ยา่ งรวดเรว็ ยั่งยืน และสามารถนำไปต่อยอดได้ ขั้นตอนหลักของการสร้างสรรค์นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ 4 ขั้นตอน ดังน้ี ขน้ั ที่ 1 วิเคราะหค์ วามตอ้ งการของผ้เู รียน ขนั้ ท่ี 2 ออกแบบนวตั กรรมการจัดการเรียนรู้ ขนั้ ที่ 3 นำไปใช้ในสถานการณ์จรงิ ขัน้ ท่ี 4 ประเมินผลและถอดบทเรียน การสร้างสรรค์นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ 4 ขั้นตอนดังกล่าว บูรณาการอยู่ในภารกจิ จดั การเรียนรตู้ ามปกติ เป็นการพฒั นานวตั กรรม ไปพรอ้ มกับการทำงาน (Routine to Innovation)

5 5. ตอบสนองผู้เรียนอยา่ งทนั ทว่ งที การตอบสนองต่อพฤติกรรมการเรยี นรู้ของผู้เรียนอย่างทันท่วงที คือการปรับกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ให้สามารถดึงดูดความสนใจ ของผเู้ รียนให้ได้อยา่ งต่อเนื่อง ด้วยการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่น่าสนใจ ตื่นเต้น ทา้ ทายความสามารถของผเู้ รียน ผู้สอนที่มีทักษะในการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียน ในระหวา่ งท่ดี ำเนนิ กิจกรรมการเรยี นรู้ จะสามารถวเิ คราะห์ สังเคราะห์ และตัดสินใจตอบสนองพฤติกรรมการเรียนรู้ต่างๆ ได้อย่างเหมาะสม และสรา้ งสรรค์ นอกจากจะปรับกจิ กรรมการเรียนรู้แลว้ ยังตอ้ งปรบั สิ่งแวดล้อม ทางการเรียนรู้ให้เอื้อต่อการเรียนรู้ของผู้เรียนอีกด้วย เพราะสิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยสำคัญที่จะสนับสนุนให้ผู้เรยี นใช้กระบวนการเรียนรู้ได้อย่าง มีประสิทธภิ าพ การตอบสนองผู้เรียนไมใ่ ช่การตามใจ แตห่ มายถงึ การใช้ผู้เรียน เป็นศูนย์กลางของการจัดการเรียนรู้ (Learners – Centric) ซึ่งเป็น คำตอบทจ่ี ะทำใหก้ ารจดั การเรยี นรไู้ มถ่ ูก Disrupt

6 6. บทสรปุ การจัดการเรียนรู้ที่มีพลัง เป็นการจัดการเรียนรู้ที่สามารถดึงดดู ความสนใจของผู้เรียนได้อย่างต่อเนื่อง และทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ อย่างมีคุณภาพ คือ รจู้ รงิ รชู้ ดั ปฏิบัตไิ ด้ ซง่ึ ผสู้ อนท่ีจะทำให้การจัดการ เรียนรู้มีพลังได้นั้น ควรเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ๆ แล้วนำมาใช้ในการ จัดการเรียนรู้ ผสมผสานทั้งการเรียนรู้บน Platform Digital และการ เรียนรู้ตามสภาพจริง การเปลี่ยนแปลงการจัดการเรียนรู้ให้ทันสมัย ทันเหตุการณ์ การสร้างสรรค์นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ และการ ตอบสนองพฤตกิ รรมการเรียนรู้ของผเู้ รยี นอยา่ งรวดเรว็

7 บรรณานุกรม Myler, Larry. (2020). 4 Ways to Create A Disruptive Business Strategy, Retrieved September 20, 2020, from https://www.forbes.com/sites/larrymyler/2013/09/04/4 -ways-to-create-a-disruptive-business-strategy /#1e6b132f546f

ผู้สอนพฒั นานวัตกรรมการจดั การเรยี นรู้ ให้เปน็ การจัดการเรียนรทู้ ี่มพี ลัง (Powerful Learning) กระตุน้ ผ้เู รยี นใหเ้ กดิ การเรียนรเู้ ตม็ ตามศกั ยภาพ