ISSUE124

ฉบับที่ 124 กมุ ภาพนั ธ - มีนาคม 2561 พลังงาน www.eppo.go.th ความรูเŒ ก่ยี วกับ สถานการณการปล‹อยกา ซ SPP Power Pool คารบ อนไดออกไซต

EPPO TALK การประหยัดพลังงาน พลังงานขับเคลื่อนใหทุกสิ�งหมุนไปอยางไมมีที่สิ�นสุด มนุษยยังมีความตองการ ใชทรัพยากรมากข�้นอยางไมมีข�ดจำกัด ดวยความเจร�ญที่เกิดข�้นพรอมกันทุกดาน ในปจ จบ� นั สง ผลใหแ หลง ทรพั ยากรพลงั งาน อาทิ นำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ และ กา ซธรรมชาติ เร�่มลดนอยลง หากยงั คงมกี ารใชพ ลงั งานอยา งปราศจากการควบคมุ หร�อตระหนัก ในคณุ ประโยชนส ูงสดุ แลว นนั้ เปนไปไดวาในอนาคตอาจตอ งแลกดวย สภาวการณ ของความแปรปรวนของโลกทท่ี ำใหมนษุ ยตอ งปรับตวั ครงั้ ยง�ิ ใหญ ดังน้นั หลายประเทศทั่วโลกจงึ ตา งรับมอื กับสถานการณพลงั งานเพอ่� รักษาความ สมดุลของธรรมชาตินี้ไว นั่นรวมถึงประเทศไทย ที่ในขณะนี้การวางรากฐาน ดาน นโยบายพลังงานในดานการสงเสร�มใหทุกภาคสวนไดชวยกันลดการใชทรัพยากร ทางพลังงานอยางสิ�นเปลือง พรอมไปกับการผลักดันใหเกิดนวัตกรรมใหม ๆ ดาน พลังงาน รวมถึงการดำเนินงานดานการอนุรักษพลังงาน และในปจจ�บันสิ�งที่ทั่วโลก ตา งตนื่ ตวั นัน่ คอื “การออกแบบอาคารประหยัดพลงั งาน” หร�อ “Green Building” เรย� กสน้ั ๆ วา “อาคารเขย� ว” ทถ่ี กู ออกแบบใหก ารใชพ น้� ทใ่ี นอาคารลดการใชพ ลงั งาน ลงและกอใหเกิดความคุมคาทางพลังงานตอสวนรวมมากที่สุดพรอมไปกับการใช พน้� ที่ในอาคารอยางเปนมิตรตอสิง� แวดลอ มไมกอ เกิด มลพษ� อกี ดว ย ซึ่งภายในวารสารฉบับ 124 นี้ไดนำเสนอเร�่องราวเกี่ยวกับว�ถีในการอนุรักษ พลังงานนี้ไวใหไดศึกษากัน พรอมกับรายงานสถานการณพลังงานดานตาง ๆ อยางครบถวน เพ�่อใหทุกทานไดรวมกันตระหนักถึงความเคลื่อนไหวทางดาน นโยบายพลังงานของประเทศไปพรอมกัน ในฉบับถัดไปเราจะนำเร�่องราวที่นาสนใจ เกย่ี วกบั พลงั งานมาเพอ่� ประโยชนในการวางแผนทางพลงั งานของทกุ ภาคสว นไดเ ปน ไปดว ยความเขา ใจและพฒั นาสกู ารรใู ชพ ลงั งานเพอ่� ความยง่ั ยนื ในอนาคตไปพรอ มกนั (นายทวารฐั สตู ะบตุ ร) ผูอ ำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน เจŒาของ จัดทำโดย สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลงั งาน คณะทำงานวารสารนโยบายพลังงาน ท่ปี รก� ษา เลขท่ี 121/1-2 ถ.เพชรบุร� แขวงทุ‹งพญาไท เขตราชเทว� ผูอŒ ำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน กรงุ เทพฯ 10400 รองผอูŒ ำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนพลงั งาน โทร.0 2612 1555 โทรสาร 0 2612 1357 www.eppo.go.th ออกแบบและจดั พม� พ บรษ� ทั ดร�มเว�รค แอดเวอรไทซงิ� จำกัด โทร. 0 2195 7402-4 โทรสาร 0 2118 0661 www.dreamworkad.com

CONTENTS 44 4 กิจกรรมภาพเปนš ขา‹ ว 22 6 Scoop 38 บทความดาŒ นสถานการณพ ลงั งาน การประหยัดพลงั งาน สถานการณพ ลังงานไทยป 2560 สถานการณการปลอยกาซ 10 Meet EPPO Rising Star คารบ อนไดออกไซต นายวัฒนพงษ คโุ รวาท รองผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน 53 เคล็ดลับประหยัดพลังงาน 54 แบบสอบถาม 16 บทความดาŒ นสถานการณร าคานำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ 55 เกม สถานการณราคาน้ำมันเชื้อเพลงิ มกราคม - กุมภาพันธ 2561 16 22 บทความดŒานไฟฟ‡า แผนพัฒนากำลังผลติ ไฟฟา ความรูเ ก่ียวกบั SPP Power Pool 36 บทความดาŒ นอนุรักษพลังงาน สนพ. รณรงค “ชว�ั โมงชว ยชาติ กลางวนั และกลางคนื ” ลดพคี ไฟฟา หนา รอน

ภาพเปนš ข‹าว เสวนา ผา‹ ทางตนั โรงไฟฟา‡ ถา‹ นหิน วนั ท่ี 7 กมุ ภาพนั ธ 2561 ดร.ทวารฐั สตู ะบตุ ร ผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบาย และแผนพลงั งาน และโฆษกกระทรวงพลงั งาน พรอ มดว ย นายมนญู ศริ วิ รรณ ผเู ชย่ี วชาญดา นพลงั งาน นายธรี พจน กษริ วฒั น นายกสมาคมธรุ กจิ การทอ งเทย่ี ว เกาะลนั ตา จ.กระบ่ี และ นายบรรพต แสงเขยี ว รองประธาน บรษิ ทั เกาะกง ยตู ลิ ติ ้ี จำกดั รว มเสวนา เรอ่ื ง “ผา ทางตนั โรงไฟฟา ถา นหนิ ” จดั โดย ชมรม คอลัมนิสต นักจัดรายการวิทยุและโทรทัศนไทย เพื่อรวมกันหาทางออก และเสนอแนวทางการแกไ ขปญ หาความมน�ั คงของระบบไฟฟา ภาคใต โดยมี สมาชิกชมรม สื่อมวลชน หน�วยงานที่เกี่ยวของ และผูที่สนใจเขารวมงาน ณ โรงแรมเซน็ ทารา แกรนด แอท เซน็ ทรลั พลาซา ลาดพรา ว ครบรอบ 26 ป‚ วนั สถาปนาสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน วนั ท่ี 16 กมุ ภาพนั ธ 61 ดร.ทวารฐั สตู ะบตุ ร ผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบาย และแผนพลงั งาน และโฆษกกระทรวงพลงั งาน เปน ประธานในพธิ ที ำบญุ ตักบาตรและรวมกิจกรรม เน�องในโอกาสครบรอบ 26 ป วันสถาปนา สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน (สนพ.) โดยมคี ณะผบู รหิ าร ขา ราชการ และเจาหนาที่ สนพ. เขารวมงาน ทั้งน�้ สำนักงานนโยบายและแผน พลงั งาน กระทรวงพลงั งานเปน องคก รหลกั ในการสรา งสรรคบ รหิ ารจดั การ ดา นนโยบายพลงั งานของประเทศ และแผนดา นพลงั งาน เพอ่ื ความยง�ั ยนื ของประเทศ รวมทง้ั เปน หนว� ยงานทป่ี ฏบิ ตั หิ นา ท่ีในการเปน เลขานกุ าร คณะกรรมการในดา นพลงั งานระดบั ประเทศ เชน คณะกรรมการนโยบาย พลงั งานแหง ชาติ (กพช.) คณะกรรมการบรหิ ารนโยบายพลงั งาน (กบง.) เดมิ เปน หนว� ยงานในระดบั กรม สงั กดั สำนกั นายกรฐั มนตรี ในชอ่ื สำนกั งาน คณะกรรมการนโยบายพลงั งานแหง ชาติ (สพช.) เมอ่ื วนั ท่ี 13 กมุ ภาพนั ธ 2535 กอนจะโอนยายมาสังกัดกระทรวงพลังงาน เมื่อป 2545 และ เปลย่ี นชอ่ื เปน สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน (สนพ.) นบั ตง้ั แตน น้ั มา สเกมั มณนาฑกำลังผลติ ไฟฟา‡ สำรองทเ่ี หมาะสม สำหรบั แผนพฒั นากำลงั ผลติ ไฟฟา‡ ของประเทศไทย วันที่ 23 กุมภาพันธ 2561 ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผูอำนวยการ สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน และโฆษกกระทรวงพลงั งาน เปนประธานเปดงานสัมมนากลุมยอยเพื่อระดมความคิดเห็น \"เกณฑก ำลงั ผลติ ไฟฟา สำรองทเ่ี หมาะสมสำหรบั แผนพฒั นากำลงั ผลิตไฟฟาของประเทศไทย\" โดยมี รศ.ดร.กุลยศ อุดมวงศเสรี ผอู ำนวยการสถาบนั วจิ ยั พลงั งาน จฬุ าลงกรณม หาวทิ ยาลยั บรรยาย ในหัวขอเร่อื ง \"แนวคิดเกณฑกำลังผลติ ไฟฟาสำรองสำหรบั แผน พฒั นากำลงั ผลติ ไฟฟา ของประเทศไทย\" ณ หอ งกมลทพิ ย 3 โรงแรม เดอะสโุ กศล กรงุ เทพมหานคร 04 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

สัมมนา วจ� ัยพลังงานไทย เพอ�่ กาŒ วท่ียง่ั ยืน วนั ท่ี 14 มนี าคม 2560 ดร.ศริ ิ จริ ะพงษพ นั ธ รฐั มนตรวี า การ กระทรวงพลังงาน ไดใหเกียรติเปนประธานเปดงานสัมมนา \"วจิ ยั พลงั งานไทย เพอ่ื กา วทย่ี ง�ั ยนื \" ณ หอ งวอเตอรเ กทบอลรมู โรงแรมอมารี วอเตอรเ กท กรงุ เทพฯ โดยมี ดร.ทวารฐั สตู ะบตุ ร ผูอำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน ไดใหการ ตอ นรบั และกลา วรายงานผลงานวจิ ยั ดเี ดน พรอ มทง้ั ผบู รหิ าร กระทวงพลงั งาน และนกั วจิ ัยเขารว มเปนจำนวนมาก พ�ธีเปด สถานีอัดประจไ� ฟฟา‡ Charging Station วนั ท่ี 16 มนี าคม 61 ดร.ศริ ิ จริ ะพงษพ นั ธ รฐั มนตรวี า การกระทรวงพลงั งาน เปน ประธาน ในพิธีเปดสถาน�อัดประจุไฟฟา (Charging Station) โดยมี ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน (สนพ.) ใหก ารตอ นรบั และกลา วรายงาน พรอ มทง้ั สมาคมยานยนตไฟฟา ไทย ผไู ดร บั สนบั สนนุ การลงทนุ สถานอ� ดั ประจไุ ฟฟา ผใู หบ รกิ ารสถานอ� ดั ประจไุ ฟฟา คา ยรถยนต สอ่ื มวลชน และแขกผมู เี กยี รตเิ ขา รว มงาน เปนจำนวนมาก ณ ศูนยการคาเซ็นทรัลเวิลด กรุงเทพฯ กระทรวงพลังงาน โดย กองทนุ เพอ่ื สง เสรมิ การอนรุ กั ษพ ลงั งาน สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน (สนพ.) ไดเรงผลักดันนโยบายพลังงาน 4.0 เพื่อขับเคลื่อนใหประเทศไทยเปนสมารทซิตี้ (Smart Cities) พรอ มทง้ั สนบั สนนุ การใชย านยนตไฟฟา เพอ่ื เพม�ิ ทางเลอื กการใชพ ลงั งาน ลดการพง�ึ พานำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ และลดผลกระทบดา นสง�ิ แวดลอ ม โดยเรง ขยายสถาน� อดั ประจไุ ฟฟา ใหค รบ 150 สถาน� ภายในป 2562 และตง้ั เปา วา ประเทศไทยตอ งมี ยานยนตไฟฟาใหไดม ากถงึ 1.2 ลานคนั ภายในป 2579 โครงการพลงั งานและเทคโนโลยที ย่ี ง่ั ยนื แหง‹ เอเชยี 2561 Sustainable Energy Technology Asaia, SETA 2018 วนั ท่ี 21 มนี าคม 61 ดร.ทวารฐั สตู ะบตุ ร ผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลงั งาน เขา รว มงานประชมุ วชิ าการและนทิ รรศการนานาชาติ “โครงการพลงั งาน และเทคโนโลยที ย่ี ง�ั ยนื แหง เอเชยี 2561” (Sustainable Energy Technology Asaia, SETA 2018) ณ ศนู ยป ระชมุ ไบเทค บางนา กรงุ เทพฯ การประชมุ วชิ าการและนทิ รรศการนานาชาติ ดา นพลงั งานและเทคโนโลยที ย่ี ง�ั ยนื แหง เอเชยี 2561 หรอื SETA 2018 เปน งานประชมุ วชิ าการดา นพลงั งานในระดบั นานาชาติ เพอ่ื เปน เวทแี สดงศกั ยภาพของไทย ในการเปน ผนู ำ ดา นพลงั งาน นวตั กรรม เทคโนโลยีในภมู ภิ าค และยนื ยนั ความพรอ มดา นบคุ ลากรในการ กาวสูการเปนศูนยกลางการแลกเปลี่ยนองคความรูดานการพัฒนาพลังงาน นวัตกรรม สเู มอื งอจั ฉรยิ ะทย่ี ง�ั ยนื ของภมู ภิ าคเอเชยี โดยปน จ้� ดั ภายใตแ นวคดิ การใชน วตั กรรมดจิ ทิ ลั เพอื่ พลังงานท่ียัง� ยืน (Towards Consolidated Innovative Energy Technology) สมั มนา MIT Global Startup Workshop วันที่ 27 มีนาคม 61 ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผูอำนวยการสำนักงานนโยบาย และแผนพลงั งาน เขา รว มการเสวนาในหวั ขอ “Energy Tech: Powering a Cleaner Environment” ในงานสมั มนาเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร MIT Global Startup Workshop ซง�ึ จดั โดยสถาบนั บณั ฑติ บรหิ ารธรุ กจิ ศศนิ ทร แหง จฬุ าลงกรณ มหาวิทยาลัย รวมกับ สมาคมนิสิตเกา เอ็มไอที ประเทศไทย และ Massachusetts Institude of Technology Global Startup Workshop (MITGSW) ณ โรงแรมเซน็ ทาราแกรนด แอท บางกอกคอนเวนชนั เซน็ เตอร แอท เซ็นทรลั เวลิ ด กรุงเทพฯ 05นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

SCOOP การประหยัดพลงั งาน ป˜ญหาการใชพŒ ลังงานอยา‹ งสน�ิ เปลือง ถอื เปšนปญ˜ หาใหญ‹ท่ที ัว่ โลกตา‹ งหาทางแกŒไข ดŒวยปร�มาณของประชากรทม่ี ี เพ�มมากข้น� บวกกบั การพัฒนาของเทคโนโลยีในดาŒ นตา‹ ง ๆ ทำใหเŒ กดิ ความตอŒ งการในการใชพŒ ลังงานที่สูงข้�น ในขณะที่ ทรพั ยากรทีน่ ำไปใชผŒ ลติ พลังงานนนั้ มอี ยู‹อย‹างจำกัด จ�งทำใหเŒ กดิ ปญ˜ หาการขาดแคลนพลังงาน และ ทรัพยากร ในประเทศไทยเองมปี รมิ าณการนำเขา พลงั งานจากตา งประเทศ อาคารประหยดั พลังงาน คิดคนขนึ้ เพือ่ แกไขปญ หาดานการ เปนจำนวนมาก ซึง� หลายฝา ยเองพยายามท่ีจะหาทางออกใหก ับ ขาดแคลนพลงั งาน ซง�ึ เปน ปญ หาใหญร ะดบั ประเทศ แตป จ จบุ นั ปญ หา ปญ หาน�้ โดยการคิดคนการใชพ ลังงานทดแทน เพือ่ นำมาแทนท่ี สง�ิ แวดลอม และการขาดแคลนทรพั ยากร จัดเปน ปญหาทท่ี วคี วาม การใชทรพั ยากรที่กำลังจะหมดไป รนุ แรงขน้ึ จงึ ไดม กี ารขยายการออกแบบสถาปต ยกรรมใหค ลอบคลมุ ใน เรอ่ื งของสง�ิ แวดลอ มมากขน้ึ จนเกดิ เปน อาคารสเี ขยี ว (Green Building) จากผลสำรวจการใชพลังงานในประเทศไทยพบวาภาคสวน ท่ใี ชพ ลงั งานมากทส่ี ดุ คอื ในสว นของอาคารสำนกั งานและทอ่ี ยอู าศยั ดงั นน้ั “อาคารประหยดั พลังงาน” จึงมิไดเปน แคอ าคารท่ี โดยแบง สดั สว นการใชพ ลงั งานเปน ระบบปรบั อากาศ 65 เปอรเ ซน็ ต ถูกออกแบบโดยเนนในเรื่องการลดการใชพลังงานเพียงอยางเดียว ระบบไฟฟา แสงสวา ง 25 เปอรเ ซน็ ต สว นทเ่ี หลอื เปน เครอ่ื งใชไ ฟฟา แตยังคงเปน “อาคารสีเขียว” ท่ีเปนมิตรกบั สง�ิ แวดลอ มอยา ง อน่ื ๆ ดังนนั้ จึงมีการมุง เนนการรณรงคลดใชไฟฟา ภายในอาคาร ยงั� ยืน โดยคำนงึ ถึงองคประกอบทั้ง 3 ดาน ไดแก การออกแบบเครอ่ื งปรบั อากาศ และระบบแสงสวา งใหม ปี ระสทิ ธภิ าพ สงู อกี ทง้ั ยงั มกี ารรว มมอื กนั ระหวา งผอู อกแบบอาคารและสถาปนกิ - ประสิทธิภาพของการใชน้ำ พลังงาน และทรัพยากร ในการออกแบบอาคารใหไ ดร บั ความรอ นนอ ยทส่ี ดุ และตดิ ตง้ั ระบบ ธรรมชาตอิ ื่น ๆ ใหส อดคลองกับการใชพ ลังงานที่มปี ระสทิ ธภิ าพสูง โดยใหช อ่ื อาคารน�้วา “อาคารประหยดั พลงั งาน” - ปกปองสขุ ภาพและสงเสริมความสามารถในการทำงาน ของผคู นในอาคาร อาคารประหยดั พลงั งาน คอื อาคารทถ่ี กู ออกแบบขน้ึ โดยเนน หลักการการปองกนั ความรอ นเขา สูภายในอาคาร เพอ่ื ลดการใช - ลดปญ หาขยะ มลพษิ และการทำลายสิง� แวดลอ ม พลงั งานในระบบพลังงานใหอ ยูระดบั ตำ่ ที่สุด ซง�ึ มกี ระบวนการ โดยการเลือกใชวัสดุในการกอสรางอยางเหมาะสมที่ไม ออกแบบโดยคำนงึ ถงึ การวางระบบทกุ ระบบใหม คี วามสอดคลอ งกนั กอใหเ กิดผลกระทบตอ สิง� แวดลอ ม สงผลดตี อ คุณภาพชวี ติ ของ เพอ่ื เพ�ิมประสิทธิภาพดา นการประหยดั พลังงานใหส งู ทีส่ ุด ผใู ชอาคาร โดยคำนึงการประหยดั พลงั งาน และการใชทรพั ยากร อยา งคุมคา ตามมาตรฐานอาคารเขยี ว LEED (Leadership in 06 นโยบาย พลงั งาน Energy and Environmental Design) ดังน�้ EPPO NEWS

การใชป ระโยชนจากทตี่ ้ังอยางย�ังยืน โดยการรณรงคลดการ การขนสง อีกทัง้ ยงั มรี ะบบจัดการกับเศษวัสดุจากการกอสรา ง ใชร ถยนตส วนตวั และหันมาพ�งึ ระบบขนสง สาธารณะกันมากข้นึ โดยการเกบ็ แยกประเภทเพ่ือนำไปรีไซเคลิ รวมถงึ การนำวัสดุ เพอื่ ลดการปลอ ยกา ซคารบอนมอนนอกไซด ท่ตี ั้งโครงการจะตอ ง เหลือใชไปบรจิ าคเพื่อใหผ อู ่ืนนำไปใชป ระโยชนตอ ไป อยูในท่ีการคมนาคมเขา ถงึ และจะตองไมล ุกลำ้ พน้ื ท่ีธรรมชาติ อีกทง้ั ยงั ตอ งมีพนื้ ทีส่ ีเขยี วเพื่อลดภาวะเกาะรอ น (Heat Island) การควบคมุ สภาพแวดลอ มภายในอาคาร เนนการออกแบบ และจดั การใหภ ายในอาคารมสี ภาวะแวดลอ มทส่ี บาย ไดร บั แสงสวา ง เพม�ิ ประสทิ ธภิ าพการใชน ำ้ เพอ่ื จดั การนำ้ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ทีเ่ พยี งพอ ใชวสั ดกุ อสรางและตกแตงอาคารท่เี หมาะสม ตดิ ตั้ง โดยการติดตั้งสุขภัณฑประหยัดน้ำ อีกทั้งยังมีการใชน้ำแบบ พรมดักฝุนท่ีไมมีสว นผสมของสารเคมี รวมถงึ การตดิ ตัง้ ระบบ Recycle สำหรบั ชำระลางโถสขุ ภณั ฑ การใชน ้ำฝนรดตน ไม เพ่ือ กรองอากาศ เพอ่ื ลดปญ หาดานสุขภาพของผูใชอาคาร และระบบ ลดการใชน ำ้ ประปา รวมถงึ การใชเทคโนโลยีในการบำบัดน้ำเสยี ควบคุมปรมิ าณคารบ อนไดออกไซดอัตโนมตั ิ ทำใหอากาศถายเท จากโครงการ นำอากาศบรสิ ทุ ธจ์ิ ากภายนอกอาคารเขา มาภายในอาคารไดม ากขน้ึ การบริหารจดั การพลังงานและบรรยากาศ โดยการเลอื กใช นวตั กรรมและความสรางสรรค โดยจะตอ งออกแบบอาคาร ระบบทำความเยน็ ท่ีไมท ำลายสง�ิ แวดลอ ม เลอื กใชส ารทำความเยน็ ใหเ ปน นวัตกรรม เพ่ือชวยแกป ญ หาดา นส�ิงแวดลอม ทม่ี คี า GWP & ODP ต่ำ และการติดกระจกโดยรอบอาคาร เพ่อื นำเอาแสงธรรมชาติเขามาใช ลดการใชพลังงานไฟฟา และ โดยสรปุ อาคารสีเขยี ว จึงหมายถงึ อาคารท่สี รา งข้นึ เพือ่ นำพลังงานทดแทนเขา มาใชใหเกดิ ประโยชน ลดการใชพลงั งาน โดยคำนงึ ถงึ การรกั ษาส�ิงแวดลอม และการใช ทรพั ยากรตา ง ๆ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพตลอดวงจรอายอุ าคาร ภายใต ใชว สั ดแุ ละทรพั ยากรอยา งมคี ณุ คา โดยการเลอื กใชผ ลติ ภณั ฑ กฎเกณฑข อง LEED ท่ีเนนในเรอื่ งของการพฒั นาท่ีย�งั ยนื และ ทเ่ี ปนมติ รตอ สง�ิ แวดลอม สงผลกระทบตอสง�ิ แวดลอมนอยทส่ี ุด การพัฒนาของอาคารน้ันจะตอ งตอบสนองตอ ความตอ งการของ และเลือกใชสินคาภายในประเทศ เพื่อประหยัดพลังงานดาน ผูคนได โดยไมสรา งความเดือดรอ นใหก ับคนรุน หลงั 07นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

จดุ เดน ของอาคารสเี ขยี ว คอื การลดใชท รพั ยากร และพลงั งาน ควบคุมอปุ กรณตา ง ๆ ภายในอาคาร เชน การปรบั แสงสวา ง ตาง ๆ ไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ เชน สามารถลดการใชไฟฟา หรือการปด -เปด ไฟอตั โนมัติ ไดถงึ 35 เปอรเ ซ็นต ลดการใชเ ชอ้ื เพลงิ ประเภทกาซธรรมชาติ ไดถ งึ 41 เปอรเซน็ ต ลดการใชนำ้ จากพ้นื ท่ีใกลเคียงและน้ำ 3. เพ�มิ คณุ ภาพชีวติ และประสทิ ธิภาพในการทำงานของผใู ช จากการผนั มาไดถึง 22 เปอรเ ซน็ ต และ 76 เปอรเซ็นต และ อาคาร โดยการกอ สรา งที่คำนงึ ถึงการเลือกใชว สั ดทุ ่ีไมสง ผลเสีย ยังสามารถลดลดปริมาณของขยะไดถึง 95 เปอรเ ซ็นต โดยการ ตอ สขุ ภาพ อกี ทั้งยังเลือกใชวสั ดุท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ สรา งสภาพ ใชวธิ กี ารรีไซเคลิ สามารถนำไปใชประโยชนตอไปได แวดลอ มทด่ี ภี ายในอาคาร เชน ภายในอาคารจะตอ งมกี ารไหลเวยี น ของอากาศทดี่ ี มอี ากาศบริสุทธิ์ แสงสวา งภายในอาคารไมมืด การออกแบบอาคารสเี ขยี ว มขี อดดี ังน้� หรือสวางจนเกินไป รวมถึงที่ตั้งของอาคารจะตองสะดวกตอ 1. เปนการอนุรกั ษพลงั งานและสิ�งแวดลอมอยางยงั� ยืน โดย การเดินทางในระบบขนสงมวลชน เพ่ือลดการใชร ถยนตสว นตัว อาศยั กระบวนการจดั การพลงั งานอยา งเหมาะสม สามารถลดการใช ลดการปลอ ยกาซคารบอนมอนนอกไซด พลงั งานไดประมาณ 10 - 48 เปอรเ ซ็นต การกอ สรางอาคารนน้ั จะใชว สั ดุท่ีไมส งผลตอสง�ิ แวดลอม และไมรบกวน หรอื กระทบตอ 4. สะทอ นวสิ ยั ทศั นก ารพฒั นาอยา งยง�ั ยนื ขององคก ร การพฒั นา ชมุ ชนโดยรอบ อีกทัง้ ยงั มีกรรมวิธีการจดั การกับเศษวัสดุอยาง อาคารสีเขียวถอื เปน การสรางภาพลักษณท ด่ี ีใหกบั ผปู ระกอบการ เหมาะสม ซึ�งภายในโครงการจะตองมีพื้นที่สีเขียว อยางนอย ในดานของการอนรุ กั ษท รพั ยากร รกั ษาส�ิงแวดลอ ม แสดงถงึ 20 เปอรเ ซ็นต วิสัยทศั นที่ดีขององคก ร 2. ชว ยลดคาใชจา ยในการบรหิ ารจดั การอาคาร โดยการ เลือกใชวัสดุท่ีชว ยในการประหยดั นำ้ ประหยัดไฟ และมอี ายุ 5. ทำใหมูลคาของอาคารเพ�ิมสูงขึ้น เม่อื มกี ารพัฒนาเปน การใชงานทน่ี านข้ึน อกี ท้ังยังมกี ารตดิ ต้ังระบบการจัดการอาคาร อาคารสีเขียว ทำใหเห็นชดั ในเรือ่ งของคาใชจายในระยะยาวทีม่ ี แบบอตั โนมตั ิ ผา นระบบคอมพวิ เตอรอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ เพอ่ื ชว ย ปรมิ าณลดลง รวมถงึ การยกระดับคณุ ภาพชีวิตของคนในองคกร ทม่ี สี ภาพแวดลอ มทด่ี ขี น้ึ สง ผลใหก ารทำงานมปี ระสทิ ธภิ าพมากขน้ึ 08 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ประเทศไทยก็มอี าคารท่ีมีการพฒั นาเปนš อาคารสเี ข�ยว และไดรŒ ับการรับรองมาตรฐานระดบั Platinum แหง‹ แรกก็คอื อาคาร Park Venture ซ่ึงไดŒรับรางวัลในดาŒ นการออกแบบและ การกอ‹ สรŒางอาคารประเภทการจัดการระบบภายในอาคาร (core & shell) อาคาร Energy Complex ถนนว�ภาวดี และ อาคารเอสซจี � 100 ไดรŒ บั การรบั รองมาตรฐานระดบั Platinum จาก LEED ในดŒานการออกแบบ และการก‹อสรŒางอาคารประเภท core & shell รวมท้ัง ไดรŒ ับรางวัลในดาŒ นการ บร�หารจัดการอาคารเดมิ ซึ่งเปšนรายแรกในอาเซียนที่ไดŒรบั รางวลั ดาŒ นนี้ ส‹วนศูนยการเรย� นรูŒของธนาคารกสิกรไทยก็เปšนอาคารแรกของประเทศไทย ที่ไดรŒ บั รางวลั ระดับสงู สดุ ในดาŒ นการออกแบบและการก‹อสรŒาง ประเภทอาคารกอ‹ สรŒางใหม‹ อาคารประหยดั พลงั งาน เปน อาคารที่ไดร บั ความสนใจจาก ใหทั้งภาครัฐและเอกชนไดเห็นถึงประโยชนของการสรางอาคาร ผูป ระกอบการธรุ กจิ หลากหลายสาขา โดยเรมิ� มีการใหความสำคญั สเี ขียว และรวมมือกนั พัฒนาเปล่ียนแปลงโลกใบน�้ใหกลับมาเปน กบั การพฒั นาอาคารประหยดั พลงั งานมากขน้ึ จงึ นบั วา เปน แนวโนม โลกสเี ขยี ว อดุ มไปดว ยทรัพยากร และสงิ� แวดลอมทางธรรมชาติ ที่ดีที่ทุกภาคสวนยังคงตระหนักถึงการรักษาทรัพยากรและ ทีอ่ ดุ มสมบรู ณเ หมือนดงั เดมิ สง�ิ แวดลอม แตน ับวายังคงเปน เรื่องที่ตอ งชวยผลักดนั กนั ตอไป 09นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

Meet EPPO Rising Star TRHIESING STAR Mนาr.ยWวaัฒttaนnพapงoษng คKโุ uรrวovาaทt รองผŒูอำนวยการสำนกั งานนโยบายและแผนพลังงาน Deputy Director General, Energy Policy and Planning Office “ทำงานตŒองเร็ว และตŒองประสบความสำเร็จ” “Work Fast and Succeed” คอลมั น The Rising Star ในวารสารนโยบายพลงั งานฉบบั น้� In this column of “The Rising Star” in this edition เราไดรับเกยี รตจิ าก ทานวฒั นพงษ คุโรวาท รองผูอ ำนวยการ of EPPO Journal, we have the honor of speaking with สำนกั งานนโยบายและแผนพลงั งาน มารว มพดู คยุ และถา ยทอด Mr. Wattanapong Kurovat, Deputy Director General of the ประสบการณด า นการทำงาน การวางเปา หมายในอนาคตท่ี Energy Policy and Planning Office about his extensive work ทำใหทานประสบความสำเร็จในหนาทก่ี ารงานมาจนถึงทกุ วันน้� experience and goals that have contributed to his success. ดวยใจทีศ่ รัทธาในระบบงานราชการ บวกกบั ความมุงม�ัน With his faith in the system of government service ต้งั ใจในการทำงาน กวา 17 ปท ี่ผานมา ทา นคืออีกหน�ึงบคุ คล and his dedication for the past 17 years, he is the role ตนแบบในดานความทุมเท ดวยหลักการในการทำงานที่วา model of a truly dedicated officer with the work principle “ทำงานตอ งเร็ว และตองประสบความสำเรจ็ ” ตวั ทา นเองใน of “Work Fast and Succeed”. His current role is also a วนั น�ย้ งั คงเปน แสงสวา ง ท่สี อ งประกายโดดเดนในหมคู นพลังงาน shining light among energy people who will lead the และนำพาทกุ ทา นกา วไปสกู ารวางรากฐานทม่ี น�ั คงเพอ่ื ประเทศชาติ team to build a solid foundation for the nation. 10 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การทำงานเพ่อ� ประเทศชาตแิ ละสว‹ นรวม “ปลูกฝ˜งใหŒผมอยากที่จะ คอื แรงบนั ดาลใจอันสำคัญ ทำงานเพื่อส‹วนรวม เพื่อประเทศชาติ “แรงบนั ดาลใจทท่ี ำใหผ มเขา มาทำงานในจดุ น้� คอื ครอบครวั จึงมีความตั้งใจอย‹าง ทีบ่ า นของผมคุณพอ ทา นเปนขาราชการ ต้ังแตเ ด็กผมไดเห็น แน‹วแน‹ว‹าเมื่อโตขึ้น ทา นทำงานเสยี สละเพ่อื ประเทศชาติมาตลอด จงึ ทำใหนบั ถือ จะทำงานราชการเหมือน คุณพอเปน ตวั อยางมาตั้งแตตอนน้นั ปลูกฝง ใหผมอยากที่จะ อย‹างคุณพ‹อ” ทำงานเพอื่ สวนรวม เพื่อประเทศชาติ จงึ มีความต้งั ใจอยาง แน�วแนว� า เมือ่ โตขึ้นจะทำงานราชการเหมือนอยา งคณุ พอ “He fostered and encouraged me to work for the public ประกอบกบั เมื่อผมไดเ ขามารบั ราชการ แลว ไดเ ห็นผใู หญ and for the country. ในกระทรวงพลังงานทุมเทกับการทำงานอยางหนักเพื่อ That’s how I started my ประเทศชาติ และมงุ มน�ั กบั การวางรากฐานดา นพลงั งาน จงึ ทำให determination to follow my ผมทำงานอยา งเต็มที่ และตัง้ ใจทำงานเพ่อื ประเทศชาติ และ father’s footsteps and work สวนรวมมาโดยตลอด” for the government.” Working for the Country and the Public 11นโยบาย พลงั งาน is the Fundamental Inspiration EPPO NEWS “My inspiration to work in this field is the family. My father was a government officer. Ever since I was a child, I always saw my father dedicating for the country so he has always been my role model. He fostered and encouraged me to work for the public and for the country. That’s how I started my determination to follow my father’s footsteps and work for the government. When I joined the office, I witnessed all the hard work from the executives and their commitment to lay the solid foundation for the country’s energy management. Since then, that has inspired me to work my hardest for the country and the public in general.”

Meet EPPO Rising Star บุคคลผŒเู ปšนตนŒ แบบในการทำงาน Role Models at Work เมอ่ื ไดเ ขา มาทำงานราชการไดอ ยา งใจหวงั ทา นวฒั นพงษ When Mr. Wattanapong Kurovat successfully joined the คุโรวาท จงึ ไดท มุ เทเวลาในการทำงานเพอื่ พัฒนาประเทศใหดี government service, he has then made all the dedication for ย�งิ ข้ึน โดยมีบุคคลตน แบบท่ที านใหก ารเคารพนับถือในเรอ่ื งของ the country’s development, while revering certain role models หนาที่การงาน และไดก ลา วถึงผเู ปน อีกหนงึ� แรงบนั ดาลใจ และ at work who have also given him work inspiration and motivation. แรงผลกั ดนั ในการทำงานของทา นเอาไววา “ผมอยูใน สนพ. “At EPPO, I’ve had several opportunities to observe the work ผมจงึ ไดม ีโอกาสเขา ไปทำงานใกลชดิ กบั ผูบ ริหารระดบั สูง ผมได styles of our executives including Dr. Norkun Sitthiphong, เห็นการทำงานของทาน ไมว าจะเปน ดร.ณอคณุ สิทธิพงศ Dr. Kurajit Nakornthap, Mr. Suthep Liumsirijarern and Dr. Areepong ดร.คุรจุ ิต นาครทรรพ ทานสุเทพ เหลี่ยมศิรเิ จริญ ทานอารพี งศ Bhoocha-oom. These four high-ranked officers and former perma- ภูชอุม ท้ังส่ีทา นท่ีผมกลา วถึงมาน้เ� ปน ผูบรหิ ารระดบั สงู เปนถงึ nent secretaries of the Ministry of Energy are all my role models ปลดั กระทรวง ซงึ� ทกุ ทานก็เปนผปู ระสบความสำเรจ็ ในการทำงาน and they have accomplished and succeeded in their career. ผมสังเกตไดวาทุกทานที่ผมกลาวถึงนั้นลวนแลวแตมีความ I have noticed that all of them possess work commitment มุงม�ันในการทำงาน มแี รงผลักดนั ทีจ่ ะผลติ ผลงานอันเต็มเปย ม and motivation to produce a high quality of work for the ไปดว ยคุณภาพ ใหกบั กระทรวงพลังงาน ใหก บั ประเทศ Ministry and the country. จากความทมุ เทของทกุ ทา น ทำใหผ มเหน็ วา ราชการนน้ั ไมใ ชแ ค Judging from the level of their dedication, it made me realize ทำงานเชา ชาม เยน็ ชามเหมอื นอยา งท่ใี ครเขาพดู กนั แตก ารทำงาน that working for the government is not about only doing the ของ สนพ. นน้ั คอื 7 วนั ทำงาน ตลอด 24 ชัว� โมง” bare minimum as we generally perceive. However, working at EPPO is 24/7. แนวคดิ และหลกั ในการทำงานใหปŒ ระสบความสำเรจ็ Conception and Principles towards Success “ตองบอกกอนเลยวาผมมีความตง้ั ใจตง้ั แตแรกแลว ทจี่ ะมา “First of all, it has been my determination to work for ทำงานราชการ ตง้ั แตเ รยี นมหาวทิ ยาลยั จนกระทง�ั เรยี นจบปรญิ ญาโท the government since I was in college. So, when I graduated จากประเทศสหรฐั อเมริกา เม่อื กลบั มาผมกเ็ ขาสอบ กพ. ซ�ึง with my master’s degree from the United States of America, คิดอยูอยางเดียววาอยางไรแลวก็จะตองมารับราชการใหได” I immediately applied for a position at the Office of the Civil จากความตั้งใจในวันนั้นกลายเปนแรงบันดาลใจใหทานประสบ Service Commission.” That childhood dream has become ความสำเรจ็ ไดในทกุ วนั น้� an inspiration for Mr. Wattanapong’s success today. “ผมมหี ลักการในการทำงาน คือ เราตองใชค วามรู ความ “My work principle is that we need to fully utilize our สามารถของเราใหเต็มท่ี ผมเปน คนทค่ี อ นขางทมุ เทเวลาใหกบั knowledge and capabilities. I myself is a hard-working person. การทำงานอยางเต็มที่ ไมว า จะเปน วันธรรมดา จนั ทร - ศุกร I work Monday to Friday and sometimes even on Saturday หรอื แมก ระทัง� วันเสาร - อาทติ ย ถา มงี านดว นหรอื สำคญั กจ็ ะรบี and Sunday when there’s an urgent issue. I always try to แกไขงานดว ยความรวดเรว็ และพยายามทำใหส ำเรจ็ ไดดวยดี” finish work quickly and without failure.” “หลักการในการทำงาน คือ เราตŒองใชŒความรูŒ ความสามารถ ของเราใหŒเต็มที่ ทุ‹มเทเวลาใหŒกับการทำงานอย‹างเต็มที่ ” “My work principle is that we need to fully utilize our knowledge and capabilities.” 12 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การไดเŒ ขŒามารับราชการ To be a Government Officer คอื ความสำเรจ็ กาŒ วแรกในชีว�ต is the First Step to Success ทานไดก ลาวถึงความสำเร็จของทา น โดยแบง เปนสองสวน Mr. Wattanapong mentioned that there are two parts in ดงั น้� “ในดา นการทำงานคือการไดเ ขามารบั ราชการอยางท่ีต้งั ใจ his success. “Career-wise, I’ve already accomplished my goal ซงึ� ในชว งกอนหนา นัน้ เปน ชว งวกิ ฤตเศรษฐกจิ ตม ยำกุง ซงึ� ไมมี since I joined the government service as planned. Prior to that, การเปด รบั ราชการมาเปนเวลานาน แตในจงั หวะทผ่ี มเรยี นจบ it was around Tom Yum Kung crisis so government recruitment ปรญิ ญาโทกลบั มานน้ั ไดทราบขาววา มีการเปดสอบ กพ. ผมจึง had been very limited for a long time. Nevertheless, by the time เขา สอบ และไดบรรจุเขา ทำงานที่ สนพ. เปน ทีแ่ รก และทำ I graduated from the US, I learned that the Office of the Civil เร่ือยมาจนมาถงึ ทุกวนั น�เ้ ปนเวลากวา 17 ป ผมกย็ ังคงอยอู งคกรน�้ Service Commission was opening for recruitment so I applied มาตลอด แลว กม็ ีความเจรญิ กาวหนา ไดเลอ่ื นตำแหน�งมาเร่ือย ๆ and was recruited since then. I’ve been working here for 17 จนมาอยูจ ุดจุดน้�ได” years and been promoted along the way until I was assigned as my current position.” “ในสวนของโครงการที่ประสบความสำเร็จ สวนมากจะเปน ตอนทีด่ ำรงตำแหนง� ผูอำนวยการสำนกั นโยบายไฟฟา ตอนนนั้ “As for work success, most of the projects were initiated ไดรบั มอบหมายใหท ำงานใหญ ๆ ของประเทศ เชน การจดั ทำ when I was a Director of the Power Policy Bureau. I was แผนพฒั นากำลังผลติ ไฟฟาของประเทศ หรือ PDP 2015 ซ�ึงเปน assigned to handle big projects such as the Power แผนสำคัญในเชงิ นโยบายของประเทศ ในเร่อื งของพลังงานไฟฟา Development Plan or PDP 2015, which was a crucial จนถงึ ในชว งนัน้ กม็ กี ารทำเร่อื งของแผนแมบท การขบั เคล่ือนการ national energy policy plan, and the Master Plan to steer พัฒนาระบบ smart grid ของประเทศไทย ซง�ึ ถอื เปนงานสำคัญ the development of Thailand’s smart grid system, which เปนการวางรากฐานของงานดานพลังงานไฟฟาของประเทศ was a significant foundation for the country’s energy จนถงึ ปจจุบนั ” infrastructure that has been going on until today.” 13นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

Meet EPPO Rising Star การคดิ บวก และยอมรบั ฟง� Being Positive and Receptive หลกั สำคญั ในการดำเนนิ ชวี ต� is the Key to Life ทา นวฒั นพงษ คุโรวาท นอกจากทุมเทเวลาใหก บั การ Outside of work, Mr. Wattanapong also dedicates ทำงานแลว ก็ยงั คงใหเ วลากบั ครอบครัวดว ย ซึง� ตวั ทานเอง his time to the family. There are 3 principles in his lifestyle; ไดแบง หลักในการใชช ีวิตออกเปน 3 สวน ดังน�้ “สว นตัวผมเอง “I always think positively, live a happy life, and be เปน คนทพ่ี ยายามคดิ บวก และใชชวี ิตอยางมีความสขุ อยูกบั sufficient. I am a reserved person but can also be ความพอเพียง เทาที่เรามี ไมไ ปแขง กับใคร ลักษณะนสิ ัยของ fun when I’m among friends. This is how I live my ผมเปนคนที่รกั สนั โดษ และคอนขางจะเงียบขรมึ แตเมอื่ มีโอกาส personal life.” ไดไปพบปะสังสรรคกับเพ่อื นฝงู กจ็ ะเฮฮาไปตามประสาเพ่ือนสนิท ท้งั หมดน�คือการใชช ีวิตสวนตวั ของผม” “Another important part of my life is my family, my wife, and children. Even though I work very hard, “อีกสวนหนง�ึ คือสวนสำคัญในชวี ติ น�ันกค็ ือครอบครัว ภรรยา I need to arrange some time for the family as well.” และลูก ซ�งึ เรากต็ องใหเ วลากับเขาเตม็ ที่ ผมใชเ วลาในการทำงาน หนัก แตผ มก็ตองจัดสรรเวลาใหก บั ครอบครวั ดว ย” “Ultimately, my work principles are about being receptive towards others’ ideas. Always listen to your “สุดทายคือดานการทำงานผมจะตั้งหลักการทำงานของผม subordinates, and try to present new ideas to your ไวว า เราจะตอ งเปนคนทร่ี บั ฟงเหตผุ ลของทุกฝา ย รูจักเปดใจ supervisors so that we can share our thoughts. No works มองในหลาย ๆ ดา น หากมีลกู นอ งก็จะรับฟงเหตุผลของลูกนอ ง can be done using only your own ideas.” To accomplish แตเ มือ่ อยกู ับผใู หญเรากจ็ ะคอยเสนอความคดิ เหน็ ตาง ๆ ใหทา น the mission, Mr. Wattanapong suggested that “we need ไดรับฟง ในมมุ มองของเรา เพราะการทำงานจะอาศัยความคดิ to work as a team and try to support the new blood. ของเราเพยี งอยา งเดียวไมไ ด” เพ่อื ใหง านสำเรจ็ ลุลว งไปดวยดี Let them think, let them present their ideas, share our ทานไดกลาววา “เราตองทำงานเปน ทมี พยายามสนับสนนุ ให experiences with them, teach them, and help each other คนรุนใหมเปน พลังสำคญั ในการทำงาน ใหเขาคิดงาน เสนองาน to improve one another.” The most important thing that ออกมา เรามปี ระสบการณอ ะไร เรากจ็ ะสอนเขา ชวยกนั พัฒนา he always tries to remind us is that “we need to work fast, ปรบั ปรุง” และสดุ ทายส�ิงสำคญั ทที่ านเนน ยำ้ อยูต ลอดเวลาคือ but make sure that it reaches the goal”. “การทำงานจะตองทำงานใหร วดเร็ว และสำเรจ็ ลุลว งไปไดด ว ยดี” Setting Life Goals การวางเป‡าหมายในอนาคต With all the dedication and faith in the government จากความทุมเทใหกบั หนาทีก่ ารงาน และความศรัทธาใน service system, Mr. Wattanapong wishes to grow, be ระบบราชการ ส�ิงท่ี ทา นวัฒนพงษ คโุ รวาท มุงหวังก็คือความ accomplished in his career, “become a high-ranked เจรญิ เติบโตในระบบราชการ “อยากจะเปน ถงึ ผูบ รหิ ารระดบั สูง executive, and deliver the best possible work in policies for และกอ็ ยากทจ่ี ะทำงานดา นนโยบายใหอ อกมาดที ส่ี ดุ เพอ่ื ประเทศชาติ the country, as well as being accepted by all parties and และสวนรวมอยางแทจ ริง โดยไดรบั การยอมรับจากทุกภาคสวน stakeholders. If possible, I would also like to enter the กบั ผูมีสว นไดสวนเสยี ตา ง ๆ และในอนาคตหากมโี อกาสก็อยาก political arena.” จะเขา ไปทำงานดานการเมืองเหมอื นกนั ” “However, my main priority is to improve my “แตว า โดยหลักแลว เราตองทำหนาทต่ี รงน�้ สิง� ท่ีตัง้ ใจไวคอื organization, I would like to make EPPO a trustworthy การพัฒนาองคกร อยากทำให สนพ. เปน หน�วยงานท่ีมคี วาม and reliable sector that our works and policies are น�าเชื่อถอื และมคี วามไวใ จ เมอื่ คนภายนอกมองเขามา ดวยความ beneficial and accepted by the public. Additionally, they ที่เราทำงานดานการออกแบบหรือกำหนดนโยบายของประเทศ must also lay the foundation for the country’s energy นโยบายที่ออกไปน้นั จะตอ งเปนนโยบายท่ีดี ไดร บั การยอมรบั และ sustainability. สามารถวางรากฐาน สรา งความยง�ั ยนื ใหก บั ดา นพลงั งานของประเทศ 14 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

นอกจากความไวใ จแลว เมือ่ พดู ถงึ สนพ. หรือ วารสาร ผมอยากจะใหŒองคกร นโยบายพลังงาน หรืออะไรกต็ ามทอี่ อกไปจากหน�วยงานเรา ก็จะ มีความรัก ตองเปน ทย่ี อมรบั ทั้งในประเทศ หรอื ในระดบั สากล น�คือสิ�งท่ี ผมตองการจะทำ” มีการทำงานเปšนทีม ทุกคนใหŒความช‹วยเหลือ การสรา งภาพลกั ษณทด่ี ีใหก บั องคก ร นบั เปนเปา หมายหลัก แตก ารสรา งภาพลักษณทดี่ ีในองคก รกถ็ ือเปนเปา หมายหนงึ� ที่ไม มีความสามัคคีกัน อาจมองขามไดเชน กนั “ผมอยากจะใหองคกรมีความรกั มีการ ทำงานเปนทมี ทกุ คนใหค วามชว ยเหลอื มคี วามสามคั คกี นั สนพ. I would like our organization เปน องคก รเล็กแตว าอยากจะเปน องคก รเลก็ ท่ี “จว�ิ แตแ จว ” เปน to befilled with love, องคก รท่ีทำงานรวดเรว็ และฉบั ไว สดุ ทา ยส�งิ ทพ่ี ยายามทำมาตลอด a teamwork mindset, กค็ อื การหา successor เปน คนรุนตอ ๆ ไป ในแวดวงราชการ and a sense of unity หรือใน สนพ. กต็ าม เม่ือหาไดแ ลวกจ็ ะสนับสนุนคนพวกน�้ให เปนดาวรงุ เปน คนทำงานตอไป เพือ่ สนพ. และกระทรวงพลงั งาน” 15นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS ในวันน�เ้ ราไดเ ห็นอกี หนง�ึ ขาราชการไทยทีม่ ีความตั้งใจทำงาน อยางเตม็ ท่ี ซง�ึ ทำใหเ ราสามารถลบภาพของความเปน ขาราชการ เชา ชาม เยน็ ชาม อยา งทไ่ี ดย นิ เสมอมา การทำงาน การวางเปา หมาย การพฒั นาองคก ร การใหเวลากับครอบครวั เปนสงิ� ท่ที า นสามารถ จดั การบริหารไดอยางดเี ย่ยี ม นับเปน อีกหนึง� ผูนำที่มคี วามเขม แขง็ มที ศั นคติในการทำงานทีแ่ นว� แน� ชดั เจน และเปน แบบอยาง ท่ีดีใหกับขาราชการรนุ หลังสืบตอไป Besides being trustworthy, all of EPPO’s publicly disclosed information, including articles on EPPO Journals, must be accepted and recognized domestically and internationally. This is what I want to achieve.” Creating positive corporate image is a main priority, but creating a positive atmosphere within the organization is also not to be neglected. “I would like our organization to be filled with love, a teamwork mindset, and a sense of unity. EPPO might be a small organization, but I want it to be a “Pint-Sized Powerhouse”, an organization that works swiftly and neatly. And the last thing I’ve been trying to accomplish is to find a “successor” within EPPO or the government sector so that I can support and foster them to be the next rising star for EPPO and the Ministry of Energy”. Today we have discovered another government officer who fully dedicates himself to work for the country. This may erase the negative image of “working the government style - just do the bare minimum” perception as we usually perceive. The way he works, sets the goals, improves the organization, and spends time with the family is all about excellent management. This is another strong leader with resolute and clear attitude of work which sets a good example for later generations of government officers.

ปโตรเลียม สถานการณ ราคานำ้ มันเชอ้ื เพลิง (มกราคม - กุมภาพันธ 2561) 1. ราคาน้ำมันดิบ กมุ ภาพนั ธ 2561 ราคานำ้ มนั ดบิ ดูไบและเวสตเ ทก็ ซสั เฉลย่ี มกราคม 2561 ราคานำ้ มันดิบดูไบและเวสตเ ท็กซสั เฉลีย่ อยทู ร่ี ะดบั $62.72 และ $62.18 ตอ บารเ รล ปรบั ตวั ลดลงจาก อยูที่ระดับ $66.19 และ $63.67 ตอบารเรล ปรับตัวเพิ�มขึ้น เดอื นทแ่ี ลว 3.47 และ $1.50 ตอ บารเ รล ตามลำดบั โดยปรมิ าณ จากเดือนที่แลว $4.59 และ $5.73 ตอบารเรล ตามลำดับ การผลติ นำ้ มนั ดบิ ของสหรฐั ฯ ยงั คงปรบั ตวั เพม�ิ ขน้ึ ตอ เนอ� งมา โดยราคานำ้ มนั ดบิ ปรบั ตวั เพม�ิ ขน้ึ ตอ เนอ� งจากการลดกำลงั การผลติ อยทู ร่ี ะดบั 10.23 ลา นบารเ รลตอ วนั ซง�ึ เปน ระดบั ทส่ี งู สดุ นบั ตง้ั แต ของกลุมผูผลิตทั้งในและนอกโอเปกที่ปรับลดกำลังการผลิต ป 2513และสงู กวา ปรมิ าณการผลติ นำ้ มนั ดบิ ของซาอดุ อี าระเบยี มากกวา ที่ไดตกลงกนั ไวท ี่ 1.8 ลานบารเรลตอ วนั ประกอบกับ โดยสำนกั งานพลงั งานสากล (IEA) คาดปรมิ าณการผลติ นำ้ มนั ดบิ รฐั มนตรวี า การกระทรวงพลงั งานอริ กั เปด เผยวา อริ กั ยงั คงเดนิ หนา ของสหรฐั ฯ จะยงั คงปรบั เพม�ิ ขน้ึ ตอ เนอ� งและคาดจะนำหนา รสั เซยี ปรับลดปริมาณผลิตตามที่ตกลงไวที่ 210,000 บารเรลตอวัน มาเปน ผผู ลติ อนั ดบั หนง�ึ ของโลกภายในป 2562 อกี ทง้ั สกลุ เงนิ แมว า อริ กั จะมคี วามพยายามในการเพม�ิ กำลงั การสง ออกมากขน้ึ ดอลลารสหรัฐฯ แข็งคาขึ้นเมื่อเทียบกับสกุลเงินในสกุลหลัก กต็ าม ขณะทป่ี รมิ าณการผลติ นำ้ มนั ดบิ ของเวเนซเุ อลาทล่ี ดลงตำ่ สดุ สงผลใหนักลงทุนลดความสนใจในการซื้อสัญญาน้ำมันดิบ ในรอบกวา 30 ป หลังเผชิญกับปญหาความไมสงบในประเทศ เน�องจากสัญญามีราคาสูงขึ้นสำหรับผูถือครองเงินสกุลอื่น และภาวะหน�้สินที่อยูในระดับสูง อีกทั้งคาเงินดอลลารสหรัฐฯ ประกอบกบั ประธานธนาคารกลางสหรฐั Jerome Powell ออกมา ทอ่ี อ นคา ลงและมแี นวโนม ทจ่ี ะเปน ปจ จยั หนนุ ตอ ความตอ งการ กลา ววา ธนาคารกลางจะทยอยปรบั เพม�ิ อตั ราดอกเบย้ี ขน้ึ โดยคาด ใชน ำ้ มนั เนอ� งจากราคานำ้ มนั ดบิ ในสกลุ เงนิ สหรฐั ฯ จะมรี าคาถกู ลง จะมกี ารเพม�ิ อตั ราดอกเบย้ี ขน้ึ อยา งนอ ย 3 ครง้ั ในปน ้� เนอ� งจาก สำหรบั ผบู รโิ ภคทถ่ี อื เงนิ สกลุ อน่ื อตั ราเงนิ เฟอ ปรับตัวสูงขน้ึ มากกวาท่คี าดการณไว 16 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

2. ราคากลางนำ้ มนั สำเรจ็ รปู ตลาดภูมิภาคเอเชีย มกราคม 2561 ราคานำ้ มนั เบนซนิ ออกเทน 95 , 92 และ กุมภาพันธ 2561 ราคาน้ำมันเบนซินออกเทน 95 , 92 น้ำมันดีเซล เฉลี่ยอยูที่ระดับ $78.70, $76.67 และ $80.75 และนำ้ มนั ดเี ซล เฉลย่ี อยทู ร่ี ะดบั $76.99, $74.16 และ $77.46 ตอ บารเ รล ปรบั ตวั เพม�ิ ขน้ึ จากเดอื นทแ่ี ลว $3.34, $3.41 และ ตอบารเรล ปรับตัวลดลงจากเดือนที่แลว $1.71, $2.51 และ $5.43 ตอ บารเ รล ตามลำดบั ตามราคานำ้ มนั ดบิ และจากอปุ ทาน $3.28 ตอบารเ รล ตามลำดบั ตามราคาน้ำมันดิบและอุปสงค ในสหรัฐฯ ที่ปรับตัวลดลงหลังโรงกลั�นน้ำมันชะลอการผลิต เรม�ิ เบาบางโดยเฉพาะจากประเทศจนี เนอ� งจากเขา สชู ว งวนั หยดุ หลังเผชิญปญหาสภาพอากาศที่หนาวเย็นจัด ขณะที่อุปทาน ตรษุ จนี ในขณะทอ่ี ปุ ทานในเอเชยี ยงั คงลน ตลาด กอปรกบั ปรมิ าณ ในเอเชียมีแนวโนมปรับตัวลดลงเน�องจากจะเขาสูชวงฤดูกาล น้ำมันเบนซินคงคลังในสหรฐั ฯ ปรับตัวสงู ข้ึน สวนราคานำ้ มนั ปด ซอ มบำรงุ ในเดอื นมนี าคม ในขณะทร่ี าคานำ้ มนั ดเี ซลปรบั ตวั ดเี ซลปรบั ลดลงหลงั ไดร บั แรงหนนุ จากอปุ ทานทม่ี แี นวโนม ลดลง เพม�ิ ขน้ึ หลงั อปุ ทานจากเอเชยี เหนอ� ลดนอ ยลงจากทโ่ี รงกลน�ั ตา ง ๆ จากการปด ซอมบำรงุ ตามฤดูกาลของโรงกลน�ั น้ำมันในภมู ิภาค ผลิตน้ำมันกาดเพิ�มมากขึ้นแทนที่น้ำมันดีเซล เพื่อรองรับกับ และจากอุปสงคเบาบางหลังผูซื้อชะลอการซื้อดวยความกังวล อปุ สงคท ม่ี ากขน้ึ เพอ่ื ใชท ำความรอ นในชว งหนา หนาว ประกอบกบั เกี่ยวกับราคาน้ำมันดิบที่มีแนวโนมปรับลดลง อีกทั้งอุปทาน ราคายงั ไดร บั แรงหนนุ จากปรมิ าณนำ้ มนั ดเี ซลคงคลงั ทส่ี งิ คโปร ในเอเชียอยูในระดับสูงและไมสามารถสงออกไปยังยุโรปได ทป่ี รบั ลดลงมาสรู ะดบั ตำ่ สดุ ในรอบ 4 สปั ดาหท ร่ี าว 8.9 ลา นบารเ รล เน�องจากราคายังไมคุมทุน ขณะที่ตะวันออกกลางและอินเดีย และอปุ ทานทป่ี รบั ลดจากการสง ออกนำ้ มนั ดเี ซลลดลงของประเทศ สงออกไปยงั สงิ คโปรต อ เนอ� ง ญป่ี นุ อกี ทง้ั สภาพอากาศทห่ี นาวเยน็ จดั ในสหรฐั ฯ ยงั เปน ปจ จยั หนนุ อปุ สงคใหปรับตวั ดขี ึ้นดว ย 3. ราคาขายปลกี นำ้ มนั เชอ้ื เพลิงของไทย Price (USD/BBL) CRUDE OIL PRICE MOVEMENT Price (USD/BBL) S’PORE SPOT PRODUCT PRICE 160 ดูไบ เบรนท เวสเทกซสั 140 140 120 120 100 100 80 80 60 60 40 40 20 20 Jan-14 Apr-14 Jul-14 Oct-14 Jan-15 Apr-15 Jul-15 Oct-15 Jan-16 Apr-16 Jul-16 Oct-16 Jan-17 Apr-17 Jul-17 Oct-17 Jan-18 Jan-14 Apr-14 Jul-14 Oct-14 Jan-15 Apr-15 Jul-15 Oct-15 Jan-16 Apr-16 Jul-16 Oct-16 Jan-17 Apr-17 Jul-17 Oct-17 Jan-18 เบนซนิ 95 ดเี ซล เดา 1500 %S นำ้ ทันกาด มกราคม – กุมภาพนั ธ 2561 จากสถานการณราคาน้ำมันในตลาดโลกและภาวะเงินเฟอของคาเงินบาทของไทย รวมทั้งการสงเสริมพลังงานทดแทน อัตรา กองทนุ นำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ สง ผลใหร าคาขายปลกี นำ้ มนั เบนซนิ ออกเทน 95, แกส โซฮอล 95 E10, E20, E85, แกส โซฮอล 91 และดเี ซล ณ วันท่ี 28 กุมภาพันธ 2561 อยูท ร่ี ะดบั 34.66, 27.55, 25.04, 20.44, 27.28 และ 26.69 บาท/ลติ ร ตามลำดับ 17นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ราคาเฉลีย่ นำ้ มนั เชือ้ เพลงิ 2558 2559 2560 2561 2560 2561 (เฉลี่ย) (เฉลี่ย) (เฉลยี่ ) (เฉลยี่ ) ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. น้ำมนั ดบิ (หน�วย : เหรียญสหรฐั ฯ/บารเ รล) ดไู บ 50.84 41.44 53.14 64.58 50.22 53.67 55.55 60.82 61.60 66.19 62.72 เบรนท 52.74 44.62 54.76 67.48 51.97 55.56 57.53 62.78 63.96 69.01 65.70 เวสตเ ท็กซสั 48.67 43.35 50.85 62.96 48.03 49.83 51.56 56.57 57.94 63.67 62.18 น้ำมันสำเรจ็ รปู ตลาดจรสงิ คโปร (หนว� ย : เหรยี ญสหรัฐฯ/บารเ รล) เบนซนิ ออกเทน 95 69.17 56.26 68.00 77.91 67.46 70.53 70.13 75.67 75.37 78.70 76.99 เบนซนิ ออกเทน 92 66.08 53.43 65.39 75.51 64.70 67.58 67.40 73.08 73.26 76.67 74.16 ดเี ซลหมุนเรว็ 64.48 52.24 65.65 80.09 63.50 68.42 68.61 73.15 75.31 80.75 77.46 ราคาขายปลกี ของไทย (หน�วย : บาท/ลติ ร) 2558 2559 2560 2561 2560 2561 (เฉลยี่ ) (เฉลยี่ ) (เฉลยี่ ) (เฉลยี่ ) 31 ส.ค. 30 ก.ย. 31 ต.ค. 30 พ.ย. 31 ธ.ค. 31 ม.ค. 28 ก.พ. เบนซินออกเทน 95 34.04 31.54 34.39 35.09 34.26 34.96 34.16 35.36 35.36 35.56 34.66 แกส โซฮอล 95 (E10) 27.59 24.51 27.17 27.98 27.15 27.85 27.05 28.25 28.25 28.45 27.55 แกสโซฮอล 91 26.75 24.16 26.88 27.71 26.88 27.58 26.78 27.98 27.98 28.18 27.28 แกสโซฮอล 95 (E20) 25.22 21.99 24.64 25.47 24.64 25.34 24.54 25.74 25.74 25.94 25.04 แกสโซฮอล 95 (E85) 21.98 18.14 19.97 20.67 20.44 20.44 20.04 20.84 20.84 20.94 20.44 ดีเซลหมุนเร็ว 24.53 23.26 25.63 27.25 24.99 26.19 25.79 26.79 27.19 27.89 26.69 คา การตลาดและคา การกลั่นเฉลย่ี ของผูค านำ้ มัน หน�วย : บาทตอ ลติ ร 2558 2559 2560 2561 2560 2561 (เฉลี่ย) (เฉล่ีย) (เฉล่ีย) (เฉล่ยี ) ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. เบนซนิ ออกเทน 95 2.58 2.60 2.78 2.59 2.81 2.91 2.76 2.56 2.65 2.52 2.66 แกส โซฮอล 95 (E10) 1.72 1.66 1.77 1.72 1.75 1.89 1.75 1.65 1.74 1.66 1.77 แกสโซฮอล 91 1.68 1.60 1.76 1.68 1.72 1.87 1.73 1.63 1.72 1.64 1.74 แกส โซฮอล 95 (E20) 1.50 2.06 2.47 2.54 2.36 2.56 2.44 2.44 2.53 2.51 2.58 แกส โซฮอล 95 (E85) 2.37 4.26 4.20 4.84 4.10 4.17 4.17 4.53 4.69 4.83 4.85 ดีเซลหมุนเรว็ 1.72 1.75 1.56 1.54 1.68 1.35 1.59 1.40 1.44 1.46 1.63 เฉลยี่ รวม 1.72 1.77 1.71 1.70 1.78 1.61 1.73 1.58 1.64 1.63 1.78 คาการกลน�ั ของผคู า น้ำมัน (หนว� ย : บาท/ลติ ร) เฉลี่ยรวม 2.43 1.84 2.36 2.28 2.62 2.69 2.39 2.31 2.35 2.21 2.34 18 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

4. สถานการณกา ซปโ ตรเลยี มเหลว (LPG) กมุ ภาพนั ธ 2561 สถานการณร าคากา ซ LPG ตลาดโลกใน เดือนกุมภาพันธ 2561 อยูที่ 515 เหรียญสหรัฐฯ/ตัน ปรับตัว มกราคม 2561 สถานการณราคากาซ LPG ตลาดโลกใน ลดลงจากเดือนมกราคม 65 เหรียญสหรัฐฯ/ตัน ปจจัยกดดัน เดอื นมกราคม 2561 อยทู ่ี 580 เหรยี ญสหรฐั ฯ/ตนั ไมเ ปลย่ี นแปลง ราคากาซ LPG เกิดจากราคาน้ำมันดิบที่ออนตัวลงในชวง จากเดอื นธนั วาคม 2560 ปจ จยั สนบั สนนุ ราคากา ซ LPG ใหท รงตวั ปลายเดอื นมกราคม รวมถงึ ความตอ งการกา ซ LPG ทม่ี แี นวโนม อยใู นระดบั สงู มาจากราคานำ้ มนั ดบิ ทย่ี งั คงตงึ ตวั จากสถาณการณ ลดต่ำลงหลังผานพนฤดูหนาว โดยในประเทศสหรัฐอเมริกา ทอน้ำมันรั�วไหลในทะเลเหน�อและเหตุการณความไมสงบใน ความตอ งการบวิ เทนสำหรบั นำไปผสมนำ้ มนั เบนซนิ ชว งฤดหู นาว ประเทศลเิ บยี และอหิ รา น รวมถงึ ความตอ งการพลงั งานสำหรบั ลดลงสูงมากกวาที่ตลาดคาดการณกอนหนา สงผลใหปริมาณ ทำความรอ นทเ่ี กดิ ขน้ึ ในชว งฤดหู นาว โดยปรมิ าณสำรองคงคลงั บวิ เทนคงคลงั อยใู นระดบั เกอื บสงู สดุ ในรอบหา ป รวมถงึ ภาวะอปุ ทาน ของโปรเปนและโปรปลีนของประเทศสหรัฐอเมริกาในสัปดาห ตงึ ตวั ของตลาดจากการยกเลกิ การสง ออกโปรเปนของประเทศ สน้ิ สดุ ณ วนั ท่ี 22 ธนั วาคม 2560 ลดลงอยา งตอ เนอ� ง มาอยทู ่ี สหรัฐฯ ไปสูป ระเทศญ่ีปุนทอ่ี าจสงู มากถงึ 7 ลำเรอื เน�องดว ย 68.16 ลา นบารเ รล ซง�ึ ตำ่ กวา คา เฉลย่ี หา ปย อ นหลงั ถงึ รอ ยละ 8 คาเรือขนสงที่คอนขางสูง นอกจากน�้ประเทศเกาหลีใตนำเขา ในขณะทค่ี วามตอ งการในประเทศเพม�ิ สงู ขน้ึ ถงึ 1.5 ลา นบารเ รล กา ซ LPG สำหรบั นำไปใชเ ปน วตั ถดุ บิ ในอตุ สาหรกรรมปโ ตรเคมี สูงสุดในรอบสิบเดือน นอกจากน�้คาดการณวาประเทศจีนจะมี ลดต่ำลง เน�องดวยราคาแนฟทาอยูในระดับต่ำอยางตอเน�อง การนำเขา โปรเปนเพม�ิ ขน้ึ หลงั จากเสรจ็ สน้ิ การปด ซอ มบำรงุ โรงงาน อยางไรก็ดีปจจัยสนับสนุนความตองการกาซ LPG มาจาก PDH ในเดือนพฤศจิกายน 2560 อยางไรก็ตามปจจัยกดดัน ประเทศอินเดีย ซึ�งมีนโยบายสนับสนุนการใชกาซ LPG เปน ราคากา ซ LPG ตลาดโลกเกดิ จากความตอ งการบวิ เทนสำหรบั เชื้อเพลิงสะอาดในการหุงตม ทดแทนเชื้อเพลิงประเภทชีวมูล ใชใ นอตุ สาหกรรมปโ ตรเคมที ล่ี ดลงในทวปี ยโุ รป เนอ� งดว ยราคา ทง้ั ฟน และถา น โดยในเดอื นธนั วาคม 2560 มอี ปุ สงคอ ยทู ่ี 7.80 แนฟทาที่อยูในระดับต่ำ รวมถึงปริมาณสำรองคงคลัง LPG แสนบารเ รลตอ วนั ปรบั ตวั เพม�ิ ขน้ึ 4.4 หมน่ื บารเ รลตอ วนั ทง้ั น้� ของประเทศญป่ี นุ ในเดอื นพฤศจกิ ายน 2560 ซง�ึ ทรงตวั เทา กบั คาดการณวาราคากาซ LPG มีแนวโนมลดต่ำลงตอเน�องจาก ในเดือนตุลาคม 2560 ที่ 1.82 ลานบารเรล มิไดลดลงตาม ปจ จยั กดดนั ดา นราคานำ้ มนั และความตอ งการทล่ี ดลงหลงั ฤดหู นาว การคาดการณ LPG PRICE MOVEMENT Price ($/Ton) Price (Baht/Kg.) 700 25.00 600 20.00 500 400 15.00 300 10.00 200 5.00 100 0 0ต.ค.59 พ.ย.59 ธ.ค.59 ม.ค.60 ก.พ.60 ม.ี ค.60 เม.ย.60 พ.ค.60 ม.ิ ย.60 ก.ค.60 ส.ค.60 ก.ย.60 ต.ค.60 ราคาตลาดโลก (CP) ($/Ton) ราคา LPG ณ โรงกลับ ($/Ton) ราคาขายปลีก (บาท/กก.) * ตั้งแต ก.พ.59 เปนตนไปเปนราคาขายปลีกเฉพราะกาซ LPG ที่ออกจากคลังกาซจังหวัดชลบุร� 19นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

5. สถานการณร าคากาซ LNG มกราคม 2561 ราคาเฉลย่ี กา ซธรรมชาตขิ องประเทศไทย ณ เดอื นธนั วาคม 2560 อยทู ่ี 197.2793 บาท/ลา นบที ยี ู ราคา ธนั วาคม 2560 ราคาเฉลย่ี กา ซธรรมชาตขิ องประเทศไทย Spot LNG เฉลย่ี เดอื นมกราคม 2561 ปรบั ตวั เพม�ิ ขน้ึ จากเดอื น ณ เดือนพฤศจิกายน 2560 อยูที่ 196.9570 บาท/ลานบีทียู กอน 0.225 เหรียญสหรัฐฯ/ลานบีทียู มาอยูที่ระดับ 10.851 ราคา Spot LNG เฉลี่ยเดือนธันวาคม 2560 ปรับตัวเพิ�มขึ้น เหรียญสหรฐั ฯ/ลานบที ียู เนอ� งจากตลาดมีความกงั วลตอ กำลงั จากเดือนกอน 1.021 เหรียญสหรัฐฯ/ลานบีทียู มาอยูที่ระดับ การผลิตที่ลดลงจากเหตุขัดของของโครงการ Angola LNG 10.626 เหรียญสหรัฐฯ/ลานบีทียู จากความตองการใชกาซฯ ประเทศแองโกลา โครงการ Sakhalin LNG ประเทศรัสเซีย สำหรบั ชว งฤดหู นาวทย่ี งั คงสงู จากประเทศจนี อกี ทง้ั สภาพอากาศ และโครงการผลติ ใน Bintulu ประเทศมาเลเซยี ประสบปญหา ทค่ี าดวา จะหนาวเยน็ กวา ปกติในภมู ภิ าคยโุ รป สง ผลใหร าคากา ซฯ ทอ กา ซฯ รว�ั ทบ่ี รเิ วณโครงการ สง ผลใหต ลาดปรบั ราคาซอ้ื ขาย ทางทอในยุโรปมีแนวโนมปรับตัวสูงขึ้น รวมทั้งประเทศญี่ปุน Spot กำหนดสงมอบแบบเรงดวน (Prompt Basis) เพิ�มขึ้น มคี วามตอ งการใชก า ซฯ เนอ� งจากความลา ชา ในการเรม�ิ ผลติ ไฟฟา จากความกงั วลตอ ความลา ชา ในการสบู ถา ยเทย่ี วเรอื ประกอบกบั ของโรงไฟฟานิวเคลียรของบริษัท Kyushu Electric (Genkai สภาพอากาศทห่ี นาวในภมู ภิ าคเอเชยี เหนอ� สง ผลใหร ะดบั LNG หน�วยการผลิตที่ 3 และ 4) และ Kansai Electric (Ohi หน�วย ในถงั เกบ็ ลดลงอยา งตอ เนอ� ง ทำใหผ ซู อ้ื ดงั กลา วมคี วามตอ งการ การผลิตที่ 3 และ 4) ซึ�งคาดวาจะเริ�มปฏิบัติการไดในเดือน จัดหาเท่ยี วเรือแบบเรงดวน มนี าคม - พฤษภาคมน้� ประกอบกบั เหตกุ ารณร ะเบดิ ท่ี Baumgarten Gas Hub ที่ประเทศออสเตรีย ที่มีผลกระทบตอราคากาซฯ ของออสเตรยี อิตาลี สหราชอาณาจกั ร และราคา Asian Spot 6. ราคากา ซ NGV ราคากา ซ NGV หน�วย : บาทตอกโิ ลกรัม วันท่ี สถาน�ภายในรศั มี 50 กม. สถานล� ูกทีไ่ กลจากสถานแ� มม ากทส่ี ุด จากสถานแ� ม (ไมร วมภาษี อบจ.) รถยนตสวนบคุ คล รถโดยสารสาธารณะ 16 ม.ค. - 15 ก.พ. 61 13.33 10.00 17.33 16 ก.พ. - 15 ม.ี ค. 61 13.71 10.00 17.71 ราคาเฉลี่ยกาซธรรมชาติของประเทศไทย ณ เดือนธันวาคม 2560 อยูที่ 197.2793 บาท/ลานบีทียู ราคาSpot LNG เฉลี่ยเดือนกุมภาพันธ 2561 (1 - 6 กุมภาพันธ 2561) ปรับตัวลดลงจากเดือนกอน 0.445 เหรียญสหรฐั ฯ/ลา นบีทียู มาอยูท่ีระดบั 10.406 เหรยี ญสหรัฐฯ/ลา นบที ียู 20 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

7. สถานการณเ อทานอลและไบโอดเี ซล การผลิตเอทานอล กำลังการผลิตเอทานอล รวม 5.79 การผลิตไบโอดีเซล กำลังการผลิตไบโอดีเซล รวม 6.62 ลา นลติ ร/วนั มปี รมิ าณการผลติ เอทานอลประมาณ 3.53 ลา นลติ ร/วนั ลานลิตร/วัน การผลิตอยูที่ประมาณ 3.40 ลานลิตร/วัน ราคา โดยราคาเอทานอลแปลงสภาพเดอื นมกราคม 2561 อยทู ่ี 24.57 ไบโอดีเซลในประเทศเฉลี่ยเดือนมกราคม 2561 อยูที่ 23.48 บาท/ลิตร และเดอื นกุมภาพนั ธ 2561 อยูท่ี 24.45 บาท/ลิตร บาท/ลติ ร และเดอื นกุมภาพนั ธ 2561 อยทู ่ี 24.73 บาท/ลิตร 2558 2559 2560 2561 2560 2561 (เฉลีย่ ) (เฉลยี่ ) (เฉล่ีย) (เฉลย่ี ) ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ราคา (หน�วย : บาทตอลิตร) เอทานอล 26.51 23.12 24.81 24.51 25.17 25.02 24.94 24.77 24.57 24.45 ไบโอดีเซล 31.02 35.05 28.85 24.10 25.93 25.84 25.14 23.45 23.48 24.73 ปริมาณการจำหน�าย (หน�วย : ลา นลติ รตอ วัน) 2558 2559 2560 2561 2560 2561 (เฉลยี่ ) (เฉลีย่ ) (เฉล่ีย) (เฉลี่ย) ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. เบนซนิ 1.32 1.33 1.23 1.14 1.23 1.17 1.16 1.21 1.14 แกส โซฮอล 95 (E10) 10.27 10.77 11.89 12.22 12.25 12.02 11.89 12.55 12.22 แกส โซฮอล 95 (E20) 4.57 4.75 5.21 5.38 5.30 5.34 5.12 5.64 5.38 แกส โซฮอล 95 (E85) 0.82 0.87 1.05 1.07 1.04 1.07 1.03 1.17 1.07 แกส โซฮอล 91 11.54 11.12 10.65 10.20 10.50 10.35 10.11 10.64 10.20 เอทานอล 3.45 3.53 3.81 3.85 3.84 3.83 3.73 4.03 3.85 ดเี ซลหมุนเรว็ 62.73 60.21 61.69 64.07 59.79 56.87 63.37 66.13 64.07 B100 4.08 3.83 3.08 3.20 2.99 2.84 3.17 3.31 3.20 8. ฐานะกองทุนนำ้ มันเช้ือเพลงิ ฐานะกองทุนน้ำมันฯ ณ วันที่ 25 กมุ ภาพนั ธ 2561 มสี นิ ทรพั ยร วม 45,125 ลา นบาท หนส้� นิ กองทนุ 11,331 ลา นบาท ฐานะกองทนุ นำ้ มนั สทุ ธิ 33,794 ลา นบาท 21นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ไฟฟ‡า ผแผลนพติ ฒั ไนฟากฟำล‡าัง ของประเทศไทยคืออะไร? PWohwaet risDTehvaeilloapndment Plan? การที่ประเทศใดประเทศหนึ�งจะมีการพัฒนาอยางเปนระบบ To enable systematic, rapid and stable development of รวดเร็วและมคี วามม�นั คงในทุกดา นน้นั จะตอ งมีการวางแผน acountryinal aspects,itisessentialthatthenationaldevelopment พัฒนาประเทศรวมกันในหลายภาคสวนเพื่อออกแบบและ planning be made by concerted efforts of all social spheres so กำหนดแผนโครงสรางในการพัฒนาประเทศโดยใชความสามารถ as to design and determine structure plans for the country’s ในการวางแผนของทุกหน�วยงานที่เกี่ยวของกับเรื่องนั้น ๆ development by tapping the planning capability of all agencies สำหรับการพัฒนาความมั�นคงดานพลังงานนั้น หนึ�งในแผน dealing with each individual issue. With regard to the energy ที่มีความสำคัญตอการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ นั�นคือ security enhancement, one of the plans that are important “แผนพัฒนากำลงั ผลิตไฟฟา ของประเทศไทย” to the national economic development is “Thailand Power Development Plan.” แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟาของประเทศไทย (Thailand Power Development Plan: PDP) หรอื แผน PDP เปนแผน Thailand Power Development Plan (PDP) is the master แมบทในการจัดหาพลังงานไฟฟาของประเทศในระยะยาว plan for electricity procurement of the country in the long term, 15 - 20 ป เพื่อสรางความมน�ั คงและความเพยี งพอตอ ความ i.e. 15-20 years, to create stability and ensure adequacy of ตอ งการใชไ ฟฟา รองรบั การพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมของประเทศ electricity supply to meet the demand and to support the รวมถึงคณุ ภาพชีวติ ของประชาชน national economic and social development, including the development of people’s quality of life. ภายในแผน PDP จะมกี ารวางแผนการใชพ ลงั งานอยาง เปนระบบ การบริหารจัดการแหลงพลังงานที่เหมาะสมมีการ In the PDP, the following are covered: the systematic กระจายการใชเชื้อเพลิงอยางสมดุล สงเสริมการผลิตไฟฟา planning of energy use, appropriate energy resource อยางมีประสิทธิภาพและใชพลังงานหมุนเวียนมารวมผลิตไฟฟา management, well-balanced fuel diversification, and promotion เพอ่ื สรา งความมน�ั คงดา นพลงั งาน เศรษฐกจิ ทม่ี ง�ั คง�ั และสงั คมไทย of efficient power generation as well as utilization of renewable ทย่ี ัง� ยนื ในอนาคต energy for power generation to build up energy security, economic prosperity and social sustainability in Thailand in the long run. 22 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

แนวทางการจัดทาํ แผน PDP จะใหค วามสาํ คญั กับความ The approach of the PDP formulation will give importance มั�นคงระบบไฟฟาเปนหลัก ดวยการกระจายเชื้อเพลิงในการ to the power system security as a priority, via diversification ผลิตไฟฟา การลดการพึ�งพากา ซธรรมชาติ การเพม�ิ สดั สวน of fuels used for power generation, reduction of dependency การผลิตไฟฟาจากเทคโนโลยีสะอาด การจัดหาไฟฟาจาก on natural gas, increase in the share of power generation ตา งประเทศเพมิ� ขน้ึ การเพิ�มสัดสว นการผลิตไฟฟาจากพลงั งาน from clean technology, increase in power procurement from หมุนเวียน รวมทงั้ การพฒั นา ระบบผลติ ไฟฟา ระบบสงไฟฟา foreign resources, increase in the share of renewable energy ระบบจําหน�ายไฟฟา โดยในการจัดทำแผนจะพิจารณาพื้นท่ี generation, including improvement of the power generation ทม่ี โี อกาสและมคี วามเสย่ี งสงู ทจ่ี ะเกดิ ไฟฟา ดบั เปน บรเิ วณกวา ง system, power transmission system and power distribution ใน 2 พนื้ ท่ีไดแก system. In formulating the PDP, consideration will focus on two areas with a high risk of a blackout, i.e. 1. ความมั่นคงของระบบไฟฟ‡าในภาคใตŒ 1. Power system security in the southern region ความตอ งการไฟฟา ของภาคใตเ พมิ� ขนึ้ เฉล่ีย ประมาณ Since the average power demand growth rate in the รอ ยละ 3 ตอ ป จึงตอ งมีการวางแผนอยา งเหมาะสม South is about 3% per year, proper planning is required. 2. ความมน่ั คงของระบบไฟฟ‡าในภาคกลาง 2. Power system security in the central region, กรุงเทพมหานครและปร�มณฑล Bangkok and its vicinities ที่มีปริมาณความตองการใชไฟฟาสูงคิดเปนประมาณ The volume of power demand in this area is high, รอยละ 30 และปจจุบันตองพึ�งพาการสงไฟฟาภาคอื่น ๆ ทำให accounting for a share of 30%, and the region presently เกิดความเสี่ยงประกอบกับโรงไฟฟาในพื้นที่กำลังหมดอายุ depends on power supply from other regions, which entails ดังนั้นจึงจำเปนตองบริหารจัดการโรงไฟฟาเพื่อรักษาความ a risk. In addition, power plants in this region are going to มั�นคงของระบบไฟฟาใหในอยูในเกณฑมาตรฐานสำหรับพื้นที่ be decommissioned. Therefore, power plant management ที่เปนศูนยกลางของเศรษฐกิจ is necessary in order to maintain power system stability to meet the standard criteria for an economic center area. 23นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ไฟฟ‡า เพอ่� ใหŒเกดิ ความแม‹นยำและครอบคลุมการใชงŒ านพลงั งานไฟฟา‡ ในประเทศไทย การจดั ทำแผน PDP จะตอŒ งกำหนดสมมตุ ฐิ านในการจดั ทำแผน PDP To ensure the accuracy and to cover all aspects of electric energy utilization in Thailand, assumptions used for the PDP development must be determined. โดยหนึ�งในสมมุติฐานที่สำคัญคือสมมุติฐานคาพยากรณ One of the key assumptions is the electricity demand ความตองการใชไฟฟา โดยใชประมาณการอัตราขยายตวั ทาง forecast, or load forecast, by using the estimation of the เศรษฐกจิ (GDP) เปนฐานในการพยากรณ economic growth rate (gross domestic product: GDP) as the basis for making the forecast. หลักการพยากรณความตองการพลังงานไฟฟานั้น ประกอบดวยการทำขอมูลรอบทิศทาง เชน การพยากรณ The load forecast principles comprise the preparation ไฟฟาระดับจําหน�าย โดยใชแบบจําลองการพยากรณความ of comprehensive data, such as the load forecast at the ตองการไฟฟา เพอื่ การอนรุ ักษพลงั งานในระยะยาว ในแบบ distribution level, by using a load forecast model for energy จําลองดังกลาวไดแบงการพยากรณความตองการไฟฟาตาม conservation in the long term. Under the mentioned model, เขตของการไฟฟานครหลวง และการไฟฟา สวนภมู ภิ าค ตาม load forecasting is divided according to the service areas ประเภทผูใชไ ฟฟา ไดแ ก กลมุ ที่อยูอาศยั กลุมธุรกิจ กลุม of the Metropolitan Electricity Authority (MEA) and the อตุ สาหกรรม และอืน่ ๆ ความตองการไฟฟาของผูใ ชไฟฟา Provincial Electricity Authority (PEA), which are further ประเภทตา ง ๆ ซึง� มีแนวโนม เปลยี่ นแปลง แปรผันตามอตั รา classified by power customer category, i.e. households, การเตบิ โตทางเศรษฐกิจ และจํานวนประชากร commerce, industry, and so on. Electricity demand of end-users under each category tends to vary according นอกจากนย้� ังมีการใชคาประมาณการอัตราการขยายตวั to the GDP growth rate and the number of population. ทางเศรษฐกจิ ระยะยาว (GDP) พจิ ารณาแผนอนรุ ักษพ ลังงาน (EEP) ที่มีเปาหมายลดความเขมการใชพลังงานขั้นสุดทาย Furthermore, the estimated GDP growth rate is also ตอ GDP และพิจารณาแผนพัฒนาพลังงานทดแทนและ used for considering the Energy Efficiency Plan (EEP), พลังงานทางเลือก (AEDP) มีเปาหมายเพิ�มสัดสวนการใช which aims to reduce energy intensity of final energy พลังงานทดแทน รวมถึง ผูผลิตไฟฟาพลังงานหมุนเวียน used per GDP, and the Alternative Energy Development ทข่ี ายไฟฟา โดยตรงใหก ารไฟฟา ฝา ยจาํ หนา� ย เพอ่ื นาํ มาพจิ ารณา Plan (AEDP), which aims to increase the share of renewable ในการจดั หาคาพยากรณค วามตองการไฟฟา energy utilization. Consideration also covers renewable energy generation that power producers sell directly to the แผน PDP จะมกี ารทบทวนเปน ระยะ ๆ เพอื่ ใหก ารจัดหา Distribution Utilities in order to subtract such generation ไฟฟา สามารถรองรบั ความตองการไฟฟาทเี่ พ�มิ ข้นึ หรอื ลดลง from the load of the Distribution Utilities. ในระดบั ทเ่ี หมาะสม โดยเฉพาะเมอื่ เศรษฐกจิ มีการเปลี่ยนแปลง อยา งมีนยั สำคญั The PDP will be reviewed periodically to ensure that power procurement can appropriately respond to the increasing เชนความตองการใชไฟฟาที่แตกตางอยางมากจากแผน or decreasing power demand, especially when economic ทว่ี างไว ซง�ึ อาจเปน ผลจากสภาพเศรษฐกจิ ทง้ั ในและตา งประเทศ situations change significantly, for example, the actual load very การจัดหาไฟฟาที่ไมสามารถดำเนินการตามแผนที่วางไว much differs from the forecast in the plan, which may result from รวมถงึ นโยบายทเ่ี ปลย่ี นไปของรฐั บาล ทง้ั น้� เพอ่ื ปรบั ใหเ หมาะสม domestic and international economic situations; power สอดคลอ งกับสถานการณที่เปลีย่ นแปลง procurement cannot be made as planned; and the government policy has changed. The PDP review is aimed to make it ดังนั้นในการปรับแผน PDP แตละครั้งจะมีการปรับแผน suitable and correspond with the changing situations. อยา งเปนระบบ As a result, each revision of the PDP will be undertaken 24 นโยบาย พลงั งาน systematically EPPO NEWS

เพ�่อใหมŒ ่นั ใจไดŒว‹าประเทศมคี วามมัน่ คงดŒานพลังงานไฟฟ‡า มีไฟฟา‡ เพ�ยงพอกับ ความตŒองการใชงŒ านภายใน ประเทศ อันมผี ลตอ‹ ความมนั่ คงทางเศรษฐกจิ ของ ประเทศ และรองรบั การเขŒาส‹ู ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียน (AEC) To ensure energy security of the country to have adequate electricity to meet the domestic demand, which will contribute to the economic stability of the country and to Thailand’s entrance into the ASEAN Economic Community (AEC). 25นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ไฟฟ‡า อุตสาหพกัฒรนรากมารไโคฟรงฟสรŒา‡าง Evolution of the Electricity Industry Structure โครงสรางอุตสาหกรรมไฟฟาตั้งแตอดีตมาจนถึงปจจุบัน The electricity industry structure has continuously มกี ารพฒั นามาอยา งตอ เนอ� ง โดยการพฒั นาโครงสรา งอตุ สาหกรรม evolved over time. In most countries globally, the electricity ไฟฟา หลาย ๆ ประเทศสวนใหญข องโลกจะพฒั นาไปตามสภาพ industry structure would evolve in accordance with the เศรษฐกจิ ของประเทศ เนอ� งจากในอดตี การลงทนุ ในอตุ สาหกรรม national economic situations because, in the past, investment ไฟฟา ตองใชเ งนิ ลงทุนจำนวนมาก เทคโนโลยที ่ีใชใ นการผลิตยงั in the electricity industry would require a huge investment ไมทันสมัย ไฟฟาจึงเปนสินคาที่มีความเสี่ยงสูงในการลงทุน capital and generation technologies were still not modern, ดังนั้น โครงสรางอตุ สาหกรรมไฟฟาจงึ มีลกั ษณะแบบผูกขาด hence electricity was considered a commodity in which (Monopoly) โดยภาครฐั ตองเขา มาทำหนาที่ในการจัดหาและ investment entailed high risks. Therefore, the electricity บริการไฟฟาใหประชาชน ตอมาเมื่อเทคโนโลยีมกี ารพัฒนาขึน้ industry structure would normally have a monopolistic โครงขายระบบสงและระบบจำหน�ายไฟฟามีการขยายพื้นที่ characteristic and the government had to take the lead in การใหบ ริการครอบคลุมผูใชไฟฟาสวนใหญของประเทศมากขนึ้ procuring and delivering electricity to the public. Later on, จำนวนลูกคา ในการซ้ือไฟฟาเพม�ิ ขน้ึ สงผลใหต น ทุนเงินลงทนุ with more advanced technologies, the power transmission เฉลีย่ ตอหนว� ยในการผลติ ไฟฟาลดลง และความเสย่ี งในการ and distribution networks were extended to enable service ลงทนุ ลดลง ภาครฐั จงึ เปดโอกาสใหภ าคเอกชนทส่ี นใจเขามา provision to wider areas nationwide, and hence a greater มีสวนรวมในการลงทุนในอุตสาหกรรมไฟฟามากขึ้นเพื่อลด number of power customers, resulting in a reduction in the ตน ทุนเงนิ ลงทุนของภาครฐั ดังน้ันโครงสรางอุตสาหกรรมไฟฟา average investment cost per unit of electricity generation as จึงเริ�มพัฒนารูปแบบใหภาคเอกชนเขามามีสวนรวมในการ well as a reduction in the investment risk. The government ดำเนนิ กจิ กรรมตา ง ๆ ทง้ั การผลติ ไฟฟา และการจำหนา� ยไฟฟา then opened the opportunity for interested private investors จงึ นำไปสกู ารเรม�ิ ตน ของโครงสรา งแบบตลาดซอ้ื ขายไฟฟา (Power to make greater investment in the electricity industry so as Market) ทงั้ น้� สามารถแสดงรปู แบบโครงสรา งอุตสาหกรรม to reduce the investment cost of the government. As a result, ไฟฟาเปน 4 รปู แบบ ดังน้� the structure of the electricity industry began to evolve with participation of the private sector in various activities in both generation and distribution businesses, leading to the advent of the power market. The electricity industry structure can be divided into four models as illustrated in the following: ระบบผลิตไฟฟา‡ ผกู ขาดโดยสมบูรณ กงึ่ ผกู ขาด กึง่ แข‹งขนั แขง‹ ขนั สมบรู ณ Generation Vertically Integrated Monopoly Unbundled Monopoly Partial Competition Full Competition ระบบสั่งจ‹ายไฟฟ‡า ภาครัฐ ภาครัฐ/เอกชน เอกชน เอกชน Power Dispatching State State/Private Private Private ภาครฐั ภาครัฐ ภาครฐั /เอกชน ระบบส‹งไฟฟ‡า State ภาครฐั State State/Private Transmission ภาครฐั State ภาครัฐ ภาครัฐ/เอกชน ระบบจำหนา‹ ยไฟฟ‡า State ภาครัฐ State State/Private Distribution ภาครัฐ State ภาครฐั ภาครัฐ/เอกชน ระบบคŒาปลีกไฟฟ‡า State ภาครัฐ State State/Private ภาครัฐ State ภาครฐั /เอกชน เอกชน Retail State ภาครฐั State/Private Private State 26 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การทร่ี ฐั บาลของประเทศตา ง ๆ จะปรบั ปรงุ รปู แบบโครงสรา ง In order for the government of any country to change อตุ สาหกรรมไฟฟาจากรูปแบบหน�ึงไปสูอีกรูปแบบหน�งึ ใน 4 the electricity industry structure from one model to another รูปแบบ ตองประกอบดวยเง่อื นไขและความพรอมหลายดาน one of the four models, many conditions and readiness must เชน ภาคเอกชนท่ีสนใจเขารว มในการผลิต หรือจำหน�ายไฟฟา exist, such as private investors interested to participate in ความเปนเจาของการผลิตหรือจำหน�ายไฟฟาเพื่อความมั�นคง the electricity generation or distribution activities, ownership ดา นไฟฟาของประเทศ ราคาคาไฟฟาท่ีผบู รโิ ภคตอ งรับภาระ of the electricity generation or distribution facilities for the กฎหมายและกฎระเบยี บท่เี ก่ยี วขอ ง ฯลฯ โดยรายละเอียดของ sake of electricity security of the country, electricity rates โครงสรางแตละรูปแบบการแขงขันของอุตสาหกรรมไฟฟาใน of which consumers must absorb the burden, law and relevant ปจจบุ นั แบง ตามระดบั ของการเปดเสรีทางการแขง ขนั สามารถ rules and regulations, etc. Details of each model of the electricity อธิบายไดด งั น�้ industry structure, divided by the level of competition liberalization, can be explained in the following. 1. โครงสราŒ งแบบผกู ขาดอยา‹ งสมบรู ณ (Vertically integrated monopoly model) Models 1: Vertically Integrated Monopoly Generators Trannestwmoisrskion Interchange Trannestwmoisrskion enLda-rugseer Retailer Dnisettrwibourtkion Distributors Retailer Dnisettrwibourtkion End-user รูปแบบของโครงสรางอุตสาหกรรมไฟฟาที่มีการผูกขาด Under the vertically integrated monopoly model, there อยางสมบูรณจะมีผูใหบริการรายเดียวดำเนินการทุกกิจกรรม is only one service provider responsible for the implementation ไดแ ก กจิ กรรมผลติ ไฟฟา กจิ กรรมระบบสง กจิ กรรมระบบ of all businesses, i.e. electricity generation, transmission จำหน�าย กจิ กรรมขายปลกี (และ/หรือขายสง ) โดยปราศจาก system, distribution system and retail (and/or wholesale), การแขง ขนั จากผใู หบ รกิ ารรายอน่ื ในแตล ะกจิ กรรม โดยระดบั ของ without any other competitor in each business. The monopoly การผูกขาดข้นึ อยจู ำนวนกจิ กรรมทมี่ กี ารผกู ขาดซง�ึ โครงสราง level depends on the number of monopolistic businesses. อุตสาหกรรมแบบผูกขาดจำเปนตองมีการควบคุมดูแลจาก Under this full monopoly structure, close monitoring ภาครัฐอยางใกลชิดเน�องจากประชาชนไมมีทางเลือกอื่นในการ and regulation by the government is required because เขาถึงบริการ จึงเกิดความเสี่ยงตอการบิดเบือนผลประโยชน consumers have no other choice of service access and ของผบู รโิ ภคได hence a risk of consumers’ benefit distortion. ปจจบุ นั รูปแบบของโครงสรา งอุตสาหกรรมแบบผูกขาด Nowadays, the vertically integrated monopoly model ยังมีอยูในบางประเทศ อาทิเชน หลายประเทศในยโุ รปตะวันออก still prevails in some countries, e.g. several countries in เปน ตน อยางไรกด็ ี โครงสรา งอุตสาหกรรมแบบน�ส้ ามารถ Eastern Europe. However, this model can be found in service พบไดในการใหบริการในเฉพาะบางพื้นที่ที่มีความเอกเทศจาก provision in some specific areas which are separated ระบบไฟฟา ในภาพรวมได ซงึ� ในประเทศไทย การผูกขาดของ from the main electricity grid. In Thailand, the present ผใู หบ รกิ ารไฟฟา แบงตามพืน้ ท่ีใหบ ริการของการไฟฟานครหลวง monopoly of power service provision divided according to และการไฟฟาสวนภูมิภาคในปจจุบันก็สามารถถือเปนการ service areas of the Metropolitan Electricity Authority (MEA) ผูกขาดของอุตสาหกรรมไฟฟาไดเชนเดียวกันเน�องจากผูใช and the Provincial Electricity Authority (PEA) can be considered ไฟฟาในพื้นที่ดังกลาวไมมีทางเลือกอื่นหรือผูใหบริการรายอื่น the monopoly in the electricity industry because power ในการใหบ รกิ ารเขา ถงึ ระบบไฟฟาได consumers in such areas have no other choice or other service provider to provide them access to the grid. 27นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

2. โครงสราŒ งแบบผูกขาดบางส‹วน (Unbundled Monopoly Model) Models 2: Unbundled Monopoly Generators Trannestwmoisrskion Interchange Trannestwmoisrskion enLda-rugseer Retailer Dnisettrwibourtkion Distributors Retailer Dnisettrwibourtkion End-user โครงสรา งอตุ สาหกรรมไฟฟา แบบผกู ขาดบางสว นจะมลี กั ษณะ The unbundled monopoly model is characterized by เดนทก่ี จิ กรรมผลิตไฟฟา (generation business) แบง แยก the separation of generation business from other businesses. ออกจากกิจกรรมอนื่ ๆ โดยแตล ะโรงไฟฟาจะมีอสิ ระในการขาย Each power plant is free to sell electricity to electricity กระแสไฟฟา ใหแกบ ริษัทผจู ำหน�ายไฟฟา ทำใหเ กดิ การแขงขัน distribution companies, which enhances competition in ในดานราคาและเงื่อนไขในการขายกระแสไฟฟาในแตละชวง terms of prices and terms of the electricity sale in a เวลาหรอื ภายใตสญั ญาระยะยาว given period of time or under a long-term contract. ขณะทก่ี จิ กรรมระบบสง และระบบจำหนา� ยอาจยงั อยใู นโครงสรา ง On the contrary, the transmission system and distribution แบบผกู ขาดอยกู ็ได ซึง� ภายใตโ ครงสรา งแบบน�้ จะมีผูด ำเนิน system businesses may remain under the vertically การตลาดซอ้ื ขายไฟฟา หรือผซู ้ือไฟฟา (market operator/power integrated monopoly model. Under this unbundled monopoly buyer) จะมบี ทบาทสำคญั ในการบริหารจดั การในการซ้ือกระแส model, the market operator or power buyer will have an ไฟฟา จากผผู ลติ แตล ะรายเพอ่ื ใหเ พยี งพอตอ ความตอ งการไฟฟา important role in managing power purchase from each ในแตล ะชว งเวลา โดยพจิ ารณาตน ทนุ การผลติ ตำ่ ทส่ี ดุ กอ นตามหลกั producer to meet the power demand in each period of Merit Order โดยตน ทนุ ทเี่ กิดขนึ้ จากการซอ้ื กระแสไฟฟาและ time according to the merit order. The costs incurred from การบริหารตลาดซื้อขายจะถูกสงผานไปสูผูใชไฟฟาในที่สุด the purchase of power and the power market management ดังนน้ั จงึ จำเปนท่จี ะตองมกี ารตรวจสอบผูดำเนินการตลาดไฟฟา will be eventually passed through to power consumers. หรือผูซื้อไฟฟาอยางสม่ำเสมอและมีกฎระเบียบที่ชัดเจน Therefore, it is necessary to regularly inspect the market ในการกำกับดแู ลการซอ้ื กระแสไฟฟาทีเ่ ปน ธรรมตอผูผลติ ไฟฟา operator or power buyer and to set clear rules and และผใู ชไ ฟฟา อยา งไรกด็ ี ผบู รโิ ภคภายใตโ ครงสรา งอตุ สาหกรรม regulations to regulate the power purchase to be fair for ผกู ขาดบางสว นน้ก� ็ยงั ไมมที างเลอื กในการเขาถงึ บรกิ ารไฟฟา both power producers and power consumers. Nevertheless, จากผูจำหนา� ยไฟฟา รายอ่ืน เนอ� งจากลักษณะเดน ของโครงสราง consumers under this unbundled monopoly model still have แบบน้ค� อื การจำกดั หรอื ผูกขาดกจิ กรรมจำหน�ายไฟฟา รูปแบบ no choice of access to power services from other electricity ของโครงสรางอตุ สาหกรรมแบบผูกขาดบางสว น พบไดใ นหลาย distributors since this model is characterized by the ประเทศทวั� โลก อาทเิ ชน อนิ โดน�เซยี มาเลเซยี ประเทศไทย limitation or monopoly in the electricity distribution business. ปากีสถาน บลั แกเรยี เปน ตน The unbundled monopoly model prevails in many countries worldwide, e.g. Indonesia, Malaysia, Thailand, Pakistan and Bulgaria. 28 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

3. โครงสราŒ งแบบมกี ารแขง‹ ขนั อย‹างจำกัด (partial competitive model) Models 3: Unbundled, Limited Competition Generators Wholesale market Trannestwmoisrskion Interchange Retailer Dnisettrwibourtkion Retailer Dnisettrwibourtkion enLda-rugseer Distributors End-user โครงสรางอุตสาหกรรมไฟฟาแบบแขงขันอยางจำกัดมี Some characteristics of the partial competitive model, ลกั ษณะทค่ี ลายกับโครงสรางแบบผูกขาดบางสวน แตมีความ or the unbundled, limited competition, are like those of the แตกตา งทม่ี ผี ซู อ้ื ในตลาดซอ้ื ขายไฟฟา หลายราย โดยตลาดซอ้ื ขาย unbundled monopoly model. The difference is that there are ไฟฟา จะเปนไปในลักษณะของตลาดแบบขายสง (wholesale many power buyers in the market, which is a wholesale market) ที่การแขง ขันมากกวา โดยตลาดซื้อขายไฟฟาแบบ market with greater competition. The wholesale market ขายสงจะทำหนา ท่ีในการสง ผานคำเสนอซอื้ จากผูจำหน�ายไฟฟา will function as a mediator transmitting power purchase หลายรายและคำเสนอขายจากผผู ลิตไฟฟาหลายราย เน�องจาก applications from electricity distributors and sale offers from กลไกของตลาดขายสงไฟฟาจำเปนตองเขาถึงระบบสงและระบบ electricity generators. Since under the wholesale market จำหนา� ยไฟฟา ทเ่ี ปน ธรรมตอ ผผู ลติ แตล ะราย (third party access mechanism, third party access to the transmission and to transmission and distribution grid) ดงั นนั้ หนว� ยงาน distribution grids is essential and must be fair to all generators, ภาครฐั จึงจำเปนจะตองมกี ฎระเบียบท่ีชดั เจนในการกำกับกจิ การ responsible government agencies will have to set clear rules ระบบสงและกิจการระบบจำหน�ายเพื่อปองกันการกีดกันการ and regulations to regulate the transmission and distribution เขาถึงระบบสง และระบบจำหน�ายตอ ผูผ ลิตไฟฟาแตละรายได network businesses in order to prevent discrimination against any electricity generator’s access to the networks. โครงสรางอุตสาหกรรมแบบน�้สงเสริมใหเกิดการแขงขัน ในระบบผลติ ไฟฟาอยางเสรี อยา งไรกด็ ี เฉพาะผซู อื้ ไฟฟา This model of electricity industry helps increase free รายใหญท ่ีสามารถเขา รว มในตลาดซ้อื ขายแบบขายสง เทา น้นั competition in the electricity generation business. Nevertheless, จึงมีทางเลอื กในการเขา ถึงบรกิ ารไฟฟา ขณะทผี่ ูใ ชไฟฟา ทั�วไป only large power buyers can take part in the wholesale ยังคงไมมที างเลอื กในการเขา ถึงบริการไฟฟา ได สำหรบั ประเทศ market and hence have options in terms of access to ทม่ี กี ารใชโ ครงสรา งอตุ สาหกรรมแบบน้ไ� ดแ ก กรซี โปแลนด รสั เซยี electricity supply while general end-users still have no เกาหลี ญป่ี ุน โปรตุเกส สเปน (กอนป 2550) สิงคโปร เปน ตน option in this regard. This electricity industry model is used in such countries as Greece, Poland, Russia, Korea, Japan, Portugal, Spain (prior to 2007) and Singapore. 4. โครงสรŒางแบบแขง‹ ขนั เสร� (competitive model) โครงสรา งอตุ สาหกรรมไฟฟา แบบแขง ขันเสรจี ะมีการเปด Under this model of the electricity industry, free ใหม กี ารแขง ขันท้งั ในระดับขายสง (wholesale market) และ competition is open at both wholesale market and retail ระดับขายปลกี (retail market) โดยผผู ลติ ไฟฟาสามารถขาย market levels. Electricity generators can sell electricity to กระแสไฟฟา เขา สตู ลาดซอ้ื ขายไฟฟา ขณะที่ผูใชไ ฟฟาก็มี the power market while electricity consumers have options ทางเลือกในการซื้อไฟฟาจากผูจำหน�ายไฟฟาที่ใหบริการในพื้นที่ to buy electricity from retailers, the number of which is normally ซึ�งสวนมากจะมมี ากกวา 1 ราย รวมถงึ การซื้อตรงผานตวั แทน more than one, providing services in their locations, including (broker) ทเ่ี ขา รว มประมลู ซอื้ ไฟฟาในตลาดซือ้ ขายไฟฟา โดย direct purchase via a broker bidding for power purchase บทบาททสี่ ำคัญของภาครฐั ตอโครงสรางแบบน�้ คอื การสงเสรมิ in the power market. The key role of the government under ใหมีการแขงขันอยางเสรี ไมใหมีการใชอำนาจเหน�อตลาด this structure model is to promote free competition and 29นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

Models 4: Unbundled, Full Competition Generators Wholesale market Trannestwmoisrskion Interchange Retailer Dnisettrwibourtkion enLda-rugseer mRaertkaeilt Independent retailer Retailer Dnisettrwibourtkion Broker End-user (market power) จากผูประกอบการรายใหญหรอื กลุมบรษิ ทั prevent the use of market power from large entrepreneurs พลงั งานตอ ผปู ระกอบการรายยอ ย ดงั นน้ั จงึ ยงั คงมคี วามจำเปน or energy company affiliations against small entrepreneurs. ในการกำกับดแู ลกิจการระบบสง และระบบจำหน�าย และกำหนด Therefore, it is still necessary to regulate the transmission กฎระเบียบที่เกี่ยวของกับการกำหนดคาบริการของการใชระบบ and distribution network businesses as well as to set rules สงและระบบจำหน�ายที่ชัดเจนและสามารถตรวจยอนกลับได and regulations on determining service charges for the โดยกิจการระบบสงและระบบจำหน�ายอาจจะเปนกิจการเดียวกัน use of the transmission and distribution networks to be หรือเปน กิจการท่แี ยกออกจากกันได clear and traceable. In this connection, the transmission network business and the distribution network business ในหลายประเทศท่ีใชโครงสรางแบบแขง ขันเสรี กิจการ may be aggregated or separated from each other. ระบบสงและระบบจำหน�ายอาจเปนกิจการที่มีการผูกขาดหรือ ดำเนินการโดยไมม ีการแขง ขัน เนอ� งจากการลงทนุ ในระบบสง In many countries where the competitive model is used, และระบบจำหน�ายเปนการลงทุนที่คอนขางสูงมากและเกี่ยวของ the transmission and distribution network businesses may การรอนสทิ ธทิ ด่ี นิ ของภาคเอกชนเพอ่ื กอ สรางโครงขา ยระบบสง remain monopolistic, i.e. having no competition, because และระบบจำหนา� ย (transmission and distribution grid) ดังนัน้ the development of transmission and distribution systems จึงไมสงผลดีในเชิงเศรษฐศาสตรในการเปดใหมีการแขงขัน requires a huge investment and also involves eviction of the ของกจิ การระบบสงและระบบจำหนา� ย อนั จะสงผลกระทบตอ private sector land in order to construct the transmission การรอนสิทธบิ นที่ดินของประชาชนเกินความจำเปน ได ทั้งน้� and distribution grids. As a result, it will not be economic ในหลายประเทศ ภาครัฐอาจเปน เจาของระบบสงและ/หรือระบบ to allow competition in the transmission and distribution จำหน�าย และกำหนดใหมหี น�วยงานอสิ ระหรอื ภาคเอกชนมา system businesses, which will create undue eviction of land ดำเนินการทรพั ยสนิ ดงั กลาวของรฐั ประเทศทม่ี ีการใชโ ครงสราง of the people. In many countries, the government may own อุตสาหกรรมไฟฟา แบบแขงขนั เสรี ไดแ ก สหรัฐอเมรกิ า องั กฤษ the transmission system and/or the distribution system, and กลมุ ประเทศสแกนดิเนเวียน เปน ตน an independent agency or a private entity will be established to operate the mentioned assets of the government. The competitive model of the electricity industry is used in such countries as the USA, England and the Scandinavian countries. 30 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ระบบตลาดไฟฟา‡ เสร� ระบบตลาดซอ้ื ขายไฟฟา โดยทว�ั ไปมี 2 ระบบ คอื การซอ้ื ขาย ไฟฟาจากตลาดกลาง (Centralized Market หรือ Pool) และตลาดทวภิ าคี (Bilateral Market) ตลาดทั้งสองระบบน้� มีความแตกตางกนั ตัง้ แตวิธีการตกลงซื้อขาย การกำหนดราคา และปรมิ าณการซอื้ ขาย ไปจนถงึ วิธีการสั�งจายไฟฟา แตอ ยางไร กด็ ี หากตลาดทง้ั สองระบบมกี ารออกแบบทเ่ี หมาะสมและรอบคอบ โดยคำนงึ ถงึ ดานเทคนิคของระบบไฟฟาและเศรษฐศาสตรแ ลว จะสามารถสงเสริมการแขงขันที่กอใหเกิดประสิทธิภาพใน การผลติ ลดตน ทนุ และเพ�มิ ความมัน� คงของระบบโครงขาย ระบบสายสงไฟฟาทงั้ ระยะสนั้ และระยะยาวได โดยสามารถสรุป กลไกของตลาดทงั้ 2 ประเภท ดงั น้� Free Electricity Market Normally, there are two types of the power market, i.e. Centralized Market (or Pool) and Bilateral Market. The two market types differ from the purchase method, pricing and purchase quantity to the power dispatching methods. Notwithstanding, if both market systems are designed properly and prudently, with due consideration of technical aspects of the power system and economic aspects, competition in the industry can increase, which will lead to greater generation efficiency, cost reduction as well as increase in the security of the electricity transmission system in both short and long terms. The mechanism of the two market types can be summarized as follows: 1. กลไกการดำเนนิ งานของตลาดกลาง 1. The Operation Mechanism of a Centralized Market (Pool) โดยท�วั ไป ตลาดกลางสำหรบั ซ้ือขายไฟฟา เปนท่ผี ซู อื้ และ Generally, a centralized market or power pool will be a ผูขายมีการเสนอราคาและปริมาณไฟฟาที่แตละคนมีความ platform where buyers and sellers propose their prices and ตอ งการซื้อหรอื ขาย ผานผูบรหิ ารจัดการตลาดทีเ่ ปน ตวั กลาง the quantity of electricity they want to buy or sell, via the Pool ในการนำขอเสนอที่ใชในการประมูลระหวางผูซื้อและผูขาย Operator who functions as a mediator transmitting the และคดั เลอื กผูชนะในตลาดตามกฎหรือกตกิ าของตลาดทต่ี ง้ั ไว bidding proposals between the buyers and the sellers and selecting the market winner(s) according to the stipulated market rules or covenants. ระบบตลาดกลาง Centralized Market (Pool Seller 1 Pool Operator Buyer 1 End-users Seller 2 Supplier Buyer 2 31นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

รปู ที่ 1 แสดงถึงลักษณะโครงสรางของตลาดกลางท่ีผูซื้อ Figure 1: Illustration of the structure of a centralized และผูขายทำการซื้อขายไฟฟาผานผูบริหารตลาดกลาง market, or pool, where buyers and sellers make their power โดยการทำการประมลู รว มกันเพอ่ื ใหไ ดราคาเดียวกันท้งั ตลาด purchase deal via the Pool Operator, by bidding/offering กระบวนการกำหนดราคา และปรมิ าณการซื้อขายทำตามกติกา resources into the market altogether to eventually get a ทต่ี ลาดกำหนดไว โดยราคาสามารถสะทอ นถึงตน ทนุ หนว� ย uniform clearing price. The pricing process and the purchase สุดทาย ทำใหม ปี ระสทิ ธิภาพในการผลติ และจัดสง ไฟฟา ท้งั น้� quantity will comply with stipulated market covenants. การออกแบบตลาดนน้ั จะขน้ึ กบั รายละเอยี ดหลายมติ ิ เชน ผจู ดั สง The price must be able to reflect the marginal cost, ไฟฟาเปนองคกรอิสระที่ไมจำเปนตองเปนองคกรเดียวกับ resulting in efficient electricity generation and supply. ผูบริหารตลาดกลาง The market design will depend on details of various aspects, e.g. the supplier can be an independent entity, ผซู อ้ื และผขู ายสามารถยน่ื ประมลู ตามหลกั อปุ สงคแ ละอปุ ทาน not necessary to be the same as the Pool Operator. โดยแบงราคาและปริมาณที่ตองการซื้อขายออกเปนกลุมๆ (Bid or Offer Block) ผูบริหารตลาดจะนำขอ เสนอราคาและ Buyers and sellers can submit their bids according ปริมาณที่ผูซื้อและผูขายยื่นไวมารวมกันและจัดเรียงลำดับตาม to the demand and supply principles, by grouping the prices ราคาท่ตี ำ่ ไปยงั สูงท่ถี ูกจัดเรียงลำดับแบบ Merit Order หรือ and purchase/sale quantities (Bid or Offer Blocks). The Least-cost Dispatch และจากราคาสูงไปราคาตำ่ สดุ สำหรบั Pool Operator will bring all buyers and sellers’ proposals อปุ สงค ราคาและปรมิ าณการซอ้ื ขายจะถกู กำหนดเมอ่ื เสน อปุ ทาน on prices and purchase/sale quantities and sort them by ตัดกับเสนอปุ สงคท ร่ี าคาในตลาด ซ�งึ จะถือเปน ราคาหรอื ตนทนุ order, from the lowest price to the highest, or according หนว� ยสดุ ทา ยของการผลติ ไฟฟา ในตลาดนน้ั ตามหลกั เศรษฐศาสตร to the merit order or least-cost dispatch, and from the highest price to the lowest for the demand. The purchasing แตในความเปน จรงิ ของโครงสรางกิจการไฟฟา กลไกการ price and quantity will be determined by the intersection กำหนดราคาตลาดไมไ ดข น้ึ อยกู บั ราคาประมลู ตามหลกั เศรษฐศาสตร of the demand and supply curves at the market price, which เพยี งอยางเดียว แตย ังตอ งคำนงึ ถึงการจัดสงไฟฟา ไปยังแหลง will be considered as the marginal cost of electricity generation ผใู ชไ ฟฟา ในเชงิ เทคนิคดวย ซึ�งตองพจิ ารณาจากขอจำกัดของ in that market according to the principles of economics. โครงขายระบบสายสง ไฟฟา เชน ผจู ัดสงไฟอาจไมสามารถ ส�ังจายไฟจากผขู ายทเี่ สนอราคาตำ่ ได เน�องจากกำลงั สงของ In the reality of the electricity industry structure, however, โครงขายระบบสายสงไฟฟาจากแหลงผลิตไฟฟาที่มีราคาต่ำไป the market pricing mechanism does not depend merely on ถงึ ผูใ ชไฟฟา ไมเ พียงพอ และอาจตองใช Offer Block ทม่ี ีราคา the bidding prices according to the principles of economics; สงู ในการส�งั จา ยไฟฟา เน�องจากไฟฟาเปน สนิ คาบริการท่ียังไม consideration must also be given to the delivery of electricity สามารถจัดเก็บไดอยา งมีประสิทธิภาพ ความตองการใชไ ฟฟา to load centers, or areas where end-users are located, in เปล่ียนแปลงทกุ วนิ าที และการสั�งจา ยไฟฟา อาจมอี ปุ สรรค เชน technical terms which involve constraints of the electricity transmission networks. For example, the supplier may not 32 นโยบาย พลงั งาน be able to order electricity dispatch from a seller whose EPPO NEWS offered price is low because the capacity of the transmission system network from the low-price generation source to end-users is inadequate and may have to select another Offer Block with a higher price to dispatch electricity. This is because electricity is a service commodity that cannot yet be stored efficiently and demand for electricity changes every second, and electricity dispatch may come across such problems as an electricity generator suddenly breaks down and hence cannot generate electricity, or the transmission system network is overheated. In addition, it is crucial to manage the balance of demand and supply in an electricity system to maintain its stability almost all the time according to the international standards. Electricity dispatch is, therefore, complicated due to technical constraints.

เครอ่ื งผลติ ไฟฟา มกี ารดบั อยา งกะทนั หนั ไมส ามารถผลติ ไฟฟา ได As a result, the role and duty of the Pool Operator also link หรือโครงขา ยระบบสายสง ไฟฟา เกิดความรอนเกินควร และตอ ง up with the electricity delivery management. For instance, บรหิ ารความสมดลุ ของอุปทานและอปุ สงคของระบบไฟฟา ให in the power market of California, the USA, California มเี สถียรภาพอยเู กอื บตลอดเวลาตามมาตรฐานสากล ทำใหการ Independent System Operator (CAISO), the Pool Operator, สั�งจายไฟฟามีความซับซอนเพราะมีขอจำกัดทางเทคนิค has the duty to prepare bidding, order dispatching and deliver บทบาทและหนาที่ของผูบริหารตลาดกลางจึงตองเชื่อมโยงกับ electricity whereas in Italy, Gestore Mercati Energetici (GME) การบรหิ ารการจดั สงไฟฟา เชน ตลาดไฟฟาของรัฐแคลิฟอรเ นย� is the agency that monitors power purchase via its ประเทศสหรฐั อเมริกามี California Independent System centralized market, called Italian Power Exchange (IPEX), Operator (CAISO) เปน ผบู ริหารตลาดกลางมีหนาที่จดั ประมูล and delivers electricity, and Terna - Rete Elettrica Nazionale, ส�งั จา ย และจัดสงไฟฟา ในขณะทีป่ ระเทศอิตาลีมี Gestore which is the Transmission System Operator (TSO), has the Mercati Energetici (GME) เปน องคก รทท่ี ำหนาทีด่ ูแลการ duty to manage the system balance and order dispatching. ซอ้ื ขายผา นตลาดกลางทเ่ี รยี กวา Italian Power Exchange (IPEX) IPEX and TSO will coordinate with each other to ensure และผูจดั สงไฟฟา Terna - Rete Elettrica Nazionale ที่เปน that the grid can deliver electricity from the market. With Transmission System Operator (TSO) ทำหนา ทบี่ รหิ าร regard to the frequency of power purchase bidding in a ความสมดลุ ของระบบและจัดสงไฟฟา IPEX และ TSO จะมี centralized market in foreign countries, the bidding will be การประสานงานเพื่อใหแน�ใจวาระบบสามารถจัดสงไฟฟาที่ on an hourly basis. However, in the CAISO centralized มาจากตลาดได ความถี่ในการซ้ือขายไฟฟาในตลาดกลางของ market, being an energy imbalance market, the bidding ตา งประเทศ จะมเี ปนทกุ ช�ัวโมง แตห ากเปน ตลาดกลาง CAISO frequency will be high, e.g. at every 5-minute or 15-minute ทรี่ ะบบไฟฟา ไมสมดุล (Energy Imbalance) จะมคี วามถ่สี งู interval. Advantages of a centralized market are the following: the เชน ทกุ 5 นาที หรอื 15 นาที ขอดีของการมตี ลาดกลาง คอื prices and electricity dispatching will reflect the competition; ราคาและการสงั� จายไฟจะสะทอนถงึ การแขงขัน โดยมผี บู รหิ าร the Pool Operator will monitor the market according to stipulated ตลาดกำกบั ดแู ลใหต ลาดเปน ไปตามกตกิ า มคี วามเปน ธรรมโปรง ใส covenants to be fair and transparent; and the generation มีประสิทธิภาพในการผลิต สามารถลดตนทุนการผลติ ไฟฟา ลง efficiency will increase, hence reduction of the generation cost. 2. กลไกการดำเนนิ งานของตลาดทวภ� าคี 2. The Operation Mechanism of a Bilateral Market โดยทัว� ไปตลาดทวิภาคีไมจำเปน ตอ งมีผูบรหิ ารจัดการตลาด Normally, a bilateral market does not need to have a เปน องคก รกลาง ผซู ื้อและผขู ายสามารถทำการซอื้ ขายไฟฟา market operator to act as a mediator; a buyer and a seller can ไดโดยตรง และผูขายแตละรายจะดำเนินการผลติ และจา ยไฟฟา make a deal on electricity purchase with each other directly. ดวยตนเอง หรืออาจมตี วั กลางเปน Brokers เพอ่ื ชวยใหเ กดิ Each seller will be electricity producer and also supplier or may การซอ้ื ขายไดสะดวกขึน้ ดงั น้นั การซอ้ื ขายไฟฟา ระบบนผ้� ูซ ้อื have a broker to help facilitate the purchase. Therefore, in และผขู ายสามารถตอรองราคาและเงอื่ นไขได ราคาที่ไดจ ึงมไี ด purchasing electricity in this type of market, buyers and หลายราคาถึงแมวาจะเปนการซื้อขายไฟฟาในเวลาเดียวกัน sellers can negotiate for prices and terms, and the eventual ซึ�งจะแตกตา งจากตลาดกลางท่มี รี าคาเดยี วไมวา จะเปน ใครก็ตา clearing prices will be at different rates although purchases are made at the same time, which makes it different from the mechanism of a centralized market where a uniform clearing price will be applied to every party. ระบบตลาดทว�ภาคี Bilateral Market Seller 1 Buyer 1 Supplier End-users Seller 2 Buyer 2 33นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

รปู ท่ี 2 แสดงถงึ ลกั ษณะโครงสรางของตลาดทวิภาคีท่ีผูซอื้ Figure 2: Illustration of the structure of a bilateral market และผขู าย ทำการซ้ือขายไฟฟา โดยตรงไมม ีการผานผบู รหิ าร where buyers and sellers make a deal on power purchase ตลาด ราคาของผซู อ้ื และผขู ายแตล ะรายจงึ มีความแตกตา งกนั ได directly with each other, not via any market operator, so the ตลาดมคี วามคลองตวั และจะมีดัชน�ราคาประกาศ สามารถใช clearing prices of individual buyers and sellers will be different. อางองิ ในการทำสญั ญาอ่ืน ๆ ได ระบบนย้� งั ตอ งมีการใหบริการ The market has flexibility and a price index will be published to จองความสามารถในการสง ไฟฟา จากผูจ ดั สง ไฟฟา และการ be reference in executing other contracts. Under this market บริหารสมดลุ ของไฟฟา type, it is still necessary to have the service on the booking of available transmission/distribution capacity from electricity เน�องจากความคลองตวั ของตลาดเปน สงิ� สำคญั ผซู ้ือและ suppliers as well as the electrical balancing management. ผขู ายไฟฟา จะมีการสืบราคา ถา มผี ซู อื้ และผูข ายจำนวนมาก จะทำใหราคาในตลาดน�้มีความน�าเชื่อถือไดวาเปนราคาสะทอน Since market flexibility is a crucial factor, buyers and การแขงขนั ซ�งึ โดยทว�ั ไปจะมดี ัชนร� าคาทส่ี ามารถใหผ ูซ้ือและ sellers will check the prices. Having a lot of buyers and sellers ผูข ายใชในการอา งอิงได อยางไรกต็ ามการซือ้ ขายไฟฟาภายใต will create reliability of the prices in the market, that is, the ระบบทวภิ าคน้�ไมส ามารถขาดผจู ดั สงไฟฟาไปได เพราะผจู ดั prices can reflect market competition. Generally, buyers and สงไฟฟา ยงั ตองทำหนา ท่บี ริหารความสมดลุ ของปรมิ าณไฟฟา sellers can use the published price index as reference. ทน่ี ำสง และปริมาณการใชไฟฟา ที่เปน จริง และใหบ รกิ ารจอง However, suppliers are still indispensable to electricity trading ความสามารถในการสงไฟฟาจากแหลงผลิตหรือที่ขายไปยัง in a bilateral market because they will have to manage the ผซู อ้ื ความสำเรจ็ ของตลาดระบบนจ้� งึ ยงั ตอ งขน้ึ อยกู บั ความสามารถ balance of the amount of electricity supplied and the amount ทีจ่ ะจองและใชส ายสงไฟฟา สง ผลใหผูจัดสง ไฟฟา มบี ทบาท of electricity actually consumed, including providing service สำคัญที่จะบรหิ ารเสถยี รภาพของตลาด on the booking of transmission/distribution capacity from generation sources or the dealt purchase to the buyers. The success of this type of market, therefore, depends on the ability to book and use the transmission/distribution lines, and thus rendering the suppliers an important role in managing the market stability. 34 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

จากความแตกตางของแตละโครงสรางการแขงขันใน Based on the difference in each competitive structure อตุ สาหกรรมสามารถสรุปได ดังน้� การตัดสนิ การเปดเสรจี ะ in the industry, the following conclusions can be drawn: a อา งอิงจากระดบั ของการแขงขนั จากผูใหบริการมากกวา หน�งึ ราย decision to open up a power market will be mainly made ในแตละกิจกรรมหลัก ไดแ กก ิจกรรมผลิต กิจกรรมระบบสง with reference to the level of competition from more than กจิ กรรมระบบจำหนา� ย และกจิ กรรมขายปลีก เปนสำคัญ ภายใต one service provider in each core business, i.e. generation, โครงสรางอตุ สาหกรรมไฟฟา ทมี่ กี ารเปด เสรี จำเปนจะตองมี transmission system, distribution system and retail; under the กลไกตลาดซอื้ ขายไฟฟารองรบั ไมว า จะเปนในระดบั ขายปลกี free competitive model of the electricity industry structure, หรอื ระดับขายสง ขึน้ อยกู ารพัฒนาโครงสรา งอุตสาหกรรมใน it is necessary to have in place the power market mechanism, แตละชว งเวลา และไมว าจะเปนโครงสรา งอตุ สาหกรรมแบบใด whether it is at the retail level or the wholesale level, depending การกำกับดูแลและการกำหนดกฎระเบียบที่เกี่ยวของกับการ on the industry structure development at a given time; and, no ดำเนินการของแตละกิจกรรมโดยหน�วยงานภาครัฐยังมีความ matter which industry model is applied, the government’s จำเปนและปจจัยที่สำคัญในการสงเสริมประสิทธิภาพของการ regulation and determination of rules and regulations pertaining แขง ขนั ทเ่ี ปน ธรรม เมอ่ื พจิ ารณาจากการพฒั นาการของอตุ สาหกรรม to the operation of each business remain necessary and will ไฟฟาในประเทศทพี่ ฒั นาแลวจะพบหลกั ฐานท่ชี ดั เจนของการให be a key factor to enhance efficiency of fair competition. ความสำคัญตอนโยบายการสงเสริมการแขงขันอยางเสรีใน When considering the development of the electricity industry กิจการสาธารณูปโภคเปนการทัว� ไป บนพืน้ ฐานการแขง ขนั in developed countries, it is evident that importance is given จะสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพและราคาคาบริการที่เปนธรรม to the policy promoting free competition in the businesses ตอ ผบู รโิ ภคไดอ ยางยง�ั ยืน relating to public utilities in general. On a competitive platform, service efficiency will increase and service charges will be fair to consumers on a sustainable basis. 35นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

อนุรักษพลังงาน “ชว่ั โมงช‹วสยนชพาต.ิ กรลณางรวงันคและกลางคนื ” EPPO CtoaRmepdauigcne “PHeoakurEsletoctSriacviteytDheemNaantidonin, DSauymamnedrNight” สำนักงานนโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลงั งาน The Energy Policy and Planning Office, Ministry of พรอ มรับมือพีคไฟฟาหนารอนน้� คาดมคี วามตอ งการใชไฟฟา Energy, is ready to cope with the peak demand of สงู สุด (Peak ภายในระบบ 3 การไฟฟา ) อยูทรี่ ะดับประมาณ electricity this summer. The highest electricity demand 31,000 - 32,000 เมกะวัตต สงู กวา ที่เกิดขึน้ จริงของปท แ่ี ลว (or “peak” in the systems of the three Power Utilities) is (ป 2560) ซง�ึ อยทู รี่ ะดับ 30,303 เมกะวตั ต ซงึ� ถอื วา ต่ำกวา anticipated to be around 31,000 - 32,000 MW, higher ที่เคยคาดการณไวแตทั้งน�้ยังตองเฝาระวังติดตามสถานการณ than the actual peak last year (2017) which was at อยางตอ เน�อง เพื่อไมใหเ กิดพคี ไฟฟาทำลายสถติ ิข้นึ มาอกี ครง้ั 30,303 MW and which was lower than what had been ขอความรว มมอื ประชาชน เอกชน และภาคอตุ สาหกรรม initially forecast. However, the office will have to keep an ชวยกันประหยัดไฟฟา ในชว งฤดรู อนเปน พิเศษ ผา นสอ่ื รณรงค eye on the situation continuously so as not to have “ชว�ั โมงชวยชาติ ลดพีคไฟฟา กลางวันและ กลางคืน” เพื่อ another record-breaking peak again. Concerted efforts ความมนั� คงของระบบไฟฟาโดยรวม are requested from the general public, private entities and the industrial sector to save electric power especially ดร.ทวารฐั สตู ะบตุ ร ผอู ำนวยการสำนกั งานนโยบายและ during the summer time, via the campaign “Hours to แผนพลงั งาน (สนพ.) กลาววา “ความตอ งการใชไ ฟฟา สงู สุด Save the Nation, Peak Cut - Day and Night” to maintain (พคี ) ของประเทศในชว งหนา รอ นป 2561 คาดวาจะเกิดข้ึน the power system security as a whole. ระหวา งเดือน มีนาคม - พฤษภาคม โดยในป 2560 ที่ผา นมา อยทู ี่ระดบั 30,303 เมกะวตั ต พีคไฟฟาต่ำกวา ทีพ่ ยากรณ Dr. Twarath Sutabutr, Director General of the Energy ไวร าว 2,000 เมกะวัตต ซงึ� ในป 2561 น�้ สนพ. คาดวา Policy and Planning Office (EPPO), stated that, “The พีคไฟฟา จะอยูท่ี 31,000 เมกะวัตต เพ�ิมขน้ึ จากปทผ่ี า นมา highest electricity demand (peak) of the country in the รอยละ 2.1 โดยปจ จยั สำคัญทจี่ ะสงผลตอใหพยากรณค วาม summer of 2018 is expected to occur between March ตองการใชไฟฟา เบยี่ งเบนไปจากคาดการณ คอื กลมุ ผูผ ลิตไฟฟา and May. Last year (2017), the peak demand was at ใชเอง (IPS) ทอี่ าจจะเตบิ โตข้นึ และสภาพอากาศที่แปรปรวน 30,303 MW, which was about 2,000 MW lower than the อาจสง ผลใหอ ณุ หภมู ลิ ดลง ซง�ึ ในปน ก้� รมอตุ นุ ยิ มวทิ ยาคาดการณ forecast. In 2018, EPPO expects that the peak demand 36 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

“ทางเลือกที่ทุกคนทำไดŒ ทนั ทคี อื การปดไฟดวงท่ีไม‹จำเปนš ” “The actions that everyone can do immediately are: to turn off the lights which are not really necessary” วา อุณหภูมิชว งหนารอนอยทู ี่ 36-38 องศาเซลเซยี ส หาก will be at 31,000 MW, 2.1% increase from the previous อณุ หภมู เิ ปลีย่ นแปลงข้ึนหรอื ลดลง 1 องศาเซลเซียส จะมผี ล year. Key factors that will cause the actual electricity ตอการใชไ ฟฟาประมาณ 400 เมกะวตั ต demand to deviate from the forecast comprise the number of IPS (Independent Power Supply) which may increase พรอมกันน�้ยังไดรณรงคประชาสัมพันธเพื่อสรางความ and variations of weather conditions which may cause ตระหนักในการประหยัดพลังงานและขอความรวมมือจาก the temperature to drop. This year, the Meteorological ภาคประชาชน เอกชน และอตุ สาหกรรม ชวยกันลดใชไ ฟฟา Department has forecast that the temperature in summer อยา งจรงิ จงั ผา นคลปิ วดิ โี อหนงั สน้ั “ชว�ั โมงชว ยชาติ ลดพคี ไฟฟา will be 36-38 degrees Celsius. The change in the temperature, กลางวนั และกลางคืน” โดยรวมรณรงคป ฏิบัติการ ‘ปด- ปรบั - increase or decrease, every one degree Celsius will ปลด-เปลย่ี น’ การใชไ ฟฟา และอปุ กรณไฟฟา ใน 2 ชว งเวลา ครงั้ ละ affect about 400 MW of electricity consumption. 2 ชม.คือ ลดพคี ไฟฟา ชว งกลางวัน ต้งั แตบายโมง ถึงบา ย 3 โมง (13.00 - 15.00 น.) และลดพคี ไฟฟา ชวงกลางคนื ต้งั แต 1 ทมุ Also, a campaign has been launched to create awareness ถึง 3 ทมุ (19.00 - 21.00 น.) เปนระยะเวลา 2 เดือน ต้งั แต of energy saving as well as to request cooperation from the วนั น�้ - พฤษภาคม 2561 เน�องจากชวงเวลาดงั กลา วเปน ชวงที่ general public, private entities and the industrial sector มคี วามตอ งการไฟฟา สงู สุด (Peak) ทั้งน้เ� พื่อชว ยลดพคี ไฟฟา to seriously reduce electricity consumption, via a short video ไมใหสูงขน้ึ จนทำสถติ ริ อบใหม อนั จะทำใหเกิดความเสีย่ งตอ clip, entitled “Hours to Save the Nation, Peak Cut - Day ความมน�ั คงระบบไฟฟา ของประเทศ มาตรการลดพคี (Demand- and Night” to encourage such practices as ‘turn off - adjust - Side Management) เปนการ ปรบั เปลีย่ นปริมาณและลกั ษณะ unplug - change’ regarding the use of electricity and electrical การใชไ ฟฟา ของผใู ชเ พอ่ื ให สมดลุ กบั การผลติ ไฟฟา เพราะฉะนน้ั appliances especially during two periods of time for two ทางเลือกท่ีทุกคนทำได ทนั ทคี ือ การปดไฟดวงท่ีไมจำเปน , ปรบั hours each, i.e. Peak Cut during the Daytime from 13.00 อณุ หภูมเิ ครอื่ ง ปรับอากาศใหเ หมาะสม 26 องศาเซลเซียส to 15.00 hrs. and Peak Cut at Night, from 19.00 to 21.00 hrs., (เพิ�ม 1 องศา ประหยดั ไฟเพ�ิม 10%) และปรบั Cool mode over a two-month period, starting now until May 2018, เปน Fan mode, ปลดปล๊ักไฟเมอ่ื เลกิ ใช และเปลย่ี นไปใช because during the mentioned periods, the electricity อุปกรณป ระหยดั พลงั งาน เบอร 5 และเปลย่ี นเวลาท่ีใชไฟฟา demand will be highest. This will help reduce the system คอื หลกี เล่ียงการใชเครือ่ ง ใชไฟฟาที่ไมจ ำเปนใน 2 ชวงเวลา peak and prevent a new record-breaking peak in this year; คอื เวลา 13.00-15.00 น. และ 19.00-21.00 น. เพื่อ otherwise, the national power system security will be at risk. ลดปรมิ าณความตองการใชไ ฟฟา สูงสดุ ของประเทศ” This Peak Cut measure is a demand-side management measure, aiming to change or shift the amount and สามารถติดตามค‹าความตŒองการการใชŒไฟฟ‡าสูงสุด behavior of electricity consumption of end-users to be ของระบบไฟฟ‡า (System Peak) รายงานพ�คไฟฟา‡ ของ well balanced with the amount of electricity generation. ประเทศ ไดŒที่ www.eppo.go.th, Facebook : EPPO The actions that everyone can do immediately are: to Thailand หรอ� ทางแอปพลเิ คชัน ERC Thailand ผ‹าน turn off the lights which are not really necessary; to ระบบปฏิบตั กิ าร IOS และ Android adjust the temperature of air-conditioners to a proper level, i.e. 26 degrees Celsius (an increase of every one Details on the System Peak and the report on degree Celsius helps save 10% of electricity consumption), Peak Electricity Demand of Thailand are available and to adjust the air-conditioner mode from Cool mode at www.eppo.go.th, Facebook: EPPO Thailand or via to Fan mode; to unplug unused appliances; and to change the ERC Thailand application for iOS and Android. for No. 5 energy-efficient appliances and shift the time of electricity use, i.e. to avoid using unnecessary electrical appliances during the two periods of time (13.00-15.00 hrs. and 19.00-21.00 hrs.) to reduce the peak electricity demand of the country,” 37นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ปส‚ถ2า5น6ก0ารณพ ลงั งานไทย “ ป‚ 2560 การใชพŒ ลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั สดุ ทาŒ ยเพม� ขน้� รอŒ ยละ 2.3 สอดคลอŒ งกบั การขยายตวั ของผลติ ภณั ฑ มวลรวมของประเทศในป‚ 2560 ทข่ี ยายตวั รอŒ ยละ 3.9 โดยมปี จ˜ จยั สนบั สนนุ ทง้ั ภายในประเทศและตา‹ งประเทศ อาทิ การขยายตวั ของการสง‹ ออกสนิ คาŒ การบรโ� ภคภาคเอกชนทม่ี กี ารขยายตวั ตอ‹ เนอ่ื ง การใชจŒ า‹ ยภาครฐั และการลงทนุ รวม โดยการขยายตวั ของมลู คา‹ การสง‹ ออกสนิ คาŒ มกี ารขยายตวั สงู ถงึ รอŒ ยละ 9.7 ถอื เปนš การ ขยายตัวสูงสุดในรอบ 6 ป‚ การลงทุนรวมและการบร�โภคภาคเอกชนปรับตัวดีข�้นตามสภาวะเศรษฐกิจ เชน‹ เดยี วกบั ภาคการทอ‹ งเทย่ี วทข่ี ยายตวั จากจำนวนนกั ทอ‹ งเทย่ี วทเ่ี พม� ขน้� ดาŒ นดชั นผี ลผลติ ทางอตุ สาหกรรม (MPI) ขยายตัวรŒอยละ 1.6 จากการขยายตัวของอุตสาหกรรมหลายประเภท อาทิ การผลิตผลิตภัณฑยาง การผลติ หลอดอเิ ลก็ ทรอนกิ สแ ละสว‹ นประกอบ และการผลติ สว‹ นประกอบและอปุ กรณป ระกอบสำหรบั รถยนต และเครอ่� งยนต เปนš ตนŒ นอกจากนป้ี จ˜ จยั ดาŒ นราคาพลงั งานทย่ี งั คงอยใ‹ู นระดบั ไมส‹ งู มากนกั จากอปุ ทานสว‹ นเกนิ ของตลาดโลก เปšนป˜จจัยสนับสนุนใหŒการใชŒพลังงานเชิงพาณิชยขั้นสุดทŒายปรับตัวเพ�มข�้นเกือบทุกประเภท พลงั งาน ยกเวนŒ การใชกŒ า ซธรรมชาตแิ ละการใชลŒ กิ ไนตท ล่ี ดลง ดาŒ นการใชนŒ ำ้ มนั สำเรจ็ รปู เพม� ขน้� เกอื บทกุ ประเภท โดยเฉพาะการใชŒในภาคขนสง‹ จากราคาขายปลกี ทย่ี งั อยใ‹ู นระดบั ไมส‹ งู มากนกั ในขณะทก่ี ารใชกŒ า ซปโ ตรเลยี มเหลว (LPG) เพ�มข�้นเกือบทุกสาขา ตามการปรับตัวดีข�้นของรายไดŒครัวเร�อน ภาคเกษตร และสภาวะเศรษฐกิจ ทเ่ี รม� ฟน� ตวั ดขี น้� ยกเวนŒ การใชŒในภาคขนสง‹ ทป่ี รบั ตวั ลดลงเนอ่ื งจากผŒูใชรŒ ถยนตบ างสว‹ นหนั ไปใชนŒ ำ้ มนั แทน ในขณะท่ีการใชŒไฟฟ‡าเพม� ข�น้ เกอื บทุกสาขาเศรษฐกิจสำคัญ ตามการขยายตวั ของเศรษฐกจิ 38 นโยบาย พลงั งาน ”EPPONEWS

1. อปุ สงคแ ละอปุ ทานพลงั งาน ความตอ งการใชพ ลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั ตน ป 2560 เพม�ิ ขน้ึ จากปก อ นรอ ยละ 1.1 โดยเปน การเพม�ิ ขน้ึ ของการใชน ำ้ มนั ซง�ึ มสี ดั สว น รอ ยละ 38 มกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 2.3 จากปจ จยั ราคานำ้ มนั ดบิ ในตลาดโลกทอ่ี ยใู นระดบั ท่ไี มส งู มากนกั สง ผลใหค วามตอ งการใชน ำ้ มนั ยงั คงเพม�ิ ขน้ึ โดยเฉพาะในภาคขนสง เชน เดยี วกบั การใชถ า นหนิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 2.2 จากการใชใ นภาคอตุ สาหกรรม สว นการใชไ ฟฟา และไฟฟานำเขาเพิ�มขึ้นรอยละ 24.9 ในขณะที่การใชกาซธรรมชาติ (NG) และกาซธรรมชาติเหลว (LNG) ซึ�งคิดเปนสัดสวนสูงสุด รอ ยละ 42 ของการใชพ ลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั ตน ทง้ั หมด มกี ารใชล ดลงรอ ยละ 0.7 เนอ� งจากในป 2560 มกี ารหยดุ จา ยกา ซธรรมชาติ ในหลายๆ แหลง และการปรับโรงไฟฟาบางปะกงหนว� ยที่ 3 เปน โรงไฟฟา ประเภทสำรองฉกุ เฉิน และการใชล กิ ไนตล ดลงรอยละ 4.1 ทง้ั การใชในการผลติ กระแสไฟฟา และอตุ สาหกรรม การผลติ พลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั ตน ลดลง จากปก อ นรอ ยละ 4.6 โดยเฉพาะการผลติ พลงั งานทส่ี ำคญั ทง้ั การผลติ กา ซธรรมชาติ นำ้ มนั ดบิ และลกิ ไนต ลดลงรอ ยละ 3.9 13.4 และ 4.5 ตามลำดบั เนอ� งจากแหลง ผลติ ทส่ี ำคญั ในประเทศเกอื บทกุ แหลง มกี ารผลติ ลดลง นอกจากนก้� ารผลติ กา ซธรรมชาตจิ ากแหลง JDA-A18 เกดิ เหตขุ ดั ขอ งในระบบสง จา ยกา ซธรรมชาติ ทำใหต อ งหยดุ จา ยกา ซในชว งกลางป 2560 และแหลงสินภูฮอม พบความชำรุดของอุปกรณแลกเปลี่ยนความรอนในกระบวนการผลิต จึงตองดำเนินการซอมเรงดวนและ หยดุ จา ยกา ซธรรมชาติ ในขณะทก่ี ารผลติ ไฟฟา พลงั นำ้ เพม�ิ สงู ขน้ึ ถงึ รอ ยละ 32.7 เนอ� งจากฐานการผลติ ทต่ี ำ่ (สภาวะภยั แลง ) และการผลติ คอนเดนเสทเพม�ิ ขึ้นรอ ยละ 4.3 จากแหลง เอราวณั แหลงไพริน แหลง บงกช และแหลง อาทติ ย การนำเขา (สทุ ธ)ิ พลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั ตน เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 12.0 เปน การเพม�ิ ขน้ึ ของการนำเขา พลงั งานทกุ ประเภทการนำเขา นำ้ มนั ดบิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 15.7 สว นใหญเ ปน นำเขา จากตะวนั ออกกลาง การนำเขา พลงั งานไฟฟา จากประเทศเพอ่ื นบา นเพม�ิ ขน้ึ ถงึ รอ ยละ 23.5 จากการท่โี รงไฟฟา หงสาจา ยไฟเขา ระบบไดม ากขน้ึ และการนำเขา กา ซธรรมชาติ และ LNG เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 14.1 เนอ� งจากการผลติ กา ซธรรมชาติในประเทศไทยไมเ พยี งพอตอ ความตอ งการภายในประเทศ จงึ จำเปน ตอ งมกี ารนำเขา LNG จากตา งประเทศ โดยในเดอื น กมุ ภาพนั ธ 2560 ไดม กี ารนำเขา LNG แหลง ใหมเ พม�ิ เตมิ จากประเทศออสเตรเลยี ทง้ั นป้�  2560 ประเทศไทยมอี ตั ราการพง�ึ พาพลงั งาน จากตางประเทศตอ การใชท่รี ะดบั รอยละ 67 การใช การผลติ และการนำเขาพลงั งานเชิงพาณชิ ยข ัน้ ตน (1) หน�วย : พนั บารเรลเทยี บเทา นำ้ มันดิบตอวนั 2559 2560 เปลี่ยนแปลง% การใช (2) 2,096 2,096 2,120 1.1 (1) พลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั ตน ประกอบดว ยนำ้ มนั ดบิ กาซธรรมชาติ คอนเดนเสท ผลิตภัณฑน้ำมัน การผลิต 1,018 1,018 972 -4.6 สำเรจ็ รปู ไฟฟา จากพลงั นำ้ และถา นหนิ /ลกิ ไนต (2) การใชไ มร วมการเปลย่ี นแปลงสตอ็ ก และการใช การนำเขา (สุทธ)ิ 1,275 1,275 1,427 12.0 ทไ่ี มเ ปน พลงั งาน (Non-Energy use) ไดแ ก การใช ยางมะตอย กา ซโซลนี ธรรมชาติ (NGL) คอนเดนเสท การเปลี่ยนแปลงสต็อก -194 -194 -104 LPG และแนฟทา ซง�ึ เปน วตั ถดุ บิ ในอตุ สาหกรรม ปโตรเคมี (กNาoรใnช-Eทnี่ไมerเgปyน uพsลeงั )งาน 391 391 384 -1.9 (3) การนำเขา /การใชไ มร วมพลงั งานทดแทน การนำเขา /การใช (%)(3) 61 61 67 39นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

2. การใชพŒ ลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั สดุ ทาŒ ย การใชพ ลงั งานเชงิ พาณชิ ยข น้ั สดุ ทา ย การใชพลงั งานเชงิ พาณชิ ยข ั้นสดุ ทาย หนว� ย : พันบารเ รลเทยี บเทาน้ำมนั ดิบ เพิ�มขึ้นรอยละ 2.3 สอดคลองกับภาวะ เศรษฐกจิ ของประเทศทป่ี รบั ตวั ดขี น้ึ โดยการ ป 2557 2558 2559 2560 ใชน้ำมันสำเร็จรูปคิดเปนสัดสวนสูงสุด รอ ยละ 55 ของการใชพ ลงั งานเชงิ พาณชิ ย ปรมิ าณการใช 1,363 1,418 1,458 1,492 ขน้ั สดุ ทา ยทง้ั หมดมกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ น้ำมนั สำเร็จรูป 727 763 796 815 2.4 และการใชไฟฟาซึ�งคิดเปนสัดสวน ไฟฟา 292 302 315 321 รองลงมารอ ยละ 21 มกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ ถา นหนิ นำเขา 154 172 167 180 1.9 เชน เดียวกับถา นหินนำเขา มีการใช ลกิ ไนต 12 5 5 3 เพิ�มขึ้นรอยละ 7.3 ขณะที่การใชลิกไนต กาซธรรมชาติ 178 176 175 173 ลดลงรอ ยละ 26.9 คาดวา สว นหนง�ึ เกดิ จาก อัตราการเปลย่ี นแปลง (%) 3.0 4.1 2.8 2.3 การนำลกิ ไนตม าใชเ ปน เชอ้ื เพลงิ ในการผลติ นำ้ มนั สำเรจ็ รปู 0.5 5.0 4.2 2.4 ในอตุ สาหกรรมปนู ซเี มนตล ดลง สอดคลอ ง ไฟฟา 2.8 3.3 4.5 1.9 กับการผลิตปูนเมด็ (Clinker) ในป 2560 ถานหินนำเขา 21.9 11.2 -2.6 7.3 มีปริมาณการผลิตลดลงถึงรอยละ 14.6 ลิกไนต -23.6 -54.4 -13.6 -26.9 เมอ่ื เทยี บกบั ปก อ น และการใชก า ซธรรมชาติ กาซธรรมชาติ 2.5 -1.0 -0.6 -1.3 ลดลงรอยละ 1.3 3. กา ซธรรมชาติ และกา ซโซลนี ธรรมชาติ (NGL) การจัดหากาซธรรมชาติ รวมทั้งประเทศอยูที่ระดับ 4,978 ลานลูกบาศกฟุตตอวัน ลดลงรอยละ 1.0 โดยเปนการผลิตภายใน ประเทศรอ ยละ 73 และนำเขาจากตางประเทศรอยละ 27 การใชก า ซธรรมชาติ อยทู ร่ี ะดบั 4,682 ลา นลกู บาศกฟ ตุ ตอ วนั ลดลงรอ ยละ 1.0 โดยหลกั ๆ เปน การลดลงของการใชก า ซธรรมชาติ ในการผลติ ไฟฟา ลดลงรอ ยละ 2.9 เน�องจากเมียนมาหยุดจายกาซธรรมชาติ ในทำนองเดียวกนั การใชเ ปน เช้ือเพลงิ สำหรบั รถยนต (NGV) มกี ารใชล ดลงถงึ รอ ยละ 12.9 เนอ� งจากราคาขายปลกี นำ้ มนั สำเรจ็ รปู ในประเทศยงั คงอยใู นระดบั ไมส งู มากนกั ทำใหผ ใู ชร ถยนต บางสวนหันไปใชน้ำมันแทน NGV ขณะที่การใชกาซธรรมชาติในอุตสาหกรรมปโตรเคมีและอื่นๆ (โพรเพน อีเทน และ LPG) คิดเปน สดั สว นรอ ยละ 21 มีการใชเ พ�มิ ข้ึนรอยละ 4.7 สอดคลองตามสภาวะเศรษฐกิจทป่ี รับตวั ดขี ึน้ การผลิตกาซโซลีนธรรมชาติ (NGL) การผลิตกาซโซลีนธรรมชาติ (NGL) อยูที่ระดับ 18,247 บารเรลตอวัน ลดลงรอยละ 4.7 โดยนำไปใชใ นอตุ สาหกรรมตวั ทำละลาย (Solvent) ภายในประเทศปรมิ าณ 17,199 บารเ รลตอ วนั คดิ เปน สดั สว นรอ ยละ 94 ของการผลติ ท้งั หมด ทเี่ หลอื รอ ยละ 6 สงออกไปจำหนา� ยตา งประเทศจำนวน 1,048 บารเรลตอ วนั 40 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การใชก าซธรรมชาตริ ายสาขา หน�วย : ลกู บาศกฟ ุตตอวัน สาขา 2557 2558 2559 2560 เปลยี่ นแปลง% ผลิตไฟฟา * 2,740 2,859 2,793 2,719 -2.9 อุตสาหกรรม 653 651 694 724 4.0 อุตสาหกรรมปโ ตรเคมแี ละอน่ื ๆ 960 950 948 995 4.7 เชอ้ื เพลิงสำหรับรถยนต (NGV) 317 304 278 243 -12.9 การใช 4,669 4,764 4,714 4,682 -1.0 4. ผลติ ภณั ฑน ำ้ มนั สำเรจ็ รปู นำ้ มนั ดเี ซล การผลติ นำ้ มนั ดเี ซล อยทู ร่ี ะดบั 464 พนั บารเ รล ตอ วนั เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 4.7 การใชน ำ้ มนั ดเี ซล เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 2.7 ภาพรวมนำ้ มนั สำเรจ็ รปู การผลติ นำ้ มนั สำเรจ็ รปู เพม�ิ ขน้ึ เนอ� งจากความตอ งการใชใ นการขนสง ภาคการเกษตรทเ่ี พม�ิ ขน้ึ รอยละ 4.3 โดยเปนการเพิ�มขึ้นของการผลิตน้ำมันสำเร็จรูป ตามปรมิ าณผลผลติ การเกษตรขยายตวั การนำเขา และสง ออก เกือบทุกประเภท ยกเวนในสวนของการผลิตน้ำมันกา ด ลดลง นำ้ มนั ดเี ซล การนำเขา ลดลงรอ ยละ 1.9 ดา นการสง ออก เพม�ิ ขน้ึ รอยละ 11.4 ขณะท่กี ารผลิตน้ำมันเบนซิน เพิม� ขึ้นรอ ยละ 4.1 รอยละ 9.0 จากการเพิ�มการผลติ นำ้ มนั กลุม แกส โซฮอลตามความตองการ ใชท เ่ี พม�ิ ขน้ึ รวมทง้ั การผลติ นำ้ มนั ดเี ซล นำ้ มนั เครอ่ื งบนิ นำ้ มนั เตา นำ้ มนั เตา การผลติ นำ้ มนั เตา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 3.8 การนำเขา และกา ซปโ ตรเลยี มเหลว ทเ่ี พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 4.7 5.9 3.8 และรอ ยละ และสงออกน้ำมันเตา การนำเขาน้ำมันเตาลดลงรอยละ 50.9 5.9 ตามลำดับ ดานการใชน้ำมันสำเร็จรูป อยูที่ระดับ 945 ในขณะท่ีการสงออกนำ้ มนั เตาเพิม� ขึ้นรอยละ 8.2 พนั บารเ รลตอ วนั เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 2.7 ซง�ึ เปน การเพม�ิ ขน้ึ ของการใช นำ้ มนั สำเรจ็ รปู เกอื บทกุ ประเภทตามความตอ งการใชท เ่ี พม�ิ ขน้ึ นำ้ มนั เครอ่ื งบนิ การผลติ นำ้ มนั เครอ่ื งบนิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 5.9 โดยเฉพาะการใชในภาคขนสง เน�องจากปรมิ าณรถยนตท ่ีเพมิ� การใชน ำ้ มนั เครอ่ื งบนิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 4.3 จากความตอ งการใช มากขน้ึ ประกอบกบั ราคาขายปลกี นำ้ มนั ในประเทศทย่ี งั คงอยใู น ทเ่ี พม�ิ ขน้ึ ตามการขยายตวั ของนกั ทอ งเทย่ี ว การนำเขา และสง ออก ระดบั ท่ีไมส งู มากนกั โดยการใชน ำ้ มนั เบนซนิ และนำ้ มนั ดเี ซล นำ้ มนั เครอ่ื งบนิ การนำเขา นำ้ มนั เครอ่ื งบนิ ลดลงรอ ยละ 44.8 ซึ�งเปนกลุมน้ำมันสำเร็จรูปสำคัญ คิดเปนสัดสวนรอยละ 63 ในขณะท่ีการสงออกเพิ�มข้นึ รอยละ 36.4 ของการใชน้ำมันสำเร็จรูปทั้งหมด มีการใชเพิ�มขึ้นรอยละ 3.4 และรอ ยละ 2.7 ตามลำดบั สว นการใชน ำ้ มนั เครอ่ื งบนิ เพม�ิ ขน้ึ กา ซปโ ตรเลยี มเหลว (LPG โพรเพน และ บวิ เทน) การผลติ รอยละ 4.3 ตามการขยายตวั ของภาคการทองเที่ยวทีม่ ีจำนวน LPG เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 5.9 จากการผลติ ของโรงแยกกา ซธรรมชาติ นกั ทอ งเทย่ี วตา งชาตเิ ดนิ ทางเขา ประเทศเพม�ิ ขน้ึ จากภาวะเศรษฐกจิ เพมิ� ข้นึ รอ ยละ 2.6 และจากการผลิต LPG จากโรงกลน�ั นำ้ มัน โลกทเ่ี รม�ิ มแี นวโนม ดขี น้ึ และการใชก า ซปโ ตรเลยี มเหลว (LPG) เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 12.2 การใช LPG เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 3.3 โดยเปน การ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 3.3 ตามความตอ งการใชท เ่ี พม�ิ ขน้ึ ในภาคครวั เรอื น เพิ�มขึ้นของการใชใน ภาคครัวเรือน ซึ�งเปนภาคเศรษฐกิจที่มี ภาคอุตสาหกรรม และอุตสาหกรรมและปโตรเคมี การนำเขา สดั สว นการใชส งู สดุ รอ ยละ 34 มกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 1.9 ตามการ และสง ออกนำ้ มนั สำเรจ็ รปู การนำเขา นำ้ มนั สำเรจ็ รปู อยทู ร่ี ะดบั ปรับตัวดีขึ้นของรายไดครัวเรือนภาคเกษตร และจากสภาวะ 67 พันบารเรลตอวัน เพิ�มขึ้นรอยละ 12.9 ตามความตองการ เศรษฐกจิ ทเ่ี รม�ิ ฟน ตวั ดขี น้ึ สง ผลใหก ารใชใ น ภาคอตุ สาหกรรม ภายในประเทศที่ยังคงอยูในระดับสูง ดานการสงออกน้ำมัน และอตุ สาหกรรมปโ ตรเคมี มกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 6.5 และ 14.3 สำเรจ็ รปู เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 13.7 อยทู ร่ี ะดบั 200 พนั บารเ รลตอ วนั ตามลำดบั ในขณะทก่ี ารใชใ นภาคขนสง คดิ เปน สดั สว นรอ ยละ 21 ของการใช LPG ทง้ั หมด มกี ารใชล ดลงรอ ยละ 10.0 เนอ� งจาก น้ำมันเบนซิน การผลิตน้ำมันเบนซิน เพิ�มขึ้นรอยละ 4.1 ผใู ชร ถยนตบ างสว นหนั ไปใชน ำ้ มนั แทน และ การใชเ อง สดั สว น การใชน้ำมันเบนซิน เพิม� ขึ้นรอ ยละ 3.4 ตามความตองการใช รอ ยละ 2 มกี ารใชเ พม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 8.9 การนำเขา และสง ออก LPG ที่เพิ�มขึ้น สอดคลองกับการขยายตัวของปริมาณรถยนตนั�ง เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 40.9 ตามความตอ งการใชท เ่ี พม�ิ ขน้ึ ในภาคครวั เรอื น และรถจกั รยานยนตท เ่ี พม�ิ ขน้ึ และราคาขายปลกี นำ้ มนั ยงั คงอยู ภาคอุตสาหกรรม ภาคอุตสาหกรรมปโตรเคมี และการใชเอง ในระดับที่ไมสูงมากนักโดยการใชน้ำมันกลุมแกสโซฮอล 95 สวนการสง ออกเพ�มิ ขน้ึ รอ ยละ 200.5 มกี ารใชเ พมิ� ข้ึนถึงรอยละ 9.8 41นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การจดั หาและการใชน ้ำมนั สำเร็จรปู 2560 ปรมิ าณ (พนั บารเรล/วนั ) เปลีย่ นแปลง (%) เบนซนิ การใช การผลิต การนำเขา การสง ออก การใช การผลิต การนำเขา การสง ออก 189 3.4 เบนซนิ 218 30 28 -8.0 4.1 13.8 15.4 แกสโซฮอล 91 8 1 -4.6 -15.5 - -12.6 แกส โซฮอล 95 67 9- 9.8 0.2 - 16.2 เบนซินพน้ื ฐาน 114 95 - 26 - ดเี ซล - 114 - 0.05 2.7 9.7 - 578.9 นำ้ มนั กาด 401 - - 13.8 - นำ้ มันเคร่ืองบิน 0.1 - 30 -29.7 4.7 -1.9 9.0 นำ้ มนั เตา 116 464 14 90 4.3 กาซปโ ตรเลียมเหลว* 37 34 - 0.2 -6.8 -11.4 - -54.0 รวม 202 128 1 13 3.3 5.9 -44.8 36.4 945 101 1 60 2.7 3.8 -50.9 8.2 8 5.9 40.9 192.6 193 20 4.3 12.9 13.7 1138 67 200 การใชพ ลงั งานภาคขนสง ทางบก อยทู ร่ี ะดบั 23,794 พนั ตนั เทยี บเทา นำ้ มนั ดบิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 0.4 ซง�ึ เปน การเพม�ิ ขน้ึ ของนำ้ มนั เบนซนิ และดีเซล เพิ�มขึ้นรอยละ 3.4 และ 2.7 สอดคลองกับการขยายตัวของการจำหน�ายรถยนตนั�งและรถจักรยานยนต ภายในประเทศ ในขณะที่ การใช LPG และ NGV ยังคงปรับตัวลดลงรอยละ 10.0 และ 12.9 ตามลำดับ เน�องจากผูใชรถยนต LPG และ NGV บางสว นหนั กลบั ไปใชน ำ้ มนั แทน 5. ถา‹ นหนิ /ลกิ ไนต การจดั หาลกิ ไนต/ ถา นหนิ ปรมิ าณการจดั หาลกิ ไนต/ ถา นหนิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 0.3 การผลติ ลกิ ไนต ลดลงรอ ยละ 4.6 โดยรอ ยละ 96 ของการผลติ ลกิ ไนต ในประเทศผลติ จากเหมอื งแมเ มาะของ กฟผ. สว นทเ่ี หลอื รอ ยละ 6 เปน การผลติ จากเหมอื งเอกชน การใชล กิ ไนต/ ถา นหนิ อยทู ร่ี ะดบั 18,327 พนั ตนั เทยี บเทา นำ้ มนั ดบิ เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 2.5 การใชล กิ ไนตล ดลงรอ ยละ 4.4 ทง้ั น้� รอ ยละ 96 ของการใชล กิ ไนต เปน การใชใ นการผลติ ไฟฟา ของ กฟผ. สว นทเ่ี หลอื รอ ยละ 4 นำไปใชภ าคอตุ สาหกรรม สว นการใชถ า นหนิ นำเขา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 4.6 จากความตองการใชเ ปนเชอ้ื เพลงิ ในภาคอุตสาหกรรมเพม�ิ ขนึ้ การผลติ และการใชล ิกไนต/ถานหิน หน�วย : พนั ตันเทยี บเทา นำ้ มันดิบ 2557 2558 2559 2560 เปล่ียนแปลง (%) สัดสวน (%) การจัดหา 17,679 17,549 17,895 17,956 0.3 การผลติ ลิกไนต 4,613 3,859 4,305 4,106 -4.6 100 การไฟฟาฝายผลติ ฯ 4,245 3,613 4,075 3,924 -3.7 96 เหมอื งเอกชน 367 245 231 181 -21.4 4 การนำเขา ถา นหิน 13,066 13,690 13,590 13,850 1.9 ความตองการ 17,874 17,547 17,887 17,958 0.4 100 การใชล ิกไนต 4,808 3,857 4,297 4,108 -4.4 ผลติ กระแสไฟฟา 4,216 3,588 4,064 3,938 -3.1 96 อตุ สาหกรรม 592 270 234 170 -27.1 4 การใชถ า นหนิ 13,066 13,690 13,590 14,219 1.9 100 ผลติ กระแสไฟฟา (SPPและIPP) 5,366 5,124 5,221 4,891 -6.3 35 อุตสาหกรรม 7,700 8,566 8,369 8,959 7.0 65 42 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

6. ไฟฟา‡ (สศช.) รายงานอัตราการเจรญิ เติบโตทางเศรษฐกจิ ในป 2560 ขยายตวั รอ ยละ 3.9 ภาคเกษตรกรรมมอี ตั ราความตอ งการใชไ ฟฟา กำลงั ผลติ ในระบบไฟฟา ณ สน้ิ ป 2560 อยทู ร่ี ะดบั 42,433 เพ�ิมข้ึนสูงสุดถงึ รอยละ 11.6 เนอ� งจากผลผลิตและราคาสนิ คา เมกะวตั ต (ไมร วม VSPP) โดยกำลงั การผลติ เพม�ิ ขน้ึ จากป 2559 เกษตรปรับตัวสูงขึ้น ภาคอุตสาหกรรม ซึ�งเปนสาขาหลักที่มี จำนวน 877 เมกะวตั ต จากโรงไฟฟา ขนาดเลก็ (SPP) เขา ระบบ การใชไ ฟฟา สูงสุด คดิ เปน สัดสว นรอยละ 47 ของการใชไ ฟฟา เพิม� ขน้ึ ทง้ั ประเทศ มกี ารใชไ ฟฟา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 1.0 เกดิ จากความตอ งการ ใชไ ฟฟา เพม�ิ ขน้ึ ในกลมุ อตุ สาหกรรมหลกั ทส่ี ำคญั อาทิ อาหาร การผลิตพลังงานไฟฟา อยูที่จำนวน 201,068 กิกะวัตต เหล็กและโลหะพนื้ ฐาน อเิ ล็กทรอนกิ ส ยางและผลิตภณั ฑย าง ช�วั โมง (รวม VSPP) เพิม� ขึน้ รอ ยละ 0.75 เปน ตน สำหรับ ภาคครวั เรอื น สดั สว นการใชไ ฟฟารอยละ 24 ใชไ ฟฟา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 1.0 ดา น ภาคธรุ กจิ สดั สว นรอ ยละ 24 ความตองการพลังไฟฟาสูงสุดของระบบ 3 การไฟฟา มกี ารใชไ ฟฟา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 1.0 ตามการขยายตวั ทางเศรษฐกจิ ป 2560 เกดิ เมอ่ื วนั ท่ี 4 พฤษภาคม 2560 เวลา 14:20 น. อยทู ่ี ของประเทศและการขยายตวั ของภาคบรกิ ารและการทอ งเทย่ี ว ระดับ 30,303 เมกะวัตต ความตองการพลังไฟฟาสูงสุดสุทธิ ไฟไมค ดิ มลู คา ใชไ ฟฟา เพม�ิ ขน้ึ รอ ยละ 5.8 ในขณะท่ี สว นราชการ ของระบบ กฟผ. อยูที่ระดับ 28,578 เมกะวตั ต และองคก รทไ่ี มแ สวงหากำไร ใชไ ฟฟา ลดลงรอ ยละ 1.7 และสาขา เศรษฐกิจอื่นๆ ใชไฟฟาเพม�ิ ขึน้ รอยละ 7.1 การใชไ ฟฟา รวมทง้ั สน้ิ 185,124 กกิ ะวตั ตช ว�ั โมง เพม�ิ ขน้ึ รอยละ 1.2 สอดคลองกับภาวะเศรษฐกิจที่ปรับตัวดีขึ้น ทั้งน�้ สำนกั งานคณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ การใชไ ฟฟารายสาขา หนว� ย : กิกะวตั ตช �ัวโมง สาขา 2557 2558 2559 2560 เปลย่ี (น%แ)ปลง สดั สว น (%) คาเอฟที ป 2560 มีการเปลี่ยนแปลงดังน�้ ครวั เรอื น 38,993 41,286 43,932 44,374 1.0 24 - ครั้งที่ 1 : เดือนมกราคม - เมษายน 2560 อยทู ีอ่ ตั รา -37.29 สตางคต อหนว� ย ธรุ กจิ 40,026 42,466 44,639 45,100 1.0 24 ปรับลดลง 4.00 สตางคตอ หน�วย - ครง้ั ที่ 2 : เดือนพฤษภาคม - สงิ หาคม 2560 อตุ สาหกรรม 82,624 83,984 86,878 87,772 1.0 47 อยูทีอ่ ัตรา -24.77 สตางคตอ หน�วย ปรับเพม�ิ ขึน้ 12.52 สตางคต อ หนว� ย \"สว นราชการและองคก ร 152 179 201 198 -1.7 0.1 - ครงั้ ที่ 3 : เดอื นกนั ยายน - ธันวาคม 2560 อยทู อ่ี ัตรา -15.90 สตางคต อ หน�วย ทไี่ มแ สวงหากำไร\" 414 387 267 298 11.6 0.2 ปรบั เพิ�มขึน้ 8.87 สตางคตอ หนว� ย เกษตรกรรม ไฟไมค ดิ มลู คา 2,582 2,743 2,963 3,135 5.8 2 3,893 3,789 3,967 4,247 7.1 2 อืน่ ๆ 168,685 174,833 182,847 185,124 1.2 100 รวม 7. ฐานะกองทนุ นำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ ฐานะกองทนุ นำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ รายไดจ ากภาษสี รรพสามติ และภาษศี ลุ กากรจากนำ้ มนั อยูที่ 211,078 ลานบาท และฐานะกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง ณ ป 2560 อยูที่ระดับ 35,087 ลานบาท 43นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การปลอ ยกาซ คารบ อนไดออกไซด จากการใชพลงั งาน ป 2560 ป 256ก0ารเปพล�ิมอขยน้ึ กเาลซ็กนCอ Oย2 จากการใชพ ลงั งานของประเทศไทย CภาOค2พสลูงงั สงาุดนขทองั้ งนป�้เมระ่ือเเทปศรไยี ทบยเทกบัยี บตดางชั ปนร� ะกเทาศรปพลบอวยา กาปซ 2C56O02 เน�องจากการใชพ ลงั งานของประเทศ คผปแขลรอาละเะิตงฉเกโทไลลาฟศกี่ยรฟไปขทาลอยใองน(ยkโยขังลWคกณกงาhะมซ)โทอีดแี่อัตยCลตัรมะOารรีกกา2าาากยรราลปปตระลลปอ เอออลหยยียอัวกกดยปาาดกรซซังะาชนซCCา�้OOกC2ร2Oตต2ออตกำ่ตGากอรDวใหชาPนคพ �วสาลยเูงังฉกกงลาวานี่ยาร ไมสูงมากนกั ประกอบกบั การปรบั ปรงุ อุปกรณ เครอ่ื งมอื และ เครอ่ื งจกั รใหม ปี ระสทิ ธภิ าพมากยง�ิ ขน้ึ สถานการณก ารปลอ ยกา ซ อCตุOส2าหเกกอื รบรมทกุ ภภาาคคกเาศรรขษนฐสกง ิจแยลังะคภงาเพคเมิ� ศขร้นึษจฐากกิจปอน่ืก อๆนในทข้ังณภาะทค่ี ภไฟาคฟกาายรังผคลงติเปไฟนภฟาา คปเลศอ รยษกฐา กซิจหCลOัก2ที่มลีสดัดลสงวนซกึ�งาภราปคลกอายรผกลาซิต 44 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

1. ภาพรวมการปลอ‹ ยกาซ CO2 การปลอ‹ ยกาซ CO2 และการใชŒพลงั งานของไทย จากการใชŒพลงั งานของประเทศ 2558 2559 2560 การเปลีย่ นแปลง (%) การปลอยกา ซ CO2 จากการ ใชพลังงานของประเทศในชวงที่ 2558 2559 2560 ผา นมามแี นวโนม เพม�ิ ขน้ึ อยา งตอ เนอ� ง โดยปรมิ าณการปลอ ย CO2 เมอื่ กขาอรงใไชทพ ยล(งัKงTาOนE) 103,241 104,902 105,811 1.5 1.6 0.9 เปรียบเทียบกับปกอนพบวาลดลง เล็กนอย รอยละ 0.3 สวนการ การปลอ ยกา ซ CO2 254.43 257.98 257.31 1.6 1.4 -0.3 ใชพ ลงั งาน ของประเทศเพมิ� ขึน้ จาก (ลา นตัน CO2) 104,902 พนั ตนั เทยี บเทานำ้ มนั ดิบ (KTOE) ในป 2559 เปน 105,811 300การป ‹ลอยกาซ CO2 ( Œลานตัน CO2) การปลอ‹ ยกา ซ CO2 140,000 KTOE ในป 2560 หรือเพ�มิ ข้นึ 250 22222222222222222222555555555555555555554555444564554445545555684789397021261043การใชŒพลงั งาน 120,000 รอ ยละ 0.9 200 100,000 150 การใชŒพลังงาน (KTOE) 80,000 100 60,000 50 40,000 20,000 0 0 2. การปล‹อยกา ซ CO2 จากการใชพŒ ลงั งานแยกรายภาคเศรษฐกจิ และรายชนิดเชื้อเพลิง สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม สูงสุด คือ รอยละ 37 ของการปลอยกา ซ CO2 ทง้ั หมด แหง ชาติ (สศช.) รายงานภาวะเศรษฐกจิ ของประเทศไทย ป 2560 มกี ารปลอ ยกา ซลดลงจากปกอนรอยละ 3.7 เน�องจากป 2560 ขยายตัวรอ ยละ 3.9 ปรับตวั ดีขนึ้ จากการขยายตัวรอยละ 3.3 มีการใชเ ช้ือเพลิงฟอสซลิ ไดแ ก กา ซธรรมชาติ ถา นหนิ ในป 2559 โดยท่ีดา นการใชจายมปี จจัยสนบั สนุนจากการ ลิกไนต และนำ้ มนั เตา ในการผลติ ไฟฟาลดลง แตมีการใช ขยายตวั เรง ขน้ึ ของการบรโิ ภคภาคเอกชน การขยายตวั ในเกณฑ พลังงานหมนุ เวียนเพ�ิมมากข้นึ ขณะท่ภี าคการขนสง และภาค สูงของการสงออกสินคา และการขยายตัวตอเน�องของการ อุตสาหกรรม ซง�ึ มสี ดั สวนการปลอ ยกา ซ CO2 ใกลเคียงกนั ลงทุนภาคเอกชน ในขณะท่กี ารลงทนุ ภาครฐั ลดลง ซึ�งปจจัย คือ รอยละ 28 และรอ ยละ 27 มีการปลอยกาซเพม�ิ ข้นึ จาก เหลาน�้มีผลตอการใชพลังงานที่ทำใหปริมาณการปลอยกาซ ปก อ นรอยละ 1.6 และรอ ยละ 2.1 ตามลำดบั เชนเดยี วกับ CO2 เพมิ� ข้นึ หรอื ลดลง ดังน�้ ภาคเศรษฐกจิ อ่ืน ๆ ซง�ึ แมจ ะมสี ัดสวนการปลอ ยกาซ CO2 การปลอ ยกาซ CO2 จากการใชพ ลงั งานแยกรายภาค เพยี งรอ ยละ 8 แตมีปรมิ าณการปลอ ยกาซเพ�ิมขน้ึ จากปก อน เศรษฐกิจ ภาคการผลติ ไฟฟา มสี ัดสว นการปลอยกา ซ CO2 รอยละ 2.4 ภาพรวมการปล‹อย CO2 รายภาคเศรษฐกิจ การปล‹อยกา ซ CO2 จากการใชŒพลังงานรายภาคเศรษฐกิจ หนว� ย : ลานตัน CO2 การผลติ ไฟฟ‡า จากกสาัดรสใชว‹ พŒ นลกังางราปนลร‹อายยกภา าซคCเศOร2ษฐกจิ 2558 2559 2560 2560สัดสวน(%) การเปลีย่ นแปลง (%) 100 2558 2559 2560 90 อ่นื ๆ 80 ขนสง‹ 280%.4 256070 ภาคการผลิตไฟฟา 97.9 99.2 95.5 37 -1.2 1.3 -3.7 Œลาน ัตน CO2 ผล39ติ 75ไ%ฟ.5ฟา‡ ภาคการขนสง 69.1 71.9 73.0 28 5.9 4.0 1.6 60 50 40 อตุ สาหกรรม อตุ สาหกรรม 2678%.4 ภาคอตุ สาหกรรม 68.0 67.0 68.4 27 1.6 -1.4 2.1 30 อนื่ ๆ ข7น3ส.0ง‹ ภาคเศรษฐกจิ อ่ืนๆ 19.4 19.9 20.4 8 1.1 2.5 2.4 20 รวม 254.4 258.0 257.3 100 1.6 1.4 -0.3 10 0 28% 222222222222222222222222222555555555555555555555555555554433544534453455543534564012934580677890612354564789 รวมทงั้ สิน� 257.3 ลาŒ นตัน CO2 การปลอ ยกา ซ CO2 0.3% เมื่อเทียบกบั ปก อ น จากภาคขนสง ภาคอุตสาหกรรม และภาคเศรษฐกิจอ่ืน ๆ ซึ�งยงั คง ปลอ ยกาซเพิม� ขึน้ ขณะท่ีภาคการผลิตไฟฟา มกี ารปลอยกาซลดลง หมายเหตุ : สาขาเศรษฐกิจอน่ื ๆ หมายถึง ภาคครัวเรอื น เกษตรกรรม พาณิชยกรรม และกจิ กรรมอืน่ ๆ 45นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การปลอ‹ ยกา ซ CO2 รายชนิดเชอ้ื เพลิง การปล‹อยกาซ CO2 จากการใชŒพลงั งานรายชนดิ เชือ้ เพลิง หนว� ย : ลา นตนั CO2 น้ำมันสำเร็จรปู จากกสาัดรสใช‹วพŒ นกลาังงราปนล‹อรายยกชานซิดCเชOื้อ2เพลิง 2558 2559 2560 2560สัดสวน(%) การเปลย่ี นแปลง (%) 100 2558 2559 2560 90 80 กา ซธรรมชาติ 256070 สำน1เำ้ร0มจ็ 0ันรูป 60 39% 50 น้ำมันสำเร็จรปู 94.8 98.2 100.0 39 4.0 3.6 1.8 Œลาน ัตน CO2 ถา‹ นหิน/ลิกไนต กาซธ38ร23ร%.5มชาติ ถา นหิน/ลิกไนต 72.1 73.6 73.8 29 -2.2 2.0 0.3 40 30 กา ซธรรมชาติ 87.5 86.2 83.5 32 2.3 -1.5 -3.1 20 ถา‹ นห7ิน3/.ล8กิ ไนต 10 29% 0 222222222222222222222222222555555555555555555555555555454433544434553455643534555308912783457669678559014420 รวม 254.4 258.0 257.3 100 1.6 1.4 -0.3 รวมทั้งส�ิน 257.3 ลาŒ นตนั CO2 การปลอยกาซ CO2 0.3% เมอ่ื เทยี บกบั ปกอ น การปลอ‹ ยกา ซ CO2 จากการใชพŒ ลงั งานแยกรายชนิดเชอ้ื เพลงิ เช้ือเพลิงหลกั ท่ีกอใหเกิดการปลอ ยกาซ CO2 ไดแ ก รอ ยละ 32 และรอ ยละ 29 ตามลำดบั ท้ังน้� นำ้ มันสำเร็จรปู นำ้ มันสำเร็จรปู กา ซธรรมชาติ และถา นหนิ /ลกิ ไนต โดยป และถา นหนิ /ลกิ ไนต มกี ารปลอ ยกาซเพ�มิ ขน้ึ จากปก อ นรอยละ 2560 นำ้ มนั สำเรจ็ รูปมีสัดสว นการปลอยกาซ CO2 สูงทสี่ ดุ 1.8 และรอยละ 2.3 ตามลำดบั ในขณะทีก่ าซธรรมชาตมิ ีการ คอื รอ ยละ 39 รองลงมา คอื กา ซธรรมชาติ และถา นหนิ /ลกิ ไนต ปลอ ยกา ซลดลงรอยละ 3.1 ภาคการผลติ ไฟฟ‡า เกิดเหตุขัดของในระบบสงจายกาซธรรมชาติจากแหลงพัฒนา การปลอยกา ซ CO2 ป 2560 ลดลงรอยละ 3.7 เมื่อ รว มไทย-มาเลเซยี หรอื แหลง JDA-A18 สง ผลใหโ รงไฟฟา จะนะชุดท่ี 2 ท่ีใชก า ซธรรมชาติเปน เชอ้ื เพลงิ ตอ งหยดุ การ เทียบกบั ปกอ น ทง้ั น�เ้ ชือ้ เพลิงสำคัญทก่ี อ ใหเ กิดการปลอ ยกา ซ เดนิ เคร่ือง สงผลใหป ริมาณการปลอ ยกา ซ CO2 จากการใช CO2 ในภาคการผลิตไฟฟา ไดแ ก กา ซธรรมชาติ และ กา ซธรรมชาติในการผลิตไฟฟาลดลง เชนเดยี วกับการปลอ ย ถานหิน/ลิกไนต ซงึ� คดิ เปน สดั สว นรอ ยละ 61 และรอ ยละ 38 กา ซ CO2 จากการใชถานหิน/ลกิ ไนต อยูทร่ี ะดบั 36.6 ลา นตนั ของปริมาณการปลอ ยกา ซ CO2 ในการผลิตไฟฟา ทง้ั หมด CO2 ลดลงจากปก อ นรอ ยละ 4.9 เน�องจากโรงไฟฟา เก็คโค- วัน โดยป 2560 ปริมาณการใชกาซธรรมชาติ ถานหนิ /ลิกไนต ซึ�งเปนโรงไฟฟา ถานหิน หยุดซอมบำรงุ ในชวงเดือนมกราคม และนำ้ มันเตาในการผลิตไฟฟาลดลง สง ผลใหการปลอ ยกา ซ 2560 สว นการปลอยกาซ CO2 จากการใชน้ำมนั สำเร็จรูป CO2 ลดลง ในการผลติ ไฟฟามีปริมาณเพียงเล็กนอยทรี่ ะดับ 1.1 ลานตัน CO2 ลดลงรอ ยละ 6.3 ในป 2560 การปลอยกาซ CO2 จากการใชก า ซธรรมชาติ ในการผลติ ไฟฟา อยูทร่ี ะดบั 57.8 ลา นตนั CO2 ลดลงจาก ปก อนรอ ยละ 2.9 เน�องจากในชวงเดอื นมถิ นุ ายน 2560 ได การปล‹อยกาซ CO2 ภาคการผลติ ไฟฟ‡า การปล‹อยกาซ CO2 จากการใชพŒ ลงั งานรายชนิดเชอื้ เพลงิ หนว� ย : ลานตนั CO2 70 ภาคกสาัดรสผว‹ ลนิตกไาฟรฟป‡าล‹อรยายกชานซดิ CเชO้ือ2เพลงิ 2558 2559 2560 2560สดั สว น(%) การเปล่ียนแปลง (%) 60 กาซธรรมชาติ สำน1เำ้ ร.ม็จ1ันรูป 50 1% 2558 2559 2560 น้ำมนั สำเรจ็ รูป 1.0 1.2 1.1 1 -1.2 10.1 -6.3 Œลานตัน CO2 ถ‹านหิน/ลกิ ไนต ถ‹านหนิ / 256040 ล33ิก86ไ%น.6ต ถา นหิน/ลิกไนต 36.1 38.5 36.6 38 -9.2 6.7 -4.9 กา ซ 30 20 ธร65ร17ม%.ช8าติ กา ซธรรมชาติ 60.8 59.5 57.8 61 4.3 -2.0 -2.9 10 นำ้ มนั สำเรจ็ รปู 0 2222222222222222222222222222555555555555555555555555555544433443545354553435545654530901823475676890512384456973 รวม 97.9 99.2 95.5 100 -1.2 1.3 -3.7 รวมท้งั ส�นิ 95.5 ลŒานตัน CO2 การปลอ ยกา ซ CO2 3.7% เม่อื เทยี บกบั ปก อน 46 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

ภาคการขนส‹ง รอ ยละ 2.9 สว นหน�งึ เปน ผลจากราคาขายปลกี น้ำมันในประเทศ การปลอ ยกาซ CO2 ภาคการขนสง มแี นวโนมเพม�ิ ขึน้ ทย่ี งั คงอยูในระดบั ท่ีไมส งู มากนกั สง ผลใหม กี ารใชน ำ้ มนั เบนซนิ และดีเซลภาคการขนสงสงู ขึ้น ในขณะทกี่ ารปลอ ยกาซ CO2 อยา งตอ เนอ� งมาตลอด โดยเชอ้ื เพลงิ หลกั ทก่ี อ ใหเ กดิ การปลอ ยกา ซ จากการใชก า ซธรรมชาติในภาคขนสง (NGV) ซง�ึ คดิ เปน สดั สว น CO2 ในภาคการขนสง เกดิ จากการใชน ำ้ มันสำเร็จรปู ไดแ ก รอยละ 7 มีการ ปลอ ยกาซท่ีระดับ 5.2 ลา นตัน CO2 ลดลง น้ำมนั เบนซนิ ดเี ซล น้ำมนั เตา นำ้ มันเครอื่ งบิน (เฉพาะใชใน รอยละ 12.9 ตามปริมาณการใช NGV ทีล่ ดลงเน�องจากนโยบาย ประเทศซึง� มปี รมิ าณไมมากนัก) และ LPG ซ�ึงคิดเปน สดั สวน การปรบั โครงสรา งราคา NGV ใหสะทอ นตนทุนที่แทจริง ทำให ถึงรอยละ 93 ของปริมาณการปลอ ยกา ซ CO2 ในภาคการ ผูใ ชรถยนต NGV บางสว นหันกลับไปใชน ำ้ มันแทน ประกอบกบั ขนสงทง้ั หมด ชวงน�้ราคานำ้ มันทรงตวั อยูในระดับท่ีไมสูงมากนัก รวมทัง้ มี ความสะดวกในดานจำนวนสถาน�บริการท่ีมที ั�วถึงมากกวา ในป 2560 ภาคการขนสงมีการปลอยกาซ CO2 อยทู ่ี ระดบั 73.0 ลานตัน CO2 เพ�ิมขน้ึ รอ ยละ 1.6 ท้ังน�้ การปลอยกา ซ CO2 จากการใชน ำ้ มนั สำเรจ็ รปู อยทู ร่ี ะดบั 67.9 ลา นตนั CO2 เพม�ิ ขน้ึ การปลอ‹ ยกาซ CO2 ภาคการขนสง‹ การปล‹อยกา ซ CO2 ภาคการขนส‹งแยกรายชนิดเชื้อเพลงิ หน�วย : ลา นตัน CO2 80 ภาสคัดกสาว‹รนขกนาสรง‹ ปรลาอ‹ยยชกนาิดซเชCอื้ Oเพ2ลิง 2558 2559 2560 2560สัดสวน(%) การเปลย่ี นแปลง (%) 70 นำ้ มนั สำเรจ็ รปู กา ซ 60 ธรร75ม%.2ชาติ 2558 2559 2560 น้ำมันสำเรจ็ รปู 62.7 65.9 67.9 93 7.0 5.2 2.9 Œลานตัน CO2 50 40 2560 30 กา ซธรรมชาติ 6.5 5.9 5.2 7 -4.1 -8.2 -12.9 20 สำน6เ้ำร7ม็จ.9ันรูป 10 กาซธรรมชาติ รวม 69.1 71.9 73.0 100 5.9 4.0 1.6 0 93% 2222222222222222222222222222555555555555555555555555555534453545335554553445334544463029876543245678901134567890 รวมท้ังส�ิน 73.0 ลŒานตัน CO2 การปลอยกาซ CO2 1.6% เมือ่ เทยี บกับปก อน การปล‹อยกา ซ CO2 ภาคอสุ าหกรรม การปล‹อยกา ซ CO2 ภาคอสุ าหกรรมแยกชนดิ เช้อื เพลิง หน�วย : ลา นตัน CO2 45 ภาคสอดั ตุ สสว‹ านหกการรรปมลรอ‹ ายยกชานซิดCเชOือ้ 2เพลิง 2558 2559 2560 2560สดั สว น(%) การเปล่ียนแปลง (%) 40 ถา‹ นหนิ /ลิกไนต น้ำมัน 2558 2559 2560 256035 กาซ สำเร็จรปู ธร32ร00ม%.ช5าติ 1160%.7 นำ้ มันสำเรจ็ รูป 11.7 11.2 10.7 16 -5.3 -3.7 -5.0 30 ลŒานตัน CO2 25 20 กา ซธรรมชาติ ถา นหนิ /ลกิ ไนต 36.0 35.1 37.2 54 5.9 -2.7 6.0 15 กา ซธรรมชาติ 20.3 20.7 20.5 30 -1.5 2.1 -0.8 10 นำ้ มันสำเรจ็ รปู ถา‹ นห3ิน8/.ล7ิกไนต 5 54% 0 2222222222222222222222222222555555555555555555555555555554345543435435654354554434532557684637985290694180301743 รวม 68.0 67.0 68.4 100 1.6 -1.4 2.1 รวมทั้งสน�ิ 68.4 ลŒานตนั CO2 ภาคอตุ สาหกรรม การปลอยกาซ CO2 2.1% เมอ่ื เทยี บกบั ปก อน เชือ้ เพลิงหลักทก่ี อ ใหเ กดิ การปลอ ยกา ซ CO2 ในภาค มีการปลอ ยกา ซ CO2 เพมิ� ขน้ึ อยูทร่ี ะดับ 37.2 ลานตัน CO2 เศรษฐกจิ น�้ ไดแก ถา นหนิ /ลกิ ไนต กา ซธรรมชาติ และนำ้ มัน เพม�ิ ขน้ึ จากปก อ นถงึ รอ ยละ 6.0 ในขณะทก่ี ารใชก า ซธรรมชาติ สำเรจ็ รปู ตามลำดบั มีการปลอยกาซ CO2 ลดลงรอยละ 0.8 อยทู ร่ี ะดบั 20.5 ลานตัน CO2 และนำ้ มันสำเร็จรปู (นำ้ มันดเี ซล นำ้ มันเตา ในป 2560 มีการปลอ ยกา ซ CO2 ในภาคอตุ สาหกรรม น้ำมันกา ด และ LPG) อยทู รี่ ะดบั 10.7 ลานตัน CO2 รวมท้ังส้ิน 68.4 ลา นตนั CO2 เพิม� ข้นึ จากปกอนรอยละ 2.1 ลดลงจากปก อ นรอยละ 5.0 ตามการขยายตัวทางเศรษฐกจิ ทง้ั น้ก� ารใชถ านหนิ /ลกิ ไนต 47นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การปล‹อยกา ซ CO2 ภาคเศรษฐกิจอ่ืน ๆ (ภาคธรุ กจิ และครัวเรอ� น) การปล‹อยกาซ CO2 ภาคเศรษฐกิจอนื่ ๆ (ภาคธุรกจิ และครัวเรอ� น) หนว� ย : ลานตนั CO2 25 ภาคเสศดั รสษ‹วฐนกกิจาอรนื่ ปๆลร‹อายยกชา นซดิ CเชOือ้ 2เพลงิ น้ำมนั สำเรจ็ รปู 2558 2559 2560 2560สดั สว น(%) การเปลย่ี นแปลง (%) 20 2558 2559 2560 นำ้ มนั สำเร็จรูป 19.4 19.9 20.4 100 1.1 2.5 2.4 ลŒานตัน CO2 256015 รวม 19.4 19.9 20.4 100 1.1 2.5 2.4 10 ภาคเศรษฐกิจอื่นๆ 5 นำ้ ม1ัน20ส00ำ.%4เรจ็ รูป การปลอยกา ซ CO2 ในภาคเศรษฐกิจอื่น ๆ (ภาคธุรกิจ 0 2222222222222222222222222222555555555555555555555555555544433443545354553435545654530901823475676890512398456473 และครัวเรือน) เกดิ จากการใชนำ้ มนั สำเรจ็ รูปเพยี งอยา งเดยี ว รวมทงั้ ส�ิน 20.4 ลŒานตนั CO2 (สว นใหญเปน LPG) โดยป 2560 มีการปลอยกาซ CO2 จาก การใชน ำ้ มันสำเรจ็ รูปรวม 20.4 ลานตัน CO2 เพมิ� ข้ึนจาก การปลอยกา ซ CO2 2.4% เมอื่ เทียบกับปกอ น ปกอ นถงึ รอยละ 2.4 48 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

3. ดัชนีการปล‹อยกาซ CO2 ภาคพลงั งานของไทย ทางเลอื กมากขน้ึ เชน การใชเ ชอ้ื เพลงิ ชวี ภาพมาผสมเพอ่ื ทดแทน การปลอ‹ ยกาซ CO2 ต‹อการใชพŒ ลงั งาน การใชน ้ำมนั ดีเซล และเบนซนิ การกระจายชนิดเช้อื เพลิงใน การผลติ ไฟฟา โดยปรบั ลดสดั สว นการผลติ ไฟฟา จากกา ซธรรมชาติ ในป 2560 มกี ารปลอยกา ซ CO2 เฉลีย่ 2.0 พันตนั และเพม�ิ สดั สว นการใชพ ลงั งานหมนุ เวยี นในการผลติ ไฟฟา มากขน้ึ CO2 ตอ การใชพ ลงั งาน 1 KTOE ซ�งึ เพมิ� ขนึ้ รอ ยละ 2.6 การสนบั สนนุ การใชพ ลงั งานหมนุ เวยี นในรูปแบบตา ง ๆ ทำให การปลอยกา ซ CO2 ลดลงเนอ� งจากเปน พลังงานสะอาดเปน เม่อื เปรยี บเทยี บการปลอ ยกาซ CO2 ตอ การใชพลงั งาน มติ รตอ สง�ิ แวดลอ ม ไมก อ ใหเ กดิ มลพษิ ทางอากาศตามหลกั เกณฑ ของประเทศไทยกบั ตางประเทศ พบวาประเทศไทยซงึ� มอี ัตรา ของ Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) การปลอ ยกา ซ CO2 ในป 2558 ท่ีระดับเฉลีย่ 1.99 พันตัน นอกจากน้�ตามแผน อนุรักษพลังงาน (EEP) ไดแ กก ารสนบั สนุน CO2 ตอการใชพ ลงั งาน 1 KTOE นับเปนอัตราทีค่ อนขา งตำ่ การผลิตและ การใชอุปกรณที่มีประสิทธิภาพ การสงเสริม เมอ่ื เทยี บกบั คา เฉลย่ี ของประเทศในกลมุ สหภาพยโุ รป ประเทศ หลอด LED การอนุรักษพลังงานในภาคขนสง เปนตน ในภูมิภาคเอเชีย (ไมรวมประเทศจีน) คาเฉลี่ยของโลก ท้ังน�้ ในสวนของประเทศจนี มกี ารปลอยกาซ CO2 คอ นขาง รวมทง้ั ประเทศสหรฐั อเมรกิ าและจนี ซึ�งมกี ารปลอ ยกาซ CO2 สงู ทร่ี ะดบั 3.06 พนั ตนั CO2 ตอการใชพลงั งาน 1 KTOE ป 2558 ในชว ง 2.04 - 3.06 พันตนั CO2 ตอ การใชพลงั งาน เน�องจากจนี ใชพลังงานจากถานหนิ สูงถึงรอยละ 70 ซง�ึ มีผล 1 KTOE การท่ีประเทศไทยมกี ารปลอ ย CO2 ตอ การใชพ ลงั งาน ตอ การปลอยกาซ CO2 คอ นขา งตำ่ เปน ผลสบื เนอ� งมาจากนโยบายของกระทรวงพลังงาน อาทิ แผนพฒั นาพลงั งานทดแทนและ พลงั งานทางเลอื ก (AEDP) และ แผนพัฒนากำลงั ผลติ ไฟฟาของประเทศไทย (PDP) ซ�งึ แผนดงั กลาวมกี ารสงเสริมการใช พลงั งานทดแทนและพลังงาน การปล‹อย CO2 ต‹อการใชพŒ ลงั งาน 3.3 จ�น 2558 Œลาน ัตน CO2/ KTOE 3.1 โลก 2.38 2.30 2.9 โลก อเมรก� า 2.04 อเมร�กา 2.21 2.7 เอเซยี 3.06 2.13 2.08 2.00 ยโุ รป ไทย ยโุ รป 2.5 1.98 2.00 เอเซยี 2.3 จ�น 2.1 2.25 2.26 2.12 1.9 1.9 1.7 1.5 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 49นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS

การปล‹อย CO2 ต‹อหน‹วยการผลติ ไฟฟา‡ 1.0 0.9 2558 ิกโลก ัรม CO2/kWh 0.8 เอเซยี โลก 0.506 0.7 จ�น 0.634 0.509 อเมรก� า 0.383 0.629 โลก 0.302 0.6 0.551 0.475 0.5 อเมร�กา 0.4 ไทย ยโุ รป 0.3 ยุโรป เอเซีย 0.672 0.2 จน� 0.657 2533 2538 2543 2548 2553 2557 2558 2559 2560 การปลอ‹ ยกา ซ CO2 ตอ‹ หนว‹ ยการผลติ ไฟฟ‡า (kWh) ประเทศเหลา นป�้ ลอย CO2 นอ ยกวาไทยเน�องจากปจ จัยดาน ในป 2560 มีการปลอ ยกา ซ CO2 จากภาคการผลิตไฟฟา เชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟาของประเทศพัฒนาแลวในทวีป อเมริกาและกลุมสหภาพยุโรปมีการใชนิวเคลียรซึ�งเปนเชื้อเพลิง เฉลย่ี ที่ระดบั 0.475 กโิ ลกรัม CO2 ตอ 1 kWh ลดลงรอยละ ท่ีไมก อใหเกิดการปลอยกา ซ CO2 ในการผลติ ไฟฟา คิดเปน 4.4 และมีแนวโนม ลดลงตอเนอ� ง สดั สวนถงึ รอ ยละ 20 และรอยละ 28 ของเชื้อเพลงิ ในการ ผลติ ไฟฟาท้ังหมดตามลำดับ อยางไรก็ตามประเทศไทยมอี ตั รา เม่ือเปรยี บเทียบการปลอยกา ซ CO2 ตอ kWh ของ การปลอ ยกา ซ CO2 ตอ kWh ในระดบั ตำ่ กวา ประเทศจนี ประเทศไทยกบั ตา งประเทศ พบวา ป 2558 ประเทศไทย และประเทศในภมู ิภาคเอเชยี ซ�ึงมีการปลอ ยกาซ CO2 เฉลย่ี ที่ มีการปลอ ยกา ซ CO2 ตอหน�วยการผลิตไฟฟา อยทู ีร่ ะดับ ระดับ 0.657 CO2 ตอ 1 kWh และ 0.672 กโิ ลกรมั CO2 ตอ 0.509 CO2 ตอ 1 kWh ใกลเ คียงกบั คา เฉล่ียของโลก และ 1 kWh ตามลำดบั เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศพัฒนาแลวในทวีปอเมริกาและ กลุมสหภาพยุโรปทมี่ กี ารปลอ ยกาซ CO2 อยทู ่ีระดบั 0.383 และ 0.302 กโิ ลกรมั CO2 ตอ 1 kWh ตามลำดบั โดย 50 นโยบาย พลงั งาน EPPO NEWS