เดก็ เรียนรชู า คมู อื สําหรบั พอ แม/ผูปกครอง
ช่ือหนังสือ : เดก็ เรียนรชู า คมู อื สาํ หรับพอแม/ผูป กครอง จัดพิมพโดย : สถาบันราชานุกลู พิมพค ร้งั ที่ 1 : สิงหาคม 2555 จํานวนพิมพ : 2,000 เลม พิมพท่ี : บริษทั บยี อนด พับลิสชงิ่ จํากัด 2 เด็กเรียนรูชา คมู อื สาํ หรบั พอ แม/ ผูปกครอง
คาํ นาํ เดก็ เรยี นรชู า คอื เดก็ ทเ่ี รยี นรสู ง่ิ ใดอยา งเชอ่ื งชา ใชเ วลานานในการเรยี นรู สง่ิ ใหมๆ ใชไ หวพรบิ ปฏภิ าณในการเลน ไดแ ตไ มท นั เพอ่ื นในวยั เดยี วกนั เดก็ จะมี ปญ หาการเรยี นและมกั เกดิ ปญ หาอารมณห รอื พฤตกิ รรมตามมา เปน ทท่ี ราบกนั ดี วาหลักการสอนเด็กเรียนรูชาคือการสอนซํ้า ย้ํา และทวนบอยๆ การยอยงาน และการกระตนุ เตอื น ในคูมือน้ี ไดมีการเพิ่มเติมเทคนิคในการสอนเด็กเรียนรูชา และ การดแู ลชว ยเหลอื ดา นอารมณจ ติ ใจ หลกั การสรา งแรงจงู ใจ และการปรบั พฤตกิ รรม ซ่ึงเปนการรวบรวมความรูท้ังจากตําราและจากขอมูลท่ีไดจากการสัมมนา แลกเปลี่ยนเรียนรูประสบการณระหวางผูปกครอง ครูและครูการศึกษาพิเศษ ทม่ี ปี ระสบการณก บั เดก็ เรยี นรชู า นาํ มาเรยี งรอ ยเปน คมู อื ทง่ี า ยตอ การทค่ี ณุ พอ คุณแมจะนําไปปฏิบัติจริง คณะผูจัดทําหวังวาคูมือเลมน้ีนาจะเปนตัวชวยที่ดี ในการดูแลเดก็ เรียนรชู า ตอ ไป คณะผจู ัดทาํ เด็กเรียนรชู า คูม ือสาํ หรับพอแม/ผปู กครอง 3
4 เดก็ เรยี นรูชา คมู อื สาํ หรับพอ แม/ผปู กครอง
สารบญั ความหมายของเดก็ เรียนรูชา 7 ลกั ษณะของเดก็ เรยี นรูช า 8 8 วยั กอ นอนบุ าล 8 9 วัยอนบุ าล 10 13 วัยเรียน 14 สาเหตุของภาวะเรยี นรชู า แพทยต รวจอยางไรถึงบอกไดว า เด็กมภี าวะเรยี นรชู า 16 ระดับเชาวนปญญา ระดบั สติปญญา 17 (Intelligence Quotient, IQ, ไอควิ ) คืออะไร 18 เดก็ ทีม่ รี ะดบั เชาวนป ญ ญาตา่ํ กวาเกณฑ 24 ในแตละกลมุ มีความแตกตา งกนั หรือไม 27 แนวทางการชว ยเหลือเดก็ เรียนรูชา 34 40 จะชว ยลกู เรียนรูชา อยางไร จะเริ่มตรงไหนกอ นดี การชว ยเหลือลูกเรอื่ งเรียน หลักการสอนเสริมดานภาษา หลักการสอนเสริมคณติ ศาสตร เอกสารอางอิง เด็กเรียนรูชา คมู อื สําหรับพอแม/ ผูป กครอง 5
เดก็ เรยี นรชู า คูมือสาํ หรบั พอแม/ผูปกครอง 6 เดก็ เรยี นรูชา คูมอื สาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง
เด็กเรียนรชู า ความหมายของเดก็ เรยี นรูชา เดก็ เรยี นรชู า คอื เดก็ ทเ่ี รยี นรสู ง่ิ ใดๆไดอ ยา งเชอ่ื งชา ใชเ วลาในการเรยี นรู ส่ิงตา งๆ รอบๆ ตวั มากกวาเด็กปกติ หรือบางทีเรียนรูบ างสงิ่ ทม่ี คี วามซับซอ น ไดอ ยา งยากลาํ บาก หรอื เรยี นไดแ ตม กั มผี ลสมั ฤทธท์ิ ต่ี า่ํ กวา เดก็ ปกติ เดก็ เรยี นรชู า ดูภายนอกจะดูเหมือนเด็กปกติโดยท่ัวไป แตมักพบปญหาในช้ันเรียน โดยมักพบวาเด็กเรียนไมทันเพ่ือน ไมเขาใจบทเรียน โดยเฉพาะบทเรียน ทต่ี อ งอาศยั การเขา ใจแบบนามธรรม เมอ่ื นาํ เดก็ ไปทดสอบระดบั เชาวนป ญ ญา จะพบวาเด็กมีระดับเชาวนปญญาตํ่ากวาเกณฑเฉล่ีย (ต่ํากวา 90) โดยใน คูม อื น้จี ะกลา วถึงเดก็ เรยี นรชู าที่มรี ะดบั สตปิ ญ ญาอยูร ะหวาง 50 - 89 เด็กเรยี นรชู า คูม อื สาํ หรับพอ แม/ผูปกครอง 7
ลักษณะของเด็กเรยี นรูชา วัยกอ นอนุบาล เด็กเรียนรูชามักไมแสดงอาการอะไรใหคุณพอคุณแมผิดสังเกต ในชวงวัยนี้ เด็กจะมีพัฒนาการดานกลามเน้ือมัดใหญ (กลามเน้ือแขน กลา มเนอ้ื ขา) อยใู นเกณฑป กติ โดยมกั จะพบวา เดก็ เรมิ่ ตงั้ ไข เรม่ิ เดนิ เรมิ่ วง่ิ ได ตามเกณฑปกติ มีพัฒนาการทางดานอารมณและสังคมปกติตามวัย แตอาจ พบวา เดก็ มพี ฒั นาการทางภาษาทช่ี า กวา เดก็ ปกตเิ พยี งเลก็ นอ ย เชน พบวา เดก็ เริม่ พูดเปน คาํ เมอื่ หนง่ึ ขวบกวา วัยอนุบาล เมื่อเด็กเขาโรงเรียนอนุบาล คุณพอคุณแมอาจเร่ิมสังเกตไดวา ลูกมีความพรอมในการเรียนในช้ันอนุบาลนอยกวาเด็กวัยเดียวกัน เชน กลามเน้ือมือไมแข็งแรง จับดินสอหรือกรรไกรไมถนัด ใชเวลาในการทํางาน ที่ครูสั่งนานกวาเพื่อนๆวัยเดียวกัน คุณครูตองคอยชวยเหลือหรือประกบ เปนระยะ แตเด็กยังสามารถเรียนกับเพ่ือนๆในหองเรียนไดอยางไมมีปญหา การเรียนอยางชดั เจน 8 เด็กเรียนรูชา คมู อื สาํ หรบั พอ แม/ผูป กครอง
วัยเรียน เม่ือเริ่มเขาเรียนในโรงเรียน มักพบวาเด็กชากวาเด็กอ่ืนในหอง เดก็ มกั ไมเ ขา ใจสงิ่ ทคี่ รสู อนในหอ งเรยี น หรอื สงิ่ ทคี่ รสู งั่ งานในหอ งเรยี น สง ผลให เด็กทํางานชา ทํางานไมเสร็จ งานและการบานค่ังคาง ถาคุณพอคุณแม สอนการบานเด็กจะพบวา เด็กใชเวลานานในการทําความเขาใจเร่ืองงายๆ เชน การบวก การทดเลข การขอยืมเม่ือทําการลบ ตองสอนซํ้าหลายครั้ง และมกั พบวา เดก็ ลมื เรอื่ งทส่ี อนไปแลว อยา งรวดเรว็ เดก็ เรยี นรชู า มคี วามจาํ กดั ในการแกไขปญหาเฉพาะหนาเม่ือเทียบกับเด็กวัยเดียวกัน โดยเฉพาะ ปญหาที่เจอเปนครั้งแรก ความคิดและการตัดสินใจไมสมเหตุสมผล และ ไมส ามารถนาํ ความรแู ละประสบการณจ ากเหตกุ ารณท เ่ี คยเกดิ แลว ไปใชใ นการ แกปญหาใหม เชน ปญหาเดิมที่เคยเกิดแลว คุณพอคุณแมบอกวิธีแกปญหา แลว แตเมื่อพบปญหาในคร้ังตอไปเด็ก ก็ยังคงแกปญหาไมได บางราย มีความยากลําบากในเรื่องการคงความสนใจ มีความสนใจสั้น ทํางานอะไร ไมคอยไดนาน เดก็ เรยี นรูชา คูม อื สาํ หรบั พอ แม/ ผปู กครอง 9
นอกจากลกั ษณะของเดก็ เรยี นรชู า จะสง ผลใหเ ดก็ มปี ญ หาการเรยี นแลว ลักษณะความคิดและการตัดสินใจการปรับตัวไมสมวัย ทําใหเด็กเรียนรูชา มีปญหาในการปรับตัวเขากับเพื่อนๆ ดวยเชนกัน เด็กมักไมเปนท่ียอมรับ ของกลุม ถูกลงโทษและตอวาบอยๆ ถาเด็กยังไมไดรับการชวยเหลือจาก คุณพอคุณแม คุณครู บอยครั้งปญหาเหลานี้จะเปนจุดเร่ิมตนของ ปญหา ดานอารมณ เชน เด็กมักจะรูสึกไมม่ันใจในตนเอง ไมกลาทําส่ิงใหมๆ มีความวิตกกังวลสูง กลัวการไปโรงเรียน ควบคุมอารมณตนเองไมคอยได และนํามาสูปญหาพฤติกรรมตางๆ ไดในทส่ี ุด สาเหตุ ของภาวะเรียนรูช า สาเหตุท่ีทําใหเด็กเรียนรูชาเกิดไดจากปจจัยตางๆ ซ่ึงอาจเกิดจาก สาเหตุใดสาเหตุหน่ึงเพียงอยางเดียวหรือหลายสาเหตุเกิดรวมกันทําใหเด็ก มีภาวะเรยี นรชู า สาเหตเุ หลาน้ันไดแก 1. ภาวะทางรางกายทสี่ งผลกระทบตอ การเรยี นรูของเด็ก ในปจจุบันพบสภาวะความบกพรองทางรางกาย หรือโรคบางอยาง ท่ีสงผลกระทบโดยตรงตอการทํางานของสมองและการเรียนรูของเด็ก ทําใหเด็กเรียนรูไดไมเต็มศักยภาพ ถูกมองวาเปนเด็กท่ีมีปญหาเรียนรูชา ภาวะเหลา นัน้ ไดแ ก - โรคทางระบบประสาท ทพี่ บไดบ อ ยๆ คอื โรคลมชกั โรคไขส มอง อักเสบ หรือภาวะที่ทําใหเกิดการกระทบเทือนตอสมองต้ังแต ทารกยังอยูในครรภ เชน มารดาดื่มเหลา สูบบุหร่ีระหวาง 10 เด็กเรียนรชู า คมู อื สําหรับพอ แม/ผูปกครอง
ต้ังครรภ มารดาไดรับสารตะก่ัวระหวางตั้งครรภ ภาวะขาด ออกซิเจนระหวางการคลอดหรือหลังคลอด ซ่ึงภาวะเหลานี้ มีผลตอการเจริญเติบโตของสมองและมักมีผลกระทบตอ การทาํ งานของสมองอยา งถาวร - ปญ หาดานการมองเหน็ (เชน การมองเหน็ บกพรอง ตาบอดส)ี ปญหาการไดยิน ปญหาดานการมองเห็นและปญหาการไดยิน พบไดบอยคร้ังที่ทําใหเด็กมีปญหาการเรียน ซ่ึงเปนสาเหตุท่ี สามารถใหการชวยเหลือและทําใหเด็กกลับมาเรียนหนังสือ ไดอ ยางเตม็ ประสิทธิภาพ เด็กเรยี นรูช า คมู อื สาํ หรบั พอ แม/ผปู กครอง 11
- ภาวะโลหติ จางเรอื้ รงั ภาวะนส้ี ง ผลโดยตรงตอ ความบกพรอ งทาง พฒั นาการของระบบประสาทในวยั เดก็ เด็กทมี่ ภี าวะโลหติ จาง จะมีอาการออนเพลีย เหน่ือยงาย หายใจลําบากเวลาออกแรง สมาธิในการเรียนลดลง - ภาวะการขาดสารไอโอดีน อาการของเด็กที่มีการขาดสาร ไอโอดนี คือ มคี อพอก ซง่ึ มีลกั ษณะคอโต ตัวเตีย้ แคระแกรน พัฒนาการชา นอกจากนี้ยังพบวาการขาดสารไอโอดีน เพียงเล็กนอยไมทําใหเกิดความผิดปกติทางรางกาย แตจะ สงผลตอ ระดบั เชาวนปญญาของเด็ก - ภาวะทพุ โภชนาการ การขาดสารอาหารทีจ่ ําเปนตอ รางกาย 2. การเลี้ยงดแู ละสภาพแวดลอ ม มีงานวิจัยที่ใหเด็กกลุมหนึ่งถูกปลอยใหเล้ียงตามธรรมชาติเทาที่ ครอบครวั มีความรู และอีกกลุม หนงึ่ ใหความรูเรอื่ งการเลีย้ งดูที่ถกู ตอง น่นั คอื ใหข อ มลู พดู คยุ กบั เดก็ สอนเดก็ ทกุ อยา งตงั้ แตช ว งแรกเกดิ พบวา เดก็ กลมุ ทส่ี อง มกี ารเรียนรทู ี่เรว็ กวาเดก็ ในกลุมแรก ดงั น้ัน การเล้ยี งดูอยางปลอยปละละเลย ปลอยใหเด็กอยูตามลําพัง ดูโทรทัศนลําพังเปนเวลานานๆ ทําใหสมองของ เดก็ ไมถ กู กระตุนใหคิด จนิ ตนาการ หรอื คิดแกป ญ หา เสนใยของสมองทจี่ ะมี การแตกก่ิงกานสาขาจากการกระตุนก็จะมีการเจริญเติบโตที่นอยกวาปกติ ทาํ ใหเดก็ เสย่ี งตอ การทจ่ี ะเปนเรยี นรูชาได ในเดก็ หลายๆ ราย อาจไมพ บสาเหตทุ ช่ี ดั เจนทท่ี าํ ใหเ ดก็ มภี าวะเรยี นรชู า เชน เด็กไมเคยมีประวัติภาวะแทรกซอนระหวางคลอดหรือหลังคลอด ไมมี โรคประจําตัวใดๆ มากอน มาทราบอีกครั้งก็พบวาเด็กมีปญหาการเรียน เมือ่ เขา โรงเรยี นไปแลว 12 เดก็ เรยี นรูชา คมู อื สําหรับพอ แม/ผูป กครอง
แพทยต รวจอยางไรถงึ บอกไดว า เดก็ มภี าวะเรยี นรูชา เม่ือสงสัยวาเด็กมีภาวะเรียนรูชาจากการสังเกตดวยตนเอง หรือ คุณครูเปนผูสงสัย ผูปกครองสามารถพาเด็กมาตรวจตรวจประเมินกับ กุมารแพทยหรือจิตแพทยเด็กเพื่อเปนการยืนยันการวินิจฉัยได เม่ือพาเด็ก ไปพบแพทย แพทยจ ะทาํ การซกั ประวตั ิ ตรวจรา งกาย ตรวจประเมนิ พฒั นาการ ประเมนิ ระดบั พัฒนาการเพ่อื หาความเจ็บปวยทางรางกายที่ทําใหเ ดก็ มีปญหา การเรียน เชน ภาวะโลหิตจาง สายตาสั้น การไดยินไมปกติ และสงเด็กพบ นกั จติ วทิ ยาเพอ่ื ทาํ การประเมนิ ระดบั เชาวนป ญ ญา หรอื ทง่ี า ยๆ วา “ตรวจไอควิ ” เด็กเรียนรูชา คมู ือสําหรบั พอ แม/ผปู กครอง 13
ระดบั เชาวนปญ ญา (Intelligence Quotient, IQ, ไอควิ ) คอื อะไร ในเดก็ ทเี่ รียนรูชา จะพบวา เด็กมีระดบั เชาวนปญ ญาทต่ี ํา่ กวาเกณฑ ระดับเชาวนปญญา หรือระดับสติปญญา คือ ระดับความสามารถ ในการเรยี นรูหรอื เขา ใจ หรอื ความสามารถในการตอบสนองอยา งรวดเรว็ และ ถูกตองในสถานการณใ หมๆ เกณฑปกติของระดับเชาวนปญญาอยูในชวง 90 - 109 เด็กที่มี ระดับเชาวนปญญาท่ีตํ่ากวาระดับ 90 จะถือวามีปญหาระดับเชาวนปญญา ตํ่ากวาเกณฑ เด็กท่ีมีระดับเชาวนปญญาตํ่ากวาเกณฑน้ัน จะเรียนรูส่ิงใด จะตองใชเวลามากกวาเด็กปกติทั่วไป ในทางตรงกันขาม เด็กที่มีระดับ เชาวนปญญาสูงกวาเกณฑจะสามารถเรียนรูส่ิงใหมไดอยางรวดเร็วมากกวา เดก็ ปกติ 14 เด็กเรยี นรชู า คมู ือสําหรับพอแม/ ผูปกครอง
คา ระดบั เชาวนป ญ ญาแบงระดบั ไดด ังนี้ 80 - 89 จัดอยูในกลุมสตปิ ญ ญาตา่ํ กวาเกณฑ 70 - 79 จดั อยูในกลุมสติปญ ญาคาบเสน 50 - 69 จัดอยูในกลมุ บกพรอ งทางสตปิ ญ ญา ระดบั นอ ย 35 - 49 จดั อยูในกลุมบกพรองทางสตปิ ญ ญา ระดบั ปานกลาง 20 - 34 จดั อยใู นกลมุ บกพรอ งทางสตปิ ญ ญาระดบั มาก ตํ่ากวา 20 จัดอยูในกลมุ บกพรองทางสตปิ ญ ญา ระดับรุนแรง เด็กเรียนรูชา คูม อื สําหรบั พอ แม/ผปู กครอง 15
เดก็ ทม่ี รี ะดบั เชาวนปญ ญาตํา่ กวา เกณฑ ในแตละกลุมมีความแตกตา งกันหรือไม เด็กที่มีระดับเชาวนปญญาที่แตกตางกันยอมมีลักษณะความรุนแรง ของอาการแตกตา งกันไป ดงั น้ี กลุมเด็กท่ีมีระดับเชาวนปญญาระหวาง 80 - 89 เปนกลุมท่ี สามารถเรยี นรใู นระบบการศกึ ษาปกตไิ ด เพียงแตจ ะชากวา เดก็ ปกติเล็กนอ ย ในเกือบทุกดาน โดยเฉพาะอยางย่ิงในดานวิชาการ ผลสอบอาจสอบได ในทท่ี า ยๆ กลมุ เดก็ ทมี่ รี ะดบั เชาวนป ญ ญาระหวา ง 70 - 79 เปน กลมุ สตปิ ญ ญา คาบเสน กลุมนี้มักจะตองการความชวยเหลือพิเศษจึงจะสามารถเรียนรูได อาจตอ งคอยประกบเปน บางครง้ั คราว ผลสอบกจ็ ะรงั้ ทา ยกวา กลมุ กอ นหนา น้ี กลุมเด็กท่ีมีระดับเชาวนปญญาระหวาง 50 - 69 เปนกลุมเด็ก ที่มีความบกพรองทางสติปญญาระดับนอย เด็กกลุมน้ีตองการการชวยเหลือ พิเศษ แตถือวาเด็กเรียนรูชากลุมนี้สามารถเรียนรูได คือ เรียนรูทางดาน วิชาการไดใ นระดบั หน่งึ สามารถอา นออกเขยี นได โดยในการเรยี นรจู ะตองใช เวลาทีม่ ากกวา ปกติ ตองการการสอนเสริม และการประกบตัวตอ ตวั มากกวา เดก็ ในกลุมแรกๆ กลุมท่ีมีระดับเชาวนปญญาระหวาง 35 - 49 เปน กลุมเด็กท่ีมี ความบกพรองทางสติปญญาระดับปานกลาง จัดเปนพวกฝกฝนได คือ สามารถฝกฝนส่ิงจําเปนในชีวิตประจําวันได เด็กกลุมนี้จะตองอาศัยระบบ การศึกษาพเิ ศษซึง่ จะแบง ระดบั ไปตามความรนุ แรงของความบกพรอ ง กลุมท่ีมีระดับเชาวนปญญาต่ํากวา 35 ลงไป เปนกลุมเด็ก ท่ีมีความบกพรองทางสติปญญาระดับปานมาก-รุนแรง เปนกลุมที่ตองอาศัย ผดู ูแลอยตู ลอดเวลา ซ่ึงกลุมน้ีมักมีโรคทางกายอน่ื ๆ รว มดว ยอยูแลว 16 เดก็ เรียนรชู า คูมอื สําหรบั พอ แม/ ผปู กครอง
จากระดับเชาวนปญญา คุณพอคุณแมจะเห็นวาเด็กเรียนรูชา คือ กลมุ เดก็ ทม่ี รี ะดบั เชาวนป ญ ญาตา่ํ กวา เกณฑ ทม่ี คี า ระดบั เชาวนป ญ ญาระหวา ง 50 - 89 ซง่ึ ถือเปนกลมุ ที่อาการไมร นุ แรงสามารถเรียนรไู ด แตจ ะเรียนรไู ดชา และสามารถเรียนในโรงเรียนระบบปกติท่ัวไปได สามารถทํากิจกรรมตางๆ ในโรงเรียนไดเหมือนเด็กปกติ มีความสามารถดานอ่ืนๆ เชน ดนตรี กีฬา ศิลปะ สามารถเรียนจบและประกอบอาชีพเล้ียงตนเองได ถาคุณพอคุณแม ดูแลอยางใกลชิดและใหความชวยเหลือลูกที่เปนเด็กเรียนรูชาอยางถูกตอง ในขณะเดียวกันถาเด็กถูกปลอยไวไมไดรับการชวยเหลือเด็กมักมีปญหา ไมมั่นใจในตนเอง ไมอยากเรียนหนังสือ รูสึกตนเองเปนคนไมมีความสามารถ สใู ครไมไ ด ทาํ อะไรๆ ไดไ มด ี แรงจงู ใจในการทาํ สงิ่ ดๆี เพอื่ อนาคตของตนเองลดลง นอยลงเร่ือยๆ จนนําไปสูการเขากลุมเพ่ือนท่ีมีปญหาการเรียนและชักนําไปสู ปญ หาพฤติกรรมท่รี ุนแรงได แนวทางการชว ยเหลอื เดก็ เรยี นรชู า เดก็ เรยี นรชู า ดเู ผนิ ๆ อาจคลา ยเดก็ ปกตโิ ดยทวั่ ไป แตม คี วามแตกตา ง ที่วิธีการเรียนรู นอกจากปญหาในดานการเรียนรูแลว เด็กบางคนยังมีปญหา การปรบั ตัวเขากับเพ่อื น ขาดทกั ษะสงั คม มปี ญ หาการควบคุมอารมณ นาํ มา ซงึ่ ปญหาพฤตกิ รรมตางๆ ไดอยางมากมาย ถา ไดรับการดูแลอยา งไมถกู ตอง ดังน้ัน การชวยเหลือเด็กเรียนรูชาจึงจําเปนตองเขาใจธรรมชาติ และปญหาของเด็ก หลักในการชวยเหลือ ท้ังในดานการสอนเสริม และ การปรบั ลดปญ หาพฤติกรรมตา งๆ ตอ งทําควบคกู ันไป โดยมเี ปาหมายเพอื่ ให เดก็ มกี ารพฒั นาตนเองไดอ ยา งเตม็ ศกั ยภาพ และสามารถดแู ลตนเองได มอี าชพี เลย้ี งตนเองไดเมือ่ เดก็ โตขน้ึ เด็กเรียนรชู า คมู ือสาํ หรบั พอแม/ ผปู กครอง 17
ภาพรวมในการชวยเหลือเด็กเรียนรูชาน้ัน แตกตางกันไปตามวัย ของเดก็ ถา ลกู ยงั อยใู นชว งวยั อนบุ าลการชว ยเหลอื จะเนน การเสรมิ พฒั นาการ ดวยกิจกรรมตางๆ และการชวยเหลือตนเองงายๆ ตามวัย ในชวงวัยประถม เนนการชวยเหลือในดานการเรียน การวางแผนการศึกษา การสอนเสริม รวมถึงการปรับพฤติกรรมท่ีเปนปญหาในวัยนี้ และการชวยเหลือตนเอง ในระดบั มากข้นึ จะชว ยลกู เรยี นรูชา อยางไร จะเร่ิมตรงไหนกอนดี 1. ใหการยอมรับและเขาใจในความเปนตัวตนของลูกอยเู สมอ สง่ิ ทส่ี าํ คญั ทส่ี ดุ ทค่ี วรจะระลกึ ไวเ สมอคอื ในการชว ยเหลอื เดก็ เรยี นรชู า คอื การใหก ารยอมรบั ในสง่ิ ทเี่ ดก็ เปน มองวา คนทกุ คนมที งั้ ขอ ดขี อ ดอ ยในตนเอง คน หาทง้ั ขอ ดใี นตวั เดก็ เชน นสิ ยั ดี มนี า้ํ ใจ อารมณข นั ชว ยงานบา นบางอยา งได รวมถงึ การใหค วามรกั อยา งสมา่ํ เสมอ เพราะสงิ่ เหลา นจ้ี ะชว ยเปน กาํ ลงั ใจใหก บั ลูกไดเปนอยางดี 18 เดก็ เรียนรชู า คูมอื สาํ หรบั พอ แม/ ผูปกครอง
2. คุณพอ คณุ แมตองรว มมือกนั วางแผนเพ่ือลูก ตัวผูปกครอง ตองหยุดการโทษตัวเอง หรือเลิกโทษสามี/ภรรยา หรือหยุดการพยายามหาวาใครทําใหลูกเปนแบบนี้ เพราะนอกจากจะไมได ชวยลูกแลว ยังทําใหคุณพอคุณแมตองทะเลาะกัน ทําใหความรวมมือกัน ในการดแู ลลกู จะยงิ่ ลดลง การใหก าํ ลงั ใจกนั ระหวา งคณุ พอ คณุ แม จบั มอื กนั นง่ั ลง รว มกนั วางแผนแกป ญ หาตา งๆ รวมถงึ การแบง หนา ทชี่ ว ยเหลอื กนั ในการดแู ลลกู ถือเปนส่ิงท่ีสําคัญท่ีจะชวยใหครอบครัวพัฒนาลูกไดเต็มศักยภาพ ปญหาที่ คุณพอคุณแมตองรวมมือกันวางแผน ไดแก การแบงหนาท่ีในการดูแลลูก ในดานตางๆ เชน หนาที่ในการสอนเสริม การตรวจดูการบาน หนาที่ในการ พบปะคณุ ครู หนา ทใ่ี นการพาลูกไปออกกําลงั กาย ทัศนศึกษา ปญหาในการวางแผนดานการศึกษา การหาท่เี รยี นทเ่ี หมาะสมกบั ลกู ปญหาพฤตกิ รรม ทตี่ องรว มมือกันแกไ ขไปในทิศทางเดยี วกัน เดก็ เรียนรชู า คูมือสําหรบั พอแม/ ผปู กครอง 19
3. คุณพอ คุณแมแ ละครูตอ งเปน ทมี เดยี วกนั คุณพอคุณแมจําเปนตองหม่ันพบปะ พูดคุยกับครูอยางตอเนื่อง เพอ่ื ตดิ ตามการเรยี นและปญ หาของลกู คณุ พอ คณุ แมค วรรวู า ทกั ษะในการเรยี น แตล ะดานของลกู อยรู ะดับใด และจะชวยสอนเสริมเรอื่ งอะไรไดบา ง ซง่ึ ขอ มลู เหลาน้ีถาคุณพอคุณแมและคุณครูไดมีการพูดคุยกันจะเกิดความตอเนื่อง ในการดูแลเดก็ ท้งั ท่ีโรงเรียนและที่บา น ทําใหการเรยี นรูข องเดก็ เปนไปอยางมี ประสทิ ธภิ าพ 4. สงเสริมใหลองทาํ อะไรใหมๆ คน หาสง่ิ ทช่ี อบ คน หาความสามารถอน่ื ๆ เปน ธรรมดาของเดก็ เรยี นรชู า ท่ีจะไมมีความม่ันใจในการทํางานอะไรใหมๆ หรือเม่ือทํากิจกรรมใดไปแลว ก็เลิกหรือหยุดกลางคันไดงายๆ เน่ืองจากความไมมั่นใจ หรือความสามารถ ในการคิดแกไขปญหาเฉพาะหนาที่มีจํากัด คุณพอคุณแมมีสวนชวยเหลือได โดยการสงเสริมใหลูกกลาคิดกลาทํา ไดลองอะไรใหมๆ โดยเริ่มจากกิจกรรม นอกเหนือจากการเรียน แลวใหเด็กไดทดลองทํา การทดลองปฏิบัติจาก ส่ิงงายๆ ไมตําหนิเมื่อเด็กทําพลาด คอยชวยเหลือแนะนําอยูหางๆ เม่ือลูกประสบความสําเร็จแมเพียงเล็กนอย คุณพอคุณแมก็ใหกําลังใจชื่นชม สิ่งเหลานี้ทําใหลูกเกิดความภาคภูมิใจในตนเอง และมีความม่ันใจในตนเอง เพม่ิ ข้ึนได 5. ชว ยใหล กู ประสบความสําเร็จ โดยจดั งานหรือการบา นงา ยๆ กอน เมอ่ื ทําไดแ ลวคอยทาํ ส่งิ ทีย่ ากขึ้น คุณพอคุณแมควรอยูใกลเวลาที่ลูกทํางาน เพื่อคอยชวยกระตุนใหลูกทําเอง ใหไดมากท่ีสุด แนะนํา หรือใหกําลังใจ แตถาเด็กทําไมได อยาปลอยใหเด็ก จมอยูกับความรูสึกทําไมไดนานเกินไป ถาแนใจวาลูกทําไมได คุณพอคุณแม คอยเขาไปชว ยแนะ หรอื สอนเล็กๆ นอยๆ ในสวนทีล่ กู ติดขดั แลวใหลูกทําตอ ในสว นที่ทาํ ได และเมือ่ ลูกทาํ ไดสําเร็จรีบใหค าํ ชมทนั ที 20 เด็กเรียนรูชา คมู ือสาํ หรับพอแม/ผปู กครอง
6. ลดการเปรยี บเทยี บ ใครๆ ก็ไมชอบถูกเปรียบเทียบกันทั้งน้ัน บางคร้ังคุณพอคุณแม คดิ วา การเปรยี บเทยี บจะทาํ ใหล กู เกดิ ความฮดึ สอู ยากจะเอาชนะคาํ สบประมาท แตในความเปนจริงแลว เด็กจะอยากทําพฤติกรรมที่ดี หรืออยากทําอะไรดี เมอ่ื มคี นมองเหน็ ความดใี นตวั เขา การเปรยี บเทยี บ แมแ ตร ะหวา งพน่ี อ ง ทาํ ให เด็กรูสึกไดวาพอแมไมยอมรับในตัวเขา เขาตองเปนเหมือนคนอื่นๆ ที่คุณพอ คณุ แมเ อามาเปรยี บเทยี บคณุ พอ คณุ แมจ งึ จะภมู ใิ จ ดงั นน้ั ถา ตอ งการใหล กู เปน อยา งไร บอกลกู ตรงๆ และพยายามลดการเปรยี บเทยี บแมแ ตเ รอ่ื งเลก็ ๆ นอ ยๆ ในชวี ิตประจาํ วนั ตวั อยาง เมือ่ เดก็ อา นไมไ ด ควรพดู วา “ลองอานอีกทีซิ ตัวแรก ก.ไก มีสระ อะ อยูขางๆ อา นวา กะ ตวั ที่ 2 อา นวา อะไร อา นวา ทะ รวมกนั อา น วากะทะ ดีมาก อา นอีกครงั้ เย่ียมเลย ขยนั อา นอกี นิด แลวจะอานไดแ หละลูก ไมค วรพูดวา “อานซิ อานอะไรก็ไมได ทําไมไมเหมือนพี่เอกเลย นูนเคาเกงอยางกับอะไรดี แลวน่ีทําไมอานไมไดซักที งา ยอยางง้ี นอ งยงั อานไดเลย” เด็กเรยี นรชู า คมู อื สาํ หรับพอ แม/ผปู กครอง 21
7. ฝกใหลูกชวยเหลือตนเองในกิจวัตรประจําวัน ลดการชวยเหลือ หรือทําแทนลูก เพราะลูกไมยอมทําหรือทําชา การชวยเหลือตนเองที่คุณพอ คุณแมตองสอนใหลูกทํา ไดแก การทําความสะอาดรางกาย เชน แปรงฟน ลางหนา อาบนํ้า การแตงตัว การเตรียมอาหารงายๆ การจัดเตรียมของไป โรงเรยี น การจดั ตารางสอน การซอ้ื ของ การใชเ งนิ การเดนิ ทางไปสถานทต่ี า งๆ ดว ยตนเอง 8. ฝกใหทํางานบาน การฝกใหทํางานบานเปนวิธีการสอนใหพึ่ง ตนเองท่ีดีท่ีสุด โดยฝกงายๆ ไดตามวัยของลูก ควรมอบหมายใหเด็กมีหนาท่ี รับผิดชอบงานบานทุกวัน เพ่ือใหเกิดทักษะและเกิดความเคยชินท่ีจะตอง มสี ว นชว ยในการดแู ลบานรว มกับสมาชกิ ในบา นคนอนื่ ๆ จนเปนนสิ ัย 9. การฝกระเบียบวินัย คุณพอคุณแมมีแนวโนมท่ีจะไมเขมงวด กับลูกท่ีมีปญหาการเรียนรูชา โดยปกติทั่วไป คุณพอคุณแมมักจะสงสารและ ผอนปรนเม่ือเด็กทําผิดกฎกติกาตางๆ ใหเด็กกลุมนี้อยูเสมอ ซ่ึงจริงๆ แลว เด็กเรียนรูชา ตองการความชัดเจนและความสม่ําเสมอในกฎกติการตางๆ มากกวาเด็กทั่วไป เด็กตองการรูวาอะไรถูกอะไรผิด อะไรทําไดและอะไร ทาํ ไมไ ด ผใู หญท กุ คนในบา นพดู ไปในทางเดยี วกนั เหตผุ ลทอ่ี ธบิ ายใหเ ดก็ เขา ใจ ควรส้นั และกระชบั 22 เด็กเรียนรูชา คูม อื สาํ หรับพอ แม/ผปู กครอง
ระเบยี บพ้นื ฐานทค่ี วรฝก คือ - การจัดวางดแู ลสิง่ ของของตนเองใหเปนท่ี ส่งิ ของทุกอยางควร มที ่ปี ระจํา ไมเ กดิ ความสับสนหรือตอ งใหพ อหรอื แมช ว ยหา - ฝก ใหท ํากิจวตั รประจําวนั ตามตารางทีก่ าํ หนดไว - คอยดูแลใหเด็กปฏิบัติตามกฎอยางสม่ําเสมอ เชน กําหนดให เลนเกมไดคร่ึงช่ัวโมงหลังทําการบานเสร็จ ก็ตองดูแลใหเด็ก ทําการบานเสร็จกอนท่ีจะใหเด็กเลนเกม และติดตาม ระยะเวลาที่เด็กเลนเกม ถาครบครึ่งช่ัวโมงแลวก็เตือนและ พาเดก็ ทํากิจกรรมอื่น 10. ในเดก็ เรยี นรูชา ทม่ี รี ะดับเชาวนป ญญา ระหวา ง 50 - 69 หรือ ทเ่ี รยี กวา กลมุ เดก็ ทม่ี คี วามบกพรอ งทางสตปิ ญ ญาระดบั นอ ย สามารถดาํ เนนิ การ ขอจดทะเบยี นคนพกิ ารได สทิ ธิประโยชนท ี่จะไดรบั คอื 1. การรักษาพยาบาลทางการแพทยทุกชนิดโดยไมเสียคาใชจาย ไดทุกโรงพยาบาล ติดตอขอรับบริการไดที่สถานพยาบาล ของรัฐทวั่ ประเทศ 2. การศกึ ษาข้ันพืน้ ฐานฟรี 3. การบริการทางอาชีพแกคนพิการ มีการแนะนําการประกอบ อาชพี การจดั ฝก อาชพี มบี รกิ ารจดั หางานในสถานประกอบการ 4. เบ้ยี ยังชพี คนพกิ าร 500 บาท/เดอื น 5. ไดรบั การยกเวน การเกณฑทหาร ผูปกครองติดตอขอรับรายละเอียดเพ่ิมเติมไดท่ีสถานพยาบาล ใกลบ า น เพอื่ ใหแ พทยอ อกเอกสารรบั รองความพกิ ารและดาํ เนนิ การจดทะเบยี น ไดท่ีศาลากลางจังหวัดทุกจังหวัด สําหรับผูที่มีภูมิลําเนาในกรุงเทพมหานคร ติดตอไดที่กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ ถนนกรุงเกษมสะพานขาว เขตปอมปราบศตั รพู า ย กรุงเทพมหานคร โทร. 0-2659-6170-1 เดก็ เรยี นรชู า คมู อื สาํ หรับพอ แม/ ผูปกครอง 23
การชว ยเหลอื ลูกเรอ่ื งเรยี น ส่งิ ท่สี าํ คัญนอกเหนือจากสงิ่ ที่ กลาวมาแลว คือการชวยลูกเรอื่ งการเรยี น หลักในการสอนเสรมิ เดก็ เรยี นรชู า จากการศึกษาจํานวนมาก พบวาเด็กเรียนรูชาสามารถเรียนใน โรงเรียนไดสัมฤทธ์ิผล ถาเด็กคนน้ันไดรับการพัฒนาอยางตอเน่ืองมาตั้งแต ชวงกอนวัยเรียน รวมกับเทคนิคการสอนเสริมตามธรรมชาติการเรียนรู ของเด็กกลมุ นี้ ดงั นัน้ เรามาเขาใจธรรมชาติการเรยี นรขู องเดก็ กลมุ นีก้ นั กอน ลกั ษณะการเรยี นรทู เี่ ปน ลกั ษณะเฉพาะตวั ของเดก็ เรยี นรชู า มดี งั น้ี คอื 1. มีปญ หาการคิดในลกั ษณะนามธรรม 2. มปี ญหาการตัดสนิ ใจ การคดิ สมมติ 3. ปญ หาในการจาํ 4. การขาดความสนใจตอ สิ่งเรา 5. มคี วามจาํ กดั ในการนาํ สงิ่ ทเ่ี รยี นรจู ากสถานการณห นงึ่ ไปปรบั ใชใ น สถานการณท ่แี ตกตา งกันไป ดงั นนั้ หลกั การในการสอนเสรมิ เดก็ กลุม น้ีคือ 24 เดก็ เรยี นรูชา คมู ือสําหรบั พอ แม/ผูปกครอง
1. การสอนซํา้ หลายๆ ครัง้ เพื่อใหเด็กจดจาํ ดกี วา การบังคบั ใหเ ดก็ ทองจําบทเรียนเปนเวลานานเพียงไมก่ีครั้ง เชน การสอนสะกดซ้ํา 5 คํา ครง้ั ละ 10 นาที ซาํ้ 5 ครง้ั ดกี วา การใหเ ดก็ ทอ งจนกวา จะจาํ ตวั สะกดทง้ั หมดได เพยี งคร้ังเดยี ว 2. จัดสถานที่ที่เงียบสงบ ไมมีเสียงรบกวน หรือมีของเลนลอใจ เวลาท่ีเด็กทําการบานหรือทบทวนหนังสือและใหรางวัลเมื่อเด็กสามารถสนใจ จดจอ กบั งานท่ีไดรับมอบหมายไดตลอดจนเสร็จ 3. การใชร างวลั เปน แรงจงู ใจ รางวลั หรอื แรงจงู ใจอาจเปน ขนม ของกนิ ของเลนเล็กๆ นอยๆ หรือส่ิงที่มีคามากกวาส่ิงของคือทาทีของคุณพอคุณแม ที่แสดงการยอมรับ ช่ืนชมเม่ือเด็กทําไดสําเร็จ ซ่ึงสามารถแสดงไดโดยการให คําชม การโอบกอด หอมแกม การพยกั หนายิม้ ตอบ เมอ่ื เด็กทาํ งานสาํ เรจ็ - สงิ่ ทส่ี าํ คญั ทส่ี ดุ ของการใหร างวลั คอื คณุ พอ คณุ แมต อ งพยายาม ใหรางวัลทันทีหลังจากที่เด็กทําสําเร็จ เชน การใหคําชม โดยทันที การใหเหรียญสะสม การใหสติกเกอรติดในสมุด หลังเดก็ ทาํ การบานเสรจ็ - ส่ิงท่ีสําคัญรองลงมาคือ อยารอใหรางวัลเม่ือเด็กทํางานเสร็จ ทั้งหมด เพราะเด็กอาจจะทอและเบ่ือไปกอนที่จะไดรางวัล แตใหแบงงานน้ันเปนข้ันตอนยอยๆ แลวใหรางวัลทันที ที่เด็กทําสําเร็จไดในขั้นตอนยอยๆ เชน เด็กมีการบานเลข ท้ังหมด 10 ขอ ใหรางวัลเมื่อเด็กทําเลขไดเสร็จทุก 2 ขอ จะทาํ ใหเดก็ สนใจและรว มมือในการทําจนเสรจ็ ไดม ากกวา เดก็ เรียนรชู า คูมือสาํ หรับพอแม/ผปู กครอง 25
4. เด็กเรยี นรชู า มักมปี ญหาการนําความรใู นหองเรยี นมาใชแ กปญหา ในชีวิตจริง ดังนั้นคุณพอคุณแมตองสงเสริมใหเด็กนําความรูที่เรียนมาใชใน ชีวิตจริงๆ เชน การใชทักษะบวกลบในการคิดเงินทอนเมื่อไปซื้อของ การใช ทกั ษะการหารเมอื่ ตองแบง ขนมใหเ พ่ือนๆ หรือการเรยี นเศษสวนจากขนมเคก หรือพิซซา การเรียนรูการอานจากการอานขาวในหนังสือพิมพ การอาน ปายโฆษณา การอานการตูนที่เด็กอยากอานและอยาลืมการใหรางวัล เมอื่ เด็กตอบไดถ ูกตอ งดว ย 5. การใชร ปู ภาพในการชว ยอา น เชน การใชร ปู ภาพคไู ปกบั คาํ ทต่ี อ งการ ใหเ ดก็ หดั สะกด ใหเดก็ ดซู าํ้ ๆ สะกดซาํ้ ๆ จนเดก็ จาํ ได แลว จงึ นาํ ภาพออกเหลอื แตต ัวหนงั สอื วธิ กี ารนจี้ ะชวยใหเ ด็กจดจําคาํ ศพั ทไดรวดเรว็ ขน้ึ 6. การสอนโดยการเลียนแบบ เด็กเรียนรูชา จะเรียนรูไดดีจากการ เหน็ ตัวอยา ง เชน ถา ตองการใหเดก็ ลางจาน คุณพอ คณุ แมต อ งทาํ ใหเด็กดูเปน ตัวอยา ง การเปนตวั อยางท่ดี ี คือการแสดงตัวอยางงา ยๆ ลดขัน้ ตอนทย่ี งุ ยาก ทําใหด ูอยางชา ๆ ทลี ะขั้นตอน และทําซ้ําๆหลายครั้ง 7. ควรมีการกําหนดงานที่ตองการใหเด็กทําอยางชัดเจน เชน อานหนังสือ 4 หนา ทองคําศัพท 10 คํากอนดูการตูน หรือ เอาขยะไปท้ิง หลงั รบั ประทานอาหารเยน็ เสรจ็ หรอื ใชเ วลาเปน ตวั กาํ หนด เชน ทาํ แบบฝก หดั สะกดคําเปนเวลา 30 นาที หลังจากน้ันใหกําหนดสิ่งท่ีเด็กจะไดรับ เม่ือเด็กทําไดสําเร็จ และสิ่งท่ีจะเกิดขึ้นเม่ือทําไมสําเร็จ เชน ถาตองการ ใหเด็กทําการบานเลขทั้งหมด 20 ขอ คุณสามารถต้ังขอตกลงไดวา ถาลูก ทําการบานเลขได 5 ขอลูกจะไดพัก 5 นาที (เปนการแบงงานและใหรางวัล ทนั ท)ี แลว ถา ลกู ทาํ การบา นเลขเสรจ็ หมดครบ 20 ขอ ลกู จะไดด กู ารต นู 1 เรอื่ ง แตถาวนั น้ที าํ การบานไมเสรจ็ ลกู จะตอ งงดดกู ารตูนท่ีชอบ 26 เดก็ เรียนรูชา คูมอื สําหรับพอ แม/ผูปกครอง
8. ถา เด็กมพี ฤตกิ รรม อิดออด ลกุ จากทนี่ ่งั คุณพอคุณแมจําเปนตอ ง จัดการโดยเร็ว โดยการเขาไปใหความสนใจ เชน การแตะตัว นําตัวกลับมาท่ี เกา อ้ี หาปญ หาทท่ี าํ ใหเ ดก็ ทาํ งานตอ ไมไ ดแ ละใหก ารชว ยเหลอื เชน มโี จทยเ ลข บางขอที่เด็กไมเขาใจ ทําใหเด็กไมอยากทําตอ และยืนยันดวยทาทีสงบ หนักแนน ใหเ ดก็ ทําตามขอตกลงที่ตกลงกันไว คุณพอคณุ แมอาจพดู วา “แมร วู า ลกู ไมอ ยากทาํ แลว แตไ หนดซู ิ โอโห ลกู ทาํ ไปตงั้ ครงึ่ นงึ แนะ ไปๆ แมใ หไปพกั แลวเดี๋ยวกลับมาแมจะชว ยทาํ ขอทล่ี กู วา มันยากนะ” “ตน ปดทีวีเดี๋ยวน้ี ลูกไปทําการบานตอไดแลว (แมเดินไปปดทีวี พรอ มทัง้ จูงมอื ตน ไปท่ีโตะ ) ตน เราตกลงกนั วาอะไรลูก” 9. ถา ลกู อาละวาด ไมย อมทาํ ตามกตกิ า หลงั จากทย่ี นื ยนั กตกิ าทต่ี ง้ั ไว คุณพอคุณแมควรเขาไปหยุดพฤติกรรมนั้นโดยทันที โดยการจับตัวใหหยุด ถาพฤติกรรมน้ันเปนอันตรายตอเด็กหรือเปนอันตรายตอคนอื่น หรือมีการ ทําลายสิ่งของ แตถาเปนการรองอาละวาดโวยวายเพียงอยางเดียว คุณพอ คุณแมควรบอกลกู วา คุณพอคุณแมเขา ใจส่ิงทีเ่ ขารูสึก แตก ฎกย็ งั เปนกฎ เชน “พอรูวาหนูไมอยากทําแลว แตเราตกลงกันแลวน้ีลูก พอจะรอจนหนูรองไห เสร็จแลวเรามาทําเลขขอท่ีเหลือกัน” เพื่อใหเด็กทราบวาไมวาจะรองอยางไร ก็ตองทําจนเสร็จอยูด ี หลกั การสอนเสริมดานภาษา ดานการรับรูและความเขาใจภาษา,การฟง หลักการคือ ฝกใหลูกแยกเสียงตางๆจากการฟงเพียงอยางเดียว ฝก สมาธิในการฟง และฝกจบั ใจความจากการฟง 1. เปด เทปทเ่ี ปน เสยี งหลายๆ ชนดิ ใหล กู ยกมอื เมอื่ ไดย นิ เสยี งทก่ี าํ หนด 2. อา นนทิ านส้ันๆ ใหฟง และบอกใหลกู ยกมอื ขน้ึ ถา ไดยินคําบางคาํ เชน หมนู อ ย ปา ใหญ เด็กเรยี นรูช า คูม ือสาํ หรบั พอ แม/ผปู กครอง 27
3. เลนเกมสฝก ทายเสียงพยัญชนะ เชน - หาคาํ ทข่ี น้ึ ตน ดว ยพยญั ชนะทต่ี า งกนั เปน คๆู ใหเ ดก็ บอกวา สองคาํ น้ี ขนึ้ ตนดว ยเสยี งเหมอื นกันหรอื ตา งกนั เชน แดง และ แสง - ไมเหมือนกัน วัน และ ฟน - ไมเหมอื นกัน ยาง และ ใย - เหมือนกนั - ใหล กู บอกตัวพยญั ชนะตนของคําที่คณุ พอ คณุ แมพ ูด เชน ไม (ตอบวา ม. มา ) รม (ตอบวา ร.เรอื ) - พดู คาํ หลายคาํ ทม่ี ตี วั พยญั ชนะเหมอื นกนั แลว มคี าํ ทแี่ ตกตา งกนั หนง่ึ คาํ ถามใหลูกบอกคาํ ทขี่ ้นึ ตนดว ยพยญั ชนะตางกัน เชน แสง, ใส, สรอ ย,โซ (ตอบวา โซ) แดด,แดง,แมน ,ดา ย (ตอบวาแมน ) 4. ฝกสมาธิจากการฟง และฝกฟงเสียงคําในชีวิตประจําวัน โดยผปู กครองอา นคาํ เก่ียวกบั สง่ิ ของตางๆ แลวแจงใหเ ด็กวงกลมใหต รงคําน้นั เชน 28 เดก็ เรยี นรูช า คูมอื สาํ หรับพอ แม/ผูป กครอง
5. เลนเกมสจับคูเสียงท่ีไดยินกับตัวเขียนโดยไมมีรูปภาพประกอบ โดยใหค ุณพอคณุ แมเ ลือกคําทอี่ อกเสียงคลา ยกนั 3 - 4 คํา เขยี นใสก ระดาษ แลวเลอื กอาน 1 คาํ ใหลกู วงกลมคําทค่ี ุณพอคุณแมอ าน เชน 1. ยาง กาง วาง ปาง 2. เลอ่ื น เปอ น เบือน เตอื น 3. เกลอ เรอ เจอ เผลอ 6. เพ่ือพัฒนาความเขาใจจากการฟง ผูปกครองอานนิทานใหฟงแลว ถามคําถามเกี่ยวกับเรื่องทเ่ี ลา ซ่งึ ตอ งการรายละเอยี ดจากลูก 7. บอกใหล ูกทาํ ตามคําสง่ั โดยเร่มิ ดวย คาํ สง่ั งายๆ คาํ ส่ังเดียว แลว จงึ เริม่ คําสงั่ ให ยาวข้ึน เชน บอกวา “ลกุ ข้นึ ,หมนุ ไปรอบๆ ,ปด ประตู” ฯลฯ 8. ใหคําสั่งท่ีเรียงเปนชุดเกี่ยวกับการหาของในบาน โดยใหลูกฟง คําสงั่ ทั้งหมดกอนแลวจึงไปหาของท่ีตองการ 9. พูดตัวเลขหลายตัวใหลูกพูดซํ้าตาม และเพิ่มความยากข้ึนอีกก็คือ ใหบอกทวนตวั เลขกลับจากทค่ี ณุ พอคุณแมพูด เชน 1 - 4 พูดทวนเปน 4 - 1 10. บอกคําสามคํา โดยท่ีสองคําเก่ียวของกัน ถามลูกวามีคําอะไร ท่ีเกี่ยวของกันสองอยางและเก่ียวกันอยางไรเชน มา,ตนไม,สุนัข มาและสุนัข เปน สตั วม ีสี่ขาเหมอื นกัน ฯลฯ 11. บอกคําตรงกันขาม,พูดคําๆ หนึ่งแลวใหลูกบอกคําตรงขาม เชน รอ น-เย็น,เปย ก - แหง ฯลฯ สง่ิ สาํ คญั : ทาํ ทกุ อยา งใหส นกุ เหมอื นเลน เกมส เมอื่ ลกู ตอบถกู อยา ลมื ใหร างวลั ดวยนะคะ เดก็ เรียนรชู า คมู อื สาํ หรับพอ แม/ ผูปกครอง 29
รถไฟมาแลว ดา นภาษาพดู หลักการเริ่มจากฝกการออกเสียง แลวจึงฝกการใชคําใหตรงความหมาย ฝกการ เลาเรื่องจากส่ิงท่ีเห็น เริ่มจากประโยคสั้นๆ นาํ มาตอ กนั เปน เรอื่ งราว ฝก การสนทนาโตต อบ 1. อานนิทานใหฟง และบอกใหลูก แสดงกรยิ าตามเปนสิง่ ทเ่ี ลา ในเรอ่ื ง เชน ตนไม ชา ง ฯลฯ ทกุ ครงั้ ทเี่ อย ถงึ สง่ิ ของลกู จะตอ งตอบ หรือพดู เสยี งท่เี กีย่ วของกบั สง่ิ น้นั เชน ปน-ปงปง , รถไฟ-ปูน ปูน ฯลฯ 2. ใหคณุ พอ คุณแม ทําทาทางเปน ประโยคหรือเรื่องราวนัน้ ๆ ใหเดก็ ทายความหมายจากทา ทางเปน คําพูด 3. วางของเลนไวตรงหนาลูก ใหลูกบอกเลาเก่ียวกับสิ่งน้ัน กระตุน ใหลูกสงั เกตหลายๆ อยาง เชน สี,ขนาด,รูปรา ง,หนาท่,ี ฯลฯ 4. เขียนประโยคงายๆ บนกระดานกระดาษใหลูกบอกวาคําไหน เปนคาํ ท่ีแสดงอาการ 5. การรอ งเพลงชว ยสงเสริมการพดู และการออกเสยี ง และยงั ชวยให เกดิ ความคลอ งในการพูดดว ย 6. ใชโทรศัพทของเลนใหลูกรูจักการพูดโทรศัพท การตอบ การรับ ท่ีถูกตอ ง 7. วางสง่ิ ของหลายอยา งไวบนโตะ เชน ลกู บอล ดินสอ หนังสอื ฯลฯ ผปู กครองแตง ประโยคทบ่ี รรยายถงึ สง่ิ ของอยา งหนงึ่ ใหเ ดก็ บอกวา เปน สง่ิ ของ อะไร เชน ผปู กครองพูดวา “แมวาดรปู ดว ย...” “ลกู โยน...ใหน อ ง” “ลูกปด .... เม่ืออานจบแลว ฯลฯ” 30 เดก็ เรยี นรชู า คมู อื สาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง
ดานการสะกดคํา หลักการ ชวยใหลูกจําพยัญชนะตางๆใหไดกอน แลวจึงใหฝกให ออกเสียงตรงกบั พยัญชนะ ฝกแยกพยัญชนะทม่ี ีรูปรา งคลา ยกัน 1. ชวยลูกฝกการจดจําพยัญชนะตางๆ มีเทคนิคตางกัน เชน เขยี นพยญั ชนะตัวทต่ี องการใหล กู จาํ ไดล งกลางกระดาษ และเขยี นคาํ ตางลงไป ใหล ูกหาพยญั ชนะท่ีเหมอื นพยัญชนะตัวอยา งทซ่ี อ นอยูใ นคํา ช้าง ปาด ดอกไม้ สมดุ ด ปลา กบ เดก็ 2. ใหล กู แยกพยญั ชนะทม่ี รี ปู รา งคลา ยกนั ออกจากกนั เชน ใหล กู วงกลม พยัญชนะท่เี หมอื นพยัญชนะที่อยใู นรูปดาว ก ภถฤ ฎฏก พ ฟผพฝฬ เดก็ เรยี นรูชา คมู อื สาํ หรบั พอแม/ผูปกครอง 31
3. สอนลกู ใหรจู กั เสยี งสระตา งๆ มเี ทคนิคตา งๆ เชน เขียนคําท่ผี สม ดว ยสระออื สระออื ลดรูป สระอน่ื ๆที่คลา ยสระออื แลวใหลูกหาคาํ ทผ่ี สมดวย สระอือ ใชห ลักการเดยี วกนั ในการประยุกตใ ชในสระอ่นื ๆ จืด มีด คดิ อดึ ถือ เสือ เหมือน 4. ใหเด็กลองผสมคําตางๆ โดยเปลี่ยนพยัญชนะหรือสระ โดยใช อปุ กรณสีสันสดใส เพอื่ ดงึ ความสนใจของเด็ก เชน บตั รตวั พยัญชนะตวั อักษร พลาสติก 5. สอนวธิ ีการผนั เสียงตามวรรณยกุ ต เชน กา กา กา กา กา 6. สอนการแบง พยางค เชน หนงั /สือ กระ/ตา ย สงั /กะ/สี 7. ฝก แยกคาํ ทม่ี รี ปู คลา ยกนั หรอื เสยี งเหมอื นกนั เชน ตามแบบฝก หดั การอานและสะกดคํา ดา นการอาน 1. เลือกบทความหรือหนังสือใหเหมาะสม :- เหตุผลหนึ่งท่ีลูก ไมชอบการอานหรือกลัวการอาน เพราะวาหนังสือหรือเรื่องราวที่ใหอานน้ัน ยากเกนิ ไป สาํ หรบั เดก็ ๆ การเลือกหนงั สือสําหรับการสอนอา นตองพิจารณา ทั้งความยาก – งา ยและความนา สนใจ วธิ ีหนึง่ ที่ชว ยไดคอื ใหล ูกเลือกหนงั สือ ท่อี ยากอานดว ยตัวเอง 32 เดก็ เรยี นรชู า คูมอื สําหรับพอ แม/ผูปกครอง
2. ใหแ รงจูงใจตลอดการอา น ก. เรม่ิ ดว ยการสรางความเปนมติ รระหวา งคณุ พอคุณแมล กู ข. ใหมีประสบการณของความสําเร็จ เชน อานคําใหมๆ ได ลูกก็ไดร บั คําชมจากคุณพอคณุ แม ค. แสดงใหลูกเห็นความกาวหนาของตนเอง เชน จํานวนหนาท่ี อานได จํานวนคําทสี่ ะกดถูก ง. ไมใชหนังสือท่ีลูกคุนเคยมาแลว โดยเฉพาะหนังสือท่ีให ประสบการณท ไี่ มดแี กล กู ฉ. ไมใชหนังสือท่ีเคยอานมาแลวมาสอนการอานซํ้าอีก เพราะจะ ทําใหลกู ใชการจํามากกวา การฝก ทักษะการอาน ช. บทความหรือหนงั สือท่ีใชสอนการอา น ควรเปน ความรูเกี่ยวโยง ไปถึงวิชาอื่นๆ ท่ีลูกจะตองเรียนดวย เพ่ือชวยสงเสริมใหลูกไดนําความรู จากการอา นไปใชใ นวิชาอน่ื ได 3. ใหลูกไดมีเวลาอานเงียบๆ เด็กๆ แตละคนควรมีโอกาส ไดอานหนังสือเงียบๆ บอยๆ แตจะตองไมใชเวลานานเกินไป หลังจาก การอานเงียบๆ แตละครั้ง ควรจัดใหมีเวลาไดพูดคุยหรือตอบคําถามเก่ียวกับ เรื่องทอ่ี านเพอื่ ดูความเขา ใจของลูกดว ย 4. อยาปลอยใหลูกพยายามสะกดอยูกับคําหน่ึงคําใดนานเกินไป เมื่อลูกเร่ิมอานออกเสียงและพบกับคําที่ไมคุนเคย ผูปกครองควรออกเสียง คาํ นัน้ ๆ นํากอ นเปน ตัวอยาง เด็กเรียนรูชา คูม ือสาํ หรับพอ แม/ ผปู กครอง 33
หลักการสอนเสรมิ คณิตศาสตร กอ นจะสอนคณติ ศาสตรใ หล กู คณุ พอ คณุ แมเ รม่ิ จากการสาํ รวจพน้ื ฐาน ท่ีลูกมีอยูซักนิดกอน แลวสอนเสริมตอจากทักษะที่ลูกทําไดแลว ตามลําดับ ขัน้ ตอนจากงายไปยาก อยางชาๆ การสอนคณิตศาสตรเบอื้ งตน เรม่ิ ตามลําดับข้นั ตอนดังน้ี 1. การนบั เลขดว ยการทอ งจํา คอื การนับเลข 1,2,3,4,5... แตย ังนบั จาํ นวนใหตรงกบั เลขไมได เชน นบั 3 แตยังหยิบของไมได 3 ชน้ิ 2. การนับเลขไดตรงกับจาํ นวน เชน นับ 1 หยิบของ 1 ช้ิน แมขอดินสอ 5 แทง เด็กหยิบดินสอ สง ใหไ ด 5 แทง 3. รูความแตกตางของจํานวนและตัวเลข และเขียนตัวเลขได มีจํานวนนับมากขึ้นไปถึงหลักสิบ และหลักรอยได เชน นับไดถึง 30 เขาใจ จาํ นวนมากกวา นอ ยกวา เชน เขา ใจวา 75 มากกวา 40 4. เขา ใจความแตกตางระหวา งปรมิ าณ รูปรา ง ขนาดของวตั ถุสง่ิ ของตางๆ ใหญเ ลก็ สัน้ หรอื ยาว นอยหรอื มาก มากกวานอยกวา กลมหรือ เหลย่ี ม 34 เด็กเรยี นรชู า คมู ือสาํ หรบั พอ แม/ผปู กครอง
การสอนบวกเลข 1. ในการสอนการบวกเลขข้ันเร่ิมตน ควรใชการสอนท่ีเปนรูปธรรม เชน การใชส่งิ ของแทนการนบั ท่ีลกู สามารถสัมผัสไดด วยตนเอง ดงั ตัวอยาง การใชรปู ภาพใหลูกนับ += 1+ 2 = 3 2. ใชวัสดุอื่นๆ ท่ีหาไดงายๆ เชน ดินสอ ที่ใชสําหรับนับและ บวกเลข ลกู ปด รอ ยเชอื ก ใชส าํ หรบั การสอนนบั ,บวก,และลบ นอกจากรปู ภาพ ไดอ ีกดว ย 3. หลังจากท่ีคุณพอคุณแมใชการสอนดวยอุปกรณที่เปนรูปธรรม แลว ตอ ไปกจ็ ะเรม่ิ การคาํ นวณแบบนามธรรม แตล กู ยงั ตอ งใชก ารมองเหน็ ชว ย ในการคดิ อยู สง่ิ ทช่ี ว ยไดก ค็ อื การเขยี นตวั เลขเปน แถวใตเ สน ตรง ความสน้ั ยาว ของเสนตรง แสดงจํานวนตัวเลขท่ีเพิม่ ขึ้น ตวั อยา งเชน :- เริ่มตน --------------------------------------------- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เพม่ิ ขึน้ ------------------------------------------------------------------- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 แถวตวั เลขนอ้ี าจจะทาํ เปน แถวตดิ ไวบ นโตะ ทาํ การบา นลกู หรอื เขยี น บนพ้ืนหอง การท่ีเด็กๆ ไดคุนเคยกับแถวตัวเลขดังกลาวนี้ จะเปนประโยชน ตอ ไปในการเรยี นเลข บวกและลบ เด็กเรียนรูชา คูม อื สาํ หรบั พอแม/ ผปู กครอง 35
4. การสอนจะตองสอนไปทีละอยาง เชน สอนบวก ก็จะสอนบวก อยางเดียวกอ น และตองสอนซ้าํ ๆ แตจะตอ งไมทําใหลกู รูสกึ เบือ่ ดวย 5. เม่อื ลูกสามารถจาํ ตัวเลข 1 ถึง 9 ไดแ ลวจึงคอ ยใหล กู ไดบวกเลข ดวยตวั เลขสองตัว 6. เมอ่ื จะใหล กู บวกเลข 2 หลัก จะตองใหล ูกเขา ใจคาของตวั เลขใน หลักตา งๆ กอ น เชน 483 4 = 400 8 = 80 3 = 3 หลงั จากน้นั จงึ เร่ิมสอนการทดเลขเม่ือบวกเลข 2 หลกั สรุป การสอนการบวกเลขขั้นแรกนี้ใหสอนดวยวิธีที่เปนรูปธรรม คอื ใชส่ิงของหรือวตั ถอุ ุปกรณ ตอ ไปจงึ เปล่ยี นเปน รปู ภาพและในที่สุดลูกก็จะ สามารถบวกเลขไดดวยการใชตัวเลขแทนสิ่งของหรือรูปภาพได และตอไปลูก กจ็ ะสามารถคดิ ในใจไดใ นทีส่ ดุ การสอนลบเลข การลบนน้ั ตรงขา มกบั การบวก การบวกเลขกค็ อื การเอาสงิ่ ของมารวม เขาดวยกัน แตก ารลบเลขก็คือการหักออกไปจาํ นวนหนง่ึ การสอนลกู ลบเลข ใชห ลักการเดียวกบั การบวก นัน่ คอื 1. เร่ิมการลบเลขจะใชวิธีที่เปนรูปธรรมและคอยๆ เปลี่ยนไปเปน นามธรรมหรือตัวเลข และคุณพอคุณแมควรสอนการลบเลข หลังจากที่ลูก บวกเลขไดแลว 2. เร่ิมสอนจากการมีตัวต้ังมากกวาตัวลบ เมื่อลูกเขาใจการลบแลว งา ยๆ แลว จึงสอนข้นั ตอไป นนั่ คือการลบที่ตอ งขอยมื 3. การขอยืมในการลบเลขที่ตัวต้ังนอยกวาเปนสวนท่ีเขาใจยากมาก สาํ หรับลกู ทเ่ี รยี นรชู า 36 เด็กเรยี นรูช า คูมอื สาํ หรับพอ แม/ ผูป กครอง
เชน มโี จทยว า 23 – 4 ลกู จะไมเ ขา ใจวา ทาํ ไม 3 ลบ 4 เลยไมไ ด เพราะ ลกู ไมเ ขาใจการ “ขอยืม” คุณพอคุณแมควรเร่ิมการสอนดวยการใหเด็กเขาใจคาของตัวเลข ในหลักตา งๆ กอ น ตวั อยาง ลบ 4 จาก 23 โดยสอนวา 23 มี 10 สองครั้ง (20) และ 3 แลว เปล่ยี นเปน 10 กบั 13 ลบดว ย 4 และบวกดวย 10 ไดคาํ ตอบ 19 เม่อื นักเรยี นเขาใจไดว า ตัวเลข 2 ใน 20 หมายถึง 10 สองครัง้ จะทําใหเขา ใจ การ “ขอยมื ” ไดงา ยขน้ึ 23 – 4 2 ใน 23 เทากบั 20 (10+10) 10 13 3 ใน 23 เทา กบั 3 (10+10) (10+10) 2 3 2 (10+3) 4 44 การสอนการคณู และการหาร ความจริงแลวการคูณก็คือการบวกเลขท่ีเร็วขึ้น และไดผลดีกวา เชน 7 คูณ 10 งายกวาและเร็วกวาบวก 7 สิบคร้งั การทดเลขจากหลักหน่งึ ไปอกี หลักหนึง่ คลา ยกนั กับการทดในการบวกเลข นอกจากนี้สิ่งที่เหมือนกนั ระหวา งการบวกและการคณู ก็คือ ถาตวั เลข สลบั กนั กไ็ ดค าํ ตอบเทา กนั เชน 1 + 7 = 8 หรือ 7+1 = 8, 7x1=7 หรือ 1x7 = 7 การสอนคูณเลขก็เหมือนกับการสอนเลขอยางอื่นๆ คือเร่ิมดวย การสอนทเ่ี ปนรปู ธรรม แลวจากน้ันคอยๆ เปล่ยี นไปเปน นามธรรม เดก็ เรียนรูช า คูมอื สาํ หรับพอ แม/ผูปกครอง 37
การหาร ตรงขามกับการคูณ ลูกจะตองมีทักษะจากการคูณเสียกอน การสอนหารจะตอ งทําภายหลงั การสอนคณู คลอ งแลว การสอนแกโ จทยป ญหา ลูกเรียนรูชาอาจจะเขาใจความหมายของคําท่ีใชในทางคํานวณ เชน บวก ลบ คูณ ฯลฯ แตถาลูกตองพบกับโจทยเลขที่ไมไดบอกวิธีคํานวณ คณุ พอ คณุ แมม กั จะพบวา ลกู กจ็ ะทาํ ไมไ ด ดงั นน้ั คณุ พอ คณุ แมจ งึ ตอ งสอนใหล กู รจู ักความหมายของถอ ยคําในโจทย จงึ จะแกปญ หาเลขโจทยไ ด ตัวอยา งโจทยเลข ขอ 1. สมศรีมีเงนิ อยู 28 บาท เขาซ้อื นมกลองไป 6 บาท และ ขนมอีก 5 บาท ถามวาสมศรยี ังเหลอื เงนิ อีกเทาไร? ขอ 2. สมชายซอื้ หนังสอื การตูนเลมละ 35 บาท หลังจากทอี่ าน เสรจ็ แลว สมชายไดข ายหนงั สอื การต นู ไป 25 บาท เอามารวมกบั เงนิ ทมี่ อี ยู แลว 28 บาท เดิมทสี มชายมีเงนิ เทาไร และเดยี๋ วน้สี มชายมีเงินอยเู ทา ไร? จากโจทยทั้งสองขอน้ี ไมไดบอกวิธีการคํานวณไวชัดเจน ดังน้ันคุณ พอคุณแมจะตองชวยใหลูกคนหาวาถอยคําไหนท่ีบงชี้วิธีการคํานวณเพ่ือแกไข โจทยเ ลขนไ้ี ด เชน โจทยขอ 1. คําวา มีอยู, ใชไป, ซอื้ ไป บอกใหท ราบวา สมศรมี ีเงิน อยูทั้งหมด และการซ้ือไป คือจายเงินไปจะตองเอามาลบกันจึงจะไดคําตอบ ทถ่ี ูกตอ ง โจทยข อ 2. คอ นขา งซบั ซอ นกวา ขอ แรก โจทยน นั้ ใหห าวา สมชาย มีเงินอยเู ดมิ เทา ไร และขณะน้มี เี ทาไร หมายถงึ จะตอ งแกปญหา 2 ขอ ดงั น้ัน จะตองชวยใหลูกมีทักษะในการเขาใจเหตุและผลไดเปนอยางดี ดวยการ พิจารณาถอยคําในโจทยเลขซึ่งอธิบายขั้นตอนการคิดหาคําตอบได เชน ไดเ งินมา คือการบวก รวมกบั เงนิ ท่มี ีอยูแลว ก็คอื การบวก เปนตน 38 เด็กเรียนรชู า คมู ือสาํ หรบั พอแม/ผปู กครอง
การสอนเรอ่ื งเวลา 1. การสอนใหเ ดก็ ดปู ฏทิ นิ ทาํ เครอ่ื งหมายบนปฏทิ นิ ในวนั สาํ คญั ตา งๆ สอนดูวันในหนึง่ สัปดาห ใน 1 เดือน และใน 1 ป 2. การสอนความเขา ใจเกย่ี วกบั เวลา เร่ิมจากเหตุการณท่ีเกิดข้ึนในเวลาใดเวลาหนึ่งโดยเฉพาะ เชน เวลา ดูโทรทัศน เวลาเลนเกมส เวลารับประทานอาหาร เวลาต่ืนนอน ควบคูกับ การดเู วลาจากหนา ปด นากิ า หรอื ผปู กครองเขยี นรปู นากิ าคกู บั กจิ กรรมกไ็ ด การบอกเวลาที่แนนอน เชน บอกเวลาเปนนาที จะตองรูจัก ความแตกตางระหวาง “กอนหนา” และ “ภายหลัง” วิธีงายๆ ที่จะทําให นักเรยี นเขาใจความหมาย “กอนหนา ” และ “ภายหลงั ” ก็คอื วาดรปู นากิ า ดงั ตวั อยางตอไปนี้ 12 12 12 93 93 93 6 6 6 15 นาที กอ นบาย 3 โมง บา ย 3 โมง 15 นาที หลงั บาย 3 โมง การสอนเรอ่ื งเงินตรา ผูปกครองควรสอนใหรูจักชนิดของคาเงินตรา ตั้งแตเหรียญสลึง เหรยี ญบาท หา บาท สบิ บาท ธนบตั ร ยสี่ บิ บาท รอ ยบาท โดยใหร จู กั ของจรงิ และ ใหเ ดก็ ไดมีโอกาสใชเ งินซื้อของมีการแลกเงิน มีการทอน การฝากออมสนิ ฯลฯ เด็กเรียนรูชา คมู ือสําหรับพอแม/ผูป กครอง 39
เอกสารอางอิง นพวรรณ ศรีวงศพานิชย, พัฏ โชคมหามงคล. ภาวะบกพรองทางสติปญญา/ ภาวะปญญาออน (Intellectual Disability/ Mental Retardation). ใน นิชรา เรืองดารกานนท. ตําราพัฒนาการเด็กและพฤติกรรม. กรงุ เทพมหานคร : โฮสสติกพับลชิ ชง่ิ . 2551,พิมพค รัง้ ท่ี 1: 179-204 นพวรรณ ศรวี งศพ านชิ . (2549). คมู อื เสรมิ สรา งไอควิ และอคี วิ เดก็ วยั เรยี น 6 - 11 ป. กรงุ เทพฯ: พี เอส ซบั พลาย. มหาวิทยาลัยมหิดล. ไอโอดีนกับสติปญญาเด็กไทย: บทท่ี 5 การควบคุมและ ปอ งกนั โรค. จาก www.il.mahidol.ac.th/e-media/iodine/chapter 5.html. สืบคนเม่อื 18 เมษายน 2555. ลัดดา เหมาะสุวรรณ และคณะ. สุขภาวะเดก็ และวัยรุน ไทยอายุ 6-12 ป. ใน ราช วิทยาลัยกุมารแพทยแหงประเทศไทย. รายงานโครงการวิเคราะหสุข ภาวะของเดก็ และวัยรุนไทย. 2552 : 137-161 วินัดดา ปย ะศลิ ป และพนม เกตมุ าน. (2550). ตาํ ราจิตเวชเด็กและวัยรุน เลม 2. ภาวะปญญาออ น. หนา 197 - 208. กรงุ เทพฯ: บรษิ ทั ธนาเพรส จํากัด. ศรเี รอื น แกว กงั วาล. เดก็ ปญ ญาออ น. ใน ศรเี รอื น แกว กงั วาน. จติ วทิ ยาเดก็ พเิ ศษ. กรุงเทพฯ: สาํ นกั พมิ พห มอชาวบา น, 2545: 49-99 สถาบนั สขุ ภาพจติ เดก็ และวยั รนุ ราชนครนิ ทรแ ละคณะแพทยศ าสตร มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร. (2552). รายงานการวิจัย เร่ือง การศึกษาทบทวน องคความรูดานทฤษฎีและเครื่องมือประเมินระดับสติปญญาและ ความฉลาดทางอารมณ (IQ และ EQ) เด็ก. กรุงเทพ: โรงพิมพ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร. สุชีรา สุขเกษม. เขียนเมื่อ 19 มิถุนายน 2554. ลูกเรียนรูชาวิธีแกไข. http://tinyzone.tv/HealthDetail.aspx?ctpostid=1076. สืบคน เมื่อ 18 เมษายน 2555. 40 เดก็ เรยี นรูชา คมู ือสําหรบั พอ แม/ ผูปกครอง
เด็กเรยี นรูชา คมู อื สําหรบั พอ แม/ ผูปกครอง 41
Search
Read the Text Version
- 1 - 41
Pages: