เสริมสร้างทักษะการแก้ไขปัญหาทางคณิตศาสตร์ Scratch

เสริมสร้างทักษะการแก้ไขปัญหาทางคณิตศาสตร์ SCRATCH ชมรมคอมพิวเตอร์ โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย ฉะเชิงเทรา

คำนำ หนังสือฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาเทคโนโลยี(วิทยาการ คำนวณ)เพื่อการเรียนรู้ ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยมีจุดประสงค์ เพื่อการศึกษาความรู้ที่ได้จากการแก้ไขปัญหาทางคณิตศาสตร์โดยใช้ Scratch ทั้งนี้ ในหนังสือฉบับนี้มีเนื้อหาซึ่งประกอบด้วยความรู้เกี่ยวกับ โค้ดคำสั่ง และสูตรทางคณิตศาสตร์ ตลอดจนการประยุกต์ใช้โค้ดคำสั่ง ในการไปใช้แก้ปัญาของสูตรทางคณิตศาสตร์ ผู้จัดทำได้เลือกหัวช้อนี้ ในการทำรายงาน เนื่องมาจากเป็นเรื่องที่นำสนใจ เป็นเรื่องไกล้ ตัว รวมทั้งแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี ที่มีโลก ออน ไลน์มาเป็นส่วนสำคัญ ผู้จัดทำต้องขอขอบคุณ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สายฝน เสกขุนทด ผู้ให้ความรู้ และแนวทางการศึกษา หวังว่าหนังสือฉบับนี้จะให้ความรู้ และเป็นประ โยชน์แก่ผู้อ่านทุก ๆ ท่าน หากมีข้อเสนอแนะ ประการใด ผู้จัดทำขอรับไว้ด้วยความขอบพระคุณยิ่ง คณะผู้จัดทำ

สารบัญ หน้า เรื่อง 1 2-8 แบบทดสอบก่อนเรียน 9-10 11-12 รู้จักโปรแกรม Scratch 13-14 15-16 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สามเหลี่ยม​ 17-18 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า​ 19 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส​ 20 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม 21 ในกรณีให้เส้นรัศมี​ โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม ในกรณีมีแต่เส้นผ่านศูนย์กลาง​ ช่วงแก้ไขปั ญหาทางคณิตศาสตร์ด้วย Scratch แบบทดสอบหลังเรียน แบบสอบถามความพึ่งพอใจ

1 แบบทดสอบก่อนเรียน https://quizizz.com/join?gc=11009449 คำชี้แจง : ให้นักเรียนสแกน QR Code ด้านบนหรือ กด ลิงค์ด้านใต้ QR Code เพื่อทำแบบทดสอบก่อนเรียน และ ตั้งชื่อให้สามารถระบุตัวตนได้

2 รู้จักโปรแกรม Scratch โปรแกรม Scratch เป็นโปรแกรมภาษา ที่ผู้เรียนสามารถ สร้างชิ้นงานได้อย่างง่าย เช่น นิทานที่สามารถโต้ตอบกับผู้อ่าน ได้ ภาพเคลื่อนไหว เกม หรือนำมาแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เมื่อสร้างชิ้นงานเสร็จแล้วสามารถนำชิ้นงานที่สร้างสรรค์นี้ แสดง และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้อื่นบนเว็บไซต์ได้ ทำให้ ผู้เรียนได้เรียนรู้หลักการทางคณิตศาสตร์ และแนวคิดการ เขียนโปรแกรมไปพร้อมๆ กับการคิดอย่างสร้างสรรค์ มีเหตุผล เป็นระบบ และเกิดการทำงานร่วมกัน ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch

3 1. แถบเครื่องมือและเมนู​ 2. ข้อมูลโค้ด,ชุดตัวละคร,เสียง​ 3. บล็อกคำสั่งต่าง ๆ​ 4. บล็อกคำสั่งที่ถูกเลือก​ 5. พื้นที่วางบล็อกคำสั่ง/วางสคริปต์​ 6. พื้นที่แสดงผล​ 7. รายการตัวละคร​ 8. รายการเวที​ การสั่งให้โปรแกรมเริ่มทำงาน​ การสั่งให้โปรแกรมเริ่มทำงานมีหลายวิธี เช่น​ เริ่มเมื่อกด ธงเขียว​ เริ่มเมื่อกดปุ่ม (เลือกได้)​ เริ่มเมื่อคลิก Sprite (รูปแมว)​

4 การแสดงผลข้อมูลด้วยบล็อก Looks​ ตัวอย่างการแสดงผลข้อมูลด้วยบล็อก Looks (สีม่วง)​ พูดคำว่า “แนวคิดเชิงคำนวณ” 2 วินาที​

5 การลบบล็อกคำสั่ง ตัวอย่างการแสดงผลข้อมูลด้วยบล็อก Looks (สีม่วง)​ ลากโค้ดที่จะลบไ​ปคืนในส่วนที่ชื่อ Code​หรือเ​ลือกบล็อกแล้ว กดปุ่ม Delete/Backspace​

การเคลื่อนทีตัวละครด้วยบล็อก Motion​ 6 1.ตัวละครเคลื่ อนที่ไปในระยะทางที่กำหนด 2.หมุนตัวละครเคลื่ อนที่ไปในทิศทางที่กำหนด 3.ย้ายตัวละครไปในตำแหน่งที่กำหนด

7 ให้นักเรียนทุกคนเปิดโปรแกรม Scratch​ ตัวแปรและตัวดำเนินการ​ ตัวแปร (Variable)​ ตัวแปรเป็นเสมือนถังบรรจุข้อมูล​ - เก็บได้ทีละหนึ่งค่า (ตัวเลขหรือข้อความก็ได้)​ - ใช้บล็อกตรวจสอบและเปลี่ยนแปลงค่าได้​ วิธีการสร้างตัวแปร​

8 วิธีการเซฟงานลงเครื่อง Pc​ 1.เลือก File 2.เลือก Save to your computer 3.เลือกไดรฟ์ที่ต้องการเก็บไฟล์งาน 4.ตั้งชื่องาน 5.กด Save

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 9 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สามเหลี่ยม​ 1. การวิเคราะห์และกำหนดรายละเอียดของปัญหา​ ข้อมูลเข้า ความยาวฐาน และความสูง​ ข้อมูลออก พื้นที่รูปสามเหลี่ยม วิธีการตรวจสอบข้อมูล​ 1. ข้อมูลเข้า 10 และ 30​ ข้อมูลออก พื้นที่รูปสามเหลี่ยมเท่ากับ 15 ตารางหน่วย​ 2. ข้อมูลเข้า 45 และ 37​ ข้อมูลออก พื้นที่รูปสามเหลี่ยมเท่ากับ 83.5 ตารางหน่วย​

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 10 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สามเหลี่ยม​ 2. การวางแผนเพื่อแก้ปัญหา (เขียนรหัสลำลองหรือผังงาน)​ 1. base = รับความยาวฐานจากผู้ใช้​ 2. height = รับความสูงจากผู้ใช้​ 3. พื้นที่สามเหลี่ยม (area) = 0.5* base * height​ 4. แสดงผลพื้นที่สามเหลี่ยม area​ เขียนโปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สามเหลี่ยม

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 11 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า​ 1. การวิเคราะห์และกำหนดรายละเอียดของปัญหา​ ข้อมูลเข้า ความยาว และความกว้าง ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า วิธีการตรวจสอบข้อมูล​ 1. ข้อมูลเข้า 10 และ 30​ ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเท่ากับ 300 ตารางหน่วย​ 2. ข้อมูลเข้า 12 และ 15 ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเท่ากับ 180 ตารางหน่วย​

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 12 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า​ 2. การวางแผนเพื่อแก้ปัญหา (เขียนรหัสลำลองหรือผังงาน)​ 1. wide = รับความกว้างจากผู้ใช้​ 2. long = รับความยาวจากผู้ใช้​ 3. พื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า (area) = wide*long 4. แสดงผลพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า area​ เขียนโปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมผืนผ้า

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 13 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส​ 1. การวิเคราะห์และกำหนดรายละเอียดของปัญหา​ ข้อมูลเข้า ความยาวด้าน ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส วิธีการตรวจสอบข้อมูล​ 1. ข้อมูลเข้า 10 ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเท่ากับ 100 ตารางหน่วย​ 2. ข้อมูลเข้า 12 ข้อมูลออก พื้นที่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเท่ากับ 144 ตารางหน่วย​

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 14 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส​ 2. การวางแผนเพื่อแก้ปัญหา (เขียนรหัสลำลองหรือผังงาน)​ 1. side = รับความยาวด้านจากผู้ใช้​ 2. พื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส (area) = side*side 3. แสดงผลพื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส area​ เขียนโปรแกรมคำนวณหาพื้นที่สี่เหลี่ยมจัตุรัส

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 15 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม ในกรณีให้เส้นรัศมี​ 1. การวิเคราะห์และกำหนดรายละเอียดของปัญหา​ ข้อมูลเข้า ความยาวรัศมี ข้อมูลออก พื้นที่วงกลม วิธีการตรวจสอบข้อมูล​ 1. ข้อมูลเข้า 10 ข้อมูลออก พื้นที่รูปวงกลมเท่ากับ 314 ตารางหน่วย​ 2. ข้อมูลเข้า 12 ข้อมูลออก พื้นที่รูปวงกลมเท่ากับ 452.16 ตารางหน่วย​

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 16 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม ในกรณีให้เส้นรัศมี​ 2. การวางแผนเพื่อแก้ปัญหา (เขียนรหัสลำลองหรือผังงาน)​ 1. radius = รับความยาวรัศมีจากผู้ใช้ 2. พื้นที่วงกลม (area) = 3.14*radius*radius 3. แสดงผลพื้นที่วงกลม area​ เขียนโปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 17 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม ในกรณีมีแต่เส้นผ่านศูนย์กลาง​ 1. การวิเคราะห์และกำหนดรายละเอียดของปัญหา​ ข้อมูลเข้า ความยาวของเส้นผ่านศูนย์กลาง ข้อมูลออก พื้นที่วงกลม วิธีการตรวจสอบข้อมูล​ 1. ข้อมูลเข้า 10 ข้อมูลออก พื้นที่รูปวงกลมเท่ากับ 78.5 ตารางหน่วย​ 2. ข้อมูลเข้า 12 ข้อมูลออก พื้นที่รูปวงกลมเท่ากับ 113.04 ตารางหน่วย​

สร้างโปรแกรมแก้ปัญหา​ 18 โปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม ในกรณีมีแต่เส้นผ่านศูนย์กลาง​ 2. การวางแผนเพื่อแก้ปัญหา (เขียนรหัสลำลองหรือผังงาน)​ 1. diameter = รับความยาวเส้นผ่านศูนย์กลางจากผู้ใช้ 2. พื้นที่วงกลม (area) = (diameter/2) = radius = 3.14*radius*radius 3. แสดงผลพื้นที่วงกลม area​ เขียนโปรแกรมคำนวณหาพื้นที่วงกลม

19 ช่วงแก้ไขปัญหาทางคณิตศาสตร์ด้วย Scratch ให้นักเรียนนำสูตรทางคณิตศาสตร์มาสร้างให้อยู่ใน โปรแกรม Scratch และทดลองใช้สูตรที่นักเรียนสร้างว่าได้ ผลลัพธ์อย่างไร ส่งทางลิงค์ด้านล่าง https://forms.gle/r5UXR34UioQAMQnb6

20 แบบทดสอบหลังเรียน ​ https://forms.gle/3cJFsyc8KqPn1uuq8 คำชี้แจง : ให้นักเรียนสแกน QR Code ด้านบนหรือ กด ลิงค์ด้านใต้ QR Code เพื่อทำแบบทดสอบหลังเรียน

21 แบบสอบถามความพึ่งพอใจ​ https://forms.gle/E3GosFBRkU17t9qd9 คำชี้แจง : ให้นักเรียนสแกน QR Code ด้านบนหรือ กด ลิงค์ด้านใต้ QR Code เพื่อทำแบบสอบถามความพึ่งพอใจ