ภูมิสิทธิ์ ถีหมื่นไวย - สมุดภาพวัฒนธรรมทวีปเอเชีย ยกเว้นภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

วฒั นธรรมภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออก วัฒนธรรมชนเผา พ้นื เมอื งและภมู ปิ ญ ญาการดํารงชวี ติ ทเ่ี กา แก จากชนเผา พน้ื เมอื ง 16 เผา ของไตห วัน ชนพน้ื เมอื งทอ่ี าศยั อยใู นเขตชายฝงทะเลตะวันออกของไตห วนั สว นใหญค อื เผา อามสิ มบี างสวนท่เี ปน ชนเผากาวาลัน เผา ซา กซิ ายาและเผาบูนนั เปนตน ชนเผาพ้ืนเมอื งเผา อามิสเปน เผวัฒนธรรมชนเผา พน้ื เมอื งและภูมปิ ญ ญาการดํารงชีวิตท่เี กาแก จากชนเผา พนื้ เมอื ง 16 เผาของไตหวนั ชนพื้นเมอื งทอ่ี าศัยอยูในเขตชายฝง ทะเลตะวันออกของไตหวันสวนใหญคือเผา อามสิ มีบางสวนทเ่ี ปนชนเผากาวาลัน เผาซา กิซายาและเผา บูนนั เปน ตน ชนเผา พื้นเมอื งเผาอามสิ เปนเผา ทม่ี ีจาํ นวนประชากรมากที่สุดของไตหวนั ชนเผาอามิสในสมัยโบราณดํารงชพี ดว ยการทาํ เกษตรกรรมและประมงหาปลาเปน หลัก จึงได สมญานามวาเปน หน่งึ ในเผาพนั ธุ “ยอดนกั มังสาวริ ัติ” เครือ่ งแตงกายโบราณทีม่ สี ีสันสดใสและการเตนราํ และวฒั นธรรมอาหารการกินท่มี ีความหลากหลาย ชนเผา อามิสเปนสังคมทผี่ ูห ญิงเปนใหญ ผูหญงิ มสี ทิ ธ์สิ ืบทอดรบั มรดกทีด่ นิ งานสาธารณะภายในหมูบา นสวนใหญเ ปน หนาท่ีของผชู าย ในเดอื นกรกฎาคมถงึ เดอื นสงิ หาคม ของทกุ ป เปน งานเทศกาลเกบ็ เก่ยี วของหมูบา นชนเผา อามิสในแถบชายฝงทะเลตะวนั ออก สมาชิกเผาทไ่ี ปทาํ งานตางถ่ินจะเดินทางกลับมาบา นเกดิ เพื่อชว ยกนั จดั เตรียมงาน โดยแบง หนา ทร่ี ับผดิ ชอบงานนอยใหญต ามลําดบั อายุ ชายฝง ทะเลตะวันออกในปจจุบันมีศลิ ปน ชนเผาพนื้ เมืองจาํ นวนมาก ท่มี คี วามสามารถในการใชว สั ดุจากธรรมชาติในการสรางสรรคผลงานศลิ ปะทบ่ี ง บอกถึงเรอื่ งราว วัฒนธรรมของเผา และยังเปน การดาํ รงชวี ิตอยรู ว มกบั ธรรมชาติ ซึง่ เปนวธิ ีการนาํ เสนอและอธิบายถงึ สภาพชีวติ และวัฒนธรรมของชนพน้ื เมอื งท่ีดที ี่สดุ วธิ หี นงึ่ าทม่ี ีจํานวนประชากรมากทส่ี ุดของไตหวนั ชนเผา อามสิ ในสมัยโบราณดาํ รงชีพดว ยการทําเกษตรกรรมและประมงหาปลาเปน หลกั จึงไดส มญานามวา เปน หนง่ึ ใน เผาพนั ธุ “ยอดนักมังสาวริ ตั ิ” เครอ่ื งแตง กายโบราณทีม่ สี ีสันสดใสและการเตนราํ และวฒั นธรรมอาหารการกนิ ที่มีความหลากหลาย ชนเผาอามิสเปน สังคมท่ผี ูห ญิงเปน ใหญ ผหู ญิงมสี ิทธ์สิ บื ทอดรับมรดกที่ดิน งานสาธารณะภายในหมูบ านสวนใหญเ ปนหนาทีข่ องผชู าย ในเดือนกรกฎาคมถึงเดอื นสิงหาคมของทุกป เปนงานเทศกาล เก็บเกยี่ วของหมบู า นชนเผาอามสิ ในแถบชายฝงทะเลตะวนั ออก สมาชกิ เผา ทไ่ี ปทาํ งานตา งถิน่ จะเดนิ ทางกลบั มาบานเกิดเพ่อื ชวยกันจัดเตรยี มงาน โดยแบงหนาที่ รับผดิ ชอบงานนอ ยใหญตามลาํ ดบั อายุ



วัฒนธรรมภูมิภาคเอเชยี ใต เปน ภูมิภาคของทวปี เอเชยี เปนที่ต้ังของประเทศอนิ เดยี ปากีสถาน บังคลาเทศ ศรลี งั กา เนปาล ภูฏาน และมลั ดฟี ส มพี นื้ ทก่ี วา ง 4,480,000 ตาราง กิโลเมตร หรือ 10% ของทวปี เอเชีย ภมู ิภาคนี้ยงั เปน ท่ีรจู กั กนั ในอกี ช่ือหนึ่งวา อนุทวีปอินเดยี ประเทศท่ีต้ังอยใู นภมู ภิ าคน้ีทงั้ หมดตางกเ็ ปนสมาชิกของ องคกรความรวมมือ ในภูมภิ าคเอเชียใต (The South Asian Association for Regional Cooperation หรือ SAARC) ในบางครัง้ พื้นทีบ่ างสวนหรอื ทง้ั หมดของประเทศอฟั กานสิ ถาน ก็ถกู จําแนกใหเปน สวนหน่ึงของภมู ิภาคเอเชยี ใตดวย เอเชียใตเ ปนภมู ิภาคทีม่ ีประชากรอยอู าศัยหนาแนนมากที่สดุ แหงหน่ึงของ โลก มจี ํานวนประชากรกวา 1 พนั ลานคนอาศยั อยูใ นภมู ิภาคน้ี ซ่ึงคดิ เปรยี บเทยี บเปน สดั สวนเทากบั 1 ใน 3 ของชาวเอเชียท้งั หมด หรอื 1 ใน 5 ของประชากรโลก อัตราความหนาแนนของประชากรเทากบั 305 คนตอ พื้นท่ี 1 ตารางกโิ ลเมตร คดิ เปน สดั สว นที่สูงกวา อตั ราความหนาแนน โดยเฉล่ยี ของประชากรโลกถงึ 7 เทา ภมู ิภาคเอเชียใตมีประวตั ิศาสตรค วามเปนมายาวนาน อารยธรรมโบราณไดพ ฒั นาขนึ้ ในพื้นท่ีลมุ แมนํา้ สนิ ธุ ชวงเวลาแหง ความ รงุ เรืองสงู สุดของภมู ิภาคคือ ชวงกอนหนา ศตวรรษที่ 17 เมอ่ื ราชวงศโ มกุล ขยายพระราชอาณาจกั รขึน้ สูภาคเหนอื ของอนุทวีป การลา อาณานิคมของ ชาติยโุ รปไดน ําไปสกู ารเขายดึ ครองของผูร กุ รานใหมนาํ โดยโปรตเุ กส ฮอลแลนด และทา ยสุดคอื อังกฤษ ฝรัง่ เศสก็ เปน อีกชาติหนึง่ ทไ่ี ดร ุกเขา ครอบครองดนิ แดนบางสว นของเอเชียใตไวภ ายใต การปกครองของตนดวยเชน กัน อยา งไรก็ตาม ประเทศทง้ั หมดในภมู ภิ าคเอเชียใตไ ดร ับเอกราชจาก ชาติยุโรปในชว งปลายทศวรรษ 1940



วัฒนธรรมภมู ิภาคเอเชียตะวันตกเฉยี งใต เอเชียตะวนั ตกเฉยี งใต หรืออาจเรยี กวา เอเชียตะวันตก หรือ ตะวันออกใกล และตะวันออกกลาง ลอม รอบดวยทะเล 5 แหง คือทะเลเมดเิ ตอรเ รเนียน ทะเลดาํ ทะเลแคสเปย น ทะเลอาหรับ ทะเลแดง และดิน แดนในภูมภิ าคนม้ี คี วามเจริญทางอารยธรรมอยางมากเชน อารายธรรมลมุ แมน ํ้าไทกริส-ยูเฟรติส ภูมภิ าค นมี้ พี ืน้ ท่ีประมาณ 6,835,434 ตารางกิโลเมตร มศี าสนาทส่ี ําคญั คือศาสนาอิสลาม ศาสนายดู ายของอิส ราเอล และมนี ับถือศาสนาคริสตในไซปรัส ปจจุบันภูมภิ าคนย้ี งั คงมีความแตกแยกกันในเรื่องเชือ้ ชาตแิ ละ ศาสนา บางประเทศอาจถกู จดั ใหอ ยใู นทวปี ยุโรปแทน เน่อื งจากมลี ักษณะทางวฒั นธรรมจากทวีปยุโรป มากกวา ไดแ ก ตุรกี ไซปรสั อารเ มเนีย จอรเ จีย และอาเซอรไ บจาน ประเทศในเอเชียตะวันตกเฉียงใต



วัฒนธรรมภมู ภิ าคเอเชยี กลาง เอเชียกลางเปนภมู ภิ าคที่เคยรวมอยกู บั ดินแดนบางสว นที่ตงั้ อยูใ นทวปี ยุโรป เปนประเทศสหภาพโซเวียต ตอ มาดินแดนตา ง ๆ ของประเทศ สหภาพโซ เวยี ตท้งั ในทวปี ยุโรปและเอเชียกลางไดป ระกาศแยกออกเปน สาธารณรฐั อสิ ระเพือ่ ปกครองตนเองท าใหป ระเทศสหภาพโซเวียตตอ ง ลม สลายลงใน พ.ศ.2534