ค่มู ือและขอ้ บงั คบั ควำมปลอดภยั ในกำรทำงำนเบ้ืองตน้ สำหรบั พนกั งำนผชู้ ่วยพนกั งำน และ ผปู้ ฏบิ ตั ิงำนระบบไฟฟ้ ำ การไฟฟ้าส่วนภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng Effective Date :01/03/64 SM-BAS-AD-001 Rev.00
การไฟฟ้าสว่ นภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng คานา ก า ร ไ ฟ ฟ้ า ส่ ว นภู มิ ภ า คบึ ง ไ ด้ ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ค ว า ม ส า คั ญ ข อ ง ความปลอดภัยในการทางานของพนักงานเป็นอย่างย่ิง เน่ืองจากความปลอดภัยเป็น เป้าหมายสาคัญขององค์กร โดยการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคบึงมีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนา และสนบั สนุนงานดา้ นความปลอดภยั ให้มกี ารดาเนนิ การอย่างต่อเน่อื ง มีประสิทธิภาพ และเป็นระบบ เพ่ือให้เกิดวัฒนธรรมความปลอดภัยในองค์กร ซึ่งความปลอดภัยจะ ชว่ ยลดการสญู เสียชวี ิต ทรพั ย์สนิ และทาใหพ้ นกั งานในองคก์ รมีสขุ ภาพอนามัยทีด่ ี ด้วยเหตุนี้ ทางคณะผู้จัดทา จึงได้ดาเนินการจัดทาคู่มือความปลอดภัยในการ ทางาน สาหรับพนักงาน และผู้ช่วยพนักงานข้ึน เพ่ือเป็นการเผยแพร่ความรู้ และ แนะนาแนวทางในการทางานอย่างถูกวิธีและปลอดภัย และหวังว่า คู่มือความ ปลอดภัยฯ ฉบบั น้ี จะมีส่วนในการส่งเสริมจิตสานึกด้านความปลอดภัยให้เกิดขึ้นกับ พนกั งานของการไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคบึง ดว้ ยความปรารถนาดี คณะผจู้ ัดทา 1
การไฟฟ้าสว่ นภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng คณะผจู้ ัดทา 1. นาย ธนากร จุฑาเกตุ 2. นาย อิทธวิ ัฒน์ คานงึ นิจ 3. นาย มนสั ชยั เน่ืองนิกร 4. นางสาว ภัคณภทั อิ่มเอิบ 5. นางสาว ภาวณิ ี พรหมสวัสดิ์ 6. นางสาว อญั ชษิ ฐา เพียรธรรม 7. นางสาว ดวงกมล บุญทวงศ์ 8. นางสาว เมธิณี ตึง้ มลู 9. นางสาว กนั ยกติ ิ์ ไตรสาร 10. นาง นงลักษณ์ หนทู วี ตาแหน่ง นักปฏิบัตงิ านเทคนิค (เจา้ หน้าที่ความปลอดภัยในการทางาน ระดบั วิชาชพี ) การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าค เขต 2 (ภาคกลาง) 2
การไฟฟา้ ส่วนภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สารบญั เรอื่ ง หน้า คานา 1 คณะผจู้ ดั ทา 2 คาจากดั ความ 5 สทิ ธแิ ละหนา้ ทข่ี องนายจา้ งและลกู จา้ ง 6 สาเหตุการเกดิ อุบตั ิเหตุ 7 ผลของการเกิดอบุ ตั ิเหตุ 9 โรคจากการทางาน 13 มาตรการป้องกนั อุบตั ิเหตุ 15 อุปกรณ์ค้มุ ครองความปลอดภยั สว่ นบุคคล 18 สญั ลักษณส์ เี พ่อื ความปลอดภัย 20 ประเภทของสารเคมีอันตราย 24 ขอ้ ควรปฏบิ ัตเิ มอื่ พบสารเคมรี วั่ ไหล 27 กฎความปลอดภยั ท่วั ไป 28 กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น 29 - ความปลอดภัยในสานกั งาน 31 - การใช้รถยก 32 - การทางานบนท่สี ูง 33 - การทางานกบั บันได 3
การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สารบัญ เรื่อง หน้า - การทางานกับนัง่ รา้ น 34 - การทางานกบั ปั้นจน่ั 35 - การใชเ้ ครอื่ งใช้ไฟฟ้าและอุปกรณไ์ ฟฟา้ 36 - การปฏบิ ัตงิ านบนไหลท่ าง 37 - การขดุ หลุม ปกั เสา และถอนเสา 39 - การพาดสายและรื้อถอนสายเปลอื ย 40 - การติดตัง้ และรือ้ ถอนอปุ กรณ์ 41 - การบารุงรกั ษาระบบจาหนา่ นและสายสง่ 43 - งานมิเตอร์ 45 - การปฏบิ ตั ิงานในสถานีไฟฟ้า 46 การปอ้ งกันและระงบั อคั คีภัย 47 การปฐมพยาบาลเบือ้ งต้น 53 กิจกรรม KYT 56 ระบบการจัดการความปลอดภยั ของ กฟภ. 58 แผนผงั พนื้ ท่สี านกั งาน 66 เบอร์ตดิ ตอ่ 67 4
การไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng คาจากัดความ ภัย (Hazard) เป็นสภาพการณ์ซึ่งมีแนวโน้มซ่ึงจะก่อให้เกิดการบาดเจ็บต่อบุคคล หรือความสียหายต่อทรัพย์สิน หรอื วสั ดุ หรอื กระทบกระเทือนตอ่ ขีดความสามารถในการปฏิบตั งิ านปกติของบคุ คล อนั ตราย (Danger) ระดับความรุนแรงท่ีเป็นผลเน่ืองมาจากภัย ระดับของภัยอาจมีระดับความรุนแรงมากหรือ นอ้ ยกไ็ ด้ ข้ึนอยูก่ บั มาตรการในการป้องกัน ความ รุ น แ ร ง ข อ ง ก าร บ าดเ จ็ บห รื อ ความ สู ญ เ สี ย ความเสียหาย (Damage) ทางกายภาพหรอื ความเสยี หายที่เกิดขึ้นต่อการปฏิบัติงาน หรือ ความสียหายทางดา้ นการเงินที่เกิดขน้ึ อบุ ัติเหตุ (Accident) เหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้น โดยไม่ได้วางแผนไว้ล่วงหน้า ซง่ึ กอ่ ใหเ้ กิดความบาดเจ็บ พิการ หรือตาย และทาให้ ทรัพย์สินไดร้ บั ความเสยี หาย เหตกุ ารณท์ ี่เกิดขึ้น โดยไม่ได้วางแผนไว้ล่วงหน้า ซ่ึงไมก่ ่อให้เกิดความบาดเจ็บ พิการ หรือตาย เหตุการณเ์ กือบเกิดอบุ ัตเิ หตุ (Near Miss) เหตุการณท์ ่ีเกิดขึ้นแลว้ นาไปสกู่ ารเกิดอุบัติเหตุ หรือ อบุ ตั กิ ารณ์ หรือ เหตกุ ารณผ์ ดิ ปกติ (Incident) เหตุการณเ์ กือบเกดิ อุบัตเิ หตุ ทางทฤษฎี หมายถึง “การปราศจากภัย” แต่สาหรับ ความปลอดภัย (Safety) ในทางปฏิบัติอาจยอมรับได้ในความหมายที่ว่า “การ ปราศจากอนั ตรายท่มี โี อกาสจะเกิดข้นึ ” 5
การไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng 6
การไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สาเหตขุ องอุบตั ิเหตุ สภาพการณท์ ี่ไมป่ ลอดภัย 10% (Unsafe Condition) 2% ภยั ธรรมชาติ ( Act of god ) 88% การกระทาท่ไี ม่ปลอดภัย (Unsafe Act) การกระทาที่ไมป่ ลอดภยั (Unsafe Act) การมีทัศนคติไม่ถกู ต้อง เชน่ อุบตั ิเหตุเปน็ เรอื่ งของเคราะหก์ รรมแกไ้ ขป้องกนั ไม่ได้ รู้เท่าไม่ถึงการณ์ คาดการณ์ผิด ประมาทเลินเลอ่ พลง้ั เผลอ เหมอ่ ลอย ขาดความระมดั ระวงั เร่งรบี ปฏบิ ตั ิงานไม่ตามข้นั ตอนทก่ี าหนด เชน่ ไม่ตรวจสอบแรงดัน ไม่ช็อตกราวด์ หยอกลอ้ เลน่ กนั ระหวา่ งปฏิบตั ิงาน ไมส่ วมใส่อุปกรณป์ อ้ งกนั อันตรายส่วนบุคคล, ดดั แปลงเคร่ืองมืออุปกรณ์ สภาพรา่ งกายไมพ่ ร้อมหรือผิดปกติ เช่น ดม่ื สรุ า, เมาคา้ ง, มปี ญั หาครอบครวั ใชส้ ารเสพตดิ เป็นตน้ ประสานงานหรือสือ่ สารไมช่ ดั เจน 7
การไฟฟา้ ส่วนภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สาเหตขุ องอุบัติเหตุ สภาพการณท์ ไี่ ม่ปลอดภัย (Unsafe Condition) เคร่อื งจักร เคร่อื งมอื อุปกรณ์ชารดุ ขาดการซอ่ มแซมหรือบารุงรักษา ความไม่เปน็ ระเบยี บเรยี บรอ้ ยและสกปรกในการจัดเก็บวัสดุสิง่ ของ สง่ิ แวดลอ้ มในการทางานไมด่ ี เช่น แสงสว่างไมเ่ พยี งพอ, การระบายอากาศไมด่ ี, เสยี งดงั , ฝนุ่ ละออง, ความรอ้ นสงู ไอระเหยของสารเคมี เปน็ ตน้ ไม่มีการ์ดครอบป้องกันส่วนท่ีเป็นอันตรายของเครื่องจักร หรือส่วนที่เคล่ือนไหว ตา่ งๆ เช่น เฟือง, โซ่, ใบมดี เปน็ ตน้ ระบบไฟฟา้ หรอื อุปกรณไ์ ฟฟ้าชารุดบกพรอ่ ง เกดิ ภัยธรรมชาติ เชน่ ฝนตก ฟ้าผ่า น้าป่าไหลหลาก 8
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกิดอบุ ัติเหตุ ผลกระทบทางตรง ผลกระทบทางตรง ผลกระทบทางออ้ ม อวยั วะ ร่างกายไดร้ บั บาดเจบ็ บาดแผล เกดิ เจบ็ ปว่ ยด้วยโรคจากการทางาน สูญเสยี อวัยวะ พกิ าร สูญเสยี ชวี ติ เสียค่าใช้จา่ ยในการรักษาตัว ขาดงาน หยุดงาน ทาให้ขาดรายได้ ผลกระทบทางอ้อม สญู เสยี เวลาในการรักษาพยาบาล คา่ ใช้จ่าย ค่าเดนิ ทาง สญู เสยี โอกาสในความก้าวหน้าทางการงาน หากเกดิ ความพกิ ารจะเพมิ่ ภาระให้ครอบครัว สูญเสยี โอกาสทางสงั คม องคก์ รสูญเสียบุคลากรทมี่ ีความร้คู วามสามารถ หากสูญเสียชีวติ พอ่ -แม่ สามี-ภรรยา บตุ รจะไดร้ บั ความเดือดร้อนยากลาบาก 9
การไฟฟ้าสว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกิดอบุ ัติเหตุ 3 45 12 ผู้คิดทฤษฎีน้ี คือ H.W. Heinrich ตามทฤษฎีกล่าวว่า การบาดเจ็บ และ ความเสียหายต่างๆ เป็นผลสืบเน่ืองมาจากอุบัติเหตุ ซึ่งมีสาเหตุมาจาก การกระทา หรือสภาพการณ์ท่ีไมป่ ลอดภยั โดยเปรยี บไดก้ ับตัวโดมิโนที่เรียงกนั อยู่ 5 ตัว ใกล้กนั เมอ่ื ตัวท่ีหน่งึ ล้ม ตัวโดมโนทอี่ ยูถ่ ดั ไปกจ็ ะลม้ ตามไปดว้ ย ตวั โดมโิ นทง้ั หา้ ตวั มดี งั นี้ 1. ภมู ิหลังหรอื สภาพแวดลอ้ มทางสังคมของบคุ คล 2. ความบกพร่องของบคุ คล 3. การกระทาและ/หรอื สภาพการณ์ทไี่ มป่ ลอดภยั 4. อบุ ตั เิ หตุ 5. การบาดเจ็บหรือการสูญเสยี การป้องกันอุบัติเหตุตามทฤษฎีโดมิโน น้ันก็คือ การตัดตัวโดมิโนอุบัติเหตุ ซึ่งเป็นการไม่ให้ลูกโซ่อุบัติเหตุล้มลง(โดมิโนตัวท่ี 4) โดยกาจัดการกระทาและ/หรือ สภาพการณท์ ี่ไมเ่ หมาะสมออกไป (โดมิโนตัวท่ี 3) การบาดเจ็บหรือความสูญเสียก็จะ ไม่เกิดขึ้น สาหรับภูมิหลังหรือสภาพแวดล้อมทางสังคมของบุคคล (โดมิโนตัวที่ 1) และความบกพร่องของบคุ คล (โดมโิ นตัวท่ี 2) เปน็ เรอื่ งท่แี กไ้ ขและปรับปรงุ ไดย้ ากกว่า 10
การไฟฟา้ สว่ นภูมิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกดิ อบุ ัติเหตุ อุบัติเหตุร้ายแรง บาดเจบ็ พิการ เสยี ชวี ิต (Serious or Major Injury) อบุ ตั เิ หตุปานกลาง ปฐมพยาบาล (Major Injury) ทรัพย์สนิ เสยี หาย (Property Damage) อุบตั เิ หตุเล็กนอ้ ยหรอื เหตุการณผ์ ิดปกติ (Near-miss Incidents) ขาดการควบคมุ ดา้ นการบรหิ าร (LACK OF MANAGEMENT CONTROL) ในปี ค.ศ. 1931 H.W. Heinrich ได้ทาการศึกษา 1.ประเภทที่ 1 อบุ ัตเิ หตทุ ่ีทาให้เกดิ การบาดเจ็บ แนวโนม้ ทางสถติ ขิ องการเกดิ อบุ ตั เิ หตใุ นสถานประกอบการ พกิ าร ทพุ พลภาพ ตาย เช่น ลนื่ หกล้ม ศีรษะพาดพื้น และพบว่า ทุกๆการบาดเจ็บท่ีถงึ ขั้นพกิ าร ทพุ พลภาพ หรอื ทาให้เป็นอมั พาตหรอื การกระทา 1 ครง้ั ก็เกิดอุบัติเหตุ เสียชีวิต 1 ราย จะมีการบาดเจ็บเล็กน้อย 29 ราย และ อบุ ตั เิ หตทุ ่ไี มม่ กี ารบาดเจบ็ อกี 300 ราย 2.ประเภทท่ี 2 อุบัติเหตุที่ได้รับการบาดเจ็บ เลก็ นอ้ ย (ต้องการเพียงขนั้ ปฐมพยาบาล) เชน่ ลืน่ หกล้มหัว ต่อมาในปี ค.ศ.1969 เบิร์ด (Frank E. Bird) ได้ศึกษา เขา่ ข้างซา้ ยแตกตอ้ งห้ามเลือดและทาแผลหรือการกระทา เกี่ยวกับการเกิดอุบัติเหตุในวงการอุสากรรม และพบว่า 10 ครงั้ ก็เกิดอุบตั ิเหตุ สดั ส่วนของการเกิดอบุ ัตเิ หตทุ ่ที าให้บาดเจ็บรนุ แรง-บาดเจบ็ เล็ กน้ อย - ทรั พย์ สิ นเ สีย ห าย -อุ บั ติก าร ณ์ ที่เ กือ บ จะ มีก า ร 3.ประเภทที่ 3 อุบตั ิเหตทุ มี่ อี ุปกรณ์ เครื่องจักร บาดเจ็บ มีอัตราส่วน เป็น 1:10:30:600 ลักษณะของ วัตถุดิบหรือทรัพย์สินเสียหาย เช่น ลื่นล้ม ไปกระแทก อัตราส่วน ดังกล่าว ถูกเรียกว่า พิรามิดของการบาดเจ็บ กระจกในสานักงานแตก หรือการกระทา 30 คร้ังก็เกิด (Injury Pyramid) หรอื บางคร้ังเรียกวา่ พริ ามิดอุบัติเหตุ อบุ ัติเหตุ เนอื่ งจากสอบสวนอบุ ตั ิเหตเุ ปน็ กระบวนการท่ีสาคัญในการ นาไปสู่การปอ้ งกันในอนาคตดงั นนั้ จงึ จาเป็นทจี่ ะต้องมีการ 4.ประเภทที่ 4 อบุ ัตกิ ารณ์ท่ีทาให้เกือบจะมกี าร สอบสวนอบุ ตั เิ หตุทง้ั 4 ประเภท ได้แก่ บาดเจ็บหรือภาวะใกล้จะเกิดการบาดเจ็บ (Near Injury Accident) หรือการกระทา 600 คร้ังกเ็ กิดอุบตั ิเหตุ 11
การไฟฟา้ สว่ นภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng ตัวอย่างอบุ ตั เิ หตุที่เกิดข้ึนจากการทางาน พนักงาน เปล่ียนสายลีด ถูกดร๊อปเอ้าท์เฟส A บิดตวั เข้าหาผู้ปฏิบัติงาน ทาให้กระแสไฟฟ้าว่ิง ผา่ นแขนซ้ายได้รบั บาดเจ็บ ผู้ปฏบิ ตั ิงานระบบไฟฟ้า รื้อถอนสายแรงต่า มือ ซา้ ยไปสมั ผสั สายแรงสูง ถูกกระแสไฟฟ้าช๊อต มี รอยไฟฟ้าช๊อตเล็กน้อย บริเวณมือซ้ายและฝ่า เท้าทัง้ สองขา้ ง ผู้ปฏิบัติงานระบบไฟฟ้า ถูกตอม่อทับมือ เนื่องจากพ้ืนที่ลาดเอียง ตอม่อเคล่ือนตัว ดึงมือ ออกไม่ทัน ทาให้มือถูกสลิงหนีบไปกับตอม่อ สูญเสียอวัยวะ นิว้ ขาด 1 ข้อ จานวน 2 น้ิว 12
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng โรคจากการทางาน สาเหตุของโรค คอื ต้นตอหรือเหตุสาคญั ทท่ี าให้เกิดโรคจากการประกอบอาชีพท่ีเห็นได้ชดั จะเป็น อนั ตรายจากสภาพแวดล้อมการทางาน ซ่งึ จะแบง่ ออกเป็นกล่มุ ใหญๆ่ ตวั เหตุของโรค ผลกระทบ ทางกายภาพ เสียงดงั สูญเสยี การได้ยินมแี บบถาวรและ ตามกฎหมายกาหนดให้สภาพแวดลอ้ ม แบบชว่ั คราว การทางานมเี สียงดังเฉลี่ยตลอด 8 ชัว่ โมง การทางานตอ้ งไม่เกิน 85 dBA ถา้ ดัง เป็นอุปสรรคต่อการสอ่ื สาร เกินต้องมมี าตรการลดการสมั ผสั เสียง อาจเป็นสาเหตอุ บุ ัติเหตุได้ เชน่ ให้พนักงานใส่ PPE เปน็ ต้น ทาใหเ้ กิดการเสียสมดลุ ของ ร่างกาย ความรอ้ น เปน็ ตะครวิ เนอื่ งจากความรอ้ น ตามกฎหมายกาหนดค่ามาตรฐานความร้อน ออ่ นเพลีย เนอ่ื งจากความรอ้ น - งานเบา ค่าเฉล่ยี WBGT 34 °C มผี ดผื่นขนึ้ ตามผวิ หนัง - งานปานกลาง คา่ เฉลี่ย WBGT 32 °C การขาดนา้ - งานหนัก ค่าเฉลยี่ WBGT 30 °C แสงสว่าง เกิดความไมส่ บายตา เกดิ ความเมื่อยลา้ ถา้ แสงสวา่ งไม่ กฎหมายมีการกาหนดมาตรฐานเกยี่ วกับ เพียงพอ แสงสวา่ งไวต้ ามชนดิ ของงาน มหี น่วยเป็น lux ซึ่งจะอยู่ท้ายตารางกฎหมาย สูญเสียสมรรถภาพการมองเห็น 13
การไฟฟา้ ส่วนภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng โรคจากการทางาน ตัวเหตขุ องโรค ผลกระทบ ทางเคมี สารเคมี สารเคมีแต่ละชนิดมีความเปน็ พิษและ สามารถเข้าสรู่ ่างกายได้ 3 ชอ่ งทาง คอื อันตรายแตกต่างกันขน้ึ อยู่กบั องค์ประกอบของ - โดยการหายใจ สาร ซง่ึ สามารถหาข้อมูลไดจ้ ากเอกสารความ - โดยการกนิ /กลืน ปลอดภยั ของสารเคม(ี SDS) ของสารเคมชี นดิ - โดยการดูดซึมทางผวิ หนัง นั้นๆ อนั ตรายขนึ้ อยู่กับปรมิ าณท่ไี ดร้ ับเข้าสู่ รา่ งกาย ทางชีวภาพ ได้แก่ ไวรัส แบคทีเรีย พยาธิ รวมทั้งฝนุ่ เสน้ ใยพชื ด้วย ทางจติ วทิ ยา ได้แก่ ความเครยี ด การถกู กดดนั เป็นต้น ทางการยศาสตร์ (Ergonomics) คอื การศกึ ษาท่าทางการทางาน เพื่อการ การบาดเจบ็ ที่เกดิ จากระบบกระดกู และ ป้องกันอนั ตรายจากการบาดเจ็บทเ่ี กิดจาก กลา้ มเนื้อ ท่าทางการทางานทไี่ มถ่ กู ต้อง 14
การไฟฟ้าส่วนภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการป้องกนั อบุ ตั ิเหตุ ควบคุมทแ่ี หลง่ กาเนดิ ➔ การออกแบบเครือ่ งมอื โดยคานึงถงึ ความปลอดภยั เป็นพนื้ ฐาน ➔ การสรา้ งการด์ ครอบส่วนทีเ่ ปน็ อันตราย ➔ การสรา้ งสงิ่ กดี ขวางไม่ให้คนเข้าใกลส้ ่วนทเ่ี ปน็ อนั ตราย ➔ การติดตงั้ สวิตซท์ างานแบบกด 2 ปมุ่ ➔ การตดิ ตั้งสวติ ซ์หยุดเครอ่ื งฉุกเฉิน ➔ มกี ารตรวจสอบรกั ษาและซ่อมบารงุ เครอื่ งจกั รเปน็ ประจาสม่าเสมอ 15
การไฟฟา้ สว่ นภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการป้องกนั อุบตั ิเหตุ ควบคุมท่ีทางผ่าน ➔ กาหนดขัน้ ตอนการทางานที่ปลอดภัยเป็นระเบยี บปฏิบตั ิ ➔ การจัดสถานทที่ างานใหส้ ะอาดเปน็ ระเบยี บเรยี บรอ้ ย ➔ จดั เก็บเคร่ืองมือ วัตถุดบิ และรถเขน็ ไว้ในทท่ี ่กี าหนดตาแหน่งไว้ ➔ วตั ถทุ ี่มลี กั ษณะกลมและกลง้ิ ได้ ควรมลี ่ิมลอ๊ กไว้ไม่ให้เคล่อื นทไ่ี ด้ ➔ ติดป้ายหรอื สัญญาณเตือนอันตราย ➔ สรา้ งฉากกน้ั สว่ นทเี่ ปน็ อันตรายจากพนื้ ที่ ➔ กาหนดระยะห่างระหว่างผปู้ ฏบิ ตั ิงานกับแหลง่ กาเนดิ อันตราย 16
การไฟฟ้าส่วนภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการป้องกนั อุบตั เิ หตุ การปอ้ งกนั ท่ีผู้ปฏบิ ตั งิ าน ➔ สวมเครื่องแบบทถ่ี กู ตอ้ งตามมาตรฐานของ กฟภ. ใหเ้ รยี บรอ้ ย ชายเส้ือ ขากางเกง ไมร่ มุ่ รา่ มและไม่สวมกางเกงขาด ➔ สวมใสร่ องเทา้ ใหเ้ หมาะสมกบั การปฏบิ ตั ิงาน กรณปี ีนเสาปฏบิ ัติงาน ให้ สวมใสร่ องเท้าบูท๊ หนังและขาปนี เสา คอร. และในการปฏบิ ัติงานอน่ื ๆ ให้ สวมใส่รองเทา้ นิรภยั ➔ ไมส่ วมเครอ่ื งประดับ และไมส่ วมเคร่ืองแต่งกายทมี่ ีสว่ นประกอบของโลหะ ➔ ปฏิบัติตามกฎระเบียบการทางานตามคู่มอื อยา่ งเครง่ ครัด ➔ อบรมให้ความรู้ผปู้ ฏบิ ัติงาน สวมหมวกนริ ภยั ตาม สวมแว่นตานิรภัย มาตรฐาน กฟภ. รัดสายหมวกนริ ภัยใตค้ าง สวมชุดยนู ฟิ อร์มตามมาตรฐาน ใหเ้ รยี บรอ้ ย กฟภ. สวมถุงมือให้เหมาะสมกับ สวมเข็มขัดนิรภัยพร้อมสายกันตก งานท่จี ะปฏิบัติ 17 สวมรองเท้านิรภยั หรือรองเทา้ ปนี เสา
การไฟฟา้ ส่วนภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng อปุ กรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล อปุ กรณค์ ุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล (PPE) คือ ส่ิงหนึ่งส่ิง ใดที่สวมลงบนอวัยวะสว่ นใด ส่วนหนึ่งของร่างกายหรือหลายส่วนใดส่วน หน่ึงของร่างกายหรือหลายส่วนรวมกัน โดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือป้องกัน อนั ตรายให้แก่อวยั วะส่วนนัน้ ๆ ไมใ่ หต้ ้องประสบอันตรายจากสิง่ หนึง่ ส่งิ ได้ 18
การไฟฟ้าสว่ นภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng อปุ กรณ์ค้มุ ครองความปลอดภัยส่วนบุคคล 19
การไฟฟ้าส่วนภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng สัญลักษณ์สีเพือ่ ความปลอดภยั สสี ญั ลักษณ์ สตี ดั ความหมาย ตวั อย่าง สีแดง ขาว ห้าม / หยดุ เครื่องหมายหยดุ / หา้ ม (จุดดับเพลิง) เคร่ืองหมายแสดงจุดวาง สเี หลอื ง ดา อุปกรณด์ บั เพลิง ระวัง เครอื่ งหมายเตอื นให้ระวัง เครือ่ งบ่งบอกอันตราย บงั คับให้สวมใส่อปุ กรณ์ สนี า้ เงิน ขาว บงั คับ ป้องกนั อนั ตรายส่วนบุคคล สีเขียว เครอ่ื งหมายบังคบั ทางออกฉกุ เฉนิ /ทางหนไี ฟ ขาว ความปลอดภยั หนว่ ยปฐมพยาบาล เครอ่ื งหมายแสดงจดุ ปลอดภัย 20
การไฟฟ้าสว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เคร่อื งหมายห้าม / หยดุ / จุดดบั เพลิง 21
การไฟฟ้าส่วนภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เครอ่ื งหมายระวงั 22
การไฟฟ้าสว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เครื่องหมายความปลอดภัย เครื่องหมายบังคับ 23
การไฟฟ้าสว่ นภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng ประเภทของสารเคมีอนั ตราย จาแนกตาม UN – Class แบ่งออกเปน็ 9 ประเภท ดังนี้ 1. วัตถรุ ะเบดิ (Explosive) วัตถุเคมที ่ีสามารถเกดิ ปฏิกิริยาทางเคมดี ว้ ยตัวเองแล้วทา ให้เกิดการระเบิด 2. ก๊าซ (Gases) สสารท่ีมคี วามสามารถฟงุ้ กระจายในอากาศ ได้ดี แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ได้แก่ กา๊ ซไวไฟ, ก๊าซภายใตค้ วามดนั และกา๊ ซพษิ 3.ของเหลวไวไฟ (Flammable Liquids) วตั ถุเคมที ่พี ร้อมลกุ ตดิ ไฟเม่ือไอของของเหลวสัมผัสกบั ประกายไฟ 4.ของแข็ง (Solids) วัตถเุ คมีทม่ี ลี กั ษณะเป็นก้อนหรอื ผง แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ได้แก่ ของแข็งไวไฟ, วัตถุอันตรายเมอื่ สมั ผสั กับน้าและวตั ถุที่ สามารถติดไฟได้เอง 5.สารออกซิไดส์ (Oxidizing substances) วัตถุเคมที ่ชี ว่ ยให้สารอืน่ เกดิ การลุกไหมไ้ ด้ดีขน้ึ แบ่งออกเปน็ 2 ประเภท ไดแ้ ก่ สารออกซิไดช์ และ สารอนิ ทรียเ์ ปอร์ออกไซด์ 24
การไฟฟา้ ส่วนภูมิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng 6.สารพิษและสารตดิ เช้ือ (Toxic and infectious substance) วัตถุเคมีท่อี าจทาใหเ้ สยี ชีวิตหรือบาดเจบ็ อย่างรนุ แรงจากการกิน สูด ดม หรือสัมผัสทางผิวหนงั 7.วัตถกุ ัมมนั ตรงั สี (Radioactive Substances) วตั ถุที่ประกอบด้วยธาตุทีไ่ ม่เสถยี ร สามารถคายพลังงาน ออกมาไดซ้ งึ่ ก่อใหเ้ กดิ อันตรายต่อสขุ ภาพร่างกาย 8.สารกัดกร่อน (Corrosive substances) วตั ถุท่มี ฤี ทธิก์ ดั กรอ่ นวัตถุอ่นื อย่างรุนแรง เชน่ กรดเกลอื (HCL), กรดกามะถนั 9.วตั ถุอันตรายเบ็ดเตล็ด วตั ถุเคมซี ่ึงไมจ่ ัดอยใู่ นประเภทท่ี 1 ถึง 8 มีคณุ สมบตั ิ เปน็ อันตรายในขณะขนสง่ 25
การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สญั ลักษณ์ NFPA (The national Fire Protection Association) เป็นรูปสเี่ หลยี่ มจตั รุ สั ทีว่ างตงั้ ตามแนวเสน้ ทแยงมมุ ภายในแบง่ ออกเป็น สี่เหลีย่ มย่อยขนาดเทา่ กนั 4 รปู ใชพ้ น้ื ทก่ี ากบั 4 สี ได้แก่ สแี ดง แสดงอันตรายจากไฟ ( Flammability ) สีนา้ เงนิ แสดงอนั ตรายต่อสขุ ภาพ ( Health ) สีเหลอื ง แสดงความไวต่อปฏกิ ริ ิยาของสาร ( Reactivity ) สขี าว แสดงคณุ สมบัตพิ เิ ศษของสาร และใชต้ วั เลข 0 ถงึ 4 แสดงถึงระดับอนั ตราย สุขภาพ 4 ความไวไฟ 4 – อันตรายถงึ ตาย 23 3 – อนั ตรายสงู จุดวาบไฟ 2 – อนั ตรายปานกลาง 4 – < 23 º C 1 – อนั ตรายน้อย 3 – < 38 º C 0 – ปลอดภัย 2 – < 93 º C ขอ้ มลู พิเศษ w 1 – ไมต่ ิดไฟ การเกดิ ปฏิกริ ยิ าเคมี OXY ออกซไิ ดเซอร์ 4 – ระเบดิ ได้ ACID กรด 3 – ความร้อนและการกระแทกอาจเกิด ALC ด่าง COR กัดกรอ่ น ระเบดิ W ห้ามถูกนา้ 2 – ปฏิกริ ิยาเคมรี นุ แรง 1 – ไมเ่ สถียร ถา้ ถูกความร้อน 0 – เสถียร 26
การไฟฟ้าส่วนภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng ขอ้ ควรปฏบิ ัตเิ มือ่ พบสารเคมีร่วั ไหล 1. อยา่ เข้าใกล้หรอื สมั ผสั กับสารเคมีทีร่ วั่ ไหลโดยเด็ดขาด 2. หา้ มกอ่ ประกายไฟใกลส้ ารเคมนี ั้นๆ 3. ถา้ สัมผสั กบั สารเคมี ใหป้ ฏบิ ัติดงั น้ี - กรณสี ดู ดม :ใหพ้ าออกไปยังพื้นทท่ี ม่ี ีอากาศบรสิ ุทธิไ์ หลเวยี น - กรณสี มั ผัสกับผวิ : ให้ใช้นา้ สะอาดชะลา้ ง ห้ามถเู ดด็ ขาด - กรณสี ัมผสั กบั ดวงตา : ให้ใชน้ า้ สะอาดชะล้าง หา้ มขยีต้ าเด็ดขาด 4. โทรแจ้งหนว่ ยงานราชการในกรณีไม่ทราบช่ือบริษัทตน้ สังกดั (ศูนยป์ ฏิบัติการฉุกเฉินสารเคมี โทร 1650) โดยแจ้งรายละเอียดดังนี้ - บริเวณที่เกดิ เหตุ - ประเภทสารเคมี หรอื UN Number 27
การไฟฟ้าส่วนภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั ทั่วไป 1) ตอ้ งสวมใส่อปุ กรณ์ปอ้ งกันอนั ตรายส่วนบคุ คลท่กี าหนดทุกคร้งั เมอ่ื ปฏิบัติงาน 2) ตรวจสอบพืน้ ที่ปฏบิ ตั ิงานทกุ ครงั้ วา่ สามารถทจี่ ะทางานได้อย่างปลอดภยั แลว้ จึง ปฏบิ ัตงิ าน 3) ปฏบิ ตั งิ านตามขนั้ ตอนท่ีถูกต้องอย่างเคร่งครัด 4) หา้ มเปล่ยี นลักษณะงานทปี่ ฏิบตั โิ ดยไม่ไดร้ บั อนุญาตจากหัวหน้าแผนก 5) ไมห่ ยอกลอ้ เล่นกนั ขณะปฏิบตั งิ านโดยเดด็ ขาด เพราะอาจเกดิ อนั ตรายได้ 6) ตัง้ กรวยจราจรและปา้ ยเตอื นตามกาหนดทุกครั้งที่มีการปฏบิ ัติงานบนไหลท่ าง 7) ตรวจสอบความสมบรูณ์และความผดิ ปกติของอุปกรณ์ เครือ่ งมอื กอ่ นใช้งานทุกครง้ั 8) เมื่ออุปกรณ์หรือเครือ่ งมือชารุด ห้ามนาไปใช้งานโดยเด็ดขาด และตอ้ งแจง้ ให้หวั หนา้ แผนกทราบทันที 9) ห้ามดดั แปลงหรือใช้งานอปุ กรณ์ผิดลกั ษณะงาน 10) เม่อื เกดิ อบุ ตั เิ หตุหรอื เหตุการณ์อันอาจก่อใหเ้ กดิ อุบัตเิ หตุต้องแจ้งให้หัวหนา้ แผนกหรอื เจา้ หน้าที่ความปลอดภัยทราบทนั ที 11) เก็บรักษาเครื่องมือเครื่องใช้ให้เป็นหมวดหมู่ และเป็นระเบียบเรียบรอ้ ย 12) หลังปฏิบัตจิ ากทีป่ ฏบิ ตั งิ านเกี่ยวกบั สารเคมตี อ้ งลา้ งมอื ให้สะอาดทกุ คร้งั 13) ร่วมมือกนั ในการรักษาความสะอาดพ้นื ที่ทางานท้ังกอ่ นและหลงั เลกิ งาน 14) หา้ มฉีดเคร่อื งดับเพลิงเล่นโดยไมม่ ีเหตอุ นั ควร และหมั่นตรวจสอบถังดับเพลิงอยูเ่ ป็น ประจา 15) ตรวจสอบปลัก๊ ไฟ สวิตซ์ไฟ และเครือ่ งใชใ้ นสานกั งานทุกคร้ังกอ่ นเลกิ งาน 16) เม่อื น่ังปฏบิ ัติงานเป็นเวลานาน ควรพักสายตาและขยับรา่ งกายอย่างนอ้ ยทุก 20 นาที 28
การไฟฟ้าสว่ นภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะด้าน ความปลอดภัยในสานกั งาน การใช้อุปกรณ์ เครอ่ื งใชส้ านกั งาน ส่วนของใบมดี ทตี่ ดั กระดาษ ควรมีการ์ดครอบ ใบมีดคดั เตอร์ทีไ่ มใ่ ช้แล้ว ไม่ควรเปลือยใบมีดทงิ้ ไว้ เครอ่ื งเยบ็ กระดาษและเครื่องเจาะรู ควรจบั ให้ถกู วธิ ีและใช้อยา่ งระมัดระวัง ระวงั เตะ ระวังหงายหลงั ควรเก็บส่งิ ของให้เรยี บรอ้ ย ไมว่ าง ไม่ควรเอนเก้าอี้เลน่ ควรใชบ้ นั ไดในการปนี เพ่อื หยบิ เกะกะบนพน้ื ไม่กีดขวางทางสญั จร อยา่ เปิดลิ้นชักท้ิงไว้ ส่งิ ของบนทส่ี ูง และไมค่ วรใชเ้ กา้ อท้ี ี่ ลอ้ เลอื่ นหรอื ปรบั เอนได้ ระวังสะดดุ ตรวจสอบสายไฟ สายโทรศัพท์ให้อยูใ่ น สภาพเรยี บร้อย มกี ารเดินท่อสายไฟ พนื้ ตา่ งระดบั มีการตดิ สญั ลักษณ์เตอื นให้ ชดั เจน ระวังของตก ถ้าวางของไว้บนทส่ี งู ควรวางไว้ใน ท่มี ่นั คง ไม่เสยี่ งต่อการตกได้งา่ ย 29
การไฟฟา้ สว่ นภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น 30
การไฟฟา้ สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะด้าน การใชร้ ถยก (Forklift) ผู้ขับขจ่ี ะตอ้ งได้รบั ใบอนุญาตและผา่ นการอบรมอย่างถกู ตอ้ ง ตรวจสอบสภาพรถยกกอ่ นทาไปใชท้ กุ ครั้ง ขณะใช้งานใหต้ ั้งระยะความกว้างของงาให้เหมาะสม และจดั น้าหนักของส่ิงท่ี บรรทกุ ให้ไดจ้ ุดศนู ย์ถว่ งกบั งา หา้ มบรรทกุ นา้ หนักเกินอตั รากาลงั ท่ีร่นุ ของรถยกได้ระบไุ ว้ และห้ามบรรทกุ ไว้สูง ขณะรถยกว่งิ ผา่ น พนื้ ท่ีลาดเอยี งต่างระดับ ในการขับรถขึ้นทางชนั ให้ขับเดนิ หนา้ ขน้ึ และเม่อื ขบั รถลงที่ลาดต่าให้ถอยหลัง เมอ่ื บรรทุกของใหญแ่ ละสูง ให้ใช้วธิ ีขับถอยหลงั หรอื ให้มีผบู้ อกทาง ขบั รถยกในพืน้ ที่ท่ีกาหนดไว้เท่านั้น และให้ระมดั ระวงั ผู้สญั จรในบริเวณทางขา้ ม เม่อื ใชง้ านเสร็จให้ลดงาลงแนบกบั พน้ื และดึงเบรกมือทุกคร้งั 31
การไฟฟา้ ส่วนภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น การทางานบนทส่ี ูง พื้นทง่ี านสูงกว่า 1.5 เมตร ข้ึนไป ต้องใช้บนั ไดหรือน่ังร้าน บันไดพาด ควรมมี มุ พาดไม่นอ้ ยกวา่ 45 องศา ปลายบนั ไดจะตอ้ งเหลือความยาวมากกว่า 60 เซนติเมตร จากจุดพาด ควรมวี สั ดกุ นั ล่ืนรองขาบันได หรอื มีคนคอยจบั ไว้ให้ หากตอ้ งทางานทส่ี งู กว่า 4.5 เมตร ต้องสวมหมวกนริ ภัย และเขด็ ขัด นริ ภัย 32
การไฟฟ้าสว่ นภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานกับบนั ได ควรใชบ้ นั ไดทีผ่ ลติ จากโรงงานชนิดท่ใี ชก้ ับงานหนัก ห้ามใชบ้ ันไดท่ีชารดุ แตกหกั และควรติดปา้ ย “ห้ามใช้งาน” ห้ามนาบันได 2 อนั มาตอ่ กันเพือ่ ให้ยาวข้ึน อย่าใชบ้ ันไดบริเวณทีล่ ่ืน หรือมสี ่งิ ของวางกีดขวางทาง ปลายของบนั ไดตอ้ งเกินจากจดุ พาดผา่ น 3 ฟุต 33
การไฟฟา้ ส่วนภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะด้าน การทางานกับนัง่ รา้ น ทางานบนท่สี ูงเกนิ 2.00 เมตร ตอ้ งใช้นัง่ รา้ น ทางาน นง่ั ร้านสรา้ งด้วยโลหะ ต้องรบั น้าหนักบรรทุกได้ ไมน่ อ้ ยกวา่ 4 เทา่ ของนา้ หนกั ใช้งาน พน้ื นัง่ รา้ นตอ้ งมคี วามกวา้ งไมน่ อ้ ยกวา่ 35 เซนติเมตร ตอ้ งจัดใหม้ บี ันได เพื่อใชส้ าหรับขน้ึ ลงนัง่ ร้าน ต้องจัดใหม้ ผี า้ ใบ หรอื ตาข่ายนริ ภยั ปิดคลุม โดยรอบนอกน่งั รา้ น โครงของน่ังรา้ นต้องมกี ารยึดโยงค้ายัน เพ่ือ ป้องกันมใิ หข้ าเซ หรอื ลม้ มีราวกนั ตกสูงไม่นอ้ ยกว่า 90 เซนตเิ มตร แตไ่ ม่เกิน 110 เซนติเมตร ถา้ มกี ารทางานซ้อนกัน ต้องมีการปอ้ งกนั ส่ิงของ ไม่ใหเ้ ปน็ อันตรายต่อคนดา้ นล่าง 34
การไฟฟ้าสว่ นภูมิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานกบั ปั้นจ่ัน ห้ามอยู่ใตว้ ัตถทุ ี่กาลงั ยกโดยเดด็ ขาด ควรยืนในบริเวณทผ่ี ู้บงั คับปัน้ จั่นมองเหน็ ได้ชดั เจน หา้ มบังคบั ปัน้ จน่ั เองโดยไมไ่ ด้รับอนญุ าต ทกุ ครง้ั ทีใ่ ช้งานปนั้ จน่ั ต้องกางขายันพน้ื ใหม้ ่ันคง ห้ามโดยสารไปกับวตั ถุท่กี าลงั เคลอื่ นย้าย จัดให้มีสญั ญาณเสียง และแสงวับวาบเตือนใหท้ ราบขณะ ป้นั จ่นั กาลงั เคลอ่ื นที่ การทางานเวลากลางคืน ตอ้ งจดั ใหม้ ีแสงสวา่ งทัว่ บรเิ วณ ตลอดการทางาน 35
การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การใช้เครอ่ื งใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้าอย่างปลอดภัย ตดิ ตั้งอปุ กรณ์ป้องกนั การใช้กระแสไฟฟา้ เกนิ พิกดั (Circuit Breaker) ส่วนทีเ่ ปน็ โลหะของแผงสวติ ซ์ตอ้ งต่อสายดนิ เคร่ืองมอื ที่ใชป้ ฏบิ ัติงานเกยี่ วกับไฟฟ้าต้องมฉี นวนหมุ้ มีการตรวจสอบสภาพสายไฟ และอุปกรณไ์ ฟฟ้าเป็นประจา เมื่อพบการชารดุ หรือมกี ระแสไฟร่ัว ต้องรีบเปล่ยี นใหม่ ห้ามใช้งาน ห้ามใชเ้ ครือ่ งมอื หรืออุปกรณ์ไฟฟ้าขณะมือเปยี กน้า เมอื่ มกี ารบารงุ รกั ษาอุปกรณไ์ ฟฟา้ ควรตดิ ปา้ ย “ห้ามเปดิ สวิตซ์” ไวท้ ี่ สวติ ซห์ ลักทุกครงั้ 36
การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การปฏิบัตงิ านบนไหลท่ าง (กรณจี ดุ ปฏบิ ัตงิ านมี 2 ช่องจราจร) ให้ติดตง้ั กรวย เปน็ แนวตลอดการปฏิบตั งิ าน โดยตดิ ต้งั ทกุ ระยะหา่ งกนั 5 – 10 เมตร โดยให้เริม่ ที่ขอบทางเข้ามาทลี ะ 50-60 เซนติเมตร จานวนกรวยให้ตดิ ต้งั ตามความเหมาะสม ทั้งนใี้ ห้พิจารณาตามลักษณะ การปฏิบัติงาน ให้ตดิ ตง้ั ไฟกระพรบิ (Flashers) สีเหลือง บรเิ วณดา้ นบนของแผงก้ัน หรือ บนขาต้ังชนิด 3 ขา ทั้งด้านหวั และทา้ ยของจดุ ปฏบิ ัตงิ าน โดยตดิ ตั้งหา่ ง จากจดุ ปฏิบัตงิ านไม่น้อยกว่า 150 เมตร ทั้ง 2 ดา้ น ใหต้ ิดปา้ ย “กาลังปฏบิ ัตงิ าน” ทง้ั ดา้ นหวั และท้ายของจดุ ปฏิบตั ิงาน โดย ติดตัง้ หา่ งจากจดุ ปฏบิ ัติงานไมน่ ้อยกว่า 150 เมตร ทง้ั 2 ด้าน 37
การไฟฟา้ ส่วนภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น การปฏบิ ัติงานบนไหล่ทาง (กรณีจุดปฏบิ ัติงานมี 4 ช่องจราจร) ใหต้ ิดต้งั กรวย เปน็ แนวตลอดการปฏบิ ตั ิงาน โดยติดตั้งทุกระยะหา่ งกนั 5 – 10 เมตร โดยให้เร่ิมทข่ี อบทางเข้ามาทีละ 50-60 เซนติเมตร จานวนกรวยให้ติดตง้ั ตามความเหมาะสม ท้งั นใี้ ห้พจิ ารณาตามลกั ษณะ การปฏบิ ัติงาน ใหต้ ดิ ต้งั ไฟกระพริบ (Flashers) สีเหลือง บรเิ วณดา้ นบนของแผงกนั้ หรอื บนขาตั้งชนิด 3 ขา ทั้งด้านหัวและท้ายของจดุ ปฏบิ ตั ิงาน โดยตดิ ตั้ง หา่ งจากจดุ ปฏบิ ัติงานไม่น้อยกว่า 150 เมตร ทั้ง 2 ด้าน ให้ตดิ ป้าย “กาลังปฏิบัตงิ าน” ทั้งดา้ นหวั และทา้ ยของจดุ ปฏบิ ัตงิ าน โดย ตดิ ต้งั ห่างจากจุดปฏบิ ตั งิ านไมน่ ้อยกว่า 150 เมตร ทงั้ 2 ดา้ น 38
การไฟฟ้าส่วนภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การขุดหลมุ ปกั เสา และถอนเสา ในกรณีท่ใี ช้รถขุดหลุม ผูป้ ฏบิ ตั ิงานทุกคนจะตอ้ งอยู่ในหา่ งจากสว่านของรถท่ีใช้ขุด หลมุ และหลุมทีจ่ ดุ แล้วต้องปิดกั้นไมใ่ ห้คนหรือรถตกลงไป ผู้ปฏิบัติงานท่ีไม่มีหน้าท่ีเกี่ยวข้องกับการปักเสา จะต้องอยู่ในห่างจากบริเวณท่ี กาลงั ปฏบิ ตั งิ าน ผคู้ วบคมุ งานตอ้ งพิจารณาการจอดรถ การใช้สลงิ และเคร่ืองประกอบอื่น ๆ ในการ ปักหรือถอนเสาใหอ้ ย่สู ภาพทีป่ ลอดภยั เมือ่ ทาการปกั เสาลงหลมุ แลว้ ตอ้ งกลบหลมุ และกระทุ้งดินโคนเสาให้แน่น เสาทีจ่ าเป็นตอ้ งกองหรอื วางไว้ข้างทางก่อนการใช้งาน หรือนาไปใช้ที่อื่น ต้องวาง ใหพ้ น้ ถนนและทางเดนิ ไมก่ ีดขวางทางจนเป็นเหตใุ ห้เกิด อนั ตรายได้ เม่อื จาเป็นต้องปกั เสาหรือถอนเสา ระหว่างหรือใกล้สายไฟฟ้าท่ีมีกระแสไฟฟ้าอยู่ เสาหรือเคร่ืองยกเสาอาจไปสัมผัสสายไฟ ก่อให้เกิด อันตรายได้ จึงต้องใช้ความ ระมดั ระวงั เปน็ พเิ ศษ ดงั นี้ 1) ใหต้ ัดกระแสไฟฟา้ หรือใช้อปุ กรณ์ฉนวนปิดคลุมไว้ หรอื ใช้เคร่อื งมือดงึ สายไฟให้แยกออกห่าง 2) ตัวถังของรถท่ีใชป้ ักหรือถอนเสานั้น ต้องต่อสายลงดนิ 3) ผปู้ ฏบิ ัตงิ านทกุ คน ต้องไมส่ ัมผสั ส่วนใดส่วนหนึ่งของรถ จนกว่าจะปกั หรือ ถอนเสาเสรจ็ เรียบรอ้ ย หรือร้ชู ดั ว่ารถหรอื เคร่ืองมอื ไม่ได้สมั ผัสสายไฟ 4) ไม่ปักเสาหรอื ถอนเสาระหวา่ งสายไฟหรือใกล้สายไฟ ขณะทฝี่ นกาลังตก 39
การไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะด้าน การพาดสาย และรอื้ สายเปลอื ย ขณะพาดสายหรอื รอื้ สายตามถนน จะต้องต้ังปา้ ยเตือนผสู้ ญั จรไปมาทุกครงั้ การพาดสายหรอื รอ้ื สาย ให้เฉพาะผปู้ ฏิบัติงานทมี่ ีหน้าทพี่ าดหรือรอื้ สาย เทา่ น้นั ทางาน การพาดสายหรอื รอื้ สายใกล้สายไฟ ผูป้ ฏบิ ัตงิ านจะตอ้ งสวมถุงมอื ยาง และ ใช้อุปกรณย์ างอื่น ๆ ป้องกันอันตราย ซ่ึงอาจเกิดจากการสมั ผสั กบั สายไฟท่ี มกี ระแสไฟฟา้ อยู่โดยบงั เอิญ การพาดสายหรอื รอื้ สายใกล้สายอื่น ๆ ท่ีมกี ระแสไฟฟา้ สายทจ่ี ะนาขน้ึ พาด หรือมว้ นลง จะตอ้ งใหผ้ า่ ยรอกโลหะ ซงึ่ ได้ตอ่ สายลงดินแลว้ ทเ่ี สาตน้ แรก ถดั จากตน้ ท่มี ีการมว้ นสาย ถา้ ใช้รถกวา้ นสายทใ่ี กลส้ ายไฟ จะตอ้ งตอ่ สายลงดินกบั ตวั ถังรถน้ัน โดยถูก วธิ ี กอ่ นปฏบิ ัติงาน รอกดงึ สายและอุปกรณพ์ าดสายอ่นื ๆ ทเี่ ป็นโลหะ จะตอ้ งระมดั ระวังอย่า ใหส้ ัมผสั กับสว่ นท่มี กี ระแสไฟฟา้ 40
การไฟฟา้ สว่ นภูมภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น การตดิ ต้งั และรอ้ื ถอนอปุ กรณ์ สวิตซ์และคัทเอาท์ (Switch & Cutouts) ทุกคร้ังทจ่ี ะสบั หรอื ปลดสวิตซแ์ รงสงู จะต้อง ใช้ไม้ชกั ฟิวส์ท่ีเป็นฉนวน หรือวตั ถุอืน่ ท่ีผา่ น การรับรองคณุ ภาพแลว้ ผปู้ ฏบิ ัติงานทกุ คนทส่ี ับหรอื ปลดสวติ ซ์ 3 ขา จะต้องตรวจสอบให้ใบมดี ท้งั 3 อยใู่ น ตาแหนง่ ที่ถกู ต้อง คาปาซิเตอร์ (Capacitors) การปฏิบตั ิงานกบั สายที่มคี าปาซเิ ตอร์ติดตัง้ อยู่ เม่ือปลดสวิตซ์วงจรออก แลว้ ตอ้ งรออย่างนอ้ ย 5 นาที เพ่ือใหค้ าปาซิเตอร์คายประจไุ ฟฟา้ ผา่ นชดุ ความตา้ นทานท่ีมีอยภู่ ายในออกใหห้ มดก่อน จงึ เรมิ่ ปฏิบตั ิงานได้ เมอื่ ปลดสวติ ซไ์ ฟเข้าคาปาซิเตอรอ์ อกแลว้ ห้ามแตะต้องสว่ นประกอบ ใดๆ ของคาปาซเิ ตอร์ ตอ้ งรออย่างน้อย 5 นาที เพือ่ ใหค้ าปาซเิ ตอรค์ าย ประจไุ ฟฟา้ ผา่ นชดุ ความตา้ นทานทมี่ อี ย่ภู ายในออกใหห้ มดกอ่ น หลังจาก น้ัน จงึ ตอ่ คาปาซเิ ตอร์แต่ละขั้วลงดนิ กอ่ นติดตงั้ ส่วนปลายบชุ ช่ิงของคาปาซเิ ตอรท์ เี่ กบ็ ไวใ้ นพัสดุ จะต้องตอ่ สายลัดวงจรไว้เสมอ 41
การไฟฟา้ ส่วนภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น หมอ้ แปลงไฟฟา้ (Transformers) ต้องระวังการจ่ายย้อนทางของกระแสไฟฟ้าจาก ด้านสายแรงตา่ เม่ือจะปลดสวติ ซ์ด้านแรงสูงที่จะ เขา้ หม้อแปลง ใหป้ ลดสวติ ซด์ ้านแรงตา่ ก่อน แลว้ จึงปลดสวิตซ์ด้านแรงสูง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มี กระแสไฟฟา้ ย้อนทางไดอ้ ีก ผู้ปฏิบัติงานต้องไม่สัมผัสตัวถังหม้อแปลง หรือ ยืนบนหม้อแปลง ในขณะที่ปฏิบัติงานใกล้แนว สายไฟซ่ึงยงั มกี ระแสไฟฟา้ อยู่ ขณะข้ึนปฏิบัติงานบนนั่งร้านหม้อแปลง ให้ ระมัดระวังการล่ืนล้ม เพราะอาจเหยียบน้ามัน ซ่งึ มักจะหกเปื้อนหรอื ร่วั ซมึ อยู่บนนั่งรา้ น หมอ้ แปลงไฟฟ้ากระแส (Current Transformers) การติดตั้งหรือการปลดหมอ้ แปลงไฟฟา้ กระแสทกุ ครง้ั จะตอ้ งสับสวติ ซ์ ให้ขว้ั ทางดา้ นกระแสไฟฟา้ แรงต่าลดั วงจร หรือหากไมม่ สี วิตซก์ ็ใหต้ อ่ สาย ลัดวงจรไวเ้ สมอ 42
การไฟฟา้ ส่วนภูมิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะด้าน การบารงุ รกั ษาระบบจาหนา่ ยและสายส่ง (แบบดับไฟ Cold Line) ปลดอุปกรณ์หรือสวิตซ์ตัดตอนออกให้หมดทุกสาย ทั้งด้านต้นทาง และปลายทางของจุดปฏิบัติงาน แขวนป้าย “อันตรายห้ามสับสวิตซ์เด็ดขาด ช่างไฟฟ้ากาลัง ปฏบิ ตั งิ าน” ทีอ่ ปุ กณน์ ้ันพรอ้ มทัง้ ลอ็ คกุญแจ บริเวณและอุปกรณ์ท่ี สามารถลอ็ คได้เสมอ ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้ดับไฟและไม่มีแรงดันไฟฟ้าท่ีจุดปฏิบัติงาน โดยใช้ไลน์โวลต์เตจดีเทคเตอร์ (Line Voltage Detector) ทดสอบ ให้ต่อลงดินแล้วลดั วงจรสายไฟและเคร่ืองมือเข้ากันทุกสายท่ีต้นถัด จากเสาที่ทางานไป 1 ต้น ทง้ั 2 ด้านของเสาต้นที่ทางาน ถ้าสายไฟอ่ืนทีอ่ ยู่ใกล้มแี รงดันไฟฟา้ อยู่ ให้เพิ่มความระมัดระวังการ เกิดการเหน่ียวนาไฟฟ้าในสาย ท่ีจะปฏิบัติงานควรใช้ฉนวนครอบ สายครอบไว้ 43
การไฟฟ้าส่วนภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น การบารุงรกั ษาระบบจาหนา่ ยและสายสง่ (แบบไมด่ ับไฟ Hot Line) หา้ มเชอื่ มอุปกรณข์ ดลวด (หม้อแปลง, CT, VT), Capacitor, ล่อฟ้าแรง สงู กับสายไฟทีม่ ีไฟโดยตรง ยกเว้นงานทม่ี ีหลักเกณฑ์หรือมาตรการอ่ืนๆ มาป้องกันอุบตั ิเหตุ ให้พนักงานฮอทไลน์ใช้อุปกรณ์ป้องกันให้ครบและแต่งกายเคร่ืองแบบ ฮอทไลนท์ ถ่ี กู ต้องตามระเบียบ ให้ทาการครอบ Conductor Cover ใหม้ ีจานวนมากพอท่จี ะคลมุ สายไฟ ที่มีอยู่ในบริเวณใกล้เคียงที่ผู้ปฏิบัติงานอาจจะมีโอกาสสัมผัสได้ให้ ครบถ้วน หา้ มผทู้ ไ่ี มเ่ คยฝกึ การอบรมหลกั สูตรการเชือ่ มสายไฟแรงสูงโดยวิธีไม่ดับ ไฟขึน้ ไปปฏิบัติงานหรือช่วยปฏบิ ัติงาน เช่ือมสายแรงสูงโดยไม่ดบั ไฟ ใหใ้ ชเ้ ครือ่ งมือหรอื อปุ กรณฮ์ อทไลน์ท่ีตรงกับลักษณะงานที่ไดอ้ อกแบบไว้ โดยเฉพาะเทา่ นัน้ หา้ มใชห้ รอื ดดั แปลงอปุ กรณอ์ ่นื มาใช้ทดแทน ให้ถือปฏิบัติตามระเบียบวิธีการปฏิบัติงานด้านฮอทไลน์โดยเคร่งครัด หา้ มปฏิบตั งิ านนอกวธิ ีการทเ่ี คยไดร้ บั การฝกึ มา และห้ามปฏิบัติงานข้าม ขน้ั ตอนการทางานโดยเดด็ ขาด 44
การไฟฟ้าส่วนภมู ิภาคบึง Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น งานมิเตอร์ ใหม้ กี ารสวมใสอ่ ุปกรณค์ ้มุ ครองความปลอดภยั สว่ นบคุ คล (PPE) ทกุ ครั้งท่ีมกี ารปฏบิ ตั งิ าน กรณีติดตั้งมเิ ตอร์/สับเปลย่ี นมิเตอร์/อปุ กรณ์ประกอบ 1 เฟส และ 3 เฟส 4 สาย ให้มกี ารตรวจสอบการเขา้ สาย และระบุเฟส ABC ใหถ้ ูกต้องดว้ ย เทปสีตามมาตรฐาน (A=สแี ดง, B=สีเหลอื ง, C=สนี ้าเงิน) และขัว้ CT, VT ใหถ้ กู ต้อง ใหม้ ีการตรวจมาตรฐานการเขา้ สายกอ่ นจ่ายไฟ และวัด แรงดันไฟฟ้าหลังจ่ายไฟแลว้ ทกุ ครงั้ ในการปฏิบตั ิงานควรคานึงและระมดั ระวงั อยู่เสมอว่ามี กระแสไฟฟ้าอยู่ตลอดเวลา 45
การไฟฟา้ ส่วนภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะด้าน การปฏิบตั งิ านในสถานีไฟฟ้า ให้เฉพาะพนักงานที่มีความรู้ความสามารถและได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชา เทา่ นั้น ที่จะได้รบั อนุญาตให้เข้าปฏบิ ัติงานในสถานไี ฟฟ้า ต้องแจง้ รายละเอียดของงานท่ีจะทา ให้พนักงานผู้ควบคุมสถานีไฟฟ้าทราบก่อนการ ปฏบิ ตั ิงานทุกครัง้ ในกรณที ่จี าเปน็ ตอ้ งงดจา่ ยกระแสไฟฟ้า จะต้องแขวนป้ายห้ามสับสวิตซ์ไว้ท่ีสวิตซ์ทุก คร้งั ในการปฏิบัติงานต่างๆให้ปฏิบัติตามขั้นตอนท่ีมีอยู่ในหนังสือคู่มือแนะนาด้วยความ เข้าใจ เมื่อปฏิบัติงานเสร็จ จะต้องตรวจสอบความเรียบร้อยอีกคร้ัง ก่อนท่ีจะทาการขอ อนญุ าตจ่ายไฟ ผู้สั่งจ่ายไฟ ต้องเปน็ บุคคลเดียวกับบุคคลท่ีส่ังดับไฟหรือเป็นบุคคลซึ่งได้แจ้งช่ือจากผู้ สงั่ ดับไฟ ให้เป็นผู้สั่งจา่ ยแทน ทุกคร้ังท่ีมกี ารดบั ไฟปฏบิ ัตงิ าน ใหท้ าการทากราวด์ ในส่วนท่ีดับไฟปฏิบัติงานก่อนข้ึน ไปปฏิบัติงาน และปลดออกให้เรียบร้อยหลงั จากปฏบิ ตั งิ านเสรจ็ การปิดหรอื เปดิ วงจรของอุปกรณแ์ ต่ละชนดิ ให้ทาการตรวจสอบให้แน่นอนว่าข้ันตอน น้ันๆ เปน็ การปิดเปิดแบบมีโหลดหรือไม่มีโหลดสอดคล้องกับลักษณะการทางานของ อปุ กรณ์นนั้ ๆ หรอื ไม่ อุปกรณ์ตัดตอนที่มีการปิดเปิดด้วยคันชัก จะต้องล็อคด้วยกุญแจเสมอ ท้ังน้ีเพื่อ ป้องกนั อันตรายและความเสียหายทอ่ี าจจะเกดิ ข้ึน 46
การไฟฟา้ ส่วนภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng การป้องกันและระงับอัคคีภยั 47
การไฟฟ้าสว่ นภูมภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng การป้องกันและระงบั อคั คภี ยั 48
การไฟฟา้ ส่วนภมู ภิ าคบึง Provincial Electricity Authority Bueng การป้องกันและระงับอัคคีภยั 49
Search
