e-book-dei-de-03

ค่มู ือสำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศนู ยด์ ิจทิ ลั ชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.) 1



คู่มือสำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนยด์ ิจิทลั ชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce คมู่ อื สำหรับวิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนยด์ ิจิทัลชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce (ศกึ ษาและพฒั นา Village E-Commerce) พิมพค์ ร้ังท่ี 1 สงิ หาคม 2560 จานวนพมิ พ์ 600 เลม่ ภายใต้ลขิ สทิ ธิ์ของ © สานักงานคณะกรรมการดิจทิ ัลเพือ่ เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชาติ คณะผ้จู ัดทำ ท่ปี รกึ ษาโครงการศนู ย์ดจิ ิทลั ชุมชน กจิ กรรม Village E-Commerce (ศกึ ษาและพัฒนา Village E-Commerce) คณะวศิ วกรรมศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหิดล โดย สานกั งานคณะกรรมการดิจิทลั เพ่ือเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาติ กระทรวงดิจทิ ัลเพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คม เลขที่ 120 อาคารรฐั ประศาสนภักดี ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธนั วาคม 2550 ถนนแจ้งวฒั นะ แขวงทุง่ สองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร 10210 http://www.onde.go.th _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่ือเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.) ก

Village E-Commerce ส่งเสริมผลติ ภณั ฑ์/บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกิจดจิ ิทัล สำรบญั ค่มู ือสำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชมุ ชน ..........................................................................ก สำรบัญ .................................................................................................................................ข เตรยี มควำมพร้อมสู่กำรเป็นวิทยำกร E-Commerce ชุมชน..................................................1 ขนั้ ตอนท่ี 1 ผลติ ภัณฑ์/บริกำร (Product/Service).............................................................5  หลักการพิจารณาผลติ ภัณฑ์................................................................................................................................8  หลกั การพจิ ารณาสนิ ค้าจับตอ้ งไม่ได้ (บรกิ าร) ................................................................................................9  ประเภทบรรจภุ ัณฑ์ ...........................................................................................................................................10  การตั้งราคา.........................................................................................................................................................14  หลักการออกแบบตราสนิ ค้า ............................................................................................................................17  หลักและเทคนคิ การถ่ายทอดความรู้..............................................................................................................19 ขน้ั ตอนท่ี 2 เปดิ รำ้ นค้ำออนไลน์ (Online Shop)..............................................................24  พ้นื ฐานทีจ่ าเป็นสาหรบั ร้านคา้ ออนไลน์ ........................................................................................................24  การเลอื กระบบร้านค้าออนไลน์.......................................................................................................................36  เตรยี มข้อมูลร้านคา้ ...........................................................................................................................................42  วธิ กี ารตง้ั ค่ารา้ นค้าออนไลน์.............................................................................................................................48  ภาษรี ้านคา้ ออนไลน์ ..........................................................................................................................................58  หลกั และเทคนคิ การถ่ายทอดความรู้..............................................................................................................59 ขน้ั ตอนที่ 3 ส่งเสรมิ กำรขำย (Online Marketing)...........................................................63  การตลาดดิจทิ ัล..................................................................................................................................................63  การวิเคราะห์กลุม่ ลกู ค้า ....................................................................................................................................64  เคร่ืองมือการทาตลาดออนไลน์ .......................................................................................................................65  หลักและเทคนคิ การถ่ายทอดความรู้..............................................................................................................71 ข สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ิทัลเพือ่ เศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ (สดช)______

คมู่ อื สำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศูนย์ดิจทิ ลั ชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce ข้ันตอนท่ี 4 บรหิ ำรกำรขำย (Shop Management) ........................................................80  การจดั เตรียมสนิ ค้า ...........................................................................................................................................80  การตรวจสอบรายการคาส่งั ซือ้ .......................................................................................................................81  การตรวจสอบการชาระเงิน..............................................................................................................................83  หลักและเทคนคิ การถา่ ยทอดความรู้..............................................................................................................86 ขน้ั ตอนท่ี 5 กำรบรรจแุ ละจัดสง่ สนิ ค้ำ (Packing & Shipping).........................................90  การบรรจุสินค้า ..................................................................................................................................................90  การเลอื กรูปแบบการขนสง่ สินคา้ ....................................................................................................................96  การตรวจสอบการจดั ส่งสินคา้ ถงึ มือผูซ้ ้ือ................................................................................................... 113  หลักและเทคนิคการถ่ายทอดความรู้.......................................................................................................... 115 คำถำมทำ้ ยบท................................................................................................................. 119 กระดำษคำตอบ............................................................................................................... 126 เฉลยคำถำมท้ำยบท......................................................................................................... 127 กระดำษตรวจคำตอบ ...................................................................................................... 130 _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.) ค

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภัณฑ์/บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั ง สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ัลเพ่อื เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชำติ (สดช)______

คู่มือสำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ย์ดจิ ทิ ลั ชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce เตรยี มควำมพรอ้ มสู่กำรเป็นวิทยำกร E-Commerce ชุมชน วิทยากร E-Commerce ชุมชน มีบทบาทหน้าที่ในการให้ความรู้กับผู้ประกอบการชุมชน เพื่อยกระดับความรู้ความสามารถในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัล ให้เกิดประโยชน์กับการทาพาณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์ โดยให้สอดคล้องกับการปฏิบัติงานของสานักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ ในการผลักดันและยกระดับศูนย์การเรียนรู้ ICT ชุมชน ศูนย์ดิจิทัลชุมชน ศูนย์ กศน. และศูนย์ ให้บริการของภาครัฐ โดยวิทยากร E-Commerce ชุมชน จะต้องศึกษาหาความรู้ หาประสบการณ์ ใหม่อยู่เสมอ เพื่อเพิ่มพูนความรู้ท่ีเป็นประโยชน์ สาหรับการเป็นวิทยากรช่วยส่งเสริมผู้ประกอบการชุมชน โดยวิทยากรที่ดีจะต้องมีการเตรียมตัว ฝึกฝนการนาเสนอ ออกแบบและปรับหลักสูตรให้เหมาะสมกับผู้เรียน รวมท้ังจะต้องเตรียมพร้อมร่างกายและจิตใจ ในการมุ่งม่ันที่จะพัฒนาผู้ประกอบการชุมชนในพ้ืนที่ของตนเอง ให้มีร้านค้าออนไลน์ที่สามารถขายสินค้าให้กับประชาชน เพื่อยกระดับประชาชนฐานรากให้มีรายได้ และเกิด มลู ค่าทางเศรษฐกจิ ทดี่ ตี ่อประเทศไทย วทิ ยากร E-Commerce ชมุ ชน จะตอ้ งมีเป้าหมายดงั ต่อไปน้ี 1. จัดกจิ กรรมฝึกอบรมใหผ้ ปู้ ระกอบการชุมชน ในพื้นทีศ่ นู ยบ์ ม่ เพาะและสนบั สนุนการทาการค้า ออนไลนใ์ นชมุ ชน จานวนอย่างน้อย 10 คน 2. สนบั สนุนใหผ้ ู้ประกอบการชุมชน เปดิ ร้านคา้ ออนไลนท์ กุ ผปู้ ระกอบการท่ีเขา้ ร่วม 3. ช่วยผู้ประกอบการชุมชนบริหารจัดการร้านค้าให้เกิดประสิทธิภาพ สาหรับวิทยากร E-Commerce ชุมชนท่ีสามารถดาเนินการได้ตามเป้าหมายจะได้รับค่าตอบแทน และได้รับการพิจารณาคัดเลือกเป็นวิทยากรดีเด่น โดยจะต้องสนับสนุนและช่วยเหลือผู้ประกอบการ ใหเ้ กดิ ร้านคา้ ออนไลนท์ ม่ี มี ูลค่าการซ้ือขายเปน็ อันดบั สูงสดุ ของโครงการ 10 รางวัล _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพือ่ เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชำติ (สดช.) 1

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลิตภัณฑ/์ บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั 2 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

ค่มู ือสำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศนู ยด์ ิจทิ ลั ชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.) 3

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลิตภัณฑ/์ บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั 4 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คู่มอื สำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนย์ดิจทิ ัลชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce ขนั้ ตอนท่ี 1 ผลติ ภณั ฑ์/บรกิ ำร (Product/Service) ผู้ประกอบการชุมชนจะต้องพิจารณาสินค้า/บริการ ท่ีตนเองนั้นมีอยู่ว่าเป็นสินค้าประเภทใด เหมาะสมกับผู้ซ้ือกลุ่มใด บรรจุภัณฑ์มีลักษณะเป็นอย่างไร เพ่ือสามารถกาหนดแนวทางการขายของตนเองได้ อีกทงั้ สิ่งสาคัญของสินคา้ /บริการ คอื การตั้งราคาทเ่ี หมาะสมกับสินค้าและผซู้ ้ือ เพอ่ื สรา้ งโอกาสทางการขายให้ มากยงิ่ ข้ึนได้ ตวั อย่างเช่น ยายอนงค์ทามะมว่ งแช่อิม่ แล้วนาไปขายที่ตลาดใกล้บ้าน โดยบรรจุใส่ถงุ ร้อน ขายโดยไม่ได้ช่ังน้าหนัก ราคาถุงละ 10 บาท ฉะนั้น ประเภทของสินค้าที่ยายอนงค์เป็นผู้ผลิตและจาหน่าย คือประเภท อาหารแปรรปู ซ่ึงมีคณุ สมบตั ิ เก็บรักษามะม่วงใหส้ ามารถรับประทานไดน้ าน ดังนัน้ บรรจุภัณฑ์จงึ มคี วามสาคญั อยา่ งย่งิ ยายอนงค์ แปรรูปมะม่วง (แช่อมิ่ ) บรรจภุ ัณฑม์ ะม่วงแชอ่ ่มิ ฉะนน้ั ยายอนงค์ ขายสินค้ำสำหรับบรโิ ภค วัตถุดบิ หลกั คอื มะม่วง และบรรจภุ ณั ฑ์หลัก คือ ถงุ _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพ่ือเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 5

Village E-Commerce ส่งเสริมผลิตภณั ฑ์/บริการ ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกจิ ดิจทิ ัล โดยจากกรณีตัวอย่างของยายอนงค์ จะต้องพิจารณาส่ิงต่างๆต่อไปนี้ เพ่ือให้สามารถนาสินค้าเข้าสู่ ร้านค้าออนไลน์ได้ ด้วยการสร้างข้อมูลของสินค้า ประกอบด้วย ช่ือสินค้า คุณลักษณะสินค้า ส่วนผสม ราคา จุดเด่นของสินค้า รวมทั้งประเภทสินค้า เพื่อจัดกลุ่มสาหรับการจัดจาหน่ายบนช่องทางออนไลน์ได้ ดังน้ันผู้ประกอบการชุมชนจะต้องพิจารณาผลิตภัณฑ์ของตนเอง หากพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์แล้ว จะทาให้มีโอกาสทางการขายให้มากยิ่งข้ึน เช่น ยายอนงค์ศึกษาและปรับปรุงผลิตภัณฑ์ ออกแบบ ตราสัญลกั ษณข์ องสินค้าและบรรจภุ ัณฑใ์ หม่ เพื่อให้สนิ คา้ มคี วามเหมาะสมกับการจาหน่ายสินค้าแบบออนไลน์ ศึกษำและปรับปรุงผลิตภณั ฑ์ ให้มีการคุณสมบัติท่ีดยี ง่ิ ข้นึ เช่น รสชาติ การรกั ษาคณุ ภาพ เป็นตน้ กำรออกแบบโลโก้ (ตรำสัญลกั ษณ์ของสนิ คำ้ ) เพอ่ื ช่วยให้ลกู ค้าจดจาสนิ ค้าได้ 6 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจทิ ัลเพ่ือเศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

ค่มู อื สำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ยด์ ิจทิ ัลชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce กำรออกแบบบรรจุภณั ฑใ์ หม่ / ควำมหลำกหลำยของบรรจุภัณฑ์ เช่น ใส่ถงุ ปิดมิดชดิ ใส่ขวดโหล ใส่กล่อง นอกจากการปรับปรุงผลิตภัณฑ์/บริการ ที่มีอยู่ให้มีประสิทธิภาพแล้ว ผู้ประกอบการชุมชนจะต้องส่ง สินค้าเข้าสู่ตลาดออนไลน์ และขายสินค้าให้กับผู้บริโภคได้ ผู้ประกอบการชุมชนจึงจะต้องพิจารณาคุณสมบัติ ของสนิ ค้าตามหลักการพจิ ารณาผลิตภัณฑ์ ดงั ตอ่ ไปนี้ คุณยำยอนงค์ มะม่วงแชอ่ มิ่ _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 7

Village E-Commerce ส่งเสริมผลิตภณั ฑ/์ บรกิ าร ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกจิ ดิจิทัล  หลกั กำรพิจำรณำผลติ ภัณฑ์ สินค้ำอุปโภคบริโภค (Consumer product) เป็นสินค้าท่ีใช้รับประทาน หรือสาหรับร่างกาย โดยจาแนกออกเป็นกลุ่มดังน้ี สินค้าสะดวกซื้อ สินค้าเลือกซ้ือ สินค้าเจาะจงซ้ือ และสินค้าไม่แสวงซ้ือ ซง่ึ แสดงคาอธิบายความถขี่ องโอกาสในการซอื้ ของลูกค้าและระดับราคาที่เหมาะสม 1. สินค้ำสะดวกซ้ือ หมายถึง สินค้าหรือบริการที่ผู้บริโภคจะต้องซื้อบ่อยคร้ัง โดยเป็นสินค้าท่ีใช้ใน ชีวิตประจาวันทุกวัน เช่น ผัก ผลไม้ อาหารแปรรูป สบู่ ยาสระผม ยาสีฟัน ฯลฯ โดยมีควำมถ่ีของกำรซ้ือ สินค้ำเป็นจำนวนมำกตอ่ วัน และระดบั ราคาที่ขายไดอ้ ยู่ในระดบั รำคำ ต่ำ-ปำนกลำง 2. สินค้ำเลือกซ้ือ หมายถึง สินค้าหรือบริการที่ผู้บริโภคต้องมีการเปรียบเทียบคุณสมบัติด้านต่าง ๆ จากผู้ขายหลายรายก่อนซ้ือ เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้า อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์บารุงร่างกาย ฯลฯ โดยมีควำมถี่ของ กำรซื้อสินค้ำระดับปำนกลำง และระดบั ราคาท่ขี ายไดอ้ ยใู่ นระดบั รำคำ ปำนกลำง-สงู 3. สินค้ำเจำะจงซ้ือ เป็นสินค้าหรือบริการท่ีมีลักษณะเป็นเอกลักษณ์ หรือมีตราที่มีชื่อเสียง ซ่ึงเป็น เหตุให้ผู้ซื้อเต็มใจท่ีจะซื้อผลิตภัณฑ์นั้น เช่น โทรศัพท์สมาร์ทโฟน สินค้าแบรนด์เนม สินค้าประจาตาบล เครื่องนุ่งห่มท่ีมีเอกลักษณ์ โดยมีควำมถี่ของกำรซื้อสินค้ำระดับปำนกลำง และระดับราคาที่ขายได้อยู่ใน ระดับรำคำ ปำนกลำง-สงู 4. สินค้ำไม่แสวงซื้อ เป็นสินค้าหรือบริการท่ีผู้บริโภคอาจรู้จักหรือไม่รู้จักก็ได้ แต่ไม่เคยคิดท่ีจะซ้ือ มีลักษณะ 2 ประการคือ (1) เป็นสินค้าใหม่ที่ผู้บริโภคยังไม่รู้จัก (2) สินค้าซ่ึงผู้บริโภคไม่มีความต้องการ โดยสนิ ค้าประเภทนี้จะมลี กั ษณะเฉพาะ โดยมีควำมถ่ีของกำรซือ้ สนิ คำ้ ระดับตำ่ และระดับราคาที่ขายได้อยู่ใน ระดบั รำคำเฉพำะตัว ดังน้ัน ผู้ประกอบการชุมชนจะต้องพิจารณาผลิตภัณฑ์ว่าจัดอยู่ในกลุ่มใด เพ่ือประเมินระดับความถ่ี ของการซือ้ สนิ คา้ และการตงั้ ราคาทเ่ี หมาะสมกบั ผลิตภณั ฑ์นน้ั ๆ ได้ 8 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจิทัลเพอ่ื เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนยด์ จิ ิทัลชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce  หลกั กำรพจิ ำรณำสนิ ค้ำจบั ตอ้ งไม่ได้ (บรกิ ำร) ผู้ประกอบการชุมชนสามารถขายสินค้าในรูปแบบท่ีไม่สามารถจับต้องได้ โดยเป็นรูปแบบการ ให้บริการ ถือเป็นสินค้าประเภทหน่ึงท่ีสามารถขายให้กับผู้บริโภคได้ โดยให้บริการในรูปแบบต่างๆ เช่น โฮมสเตย์ ลอ่ งเรอื ทอ่ งเทย่ี ววถิ ไี ทย และนวดแผนไทย ฯลฯ การบรกิ ารรถตุก๊ ตุก๊ ท่องเที่ยวรอบกรุงรตั นโกสินทร์ ตัวอย่างเช่น คุณลุงสมชาย มีอาชีพขับรถตุ๊กตุ๊กรับจ้าง โดยคุณลุงสามารถส่ือสารภาษาอังกฤษได้ คุณลุงจึงมีแนวคิดให้บริการรถตุ๊กตุ๊กท่องเท่ียวกับนักท่องเท่ียวต่างประเทศ โดยลักษณะการขาย เป็นการให้บริการท่องเท่ียวแบบคร่ึงวันและเต็มวัน โดยมีการนาเสนอโปรแกรมท่องเที่ยว ท่ีคุณลุงสมชาย สามารถขับไปส่งและจอดรอได้ ถ้าหากมีลักษณะการให้บริการท่ีเป็นแบบแผน ตามแนวคิดของคุณลุงสมชาย สามารถนาโปรแกรมท่องเท่ียวโดยรถตุ๊กตุ๊ก จาหน่ายบริการผ่านระบบออนไลน์ เพ่ือให้นักท่องเที่ยวจอง หรอื ซื้อใชบ้ ริการท่องเท่ยี วได้ ซึ่งเป็นลกั ษณะสนิ ค้าจบั ต้องไมไ่ ด้ (บรกิ าร) รปู แบบหน่ึง _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพือ่ เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.) 9

Village E-Commerce ส่งเสริมผลิตภัณฑ์/บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ัล  ประเภทบรรจุภัณฑ์ การบรรจุสินค้าของผู้ประกอบการชุมชน ต้องพิจารณารูปแบบการใช้งานของบรรจุภัณฑ์ เช่น ช่วยเก็บรักษาสินค้าท่ีบรรจุอยู่ภายใน ช่วยให้รับประทานง่าย ช่วยปกป้องสินค้า ช่วยในการขนส่ง ส่งเสริมความเป็นธรรมชาติ เพื่อให้เกิดการจดจาในรูปลักษณ์เฉพาะ เพ่ิมความหรูหรา ทาให้เห็นสินค้าภายใน ชดั เจน รวมถึงสามารถนาไปใช้ประโยชนต์ อ่ ได้ โดยการเลอื กบรรจุภัณฑ์นั้น จะมรี ูปแบบการห่อหมุ้ สินคา้ ดว้ ยกระบวนการวิธีย่อยๆ ดงั ต่อไปน้ี 1. บรรจุภัณฑ์เฉพำะหนว่ ย เป็นบรรจุภัณฑ์ท่ีใชห้ ่อห้มุ และสัมผัสกับผลิตภัณฑ์โดยตรง โดยทาหนา้ ที่ ปกป้องสินค้าและความช้ืนจากอากาศ ท่ีทาให้ผลิตภัณฑ์เสียคุณภาพ โดยมีรูปลักษณ์เป็นลักษณะต่างๆ เช่น ขวด กระป๋อง หลอด ถงุ กลอ่ ง มกี ารออกแบบให้มลี ักษณะพเิ ศษเฉพาะได้ ตัวอยำ่ งบรรจุภณั ฑ์เฉพำะหนว่ ยทบ่ี รรจุผลติ ภณั ฑโ์ ดยตรง 2. บรรจุภัณฑ์ช้ันใน เป็นบรรจุภัณฑ์ท่ีห่อหุ้มสินค้าหน่วยเล็กที่สุดไม่ให้ได้รับแรงกระแทกหรือ ความชื้นจากภายนอก บรรจุภัณฑ์ช้ันท่ีสองมีหน้าท่ีรวบรวมบรรจุภัณฑ์ช้ันแรกไว้ด้วยกัน หรือเป็นชุดในการ จาหน่ายรวมต้ังแต่ 2 – 24 ชิ้นข้ึนไป โดยมีวัตถุประสงค์ขั้นแรกคือ ป้องกันรักษาผลิตภัณฑ์จากน้า ความช้ืน ความร้อน แสงแดด แรงกระทบกระเทือน และอานวยความสะดวกแก่การขายปลีกย่อย เพ่ือความสะดวกใน การป้องกันและขนส่ง จึงต้องทาการออกแบบให้สวยงามดึงดูดใจผู้บริโภค เช่น กล่องบรรจุเครื่องดื่มกระป๋อง ชนิด 6 กระปอ๋ ง กล่องกาแฟชนิด 50 ซอง หรอื ขนมท่ีตอ้ งรกั ษาความช้นื 10 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

ค่มู ือสำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนย์ดิจิทลั ชมุ ชน กจิ กรรม : Village E-Commerce ตวั อยำ่ งบะหม่ีกึ่งสำเรจ็ รปู ท่ีมีบรรจุภณั ฑช์ ้นั ใน 3. บรรจุภัณฑ์ชั้นนอกสุด บรรจุภัณฑ์ท่ีเป็นหน่วยรวมขนาดใหญ่ ทาหน้าท่ีในการป้องกันผลิตภัณฑ์ การขนถ่ายสินค้าให้มีประสิทธิภาพและรวดเร็วในระหว่างการขนส่ง ลักษณะของบรรจุภัณฑ์นี้ เช่น หีบ ไม้ลัง กลอ่ งกระดาษขนาดใหญ่ท่ีบรรจสุ นิ คา้ ไวภ้ ายใน ตัวอย่ำงบรรจุภณั ฑช์ ้นั นอกสุด _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.) 11

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภณั ฑ์/บรกิ าร ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกิจดิจิทัล ตวั อย่ำงนวตั กรรมบรรจภุ ณั ฑ์ บรรจุภณั ฑส์ ำหรบั กำรปกป้องผลิตภณั ฑ์ ออกแบบบรรจภุ ณั ฑ์ให้ปกป้องไข่เค็มสด โดยสามารถแสดงขอ้ มูลบนบรรจภุ ณั ฑ์ได้ บรรจภุ ณั ฑ์สำหรบั กำรส่ือสำรที่เป็นธรรมชำติ ออกแบบบรรจภุ ณั ฑ์ให้ส่อื สารการใชผ้ ลติ ภณั ฑจ์ ากธรรมชาติ ไม่มีอนั ตราย บรรจภุ ณั ฑ์ทีม่ ีโครงสรำ้ งเอกลักษณ์เฉพำะตัว ชว่ ยในกำรจดจำ ออกแบบบรรจุภณั ฑ์ใหม้ โี ครงสรา้ งแปลกใหม่ และมีขนาดที่เฉพาะตัว ชว่ ยให้ลูกคา้ จดจาได้ 12 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจิทลั เพอื่ เศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คมู่ อื สำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศูนยด์ จิ ิทลั ชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce บรรจุภณั ฑ์ที่มีองค์ประกอบเปน็ โลหะ ช่วยให้มีคณุ ภำพ ออกแบบบรรจุภณั ฑ์โดยใช้โลหะจะชว่ ยปกป้อง ทาให้ร้สู ึกมีคณุ ภาพ และเสรมิ ความมีระดับของสนิ ค้า บรรจภุ ัณฑท์ มี่ ีรูปภำพองค์ประกอบหลกั เปน็ รปู หลัก ออกแบบบรรจุภัณฑ์โดยนาภาพขององคป์ ระกอบหลกั ของผลิตภณั ฑม์ าใชใ้ นการสอื่ ความหมาย ช่วยใหส้ ่อื สารกบั ผู้บริโภคได้ บรรจุภัณฑท์ ่สี ง่ เสริมควำมสนุก ตลกขบขนั ออกแบบบรรจุภัณฑ์โดยมลี ูกเลน่ ทาใหเ้ กิดความสนกุ สนาน สรา้ งเสียงหวั เราะและรอยยิ้ม _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอื่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.) 13

Village E-Commerce สง่ เสริมผลติ ภัณฑ์/บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดิจิทลั บรรจภุ ัณฑท์ ชี่ ่วยใหเ้ ห็นผลิตภัณฑโ์ ดยตรง ออกแบบบรรจุภณั ฑ์โดยมีลกั ษณะโปร่งใสทาให้สามารถเห็นผลิตภัณฑ์โดยตรงได้  กำรตง้ั รำคำ การต้ังราคาสินคา้ /บริการ จาเป็นตอ้ งพัฒนาสินคา้ /บริการพร้อมกับการตั้งราคาใหเ้ กิดความเหมาะสม กับการขายผ่านร้านค้าออนไลน์ โดยวัตถุประสงค์ในการตั้งราคา เพื่อให้เกิดความเหมาะสมกับการขายสินค้า และกลยทุ ธใ์ นการขาย โดยการตง้ั ราคาจะเกดิ จาก 3 วัตถปุ ระสงค์ คอื 1. กำรตั้งรำคำโดยมุ่งกำไร กาไรเกิดจากผลต่างระหว่างรายได้จากการขาย หักลบด้วยต้นทุนสินค้า และค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น ดังน้ันผู้ประกอบการสามารถต้ังราคาโดยมุ่งที่กาไร การต้ังราคาเพื่อให้ได้รับกาไรตาม เป้าหมาย โดยพิจารณาดาเนินการกาหนดกาไรท่ีต้องการไดจ้ ากสินค้า/บริการน้นั ๆ เชน่ คณุ ยายอนงค์ต้องการ ขายมะม่วงแช่อิ่ม ได้กาไรขวดละ 25 บาท ดังน้ันคุณยายอนงค์ จะต้องนาต้นทุนและค่าใช้จ่าย ต่อสินค้า 1 ชิ้น มาบวกรวมกับผลกาไรท่ตี อ้ งการตามเปา้ หมาย จะปรากฏเป็นราคาจาหน่าย ดงั สมการ รำคำขำย = ตน้ ทุน + ค่ำใชจ้ ่ำย + ค่ำโฆษณำ + กำไรทปี่ ระสงค์ 14 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจิทลั เพอื่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คมู่ ือสำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนย์ดิจทิ ัลชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce ตัวอย่าง คุณยายอนงค์ขายมะมว่ งแช่อมิ่ 50 บาท ต้นทนุ คอื มะม่วง และวตั ถดุ บิ แช่อ่ิม 15 บาท ค่ำใชจ้ ่ำย คือ คา่ แรง คา่ แก๊ส 5 บาท ค่ำโฆษณำ ทางออนไลน์ 25 บาท กำไรทป่ี ระสงค์ ตอ้ งกำรกำไร = รำคำขำย 25 บำท 95 บำท รำคำขำย = 50 + 15 + 5 + 25 95 บำท 2. กำรตั้งรำคำโดยมุ่งยอดขำย เป็นการตั้งราคาท่ีต้องการให้เกิดผลต่อยอดขายในรูปจานวนหน่วย หรือจานวนเงนิ ยอดขายในรูปจานวนเงินกค็ ือ รายได้จากการขาย ดังในสมการ รำยได้จำกกำรขำย = รำคำ x ปริมำณกำรขำย การต้ังราคาโดยมุ่งยอดขายท่ีจะนามาพิจารณาในที่น้ีมี 2 ประเด็นคือ การตั้งราคาเพ่ือให้เกิดการ เพ่ิมขึ้นของยอดขาย และการตั้งราคาเพื่อการเพิ่มข้ึนของส่วนครองตลาด กรณีที่ผู้ประกอบการ ขายสินค้า/บริการท่ีมีลักษณะใกล้เคียงกับผู้อื่น ทาให้เกิดการแข่งขันจากฐานลูกค้ากลุ่มเดียวกัน ดังนั้นราคา จึงเป็นส่วนหน่ึงในการผลักดันยอดขายของร้านค้าได้ เช่น ขายราคาต่ากว่าคู่แข่ง แต่ขายได้ปริมาณมากกว่า ทาให้มีผลกาไรท่ีดีกว่า เป็นต้น ดังน้ัน หากคุณยายอนงค์ต้องการขาย มะม่วงแช่อ่ิม ให้ได้ 500 ขวด จะต้องคานวณดงั ต่อไปน้ี _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 15

Village E-Commerce สง่ เสริมผลิตภัณฑ/์ บรกิ าร ในชุมชนด้วยเศรษฐกิจดิจทิ ลั ปรมิ ำณกำรขำย รำยได้จำกกำรขำย 500 ขวด 47,500 บำท ตวั อย่าง คุณยายอนงค์ขายมะมว่ งแชอ่ มิ่ รำคำขำย 95 บาท ปรมิ ำณกำรขำย 500 ขวด รำยไดจ้ ำกกำรขำย = 95 x 500 = 47,500 บำท เมื่อคุณยายอนงค์ขายได้ 500 ขวด จะได้รับเงิน 47,500 บาท (หักต้นทุนและค่าใช้จ่าย ขวดละ 70 บาท) จะทาใหไ้ ด้รับผลกาไรท้งั ส้นิ 47,500 – (70*500) = 12,500 บำท 3. วัตถุประสงค์อื่นๆ คือ การต้ังราคาของธุรกิจท่ีมีเป้าหมายอื่น นอกเหนือจากที่กล่าวมา ประกอบด้วย 2 กรณี คือการต้ังราคาเพ่ือเผชิญการแข่งขัน และการต้ังราคาเพื่อรักษาเสถียรภาพของราคา โดยผู้ประกอบการชุมชน อาจใช้รูปแบบน้นี ้อย นอกจากจะก้าวสู่อตุ สาหกรรมอยา่ งเต็มตวั แลว้ ปรับรำคำต่อสู้กับคู่แข่ง มีคู่แข่งในตลำด ลดเหลอื 85 บำท ขำยรำคำ 90 บำท ดังนั้น คุณยายอนงค์ มีคู่แข่งทางการตลาด ทาให้คุณยายอนงค์ขายสินค้าได้ลดลง จึงต้องใช้รูปแบบการต้ังราคาของธุรกิจที่มีเป้าหมายอ่ืนๆ คือ ทาให้ราคาเทียบเท่าคู่แข่งทางการตลาด หรือราคาต่ากว่า เพ่ือดึงดูดลูกค้า หากสินค้ามีคุณภาพสูงสามารถใช้เพ่ือนาเสนอคุณภาพของวัตถุดิบ และรสชาติแทนการลดราคาได้ 16 สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ิทลั เพื่อเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มอื สำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศูนย์ดจิ ิทัลชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce  หลกั กำรออกแบบตรำสนิ คำ้ ตรำสนิ คำ้ หมายถงึ ชอ่ื คา สญั ลักษณ์ การออกแบบ หรือสว่ นประสมของสง่ิ ดังกล่าวเพ่ือระบถุ งึ สินค้า และบริการของผู้ขายรายใดรายหนึ่ง หรือกลุ่มของผู้ขายเพ่ือแสดงถึงลักษณะที่แตกต่างจากคู่แข่งขันและสรา้ ง การจดจาผลิตภัณฑ์/บริการ จากตราสินค้าได้ โดยลักษณะท่ีดีของตราสินค้าจะต้องสะท้อนบุคลิกของสินค้า หรือลักษณะของสินค้า เช่น คุณเอ๋ขายขนมไทยควรออกแบบให้มีรูปลักษณ์เป็นแบบไทย ควรเป็นภาพกราฟิก มากกว่าภาพของจริง สามารถออกแบบได้จากเว็บไซต์ช่วยออกแบบตราสินค้า และท่ีสาคัญคือ ไม่ควรมีรายละเอียดมากเกินไป ทาให้ไม่เกิดความโดดเด่น อีกทั้งสียังเป็นเร่ืองที่ช่วยในการจดจาตราสินค้า ไดอ้ กี ดว้ ย สัญลักษณ์สะท้อน ลักษณะสินค้ำ สสี อ่ื ใหเ้ ห็นถงึ ชือ่ รำ้ นค้ำ ควำมเป็นธรรมชำติ ที่เปน็ เอกลักษณ์ ภำพตัวอย่ำงตรำสนิ คำ้ 17 _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพ่อื เศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ (สดช.)

Village E-Commerce ส่งเสรมิ ผลติ ภัณฑ์/บรกิ าร ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั 18 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรับวิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศนู ย์ดิจิทลั ชมุ ชน กจิ กรรม : Village E-Commerce หลกั และเทคนิคกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ ด้วยเนื้อหาในข้ันตอนที่ 1 สินค้า/บริการ (Product/Service) จะเป็นการค้นหาสินค้าที่สามารถขายได้บน ร้านค้าออนไลน์ โดยจะต้องพิจารณาผลิตภัณฑ์ท่ีตนเองมีอยู่ หรือบริการท่ีตนเองให้บริการกับลูกค้า โดยประกอบด้วยกิจกรรมเชิงปฏิบัติการ คือ ค้นหาจุดเด่นของสินค้า บรรจุภัณฑ์น่าซ้ือ ตราสินค้าน่าจา คิดราคาผลิตภัณฑ์ง่ายนิดเดียว ดังน้ัน วิทยากร E-Commerce ชุมชนต้องสร้างเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์/บริการ ชมุ ชนให้มีความชดั เจน พร้อมนาเขา้ ส่รู ้านค้าออนไลน์ กิจกรรมเชิงปฏิบตั ิกำร “ค้นหำจุดเด่นของสนิ คำ้ ” วัตถุประสงค์ของกิจกรรม เพ่ือให้ผู้ประกอบการชุมชนวิเคราะห์สินค้าและบริการของตนเองในด้านจุดเด่น เพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และบริการให้เหมาะสมกับตลาดออนไลน์ โดยจุดเด่นของผลิตภัณฑ์จะแสดงถึงข้อได้เปรียบหรือความโดดเด่น ท่ีเป็นเอกลักษณ์ของสินคา้ หรอื อาจกลา่ วถึงคุณประโยชน์ของสนิ ค้า/บริการ ส่งิ ทีต่ ้องเตรยี มกำร 1. แจ้งผู้เข้ารว่ มการอบรมจะต้องนาสนิ ค้าของตนเอง อยา่ งน้อยผูป้ ระกอบการละ 1 ช้ิน 2. กระดาษ A4, ปากกา วธิ ีกำรดำเนนิ กิจกรรม 1. วิทยากรให้ความรู้เก่ียวกับการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ในด้านของจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของผลิตภัณฑ์ โดยกล่าวถึง จุดแข็งหรือจุดเด่นของผลิตภัณฑ์มีด้านใดบ้างเพื่อนามาเป็นข้อได้เปรียบ และยกให้เป็นข้อดีหรือจุดเด่นของผลิตภัณฑ์น้ันๆ จุดอ่อนหรือข้อด้อยของผลิตภณั ฑ์มีด้านใดบ้างเพื่อ นามาแก้ไขปรับปรุงให้ดียิ่งข้ึน โอกาสหรือสถานการณ์ท่ีทาให้สินค้าเป็นท่ีต้องการในตลาดมีอะไรบ้าง และอุปสรรคหรือสถานการณท์ ีท่ าให้สนิ คา้ ประสบความสาเร็จได้ยากไดแ้ ก่อะไรบ้าง 2. วิทยากรยกตัวอย่างจุดเด่น จุดดอ้ ย โอกาส และอุปสรรคของผลติ ภัณฑ์ ให้ดเู ป็นกรณีตวั อยา่ ง 3. ผู้เข้าอบรมทุกท่านรับกระดาษเพื่อเขียนบันทึกและทาการวิเคราะห์หา จุดเด่น จุดด้อย โอกาสและ อปุ สรรคของสินค้าทต่ี นเองมีอยู่ 4. ผูเ้ ขา้ อบรมนาเสนอผลติ ภัณฑ์และผลการวเิ คราะห์ _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.) 19

Village E-Commerce ส่งเสริมผลติ ภัณฑ/์ บรกิ าร ในชุมชนด้วยเศรษฐกิจดจิ ทิ ลั 5. ให้ผู้เข้าอบรมเสนอ แนวคิดในการเพิ่มจุดเด่นและปรับปรุงหรือพัฒนาจุดด้อยของผลิตภัณฑ์และ บริการ 6. วทิ ยากรสรปุ ภาพรวมการดาเนนิ การ ผลลพั ธ์กจิ กรรม 1. ส่งเสริมให้ผู้ประกอบการเข้าใจจดุ แข็ง จุดอ่อนของผลิตภัณฑแ์ ละบริการ 2. ฝกึ ฝนหลักการคิดวเิ คราะห์ผลิตภณั ฑ์ กจิ กรรมเชิงปฏบิ ตั กิ ำร “บรรจุภณั ฑ์นำ่ ซอ้ื ” วตั ถุประสงคข์ องกจิ กรรม เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในบรรจภุ ัณฑ์แต่ละชนิด และพิจารณาว่าบรรจภุ ัณฑ์ท่ีมอี ยู่ เดมิ มคี วามเหมาะสมหรือไม่ รวมทง้ั สามารถออกแบบบรรจภุ ณั ฑใ์ หมท่ ชี่ ่วยเพม่ิ มูลคา่ ให้กับสินค้าได้ สง่ิ ท่ีตอ้ งเตรยี มกำร 1. แจ้งผ้เู ข้ารว่ มการอบรมจะต้องนาสินคา้ ของตนเอง อย่างนอ้ ยผปู้ ระกอบการละ 1 ชิ้น 2. กระดาษA4, ปากกา, สีไม้ วิธีกำรดำเนินกจิ กรรม 1. วิทยากรให้ความรู้เก่ียวกับบรรจุภณั ฑ์แต่ประเภท ซึ่งได้แก่ บรรจุภัณฑ์เฉพาะหนว่ ย บรรจุภัณฑ์ช้ันใน บรรจุภัณฑ์ชั้นนอกสุด รวมถึงบรรจุภัณฑ์ท่ีมีโครงสร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวท่ีน่าจดจา เพราะการ ออกแบบบรรจภุ ณั ฑท์ ี่มีโครงสรา้ งแปลกใหม่ และมขี นาดเฉพาะตัวชว่ ยให้ลกู คา้ จดจาได้ 2. ผู้เข้าอบรมรบั กระดาษเพ่ือจดบนั ทึก และเปรียบเทียบว่าสินคา้ ของผู้เข้ารว่ มอบรมจดั อยใู่ นบรรจุภัณฑ์ ชนดิ ใด 3. ผเู้ ข้าอบรมทดลองออกแบบบรรจภุ ัณฑ์ใหม่หรือปรับปรงุ จากบรรจภุ ัณฑ์เดิม โดยการวาดและระบายสี 4. ผเู้ ข้าอบรมนาเสนอรูปแบบบรรจภุ ัณฑ์ใหม่หรือรูปแบบบรรจภุ ัณฑ์ที่ได้รับการปรับปรงุ จากบรรจุภัณฑ์เดิม 5. วิทยากรสรปุ ภาพรวมการดาเนนิ การ 20 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพือ่ เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรับวิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ย์ดจิ ิทลั ชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce ผลลพั ธ์กจิ กรรม 1. ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้เก่ียวกับบรรจุภัณฑ์ และสามารถพัฒนาบรรจุภัณฑ์เดิมหรือออกแบบ บรรจภุ ัณฑ์ใหม่ ให้เหมาะสมกับสนิ คา้ ของผ้เู ข้ารว่ มอบรมได้ 2. ผู้เข้าร่วมอบรมมีความคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ เพ่ือให้ดึงดูดลูกค้าและเพ่ิมมูลค่า ใหแ้ ก่สนิ คา้ ได้ กจิ กรรมเชงิ ปฏบิ ัตกิ ำร “ตรำสินคำ้ น่ำจำ” วตั ถุประสงค์ของกจิ กรรม เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในตราสินค้าและสามารถออกแบบหรือเลือกใช้ตราสินค้า ให้เหมาะสมกับสินคา้ เพอื่ สร้างความดึงดดู และเป็นทีจ่ ดจาของลกู ค้าได้ สิ่งทตี่ ้องเตรยี มกำร 1. แจ้งผู้เขา้ ร่วมการอบรมจะต้องนาสินค้าของตนเอง อยา่ งน้อยผู้ประกอบการละ 1 ชนิ้ 2. กระดาษ A4, ปากกา, สไี ม้ วธิ กี ำรดำเนนิ กิจกรรม 1. วิทยากรให้ความรู้เก่ียวกับตราสินค้าโดยกล่าวถึงความหมาย ความสาคัญของตราสินค้า ตลอดจน หลักการออกแบบตราสนิ คา้ ที่ถกู ตอ้ ง 2. วิทยากรยกตวั อย่างตราสินคา้ ทีเ่ หมาะสมกบั สินค้า 3. ผอู้ บรมรบั กระดาษเพอื่ จดบนั ทกึ พรอ้ มท้งั ทดลองออกแบบตราสนิ คา้ โดยการวาดและระบายสี 4. ผเู้ ข้าอบรมนาเสนอรูปแบบตราสินค้าที่เหมาะสมและน่าจดจา 5. วทิ ยากรสรปุ ภาพรวมการดาเนินการ ผลลัพธ์กิจกรรม ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้เกี่ยวกับตราสินค้า และสามารถพัฒนาหรือออกแบบตราสินค้าให้เหมาะสม กบั สินค้าของผเู้ ขา้ รว่ มอบรมได้ _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพ่อื เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.) 21

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลิตภัณฑ์/บริการ ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกิจดิจทิ ลั กิจกรรมเชงิ ปฏิบัตกิ ำร “คดิ รำคำผลิตภณั ฑ์งำ่ ยนิดเดยี ว” วตั ถุประสงค์ของกจิ กรรม เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในวัตถุประสงค์ของการต้ังราคา และสามารถนามากาหนด ราคาให้กับสนิ ค้าของผูเ้ ขา้ รว่ มอบรม นอกจากนนั้ ยงั สามารถคานวณหาตน้ ทุน กาไร และปริมาณการขายได้ สิ่งที่ตอ้ งเตรยี มกำร 1. กระดาษA4, ปากกา 2. เครอ่ื งคดิ คานวณ วิธีกำรดำเนนิ กิจกรรม 1. วิทยากรให้ความรู้เก่ยี วกับราคา ความสาคญั และวตั ถปุ ระสงค์ของการต้ังราคา 2. วิทยากรยกตวั อย่างการคานวณและตั้งราคาสินคา้ 3. ผู้อบรมรับกระดาษเพื่อจดบันทึก และใช้เครื่องคานวณในการคิดคานวณเพ่ือต้ังราคาท่ีเหมาะสม แก่สนิ คา้ 4. ผู้เขา้ อบรมนาเสนอสนิ ค้าและราคาสินค้า 5. วทิ ยากรสรุปภาพรวมการดาเนนิ การ ผลลพั ธก์ ิจกรรม 1. ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรเู้ กยี่ วกับวตั ถุประสงค์ของการตั้งราคาและกลยทุ ธ์ต่างๆของการต้งั ราคา 2. ผูเ้ ขา้ รว่ มอบรมสามารถคดิ คานวณและตั้งราคาสินค้าในราคาทเ่ี หมาะสมได้ 3. เกดิ การคดิ วเิ คราะห์ในการคานวณหากาไรเพอ่ื เพม่ิ รายไดใ้ ห้กบั ผู้เขา้ ร่วมอบรม 22 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ัลเพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คมู่ อื สำหรบั วทิ ยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศนู ย์ดิจิทลั ชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.) 23

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภณั ฑ์/บรกิ าร ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกิจดจิ ทิ ลั ขน้ั ตอนท่ี 2 เปดิ ร้ำนค้ำออนไลน์ (Online Shop)  พ้นื ฐำนท่จี ำเปน็ สำหรับร้ำนค้ำออนไลน์ 1. อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์สาหรับการทาร้านค้าออนไลน์น้ัน มีความจาเป็น จะต้องใช้อุปกรณ์ อาทิ โทรศัพท์สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ กล้องถ่ายภาพ เครื่องพิมพ์เอกสาร ที่เป็นองค์ประกอบสาหรับการทาร้านค้าออนไลน์ โดยไม่จาเป็นว่าผู้ประกอบการชุมชนจะต้องมีทั้งหมด ที่กล่าวมาข้างต้น เพียงแค่มี คอมพิวเตอร์ หรือ โทรศัพท์สมาร์ทโฟน ก็สามารถบริหารจัดการร้านค้าออนไลน์ได้ ดังน้นั การใช้ประโยชน์จากอปุ กรณอ์ เิ ล็กทรอนกิ ส์ จะทาใหเ้ กดิ ประโยชนใ์ นทางธุรกิจได้ คอมพิวเตอร์ ใช้สาหรับการจัดตั้งร้านค้าออนไลน์ รับคาสั่งซื้อจากลูกค้า โต้ตอบกับลูกค้า มีความสาคัญอย่างย่ิงในการทาร้านค้าออนไลน์ ผู้ประกอบการชุมชนที่ไม่มีคอมพิวเตอร์สามารถเข้าใช้บริการ ได้ที่ศูนย์การเรียนรู้ ICT ชุมชน ศูนย์ดิจิทัลชุมชน ของกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมมากกว่า 2,000 แห่ง ทัว่ ประเทศ ศูนย์ดิจทิ ลั ชุมชน www.onde.go.th โทร. 02-142-1202 24 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คู่มอื สำหรับวิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศูนย์ดิจทิ ลั ชมุ ชน กจิ กรรม : Village E-Commerce สมำร์ทโฟนหรือแท็บเล็ต ใช้สาหรับบริหารจัดการร้านค้า รับคาสั่งซ้ือจากลูกค้า โต้ตอบ กับลูกค้า มีความสาคัญอย่างย่ิงในการบริหารร้านค้าออนไลน์ ซึ่งเป็นอุปกรณ์ท่ีพกพาง่าย สะดวกสาหรับ การตรวจสอบรายการส่ังซ้ือของลูกค้าเป็นอย่างย่งิ กล้องดิจิทัล ใช้สาหรับการถ่ายภาพสินค้า ผลิตภัณฑ์/บริการ เพื่อประกอบการขายสินค้า เนื่องจากผูซ้ ้ือไม่สามารถเห็นสนิ ค้าตวั จริง หรอื จบั ตอ้ งได้ ดังนัน้ ภาพถา่ ยจะเป็นเครื่องมือในการสื่อความหมาย หากภาพชัดเจนสวยงาม ครบถ้วนทกุ มมุ มอง ทาให้มโี อกาสที่ลูกค้าตัดสินใจซ้ือได้ง่ายกวา่ ผปู้ ระกอบการชุมชน สามารถใชเ้ พยี งกล้องโทรศัพท์ถ่ายภาพก็สามารถใช้งานได้ โดยตอ้ งจดั องค์ประกอบแสงใหเ้ หมาะสม _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพือ่ เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.) 25

Village E-Commerce ส่งเสริมผลติ ภัณฑ์/บรกิ าร ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกิจดิจทิ ัล เครื่องพิมพ์เอกสำร ใช้ในกรณีการจัดพิมพ์เอกสาร การจ่าหน้าการส่งสินค้า รวมถึง การประยุกต์ใช้ในการพิมพ์ตราสัญลักษณ์ ป้ายข้อเสนอพิเศษ ป้ายโฆษณา คาอธิบาย สรรพคุณ รหัสยืนยัน การใชบ้ รกิ าร บตั รสว่ นลด บัตรผ่าน ฯลฯ ประกอบผลิตภัณฑ/์ บริการที่จาหนา่ ย 2. อินเทอร์เน็ต อินเทอร์เน็ตเป็นโครงข่ายที่เชื่อมโยงผู้ประกอบการและผู้ซ้ือท่ัวโลก ให้เข้าถึงกันได้ โดยกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมได้มียุทธศาสตร์ในการวางโครงสร้างพื้นฐานโครงข่ายอินเทอร์เน็ต สาหรับประชาชนไทย เพื่อให้ประชาชนไทยได้ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลให้เกิดประโยชน์ กระทรวงดิจิทัลเพื่อ เศรษฐ กิจและสังคมมีพื้นที่ให้บริการอินเทอร์เน็ตฟรี คือ เน็ตประช ารัฐ ศูนย์ดิจิทัลชุมชน และศูนย์การเรียนรู้ ICT ชุมชน สามารถตรวจสอบจุดให้บริการได้ที่ www.netpracharat.com http://thaitelecentre.org หรือสอบถามได้ที่เบอรโ์ ทรศพั ท์ 02-142-1202 26 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจิทลั เพอ่ื เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คูม่ ือสำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนยด์ จิ ทิ ัลชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce อินเทอร์เน็ตเป็นส่วนสาคัญของการติดต่อส่ือสารผ่านโลกดิจิทัล ผู้ท่ีใช้โครงข่ายต้องมีบั ญชี ในการยืนยันตนเอง สาหรับรับข้อมูลข่าวสาร หรือคาส่ังซื้อ ดังนั้น ผู้ประกอบการชุมชนต้องสมัครจดหมาย อเิ ล็กทรอนกิ ส์ หรืออเี มล์ (Email) บัญชีจดหมำยอิเล็กทรอนิกส์ (Email) คือ บัญชีสาหรับการรับส่งข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต โดยเป็นเสมือนบ้านเลขท่ี หากผู้ประกอบการต้องการส่งจดหมายถึงลูกค้า ต้องระบุ ช่ือ ท่ีอยู่ จังหวัด รหัสไปรษณีย์ เพ่อื ส่งจดหมายไปยังลูกคา้ ได้อยา่ งสมบูรณ์ จดหมายอิเลก็ ทรอนิกส์ ก็เชน่ กัน เป็นการจัดตัง้ ที่อยู่ แบบอิเล็กทรอนิกส์ สาหรับการจัดส่งจดหมาย โดยบัญชีจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ ถือเป็นพื้นฐานของระบบ อเิ ล็กทรอนิกส์ทง้ั หมด ดงั น้นั ผู้ประกอบการจะตอ้ งมีบญั ชีอีเมล์ อย่างน้อย 1 บญั ชี จากนั ง่ายๆ อีเมลจ์ ะมสี ญั ลกั ษณ์ “@”แอ็ดไซน์ อีเมล์มีผู้ให้บริการฟรีหลายบริษัท โดยมีอีเมล์ที่นิยมใช้ อาทิ กูเก้ิลจีเมล์ (Gmail) ไมโครซอฟต์เอำ้ ท์ลกุ (Outlook) แอปเปิ้ลไอคลำวด์ (iCloud) เปน็ ต้น _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพื่อเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.) 27

Village E-Commerce ส่งเสริมผลิตภณั ฑ/์ บรกิ าร ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดิจิทลั หนา้ จอระบบจดหมายอเิ ล็กทรอนกิ ส์ของกูเก้ลิ (Google Gmail) หน้าจอระบบจดหมายอเิ ล็กทรอนิกสข์ องไมโครซอฟต์ (Microsoft Outlook) 28 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจิทัลเพือ่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คมู่ ือสำหรับวิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ยด์ ิจทิ ัลชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce หนา้ จอระบบจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ของแอปเป้ิล (Apple iCloud) _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอื่ เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 29

Village E-Commerce ส่งเสรมิ ผลติ ภณั ฑ์/บรกิ าร ในชมุ ชนดว้ ยเศรษฐกจิ ดจิ ิทลั ข้นั ตอนกำรสมคั รและใช้งำนบญั ชีอีเมล์ (Email) 1) ต้ังชื่อท่ีอยู่อีเมล์ ผู้ประกอบการชุมชนสามารถตั้งช่ือท่ีอยู่อีเมล์เป็นภาษาอังกฤษ ใหส้ ื่อความหมายถึงชื่อรา้ นคา้ ตวั อยา่ งเชน่ คุณยายอนงค์ ขายผลไม้แช่อ่ิม ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2515 กส็ ามารถตัง้ ชื่อ ท่อี ยเู่ ปน็ [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] หลักเกณฑ์การตั้งชือ่ ท่ีอยูอ่ ีเมล์ประกอบดว้ ย ตัวอักษร ตัวเลข และสัญลักษณ์ หากชื่อร้านค้า ของผู้ประกอบการชุมชนไม่ประกอบด้วยคาเฉพาะ อาจทาให้มีโอกาสซ้าซ้อนกับท่ีอยู่อีเมล์ของผู้อื่น จึงต้อง เปล่ียนหรอื ใสส่ ญั ลักษณ์ เพื่อใหจ้ ดจาไดง้ า่ ย 30 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ัลเพอ่ื เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศูนยด์ จิ ิทัลชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce 2) ตั้งรหัสผ่ำนเข้ำสู่บัญชีอีเมล์ รหัสผ่านเป็นส่ิงสาคัญในการยืนยันตัวตน เพื่อเข้าสู่บัญชี และอ่านจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ท่ีอยู่ในกล่องจดหมาย ดังนั้นการต้ังรหัสผ่านสาหรับบัญชีอีเมล์ ต้องมี ความปลอดภัย โดยหลักการที่ทาให้รหัสผ่านมีความปลอดภัย คือ ตั้งรหัสผ่านให้มีความยาวมากกว่า 8 ตัวอักษร ประกอบด้วยตัวพิมพ์ใหญ่ ตัวพิมพ์เล็ก ตัวเลขและสัญลักษณ์ผสมกัน ไม่ตั้งรหัสผ่านจากช่ือ นามสกุล ชื่อเล่น วันเดือนปีเกิด เบอร์โทรศัพท์ หรือจากพจนานุกรม และไม่ตั้งรหัสผ่านจากคาที่เรียงกัน บนแปน้ พิมพ์ ร หั ส ผ่ า น ที่ ไ ม่ค ว ร ใ ช้ง าน เ ช่ น 12345678, password, abc123, qwerty, football, 1qaz2wsx, login, welcome, 0987654321 เปน็ ต้น Tips หากผู้ประกอบการชุมชนคิดรหัสผ่านไม่ออก สามารถเข้าเว็บไซต์เพ่ือสร้างรหัสผ่านได้ท่ี https://lastpass.com/generatepassword.php และกด Generate จะได้รหัสผา่ นทมี่ คี วามปลอดภยั ทนั ที _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพื่อเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 31

Village E-Commerce ส่งเสริมผลิตภณั ฑ์/บริการ ในชุมชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั 3) กรอกข้อมูลบัญชีอีเมล์ อีเมล์จะมีพื้นท่ีให้กรอกข้อมูลเพิ่มเติมสาหรับบัญชีอีเมล์ เช่น ชอื่ นามสกุล รูปภาพประจาบัญชีอเี มล์ เพศ วนั เดือน ปี เกิด เบอรโ์ ทรศัพท์ อีเมล์ทใ่ี ช้อยปู่ ัจจุบัน (ถา้ ม)ี ตัวอยำ่ ง กำรกรอกข้อมลู เพ่ือสมคั รอีเมล์ ผู้ประกอบการดาเนินการสมัครและใช้งานบัญชีอีเมล์ (Email) ตามขั้นตอนดังกล่าว จะได้บัญชีท่ีสามารถนามาใช้ในการสมัครเครือข่ายสังคมออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก (Facebook) ไลน์ (Line) และร้านค้าออนไลน์ (E-Commerce Platform/ E-Marketplace) ได้ 32 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจิทลั เพือ่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คูม่ อื สำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ยด์ จิ ทิ ลั ชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce 3.บัญชเี ครอื ขำ่ ยสังคมออนไลน์ บญั ชเี ครอื ขา่ ยสงั คมออนไลน์ เปน็ ส่ิงที่จาเป็นทผ่ี ปู้ ระกอบการชุมชนต้องสรา้ งเพอื่ เป็นการเพม่ิ ช่องทาง ในการประชาสัมพันธ์ให้เข้าถึงกลุ่มลูกค้า โดยประเทศไทยมีการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์เป็นจานวนมากถึง 46 ล้านบัญชีผู้ใช้ อันดับที่ 1 คือ เฟซบุ๊ก (FACEBOOK) อันดับท่ี 2 คือ ยูทูป (YOUTUBE) และอันดับที่ 3 คือ ไลน์ (LINE) ซึ่งส่วนใหญ่มีการซื้อ-ขายสินค้าผ่านร้านค้าออนไลน์มากถึง 11.58 ล้านคน ฉะนั้น การจัดทา บัญชีเครือข่ายสังคมออนไลน์ สามารถสร้างช่องทางการเข้าถึงลูกค้าได้มากข้ึนกว่าการโฆษณาแบบเดิม โดยเครือข่ายสงั คมออนไลน์ทแ่ี นะนาสาหรับผ้ปู ระกอบการชมุ ชน คอื เฟซบกุ๊ เฟซบุ๊ก (Facebook) เป็นเครื่องมือสังคมออนไลน์ท่ีมีความนิยมมาก มีผู้ใช้งานมากถึง 46 ลา้ นบัญชี ดังน้ันหากผู้ประกอบการต้องการสอ่ื สาร สามารถสร้างการรบั รขู้ องลูกค้าได้มาก สูงสดุ ถงึ 46 ลา้ นบญั ชีดว้ ยกัน โดย แบง่ เปน็ เพศชายร้อยละ 51 และเพศหญงิ รอ้ ยละ 491 Tips การสรา้ งบัญชผี ู้ใชส้ าหรับ Facebook และการสร้างร้านคา้ Facebook Page สามารถดวู ิดที ศั น์ การสอนของโครงการ SMEGoOnline ไดท้ ่ี https://www.smesgoonline.com/page/basic.php 1 Weraesocial. (2017). Digital in 2017: Global Overview. https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview 33 _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพือ่ เศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภัณฑ/์ บริการ ในชุมชนด้วยเศรษฐกิจดจิ ทิ ัล 4. บญั ชธี นำคำรและระบบตรวจสอบกำรรับเงนิ บัญชีธนาคารสาหรับร้านค้าออนไลน์ เป็นช่องทางหลักในการรับเงินจากลูกค้าหรือระบบร้านค้า ออนไลน์ ผู้ประกอบการชุมชนต้องเปิดบัญชีธนาคารในนามนิติบุคคล หรือบริษัท เพื่อเป็นบัญชีสาหรับรับเงิน จากการขายสินค้า โดยสามารถเปิดบัญชีผ่านธนาคารพาณิชย์ต่างๆ ท่ีให้บริการในประเทศไทย โดยอาจมีการ เปิดบัญชีหลายธนาคาร เพ่ือรองรับการโอนเงินของลูกค้า ส่ิงสาคัญคือบัญชีธนาคารต้องสามารถตรวจสอบ สถานะการโอนเงินได้สะดวก รวดเร็ว เพ่ือตรวจสอบการชาระเงินของลูกค้า และดาเนินการจัดส่งสินค้าต่อไป ผู้ประกอบการชุมชนสามารถเปิดบัญชีผ่านธนาคารพาณิชย์ใกล้บ้าน พร้อมลงทะเบียนใช้ระบบตรวจสอบ ยอดเงิน ในช่องทางท่ีธนาคารเปิดให้บริการ สามารถผูกบริการพร้อมเพย์ เพื่อสะดวกต่อการซ้ื อขายของ ผ้ปู ระกอบการชมุ ชนและลูกคา้ ได้ Tips พร้อมเพย์ ดกี ับผ้ปู ระกอบกำรชุมชน พร้อมเพย์ (PromptPay) เป็นระบบการให้บริการโอนเงินระหว่างบุคคล ไม่ต้องใช้เลขที่บัญชีธนาคาร สามารถใช้เบอร์โทรศัพท์มือถือ หรือเลขท่ีบัตรประจาตัวประชาชน เพ่ือทาการโอนเงิน ให้มีความสะดวกและ ปลอดภยั ตอ่ ผ้ซู อ้ื ทาใหผ้ ู้ประกอบการชมุ ชนมีโอกาสในการขายสินค้าได้ดีย่ิงขน้ึ จากค่าธรรมเนยี มการโอนท่ีผู้ซ้ือโอน เงินโดยไม่เสียคำ่ ธรรมเนียมกำรโอนต่ำงธนำคำร ในกรณีท่ีซ้ือสินค้ำไม่เกิน 5,000 บำท/รำยกำร ผ่านช่องทางการ โอนเงนิ ทางโทรศัพทม์ ือถอื (Mobile Banking) ทางอินเทอรเ์ น็ต (Internet Banking) และทางตู้กดเงินสด (ATM) ทา ให้ผู้ประกอบกำรชมุ ชนไมจ่ ำเป็นตอ้ งเปดิ บัญชีธนำคำรหลำยธนำคำรเพื่อรองรบั กำรโอนเงนิ อกี ด้วย 34 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ัลเพอื่ เศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คมู่ ือสำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ย์ดจิ ทิ ัลชุมชน กจิ กรรม : Village E-Commerce ดังนั้นผู้ประกอบการชุมชนหากไม่ได้เปิดบัญชีธนาคารหลายธนาคาร สามารถลงทะเบียนบริการ พรอ้ มเพย์ เพอ่ื ให้ลูกค้าสะดวกและเพ่ิมโอกาสในการซ้ือขายสินค้าอีกด้วย ขัน้ ตอนการลงทะเบียน ให้เตรียม 3 ส่งิ คือ สมุดบัญชีเงินฝาก บัตรประจาตัวประชาชนตัวจริง และโทรศัพท์ที่ต้องการลงทะเบียน ทั้งน้ีผู้ประกอบการ ชุมชนสามารถลงทะเบียนได้ท่ีตู้กดเงินสด (ATM) ทางอินเทอร์เน็ต (Internet Banking) ทางโทรศัพท์มือถือ (Mobile Banking) หรือสาขาธนาคารใกล้สถานประกอบการชมุ ชน _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพื่อเศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชำติ (สดช.) 35

Village E-Commerce ส่งเสริมผลติ ภัณฑ/์ บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกิจดจิ ทิ ลั  กำรเลอื กระบบรำ้ นค้ำออนไลน์ แบบลกู คำ้ กับลูกคำ้ (Customer to Customer : C2C) ระบบร้านค้าออนไลน์ในรูปแบบลูกค้ากับลูกค้าน้ันมีความนิยมใช้ในการขายสินค้ามือสอง หรือสินค้าท่ีมีความเฉพาะ ไม่ได้ผลิตเป็นจานวนมากๆ หลักการขาย ผู้ขายจะประกาศขายผ่านช่องทางออนไลน์ และผู้ซ้ือจะเข้ามาค้นหาผ่านช่องทางออนไลน์ ซ่ึงสามารถพูดคุย ตกลงราคา ทาการโอนเงิน และจัดส่งสินค้า หรือนัดพบเพ่ือทาการซ้ือขายกัน ซึ่งผู้ประกอบการชมุ ชนที่ผลิตสินค้าเฉพาะช้ินงาน อย่างเช่น ภาพวาด สิ่งประดิษฐ์ หัตถกรรม ท่ีผลิตเป็นจานวนน้อยๆ สามารถเข้าใช้บริการร้านค้าออนไลน์แบบลูกค้ากับลูกค้าได้ โดยแนะนาเวบ็ ไซต์ ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย คื อ ข า ย ดี ด อ ท ค อ ม ( Kaidee.com) ต ล า ด พ ล า ซ่ า ด อ ท ค อ ม ( Taladplaza.com) หรือการใช้ช่องทางเครือข่ายสังคมออนไลน์ ก็สามารถทาร้านค้าออนไลน์ในรูปแบบลูกค้ากับลูกค้าได้ เช่นประกาศ ขายผ่านเฟซบกุ๊ (Facebook) ไลน์ (Line) อินสตาแกรม (Instagram) เป็นตน้ ขำยดีดอทคอม (Kaidee.com) เป็นบริการกลางสาหรับการขายสินค้า โดยมีหมวดหมู่ มือถือ แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ เครื่องดนตรี กีฬา จักรยาน แม่และเด็ก กระเป๋า นาฬิกา รองเท้า เส้ือผ้า เครื่องแต่งกาย สุขภาพและความงาม บ้านและสวน พระเคร่ือง ของสะสม อสังหาริมทรัพย์ รถมือสอง อะไหล่รถ ประดับยนต์ มอเตอร์ไซค์ กล้อง เคร่ืองใช้ไฟฟ้า เกมส์ สัตว์เล้ียง งานอดิเรก ธุรกิจ บริการ ท่องเที่ยว การศึกษา และแบ่งปัน ดังนั้น ผู้ประกอบการชุมชนสามารถนาสินค้า หรือของที่ไม่ได้ใช้งานมาขายในบริการ อฟของขายดดี อทคอมได้ โดยไมม่ คี ่าใชจ้ ่าย ดเู พิม่ เติมไดท้ เี่ ว็บไซต์ https://www.kaidee.com 36 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจิทัลเพือ่ เศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศนู ย์ดจิ ทิ ัลชุมชน กิจกรรม : Village E-Commerce เฟซบุ๊ก (Facebook) เป็นเคร่ืองมือเครือข่ายสังคมออนไลน์ โดยมีการประยุกต์ใช้ช่องทาง ในการประกาศขายสินค้าเพื่อให้เพ่ือนท่ีอยู่ในเครือข่ายสังคมออนไลน์ที่สนใจติดต่อซื้อขายผ่านช่องทาง ที่ใช้งานเป็นประจา โดยจะมีผู้บริโภคจานวนมาก แต่ไม่มีการจาแนกกลุ่มสินค้าชัดเจน จึงทาให้การสืบค้นหา สินค้า จะต้องสืบค้นจากคาสาคัญ (Keyword) หากลูกค้าให้ความสนใจ จะสามารถส่งข้อความถึงผู้ขายได้ ดเู พิ่มเติมได้ท่ีเว็บไซต์ https://www.facebook.com _______สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่ือเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ (สดช.) 37

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภณั ฑ/์ บริการ ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกิจดิจทิ ัล แบบธรุ กจิ กบั ลูกค้ำ (Business to Customer : B2C) ระบบร้านค้าออนไลน์ในรูปแบบธรุ กจิ กับลกู คา้ น้ัน เปน็ รปู แบบธุรกิจที่นิยมใช้งานมากท่ีสุดใน ผู้ประกอบการระดับเร่ิมต้นธรุ กิจ จนถึงระดับอุตสาหกรรม โดยมีหลักการขายเป็นการเปิดร้านค้าผ่านชอ่ งทาง ออนไลน์ และผู้ซ้ือสามารถเข้าถึงหน้ารา้ นผ่านช่องทางออนไลน์ โดยมีการนาเสนอผลิตภัณฑ์ และราคา โปรโมช่ัน โดยมีการเลือกสินค้าใส่ตระกร้าสินค้า และทาการชาระเงินผ่านช่องทางท่ผี ู้ประกอบการให้บริการ เชน่ การโอนเงิน ผ่านธนาคาร การชาระผ่านบัตรเครดิต การชาระผ่านเคาท์เตอร์ให้บริการชาระเงิน และอ่ืนๆ ผู้ประกอบการชุมชน ที่ผลิตสินค้าจาหน่าย ในกลุ่ม ผ้าทอ เสื้อผ้า เครื่องแต่งกาย สินค้าแฟชั่น เคร่ืองประดับ จิวเวอรี่ สินค้าหัตถกรรม ไม้แกะสลัก งานฝีมือ ของตกแต่งบ้าน ผลิตภัณฑ์ความงาม สมุนไพร สปา ผลิตภัณฑ์อาหาร อาหารแปรรูป สินค้า เกษตร ท่องเท่ียวและบริการ ฯลฯ สามารถใช้บริการระบบร้านค้าออนไลน์ โดยผู้ให้บริการท่ีแนะนาในประเทศไทย คอื เทพช็อป (lnwshop) ไทยแลนดม์ อล (Thailandmall) ไทยแลนดโ์ พสต์มาร์ท (Thailand Postmart) เป็นต้น เทพช็อป (lnwshop) เป็นเว็บไซต์ให้บริการระบบร้านค้าออนไลน์ โดยผู้ประกอบการสามารถ เปิดใช้บริการร้านค้าออนไลน์ได้ฟรี ไม่มีเง่ือนไข มีหมวดหมู่ของร้านค้าที่รองรับคือ เส้ือผ้าแฟช่ัน เครื่องสาอาง ความงาม ของเล่น ของสะสม ของที่ร ะลึก แม่และเด็ก ศิลปหัตถกรรม (ของทามือ) ของใช้ ของตกแต่งบ้าน อาหาร และสุขภาพ เทคโนโลยี มือถือ คอมพิวเตอร์ บันเทิง ดนตรีและภาพยนต์ สัตว์เลี้ยงและ อุปกรณ์ หนังสือและนิตยสาร เครื่องเขียน/อุปกรณ์สานักงาน/ของใช้เบ็ดเตล็ด อุปกรณ์และเครื่องมือช่าง ของเก่า- ของสะสม กล้องและอุปกรณ์ กีฬาและกิจกรรม outdoor รถ ยานพาหนะ บ้านและที่ดิน อื่นๆ จิปาถะ ดังน้ัน ผู้ประกอบการชุมชน สามารถนาสินค้า ท่ีผลิตข้ึนเปิดร้านค้าจาหน่ายได้ผ่านเว็บไซต์บริการระบบร้านค้าออนไลน์ ของเทพช็อปได้ โดยไม่มคี า่ ใชจ้ า่ ย ดูเพิม่ เตมิ ได้ทีเ่ ว็บไซต์ https://www.lnwshop.com 38 สำนักงำนคณะกรรมกำรดจิ ิทัลเพอื่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คมู่ ือสำหรับวทิ ยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ย์ดจิ ทิ ัลชมุ ชน กจิ กรรม : Village E-Commerce ไทยแลนด์โพสต์มำร์ท (Thailand Postmart) เป็นเว็บไซต์ให้บริการตลาดกลางออนไลน์ ดาเนนิ การโดยบริษทั ไปรษณยี ์ไทย จากัด โดยเป็นเวบ็ ไซตต์ ลาดกลางที่ขายสินค้าจากชุมชน โดยมสี ินค้าเกษตร อาหาร และสินค้าอุปโภคบริโภคอ่ืนๆ ผู้ประกอบการสามารถสง่ ข้อมูลสินค้าเพื่อทาการขายบนตลาดกลางของ บรษิ ัท ไปรษณีย์ไทย จากัดได้ โดยมหี มวดหมขู่ องรา้ นคา้ ท่รี องรบั คือ อร่อยทวั่ ไทย ของดีประจาจงั หวดั เหรียญ กรมธนารักษ์ สินค้าไปรษณีย์ แสตมป์และสิ่งสะสม ดังนั้นผู้ประกอบการชุมชน สามารถนาสินค้า ที่ผลิตข้ึนส่งเข้าสู่ตลาดกลางเพ่ือจาหน่ายผ่านเว็บไซต์กลางของไทยแลนด์โพสต์มาร์ทได้ ดูเพ่ิมเติมได้ท่ีเว็บไซต์ https://thailandpostmart.com ไ ทยแ ลน ด์มอล (Thailandmall) เป็นเว็บไซต์ให้บริการตลาดกลางออนไลน์ โดยผู้ประกอบการสามารถสมัครเปิดร้านค้าได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย โดยมีฐานลูกค้าและผลิตภัณฑ์ ของผู้ประกอบการชุมชนรายอื่นๆ รวมอยู่ท่ีเดียวกัน เพ่ือสะดวกต่อการซ้ือของลูกค้า มีหมวดหมู่ของร้านค้า ท่ีรองรับคือ โอทอป (OTOP) เกษตร อุตสาหกรรม ท่องเที่ยว ครัวโลก และการแพทย์ ดังน้ันผู้ประกอบการ ชุมชน สามารถนาสินค้าท่ีผลิตข้ึน ส่งเข้าสู่ตลาดกลางเพื่อจาหน่ายผ่านเว็บไซต์ตลาดกลางของไทยแลนด์มอล ดเู พิม่ เตมิ ไดท้ ่ีเว็บไซต์ http://thailandmall.net _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่ือเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชำติ (สดช.) 39

Village E-Commerce ส่งเสริมผลติ ภณั ฑ/์ บริการ ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกิจดิจิทลั แบบธรุ กจิ กบั ธรุ กิจ (Business to Business : B2B) ระบบร้านค้าออนไลน์ในรูปแบบธุรกิจกับธุรกิจน้ัน เป็นรูปแบบการซ้ือขายแบบเฉพาะ โดยมีการจัดซ้ือเป็นจานวนมาก เพื่อให้ได้ราคาที่ต่าและธุรกิจท่ีซ้ือสามารถนาไปเป็นวัตถุดิบในการผลิต หรือขายต่อ โดยหลักการขาย ผู้ขายจะต้องขึ้นทะเบียนผ่านช่องทางออนไลน์ พร้อมนาข้อมูลสินค้าข้ึนสู่ระบบ และผู้ซื้อจะเข้ามาค้นหาผ่านช่องทางออนไลน์ และดาเนินการขอราคา ตามปริมาณท่ีต้องการ ซึ่งจะอยู่ใน กระบวนการจัดซื้อและพัสดุของบริษัทน้ันๆ โดยผู้ประกอบการชุมชน ท่ีสามารถผลิตสินค้าได้เป็นจานวนมาก หรือมีเอกลักษณ์เฉพาะที่บริษัทอื่นๆต้องการ สามารถเข้าใช้บริการะบบการจัดซื้อแบบธุรกิจกับธุรกิจ โดยมผี ใู้ ห้บรกิ ารท่แี นะนาในประเทศไทยคือ พนั ธวณชิ (Pantavanij) และ ก๊ดู ช้อยส์ (Goodchoiz) 40 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ัลเพือ่ เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ (สดช.)______

คู่มือสำหรบั วิทยำกร E-Commerce ชุมชน โครงการศนู ยด์ ิจทิ ลั ชมุ ชน กิจกรรม : Village E-Commerce พันธวณิช (Pantavanij) เป็นระบบการจัดซ้ือของธุรกิจกับธุรกิจ ด้วยมีฐานข้อมูลผู้ซื้อและ ผขู้ าย ซื้อขายวตั ถดุ ิบ หรือวสั ดทุ ี่ใช้งานในธุรกจิ โดยผู้ประกอบการชุมชน หากมีการผลติ สนิ ค้าท่เี ป็นท่ตี ้องการ ของธรุ กจิ ได้ สามารถข้นึ ทะเบียนผ้คู า้ ในรูปแบบธุรกิจได้ โดยมรี ะบบงานรองรับระบบผู้ซ้ือ ระบบผู้ขาย ประมูล ภาครฐั ภาคเอกชน และประมูลในสถานท่ี (On-site) ดเู พิ่มเตมิ ได้ท่ีเวบ็ ไซต์ https://www.pantavanij.com กู๊ดช้อยส์ (Goodchoiz) เป็นเว็บไซต์ศูนย์รวมอุปกรณ์ เคร่ืองใช้สานักงาน โดยให้บริการ ในระดับองค์กรธุรกิจขนาดใหญ่และเล็ก รวมท้ังลูกค้าส่วนบุคคล ในการสั่งซ้ือสินค้า พร้อมบริการจัดส่ง ทั่วประเทศ โดยผู้ประกอบการชุมชนสามารถนาสินค้าท่ีสามารถขายให้ธุรกิจขนาดใหญ่และเล็กได้ อาทิ จัดตะกร้าสินค้าชุมชนพรีเมี่ยม สาหรับการสั่งซ้ือเป็นของฝากในช่วงเทศกาล เป็นต้น โดยมีการจัดพิมพ์ สมุดรายการสินค้า (Catalogue) เพ่ือให้บริษัทใช้ในการดูรายการสินค้าก่อนส่ังซ้ือ ดูเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ www.goodchoize.com _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ (สดช.) 41

Village E-Commerce ส่งเสรมิ ผลิตภัณฑ์/บรกิ าร ในชุมชนดว้ ยเศรษฐกิจดจิ ิทัล  เตรียมขอ้ มลู รำ้ นคำ้ การจัดต้ังร้านค้าออนไลน์ ด้วยการเร่ิมขายของออนไลน์นั้น เป็นสิ่งท่ีทาได้ง่าย และมีต้นทุนต่า การสร้างร้านค้าออนไลน์ที่จะประสบความสาเร็จได้น้ัน จาเป็นต้องมีการเตรียมตัวและจัดเตรียมข้อมูลท่ีดี เพราะหากไม่สนใจ หรือต้ังใจจริงๆ อาจจะทาให้ต้องล้มเลิกไปได้ โดยการเริ่มต้นท่ีดีคือ เรียนรู้หลักการ เปิดร้านค้าออนไลน์ในด้านต่างๆ เพ่ือเป็นแนวทางให้ผู้ประกอบการชุมชนได้เตรียมความพร้อมร้านค้าของ ตนเอง ซงึ่ มหี ลกั การต่างๆ ดังนี้ กำรต้ังช่ือร้ำน การเปิดร้านค้าออนไลน์ ส่ิงสาคัญที่ผู้ประกอบการชุมชนไม่ควรมองข้ามน่ันคือ การต้ังช่ือร้าน การตั้งช่ือจะส่งผลถึงว่าร้านค้าออนไลน์ของผู้ประกอบการชุมชนคือใคร ขายสินค้าประเภทใด ระดับราคาของสินค้า กลุ่มลูกค้าเป้าหมายคือใคร มีแนวคิดของการขายสินค้าอย่างไร ดังน้ันการตั้งชื่อร้าน ควรพจิ ารณาใหร้ อบคอบ ซึง่ มหี ลกั การดงั นี้ 42 สำนักงำนคณะกรรมกำรดิจทิ ลั เพ่ือเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชำติ (สดช.)______

คมู่ อื สำหรับวิทยำกร E-Commerce ชมุ ชน โครงการศูนยด์ จิ ิทัลชมุ ชน กจิ กรรม : Village E-Commerce ตัวอยำ่ งกำรต้งั ช่ือร้ำนค้ำตำมหลักเกณฑ์กำรตง้ั ชื่อร้ำนและตัวอย่ำงโลโก้ร้ำนค้ำ _______สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ (สดช.) 43

Village E-Commerce สง่ เสรมิ ผลติ ภณั ฑ/์ บรกิ าร ในชมุ ชนด้วยเศรษฐกจิ ดจิ ิทลั กำรตกแตง่ หน้ำรำ้ นค้ำออนไลน์ สีสัน ผู้ประกอบการชุมชนจะต้องเลือกสีสันให้สอดคล้องกับสินค้าหรือบริการ สีสันจะช่วยสร้าง ความรู้สึกต่างๆ อีกท้ังยังบ่งบอกถึงเอกลักษณ์ของสินค้าและบริการ โดยแสดงตัวอย่างความหมายของสี ดงั ตอ่ ไปน้ี o สีเขยี ว หมายถึงสุขภาพ ธรรมชาติ o สเี หลือง หมายถึง คนหนุ่มสาว ความม่นั ใจ o สสี ้ม หมายถึง พลังงาน ความสดใสร่าเรงิ o สแี ดง หมายถึง อานาจ ความตนื่ เต้น o สีชมพู หมายถงึ ความเปน็ ผู้หญงิ o สดี า หมายถงึ หรหู รามรี ะดับ o สขี าว หมายถงึ บริสทุ ธิ์ ปลอดภยั o สนี ้าเงิน หมายถงึ ความม่นั คง ปลอดภยั ตัวอยา่ งการเลือกสสี ันใหเ้ หมาะสมกบั ร้านค้าจะช่วยนาเสนอความรสู้ กึ ของสนิ คา้ ไดด้ ี เช่น สินคา้ กฬี า มีการ ใชส้ ีสดใส โดยสีเหลอื งหมายถงึ คนหน่มุ สาว มคี วามม่นั ใจ ทาใหผ้ ซู้ ื้อสนใจและสามารถจดจารา้ นค้าได้งา่ ยยิ่งขึ้น 44 สำนกั งำนคณะกรรมกำรดจิ ทิ ลั เพ่อื เศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชำติ (สดช.)______