2โรงเรือนเพาะเห็ด

คำนำ การจัดการเรียนการสอนในปัจจุบัน เป็นการจัดการเรียนการสอน ที่มุ่งให้ นักเรียนเกิด การเรียนรู้ มีความรู้ ความเขา้ ใจ และเกิดองค์ความร้ทู ี่ยัง่ ยืน ซึ่งตอ้ งคำนึงถงึ ความแตกตา่ งระหวา่ งบุคคล มี การพัฒนานักเรียนให้มีความเจริญงอกงามท้ังร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม โดยนำนวัตกรรม เทคโนโลยีทางการสอนที่มีศักยภาพ มาใช้ในการส่งเสริมให้นักเรียนเกิดการเรยี นรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตามผลการเรียนรู้ที่กำหนดไว้ ชุดฝึกปฏิบัติ ชุดนี้จัดทำขึ้น เพื่อเป็นส่ือการเรียนรู้ ในกลุ่มสาระการงานอาชีพ วิชาการเพาะเห็ด ด้วยวัสดุผสม (ง30218) เรื่องการเพาะเห็ดนางฟ้า ชุดฝึกปฏิบัติชุดน้ี ใช้เป็นส่ือการเรียนรู้เป็นรายบุคคล โดยสรุปเนื้อหา และจัดลำดับความรูจ้ ากงา่ ยไปหายาก และตามข้ันตอนการปฏิบตั ิ เพือ่ ให้นักเรียนสามารถ เรียนรู้ และฝึกปฏิบัติตามข้ันตอนด้วยตนเองจนเกิดทักษะ สามารถนำทักษะการปฏิบัติงาน ไปใช้ ประกอบอาชพี ต่อไปในอนาคตไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ ดวงรตั น์ กวดกิจการ

สารบญั หน้า 1 เร่อื ง 2 คำช้ีแจงสำหรับครผู ูส้ อน 3 คำช้ีแจงสำหรับนักเรียน 4 สาระสำคัญและจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 6 ประเมินกอ่ นเรียน 7 ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง วตั ถปุ ระสงคแ์ ละประเภทของโรงเรอื น 9 ใบความร้ทู ี่ 2 เรอื่ ง โรงเรอื นสำหรับบม่ ก้อนเช้อื เห็ดนางฟ้า 13 ใบความรทู้ ่ี 3 เรื่อง โรงเรอื นสำหรบั เปดิ ดอกเหด็ นางฟ้า 14 กิจกรรมฝึกปฏบิ ัติ เรื่อง การเตรยี มโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟา้ 15 บันทึกผลการปฏิบัติกจิ กรรม 16 ประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ิงาน 18 ประเมนิ หลังเรยี น 19 คำเฉลยและเกณฑก์ ารใหค้ ะแนน เอกสารอา้ งอิง

1 คำช้ีแจงสำหรบั ครผู ้สู อน ชดุ ฝึกปฏิบัติชุดน้ี ใช้ประกอบการเรียนรู้ในรายวิชาการเพาะเห็ดด้วยวัสดุผสม เร่ือง การเพาะเห็ดนางฟา้ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 มขี ้นั ตอนการใช้ชุดฝึกปฏบิ ัตมิ ดี ังน้ี 1. ครูผู้สอนตรวจสอบ ชดุ ฝึกปฏิบัติ เล่มที่ 2 เร่ืองโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟ้า 2. ครผู ู้สอน เตรียมอปุ กรณ์ที่ใช้รว่ มกัน ได้แก่ 2.1 โรงเพาะเหด็ 2.2 ชน้ั วางก้อนเช้อื เห็ด 2.3 ไม้กวาดทางมะพร้าว 2.4 วสั ดอุ ุปกรณ์สำหรับซ่อมแซมช้นั วางกอ้ นเชอื้ 3. ครูผู้สอนชี้แจงการใช้ชุดฝึกปฏิบัติ ให้นักเรียนทุกคนเข้าใจก่อนที่นักเรียนจะใช้ ชุดฝึกปฏบิ ตั ิเล่มนี้ 4. ครผู ู้สอนศึกษาวา่ กิจกรรมใดท่ีครูต้องเป็นผ้ใู ห้คำแนะนำ หรือใหค้ ำปรกึ ษา 5. ครูผู้สอนต้องศึกษาคู่มือการใช้ชุดฝึกปฏิบัติควบคู่กับแผนการจัดการเรียนรู้ทุก ครั้ง

2 คำช้แี จงสำหรบั นักเรียน ชุดฝกึ ปฏิบัติ เลม่ ท่ี 2 เร่อื งโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟา้ มี 5 ตอนดังน้ี ตอนที่ 1 การประเมนิ กอ่ นเรยี น ใชเ้ วลา 10 นาที ให้นักเรียนทำแบบประเมินก่อนเรียนด้วยตนเอง ด้วยความซื่อสัตย์ ไม่ถามเพื่อน และไม่ดูคำเฉลยทา้ ยบท ถ้านักเรียนสงสัยใหส้ อบถามครผู ู้สอนไดต้ ลอดเวลา ตอนท่ี 2 ศกึ ษาโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟ้า (ศกึ ษาทีบ่ า้ น) 1. นักเรียนแต่ละคนศึกษาชุดฝึกปฏิบัติ เรื่องโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า ตามลำดับ ข้นั ตอนอยา่ งตั้งใจ ให้เข้าใจ 2. นกั เรยี นคนใดมขี อ้ สงสัย หรือมีปัญหาใด ๆ ให้สอบถามครูผู้สอน ตอนท่ี 3 กจิ กรรมฝกึ ปฏิบัตกิ ารเตรยี มโรงเรอื นเพาะเหด็ นางฟา้ (ปฏบิ ตั ิกจิ กรรมท่โี รงเรียน) 1. นกั เรยี นแต่ละกลุ่มปฏิบตั กิ ารเตรียมโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟา้ ตามลำดับขั้นตอน 2. เมอื่ ปฏบิ ัติงานเสรจ็ แลว้ ให้นกั เรยี นเขียนช่ือ-นามสกุล ติดไวท้ ี่ผลงานของนกั เรียน 3. นกั เรยี นบันทึกผลการปฏิบตั ิงานทกุ คน 4. นักเรียนประเมินคุณภาพผลงานของตนเอง ให้เพ่ือน 1 คนประเมิน และครูร่วม ประเมนิ แลว้ สรปุ หาคา่ เฉล่ีย 5. นักเรยี นคนใดมขี ้อสงสัยหรือมปี ญั หา ให้สอบถามครูผู้สอนไดต้ ลอดเวลา ตอนท่ี 4 การประเมนิ หลังเรียน ใชเ้ วลา 10 นาที นกั เรียนทำแบบประเมินหลังเรยี นด้วยตนเอง ด้วยความซื่อสตั ย์ ไมถ่ ามเพอื่ น และไม่ ดูคำเฉลยท้ายบท ตอนที่ 5 ตรวจคำตอบจากคำเฉลย ใชเ้ วลา 10 นาที เม่อื นกั เรียนทำแบบประเมนิ หลังเรียนเสร็จแล้ว ใหน้ ักเรียนตรวจคำตอบจากคำเฉลย และรวมคะแนน พร้อมดูเกณฑ์การประเมิน ถ้านักเรียนไม่ผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ ใหน้ ักเรียน นำชุดฝึกทปฏิบัตินี้ไปศึกษาใหม่ตามลำดับขั้นตอนของการใช้ชุดฝึกปฏบิ ัติ และถ้าหากนักเรยี น ผา่ นเกณฑก์ ารประเมิน ให้นักเรียนศกึ ษาเร่ืองต่อไป

3 สาระสำคญั และจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ สาระสำคญั การเพาะเห็ดนางฟ้าท่ีมีคุณภาพ จะต้องเพาะเห็ดในสภาพอากาศที่เหมาะสม โดย เฉพาะ โรงเรอื นสำหรับเพาะเห็ดนางฟ้า และชั้นวางก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า จะต้องเหมาะสม และประหยัดพื้นท่ี ในการวางก้อนเช้ือเห็ด ตลอดจนการปฏิบัติการต่าง ๆ ก่อนนำก้อนเช้ือเห็ดไปวางบนชนั้ วาง จึงทำให้ ดอกเหด็ นางฟ้าท่ไี ดม้ ีคณุ ภาพ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกจุดประสงคก์ ารสร้างโรงเรอื นเพาะเหด็ นางฟ้าได้ 2. อธิบายลกั ษณะโรงเรอื นสำหรับบ่มกอ้ นเชื้อเห็ดนางฟ้าได้ 3. อธิบายลักษณะโรงเรอื นสำหรับเปิดดอกเหด็ นางฟา้ ได้ 4. บอกลักษณะชน้ั วางก้อนเชื้อเหด็ นางฟา้ แบบต่าง ๆ ได้ 5. เปรียบเทียบข้อดีและข้อเสียของชั้นวางกอ้ นเชื้อเหด็ นางฟ้าแบบตา่ ง ๆได้

4 ประเมนิ ก่อนเรียน คำสงั่ ใหน้ ักเรียนเลอื กคำตอบท่ีถกู ทีส่ ุดเพยี งขอ้ เดียว 1. ทำไมต้องสร้างโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟ้า ก. เพ่อื ประหยดั พ้นื ท่ี ข. เพ่ือลดตน้ ทนุ ด้านแรงงาน ค. เพอ่ื ปรับสภาพใหเ้ หมาะกบั การเจริญเตบิ โตของเหด็ ง. เพ่ือความเปน็ ระเบียบและสะดวกในการเก็บดอกเหด็ 2. วัสดชุ นิดใดที่นยิ มนำมาทำหลงั คาโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟ้า ก. มุ้งดำ ข. สังกะสี ค. กระเบือ้ ง ง. หญา้ แฝก 3. ท่ีต้ังโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟา้ ทด่ี ีมลี ักษณะอย่างไร ก. ใกล้คอกไก่ ข. ลมไมโ่ กรก ค. แสงแดดจดั ง. ใกลแ้ หล่งชมุ ชน 4. ข้อใดเป็นลักษณะของโรงเรอื นเพาะเห็ดสำหรบั บม่ ก้อนเชื้อเห็ดนางฟา้ ก. มีแสงแดดจดั ข. ใกล้คอกสัตว์ ค. ลมโกรกเย็นสบาย ง. มีอณุ หภมู ิ 25-30 องศาเซลเซียส 5. ขอ้ ใดเป็นลักษณะของโรงเรอื นเพาะเห็ดทใี่ ชส้ ำหรบั เปดิ ดอกเหด็ นางฟา้ ก. พนื้ คอนกรตี ทำความสะอาดได้งา่ ย ข. หลังคาเพงิ หมาแหงน ปอ้ งกนั ฝนสาด ค. มีขนาดใหญ่ สามารถบรรจกุ อ้ นเชอ้ื เห็ดได้มาก ง. พน้ื ควรเป็นพนื้ ดิน เพ่อื ช่วยรกั ษาความชืน้ ในโรงเพาะเหด็

5 6. ชั้นวางแบบใดเหมาะสำหรบั ใช้ในการเปิดดอกเห็ดนางฟ้าในปรมิ าณมาก ก. รูปตัวยู (U) ข. รปู ตัวเอ (A) ค. รปู ตัวเอซ็ (H) ง. รูปตัวแอล (L) 7. ทำไมไม่นิยมสร้างโรงเรอื นเพาะเหด็ นางฟา้ ใหม้ ีขนาดใหญ่ ก. ส้ินเปลืองงบประมาณ ข. ใช้เวลาในการสร้างนาน ค. การถ่ายเทอากาศไม่สะดวก ง. ถกู ทกุ ข้อ 8. ชั้นวางก้อนเชื้อเหด็ สำหรับเปดิ ดอกเห็ดนางฟ้ารูปตัวเอ (A) มีขอ้ ดอี ย่างไร ก. เกบ็ ความช้นื ได้ดี ข. ระบายอากาศได้ดี ค. วางก้อนเชอื้ เหด็ ไดง้ ่าย ง. บรรจุก้อนเชอื้ เหด็ ได้มาก 9. โรงเรอื นสำหรับบม่ ก้อนเชอื้ เห็ดนางฟ้า นยิ มสร้างมขี นาดเทา่ ใด ก. กวา้ ง 4 เมตร ยาว 15 เมตร สงู 2 เมตร ข. กว้าง 6 เมตร ยาว 20 เมตร สงู 2 เมตร ค. กว้าง 9 เมตร ยาว 25 เมตร สงู 2.5 เมตร ง. กว้าง 10 เมตร ยาว 30 เมตร สูง 2.5 เมตร 10. ช้ันวางก้อนเช้ือเห็ดนางฟา้ สำหรบั การบ่มก้อนเช้ือเห็ดแต่ละชัน้ ควรห่างกนั เท่าใด ก. 30 เซนติเมตร ข. 45 เซนติเมตร ค. 50 เซนตเิ มตร ง. 100 เซนติเมตร

6 ใบความรู้ท่ี 1 เรอ่ื ง วตั ถุประสงคแ์ ละประเภทโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟ้า วัตถปุ ระสงค์ของการสร้างโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า การสร้างโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับสภาพภายในบริเวณ โรงเรือนให้เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของเห็ดนางฟ้า ลักษณะโรงเรือนส่วนมากมักสร้าง แบบหน้าจ่ัว วัสดุท่ีใช้มุงหลังคาและฝา เป็นวัสดุท่ีหาได้ง่ายในแต่ละท้องถิ่น เช่น จาก หญ้า แฝก เปน็ ต้น ทำเลที่ตั้งโรงเรอื นควรเป็นท่ีลุ่ม แสงแดดไมจ่ ดั ลมไม่โกรก นำ้ ท่วมไม่ถงึ ไม่เป็น บริเวณทผ่ี ้คู นพลุกพลา่ น หรืออยใู่ กล้คอกสตั ว์ ประเภทของโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟ้า โรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภท ดังน้ี 1. โรงเรือนสำหรับบ่มก้อนเช้ือเห็ด หมายถึง โรงเรือนที่ใช้พกั ก้อนเช้ือเห็ดท่ีเข่ียเช้ือ เห็ดลงไปแลว้ เพือ่ ให้เสน้ ใยเห็ดเจรญิ เติบโตจนเตม็ ถุง 2. โรงเรอื นสำหรับเปิดดอกเห็ด หมายถงึ โรงเรอื นท่ใี ช้ในการทำให้เกิดดอกเห็ด

7 ใบความรู้ที่ 2 เรอ่ื ง โรงเรือนสำหรบั บม่ ก้อนเช้ือเหด็ นางฟ้า โรงเรือนสำหรบั บ่มก้อนเชอื้ เหด็ นางฟ้า โรงเรือนสำหรับบ่มก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า ไม่ควรสร้างให้มีขนาดใหญ่เกินไป ขนาด มาตรฐานที่สรา้ งโดยท่ัวไป คือ ขนาดกว้าง 6-8 เมตร ยาว 20-24 เมตร สูง 2-3 เมตร ฝาผนัง และหลังคามงุ ด้วยจาก พนื้ ควรเป็นพนื้ คอนกรีต มีประตูทางเข้า สำหรบั ลำเลียงก้อนเชื้อเห็ด ดา้ นหน้า 1 ประตู และตอ้ งรักษาความสะอาดตลอดเวลา ลักษณะโรงบม่ ก้อนเชอ้ื เห็ดนางฟ้าทีด่ ี ควรมลี กั ษณะดังน้ี 1. สภาพภายในโรงเรอื นมีอุณหภูมิ ประมาณ 25-30 องศาเซลเซียส 2. มีแสงรำไร 3. ต้งั อยู่หา่ งจากคอกสัตว์ 4. ทำงานได้สะดวก 5. ทำความสะอาดไดง้ า่ ย และสะดวก 6. สามารถป้องกันการรบกวนของจุลินทรีย์ แมลง และสัตว์อื่น ๆ เช่น มด ปลวก ไร และหนไู ด้ ภาพ ลักษณะโรงบ่มก้อนเช้อื เห็ดนางฟ้า

8 ชนั้ วางก้อนเช้ือเห็ดสำหรับบม่ กอ้ นเชอื้ เหด็ นางฟ้า ชน้ั วางก้อนเช้ือเห็ด หรือบ่มก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า ควรออกแบบให้วางก้อนเช้ือเห็ด ได้มากท่ีสุด แต่ต้องปฏิบัติงานได้สะดวก และเส้นใยเจริญเติบโตได้ดี การวางก้อนเชื้อเห็ด สามารถวางแบบต้ัง หรือแบบนอนก็ได้ ควรสร้างให้มคี วามกว้าง 1.5-1.7 เมตร ยาว 2-3 เมตร หรือตามความต้องการ ความสูงของชั้นประมาณ 2.25 เมตร เสาของช้ันวางทำด้วย ไม้ไผ่ หรือเสาเข็ม เสาแตล่ ะเสาห่างกนั ช่วงละ 1 เมตร ช้ันวางก้อนเช้ือเห็ดใช้ไม้ไผ่หรือไม้รวกแก่แช่ นำ้ จนอ่มิ ตวั เพอื่ ป้องกนั มอดรบกวนกดั กินไม้ แผงชั้นวางทำประมาณ 5-6 ช้ัน แต่ละชน้ั ห่าง กันประมาณ 45 เซนติเมตร เป็นขนาดท่ีสามารถยื่นมือนำก้อนเช้ือเห็ดเข้าไปวางในชั้นได้ สะดวก ยกเว้นช้นั ที่อยู่ล่างสดุ ให้หา่ งจากพื้นประมาณ 30 เซนติเมตร หรอื ใช้แผงเหล็กรูปตวั เอ (A) ก็ได้ ภาพ ช้ันวางกอ้ นเช้ือเห็ดสำหรบั บม่ ก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า

9 ใบความรู้ท่ี 3 เรอื่ ง โรงเรือนสำหรับเปิดดอกเหด็ นางฟ้า โรงเรือนสำหรบั เปดิ ดอกเห็ดนางฟ้า โรงเรือนสำหรับเปดิ ดอกเหด็ นางฟา้ ไมค่ วรสร้างให้มขี นาดใหญเ่ กินไป เพราะจะทำให้ การถา่ ยเทอากาศไม่ดี ทำความสะอาดยาก และอาจเกิดปัญหาการสะสมของโรค และศัตรูเห็ด ได้ง่าย การสร้างโรงเรือนหลังเล็ก ๆ หลายหลังอยู่ห่างกันสามารถปฏิบัติงานได้ง่ายกว่าการ สร้างหลงั เดยี วขนาดใหญ่ หรอื หลังเลก็ ติดๆ กันหลายหลัง ขนาดของโรงเรือนสำหรับเปิดดอกเหด็ นางฟ้า ขนาดของโรงเรือนสำหรับเปิดดอกเห็ดนางฟ้า มีขนาดไม่แน่นอน ข้ึนอยู่กับ วัตถุประสงค์และปริมาณในการเพาะเห็ด มีหลายขนาด ได้แก่ ขนาด 3X5 เมตร 4X6 เมตร 6X6 เมตร และ 8X16 เมตร ขนาดของโรงเรือนเพาะเห็ดจะต้องสัมพันธ์กับจำนวนก้อนเช้ือ เห็ด เพื่อรกั ษาความชื้น และการถา่ ยเทอากาศภายในโรงเรือน โดยโรงเรือนเพาะเห็ดที่มีขนาด กว้าง 3 เมตร ยาว 4 เมตร สูง 2.5 เมตร สามารถบรรจุก้อนเชือ้ เห็ด ไดป้ ระมาณ 1,500 กอ้ น หลังคาโรงเรือนเพาะเห็ด แบบหน้าจั่ว และสูงพอประมาณเพ่ือให้อากาศถ่ายเทได้ สะดวก มุงหลังคาด้วยจาก หรือหญ้าคา และฝาผนังทั้งส่ีด้านกั้นด้วยจากหรือหญ้า และ อุณหภมู ิในโรงเรอื นเพาะเห็ดไม่เปลี่ยนแปลงเร็วเกินไป แต่อายุการใชง้ านค่อนข้างสน้ั มีประตู ลำเลยี งก้อนเช้ือเห็ดเขา้ ออกไดส้ ะดวก และมีช่องระบายอากาศ พ้ืนของโรงเรือนเพาะเห็ดควร เป็นพ้ืนคอนกรีต หรือถมด้วยทรายหยาบ แต่ไม่ควรเป็นพื้นดินเพราะจะทำให้พื้นแฉะได้ใน ภายหลัง ภาพ ขนาดโรงเรอื นเพาะเห็ดนางฟ้าสำหรับเปิดดอก ทม่ี า http://www.trakanmushroom.th.gs

10 ลกั ษณะโรงเรือนเปดิ ดอกเหด็ นางฟ้า มอี งคป์ ระกอบทส่ี ำคญั ดังน้ี 1. เกบ็ ความชืน้ ได้ดี โดยความชื้นสมั พัทธ์ภายในโรงเรือนสูงกว่า 85 เปอร์เซน็ ต์และ เกบ็ ความชน้ื ระดับนไ้ี ดน้ านอยา่ งน้อย 4 ชว่ั โมง 2. ระบายอากาศได้ดี 3. สะอาด ไมเ่ ป็นแหลง่ สะสมเช้อื โรค 4. ทำงานสะดวก ไมแ่ คบเกนิ ไป หรอื มนี ้ำขงั 5. ต้นทุนตำ่ 6. ใกล้แหลง่ น้ำ 7. มแี สงสว่างเพยี งพอ 8. หลงั คาเป็นรูปสามเหลย่ี มหน้าจัว่ เพ่อื ระบายความร้อน 9. ทำดว้ ยวัสดทุ ีห่ าได้ง่ายในท้องถิน่ เช่น จาก หญา้ คา หญ้าแฝก เป็นต้น ภาพ ลกั ษณะภายนอกและภายในโรงเรอื นเปดิ ดอกเหด็ นางฟ้า ท่มี า http://www.trakanmushroom.th.gs

11 ช้ันวางก้อนเชื้อเห็ดสำหรับเปิดดอกเห็ด นางฟา้ มี 5 แบบ ดังน้ี 1. ชนั้ วางแบบรปู ตัวเอ (A) สรา้ งดว้ ย ไม้ หรอื ไม้ไผ่ หรอื เหลก็ มักสรา้ งรูปแบบน้ี ขอ้ ดี สร้างง่าย การวางก้อนเช้ือเห็ด ทำได้งา่ ย สะดวก และรวดเรว็ ข้อเสีย บรรจุก้อนเช้ือเห็ดได้น้อย และระบายอากาศไม่ดี ภาพ ชนั้ วางรูปตัวเอ 2.ชั้นวางแบบแขวนหรือแบบตวั ไอ (I) ภาพ ชั้นวางรูปตัวไอ โดยทำเป็นคานเหล็กหรอื ไมไ้ ผ่ มีเชอื ก พร้อม แป้นรอ้ ยเชือกหอ้ ยลงมาคลา้ ยสาแหรก ข้อดี ก้อนเชื้อเห็ดถ่ายเทอากาศได้ดี รักษาความสะอาดไดง้ ่าย ข้อเสีย ยุ่งยากในการวางก้อนเช้ือเห็ด และคานตอ้ งมีความแข็งแรง

12 3. ชน้ั วางแบบอฐิ บล็อกสอดไม้ หรอื แบบตวั เอซ็ (H) ข้อดี เปิดดอกเห็ดได้จำนวน มาก เก็บความช้ืนได้สม่ำเสมอ ขอ้ เสยี สร้างยุง่ ยาก การวาง กอ้ นเชอ้ื เห็ดทำได้ช้า และเสียเวลา มาก ภาพ ชั้นวางรูปตัวเอซ 4. ชั้นวางแบบตัวแอล (L) ภาพ ช้นั วางรปู ตัวแอล ทำด้วยไม้ หรือไม้ไผ่ตามความยาวของ โรงเรือนเพาะเห็ด ขอ้ ดี ทำงานได้สะดวก อากาศ ถ่ายเทได้สะดวก ข้อเสีย บรรจุก้อนเช้ือเห็ดได้ น้อย

13 5. ชน้ั วางแบบวางกบั พ้ืนหรือแบบตัวยู (U) เป็นช้ันวางแบบด้ังเดมิ ท่ใี ช้เพาะ เหด็ ในระยะแรกๆ ข้อดี ลงทุนต่ำ ทำงานได้สะดวก ก้อนเชือ้ เหด็ ได้รับความชื้นสม่ำเสมอ ขอ้ เสยี บรรจุก้อนเหด็ เห็ดได้นอ้ ย ศตั รเู หด็ รบกวนไดง้ ่าย ภาพ ชั้นวางรปู ตวั ยู

14 กจิ กรรมฝกึ ทักษะปฏิบัติ เรอ่ื ง การเตรยี มโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟา้ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เพื่อใหน้ กั เรียนมีทักษะในการทำเตรียมโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า วสั ดอุ ุปกรณ์ 1. อปุ กรณ์สำหรับทำความสะอาดโรงเรอื นเพาะเห็ด ไดแ้ ก่ สายยาง แปรงขัดพื้น ไมก้ วาดทางมะพรา้ ว ถังขยะ และเขง่ 2. วสั ดุอุปกรณก์ ารซอ่ มแซมโรงเรอื นเพาะเห็ด ได้แก่ ตะปู ค้อน วัสดุที่ใช้มงุ หลังคา และฝา ข้นั ตอนการปฏิบตั งิ าน 1. นำกอ้ นเชื้อเห็ดนางฟ้าทีห่ มดสภาพแลว้ ออกนอกโรงเรือนเพาะเห็ดใหห้ มด 2. กวาดหยากไย่ สิ่งสกปรกออกให้หมด 3. ใช้นำ้ ฉีดลา้ งทำความสะอาดพนื้ โรงเรอื นเพาะเหด็ ให้สะอาด 4. สำรวจซอ่ มแซมหลงั คา ฝา และชัน้ วางกอ้ นเช้ือเหด็ 5. ซ่อมแซมชน้ั วางกอ้ นเชือ้ เหด็ ให้มีสภาพพรอ้ มใชง้ าน 6. เกบ็ เครือ่ งมืออปุ กรณ์เข้าที่ให้เรยี บรอ้ ย ขอ้ ควรระวัง 1. การขนย้ายก้อนเช้ือเหด็ ที่หมดสภาพแล้ว ควรทำด้วยความระมัดระวงั อย่าให้ ตกหลน่ บนพื้นโรงเรือนเพาะเห็ด เพราะอาจทำใหเ้ ชอื้ โรคระบาดในเหด็ ร่นุ ต่อไปได้ 2. การทำความสะอาดโรงเรือนเพาะเห็ด ต้องทำความสะอาดทุกซอกทุกมุม เพื่อ ป้องกันการระบาดของศัตรเู หด็ ในรุน่ ต่อไป การวัดและประเมินผล 1. ตรวจผลการปฏิบัติงาน 2. ประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงาน

15 บันทกึ ผลการปฏิบัติงาน เร่อื ง การเตรียมโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า วนั ที่ ......... เดอื น ......................... พ.ศ. ....................... สรุปข้ันตอนการเตรยี มโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ผลทไ่ี ด้จากการปฏบิ ัติงาน ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ปญั หาและข้อเสนอแนะ ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................ผู้บนั ทกึ (...................................................) วันท่ี............เดือน...............................พ.ศ.................

16 ประเมินผลการปฏบิ ัติงาน เรอื่ งการเตรียมโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า ช่ือ............................................. นามสกุล ..........................................กล่มุ ท่ี ............... คำช้ีแจง ให้ผู้ประเมิน ทำการประเมินผลงานของนักเรียนตามเกณฑ์ท่ีกำหนด โดยเขียน คะแนนลงในช่องว่างตามรายการต่อไปน้ี เกณฑก์ ารให้คะแนน 1 หมายถึง ตอ้ งปรับปรงุ 2 หมายถึง พอใช้ 3 หมายถงึ ดี 4 หมายถงึ ดมี าก ลำดบั รายการ ผปู้ ระเมนิ ครู คะแนน ท่ี ตนเอง เพื่อน เฉล่ยี 1 เลอื กวัสดอุ ุปกรณ์ได้เหมาะสม 2 เตรียมวัสดุอปุ กรณไ์ ดเ้ หมาะสม 3 ใชว้ ัสดอุ ุปกรณไ์ ด้ถกู ตอ้ ง 4 ปฏบิ ัติงานตามข้ันตอนถูกต้อง 5 ผลงานดมี คี ุณภาพ คะแนนรวม ลงชื่อผู้ประเมนิ เกณฑก์ ารประเมิน คะแนนรวม 17 - 20 หมายถงึ ผลงานอย่ใู นระดับดีมาก คะแนนรวม 13 - 16 หมายถงึ ผลงานอยใู่ นระดบั ดี คะแนนรวม 9 - 12 หมายถึง ผลงานอยใู่ นระดับพอใช้ คะแนนรวม 4 - 8 หมายถงึ ผลงานอยู่ในระดบั ควรปรับปรุง สรปุ ผลการประเมิน อยูใ่ นระดับคณุ ภาพ  ดีมาก  ดี  พอใช้  ปรบั ปรงุ

17 ประเมินหลงั เรียน คำส่ัง ให้นักเรียนเลอื กคำตอบทถ่ี ูกท่ีสุดเพียงข้อเดียว 1. ทำไมต้องสรา้ งโรงเรือนเพาะเห็ดนางฟ้า ก. เพือ่ ประหยัดพนื้ ท่ี ข. เพอื่ ลดตน้ ทุนด้านแรงงาน ค. เพอ่ื ปรบั สภาพให้เหมาะกบั การเจรญิ เติบโตของเหด็ ง. เพือ่ ความเปน็ ระเบียบและสะดวกในการเก็บดอกเหด็ 2. วัสดุชนิดใดที่นยิ มนำมาทำหลังคาโรงเรือนเพาะเหด็ นางฟา้ ก. มุ้งดำ ข. สังกะสี ค. กระเบือ้ ง ง. หญ้าแฝก 3. ทตี่ ง้ั โรงเรือนเพาะเห็ดนางฟา้ ทดี่ มี ลี กั ษณะอย่างไร ก. ใกล้คอกไก่ ข. ลมไม่โกรก ค. แสงแดดจดั ง. ใกลแ้ หลง่ ชมุ ชน 4. ข้อใดเปน็ ลักษณะของโรงเรือนสำหรบั บม่ ก้อนเชือ้ เห็ดนางฟ้า ก. มแี สงแดดจดั ข. ใกล้คอกสัตว์ ค. ลมโกรกเยน็ สบาย ง. มอี ุณหภูมิ 25-30 องศาเซลเซยี ส 5. ขอ้ ใดเป็นลักษณะของโรงเรือนที่ใช้สำหรับเปิดดอกเหด็ นางฟา้ ก. พืน้ คอนกรีต ทำความสะอาดไดง้ า่ ย ข. หลงั คาเพงิ หมาแหงน ปอ้ งกันฝนสาด ค. มขี นาดใหญ่ สามารถบรรจุกอ้ นเชอื้ เห็ดไดม้ าก ง. พ้ืนควรเป็นพ้นื ดิน เพื่อช่วยรักษาความชืน้ ในโรงเรือนเพาะเห็ด

18 6. ชน้ั วางแบบใดเหมาะสำหรับใช้ในการเปดิ ดอกเห็ดนางฟ้าในปริมาณมาก ก. รปู ตวั ยู (U) ข. รูปตัวเอ (A) ค. รปู ตัวเอ็ซ (H) ง. รูปตวั แอล (L) 7. ทำไมไมน่ ิยมสร้างโรงเรอื นเพาะเหด็ นางฟา้ ใหม้ ขี นาดใหญ่ ก. ส้ินเปลอื งงบประมาณ ข. ใชเ้ วลาในการสร้างนาน ค. การถ่ายเทอากาศไม่สะดวก ง. ถูกทุกข้อ 8. ชัน้ วางกอ้ นเช้ือเหด็ สำหรับเปิดดอกเหด็ นางฟา้ รูปตวั เอ (A) มีข้อดีอย่างไร ก. เกบ็ ความช้ืนได้ดี ข. ระบายอากาศได้ดี ค. วางกอ้ นเชอื้ เพาะเห็ดไดง้ ่าย ง. บรรจุก้อนเช้ือเพาะเห็ดได้มาก 9. โรงเรอื นสำหรบั บ่มก้อนเชอ้ื เหด็ นางฟา้ ที่นิยมสร้างมขี นาดเท่าใด ก. กว้าง 4 เมตร ยาว 15 เมตร สงู 2 เมตร ข. กวา้ ง 6 เมตร ยาว 20 เมตร สงู 2 เมตร ค. กวา้ ง 9 เมตร ยาว 25 เมตร สูง 2.5 เมตร ง. กว้าง 10 เมตร ยาว 30 เมตร สงู 2.5 เมตร 10. ช้นั วางกอ้ นเช้อื เห็ดนางฟ้าสำหรบั การบม่ เช้อื เห็ดแต่ละช้นั ควรหา่ งกนั เท่าใด ก. 30 เซนตเิ มตร ข. 45 เซนตเิ มตร ค. 50 เซนตเิ มตร ง. 100 เซนติเมตร

19 คำเฉลยและเกณฑก์ ารใหค้ ะแนน คำเฉลย ข้อ 1 ค. เพอ่ื ปรบั สภาพให้เหมาะกับการเจริญเติบโตของเหด็ ขอ้ 2 ง. หญา้ แฝก ข้อ 3 ข. ลมไม่โกรก ขอ้ 4 ง. มอี ุณหภูมิ 25-30 องศาเซลเซยี ส ขอ้ 5 ก. พื้นคอนกรตี ทำความสะอาดได้ง่าย ขอ้ 6 ง. รปู ตัวแอล (L) ขอ้ 7 ค. การถ่ายเทอากาศไมส่ ะดวก ขอ้ 8 ค. วางกอ้ นเช้อื เหด็ ได้งา่ ย ข้อ 9 ข. กว้าง 6 เมตร ยาว 20 เมตร สงู 2 เมตร ข้อ 10 ข. 45 เซนติเมตร เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ข้อ 1 – 10 ถ้านักเรียนตอบถูกต้องตรงกับคำเฉลย ให้ข้อละ 1 คะแนน และถ้า นักเรยี นตอบไมต่ รงคำเฉลย ใหข้ อ้ ละ 0 คะแนน การผ่านเกณฑ์ ถ้านกั เรียนทำแบบประเมินได้ 8 คะแนนขึ้นไป ถอื ว่าผ่าน ถ้านกั เรยี นทำแบบประเมินได้น้อยกว่า 8 คะแนน ถือว่าไม่ผา่ น ใหน้ ักเรียนกลับไป ศึกษาใหม่

20 เอกสารอ้างอิง การเรียนรู้และการพัฒนาการเพาะเห็ดครบวงจร,ศูนย์. 2550. การสร้างโรงเรือนเห็ด. สืบค้นเม่ือ 12 สิงหาคม 2551 ; จากhttp://www.trakanmushroom.th. ฟ า ร์ ม เห็ ด เข า ห ม า ก . 2559. ชั้ น ว า ง เ ห็ ด . สื บ ค้ น เม่ื อ 21 มิ ถุ น า ย น 2559 ; จ า ก http://www.khaomak.com. ฟาร์มต้นเห็ดปริญญา สัตหีบ. 2558. แป้นแขวนก้อนเห็ด. สืบค้นเมื่อ 21 มิถุนายน 2559 ; จาก http://www.nanagarden.com. เติมพงศ์ แสงปกรณ์กจิ . 2553. เห็ดนางฟ้า. พิมพค์ ร้งั ท่ี 2. กรงุ เทพมหานคร : ธนธัชการพิมพ์. บรรณ บรู ณะชนบท. 2547. คู่มือเพาะเห็ด. พิมพค์ รง้ั ท่ี 1. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พ์เทพพิทักษ์. . 2548. การเพาะเหด็ นางรม-นางฟ้า. กรงุ เทพมหานคร : ฐานเกษตรกรรม. บุญส่ง วงศ์เกรียงไกร. 2543. เห็ดนางฟ้า. กรุงเทพมหานคร : ชมรมเพาะเห็ดแห่งประเทศไทย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. รักษ์ พฤกษชาติ. 2551. เห็ดเศรษฐกิจคู่มือการเพาะเห็ดเชิงการค้าอย่างมืออาชีพ. พิมพ์คร้ังที่1. กรุงเทพมหานคร : นีออนบคุ๊ มีเดีย. วิทยา ทวนี ุช. 2553. การเพาะเหด็ แบบเศรษฐกจิ พอเพียง. พิมพค์ รั้งที่ 2. ปทุมธานี : สกายบุกส.์ วีระศักดิ์ ศักดิ์ศิริรัตน์. มปป. การผลิตเห็ด. ขอนแก่น : โครงการผลิตสิ่งตีพิมพ์ทางเกษตร. คณะ เกษตรศาสตร์มหาวิทยาลยั ขอนแก่น. ถา่ ยเอกสาร.