Mr. sakthawutบทท่ ี ๕ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทฉันท์ ภาพท่ี ๕.๗ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทภุชงคประยำตฉนั ท์ ท่ีมำ : ภุชงคประยำตฉนั ท์ ๑๒, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ ภาพท่ี ๕.๘ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทวสนั ตดิลกฉนั ท์ ที่มำ : วสนั ตดิลกฉนั ท์ ๑๔, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๒
Mr. sakthawutบทท่ ี ๕ การอ่านและการเขียน บทร้อยกรองประเภทฉันท์ บนั ทกึ เพิม่ เตมิ ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๓
Mr. sakthawut บทท่ี ๖ การอ่านและการเขยี น บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ เน้ ือหาประจาบท ๑. กาพยย์ านี ๑๑ ๒. กาพยฉ์ บงั ๑๖ ๓. กาพยส์ ุรางคนางค์ ๒๘ ๔. กาพยเ์ ห่เรือ ๕. กาพยห์ อ่ โคลง การเขยี นและการอ่าน บทรอ้ ยกรอง
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ การอา่ นและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ กาพย์ เป็ นคำประพนั ธป์ ระเภทหนึ่งของไทย ซึ่งกำหนดคณะ พยำงค์ และสมั ผสั มลี กั ษณะคลำ้ ย กบั ฉนั ทแ์ ต่ไมน่ ิยม ครุ-ลหุ เหมือนกบั ฉนั ท์ กาพย์ แปลตำมรูปศัพท์ว่ำ “เหล่ำกอแห่งกวี” หรือ “ประกอบดว้ ยคุณแห่งกวี” หรือ “คำที่กวี รอ้ ยกรองไว”้ กาพย์ มำจำกคำว่ำ “กำวุย” หรือ “กำพฺย” ซึ่งมำจำกคำว่ำ “กำวิ” ในภำษำบำลีสันสกฤต แปลวำ่ ผูค้ งแกเ่ รียน ผูเ้ ฉลียวฉลำด ผูม้ ีปัญญำเปรื่องปรำด ผูป้ ระพนั ธก์ ำพยก์ ลอน คำว่ำ “กวิ” หรือ “กวี” มำจำกรำกศพั ท์เดิมคำ “กุธำตุ” แปลว่ำ เสียง, ทำใหเ้ กิดเสียง, รอ้ ง, รอ้ งระงม, ครำง, รอ้ งเหมอื นเสียงนกหรือเสียงแมลง ผ้ ึง กาพย์ ตำมควำมหมำยเดิมมีควำมหมำยกวำ้ งกวำ่ ท่ีเขำ้ ใจในภำษำไทย คือ มีควำมหมำยบรรดำ บทกวีนิพนธท์ ่ีกวีไดร้ อ้ ยกรองข้ ึน ไม่วำ่ จะเป็ น โคลง ฉนั ท์ กำพย์ กลอน หรือร่ำย นับวำ่ เป็ นกำพยท์ ้งั ส้ ิน แต่ไทยเรำนำมำใชใ้ นควำมหมำยแคบ คือ หมำยถึงประพนั ธช์ นิดหน่ึงของกวเี ท่ำน้ัน กำพยท์ ี่นิยมแต่งในภำษำไทยมอี ยู่ ๔ ชนิด คือ ๑. กำพยย์ ำนี ๑๑ ๒. กำพยฉ์ บงั ๑๖ ๓. กำพยส์ ุรำงคนำงค์ ๒๘ ๔. กำพยข์ บั ไม้ และมีคำประพนั ธท์ ่ีใชก้ ำพยแ์ ต่งรวมกบั โคลงอยู่ ๓ ชนิด คือ ๑. กำพยห์ อ่ โคลง ๒. กำพยเ์ หเ่ รือ ๓. กำพยข์ บั ไมห้ อ่ โคลง กำพยท์ ่ีนักเรียนพบเห็นในปัจจุบนั มีไม่มำกนัก ซ่ึงครูจะหยิบยกมำกใหศ้ ึกษำอยู่ ๕ ชนิด คือ กำพยย์ ำนี ๑๑, กำพยฉ์ บงั ๑๖, กำพยส์ ุรำงคนำงค์ ๒๘, กำพยเ์ ห่เรือ และกำพยห์ อ่ โคลง Mr. sakthawut ๑. กาพยย์ านี ๑๑ แผนผงั ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐ สมั ผสั ระหวำ่ งบท ๐๐๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐ ภาพที่ ๖.๑ ภำพแผนผงั กำพยย์ ำนี ๑๑ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๕
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ ตวั อยา่ ง (๑)๏ กำพยย์ ำนีลำนำ สิบเอ็ดคำจำอยำ่ คลำย วรรคหนำ้ หำ้ คำหมำย วรรคหลงั หกยกแสดง ๏ ครุลหุน้ัน ไมส่ ำคญั อยำ่ ระแวง สมั ผสั ตอ้ งจดั แจง ใหถ้ ูกตอ้ งตำมวิธี (หลกั ภำษำไทย : กำชยั ทองหล่อ) (๒)๏ เรื่อยเรื่อยมำรอนรอน ทิพำกรจะตกตำ่ สนธยำจะใกลค้ ำ่ คำนึงหนำ้ เจำ้ ตำตรู ๏ เรื่อยเรื่อยมำเรียงเรียง นกบินเฉียงไปท้งั หมู่ ตวั เดียวมำพลดั คู่ เหมอื นพ่ีอยผู่ ูเ้ ดียวดำย (กำพยเ์ หเ่ รือ : เจำ้ ฟ้ำธรรมธิเบศร) (๓)๏ วชิ ำเหมือนสินคำ้ อนั มคี ่ำอยเู่ มืองไกล ตอ้ งยำกลำบำกไป จึงจะไดส้ ินคำ้ มำ ๏ จงต้งั เอำกำยเจำ้ เป็ นสำเภำอนั โสภำ ควำมเพียรเป็ นโยธำ แขนซำ้ ยขวำเป็ นเสำใบ Mr. sakthawut (ของเกำ่ ) กฎ : ๑. บทหนึ่งมี ๒ บำท บำทหนึ่งมี ๒ วรรค วรรคแรกมี ๕ คำ วรรคหลงั มี ๖ คำ รวมเป็ น ๑๑ คำ จึงเรียกวำ่ กำพยย์ ำนี ๑๑ ๒. สมั ผสั มีดงั น้ ี คำสุดทำ้ ยของวรรคที่ ๑ สมั ผสั กบั คำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒ (เลื่อนคำท่ี ๑ หรือ ๒ ก็ได)้ คำ สุดทำ้ ยของวรรคที่ ๒ สมั ผสั กบั คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๓ ถำ้ จะแต่งบทต่อไปจะตอ้ งใหค้ ำสุดทำ้ ยของบทตน้ สมั ผัสกบั คำสุดทำ้ ยของวรรคที่สอง ของบทต่อไปซ่ึงถือเป็ นสมั ผสั ระหวำ่ งบท ในกำรแต่งกำพยย์ ำนี ๑๑ น้ัน ถำ้ จะใหค้ ำสุดทำ้ ยของวรรคที่ ๓ สมั ผสั กบั คำที่ ๑ หรือ ๒ หรือ ๓ ของวรรคท่ี ๔ ดว้ ย ก็จะเป็ นกำรเพิ่มควำมไพเรำะยง่ิ ข้ นึ ซ่ึงในปัจจุบนั น้ ีนิยมใหส้ มั ผสั กนั ดว้ ย ๓. ถอ้ ยคำที่ใชใ้ นวรรคเดียวกนั นิยมใหม้ ีสมั ผสั ในเหมอื นกลอนจึงจะไพเรำะ ๔. คำสุดทำ้ ยของบท หำ้ มใชค้ ำตำยหรือคำที่มรี ูปวรรณยุกต์ และนิยมใชเ้ สียงวรรณยุกต์ สำมญั หรือจตั วำ ๕. กำพยย์ ำนีน้ัน อำจเรียกว่ำ กำพยย์ ำนีลำนำ หรือกำพย์ ๑๑ ก็ได้ เหตุที่เรียกกำพย์ ยำนีน้ัน เขำ้ ใจว่ำเป็ นกำพย์ที่แปลงมำจำกฉันท์บำลีใน “รตนสูตร” ซึ่งข้ ึนตน้ ดว้ ยคำว่ำ “ยำนี” ซ่ึง เรียกชื่อตำมคำท่ี ข้ นึ ตน้ น้ัน ๖. กำพยย์ ำนี มกั นิยมแต่งเป็ นบทสวด บทเห่เรือ บทพำกยโ์ ขน และบทสรภญั ญะที่ใชใ้ น บทละคร และมกั นิยมแต่เก่ียวกบั ตอนที่เป็ นบทพรรณนำโวหำร หรือตอนที่ชมส่ิงต่ำงๆ หรือตอนที่เศรำ้ ครำ่ ครวญ การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๖
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทร้อยกรองประเภทกาพย์ ๒. กาพยฉ์ บงั ๑๖ แผนผงั บทท่ี ๑ ๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐ สมั ผสั ระหวำ่ งบท บทที่ ๒ ๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐ ภาพท่ี ๖.๒ ภำพแผนผงั กำพยฉ์ บงั ๑๖ ตวั อย่าง (๑)๏ ฉบงั สิบหกคำควร ถอ้ ยคำสำนวน พึงเลือกใหเ้ พรำะเหมะกนั ๏ วรรคหน้ำวรรคหลงั รำพนั วรรคหนึ่งพึงสรร Mr. sakthawut ใสว่ รรคละหกคำเทอญ (หลกั ภำษำไทย : กำชยั ทองหลอ่ ) (๒)๏ เห็นกวำงยำ่ งเย้ ืองชำเลืองเดิน เหมือนอยำ่ งนำงเชิญ พระแสงสำอำงขำ้ งเคียง เขำสงู ฝงู หงสล์ งเรียง เริงรอ้ งซรอ้ งเสียง สำเนียงน่ำฟังวงั เวง กลำงไพรไก่ขนั บรรเลง ฟังเสียงเพียงเพลง ซอเจง้ จำเรียงเวียงวงั ยงู ทองรอ้ งกระโตง้ โฮ่งดงั เพียงฆอ้ งกลองระฆงั แตรสงั ขก์ งั สดำลขำนเสียง (มลู ิบทบรรพกิจ : พระยำศรีสุนทรโวหำร (นอ้ ย อำจำรยำงกูร)) กฎ ๑. บทหนึ่งมี ๓ วรรค วรรคแรกท่ี ๖ คำ วรรคที่ ๒ มี ๔ คำและวรรคท่ี ๓ มี ๖ คำ รวมบทหนึ่งมี ๑๖ คำ จึงเรียกวำ่ กำพยฉ์ บงั ๑๖ ๒. สมั ผสั มดี งั น้ ี คำสุดทำ้ ยของวรรคแรก สมั ผัสกบั คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๒ ถำ้ จะแต่งบทต่อไป ตอ้ งใชค้ ำ สุดทำ้ ยของบทตน้ สมั ผสั กบั คำสุดทำ้ ยวรรคแรกของบทต่อไป ซ่ึงถือเป็ นสมั ผัส ระหวำ่ งบท ๓. คำสุดทำ้ ยของบทหำ้ มใชค้ ำตำย หรือคำที่มีรูปวรรณยุกตแ์ ละนิยมใชเ้ สียงวรรณยุกต์ สำมญั หรือจตั วำ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๗
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ ๔. กำพย์ฉบัง นิยมแต่ง เก่ียวกับตอนท่ี เป็ นบทพรรณนำโวหำรและนิยมแต่งเป็ น บทสวดและบทพำกย์ โขนดว้ ย ๓. กาพยส์ ุรางคนางค์ ๒๘ กำพยส์ ุรำงคนำงค์ เขียนได้ ๒ วิธี ตำมแผนผัง ดงั น้ ี แผนผงั ที่ ๑ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ สมั ผสั ระหวำ่ งบท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ภาพที่ ๖.๓ ภำพแผนผงั ท่ี ๑ กำพยส์ ุงรำงคนำงค์ ๒๘ แผนผงั ที่ ๒ Mr. sakthawut ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ สมั ผสั ระหวำ่ งบท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๑ บท ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ภาพที่ ๖.๔ ภำพแผนผงั ที่ ๒ กำพยส์ ุงรำงคนำงค์ ๒๘ การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๘
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ ตวั อย่าง (๑)๏ สุรำงคนำงค์ เวน้ วรรคจดั วำง ใหเ้ ห็นวธิ ี สมั ผสั มีหลกั ย่ีสิบแปดมี คำวรรคละส่ี แต่งเป็ นตวั อยำ่ ง ครบบทจดจำ คิดนึกตรึกตรำ สอดเสียงสูงตำ่ ๏ สุรำงคนำงค์ หนังสือเป็ นตน้ เหมำะสมคมขำ ถำ้ แมน้ ไมร่ ู้ เพื่อนฝงู เยำะเยำ้ เลือกหำถอ้ ยคำ ไมร่ วู้ ชิ ำ ฟังเพรำะเสนำะแล ไปเป็ นขำ้ เขำ บำ้ งเป็ นคนโซ (กำรประพนั ธ์ : ฐะปะนีย์ นำครทรรพ) ประเสริฐหนักหนำ (๒)๏ เกิดมำเป็ นคน จะไปแห่งใด ยำกไรไ้ มม่ ี วิชำหนำเจำ้ (๓)๏ พระยำปลดั อดสูอำยเขำ หวั หนำ้ ครวั ไทย วำ่ เง่ำวำ่ โง่ ๏ เลือกหำนำรี แกลง้ ทำเต็มใจ Mr. sakthawut๏ ลำงคนเกิดมำ ๏ ลำวไมใ่ จ เคอะอยจู่ นโต เก็บริบศสั ตรำ เพรำะเง่ำเพรำะโง่ ๏ แสรง้ ทำเมอื่ ยลำ้ เห็นลำวเชื่อใจ เท่ียวขอก็มี ๏ ถำ้ รวู้ ิชำ ชหู นำ้ รำศี มีคนปรำนี สวสั ดีมงคล (ประถม ก กำ ฉบบั หอสมุดแหง่ ชำติ) พระยำยกกระบตั ร สนั ทดั เชี่ยวชำญ น้ำใจกลำ้ หำญ น่ำรกั สมคั รสมำน หวำ่ นลอ้ มพวกลำว รปู ทรงสวยสี ที่พึ่งรุน่ สำว ยกใหเ้ จำ้ ลำว จนชน้ั พวกบ่ำว ชอบใคร่ไป่ ขืน ใหแ้ ยกกนั ไป กลวั ไทยฝ่ ำฝืน มดี พรำ้ และปื น ตีสนิทชิดช่ืน ขนุ หมื่นนำยกอง เดินครวั ชำ้ ชำ้ รอท่ำพวกพอ้ ง จึงไปเรียนรอ้ ง วำ่ ครวั ท้งั ผอง ตอ้ งยำกครำมครนั (ฉนั ทย์ อเกียรติชำวนครรำชสีมำ : พระยำอุปกิตศิลปสำร) การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๔๙
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขยี น บทร้อยกรองประเภทกาพย์ กฎ ๑. บทหน่ึงมี ๗ วรรค วรรคหนึ่งมี ๔ คำ รวมเป็ น ๒๘ คำจึงเรียกว่ำกำพยส์ ุรำงคนำงค์ ๒๘ ๒. สมั ผสั ดงั น้ ี คำสุดทำ้ ยของวรรคที่ ๑ สมั ผสั กบั คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๒ คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๓ สมั ผสั กบั คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๕ คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๕ สมั ผสั กบั คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๖ ถำ้ จะแต่งบทต่อไป ตอ้ งใหค้ ำสุดท้ำยของวรรคที่ ๗ ของบทต้นสัมผัสกับคำ สุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๓ ของบทต่อไปเสมอ ในกำรแต่งกำพยส์ ุรำงคนำงคน์ ้ัน ถำ้ จะเพ่ิมสมั ผสั ใหค้ รบทุกวรรค กลำ่ วคือใหค้ ำสุดทำ้ ย ของวรรคท่ี ๒ สมั ผสั กบั คำที่ ๒ ของวรรคท่ี ๓ คำสุดทำ้ ยของวรรคท่ี ๔ สมั ผสั กบั คำที่ ๒ ของวรรคที่ ๕ และ คำสุดทำ้ ยของวรรคที่ ๖ สมั ผัสกบั คำที่ ๒ ของวรรคที่ ๗ ดว้ ยแลว้ จะทำใหม้ ีควำมไพเรำะย่ิงข้ ึน แต่ไม่ถือ เป็ นสมั ผัสบงั คบั (ในแผนผังจะโยงเสน้ โดยใชจ้ ุดประ) จะเห็นไดจ้ ำกผลงำนของ พระยำอุปกิตศิลปสำร (ดงั ตวั อยำ่ งที่ ๓) ๔. กาพยเ์ หเ่ รอื Mr. sakthawut กำพยเ์ ห่เรือ ประกอบดว้ ยโคลงส่ีสุภำพสลบั กำพยย์ ำนี โดยข้ ึนตน้ ดว้ ยโคลงส่ีสุภำพ ๑ บทแลว้ แต่งกำพยย์ ำนีบรรยำยควำมไมจ่ ำกดั จำนวนบทจนจบตอน แลว้ จึงข้ นึ ตอนใหมด่ ว้ ยโคลงสี่สุภำพอีก ๑ บท ตำมดว้ ยกำพยย์ ำนีบรรยำยควำมเช่นเดิม นิยมใหเ้ น้ ือควำมในโคลงและกำพยบ์ ทแรกตรงกนั ตวั อย่างกาพยเ์ ห่เรอื ๏ ปำงเสด็จประเวศดำ้ ว ชลำลยั ทรงรตั นพิมำนชยั กิ่งแกว้ พรงั่ พรอ้ มพวกพลไกร แหนแห่ เรือกระบวนตน้ แพรว้ เพริศพร้ ิงพรำยทอง ๏ พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือตน้ งำมเฉิดฉำย กิ่งเเกว้ แพรว้ พรรณรำย พำยอ่อนหยบั จบั งำมงอน ๏ นำวำแน่นเป็ นขนัด ลว้ นรูปสตั วแ์ สนยำกร เรือร้ ิวทิวธงสลอน สำครลนั่ ครนั่ คร้ ืนฟอง ฯลฯ (กำพยเ์ ห่เรือ : เจำ้ ฟ้ำธรรมธิเบศร) ๕. กาพยห์ ่อโคลง กำพย์ห่อโคลง เป็ นชื่อคำประพันธ์ที่แต่งข้ ึนโดยใชก้ ำพย์ยำนีสลับกับ โคลงสี่สุภำพ โดยท่ี กำพยย์ ำนีกบั โคลงสี่สุภำพน้ันจะตอ้ งมเี น้ ือหำควำมอยำ่ งเดียวกนั คือใหว้ รรคหนึ่งของกำพยย์ ำนีกบั บำท หน่ึงของโคลงส่ีสุภำพบรรยำยขอ้ ควำมอยำ่ งเดียวกนั หรือบำงทีก็ใหค้ ำตน้ วรรคของกำพยก์ บั คำตน้ บำท การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๐
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทร้อยกรองประเภทกาพย์ ของโคลงเป็ นคำเหมือนกัน ส่วนกฎ ขอ้ บงั คับต่ำง ๆ เหมือนกบั กฎของกำพยย์ ำนี และโคลงสี่สุภำพท่ี กลำ่ วมำแลว้ ลกั ษณะของกำพยห์ ่อโคลงแบง่ ออกได้ ๓ ชนิด ดงั น้ ี ๑. แต่งกำพยย์ ำนีบทหน่ึง แลว้ แต่งโคลงสี่สุภำพ บทหนึ่งสลบั กนั ไป โดยใหโ้ คลงมีเน้ ือควำม เชน่ เดียวกบั กำพยย์ ำนี ดงั ตวั อยำ่ ง ๏ เคร่ืองสูงเพรำเพริศพรำย ชุมสำยซำ้ ยขวำเคียง ธงไชยธงฉำนเรียง ปี่ กลองชนะตะเติงครึม ๏ กลองทองตีครุ่มคร้ ึม เดินเรียง ทำ้ ตะเติงเติงเสียง ครุม่ คร้ ืน เสียงป่ี รี่เร่ือยเพียง กำรเวก แตรน้ แตร่นแตรฝรงั่ ข้ ึน หวหู่ วเู้ สียงสงั ข์ (กำพยห์ อ่ โคลงประพำสธำรทองแดง : เจำ้ ฟ้ำธรรมธิเบศร) ๒. แต่งโคลงสี่สุภำพบทหน่ึง แลว้ แต่กำพยย์ ำนี ซ่ึงมีเน้ ือควำมเช่นเดียวกบั โคลงสี่สุภำพหน่ึงบท สลบั กนั ไป ดงั ตวั อยำ่ ง ๏ ตาจุนเจือเฉพำะตอ้ งMr. sakthawutกำรหุง ขา้ วเปลือกหลำยกระบุง งดไว้ สารพดั กิจปรบั ปรุง เปรียบแบบ น้ ีแฮ กรอกเฉพำะหมอ้ ได้ ช่ือผูเ้ กียจกำร ๏ ตาขำ้ วเอำพอหุง ขา้ ว ต้งั ยุง้ ไมพ่ อกำร สาร พดั กิจเกียจครำ้ น กรอกเฉพำะหมอ้ ส่อหลงั ยำว (ไขภำษำ : อ.น.ก.) ๓. แต่งโคลงส่ีสุภำพบทหนึ่ง แลว้ แต่กำพยย์ ำนีก่ีบทก็ไดแ้ ต่ตอ้ งใหบ้ ทตน้ มเี น้ ือควำมเช่นเดียวกบั โคลง ส่วนบทอื่น ๆ จะขยำยควำมรำพนั อยำ่ งไรก็ได้ ซึ่งมกั นิยมแต่เป็ นบทเห่เรือ เรียกชื่ออีกอยำ่ งหนึ่งว่ำ “กำพยเ์ หเ่ รือ” โคลงส่ีสุภำพ ๏ รอนรอนสุริยโอ้ อสั ดง เรื่อยเร่ือยลบั เมรุลง คำ่ แลว้ รอนรอนจิตจำนง นุชพ่ี เพียงแม่ เรื่อยเร่ือยเรียมคอยแกว้ คลบั คลำ้ ยเรียมเหลียว กำพยย์ ำนี ๏ เรื่อยเรื่อยมำรอนรอน ทิพำกรจะตกตำ่ สนธยำจะใกลค้ ำ่ คำนึงหนำ้ เจำ้ ตำตรู การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๑
บทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ ๏ เร่ือยเรื่อยมำเรียงเรียง นกบินเฉียงไปท้งั หมู่ ตวั เดียวมำพลดั คู่ เหมือนพี่อยผู่ ูเ้ ดียวดำย คิดบงั อรร่อนรำกรำย ๏ เห็นฝงู ยงู รำฟ้อน เหมอื นสำยสวำทนำดนวยจร สรอ้ ยทองย่องเย้ ืองชำย (กำพยเ์ หเ่ รือ : เจำ้ ฟ้ำธรรมธิเบศร) ฯลฯ Mr. sakthawutภาพที่ ๖.๕ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทกำพยย์ ำนี ๑๑ ท่ีมำ : กำรอ่ำนกำพยย์ ำนี ๑๑, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ ภาพท่ี ๖.๖ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทกำพยฉ์ บงั ๑๖ ท่ีมำ : กำรอ่ำนกำพยฉ์ บงั ๑๖, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๒
Mr. sakthawutบทท่ ี ๖ การอ่านและการเขยี น บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ ภาพท่ี ๖.๗ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทกำพยส์ ุรำงคนำงค์ ๒๘ ที่มำ : กำรอำ่ นกำพยส์ ุรำงคนำงค์ ๒๘, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ ภาพที่ ๖.๘ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทกำพยห์ ่อโคลง ท่ีมำ : กำพยห์ ่อโคลงประพำสธำรทองแดง, ๒๕๕๔ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ ภาพที่ ๖.๙ QR Code ตวั อยำ่ งกำรอ่ำนบทรอ้ ยกรองประเภทกำพยเ์ หเ่ รือ ท่ีมำ : กำพยเ์ ห่เรือ (ทำนองเสนำะ)-By กลองดึง วดั ป่ ำ, ๒๕๕๗ พฒั นาระบบ QR Code จำก https://www.qrcode-monkey.com/ การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๓
Mr. sakthawutบทท่ ี ๖ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทกาพย์ บนั ทึกเพิม่ เตมิ ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๔
Mr. sakthawut บทที่ ๗ การอ่านและการเขยี น บทรอ้ ยกรองประเภทรา่ ย เน้ ือหาประจาบท ๑. ร่ายสุภาพ ๒. รา่ ยโบราณ ๓. ร่ายยาว ๔. รา่ ยที่ประดิษฐข์ ้ นึ ใหม่ การเขียนและการอ่าน บทรอ้ ยกรอง
บทท่ ี ๗ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย การอา่ นและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย รา่ ยเป็ นคาประพนั ธช์ นิดหน่ึง ซึ่งไมก่ าหนดว่ามีบทหรือบาทเท่าน้ันเท่าน้ ี จะแต่งใหย้ าวเท่าไหร่ก็ ได้ เป็ นแต่ตอ้ งเรียงคาใหค้ ลอ้ งจองกนั ตามขอ้ บงั คบั เท่าน้ัน คาวา่ “ร่าย” แปลวา่ อ่าน เสก หรือ เดิน รา่ ยนิยมแต่งกนั ในวรรณกรรม มีอยู่ ๔ ชนิด คือ ๑. รา่ ยสุภาพ ๒. รา่ ยด้นั ๓. ร่ายโบราณ ๔. รา่ ยยาว และมีคาประพนั ธท์ ่ีใชแ้ ต่งรว่ มกบั รา่ ยอีกอยา่ งหน่ึงเรียกวา่ “ลิลติ ” ๑. รา่ ยสุภาพ แผนผงั ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ... Mr. sakthawut (โคลงสองสุภาพ) ๐๐๐๐่๐่ ๐๐่๐่่๐่่๐่ ๐่๐่ ๐๐(๐๐) ภาพท่ี ๗.๑ ภาพแผนผงั รา่ ยสุภาพ ตวั อยา่ ง ๏ ครน้ั ยางยินคาป่ ู ใจพระลออยูบ่ ่มิกลม ป่ เู อาลกู ลมปักปลายยาง วางมือบดั เด๋ียวคาย ปลายไมผ้ ายยะยนั ใบไมผ้ นั ยะยา้ ย คลา้ ยลุกตรงตระบดั ลมพดั ลกู ลมผนั กลกงั หนั คะควา้ ง ลอบพิตรเจา้ ชา้ ง ปั่นเพ้ ียงลมผนั (ลิลิตพระลอ) กฎ : ๑) บทหน่ึงๆ มีต้งั แต่ ๕ วรรค ข้ ึนไป จดั เป็ นวรรคละ ๕ คา หรือจะเกิน ๕ คาบา้ งก็ได้ แต่ไม่ควรให้ เกิน ๕ จังหวะในการอ่าน จะแต่งยาวก่ีวรรคก็ได้ แต่ตอนจบจะตอ้ งเป็ นโคลงสองสุภาพ เสมอ ๒) สมั ผสั มีดงั น้ ี คาสุดทา้ ยของวรรคหน้า ตอ้ งสมั ผัสคาที่ ๑ หรือ ๒ หรือ ๓ ของวรรคถัดไป ทุกวรรค นอกจากตอนจบตอ้ งใหส้ มั ผสั แบบโคลงสองสุภาพ ๓) เอกโท มีบงั คบั คาเอก ๓ แห่ง และคาโท ๓ แหง่ ตามแบบของโคลงสองสุภาพ ๔) ถา้ คาที่ส่งสมั ผสั เป็ นคาเป็ นหรือคาตาย คาท่ีรบั สมั ผัสจะตอ้ งเป็ นคาเป็ นหรือคาตาย ดว้ ยและคาสุดทา้ ยของบทหา้ มใชค้ าตาย การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๖
บทท่ ี ๗ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย ๕) เติมสรอ้ ยในตอนสุดทา้ ยของบทไดอ้ ีก ๒ คา หรือจะเติมทุกๆ วรรคก็ได้ แต่พอถึง โคลงสองตอ้ งงดเวน้ ไวแ้ ต่สรอ้ ยของโคลงสองเอง สรอ้ ยชนิดน้ ี จะตอ้ งใหเ้ หมือนกนั ทุกวรรคเรียกช่ือว่า สรอ้ ยสลบั วรรค” ตวั อยา่ ง ๏ ชวนกันผันกันผาย แลนา ชวนกันขจายขจัด แลนา ชวนกนั กระพัดกระเพิ่น แลนา ชวนกันเกร่ินกันเกรียว แลนา บเหลียวหลังมาร้า แลนา บกลับหน้ามาราญ แลนา บอยทู่ านมือรบ แลนา บอยทู่ บมอื รอน แลนา ... แกลนเดชไทท้ ุกผู้ บมีใครรอสู้ แต่ต้งั ต่ืนหนี ส้ ินนา (ลิลิตตะเลงพา่ ย : กรมพระปรมานุชิตชิโนรส) ๒. รา่ ยโบราณ แผนผงั ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐ ... ... ๐๐๐๐๐ (๐๐)Mr. sakthawut ภาพที่ ๗.๒ ภาพแผนผงั รา่ ยโบราณ ตวั อย่าง ๏ ชมขา่ วสองพ่ีนอ้ ง ตอ้ งหฤทยั จอมราช พระบาทใหร้ างวลั ปันเส้ ือผา้ สนอบ ขอบใจสเู อาข่าว มากล่าวตอ้ งติดใจ บารนี (ลิลิตพระลอ) กฎ ๑) บทหน่ึงจะมีกี่วรรคก็ได้ แต่มกั จะมีต้งั แต่ ๕ วรรคข้ ึนไป และคาในวรรคหน่ึง ๆ น้ัน กาหนดไว้ ๕ คาทุกวรรค ๒) สมั ผสั เหมือนกบั ร่ายสุภาพดงั กล่าวมาแลว้ สว่ นคาสุดทา้ ยบทน้ัน หา้ มใชค้ าตายและ คาท่ีผนั ดว้ ยวรรณยุกตเ์ อก โท ตรี จตั วา ๓) เติมได้ ๒ คา ตอนทา้ ยบท หรือจะสลบั ไปทุกวรรคก็ได้ ๓. ร่ายยาว แผนผงั ๐๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐๐ ... ... ๐๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐๐ (๐๐) ภาพที่ ๗.๓ ภาพแผนผงั ร่ายยาว การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๗
Mr. sakthawutบทท่ ี ๗ การอ่านและการเขยี น บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย ตวั อยา่ ง ๏ โสโพธิสตฺโต สว่ นสมเด็จพระบรมโพธิสตั ว์ ตรสั ไดท้ รงฟังพระสุรเสียงแกว้ กณั หา เสียวพระสกล กายเย็นระยอ่ เศรา้ สลดระทดทอ้ พระทยั เธอถอยหลงั พระนาสิกอึดต้งั อสั สาสปัสสาสน้าพระเนตรเธอ ไหลหยาดหยดเป็ นสายเลือด ไมเ่ วน้ วายหายเหือดซึ่งโศกา จึงเอาพระปัญญาวนิ ิจฉยั เขา้ มาขม่ โศก วา่ บุตร วโิ ยคคร้งั น้ ีบงั เกิดมเี พราะความรกั จาจะเอาอุเบกขาเขา้ มาประหารหกั ใหเ้ ส่ือมหาย ทา้ วเธอก็กลบั สุข เกษมเปรมสบายพระกายก็ใสสด ดงั่ พระจนั ทรท์ รงกลด น้ันแล (มหาเวสสนั ดรชาดกกณั ฑก์ ุมาร : พระยาพระคลงั (หน)) กฎ ๑) บทหน่ึงจะมีก่ีวรรคก็ได้ แต่มกั ไม่น้อยกว่า ๕ วรรคข้ ึนไป จานวนคาในวรรคหน่ึง ก็ไมก่ าหนดตายตวั แน่นอน จะมกี ่ีคาก็ไดแ้ ลว้ แต่จะเห็นเหมาะ มกั อยรู่ ะหวา่ ง ๗ – ๑๓ คา ๒) สมั ผสั มีดงั น้ ี ๒.๑ คาสุดทา้ ยของวรรคตน้ จะส่งสมั ผัสไปยงั วรรคต่อไป คาใดก็ไดย้ กเวน้ คา แรกและคาสุดทา้ ยที่ไมน่ ิยมรบั สมั ผสั ๒.๒ สว่ นการสงั่ และการรบั สมั ผสั ดว้ ยเอก โท อยา่ งร่ายท่ีกลา่ วมาแลว้ น้ัน ไมถ่ ือ เป็ นระเบียบเครง่ ครดั นัก ๒.๓ การแต่งร่ายยาว ผูแ้ ต่งจะตอ้ งรูจ้ กั เลือกใชถ้ อ้ ยคาและสมั ผสั ในใหม้ ีจงั หวะ รบั กนั อยา่ งสละสลวย และจานวนคาท่ีใชใ้ นวรรคหน่ึง ๆ ก็ไมค่ วรยาวเกินกวา่ ช่วงระยะหายใจครง้ั หน่ึง ๆ หมายเหตุ รา่ ยยาวท่ีน้ ีใชแ้ ต่งเทศน์หรือบทสวดท่ีตอ้ งว่าเป็ นทานอง เชน่ เทศน์มหาชาติ เป็ นตน้ ฉะน้ันเมื่อ จบความตอนหนึ่ง ๆ มกั ลงทา้ ยดว้ ยคาวา่ “น้ันแล” “น้ันเถิด” “น้ ีแล” “ฉะน้ ีแล” “ดว้ ยประการฉะน้ ี” คา “น้ันแล” นิยมใชเ้ มื่อสุดกระแสความตอนหนึ่ง ๆ หรือจบเร่ือง เมื่อลง “นัน่ แหล” คร้งั หน่ึง เรียกวา่ “แหล”่ หนึ่ง ซึ่งเรียกยอ่ มาจากคา “น้ันแล” นัน่ เองเพราะเวลาว่าทานองจะไดย้ ินเสียงเป็ น “นัน่ แหล”่ ๔. ร่ายทีป่ ระดิษฐข์ ้ ึนใหม่ กรมพระนราธิปประพนั ธพ์ งศ์ ทรงนิพนธ์ “ลิลิตคาหลวง” โดยใชร้ ่ายยาวลงทา้ ยดว้ ยโคลงสอง สุภาพ แทนรา่ ยสุภาพ และทรงใหช้ ่ือรา่ ยชนิดน้ ีวา่ “ร่ายคาหลวง” ดงั ตวั อยา่ ง ๔.๑ รา่ ยคาหลวง ฝงู มนุษยพ์ ุทธศาสนิกชน ต่างพรอ้ มกมลมาสโมสรสนั นิบาตในพระพุทธาวาสคลาคลา่ เพ่ือจะ ฟังพระสิทธรรมยกบุญทาน แผ่ทักษิณบรรณาการธรรมพลี อุทิศส่วนกุศลบุญราศี สุจริตปฏิบตั ิอนั เป็ น ปิ ยมหาราชเจา้ สมเด็จจอมเกลา้ ปกเกลา้ เราเกษมโสดถ์ิแล ฯ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๘
Mr. sakthawutบทท่ ี ๗ การอ่านและการเขยี น บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย ๔.๒ ลิลิต ลิลิต คือกวีนิพนธ์ที่มีเน้ ือเรื่องยาวๆ ซ่ึงแต่งเป็ นร่ายและโคลงสลับกันไป ท้ังร่ายและโคลง เหล่าน้ัน จะตอ้ งมีสมั ผัสเก่ียวขอ้ งกนั ในระหว่างทา้ ยบทกบั ตน้ บทต้งั แต่ตน้ จนจบ คือตอ้ งให้ คาสุดทา้ ย ของบทตน้ สมั ผสั กบั คาที่ ๑ หรือ ๒ หรือ ๓ ของวรรคแรกของบทต่อไป ยกเวน้ บทไหวค้ รู ลลิ ติ มี ๒ ชนิดคือ ๑) ลิลิตสุภาพ คือลิลิตที่ใชร้ ่ายสุภาพกบั โคลงสุภาพ แต่งอยู่ในเร่ืองเดียวกนั เช่น ลิลิตพระลอ ลิลิตตะเลงพา่ ย ลิลิตนิทราชาคริต ๒) ลิลิตด้นั คือลิลิตที่ใชร้ า่ ยด้นั และโคลงด้นั แต่งสลบั กนั อยใู่ นเรื่องเดียวกนั เชน่ ลิลิตยวนพ่าย ขอ้ สงั เกต ๑. โคลงน้ันใชท้ ้งั โคลง ๒ โคลง ๓ และโคลง ๔ สุดแต่จะเห็นสมควรวา่ ตอนไหนควรจะใชโ้ คลง ชนิดใด ๒. ถา้ แต่งเป็ นลิลิตสุภาพ ตอ้ งใชร้ ่ายสุภาพข้ นึ ตน้ และใชโ้ คลงสุภาพกบั ร่ายสุภาพแต่งสลบั กนั ถา้ แต่งเป็ นลิลิตด้นั ตอ้ งใชร้ ่ายด้นั ข้ ึนตน้ แลว้ ต่อไปก็ใชโ้ คลงด้นั กบั ร่ายด้นั แต่งสลบั กนั ๓. ถา้ เป็ นโคลงสี่ด้นั นอกจากจะใหส้ มั ผสั เก่ียวกนั ระหว่างบทดงั กล่าวแลว้ ยงั ตอ้ งใหค้ าสุดทา้ ย ของโคลงบทตน้ สมั ผัสกบั คาที่ ๓ หรือ ๔ หรือ ๕ ของบาทที่ ๒ ของบทต่อไปตามแบบและชนิดของโคลง ด้นั ชนิดน้ัน ๆ ดว้ ย ลิลิตที่นักเรียนพบเห็นในปัจจุบนั มีไม่มากนัก ซึ่งครูจะขอหยิบยกมากใหศ้ ึกษาอยู่ ๑ ชนิด คือ ลิลิตสุภาพ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๕๙
บทท่ ี ๗ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย ลิลติ สุภาพ แผนผงั (รา่ ยสุภาพ) ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐ ... ... ๐๐๐๐่๐่ ๐๐่๐่่๐่่๐่ ๐่๐่ ๐๐(๐๐) โคลงสองสุภาพ ๐๐๐๐่๐่ ๐๐่๐่่๐่่๐่่ สมั ผสั รอ้ ยโคลง ๐่๐่๐๐(๐๐) สมั ผสั รอ้ ยโคลง โคลงสามสุภาพ ๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐่๐่ ๐๐่๐่่๐่่๐่ ๐่๐่๐๐(๐๐) ๐๐(๐๐) ๐๐๐๐่๐่ สมั ผสั รอ้ ยโคลง โคลงส่ีสุภาพ Mr. sakthawut ๐๐่๐่๐๐ ๐่๐่ ๐๐๐่๐๐ ๐๐่(๐๐) ๐๐่๐่่๐่่๐่ ๐่๐่๐๐ ภาพท่ี ๗.๔ ภาพแผนผงั ลิลิตสุภาพ ตวั อย่าง ร่ายสุภาพ ๏ เสร็จเสาวนียส์ งั่ สนม เนื่องบงั คมคาราช พระบาททนั นิทรา จวนเวลาลว่ งสาง พ้ ืนนภางคเ์ ผือดดาว แสงเงินขาวขอบฟ้า แสงทองจา้ จบั เมฆ รงั สีเฉกฉายฉนั ไก่แกว้ ขนั เจ้ ือยแจว้ ขอลาองคท์ ่านไท้ ไปเผด็จดสั กรให้ เกือบเส้ ียนศึกสยาม ส้ ินนา โคลงสองสุภาพ ๏ พระฟังความลกู ทา้ ว ลาเสด็จศึกดา้ ว ดงั เบ้ ืองบรรหาร โคลงสามสุภาพ ๏ ภูบาลอ้ ืนอานวย อวยพระพรเลิศลน้ จงอยุธยอ์ ยา่ พน้ แหง่ เง้ ือมมอื เทอญ พ่อนา การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๖๐
บทท่ ี ๗ การอ่านและการเขียน บทร้อยกรองประเภทร่าย โคลงสี่สุภาพ ๏ จงเจรญิ ชเั ยศดว้ ย เดชะ ชาวอยุธยอ์ ยา่ พะ พอ่ ได้ จงแพพ้ ินาศพระ วิริยภาพ พ่อนา ชนะแต่สองท่านไท้ ธิราชเจา้ จอมสยาม (ลิลิตตะเลงพา่ ย กรมพระปรมานุชิตชิโนรส) หมายเหตุ คาท่ีพิมพท์ าตวั หนาเป็ นการสมั ผสั สรอ้ ยโคลงหรือการเขา้ ลิลิต กฎ รา่ ยและโคลงที่ใชใ้ นลิลิตน้ันมลี กั ษณะดงั กลา่ วมาแลว้ ขา้ งตน้ เพียงแต่เพ่ิมสมั ผสั ระหวา่ ง บทใหเ้ กี่ยวขอ้ งติดต่อกนั ต้งั แต่ตน้ จนจบ คือใหค้ าสุดทา้ ยของบทตน้ สมั ผสั กบั คาท่ี ๑ หรือ ๒ หรือ ๓ ของ วรรคแรกของบทต่อไป ซึ่งเรียกวา่ การ “เขา้ ลิลติ ” หรือ “การรอ้ ยโคลง” Mr. sakthawut ภาพที่ ๗.๕ QR Code ตวั อยา่ งการอ่านบทรอ้ ยกรองประเภทร่ายสุภาพ ที่มา : การอา่ นร่ายสุภาพ, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จาก https://www.qrcode-monkey.com/ ภาพที่ ๗.๖ QR Code ตวั อยา่ งการอ่านบทรอ้ ยกรองประเภทรา่ ยยาว ท่ีมา : การอา่ นรา่ ยยาว, ๒๕๕๘ พฒั นาระบบ QR Code จาก https://www.qrcode-monkey.com/ การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๖๑
Mr. sakthawutบทท่ ี ๗ การอ่านและการเขียน บทรอ้ ยกรองประเภทร่าย บนั ทึกเพ่มิ เตมิ ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๖๒
Mr. sakthawutบรรณานุกรม บรรณานุกรม กาพยห์ ่อโคลงประพาสธารทองแดง. (๒๕๕๔). https://www.youtube.com/watch?v=vpgE1nWHdAE สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. กาพยเ์ ห่เรือ (ทานองเสนาะ)-By กลองดึง วัดป่ า. (๒๕๕๗). https://www.youtube.com/watch?v= JabSUrGtRGg สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การขับเสภาบทโกรธ. (๒๕๖๐). https://www.youtube.com/watch?v=QTGsTxVhg7s สืบค้น ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านกลอนดอกสรอ้ ย. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=aifxMQsQwgE สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านกลอนบทละคร. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=EniaubQ6qqk&t=15s สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านกาพย์ฉบัง ๑๖. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=wu7I7xKrdxg สืบค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านกาพย์ยานี ๑๑. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=pClxIObyHLo สืบค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านกาพยส์ ุรางคนางค์ ๒๘. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=-szwMjljGIg สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านโคลงสอง. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=OMzMZT1ccM8 สืบค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านโคลงส่ี. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=Z-dkKCyZCtI สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านทานองเสนาะ กลอนสุภาพ. (๒๕๕๕). https://www.youtube.com/watch?v=ZzH4_iEs57E สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านร่ายยาว. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=GYwxPdPoyYo สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การอ่านร่ายสุ ภาพ . (๒๕๕ ๘). https://www.youtube.com/watch?v=MKCBrCQIXcU สืบค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. เจริญ เจษฎาวลั ย.์ (๒๕๔๖). ศาสตรแ์ ละศิลป์ ภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร : บริษัทพอดี จากดั . ภุชงคประยาตฉันท์ ๑๒. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=W9IrUPdVdJQ สืบค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. ราชบณั ฑิตยสถาน. (๒๕๕๖). พจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน. พิมพค์ ร้งั ท่ี ๒. กรุงเทพมหานคร : นานมบี ุค๊ สพ์ บั ลิเคชนั่ ส.์ วสันตดิ ลกฉันท์ ๑๔ . (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=LBwGjo_yyvk สื บค้น ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. การเขียน และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๖๓
Mr. sakthawutบรรณานุกรม วิชชุมมาลาฉนั ท์ ๘. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=sH0jsVDEjik สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. วิเชียร เกษประทุม. (๒๕๕๗). คู่มือการเรียนการสอนภาษาไทยทุกระดับ ฉบับสมบูรณ์ หลกั ภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร : บริษัทสานักพิมพ์ พ.ศ. พฒั นาจากดั . ____________. (๒๕๕๔). ลกั ษณะคาประพนั ธไ์ ทย. กรุงเทพมหานคร : บริษัทสานักพิมพ์ พ.ศ. พฒั นา จากดั . สุทธิลักษณ์ สวรรยาวิสุทธ์ิ. (มปป.). สัทศาสตร์ (Phonetics). ในเอกสารประกอการเรียนวิชา ภาษาศาสตรภ์ าษาไทยเบ้ ืองตน้ Introduction to Thai Linguistics (๓๐๔๑๖๒๐๑). นครพนม : คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั นครพนม. หทยั วรรณ ไชยะกุล. “ลกั ษณะเด่นในกวีนิพนธ์ของไพฑรู ย์ พรหมวิจิตร.” มนุษยศาสตรส์ าร ปี ที่ ๑๐ : ฉบบั ท่ี ๑ (๒๕๕๒) : ๓๘ – ๔๗. อุปกิตศิลปสาร, พระยา.(๒๕๓๙). หลกั ภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร : บริษัทสานักพิมพ์ ไทยวฒั นา พานิช จากดั . อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑. (๒๕๕๘). https://www.youtube.com/watch?v=K2mb74BnYRU สืบคน้ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑. Phonetics. ( 2 0 1 6 ) . https://shcoolofphonetic.wordpress.com/2 0 1 6 / 0 9 / 2 1 / phonetics/ Searched on July 6, 2016 การเขยี น และการอ่าน บทรอ้ ยกรอง ๖๔
ผูจ้ ดั ทำ นำยศกั ทำวุฒ โคตรชมภู นักศึกษาสาขาวิชาภาษาไทย คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั นครพนม Mr. sakthawut
Mr. sakthawut
Mr. sakthawut ID LiNE : guykap12333 Facebook : ศกั ทาวุฒ โคตรชมภู G – mail : [email protected]
Search