สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช

สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช หรือ สมเดจ็ พระเจ้ากรุงธนบุรี ทรงมพี ระนามเดมิ ว่า “สิน” (ช่ือจนี เรียกว่า “เซิ้น เซิ้นซิน) พระราชสมภพเม่ือวนั อาทิตย์ที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ. ๒๒๗๗ พระราชบดิ าเป็ นชาวจีนแต้จ๋ิว ช่ือ “นายไห ฮอง” ได้สมรสกบั หญงิ ไทยชื่อ”นางนกเอยี้ ง” ในช่วงรัชสมยั พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ (สมเดจ็ พระธรรมราชาธิราช ที่ ๓) ซ่ึงเจ้าพระยาจกั รีได้ขอไปอุปการะเป็ นบุตรบุญธรรมต้งั แต่คร้ังเยาว์วยั คร้ันอายุ ๕ ปี เจ้าพระยาจกั รีได้ นาไปฝากเรียนกบั พระอาจารย์ทองดี วดั โกษาวาส (วดั คลงั ) ทรงศึกษาหนังสือขอมและหนังสือไทยจนจบ บริบูรณ์

ด้านการปกครอง ยงั คงใช้ระบบการปกครองแบบกรุงศรีอยุธยา ส่วนด้านกฎหมาย เม่ือคร้ังกรุงแตก กฎหมายบ้านเมือง กระจดั กระจายหายสูญไปมาก จงึ โปรดให้ทาการสืบเสาะค้นหามารวบรวมไว้ได้ประมาณ 1 ใน 10 และโปรดให้ชาระ กฎหมายเหล่าน้ัน ฉบบั ใดยังเหมาะแก่กาลสมยั กโ็ ปรดให้คงไว้ และเป็ นการแก้ไขเพ่ือให้ราษฎรได้รับผลประโยชน์มากขนึ้ เช่น โปรดให้แก้ไขกฎหมายว่าด้วยการพนัน ให้อานาจการตัดสินลงโทษขนึ้ แก่ศาลแทนนายตราสิทธิขาด และยังห้ามนาย ตรา นายบ่อนออกเงนิ ทดรองให้ผู้เล่น เกาะกมุ ผูกมดั จาจอง เร่งรัดผู้เล่น กฎหมายพกิ ดั ภาษอี ากรเกือบไม่มี เพราะ ผลประโยชน์แผ่นดนิ ได้จากการค้าสาเภามากพอแล้ว

ด้านเศรษฐกจิ เนื่องในสมยั กรุงธนบุรี เป็ นระยะเวลาทส่ี ร้างบ้านเมืองกนั ใหม่ การค้าเจริญรุ่งเรืองท้งั ของหลวงและของ ราษฎร สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราชทรงทานุบารุงการค้าขายทางเรืออย่างเตม็ ที่ ทรงแต่งสาเภาหลวงออกไปค้าขาย ทางด้านตะวนั ออกไปถงึ เมืองจีน ทางด้านตะวนั ตกเฉียงเหนือถึงอนิ เดยี ตอนใต้ ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการค้าของหลวง ช่วยบรรเทาภาระภาษขี องราษฎรไปได้มาก

ด้านการคมนาคม ใน ยามว่างจากศึกสงคราม จะโปรดให้ตดั ถนนและขุดคลองมากขนึ้ เพื่อประโยชน์ในทางค้าขาย ทรง ยกเลกิ ความคดิ แนวเก่าทว่ี ่าหากถนนหนทาง การคมนาคมมมี ากแล้ว จะเป็ นการอานวยความสะดวกให้ข้าศึกศัตรู และพวก ก่อการจลาจล แต่กลบั ทรงเห็นประโยชน์ในทางค้าขายมากกว่า ดงั น้ันในฤดูหนาวหากว่างจากศึกสงคราม กจ็ ะโปรดให้ตัด ถนน และขุดคลอง จะเห็นได้จากแนวถนนเก่า ๆ

ด้านศิลปกรรม ใน สมยั นี้ แม้สมเดจ็ พระเจ้าตากสินกรุงธนบุรีจะมกี ารงานศึกสงครามแทบจะมไิ ด้ว่างเว้นก็ ตาม แต่กท็ รงหา โอกาสฟื้ นฟู และบารุงศิลปกรรมไทย โดยเฉพาะอย่างยงิ่ ทางด้านนาฏดุริยางค์ และวรรณกรรม ด้านนาฏดุริยางค์โปรดให้ ฟื้ นฟูอย่างเตม็ ท่ี เพ่ือสร้างบรรยากาศทร่ี ่ืนเริงครึกครื้นเหมือนคร้ังกรุงเก่านับเป็ นวธิ ี บารุงขวญั ทใ่ี กล้ตวั ราษฎรทส่ี ุด พระราชทานโอกาสให้ประชาชนทว่ั ไป เปิ ดการสอนและออกโรงเล่นได้โดยอสิ ระ

ด้านการศาสนา โปรด ให้ปฏสิ ังขรณ์วดั วาอารามต่าง ๆ ทรี่ กร้างปรักหักพงั ต้งั แต่คร้ังพม่าเข้าเผาผลาญทาลายและกวาดต้อน ทรัพย์สิน ไปพม่า แล้วโปรดให้อาราธนาพระภกิ ษุสงฆ์เข้าจาวดั ต่าง ๆ ส่วนพระไตรปิ ฎกยงั เหลือตกค้างอยู่ทใ่ี ด กโ็ ปรดให้ คดั ลอกสร้างเป็ นฉบบั หลวง แล้วส่งคืนกลบั ไปที่เดิม เรื่องสังฆมณฑล โปรดให้ดาเนินตามธรรมเนียมการปกครองคณะสงฆ์ทม่ี มี าแต่ก่อน โดยแยกเป็ นฝ่ ายคนั ถธุระและฝ่ าย วปิ ัสสนาธุระ ฝ่ ายคนั ถธุระดาเนินการศึกษาพระปริยตั ธิ รรมให้เจริญ ส่งเสริมการสอนภาษาบาลี เพ่ือช่วยการอ่านพระไตรปิ ฎก

ด้านการศึกสงคราม ขณะ ท่ีพระยาตากไดร้ ับพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ใหเ้ ลื่อนตาแหน่งข้ึนเป็นพระยาวชิรปราการ (สิน) สาเร็จ ราชการเมืองกาแพงเพชรแทนเจา้ เมืองเดิมท่ีถึงแก่กรรม แต่กย็ งั มิไดไ้ ปครองเมืองกาแพงเพชร เพราะตอ้ งต่อสูก้ บั ขา้ ศึกในการ ป้องกนั พระนคร เม่ือพระยาวชิรปราการ (สิน) เลง็ เห็นวา่ ถึงแมจ้ ะอยชู่ ่วยรักษาพระนครต่อไป กค็ งไม่ก่อใหเ้ กิดประโยชน์อนั ใด พม่ากต็ ้งั ลอ้ มพระ นครกระช้นั เขา้ มาทุกขณะจนถึงคูพระนครแลว้ กรุงศรีอยธุ ยาคงไม่พน้ เง้ือมมือพม่าเป็นแน่แท้ ไพร่ฟ้าขา้ ทหารในพระนครกอ็ ิดโรย ลงมาก เนื่องจากขดั สนเสบียงอาหาร ทหารไม่มีกาลงั ใจจะสูร้ บ ดงั น้นั พระยาวชิรปราการ (สิน) จึงตดั สินใจร่วมกบั พระยาพชิ ยั อาสา พระเชียงเงิน หลวงพรหมเสนา หลวงราชเสน่หา ขนุ อภยั ภกั ดี และพรรคพวก รวม 500 คน ยกกาลงั ออกจากค่ายวดั พชิ ยั ตีฝ่ า พม่าไปทางทิศตะวนั ออก เวลาค่าในวนั เสาร์ เดือนยี่ ข้ึน 4 ค่า ปี จอ พ.ศ. 2309 ตรงกบั วนั ที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2309

ผลงานโดดเด่น ผลงานอนั สร้างชื่อของพระเจ้าตากสิน สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช พระองค์มคี วามสาคญั ทช่ี าวไทยไม่สามารถจะลืมใน พระคุณงามความดที ที่ รงกอบก้เู อกราชเริ่มแต่ในวนั ท่ี 3 มกราคม พ.ศ.2309 ซึ่งตรงกบั วนั เสาร์ ขึน้ 4 คา่ เดือนยี่ จุลศักราช 1128 ปี จอ อฐั ศก พระยาวชิรปราการ (ยศในขณะน้ัน) เห็นว่ากรุงศรีอยุธยาคงต้องเสียทแี ก่พม่า จงึ ตดั สินใจรวบรวมทหารกล้า ราว 500 คน ตฝี ่ าวงล้อมทหารพม่า โดยต้งั ใจว่าจะกลบั มาก้กู รุงศรีอยุธยากลบั คืนให้ได้โดยเร็ว

แบบอย่างความดสี ู่การปฏิบัตติ น คุณธรรมแสดงการกล่าวตกั เตือนเช่น กล่าวตกั เตือนผู้อ่ืนทท่ี าผดิ ชี้แนะนาผู้อื่นไปในทางทดี่ แี ละถูกต้อง

คุณธรรมการใช้ความคดิ และการวางแผนเช่น คดิ ก่อนทา ตะหนักก่อนสิ่งทเ่ี ราทาลงไป

คุณธรรมการแสดงความเมตตาและการมนี า้ ใจเช่น ช่วยเหลือ แบ่งปัน มีนา้ ใจ

รายช่ือสมาชิก นายธีระศักด์ิ แก้วจารนัย เลขท่ี4 ม.5/5 นายศุภกติ สิงห์จนั ทร์ เลขท2ี่ 0 ม.5/5 นายอโนทัย รองทอง เลขที่21 ม.5/5 นายนพเนตร ไพรสยม เลขท่ี22 ม.5/5 นายอดศิ ร อนุเคราะห์ เลขท2ี่ 3 ม.5/5