ศิลปะการพูดและบรรยายสรุป (Art of Speaking and Briefing) อาจารย์นฤมล ชมโฉม รองผูอ้ านวยการฝ่ายกจิ การพเิ ศษ สถาบนั สรา้ งสรรค์และสง่ เสรมิ การเรยี นรู้ตลอดชีวิต มหาวิทยาลัยราชภฏั สวนสุนันทา Narumon chomchom 086-6607969 auay27
หวั ขอ้ การบรรยาย • การวเิ คราะหก์ ่อนพดู • การเตรยี มตวั ในการพดู • การพดู ในท่ีชมุ ชน • การบรรยายสรุป • บคุ ลกิ ภาพสรา้ งเสนห่ ์
“คาพดู ” คือ... การถ่ายทอดความคิด ความรูส้ กึ ผพู้ ดู ไปสผู่ รู้ บั โดยอาศยั นา้ เสยี ง กิรยิ าท่าทาง และสญั ลกั ษณเ์ ป็นส่อื การพดู ... เป็นปัจจยั สาคญั ของกระบวนการส่ือสารของมนษุ ย์ เพ่ือประโยชนต์ อ่ การถ่ายทอดความรู้ และความคิด
สาเหตขุ องความกลวั .. ฆา่ ฉนั เถิด..แตอ่ ยา่ ขอใหฉ้ นั ลกุ ขนึ้ พดู เลย
การวอรม์ เสียง 1. Lip roll / bubble 2. การบรหิ ารรูปปากกบั เสยี งสระ (อี เอ อา โอ อ)ู 3. บรหิ ารรูปปากแบบเคยี้ วลม การบรหิ ารลนิ้ 4. บรหิ ารลาคอและหวั ไหล่
การวเิ คราะหก์ อ่ นพดู ในการพดู แตล่ ะครั้ง ตอ้ งวิเคราะหส์ ิ่งตอ่ ไปนี้ 1. วเิ คราะหห์ วั เร่ือง หรือวัตถุประสงค์ เขา้ ใจเรอ่ื งท่ีจะตอ้ งพดู ศกึ ษาวตั ถปุ ระสงคแ์ ละ ขอบเขตการศกึ ษา 2. วเิ คราะหผ์ ู้ฟัง ใครคือ ผฟู้ ัง ผฟู้ ังแตกตา่ งกนั โดย เพศ อายุ การศกึ ษา ศาสนา อาชีพ และความสนใจ 3. วเิ คราะหจ์ านวนผู้ฟัง จานวนผฟู้ ัง มีผลตอ่ การทากิจกรรม
การเตรียมตวั ในการพดู 1. กาหนดจดุ มงุ่ หมายในการพดู 2. วเิ คราะหผ์ ฟู้ ัง 3. กาหนดขอบเขตของเรอ่ื ง 4. รวบรวมเนือ้ หา 5. ทาเคา้ โครงเรอ่ื งลาดบั ท่ีจะพดู 6. เตรยี มการใชภ้ าษา 7. เตรยี มอปุ กรณ์ 8. ซกั ซอ้ มการพดู
การเตรียมเนือ้ เรื่อง • เรื่องทเ่ี ราจะพูดได้ดี คอื เรอ่ื งท่ีเรารูด้ ี ในการเตรยี มเนือ้ เรอ่ื งตอ้ งคานงึ ถึงวา่ อะไรท่ีรูแ้ ลว้ บา้ ง อะไรท่ียงั ไม่รู้ ให้ ทาการแสวงหาความรู้ เพ่มิ เตมิ เช่น อ่าน ฟังขา่ ว สมั ภาษณ์ สนทนา • การเรียงลาดบั เนือ้ เร่ือง ตอ้ งเตรยี มดงั นี้ 1. ทกั ทายผฟู้ ัง 2. พดู ความนา 3. เนือ้ เรอ่ื ง 4. สรุปจบ
ทกั ทายผู้ฟัง • เตรยี มการทกั ทายใหเ้ หมาะสมกบั ผฟู้ ัง และ โอกาสท่ีพดู • ผฟู้ ังมีใครบา้ ง ใครมีฐานะ หรอื ตาแหนง่ ท่ีสงู ท่ีสดุ • โอกาสท่ีพดู เป็นทางการหรอื ไมเ่ ป็นทางการ • ในกรณีท่ีผฟู้ ังมีสถานภาพทางสงั คม ผชู้ าย และผหู้ ญิง อาจใชค้ าทกั ทายรวมๆ วา่ “ทา่ น ผู้มีเกยี รต”ิ แบง่ ไดด้ งั นี้
1.1 งานพธิ ีการตา่ งๆ จะเรยี กเฉพาะ “ตาแหนง่ ” หรอื “ยศ” ของผมู้ ารว่ ม พธิ ี สรรพนามใชค้ าวา่ “ขา้ พเจา้ ” ไม่ใชค้ าท่ีแสดงความสนิสนม เช่น “ทร่ี ัก ทเ่ี คารพ ทน่ี ับถอื ” ไมน่ ิยมใช้ 1.2 งานพดู แบบไมเ่ ป็นทางการ อาจใชค้ าเรยี ก “ยศ” หรอื “ตาแหน่ง” ทาง หนา้ ท่ีการงาน หรอื คาเรยี กเครอื ญาติ หรอื คาแสดงความสนิทสนม แสดงวา่ เป็นฝ่ายเดียวกบั ผฟู้ ัง โดยใชส้ รรพนามเหลา่ นี้ แทนผฟู้ ัง เช่น “พนี่ ้อง, เรา, พวกเรา, คุณๆ, เพอ่ื นๆ” และใชค้ าแสดงความสนิท สนม เช่น “ทร่ี ัก, ทเ่ี คารพ, ทน่ี ับถอื ฯ สรรพนามแทนตวั เอง ใช้ “กระผม, ผม, ดฉิ ัน”
การพดู ความนา คาพดู ตอนเรม่ิ แรกหรอื ท่ีเรยี กวา่ “อารัมภบท” มีความสาคญั มาก ถือเป็นยทุ ธศาสตรท์ ่ีสาคญั ของการพดู การเรม่ิ ตม้ ท่ีดถี ือเป็นชยั ชนะท่ีสาคญั ของการพดู อยา่ ปลอ่ ยใหส้ ว่ นท่ีสาคญั ท่ีสดุ นีเ้ ป็นไปตามยถากรรม เพราะจะทาใหผ้ ฟู้ ัง หมดศรทั ธา ตงั้ แตป่ ระโยคแรก ความนาในการพดู ท่ีไม่เหมาะสม ควรหลีกเล่ยี ง คือ การออกตวั ขออภัย ขอโทษ คานาทย่ี าวเกนิ ไป คานาทไี่ ม่ตรงกับเนือ้ เร่ือง
เนือ้ เร่ือง • กาหนดเนือ้ เรอ่ื งหวั ขอ้ สาคญั • พดู ตามลาดบั เวลาหรอื เหตกุ ารณ์ อยา่ พดู วกไป วนมา จบตน้ ชนปลายไมถ่ กู • ดาเนินเรอ่ื งแบบใหค้ าจากดั ความ ชีใ้ หเ้ หน็ หรอื เขา้ ใจแจม่ ชดั • ดาเนินเรอ่ื งแบบกลา่ วถึงเหตแุ ละแสดงผลอนั เกิด จากเหตนุ นั้ ๆ
การสรุปจบ การสรุปจบมีความสาคญั เทา่ กบั การพดู ความนา ควรสรุปใจความสาคญั สิ่งท่ี ไดร้ บั กระชบั และประทบั ใจ คาพดู ผพู้ ดู ท่ีถือวา่ เป็นการสรุปท่ีลม้ เหลว มีดงั นี้ • ขอจบ ขอยตุ ิ เช่น “ทพี่ ดู มากส็ มควรแก่เวลาแล้ว ขอยุตลิ งเพยี งเทา่ นี”้ • ไมม่ ากก็นอ้ ย เช่น “ทกี่ ล่าวมาทงั้ หมดนี้ หวงั ว่าผู้ฟังคงจะได้รับประโยชน์ ไม่มากกน็ ้อย” • ขออภยั ขอโทษ เชน่ “ดฉิ ันตอ้ งขอโทษ ถ้าหากวา่ พดู อะไรผิดพลาดไป บ้าง หวังวา่ คงใหอ้ ภยั ดฉิ ันนะคะ” • ขอบคณุ เช่น “ขอขอบพระคุณทา่ นผู้ฟังทุกทา่ น ทใี่ หเ้ กยี รตนิ ่ังฟังดฉิ ัน พดู ตัง้ แตต่ ้นจนจบ”
ระดบั การใช้ภาษา • ใชภ้ าษาเหมาะกบั ผฟู้ ัง • ใชภ้ าษาเหมาะกบั งานและกาลเทศะ • ภาษาเขา้ ใจงา่ ย
“พดู อยา่ งไร.....ทาอยา่ งมืออาชพี ” 1. เรื่อง......... 2. จุดประสงค.์ ....... 3. เนือ้ เรื่อง.......(เล่าเรื่อง) 4. สรุป.....
แบบทดสอบ...“การพดู แบบมอื อาชีพ” 1. เร่ือง...ทอดไข่ ใหอ้ ร่อย ทาอย่างไร 2. เร่ือง...ซักผ้า ให้สะอาด ทาอย่างไร 3. เรื่อง...หงุ ขา้ ว ใหอ้ ร่อย ทาอยา่ งไร
เร่ือง...ทอดไข่ใหอ้ ร่อย ทาอยา่ งไร 1. เร่ือง......... 2. จดุ ประสงค.์ ....... 3. เนือ้ เร่ือง.......(เล่าเร่ือง) 4. สรุป.....
เรื่อง...ซักผ้าใหส้ ะอาด ทาอยา่ งไร 1. เร่ือง......... 2. จุดประสงค.์ ....... 3. เนือ้ เรื่อง.......(เล่าเร่ือง) 4. สรุป.....
เร่ือง...หงุ ขา้ วใหอ้ ร่อย ทาอยา่ งไร 1. เร่ือง......... 2. จุดประสงค์........ 3. เนื้อเร่ือง.......(เล่าเร่ือง) 4. สรุป.....
การพดู ในทช่ี ุมชน • การพดู ในท่ีชมุ ชน คอื การพดู ในท่ีสาธารณะ มีผฟู้ ังเป็นจานวนมาก ผู้ พดู ตอ้ งสนใจปฎิกิรยิ าตอบสนองผฟู้ ัง ทงั้ เป็นวจั นภาษา และอวจั น ภาษา • การพดู ตอ่ หนา้ ชมุ ชนเป็นการเปิดโอกาส ใหผ้ พู้ ดู ไดแ้ สดงความสามารถ เฉพาะตวั เพราะทกุ คนท่ีไม่เป็นใบย้ อ่ มพดู ได้ แตบ่ างคนเทา่ นนั้ ท่ีพดู เป็น เพราะการพดู เป็นทงั้ ศาสตรแ์ ละศิลป์ ไมจ่ าเป็นตอ้ งอาศยั พรสวรรค์ เสมอไป แตส่ ามารถพดู ได้ เพราะการศกึ ษา การฝึกฝน • ฉะนนั้ การฝึกพดู ในท่ีชมุ ชน เป็นวิธีท่ีดอี ีกวธิ ีหน่งึ ในการปรบั ปรุง บคุ ลกิ ภาพทงั้ ภายในและภายนอก เพ่อื เป็นนกั พดู ท่ีดี
วธิ ีการพดู ในทช่ี ุมชน 1. พดู แบบท่องทา 2. พดู แบบมีตน้ ฉบบั 3. พดู จากความเขา้ ใจ 4. พดู แบบกะทนั หนั การพดู ในท่ีชมุ ชนตามโอกาส แบง่ เป็น 3 ประเภท ดงั นี้ 1.การพดู อยา่ งเป็นทางการ 2.การพดู อยา่ งไมเ่ ป็นทางการ 3.การพดู กง่ึ ทางการ
การพดู ในทชี่ ุมชนตามโอกาสตา่ งๆ • สนุ ทรพจน์ • สดดุ ี • โอวาท • กลา่ วมอบรางวลั หรอื ตาแหนง่ • คาปราศรยั • ตอ้ นรบั • คาไวอ้ าลยั • ปาฐกถา • กลา่ วอวยพรในโอกาสตา่ งๆ • พิธีกรและโฆษก (ขนึ้ บา้ นใหม่/ วนั เกิด/ สมรส
บคุ ลิกภาพสรา้ งเสนห่ ์ • สรา้ งความนา่ เช่ือถือ • สรา้ งความไวว้ างใจ • สรา้ งความประทบั ใจแรกพบ
แนวทางการพฒั นาบุคลิกภาพ - สารวจตวั เอง - สอบถามจากคนรอบขา้ ง
ความสาคญั ของภาษากาย • Verbal 35% • Nonverbal 65% สหี นา้ นา้ เสียง การเคล่อื นไหว การปรากฏตวั การสบตา ท่าทาง การวางตวั
บคุ ลิกภาพสรา้ งเสนห่ ์ - การเดนิ - การยนื - การใชม้ ือประกอบ - สายตา - นา้ เสียง - จงั หวะการพดู - การแตง่ กาย
6 ทกั ษะการพูด * วเิ คราะห์หัวข้อทบี่ รรยาย เพ่อื การส่ือสารท่ีมีประสิทธิภาพ * วเิ คราะห์เป้าหมาย ผู้ฟัง * เตรียมตวั ก่อนพดู * การสร้างการมีส่วนร่วม * การเตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม * บุคลกิ ภาพสร้างเสน่ห์
3 เทคนิค จริง เป็ นประโยชน์ อยากฟัง การส่ือสาร
อาจารย์นฤมล ชมโฉม “อาจารย์เอือ้ ย” FB: narumon chomchom Fanpage : ajarnauay Line : auay27 Mobile : 086-6607969
Search
Read the Text Version
- 1 - 32
Pages: