chicken

การพฒั นาปศุสัตว์พนั ธ์ุ สัตว์ปี ก กล่มุ วจิ ยั และพฒั นาสัตว์ปี ก กองบารุงพนั ธ์ุสัตว์ กรมปศุสัตว์

2. การปรับปรุงพนั ธ์ุสัตว์ปี กลูกผสม

การปรับปรุงพนั ธ์ุสัตว์ปี กลูกผสม ไก่ลกู ผสมพ้นื เมืองเป็นไก่ที่เกิดจากการผสมขา้ ม ท่ีใชพ้ อ่ พนั ธุ์เป็นไก่พ้ืนเมือง แม่ พนั ธุ์เป็ นไก่ก่ึงเน้ือก่ึงไข่ จุดประสงค์เพื่อ ให้ไดไ้ ก่ลูกผสมท่ีใกลเ้ คียงกบั ไก่พ้ืนเมือง ท้งั ลกั ษณะภายนอก สีขน รสชาติของเน้ือ ทาใหข้ ายไดร้ าคาสูงใกลเ้ คียงกบั ไก่พ้นื เมือง การใชส้ ายแม่เป็นไก่ก่ึงเน้ือก่ึงไข่ เช่น ไก่โรดไอแลนดเ์ รด ไก่บาร์พลีมทั ร็อค การผลิตลกู ไก่ทาไดม้ ากกวา่ 2 –3 เท่า มีการเจริญเติบโตสูงกวา่ ไก่ลกู ผสมจะเล้ียงขนุ และจาหน่ายที่อายปุ ระมาณ 10 – 14 สัปดาห์

ไก่โรดไอแลนด์เรด (Rhode Island Red) นาเขา้ มาเล้ียงในประเทศไทย ต้งั แต่ประมาณปี พ.ศ. 2498 โดยฝงู ไก่ท่ีเล้ียง ของกรมปศุสัตว์ เป็นฝงู ท่ีเล้ียงและรักษาพนั ธุ์มากวา่ 50 ปี จนถือไดว้ า่ เป็นไก่โรดฯสาย พนั ธุ์กรมปศุสัตว์ และเนื่องจากไก่พนั ธุ์น้ี เป็ นไก่ก่ึงเน้ือก่ึงไข่ จึงเหมาะจะใชเ้ ป็ นสาย แม่พนั ธุ์ในการผลิตไก่ลกู ผสมพ้นื เมืองของไทย

ลกั ษณะภายนอกประจาพนั ธ์ุ - เพศผู้ มีขนลาตวั สีน้าตาลแดง ปลายของขนสร้อยคอ ปี ก หาง มีสีดา, แขง้ ปาก สีเหลือง, ใบหนา้ สีแดง, หงอนจกั ร - เพศเมีย ลกั ษณะเหมือนเพศผู้

ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ - อายเุ มื่อใหไ้ ข่ฟองแรก 172 ± 25 วนั - น้าหนกั ตวั เมื่อใหไ้ ข่ฟองแรก 1,930 ± 181 กรัม - น้าหนกั ไขฟ่ องแรก 36 ± 5 กรัม - ผลผลิตไข่ 241 ± 25 ฟอง/ปี - น้าหนกั ไข่ 55 ± 8 กรัม

ไก่บาร์พลมี ัทร็อค (Barred Plymouth Rock) นาเขา้ มาเล้ียงในประเทศไทย ต้งั แต่ประมาณปี พ.ศ. 2498 โดยฝงู ไก่ที่ เล้ียงของกรมปศสุ ตั ว์ เป็นฝงู ท่ีเล้ียงและรักษาพนั ธุม์ ากวา่ 50 ปี จนถือไดว้ า่ เป็นไก่บาร์ฯสาย พนั ธุ์กรมปศุสตั ว์ และเนื่องจากไก่พนั ธุ์น้ี เป็นไก่ก่ึงไข่ก่ึงเน้ือ จึงเหมาะจะใชเ้ ป็นสายแม่พนั ธุ์ ในการผลิตไก่ลกู ผสมพ้ืนเมืองของไทย แต่มีขอ้ ดอ้ ย คือ ไก่ลกู ผสมฯเพศผมู้ กั มีขนสีลายบาร์ (ดา-ขาว) ซ่ึงพอ่ คา้ ไม่นิยมซ้ือ

ลกั ษณะภายนอกประจาพนั ธ์ุ - เพศผู้ มีขนลาตวั สีลายดาขาวท้งั ตวั , แขง้ ปาก สีเหลือง, ใบหนา้ สีแดง, หงอนจกั ร - เพศเมีย ลกั ษณะเหมือนเพศผู้

ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ - อายเุ มื่อใหไ้ ข่ฟองแรก 166 ± 24 วนั - น้าหนกั ตวั เม่ือใหไ้ ข่ฟองแรก 1,837 ± 172 กรัม - น้าหนกั ไข่ฟองแรก 35 ± 5 กรัม - ผลผลิตไข่ 220 ± 21 ฟอง/ปี - น้าหนกั ไข่ 55 ± 7 กรัม

สรุปลกั ษณะประจาพนั ธ์ุไก่ลูกผสม ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ โรดไอแลนด์เรด บาร์พลมี ทั ร็อก ปี ท่ีพฒั นาเสร็จ 2540 2540 อายเุ ม่ือใหไ้ ข่ฟองแรก(วนั ) 147 – 197 142 -190 น้าหนกั ตวั เม่ือใหไ้ ข่ฟองแรก((กรัม) 1,749 – 2,111 1,665 – 2,009 น้าหนกั ไข่ฟองแรก (กรัม) 31 - 41 30 - 40 ผลผลิตไข่ (ฟอง/ปี ) 216 – 266 199 - 241 นน.ไข่ (กรัม) 47 - 63 48 – 62 ลกั ษณะสีขน เพศผู้ ลาตวั น้าตาลแดง เพศผลู้ าตวั ลายดาขาว เพศเมียลาตวั น้าตาลแดง เพศเมียลาตวั ลายดาขาว

3. การปรับปรุงพนั ธุ์และการอนุรักษส์ ตั วป์ ี กพ้ืนเมืองประจาถ่ิน

ไก่แม่ฮ่องสอน (Mae Hong Sorn) เป็นไก่พ้นื เมืองทอ้ งถ่ินท่ีเล้ียงกนั ในชนบทของจงั หวดั แม่ฮ่องสอน เกษตรกร ท่ีเล้ียงมีท้งั เกษตรกรในหมู่บา้ นต่างๆ รวมท้งั ชาวเขาในเขตที่สูงชาวกะเหร่ียง มูเซอ ลีซอ ฯลฯ ลกั ษณะทว่ั ไปของไก่พนั ธุ์น้ีคลา้ ยกบั ไก่ป่ า คาดวา่ เป็นไก่ท่ีมีตน้ พนั ธุ์มาจาก ไก่ป่ า วตั ถุประสงค์ในการเล้ียงไม่ใช่เพื่อการชนไก่ แต่เพื่อการบริโภค, จาหน่าย, ความเพลิดเพลินใจ และเล้ียงเป็นไก่ล่อหรือต่อไก่ป่ า

ลกั ษณะภายนอกประจาพนั ธ์ุ - เพศผู้ มีขนคอและหลงั สีเหลืองเขม้ , ขนลาตวั และหางมีสีดา มีปุยขาว ท่ีโคนหาง, หงอนจกั ร, ใบหนา้ แดง, แขง้ และปากมีสีดาหรือเทา, มีขนตุม้ หู สีเหลือง, ผวิ หนงั ขาวอมแดง - แม่พนั ธุ์มีขนลาตวั สีน้าตาลกระเหลืองหรือสีน้าตาลลายป่ าท้งั ตวั , หงอนจกั ร, ใบหน้าแดง, ปากและแขง้ สีดาหรือเทาหรือน้าตาล, มีขนตุม้ หูสี เหลือง, ผวิ หนงั ขาวอมแดง

ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ - ใหไ้ ข่ฟองแรกเมื่ออายุ 159.67  37.34 วนั , น้าหนกั ตวั 918.11  132.55 กรัม ไข่ฟองแรกมีน้าหนกั 27.18  2.45 กรัม - น้าหนกั ตวั ที่อายจุ าหน่าย 20 สปั ดาห์ เท่ากบั 986.41 ± 143.77 กรัม - ผลผลิตไข่ 12 เดือน เท่ากบั 81.94  41.48 ฟอง/ตวั

ไก่ชี้ฟ้ า (Chee Fah Chicken) เป็ นไก่พ้ืนเมือง ในทอ้ งถ่ินท่ีชาวไทยภูเขาในเขต อาเภอแม่ฟ้ าหลวง, อาเภอเถิง, อาเภอเวียงแก่น จงั หวดั เชียงราย เล้ียงกนั ในหมู่บา้ นต่างๆ ในเขตที่สูง โดยจากการเสด็จ จงั หวดั เชียงราย ของสมเด็จพระนางเจา้ พระบรมราชินีนาถฯ ในเดือนกุมภาพนั ธ์ 2543 ได้ ทอดพระเนตรเห็นไก่พนั ธุ์น้ี ซ่ึงมีลกั ษณะสวยงาม จึงทรงมีพระราชดารัสวา่ น่าจะมีการ อนุรักษไ์ ก่พนั ธุ์น้ี กรมปศุสัตวไ์ ดว้ ิจยั สร้างฝงู ไก่พนั ธุ์น้ี มาต้งั แต่ปี 2548 โดยไดร้ ับการ สนบั สนุนทุนจากมลู นิธิโครงการหลวง

ลกั ษณะภายนอกประจาพนั ธ์ุ - เพศผมู้ ีขนสร้อยคอและหลงั สีเหลืองอ่อน, ขนลาตวั และหางมีสีดา, หงอนจกั ร, ขอบตา ปาก แขง้ ผวิ หนงั และเน้ือ มีสีดา - เพศเมียมีขนลาตวั และหางสีดา, มีขนสร้อยคอสีเหลืองอ่อน, หงอนจกั ร, ขอบตา ปาก แขง้ ผวิ หนงั และเน้ือ มีสีดา

ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ - ใหไ้ ข่ฟองแรกเม่ืออายุ 178.55  21.42 วนั , น้าหนกั ตวั 1,526.40  188.21 กรัม, ไข่ฟองแรกมีน้าหนกั 34.69  4.51 กรัม - น้าหนกั ตวั ท่ีอายจุ าหน่าย 16 สปั ดาห์ เท่ากบั 1,086.09 ± 194.97 กรัม - ผลผลิตไข่ 12 เดือน เทา่ กบั 84.00  40.75 ฟอง/ตวั

ไก่ฟ้ าหลวง (Fah Luang Chicken) เป็ นไก่พ้ืนเมือง ในท้องถ่ินท่ีชาวเขาในเขต อาเภอแม่ฟ้ าหลวง จงั หวดั เชียงราย เล้ียงกนั ในหมู่บา้ นต่างๆ ในเขตท่ีสูง กรมปศุสตั วไ์ ด้ วิจยั สร้างฝูงไก่พนั ธุ์น้ี มาต้งั แต่ปี 2548 พร้อมกบั ไก่ช้ีฟ้ าและไก่ แม่ฮ่องสอน โดยไดร้ ับการสนบั สนุนทุนจากมลู นิธิโครงการหลวง

ลกั ษณะภายนอกประจาพนั ธ์ุ - เพศผมู้ ีขนสร้อยคอและหลงั สีเหลืองเขม้ หรือน้าตาลแดง ขนลาตวั และหางมีสีดา, หงอนจกั ร, ขอบตา ปาก แขง้ ผวิ หนงั และเน้ือมีสีดา - เพศเมียมีขนลาตวั และหาง สีดา, มีขนสร้อยคอสีเหลืองเขม้ หรือ น้าตาลแดง, หงอนจกั ร, ขอบตา ปาก แขง้ เน้ือ และผวิ หนงั มีสีดา

ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ - ใหไ้ ข่ฟองแรกเม่ืออายุ 178.50  20.21 วนั , น้าหนกั ตวั 1,526.80  259.66 กรัม, ไข่ฟองแรกมีน้าหนกั 33.87  4.35 กรัม - น้าหนกั ตวั ท่ีอายจุ าหน่าย 16 สปั ดาห์ เท่ากบั 1114.33 ± 196.69 กรัม - ผลผลิตไข่ 12 เดือน เท่ากบั 93.41  47.74 ฟอง/ตวั

ไก่เบตง (Betong Chicken) เป็ นไก่พ้ืนเมือง พบเล้ียงกนั มากใน 3 จงั หวดั ชายแดนภาคใต้ คือ ยะลา ปัตตานี และนราธิวาส ลกั ษณะประจาพนั ธ์ุ มีขนลาตัวสีเหลืองอ่อนท้ังสีเหลืองทอง ท้ังเพศผูแ้ ละเพศเมีย ปากและแขง้ สีเหลือง ผวิ หนงั สีขาว หงอนจกั ร

ลกั ษณะสาคญั ทางเศรษฐกจิ น้าหนักตวั เมื่อให้ไข่ฟองแรก 1,690 กรัม น้าหนักตวั เม่ืออายุ 12 สัปดาห์ 1,090 กรัม น้าหนกั ตวั เมื่ออายุ 16 สัปดาห์ 1,610 กรัม น้าหนกั เม่ือ โตเต็มท่ี เพศผู้ 2,500 กรัม เพศเมีย 2,000 กรัม ผลผลิตไข่ 63ฟอง/ปี ไก่เบตงมีเน้ือเหนียวนุ่ม รสชาติอร่อย นิยมทาเป็ นไก่สับ ไก่น่ึง ไก่ตม้ เคร่ืองยาจีน ขา้ วมนั ไก่

สรุปลกั ษณะประจาพนั ธ์ุสัตว์ปี กพนื้ เมอื งประจาถิ่น ลกั ษณะทาง ไก่ ไก่ชี้ฟ้ า ไก่ฟ้ าหลวง ไก่เบตง เศรษฐกจิ แม่ฮ่องสอน ปี ทพ่ี ฒั นาเสร็จ 2551 2551 2551 2551 157 – 199 158 - 198 171 อายุเมือ่ ให้ไข่ฟองแรก 122 - 197 (วนั ) นา้ หนักตัวเม่ือให้ไข่ 785 – 1,050 1,338 – 1,267– 1,786 1,690 ฟองแรก((กรัม) 1,714 นา้ หนักไข่ฟองแรก 24 – 29 30 – 39 29 – 38 29-30 (กรัม)

สรุปลกั ษณะประจาพนั ธ์ุสัตว์ปี กพนื้ เมอื งประจาถ่นิ (ต่อ) ลกั ษณะทาง ไก่ ไก่ชี้ฟ้ า ไก่ฟ้ าหลวง ไก่เบตง เศรษฐกจิ แม่ฮ่องสอน ผลผลติ ไข่ (ฟอง/ปี ) 40 – 123 43 – 124 45 – 141 63 ลกั ษณะสีขน เพศผู้ คอและหลงั เพศผู้ เพศผู้ ขนสร้อยคอ ขนลาตัวสี เหลอื งอ่อนถึงสี เหลอื งเข้มลาตวั โคน สร้อยคอและหลงั และหลงั สีเหลอื งเข้ม เหลอื งทองท้ัง หรือน้าตาลแดง ขน เพศผู้เพศเมีย หางสีดาปุยขาวโคน เหลอื งอ่อนลาตัว ลาตัวและหางมีสีดา หาง และหลงั สีดาเพศ เมยี ลาตัวและ เพศเมีย ขนลาตวั เพศเมยี ลาตัว หางสีดาขน และหาง สีดา, มีขน นา้ ตาลกระเหลอื ง สร้อยคอสีเหลอื งเข้ม สร้อยคอเหลอื ง หรือนา้ ตาลลายป่ า อ่อน หรือน้าตาลแดง

4. ไก่ไข่กรมปศุสัตว์ (DLD Layer Hen) ไก่ไข่ไทยปศุสัตว์ เป็นไก่ไข่ที่ถูกพฒั นาโดยกรมปศุสตั วร์ ่วมกบั สานกั งานพฒั นาการวิจยั การเกษตร ดาเนินการวิจยั ท่ีศูนยว์ ิจยั และบารุงพนั ธุ์สัตว์ กบินทร์บุรี อาเภอกบินทร์บุรี จงั หวดั ปราจีนบุรี ซ่ึงมีเป้ าหมายเพ่อื สร้างพนั ธุไ์ ก่ไข่ ของประเทศไทยท่ีเป็ นต้นพันธุ์ (GGP) พนั ธุ์หลัก (GP) และพนั ธุ์ขยาย (PS) สาหรับผลิตไก่ไข่ทางการคา้ ที่ปรับตวั เขา้ กบั สภาพแวดลอ้ มของประเทศไทย และให้ผลผลิตไข่ไก่ไดด้ ี ปัจจุบนั ไก่ไข่กรมปศุสัตว์ ไดน้ าไปทดสอบในระดบั เกษตรกรและใชใ้ นการดาเนินโครงการต่างๆ เช่น โครงการตามพระราชดาริฯ ศูนย์ศิลปาชีพฯ และโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารต่างๆ ตลอดจนการเล้ียงเพ่ือ ประกอบเป็นอาชีพหลกั และอาชีพเสริมในเกษตรกรตามภูมิภาคต่างๆของประเทศ ไทย

ไก่ไข่ไทยกรมปศุสัตว์

ลกั ษณะประจาพนั ธ์ุไก่ไข่ไทยกรมปศุสัตว์ ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ สมรรถภาพ ปี ที่พฒั นาเสร็จ 2551 อายเุ มื่อเร่ิมไข่, (วนั ) 159 น้าหนกั ตวั เมื่อเร่ิมไข่, (กรัม) 1,935 น้าหนกั ไขฟ่ องแรก, (กรัม) 41 อตั ราการใหไ้ ขเ่ ฉล่ีย, (%) 75 อตั ราการใหไ้ ขส่ ูงสุด,( %) 88

ลกั ษณะประจาพนั ธ์ุไก่ไข่ไทยกรมปศุสัตว์(ต่อ) ลกั ษณะทางเศรษฐกจิ สมรรถภาพ น้าหนกั ไขเ่ ฉล่ีย, (กรัม/ฟอง) 56 ผลผลิตไขต่ ่อปี , (ฟอง/ตวั ) 274 อายไุ ก่เมื่อใหไ้ ขส่ ูงสุด, (สปั ดาห์) 26 ปริมาณการกินอาหาร/(วนั , กรัม) 110 ลาตวั น้าตาลอ่อนถึงน้าตาลเขม้ สีขน ปี กน้าตาลสร้อยคอน้าตาลเขม้ หางดา