ส่งิ มีชีวติ ดดั แปลงพนั ธุกรรม (GMOs)
การสร้างสัตว์ดดั แปลงพนั ธุกรรม
* เริ่มจากการแยกเซลล์ไข่ออกจาก เพศเมีย และฉีดยีนที่ต้องการเข้าไปใน นิวเคลยี สของเซลล์ไข่ จากนนั้ ทําการผสม พนั ธ์ุในหลอดทดลอง (in vitro fertilization) และถา่ ยฝากเข้าในตวั แมผ่ ้รู ับ เพ่ือให้เจริญ เป็นตวั ใหม่ ซงึ่ จะมียีนท่ีต้องการอยโู่ ดยไม่ จําเป็นต้องมาจากสปีชีส์เดียวกนั
Transgenic mouse
Transgenic salmon
การสรา้ งพืชดดั แปลงพนั ธุกรรม
(transgenic plant) •ชะลอการสกุ ของผลไม้ ยืดระยะเวลาการเกบ็ รักษาผลผลติ พชื ดดั แปลง •ต้านทานตอ่ โรคและแมลง พนั ธุกรรมท่มี ี •ต้านทานตอ่ สารฆา่ แมลง ความสามารถ •มีคณุ คา่ ทางอาหารมากขนึ ้ ในการต้านทาน แมลง ฝา้ ยทีไ่ ดร้ บั การถ่ายยีนทีส่ ร้างสารพิษจาก Bacillus thuringiensis (BT)
การสรา้ งพืชดดั แปลงพนั ธุกรรม
เทคนิคการถา่ ยยนี โดยใช้ Agrobacterium
เทคนิคการถ่ายยนี โดยใช้ Gene gun
พชื ดัดแปลงพนั ธุกรรมท่มี คี วามต้านทานต่อโรค นํายีนท่ีสร้างโปตนี เปลือกไวรัส (coat virus protein gene) ถ่ายฝากในเซลล์ มะละกอ เพื่อปอ้ งกนั โรคใบดา่ งจดุ วง แหวน พชื ดัดแปลงพนั ธุกรรมท่ตี ้านทานสารปราบวัชพชื นํายีนท่ีต้านทานสารปราบวชั พืชถ่าย ฝากในเซลล์ถวั่ เหลอื ง ข้าวโพด เพื่อให้ พืชทนตอ่ สารปราบวชั พืชได้
พชื ดัดแปลงพนั ธุกรรมท่มี ีคุณค่าทางอาหารเพ่มิ ขนึ้ + แบคทีเรีย Erwinia bacteria ขา้ ว ตน้ daffodil ขา้ วสีทองทีส่ ามารถสร้าง Vit A ในเมล็ดได้
พชื ดดั แปลงพนั ธุกรรมเพ่อื ยืดอายุของผลผลิตให้นานขึน้ นํายีนที่มีผลตอ่ การยบั ยงั้ การสร้างเอนไซม์ท่ี สงั เคราะห์เอทิลีน ใสใ่ นมะเขือเทศ ทําให้ มะเขือเทศสกุ ช้าลง เก็บรักษาได้นานขนึ ้ สรุป เทคนิคพนั ธวุ ศิ วกรรมนํามาสร้าง DNA รีคอมบิแนนท์ โดยการตดั สาย DNA ท่ีมียีนที่ ต้องการตอ่ กบั plasmid นํายีนท่ีได้เข้าสสู่ งิ่ มีชีวติ เปา้ หมาย ได้สงิ่ มีชีวิตท่ีมี ลกั ษณะตามต้องการ เรียกสง่ิ มีชีวติ ที่เกิดขนึ ้ วา่ จเี อม็ โอ (GMOs)
การสรา้ งขา้ วโพดตา้ นทานหนอนเจาะ (ขา้ วโพด BT)
ความปลอดภยั ของเทคโนโลยีทาง DNA
มุมมองทางสังคมและจริยธรรม แนวทางการแก้ไข 1. อาจเกิดเชือ้ โรคสายพนั ธ์ใุ หม่ที่ดือ้ ยา 1. จดั ทําระบบปอ้ งกนั อนั ตรายทางชีวภาพ ปฏิชีวนะ เพราะมีการใช้ยาปฏิชีวนะ ท่ีระบขุ ้อปฎิบตั ิอย่างชดั เจน ในการคดั เลอื ก 2. ทําลายส่ิงมีชีวิตท่ีดดั แปลงพนั ธกุ รรม 2. พืช GMOs มียีนของสง่ิ มีชีวติ อ่ืนอยู่ ทนั ทีหลงั เสร็จการทดลองด้วยวธิ ีการท่ี ด้วย อาจทําให้เกิดอนั ตรายตอ่ เหมาะสม สขุ ภาพ 3. การจําหนา่ ยสง่ิ มีชีวติ ที่ดดั แปลง 3. อาจมีการถ่ายเทยีนจากพืช GMOs พนั ธกุ รรมเพื่อเป็นอาหารหรือใช้ใน ออกสสู่ ิ่งแวดล้อม ทําให้วชั พืช กระบวนการผลติ ต้องมีฉลากระบุ ต้านทานสารปราบวชั พืชได้ ชดั เจน
การถ่ายฝากตวั อ่อน การถ่ายฝากตวั อ่อน เป็นวธิ ีที่พฒั นามาจากการผสมเทียม เพอ่ื ให้ ไดป้ ริมาณสตั วพ์ นั ธุ์ดีเพม่ิ ข้ึนในระยะเวลาท่ีเท่ากนั วิธีการถ่ายฝากตวั อ่อนน้ีจะทาํ กบั สตั วท์ ่ีตกลูกคร้ังละ 1 ตวั และใชเ้ วลาอุม้ ทอ้ งนาน ๆ เช่น โค กระบือ เป็นตน้
Cloning : การโคลน , โคลนนิง หมายถงึ กระบวนการสร้างส่ิงทมี่ ีลกั ษณะทางพนั ธุกรรม เหมือนกนั กบั สิ่งทมี่ อี ยู่ก่อน มนุษย์รู้จกั โคลนน่ิงมาแต่สมัยโบราณแล้ว แต่เป็ นการรู้จกั โคลนนิ่ง ทเี่ กดิ กบั พืช น่ันคือ การขยายพนั ธ์ุพืชโดย ไม่อาศัยเพศ เช่น การแตกหน่อ
ศ.เอยี น วลิ มุต ผู้สร้างตาํ นานการ โคลนนิง สัตว์เลยี้ งลกู ด้วยนมทเ่ี กดิ มาและมชี ีวติ รอดอยู่ได้ จากเซลล์ทไี่ ด้จากตวั อ่อนและตัวเตม็ วยั Nature 1997 , 385: 810-3
\"คอปปี แคท \" (Copy Cat) หรือ ซีซี (CC) แมวตวั แรกของโลกท่ีโคลนขึน้ โดยทมี นักวจิ ัยของ มหาวทิ ยาลยั เทก็ ซัส เอแอนด์เอม็ (Texas A&M University) ลกู แพะโคลนนิง (กลาง) กบั แพะต้นแบบเพศผ้(ู ขวา) โดยมแี ม่อุ้มบุญ (ซ้าย) ทไ่ี ม่มคี วามข้องเกยี่ วทาง พนั ธุกรรมยืนอยู่ข้างๆ โดย ดร.รังสรรค์ พาลพ่าย มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยสี ุรนารี (มทส.)
กรุงเทพธุรกจิ ออนไลน์ 22 มกราคม พ.ศ. 2551 นักวทิ ย์สหรัฐโคลนตวั อ่อนมนุษย์ บริษทั สเตมมาเจน ประกาศว่า ประสบความสําเร็จในการโคลนตวั อ่อนมนุษย์ เป็ นคร้ังแรกจากเซลล์ ผวิ หนังของผู้ใหญ่ โดยใช้เทคนิคเดยี วกบั การโคลนแกะดอลล่ี โดยการเจาะเซลล์ไข่สตรีทไี่ ด้รับบริจาค และฉีดนิวเคลยี สของเซลล์ผวิ หนังผู้ชายลงไป ตวั อ่อนทไี่ ด้ จากโคลนน่ิง แลดูแขง็ แรง แม้จะไม่มผี ู้ใดทราบว่า ตวั อ่อนทไี่ ด้จากการโคลนนิ่งจะแขง็ แรงพอจนสามารถ เติบโตเป็ นทารกต่อไปได้หรือไม่
ถ้าเทคนิคการโคลนนิง ในมนุษย์ประสบผลสําเร็จ นิสิตจะคดิ ทาํ โคลนของ ตวั เองหรือไม่ เพราะเหตุใด
Stem Cell : เซลล์ต้นกาํ เนิด 1. สามารถแบ่งตัวขึน้ มาใหม่ได้ ตลอดเวลาในสภาพแวดล้อมท่ี เหมาะสม 2. เม่ือแบ่งตวั แล้ว ยงั คงสภาพการเป็ น เซลล์ทยี่ งั ไม่ทาํ หน้าทเี่ ฉพาะเจาะจง 3. สามารถพฒั นาตวั เองไปเป็ นเซลล์ท่ี เฉพาะเจาะจง เช่น เป็ นเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว หรือเป็ นเซลล์อื่นๆ ได้
Stem Cell นํามาจากไหนได้บ้าง 1. สเตม็ เซลล์จากตวั อ่อน : Embryonic stem cell Stem cell ตวั อ่อนในระยะบลาสโตซิสท์ (ไข่ผ่านการผสมกบั สเปิ ร์มมาแล้วประมาณ4-5วนั )
2. สเตม็ เซลล์ร่างกาย (Adult stem cell หรือ Somatic stem cell หรือ Mature stem cell) - จากเลือด - จากไขกระดูก - จากเลือดในสายรก
กระบวนการสร้างตวั อ่อนลูกผสมโดยใช้เซลล์ไข่ของววั ทดี่ งึ เอาดเี อน็ เอออกไปแล้ว ก่อนฉีดดเี อน็ เอของมนุษย์เข้าไปแทน สถาบนั คงิ ส์ คอลเลจ ลอนดอน และมหาวทิ ยาลยั นิวคาสเซิล ประเทศองั กฤษ ได้รับใบอนุญาตจาก สํานักงานการเจริญพนั ธ์ุมนุษย์และตัวอ่อนวทิ ยา (Human Fertilization and Embryology Authority: HFEA) ให้สามารถทาํ วจิ ยั สร้างตัวอ่อนลูกผสม (hybrid embryo) ระหว่างคนและสัตว์ได้เพื่องานวจิ ัยด้าน เซลล์ต้นกาํ เนิดจากตวั อ่อนเม่ือวนั ที่ 17 ม.ค.51 โดยเบือ้ งต้นให้เวลาทาํ วจิ ยั 1 ปี
- รัฐบาลประเทศเยอรมนีประกาศสนับสนุนให้ นักวจิ ยั ในประเทศศึกษาวจิ ัย สเตม็ เซลล์ได้แล้ว แต่เป็ นสเตม็ เซลล์ทไี่ ม่ได้มาจากตวั อ่อน จุดประสงค์กเ็ พ่ือทจี่ ะสร้างสเตม็ เซลล์จากผู้ใหญ่ ขึน้ มาทดแทนสเตม็ เซลล์จากตวั อ่อน - วนั ท่ี 28 ม.ค.51 นายจอร์จ ดบั เบลิ ยู. บุช ได้แถลง ต่อรัฐสภาเพื่อของบประมาณสนับสนุนการวจิ ัยสร้าง สเตม็ เซลล์ไลน์ โดยวธิ ีทไี่ ม่ทาํ ลายตวั อ่อนเพมิ่ ขนึ้ ซ่ึงวธิ ีการนีจ้ ะนําเซลล์ผวิ หนังของผู้ใหญ่มาใส่ยนี สําคญั ทค่ี วบคุมความเป็ นสเตม็ เซลล์ตวั อ่อน และ เพาะเลยี้ งจนได้เซลล์ทม่ี ลี กั ษณะคล้ายกบั สเตม็ เซลล์ ตวั อ่อนขนึ้
Human Genome Project (HGP) : โครงการจโี นมมนุษย์ Genome คืออะไร คือสารพนั ธุกรรมท้งั หมดทจ่ี ําเป็ นต่อการดาํ รงชีวติ อย่าง ปกตขิ องส่ิงมชี ีวติ ซ่ึงในกรณขี องสิ่งมชี ีวติ ช้ันสูงจโี นมคือชุด ของ DNA ท้งั หมดทบี่ รรจุอยู่ในนิวเคลยี สของเซลล์ (\"แบบพมิ พ์เขยี ว\" ของส่ิงมชี ีวติ )
Human Genome Project (HGP)
โครงการจโี นมมนุษย์ได้รับการประกาศสิ้นสุดการศึกษาลาํ ดบั รหัสพนั ธุกรรมท้งั หมดของมนุษย์เมื่อกมุ ภาพนั ธ์ 2544 (ค.ศ. 2001) วารสาร Nature และ Science ฉบับเดือนกมุ ภาพนั ธ์ The Human Genome Project : from Nature 2001 (15 Feb.) The Human Genome Project : from Science 2001 (16 Feb.)
ชีวจริยธรรม (Bioethics) - การโคลนน่ิง - สเตม็ เซลล์ - ข้อมูลพนั ธุกรรมมนุษย์
The New Macdonald Pharm
Search
Read the Text Version
- 1 - 46
Pages: