ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกิจการอุตสาหกรรม

ความรู้เบอ้ื งต้นเกย่ี วกับ กจิ การอตุ สาหกรรม ครูเกษร ครองยทุ ธ

รปู แบบการดาเนินธุรกิจจาหน่ายสินค้า ในการประกอบกจิ การจาหนา่ ยสนิ คา้ มีรปู แบบ 2 รูปแบบคือ 1. กิจการซ้ือขายสนิ ค้าหรอื ซ้ือมาขายไป (Merchandising Business) 2. กิจการผลิต หรือกิจการผลติ สนิ ค้าเพอื่ ขายหรือกิจการอตุ สาหกรรม (Manufacturing Business) ครูเกษร ครองยทุ ธ

ลกั ษณะของกจิ การอุตสาหกรรม กจิ การอตุ สาหกรรม เปน็ กิจการทท่ี าการผลิตสินคา้ สาเร็จรูป เพอ่ื จาหน่ายเองอาจจัดตัง้ ในรูปของ กิจการเจา้ ของคนเดยี ว หา้ งหนุ้ สว่ น หรือบริษทั เช่น โรงงานผลติ เคร่ืองใช้ไฟฟา้ โรงงานประกอบรถยนต์ โรงงานผลิตเคร่ืองดมื่ โรงงานผลิตยารักษาโรค โรงงานผลติ เสอื้ ผา้ สาเร็จรปู กิจการอุตสาหกรรมจะต้องจดั หาวัตถุดิบมาทาการผลติ สินคา้ โดยนาวตั ถุดบิ เข้าสู่1 กระบวนการผลิต ตามข้ันตอน เพื่อแปรสภาพวตั ถุดิบ จนกระทั่งสาเร็จเป็นสินค้าเรยี กว่าสินค้าสาเรจ็ รูป (Finished Goods) สว่ นสนิ ค้าบางสว่ นทีผ่ ลิตยงั ไมเ่ สร็จเรียกวา่ งานระหว่างทา (WorkinProcess/WIP) หรอื สินค้าระหว่างผลิต (Goods in Process) ครูเกษร ครองยุทธ

บริษัท โอสถสภา จากัด 1 กระบวนการผลิต (Manufacturing Process) คือการแปรสภาพ หรือเปลี่ยนรปู ของวัตถุดิบให้อย่ใู นรูปของผลิตภณั ฑ์ทสี่ ามารถใช้ประโยชน์ได้ ด้วยวิธีการต่างๆ เชน่ การต้ม การกลัน่ การหมัก การสกัด การเช่ือม การอบ การประกอบ การตดั เยบ็ เป็นต้น กระบวนการผลิต (Manufacturing Process) คือการแปรสภาพหรอื เปล่ียนรูปของวตั ถดุ บิ ให้ อยใู่ นรูปของผลติ ภณั ฑท์ ี่สามารถใชป้ ระโยชนไ์ ด้ ด้วยวธิ ีการตา่ งๆ เช่น การตม้ การกลัน่ การ หมัก การสกัด การเชือ่ ม การอบ การประกอบ การตดั เย็บ เปน็ ต้น ครูเกษร ครองยทุ ธ

ความแตกต่างระหวา่ งกจิ การอุตสาหกรรมและกจิ การซ้อื ขายสนิ ค้า ครูเกษร ครองยทุ ธ

องค์ประกอบของตน้ การผลติ องค์ประกอบของต้นการผลติ (Cost of Manufacturing/ Production Cost) ประกอบด้วยต้นทนุ 3 ประเภท คือ 01 วัตถุดบิ ทางตรง 02 ค่าแรงทางตรง 03 คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ ครูเกษร ครองยทุ ธ

วตั ถุดิบทางตรง (Direct Materials/DM)หมายถงึ วตั ถดุ บิ หลักที่ใชใ้ นการผลติ สินค้าหรอื ประกอบเปน็ สนิ ค้า สามารถระบไุ ด้อยา่ งชดั เจนวา่ ใชใ้ นการผลติ สินคา้ ชนิดใดใช้ในปรมิ าณเท่าใด เชน่ - ยางดบิ เปน็ วตั ถุดิบทางตรง ท่ีใชใ้ นการผลติ ยางรถยนต์ - ผา้ เปน็ วตั ถุดิบทางตรง ที่ใชใ้ นการผลิตเส้อื ผา้ สาาเรจ็ รปู - ขา้ วหอมมะลิ เป็นวตั ถุดบิ ทางตรง ท่ีใชใ้ นการผลิตขา้ วหอมมะลสิ าาเร็จรูปกระป๋อง - ปลาซาดีนส์ เปน็ วตั ถดุ บิ ทางตรง ท่ีใช้ในการผลติ ปลากระปอ๋ ง - ไม้แปรรปู เปน็ วตั ถุดิบทางตรง ที่ใช้ในการผลิตเฟอรน์ ิเจอร์ - กระดาษ เปน็ วตั ถดุ ิบทางตรง ท่ีใชใ้ นการผลิตส่ือส่ิงพิมพ์ คา่ แรงทางตรง (Direct Labor/DL) หมายถึงค่าจ่ายหรอื ค่าตอบแทนท่ีกิจการจา่ ยใหแ้ กล่ ูกจา้ งหรือคนงานทท่ี า หนา้ ทีโ่ ดยตรงกับการผลติ สนิ คา้ เช่น - คา่ แรงท่ีจา่ ยให้กบั คนงานท่ีทาาหนา้ ท่ีตดั เยบ็ เสอื้ ผ้าสาาเรจ็ รูปในกจิ การผลติ เสอื้ ผ้าสาาเร็จรูป - คา่ แรงที่จ่ายใหก้ ับคนงานท่ที าาหนา้ ท่ีประกอบไม้แปรรปู เปน็ เฟอรน์ เิ จอรใ์ นกิจการผลติ เฟอร์นเิ จอร์ไม้ - ค่าแรงที่จา่ ยใหก้ บั คนงานที่ทาหนา้ ที่ชาแหละไก่เพอื่ ปรงุ เป็นซปุ ไก่ในกิจการผลติ ซุปไก่สกดั ครูเกษร ครองยุทธ

คา่ ใชจ้ า่ ยการผลติ (Manufacturing Overhead/OH) หมายถงึ คา่ ใช้จา่ ยต่างๆ ทเี่ ก่ียวข้องกบั การผลติ สินคา้ นอกเหนอื จากวตั ถุดบิ ทางตรงและค่าแรงทางตรงไดแ้ ก่ วัตถดุ บิ ทางออ้ ม เชน่ กระดุม ซิป ดา้ ย กาว เคร่อื งปรุงรส ตะปนู อต เปน็ ตน้ ค่าแรงคนงานทาาความสะอาดโรงงานเงินเดอื นวิศวกร เป็นต้น และค่าใช้จา่ ยอืน่ ท่ี เกี่ยวกับการผลติ เช่น วสั ดุโรงงานใช้ไปคา่ เบยี้ ประกันอัคคีภัยโรงงานคา่ ซ่อมแซมเครอ่ื งจักร คา่ แรงทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตถือว่าเปน็ ต้นทุนแปลงสภาพ (Conversion Cost) คือตน้ ทุน หรือ ค่าใชจ้ ่ายทั้งหมดที่เกดิ ข้นึ ในกระบวนการผลติ เพ่อื เปลี่ยนสภาพวตั ถุดบิ ให้เปน็ สินค้าสาาเร็จรูป ครูเกษร ครองยทุ ธ

การคานวณต้นทุนสนิ คา้ ที่ผลติ เสรจ็ ต้นทุนสินคา้ ทีผ่ ลติ เสร็จหรอื ท่เี รียกวา่ สนิ คา้ สาเร็จรูป (Cost of Goods Manufactured) หมายถงึ ตน้ ทนุ ของสินคา้ ทผ่ี ลติ เสร็จสมบูรณใ์ นรอบระยะเวลาบัญชีหนึ่ง ต้นทนุ สินคา้ ท่ผี ลติ เสร็จ ประกอบดว้ ย วตั ถดุ บิ ทางตรง ค่าแรงทางตรง และคา่ ใช้จา่ ยการผลติ ตา่ งๆ ทั้งหมดที่ใชใ้ นการผลติ จนกระทัง่ เปน็ สินค้า สาาเรจ็ รปู ครูเกษร ครองยุทธ

การคาานวณตน้ ทุนการผลติ จะทาให้ทราบตน้ ทนุ ท้งั หมดในการผลิตสนิ ค้าสาาหรับงวดบัญชี แต่ ณ วนั ส้ินงวดบัญชอี าจมี สนิ ค้าบางส่วนทผ่ี ลิตไมเ่ สรจ็ หรือทเ่ี รยี กว่างานระหวา่ งทาา (Work in Process/WIP) หรือสินค้าระหว่างผลิต (Goods In Process ) ดงั นั้นหากกจิ การตอ้ งการคานวณตน้ ทุนสินคา้ ทผี่ ลิตเสร็จ หรอื ตน้ ทุนสนิ ค้าสาเรจ็ รปู จะตอ้ งนาาต้นทุนของงานระหวา่ งทาหรือ สินคา้ ระหว่างผลติ มาหักออก ดงั น้นั การคานวณตน้ ทนุ สนิ ค้าที่ผลิตเสรจ็ จะเป็นดงั น้ี ถา้ ตอ้ งการคาานวณตน้ ทนุ สนิ ค้าทผ่ี ลิตเสรจ็ ตอ่ หนว่ ย ให้นาาจาานวนหน่ว ยของสินคา้ ท่ผี ลิตเสร็จไปหารตน้ ทุนสินค้าที่ผลิตเสร็จดังนี้ ครูเกษร ครองยทุ ธ

งานระหว่างทาาปลายงวดจะยกไปผลิตตอ่ ในงวดบญั ชีถดั ไปเรียกว่างานระหว่างทาาตน้ งวด ดงั นัน้ การคานวณตน้ ทุนสินค้าทผ่ี ลิตเสร็จในงวดบญั ชีถัดไปจะเปน็ ดงั นี้ ครูเกษร ครองยทุ ธ

ครูเกษร ครองยทุ ธ

การคานวณ กิจการทจี่ าหน่ายสนิ คา้ ไม่วา่ จะเป็นกิจการ ตน้ ทนุ ขาย ซ้อื ขายสนิ ค้าหรอื กิจการผลติ ย่อมตอ้ งการทราบ ต้นทนุ ขาย เพื่อจะได้คานวณกาไรขาดทนุ ของกิจการ สาหรบั กจิ การซอ้ื ขายสินคา้ จะคานวณไดจ้ ากสนิ คา้ สาเร็จรปู ตน้ งวดบวกซอ้ื สทุ ธิหักสนิ คา้ สาเรจ็ รปู ปลาย งวด ดังนี้ ครูเกษร ครองยุทธ

การคานวณ ส่วนการคานวณตน้ ทุนขายของกิจการอุตสาหกรรมที่ใช้ ต้นทนุ ขาย วธิ ีบญั ชีสนิ ค้าคงเหลือแบบส้นิ งวด จะตอ้ งคานวณตน้ ทนุ สินค้าท่ี ผลิตเสร็จหรือต้นทนุ สินคา้ สาเร็จรูปก่อนจึงจะคานวณต้นทุนขายได้ โดยคานวณ ไดจ้ ากสนิ คา้ สาเร็จรูปต้นงวดบวกตน้ ทุนสินค้าทีผ่ ลติ เสร็จหกั สนิ คา้ สาเรจ็ รูปปลายงวดสาหรบั กจิ การ ที่ใชว้ ิธีบญั ชสี ินค้า คงเหลือแบบต่อเน่ืองไมต่ อ้ งคานวณหาตน้ ทนุ ขายเพราะทกุ คร้งั ที่มี การจาหน่าย สนิ ค้ากจิ การจะบันทกึ ตน้ ทนุ ขายทนั ทกี ารคานวณ ต้นทนุ ขายเปน็ ดงั น้ี ครูเกษร ครองยุทธ

ครูเกษร ครองยทุ ธ

ครูเกษร ครองยทุ ธ

ครูเกษร ครองยทุ ธ

วงจรการผลิต วงจรการผลิต (Manufacturing Cycle หรือ Production Cycle) คือขั้นตอนในการผลิตสินค้าสาเร็จรูปของกิจการอุตสาหกรรมตั้งแต่ การรับคาสั่งผลิตจนกระท่ังผลิตเสร็จเป็นสินค้าสาเร็จรูปและส่งมอบ สนิ คา้ ดงั นี้ ครูเกษร ครองยทุ ธ

1.คาสัง่ ผลิตมาถงึ (Order Arrival) ในการผลิตสนิ คา้ ของกจิ การอุตสาหกรรม เมอ่ื ฝา่ ยผลติ ได้รับคาสั่งผลติ ก็จะทาการผลติ สนิ ค้าตามคาสัง่ การผลิตจะเกิดขน้ึ ใน 2 ลักษณะคอื 1.1 Pull Manufacturing คือการผลิตตามคาสั่งซอื้ ของลกู ค้า การผลติ ในลกั ษณะน้ีไม่คอ่ ย มี ความเส่ียงหรือมีความเสีย่ งน้อย เพราะผลิตเม่อื ลูกคา้ ต้องการ 1.2 Push Manufacturing คอื การผลติ ตามอุปสงคใ์ นอนาคต การผลิตในลกั ษณะนี้มีความเสี่ยง มากกว่าลักษณะแรก เพราะผลติ เพ่ือให้มสี ินค้าในคลังสินคา้ เพยี งพอ ยงั มไิ ด้มีคาสัง่ ซือ้ จากลกู คา้ ความเสยี่ ง ทเ่ี กดิ ขนึ้ นอกจากเงนิ ทนุ ทจ่ี มในสนิ คา้ แลว้ สินคา้ บางอย่างอาจล้าสมัย 2. จัดทาตารางการผลติ (Production Scheduling) ในการผลติ สินคา้ ฝา่ ยผลิตจะมี การวางแผนการผลติ โดยการจดั ทาตารางการผลติ เพอื่ ผลิตสนิ คา้ ให้เสรจ็ ทันและเป็นไปตามความตอ้ งการ 3. ทาการผลติ และจัดสง่ สินคา้ (Manufacturing and Shipping) ฝา่ ยผลติ ทาการผลิตสินคา้ และจัดสง่ สินค้าเก็บเขา้ คลงั สินค้า 4. การรับมอบสินค้า (Receiving) ฝา่ ยขายเบิกสินค้าจากคลังสินค้า ส่งมอบใหล้ กู ค้า ครูเกษร ครองยทุ ธ

วงจรการผลติ (Manufacturing Cycle) ครูเกษร ครองยทุ ธ

ระบบบญั ชีของกจิ การอตุ สาหกรรม ระบบบญั ชขี องกจิ การอุตสาหกรรม จะแบ่งการบันทึกบญั ชีออกเปน็ 2 ระบบคอื 1. ระบบตน้ ทนุ งานสัง่ ทา (Job Order Costing System) 2. ระบบต้นทุนผลิตชว่ ง (Process Costing System) ครูเกษร ครองยทุ ธ

ระบบต้นทุนงานส่งั ทา (Job Order Costing System) ระบบตน้ ทนุ งานส่ังทา เปน็ ระบบบญั ชีทแี่ ยกต้นทนุ การผลิตออกเป็นงานๆ สินค้าท่ีทาการผลิต อาจไม่เหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็น จานวนที่ผลิต รูปแบบ ขนาด หรือวัตถุดิบท่ีนามาใช้ในการผลิต การบันทึก ต้นทุนจะแยกบันทึกออกเป็นงานๆ จนกว่างานน้ันจะเสร็จสมบูรณ์ เอกสารท่ีใช้กับระบบต้นทุนงานส่ังทา ได้แก่ 1. ใบต้นทุนงานส่ังทา (Job Order Cost Sheet) เป็นเอกสารที่ทาข้ึนในแต่ละงานเพ่ือรวบรวมต้นทุนการ ผลติ คอื ตน้ ทุนวัตถุดิบ ต้นทุนค่าแรงงาน ตน้ ทุนค่าใชจ้ า่ ยการผลิต 2. ใบเบิกวัตถดุ บิ (Material Requisition) เป็นเอกสารที่ใชใ้ นการเบกิ วตั ถุดบิ ท่ใี ชใ้ นการผลิตแต่ละครง้ั เพื่อ ควบคุมการเบกิ วัตถดุ บิ 3. บัตรลงเวลาค่าแรงงาน (Labor Time Cards) เป็นเอกสารแสดงรายละเอียดเก่ียวกับการทางานของ คนงานท่ีทาหนา้ ท่ีผลิตสินค้า เชน่ ระยะเวลาในการทางาน อตั ราค่าแรงงานของคนงาน ครูเกษร ครองยทุ ธ

ระบบตน้ ทนุ ผลติ ชว่ ง (Process Costing System) ระบบต้นทนุ ผลติ ชว่ ง เปน็ ระบบต้นทุนการผลิตทชี่ ว่ งการผลติ แต่ละช่วงจะตดิ ตอ่ กันไปเร่อื ยๆ จากแผนกหน่งึ จะโอนไปผลิตต่ออกี แผนกหนงึ่ จนกวา่ กระบวนการผลติ จะเสรจ็ สิน้ เปน็ สินคา้ สาเรจ็ รูป โดยปกติ กจิ การที่มกี ารผลติ เปน็ ตน้ ทุนช่วงนนั้ จะผลติ สินค้าทม่ี ีลักษณะแบบเดียวกันและมีจานวน มาก การผลติ จะเป็นการผลติ ต่อเนื่องกันตลอดทั้งปี เช่น โรงงานผลิตบะหมส่ี าเร็จรูปโรงงานผลิตน้าอัดลม โรงงานผลิตยาสฟี นั โรงงานผลติ เสอ้ื ผา้ สาเรจ็ รูป เปน็ ต้น ครูเกษร ครองยทุ ธ