LOY KRATONG fESTIVAL สืบสานประเพณีวันลอยกระทง ๑๙ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔ หอ้ งสมุดการรถไฟฯจังหวัดบุรีรมั ย์ ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอเมืองบุรีรัมย์
กำหนดวันลอยกระทง วนั ลอยกระทงของทกุ ปีจะตรงกบั วนั ขนึ้ 15 ค่ำ เดือน 12 ตำมปฏิทินจนั ทรคตไิ ทย หรอื ถำ้ เป็นปฏทิ ิน จนั ทรคตลิ ำ้ นนำจะตรงกบั เดอื นย่ี และหำกเป็นปฏิทิน สรุ ยิ คติจะรำวเดอื นพฤศจิกำยน ซง่ึ เดือน 12 นีเ้ ป็นชว่ ง ตน้ ฤดหู นำว อำกำศจงึ เย็นสบำย และอยใู่ นชว่ งฤดนู ำ้ หลำก มีนำ้ ขีน้ เตม็ ฝ่ัง ทำใหเ้ ห็นสำยนำ้ อยำ่ งชดั เจน อีกทงั้ วนั ขนึ้ 15 ค่ำ เป็นวนั ท่ีพระจนั ทรเ์ ตม็ ดวง ทำให้ สำมำรถเห็นแมน่ ำ้ ท่ีมแี สงจนั ทรส์ อ่ งกระทบลงมำ เป็น ภำพท่ีดงู ดงำมเหมำะแก่กำรชมเป็นอยำ่ งย่งิ
ประเพณีลอยกระทงนั้น ไม่มหี ลักฐำนระบุแน่ชดั วำ่ เร่ิมตงั้ แต่เมือ่ ใด แตเ่ ชอื่ วำ่ ประเพณี นีไ้ ดส้ ืบตอ่ กันมำยำวนำนตงั้ แต่สมัยสุโขทยั โดยในรัชสมัยพอ่ ขุนรำมคำแหง เรียก ประเพณีลอยกระทงนีว้ ำ่ \"พธิ ีจองเปรียญ\" หรือ \"กำรลอยพระประทปี \" และมหี ลักฐำน จำกศลิ ำจำรึกหลักท่ี 1 กล่ำวถงึ งำนเผำเทยี นเล่นไฟว่ำเป็ นงำนร่ืนเริงทใ่ี หญ่ทสี่ ุดของ กรุงสุโขทัย ทำให้เชอื่ กันว่ำงำนดังกล่ำวน่ำจะเป็ นงำนลอยกระทงอยำ่ งแน่นอนใน สมัยก่อนนั้นพธิ ีลอยกระทงจะเป็ นกำรลอยโคม โดยพระบำทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้ำ เจำ้ อยู่หัว รัชกำลท่ี 5 ได้ทรงสันนิษฐำนวำ่ พธิ ีลอยกระทงเป็ นพธิ ีของพรำหมณ์ จดั ขนึ้ เพอื่ บชู ำเทพเจำ้ 3 องค์ คอื พระอศิ วร พระนำรำยณ์ และพระพรหม ตอ่ มำได้นำ พระพุทธศำสนำเข้ำไปเก่ียวขอ้ ง จงึ ใหม้ ีกำรชักโคม เพอื่ บูชำพระบรมสำรีริกธำตุ และ ลอยโคมเพอ่ื บชู ำรอยพระบำทของพระพุทธเจ้ำก่อนทน่ี ำงนพมำศ หรือ ท้ำวศรีจุฬำ ปลักระษวณัต์ สคิ นวมำเมอเกปข็ นอมงพำรขะอรง่วงจะคดิ ค้นประดษิ ฐก์ ระทงดอกบัวขนึ้ เป็ นคนแรกแทนกำร วลโคันอมลยลโอคอยมยกคดรดิังะปตทรกงำแกตฎง่ ใในหห้งำนมังปสือระนหำลงนำดพกมวำ่ำศโทควม่ี ่ำส\"นคมรั้นกวำันนเัลพทญ็ งั้ ปเดวอืงจนงึ 1เล2ือขก้ำผนก้อำยเกไดษก้ รรสะีตท่ำำง ๆ มำประดบั เป็ นรูปกระมุทกลีบบำนรับแสงจนั ทรใ์ หญ่ประมำณเท่ำกงระแทะ ล้วนแต่ พรรณดอกไม้ซ้อนสีสลับให้ป็ นลวดลำย...\" เมื่อสมเดจ็ พระร่วงเจำ้ ได้เสดจ็ ฯ ทำงชลมำรค ทอดพระเนตรกระทงของนำงนพมำศก็ ทรงพอพระรำชหฤทยั จงึ โปรดใหถ้ อื เป็ นเยย่ี งอยำ่ ง และให้จดั ประเพณีลอยกระทงขนึ้ เป็ นประจำทุกปี โดยใหใ้ ชก้ ระทงดอกบัวแทนโคมลอย ดงั พระรำชดำรัสทว่ี ่ำ \"ตัง้ แตน่ ี้ สบื ไปเบอื้ งหน้ำ โดยลำดับกษัตริยใ์ นสยำมประเทศถงึ กำลกำหนดนักขัตตฤกษว์ ันเพญ็ เดอื น 12 ใหท้ ำโคมลอยเป็ นรูปดอกบัว อุทศิ สักกำรบชู ำพระพุทธบำทนัมมทำนทตี รำบ เท่ำกัลปำวสำน\" พธิ ีลอยกระทงจงึ เปลย่ี นรูปแบบตัง้ แต่นั้นเป็ นตน้ มำ
5. ชำวไทยในภำคเหนือมคี วำมเช่อื ว่ำ กำรลอยกระทงเป็ นกำรบูชำพระอุปคุต ตำมตำนำนเลำ่ วำ่ พระอปุ คตุ ทรงสำมำรถ ปรำบพญำมำร
6. กำรลอยกระทง เพอื่ ตอ้ นรับพระพุทธเจำ้ ในวนั ท่ี เสดจ็ กลบั จำกเทวโลก เม่ือครงั้ เสดจ็ ไปจำพรรษำอยบู่ น สวรรคช์ นั้ ดำวดงึ ส์ เพ่ือทรงเทศนำอภิธรรมโปรดพระ พทุ ธมำรดำ ควำมเช่ือขอ้ นีเ้ ป็นควำมเช่ือมำแต่โบรำณ กำล วำ่ ในกำรเสดจ็ ลงสโู่ ลกมนษุ ยค์ รงั้ นี้ เหล่ำทวยเทพ และประชำชนทงั้ หลำย ไดพ้ รอ้ มใจกนั ทำ กำร สกั กำรบชู ำดว้ ยทิพยบ์ ปุ ผำมำลยั กำรลอยกระทงตำม คตนิ ี้ จงึ เป็นกำรรบั เสด็จพระสมั มำสมั พทุ ธเจำ้ จำก ดำวดงึ สพ์ ิภพ (เป็นตำนำนเดียวกบั ประเพณีกำรตกั บำตรเทโวรบั เสดจ็ พระพทุ ธองคล์ งจำกดำวดงึ ส)์
7. กำรลอยกระทง เพอ่ื บชู ำพระจุฬำมณีบน สวรรค์ ซง่ึ เป็นท่ีบรรจพุ ระเกศำของพระพทุ ธเจำ้ พระ จฬุ ำมณีตำมปกตมิ ีเทวดำเหำะมำบชู ำเป็นประจำแม้ พระศรอี รยิ เมตไตรยเทวโพธิสตั วซ์ ง่ึ ในอนำคต จะมำ จตุ บิ นโลกและตรสั รูเ้ ป็นพระพทุ ธเจำ้ พระองคห์ น่งึ ก็ยงั เสดจ็ มำไหว้ กำรลอยกระทงเพ่อื บชู ำพระจฬุ ำมณี จงึ ถือเป็นกำรไหวบ้ ชู ำพระศรอี รยิ ไตรยดว้ ย
8. กำรลอยกระทง เพอื่ บชู ำทำ้ วพกำพรหม บนสวรรคช์ ั้น พรหมโลก มีนิทำนโบรำณเลำ่ ตอ่ กนั มำวำ่ มีฤำษี 5 ตน ตำ่ งตงั้ จิตอธิษฐำน วำ่ ถำ้ ตอ่ ไปจะไดไ้ ปเกิดเป็นพระพทุ ธเจำ้ ขอใหร้ อ้ น ไปถงึ มำรดำ ดว้ ยแรงอธิษฐำน ทำ้ วพกำพรหมจงึ เสดจ็ มำจำกเท วโลก จำแลงองคเ์ ป็นกำเผือก แลว้ เลำ่ เรอ่ื งรำวแตท่ นหลงั ใหฟ้ ัง พรอ้ มบอกวำ่ ถำ้ คดิ ถงึ มำรดำ เม่ือถงึ เพญ็ เดือน 11 เดือน 12 ให้ เอำดำ้ ยดบิ ผกู ไมต้ ีนกำ ปักธปู เทยี นบชู ำลอยกระทงในแมน่ ำ้ ทำ อยำ่ งนีเ้ รยี กวำ่ คิดถงึ มำรดำ แลว้ ทำ้ วพกำพรหมก็ลำกลบั ไป ตงั้ แตน่ นั้ มำ จงึ มีกำรลอยกระทงเพ่ือบชู ำทำ้ วพกำพรหม แลว้ เพ่ือบชู ำรอยพระบำท ซง่ึ ประดิษฐำนอยรู่ มิ ฝ่ังแมน่ ำ้ นมั มทำนที สว่ นฤำษีทงั้ 5 ตอ่ มำไดต้ รสั รูเ้ ป็นพระพทุ ธเจำ้
9. กำรลอยกระทง เพอื่ บชู ำพระอุปคุดตเถระ ซง่ึ บำเพญ็ เพียรบรกิ รรมคำถำอยใู่ นทอ้ งทะเลลกึ หรอื สะดือ ทะเล ขอ้ มลู horoscope.mthai.com
ประเพณีลอยกระทง 4 ภำค
ประเพณีในแตล่ ะทอ้ งถิ่น •ภำคเหนือ นิยมทำโคมลอย เรยี กวำ่ \"ลอยโคม\" หรอื \"วำ่ วลม\" หรอื \"ว่ำวไฟ\" ทำจำก ผำ้ บำง ๆ แลว้ สมุ ควนั ขำ้ งใตใ้ หล้ อยขนึ้ ไปในอำกำศอย่ำงบลั ลนู ประเพณีของชำว เหนือนีเ้ รยี กวำ่ ยเ่ี ป็ ง หมำยถงึ กำรทำบญุ ในวนั เพญ็ เดือนย่ี (ซง่ึ นบั วนั ตำมแบบ ลำ้ นนำ ตรงกบั วนั เพ็ญเดอื นสิบสองในแบบไทย) หรอื โคมลอยบนนำ้ รูปทรงตำ่ ง ๆ • จงั หวดั เชียงใหม่ มีประเพณี\"ย่ีเป็ง\"เชียงใหม่ ในทกุ ๆ ปีจะมีกำรจดั งำนขนึ้ อยำ่ ง ย่ิงใหญ่ตระกำรตำ และมีกำรปลอ่ ยโคมลอยขนึ้ เตม็ ทอ้ งฟ้ำ • จงั หวดั ลำปำง มีประเพณี\"ลอ่ งสะเปำ\"(สะเปำหมำยถงึ กระทง) ซง่ึ จะมีกำร ประกวดอย่สู องวนั ดว้ ยกนั ไดแ้ ก่วนั แรก\"สะเปำนำ้ \"จดั ขนึ้ ในแมน่ ำ้ วงั และวนั ท่ี สองจะม\"ี สะเปำบก\" ซง่ึ กำรประกวดในท่นี ี้ จะมีตงั้ แตร่ ะดบั กลมุ่ หมบู่ ำ้ น ตำบล อำเภอ โรงเรยี น มหำวิทยำลยั สถำบนั กำรศกึ ษำตำ่ งๆ รวมไปถงึ หนว่ ยกำรของ ภำครฐั แตล่ ะขบวนจะมกี ำรแสดงตำ่ งๆไมว่ ่ำจะเป็นฟ้อนรำ ดนตรพี ืน้ เมือง ควำมสวยงำมของขบวน รวมไปถงึ ประกวดนำงนพมำส ทงั้ นี้ ชำวบำ้ นคนเมือง ลำปำง คอ่ นขำ้ งใหค้ วำมสำคญั แก่ประเพณีลอ่ งสะเปำ เน่ืองจำกเป็นวนั ท่ที กุ คนจะรว่ มสนกุ สนำนครนื้ เครง้ พบปะเพ่ือนฝงู ท่กี ลบั มำจำกกำรทำงำนใน ตำ่ งจงั หวดั และท่สี ำคญั เป็นเทศกำลกลำงแจง้ ท่จี ดั ขนึ้ ทำ่ มกลำงอำกำศท่ีเยน็ สบำยในทกุ ๆปี • จงั หวดั ตำก จะลอยกระทงขนำดเลก็ ทยอยเรยี งรำยไปเป็นสำย เรยี กวำ่ \"กระทง สำย\" • จงั หวดั สโุ ขทยั ขบวนแหโ่ คมชกั โคมแขวน กำรเลน่ พลตุ ะไล ไฟพะเนียง
ประเพณีลอยกระทงภำคใต้ กำรลอยกระทงของชำวใตส้ ว่ นใหญ่นำเอำหยวกมำทำเป็นแพ บรรจเุ คร่ืองอำหำรแลว้ ลอยไปแตม่ ีขอ้ นำ่ สงั เกตคือ กำรลอย กระทงทำงภำคใต้ ไม่ มกี ำหนดวำ่ เป็นกลำงเดือน ๑๒ หรอื เดือน ๑๑ ดงั กลำ่ วแลว้ แตจ่ ะลอยเม่ือมโี รคภยั ไขเ้ จบ็ เพ่ือให้ หำยโรคภยั ไขเ้ จบ็ ท่ีตนเป็นอยู่ เป็นกำรลอยเพ่ือสะเดำะ เครำะหก์ ำรตกแตง่ เรือหรอื แพลอยเครำะห์ จะมีกำรแทงหยวก เป็นลวดลำยสวยงำมประดบั ดว้ ยธงทวิ ภำยในบรรจดุ อกไม้ ธปู เทยี น เงินและเสบียงตำ่ งๆ ตำมควำมเช่ือของคนในทอ้ งถ่ิน
ประเพณีลอยกระทงภำคตะวันออกเฉียงเหนือ
กจิ กรรมวันลอยกระทง
เพลงประจำเทศกำลลอยกระทง เมื่อเราไดย้ นิ เพลง \"ราวงลอยกระทง\" ท่ีข้ึนตน้ วา่ \"วนั เพญ็ เดือนสิบสอง น้านองเตม็ ตลิ่ง...\" นน่ั เป็นสัญญาณวา่ ใกลจ้ ะถึงวนั ลอยกระทงแลว้ ซ่ึงเพลงน้ีเป็นท่ีคุน้ หูของ ท้งั ชาวไทย และชาวต่างชาติ เพราะในต่างประเทศมกั เปิ ดเพลงน้ีตอ้ นรับ นกั ท่องเที่ยว เพ่ือแสดงถึงความเป็นประเทศไทย เพลงราวงวนั ลอยกระทงแต่งโดยครูแกว้ อจั ฉริยกลุ ผใู้ หท้ านองคือ ครูเอ้ือ สุนทรสนาน แห่งสุนทราภรณ์ ซ่ึงครูเอ้ือไดแ้ ต่งเพลงน้ีต้งั แต่ ปี พ.ศ.2498ขณะที่ได้ ไปบรรเลงเพลงท่ีบริเวณคณะบญั ชี มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ และมีผขู้ อเพลงจาก ครูเอ้ือ ครูเอ้ือจึงนงั่ แต่งเพลงน้ีที่ริมแม่น้าเจา้ พระยา ในระยะเวลาเพยี งคร่ึงชว่ั โมงจึง เกิดเป็นเพลง \"ราวงลอยกระทง\" ที่ติดหูกนั มาทุกวนั น้ี มีเน้ือร้องวา่ วนั เพญ็ เดือนสิบสอง น้านองเตม็ ตลิ่ง เราท้งั หลายชายหญิง สนุกกนั จริง วนั ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง ลอยกระทงกนั แลว้ ขอเชิญนอ้ งแกว้ ออกมาราวง ราวงวนั ลอยกระทง ราวงวนั ลอยกระทง บุญจะส่งใหเ้ ราสุขใจ บุญจะส่งใหเ้ ราสุขใจ
LOY KRATONG fESTIVAL ห้องสมุดการรถไฟฯจงั หวัดบุรรี ัมย์ ศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อาเภอเมอื งบรุ รี มั ย์
Search
Read the Text Version
- 1 - 23
Pages: