งานพลอย

พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หวั

พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หวั

ประวัตโิ ดยย่อของพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจฬุ าลงกรณ์ฯ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เป็นพระมหากษตั ริย์ สยาม รัชกาลท่ี 5 แหง่ ราชวงศจ์ กั รี เสด็จพระราชสมภพเมื่อวนั องั คาร เดือน 10 แรม 3 ค่า ปี ฉลู 20 กนั ยายน พ.ศ. 2396 เป็นพระราชโอรสองค์ที่ 9 เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ท่ีประสูติแตก่ รมสมเดจ็ พระเทพศิรินทรามาตย์ (ในรชั กาลท่ี 6 ได้มกี ารเปลีย่ นแปลงพระ นามเจ้านายฝ่ ายในตามราชประเพณนี ิยมเป็น สมเดจ็ พระเทพศริ ินทราบรมราชนิ ี) ได้รับพระราชทาน นามวา่ สมเดจ็ พระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ าจฬุ าลงกรณ์ บดนิ ทรเทพมหามงกฎุ บรุ ุษยรัตนราชรวิวงศ์วรุ ตมพงศบริพัตร สิริวฒั นราชกุมาร ซงึ่ คาวา่ \"จฬุ าลงกรณ์\" นนั้ แปลว่า เครื่องประดบั ผม อนั หมายถึง \"พระเกยี้ ว\" ที่มรี ูปเป็นสว่ นยอดของพระมหามงกฎุ หรือยอด ชฎา พระองค์มพี ระขนิษฐาและพระอนุชารวม 3 พระองค์ ได้แก่ สมเดจ็ พระเจ้าบรม วงศเ์ ธอ เจ้าฟ้ าจันทรมณฑล กรมหลวงวิสทุ ธกิ ระษตั ริย์ สมเดจ็ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ าจาตรุ นต์ รัศมี กรมพระจักรพรรดพิ งศ์ และ สมเดจ็ พระราชปิตลุ าบรมพงศาภิมขุ เจ้าฟ้ าภาณรุ ังษีสวา่ งวงศ์ กรมพระยาภาณพุ นั ธุวงศว์ รเดช

การศกึ ษา พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหู่ ัวทรงได้รับการศกึ ษาเบอื้ งต้นในสานักพระ เจ้าอยั ยกิ าเธอ กรมหลวงวรเสรฐสดุ า ทรงได้การศกึ ษาภาษาเขมรจากหลวงราชา ภริ มย์ ทรงได้การศกึ ษาการยงิ ปืนไฟจากพระยาอภัยเพลิงศร วันท่ี 20 มีนาคม พ.ศ. 2404 สมเดจ็ ฯ เจ้าฟ้ าจุฬาลงกรณ์ ได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าฟ้ าตา่ งกรมที่ สมเดจ็ พระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ าจุฬาลงกรณ์ กรมหม่ืนพฆิ เนศวรสุรสงั กาศ และเมอ่ื พ.ศ. 2409 พระองคผ์ นวชตามราชประเพณี ณ วดั บวรนิเวศวหิ าร ภายหลงั จากการ ผนวช พระองค์ได้รับการเฉลมิ พระนามาภิไธยขนึ้ เป็น สมเดจ็ พระเจ้าลกู ยาเธอ เจ้าฟ้ า จฬุ าลงกรณ์ กรมขุนพนิ ิตประชานาถ เมื่อปี พ.ศ. 2410 โดยทรงกากบั ราชการกรม มหาดเล็ก กรมพระคลงั มหาสมบตั ิ และกรมทหารบกวงั หน้า

ผลงานท่โี ดดเด่นเป็ นเอกลักษณ์ พระราชกรณยี กจิ ท่ีสาคญั ของรัชกาลท่ี 5 ได้แก่ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มเี ลกิ ทาส การป้ องกันการเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส และจักรวรรดอิ งั กฤษ ได้มีการประกาศออกมาให้ มกี ารนับถอื ศาสนาโดยอสิ ระในประเทศ โดยบคุ คลศาสนาคริสต์และศาสนาอสิ ลามสามารถ ปฏิบตั กิ ารในศาสนาได้อยา่ งอสิ ระ นอกจากนไี้ ด้มมี ีการนาระบบจากทางยุโรปมาใช้ใน ประเทศไทย ได้แกร่ ะบบการใช้ธนบตั รและเหรียญบาท ใช้ระบบเขตการปกครองใหม่ เช่น มณฑลเทศาภิบาล จงั หวัดและอาเภอ และได้มกี ารสร้างรถไฟ สายแรก คอื กรุงเทพฯ ถึง เมืองนครราชสีมา ลงวนั ท่ี 1 มนี าคม ร.ศ.109 ซง่ึ ตรงกับ พุทธศกั ราช 2433 นอกจากนีไ้ ด้มี งานพระราชนิพนธ์ ทีส่ าคญั

รถไฟราษฎร์สายแรก กรุงเทพฯ – ปากนา้ สมุทรปราการ เปิดบริการเมื่อวันท่ี 11 เมษายน พ.ศ. 2436 ระยะทางประมาณ 25 ก.ม. ประกาศเลิกทาสทว่ั ราชอาณาจกั ร วันท่ี 1 เมษายน พ.ศ. 2448 ขณะนนั้ รัชกาลที่ 5 ทรงมี พระชนมายุ 51 พรรษา 7 เดอื น 10 วนั

วดั ทรี่ ัชกาลท่ี 5 ทรงสร้างมี 7 วัด ดงั นี้ รัชกาลที่ 5 ทรงมีผลงานพระราชนพิ นธ์ทงั้ หมด 10 เร่ือง 1) วัดเทพศริ ินทราวาส 1) พระราชพธิ ี 12 เดอื น 2) วดั ราชาธิวาส 2) ไกลบ้าน 3) วดั ราชบพธิ 3) พระราชวจิ ารณ์ 4) วัดเบญจมบพิตร 4) เงาะป่า 5) วัดนเิ วศธรรมประวัติ 5) ลลิ ติ นิทราชาคริต 6) วัดอัษฎาคนมิ ิตร 6) เสดจ็ ประพาสต้น 7) วดั จฑุ าทัศธรรมสภาราม 7) วงศ์เทวราช 8) กาพย์เห่เรือ เสดจ็ ประพาสยโุ รปครัง้ ที่ 1 ตงั้ แต่ 9) ประชุมโคลงสภุ าษติ 10) โคลงบรรยายภาพรามเกยี รต์ิ วันท่ี 7 เมษายน พ.ศ. 2440 ถึงวันท่ี 16 ธนั วาคม พ.ศ. 2440 รวมระยะเวลาทเี่ สดจ็ ประพาสยโุ รป ทงั้ สนิ้ 253วนั

แบบอย่างความดใี นการปฎบิ ตั ิตน ความเมตตา ดว้ ยน้าพระทยั เป่ี ยมดว้ ยพระเมตตา พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงเหน็ วา่ การมที าสอยจู่ ะ ลา้ สมยั และเป็นการส่งเสริมใหม้ ีการ กดข่ีเหยียดหยามคนไทยดว้ ยกนั เอง จงึ ทรงมพี ระประสงค์เลิกทาสใหเ้ ป็นไท การนาไปปรบั ใช้ ไมแ่ บง่ ชนช้นั