ใบความรู้เรื่อง-วันมาฆบูชา

ใบความรู้เรือ่ ง วันมาฆบูชา วันมาฆบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 หากปใี ดเป็นปีอธิกมาส คือ เดือน 8 สองหน วนั มาฆบชู า จะตรงกับวนั ขนึ้ 15 ค่ำ เดอื น 4 วนั มาฆบูชา ถือเป็นวนั สำคัญทางพระพทุ ธศาสนาวันหนึ่งทมี่ ี เหตุการณส์ ำคัญต่อความเป็นไป ของพระพทุ ธศาสนา กล่าวคือ วันน้ีมเี หตุการณ์เกิดข้ึน 4 ประการศัพท์ ทางพระพทุ ธศาสนา เรยี กวา่ “จาตรุ งคสนั นบิ าต” ได้แก่ 1. เปน็ วนั ท่มี ีพระภกิ ษุสงฆ์สาวกของ พระพทุ ธเจ้า จำนวน 1,250 รูป มาประชุมพรอ้ มกนั โดยมิได้ นดั หมายล่วงหน้า 2. พระภิกษสุ งฆท์ ง้ั หมด 1,250 รปู ล้วนเปน็ พระอรหันต์ 3. พระภกิ ษุสงฆท์ ั่งหมด 1,250 รปู ลว้ นไดร้ บั การอปุ สมบท จากพระพุทธเจา้ ท้งั ส้นิ คือมีพระพทุ ธเจ้าเป็นพระอุปัชฌาย์ 4. เป็นวันทีพ่ ระพุทธเจา้ ทรงแสดงโอวาปาตโิ มกข์ ซึ่งถือเปน็ หลักการ วิธกี าร และ เป้าหมายของ พระพุทธศาสนา และวันนี้ยงั เปน็ วนั ที่ พระจนั ทร์เสวยมาฆฤกษ์ เหตกุ ารณ์ทีเ่ กิดขน้ึ ในวันนีพ้ ระพทุ ธเจ้าทรงเห็นเป็นเร่อื งอัศจรรย์ จึงได้ทรงแสดง พระธรรม เทศนา “พระโอวาทปาฏิโมกข์” ให้ปรากฏต่อมหาสังฆสันนบิ าต คอื “ท่ปี ระชุม สงฆ์หมูใ่ หญ่ ซึง่ มีใจความ สำคญั คือ การไม่ทำความช่ัวท้งั ปวง 1 การทำแตค่ วามดี 1 การทำจิตใจให้สะอาดบริสุทธ์ิ 1 นี้เปน็ คำสอน ของพระพทุ ธเจา้ ท้ังหลาย” พระอรหนั ตสาวก คือ พระสงฆส์ าวกท่ีบรรลธุ รรมสำเรจ็ เป็นพระอรหันต์โดยสามารถ ละ สังโยชน์ 10 หรือ กเิ ลสผกู มัดใจไดท้ งั้ 10 ประการ โอวาทปาฏโิ มกข์ คือ หลักคำสอนของพระพุทธเจา้ ท่ีอาจสรปุ ใจความได้เปน็ 3 ส่วน ได้แก่ หลกั การ 3 คอื แนวทางทพี่ ุทธบรษิ ัทควรปฏิบัติ ประกอบด้วย ไม่ทำบาปทัง้ ปวง การทำกุศลใหถ้ ึงพรอ้ ม การทำจติ ใจใหบ้ รสิ ทุ ธิ์ อดุ มการณ์ 4 คอื อดุ มการณส์ ูงสุดของ พระสงฆ์ อันมีลกั ษณะที่แตกตา่ งจากศาสนา อนื่ และวธิ กี าร 6 คือ แนวทางเดียวกันและ ถูกตอ้ งเป็นธรรม

การปฏบิ ัติตนในวันมาฆบชู า ตอนเช้าพุทธศาสนิกชนจะไปท ำบุญตักบาตรท่ีวัด ฟังพระ ธรรมเทศนา บำ เพ็ญ สาธารณประโยชน์ และในตอนค่ำกจ็ ะนำดอกไม้ ธูปเทียนไปยังวดั ทอี่ ยู่ใกลบ้ ้าน พอได้เวลา พระสงฆจ์ ะ ประชมุ กนั ยนื หันหนา้ ตรงตอ่ พระพทุ ธรูป บรรดาฆาราวาสก็ยืนตงั้ แถวให้เปน็ ระเบียบอยู่ด้านหลงั พระสงฆ์ จากน้ันจุดธูปเทยี น พระเถระชั้นผู้ใหญ่ กล่าวนำ คำบูชา เสร็จแลว้ ทำทกั ษณิ าวรรต โดยการเดินเวียนขวา รอบพระอุโบสถหรอื สถปู เจดยี ์ 3 รอบ การเดนิ เวยี นเทียนน้ีต้องทำใจใหส้ งบจิตจริงๆ ควรสำรวจวาจา และ ละเว้นการทำอาการตลก คกึ คะนองตา่ งๆ ขอ้ พงึ ระลึกในการเวยี นเทียน รอบแรก ให้ระลึกถงึ พระพุทธคณุ วา่ คำอา่ น อติ ิปโิ ส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วชิ ชาจะระณะสมั ปนั โน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปรุ ิสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พทุ โธ ภะคะวาติ คำแปล แม้เพราะอย่างน้ี พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้นเป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เอง โดยชอบถึงพร้อมด้วยวชิ ชาและจรณะ เสด็จไปแล้ว เปน็ ผรู้ จู้ ักโลก เป็นยอด สารถผี ู้ ฝึกคนทค่ี วรฝึก เป็นศาสดาของเทวดาและมนษุ ย์ทง้ั หลาย เป็นผู้ต่ืน แลว้ และเป็นผู้ จำแนกพระธรรม รอบสอง ใหร้ ะลกึ ถึงพระธรรมคุณวา่ คำอ่าน สวากขาโต ภะคะวา ธัมโม สนั ทฏิ ฐโิ ก อะกาลิโก เอหิปัสสิโก โอปะนะยโิ ก ปัจจัตตัง เวทิตพั โพ วญิ ญูหีติ คำแปล พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคเจา้ พระองค์ตรัสไว้ดแี ล้ว เปน็ ธรรมท่ีจะเห็นได้ ด้วย ตนเอง ไม่จำกัดกาล เป็นสิ่งชวนชม เป็นความดีที่สามารถน้อมนำเข้าสู่ ตนได้ ซ่งึ วญิ ญชู นทงั้ หลายพงึ รู้ได้จำเพาะตน

รอบสาม ให้ระลึกถงึ พระสงั ฆคณุ วา่ คำอา่ น สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อุชุปะฏปิ ันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปนั โน ภะคะวะโต สาะ กะสงั โฆ ยะทิทงั จตั ตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปคุ คะลา เอสะ คุคะวะโต สาวะ กะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหเุ นยโย ทักขิเณยโย อัญชะลกี ะระณีโย อะนุตตะรงั ปญุ ญัก เขตตงั โลกสั สาติ คำแปล พระสงฆ์อนั เป็นสาวกของพระผู้มีพระภาคเจา้ เป็นผ้ปู ฏบิ ตั ิดแี ล้ว ปฏบิ ัติตรง ปฏบิ ตั ิ เปน็ ธรรม ปฏิบตั ชิ อบย่ิง นค้ี ือพระอรยิ บุคคล 4 คู่ นกั เรยี นองค์เปน็ 8 พระสงฆส์ าวก ของพระผู้มพี ระภาคเจา้ เป็นผู้ควรแก่การเคารพนบั ถือ ควร แกก่ ารต้อนรับ ควรแก่ การทำบญุ ควรแก่การกราบไหว้ เปน็ เนอื้ นาบุญอัน ยอดเยี่ยมของโลก เมื่อเวียนครบ 3 รอบแล้ว ก็ให้นำเคร่ืองสกั การบูชาไปปักในกระถางธูป ซงึ่ ทางวัดได้ จัดเตรียมไว้ จากน้ันก็เข้าไปในโบสถ์เพื่อท ำวัตร สวดมนต์และสดับตรับฟังพระ ธรรมเทศนา เรื่อง “พระโอวาทปาฏโิ มกข์” เกรด็ ความรู้ เทศนาวธิ ี 4 เทศนาวิธี หรอื พุทธลีลาในการสอน หมายถึง การสอนของพระพุทธเจา้ ในแต่ละครงั้ ที่ประกอบด้วย คณุ ลกั ษณะ 4 ประการ ดงั นี้ 1. สนั ทัสสนา คือ ชี้แจงเรือ่ งที่ทรงสอนให้เห็นชัดเปน็ การแยกแยะ อธบิ าย และ แสดงเหตุผลให้ชัดเจน ผู้ฟังเข้าใจแจ่มแจ้งเหน็ จริงเหน็ จงั ดังไดเ้ หน็ กบั ตา 2. สมาทปนา คอื ชวนให้อยากรับเอาไปปฏิบัติ เป็นการสอนให้เห็นวา่ ส่ิงใดควร ปฏิบัตแิ นะนำหรือ บรรยายให้ซาบซึ้งในคุณค่าและเหน็ ความสำคญั ทจี่ ะต้องฝึกฝน จงยอมรบั และนำไปปฏบิ ตั ิ 3. สมุเตชนา คือ เรา้ ใจให้อาจหาญแกลว้ กล้า เป็นการปลุกเร้าใจใหก้ ระตือรือร้น เกิดความอุตสาหะ มีกำลงั ใจท่จี ะทำให้สำเร็จลงได้ 4. สมั ปหงั สนา คอื ปลอบชโลมใจใหส้ ดชื่นร่างเรงิ เป็นการบำรุงจติ ใหแ้ ช่มช่นื เบิกบาน เหน็ คุณประโยชน์ ท่ีจะไดร้ บั และทางทจี่ ะกา้ วหน้าบรรลุผลสำเรจ็ ยิง่ ขนึ้ ไป ทำใหผ้ ฟู้ ังมีความหวงั และเบกิ บานใจ