Pre-Read หนูรอบรู้ ชวนเพื่อนดูแมลง

ขา้ กเ็ ป็นสตรเี ชน่ น้ี ๓ หนูรู อบรู้� เรื่อ� งและภาพ  นันั ทวััน  วาตะ

เด็กๆ อาจคิดว่าตัวเราช่างเล็กเสียจริงๆ แต่ในโลกนย้ี งั มสี งิ่ มชี วี ติ ทตี่ วั เลก็ กวา่ เราอกี และมปี ระโยชน์มากด้วยละ เพ่ือนท่ีว่านี้คือแมลงนั่นเอง  เรามารู้จัก แมง และ แมลง มาทําความรู้จกั กันก่อนว่าทง้ั สองชนดิ ต่างกันอย่างไร เพื่อนตัวเลก็ จิว๋ เหล่านี้ กัันเถอะ หัวและอก หวั ท้อง อก ท้อง แมง  มี  8  ขา  ไมม่ ปี กี   แมลง  มี  6  ขา  มปี กี   ลำ�ตวั ประกอบด้วย  2  สว่ น ล�ำ ตัวประกอบไปด้วย  3  ส่วน ส่วนหัวและอก  กับส่วนท้อง หัว  อก  และทอ้ ง เด็็ก ๆ สามารคืถือจ ÓมลีัีลักÓษตัณัว ะ3ข อสง่่วแนม ลมงีีขง่า่า ย3 ๆ  คคืู่ือ่�   3  และ 3

น่ีไง  เพื่อนแมลงตัวแรกของเรา  ด้วงก�ำลังเล่นมวยปลํ้า ด้วงกวา่ งจะทำ� เสยี ง “ซ ี่ ซ.่ี ..” เพอื่ ขม่ ขวญั คตู่ อ่ ส ู้ เสยี งน้ี เกดิ จากการหดตวั ของปลอ้ งทท่ี อ้ ง  ทำ� ใหเ้ กดิ การเสยี ดสี ทขี่ อบปีก  มนั จะส้กู นั เพอื่ แยง่ ชงิ ตัวเมีย มีไม่นด้อ้วยงอกยว่า่า งพ4ว0ก0ฉัน,000 ชนิดเลยนะ “โอ๊ะ๊   คุณุ ด้ว้ งกว่า่ ง กำ�ำ ลังั เล่น่ มวยปล้ำ�ำ หรือื ครับั ”   “ซ่ี  ซ่ี...”

เรามุดลงใตด้ ินไปดูความลบั ด้วงกว่างสามเขาจันทร์ ของคณุ ด้วงกวา่ งกนั เถอะ ด้วงแรดมะพร้าว  ด้วงกวา่ ง แม่ด้วงกว่าง เกิดมาอย่างไร ภายใต้พื้นดินท่ีมืดและช้ืนน้ัน เป็น็ ที่�อยู่�ในวัยั เด็ก็ ของด้ว้ งกว่า่ ง หลัังจากผสมพัันธุ์�แล้้ว  แม่่ ด้้วงกว่่างจะขุุดดิินและวางไข่่ สขี าวใบเลก็ ๆ จ�ำนวนมาก ด้วงอย่างฉันนั้น หนอนระยะท่ี  1 ใช้เวลาเติบโตใต้ดิน นานถึง  95  วันเลยนะ 10  วนั ผา่ นไป  ไข่สีขาวจะเรมิ่ ฟกั เป็นตัวหนอนระยะท ี่ 1

ดว้ งเป็นแมลงปีกแข็งที่มหี ลายชนดิ   ญาตพิ น่ี ้องของด้วงมีจ�ำนวนเยอะมาก นอกจากดว้ งกวา่ งแล้ว  เดก็ ๆ สามารถพบดว้ งหลายชนิดได้ในธรรมชาตริ อบตวั   “ดูสิ  พวกเรา ด้วงคีม หน้าตาต่างกันไหม” ด้วงดอกไม้มันบ้าน หลัังจากนั้ �นหนอนจะลอกคราบ ด้้วงกว่่างโตเต็็มวััย เพราะตัวั โตขึ้น�้   เป็น็ หนอนระยะที่�  2 จากนน้ั ไปอกี   32  วนั   มนั จะ ดัักแด้้ด้้วงกว่่าง กลายเปน็ ดกั แดแ้ ละอยเู่ งยี บๆ ไม่กินอะไรเลย  อีกราว  21  วัน หนอ นร ะยะที่� 2 ในระยะนี้  เวลาภายใน  32  วัน ต่อมา  ด้วงกว่างจะค่อยๆ มุดดิน เจ้้าหนอนจะลอกคราบเป็็นหนอนตััวโตขึ้�้นเรื่�อยๆ ขนึ้ มาบนพน้ื   เพอ่ื ใชช้ วี ติ เหมอื นพอ่ จนตััวของมัันมีีสีีเหลืืองนวล  หััวใหญ่่ขึ้้�น  และปาก และแม่ของมนั มีเขี้ยวอย่างเหน็ ไดช้ ดั อาหารของด้วงกวา่ ง ด้้วงกว่่างชอบที่่�มืืดๆ  ชอบ ออกหากิินในตอนกลางคืืน อาหารโปรดของด้วงกว่าง คอื   ซากพชื และซากสัตว์

แมลงน้ันอยู่รอบๆ ตัวเรา  ดูน่ีสิ มองไปที่พื้นก็เจอขบวนยาวๆ ของ มดกำ� ลงั ขนเศษอาหาร  แล้วคณุ มด กำ� ลังจะไปไหนกัน มดมีหลายชนิดนะ   มดตะนอย มดตะลาน มดหนามกระทิิง มดดํ า   มดนํ้าผ้ึง มดแดง

เมื่อเด็ก ๆ เห็นมด มดเปน็ สัตวส์ งั คมที่มหี นา้ ที่ของตวั เองมาตั้งแตเ่ กดิ หยุดเอาหนวดแตะกัน มดเป็นแมลงที่สามารถพบเจอได้เกือบทุกพื้นที่บนโลก นั่นหมายถึงมดกำ�ลังคุยกัน และเปน็ สตั วท์ มี่ วี วิ ฒั นาการมายาวนาน  โลกนมี้ มี ดจ�ำนวน มากกว่า  10,000  ชนิดเชยี วนะ

มดงาน ภายในรงั มด แบง่ เปน็ หอ้ งต่างๆ มากมาย เราไปดหู ้องต่างๆ ภายในรัง      ของมดกัน วงจรชีวิตของมด  ห้องเก็บอาหาร เม่อื มดราชนิ วี างไข ่ ไขจ่ ะกลายเปน็ หนอน  และเปลย่ี นเปน็ ดักแด ้ ก่อนทีจ่ ะ กลายเป็นมดทเ่ี ราเห็น ไข่ ตัวอ่อน ดักแด้ มดตัวเต็มวัย

มดตัวผู้ หน้้าที่ �ของมด ภายในรัังจะมีีมด  3  ประเภท  แบ่่งตามหน้้าที่�  คือื   1. มดราชิินีี  ตััวจะใหญ่่กว่่ามดอื่�นๆ ในรััง  เป็็นมดตััวใหญ่่ เคยมีปี ีีก  ทำำ�หน้้าที่�สร้า้ งรังั และวางไข่่เพิ่่ม� สมาชิิกในรังั   2. มดตััวผู้�้  มีจี ำำ�นวนน้้อย  เป็็นมดมีีปีกี   ทำำ�หน้า้ ที่�ผสมพันั ธุ์�์ 3. มดงาน  ทำำ�หน้้าที่�เลี้�ยงดูมู ดที่�เป็น็ ตััวอ่อ่ น  ออกหาอาหาร และดูแู ลปกป้อ้ งรังั อาหารของมด เหล่่ามดงานบางชนิิดจะออกหาอาหาร เวลากลางวััน  และในบางชนิิดจะออกหา อาหารเวลากลางคืืน  อาหารของพวกมััน มีีหลากหลาย  ทั้�งนํ้�าหวานของดอกไม้้ นํ้�าจากฉี่�่ของเพลี้�ย  เศษอาหารของมนุุษย์์ อย่า่ งพวกเรา  พวกมดก็็ชอบนะ ด้านบนคือ ห้องเล้ียง ตัวอ่อน มดงาน การสื่่�อสารของมด มดตััวหน้า้ จะปล่อ่ ยสารฟีโี รโมน (Pheromone)  เอาไว้ ้ ให้ม้ ดตัวั หลังั ที่�ตามมา ใช้ห้ นวดและขาคู่�หน้า้ เป็น็ ตัวั รับั อ่า่ นสัญั ญาณ เพื่�อให้้เพื่�อนมดไม่่หลง  และไปยัังแหล่่ง อาหารได้ ้ บางครั้ง� ก็็ใช้เ้ ตือื นภัยั มดตััวอ่่อน จะใช้ก้ ารปล่อ่ ยสารนี้�บอกมดงาน  ให้้ป้้อน อาหารเมื่ �อรู้ �สึ กหิิว ห้องมดราชินี