ความรู้เกี่ยวกับ น็อต

ความรู้เก่ยี วกับ การใช้งานและรูปทรงของ “น็อต” ศูนยว์ ทิ ยาศาสตรแ์ ละวฒั นธรรมเพอื่ การศกึ รอ้ ยเอด็

น็อต (Nut) ประเภทของนอ็ ต และรปู แบบการแบง่ ของนอ็ ตตามรปู ทรงและการใชง้ าน นอ็ ต (Nut) หรอื ทหี่ ลายๆ คนร้จู ักกนั ในชื่อ “นอ็ ตตวั เมยี ” หรอื “หวั นอ็ ต” นั้น มลี กั ษณะท่สี าคญั คือ มีรูปรา่ งคล้ายกับแหวน มรี ูตรงกลาง ท้งั น้ีกเ็ พอ่ื ใหน้ ามาใชง้ านได้งา่ ย และยังมใี หเ้ ลือกใช้หลาย ประเภทอีกด้วย

นอ็ ตแต่ละประเภท รูปร่างลักษณะของน็อตมอี ย่ดู ว้ ยกันหลายแบบ ในการเลือกใชจ้ งึ ควรเลือกให้ เหมาะสมกบั ลักษณะงาน เพอื่ ใหน้ ามาใชไ้ ด้อยา่ งมีประสิทธภิ าพสงู สุด และลดความเสยี หายที่ อาจเกดิ ขึ้นกับอุปกรณ์ วัสดุ รวมถงึ ลดปัญหางานสะดดุ หรือความล้าชา้ ท่จี ะเกดิ ขนึ้ ในอนาคต เนอ่ื งจากการใช้นอ็ ตผิดประเภทได้ โดยประเภทของนอ็ ตมดี งั น้ี 1. นอ็ ตหกเหลย่ี ม (Hex Nuts) น็อต (Nut) ประเภทของน็อต และรปู แบบการแบ่งของนอ็ ตตามรูปทรงและการใชง้ าน เปน็ น็อตที่เห็นได้บ่อยๆ ในงานช่างทัว่ ไป ลกั ษณะของนอ็ ตหกเหล่ียม คือ รปู ร่าง ภายนอกจะมมี ุมทง้ั หมดหกเหล่ยี มมรี ตู รงกลาง และมีเกลียวภายในเพ่อื ใช้หมนุ หรือขันใหเ้ ข้า กับสกรู ซ่งึ นอ็ ตหกเหลีย่ มน้ันยงั สามารถแบง่ แยกออกไปไดอ้ กี หลากหลายประเภท

หน้าที่ของนอ็ ตหกเหลยี่ ม คือ ลอ็ คตวั สกรูยึดวสั ดไุ ว้ให้มคี วามแนน่ หนามากข้นึ ป้องกนั การ คลายหรอื หลดุ ของตวั สกรู ซง่ึ อาจสง่ ผลตอ่ ความเสียหาย ทาให้วัตถทุ ั้ง 2 ชิ้นเลอื่ นหลุดจาก กัน ในสว่ นของหลักการทางานทว่ั ไปของนอ็ ตหกเหลยี่ ม คอื ใช้สกรูรอ้ ยผ่านรูตรงกลาง ของนอ็ ต เพ่ือยดึ วัตถทุ ้ัง 2 ชนิ้ ตามตาแหน่งท่ไี ดก้ าหนดไว้ จากน้นั ใช้ไขควงหรอื อปุ กรณ์ เคร่ืองมือช่าง เพือ่ ที่จะหมนุ เกลียวของน็อตหกเหล่ียมให้เข้าท่ี เป็นการป้องกนั ไมใ่ ห้วตั ถุทง้ั 2 ชน้ิ แยกจากกัน

2. นอ็ ตหกเหลย่ี มมบี า่ (Flanged Nuts) น็อต (Nut) ประเภทของนอ็ ต และรปู แบบการแบ่งของนอ็ ตตามรูปทรงและการใช้งาน ลักษณะของน็อตหกเหลย่ี มมบี า่ คอื ส่วนภายนอกมลี กั ษณะที่เปน็ หกเหลยี่ มแต่สว่ นลา่ ง ของนอ็ ตมีบา่ ยนื่ ออกมา ทาให้นอ็ ตชนิดน้ีถูกเรยี กวา่ เหลย่ี มมบี ่า หรอื อกี ชอ่ื คือ นอ็ ตหัว เหลีย่ มมีบ่า โดยจะมีรตู รงกลางและมเี กลียวเพือ่ ใหส้ ามารถหมุนเขา้ กับสกรไู ด้ ขอ้ ดขี องนอ็ ตหกเหล่ียมมบี า่ คอื ชว่ ยลดขน้ั ตอนความย่งุ ยากในการประกอบตัวนอ็ ตเข้ากับแหวน รองน็อต และเหมาะสมกับงานในลักษณะท่ีตอ้ งการความแข็งแรงและแน่นหนาสูงเป็นพิเศษ

3. นอ็ ตหวั หมวก (Domed /Acorn Nuts) น็อต (Nut) ประเภทของนอ็ ต และรปู แบบการแบ่งของน็อตตามรปู ทรงและการใช้งาน น็อตหวั หมวกถือไดว้ ่าเปน็ อีกประเภทของนอ็ ตหกเหลยี่ ม ลักษณะคอื ภายนอกจะมีรูปร่าง เป็นเหลี่ยมๆ หกมุม ด้านบนจะมีสว่ นทเ่ี พ่มิ ข้นึ มาคล้ายคลึงกับหมวก ทาใหถ้ ูกเรียกวา่ น็อต หัวหมวก ประโยชนข์ องการมหี มวกนั้น คือ เพอื่ ความสวยงามของชิน้ งาน สามารถชว่ ยปกปิด สว่ นปลายของสกรเู พ่ือป้องกันอุบตั เิ หตทุ อี่ าจเกิดข้นึ จากการเดินชน เดินเฉ่ยี วตัวนอ็ ตได้ โดย การเลอื กใชน้ อ็ ตชนิดน้จี ะต้องมีการคานึงถงึ ขนาดความยาวของตวั สกรูเพื่อใหเ้ หมาะสมและ เข้ากบั นอ็ ตมากทีส่ ดุ ด้วย

4. น็อตหวั ผา่ (Slotted Nuts) นอ็ ต (Nut) ประเภทของน็อต และรปู แบบการแบง่ ของน็อตตามรูปทรงและการใชง้ าน น็อตหัวผา่ มีลักษณะท่ีสามารถจดจาได้งา่ ย คอื ตัวน็อตภายนอกจะเป็นเหลย่ี มหกมมุ บรเิ วณ ดา้ นใดด้านหน่งึ ยื่นออกมาเป็นรอ่ ง ลักษณะการใชง้ านของนอ็ ตหัวผา่ จะแตกตา่ งกบั นอ็ ตชนิด อ่นื ๆ คือ ต้องใชส้ กรชู นดิ พิเศษทม่ี ีช่องเลก็ ๆ ไว้เสยี บกบั ตวั Pin เมื่อทาการประกอบนอ็ ตเข้า กบั สกรูและขนั น็อตให้แน่นเข้าที่ตามตอ้ งการแลว้ น้ัน ผใู้ ช้งานจะตอ้ งใช้ Pin เสยี บผ่านชอ่ งใน ส่วนของสกรู ให้สว่ นปลายของ Pin ท้ัง 2 ดา้ นตกอยภู่ ายในร่องของนอ็ ต เพ่ือเป็นการเพมิ่ ความแน่นหนา ทาให้นอ็ ตคลายเกลยี วได้ยากมากขึ้นเนอื่ งจากถูกลอ็ กไว้จากดา้ นบน

5. น็อตเชอื่ ม (Weld Nuts) นอ็ ต (Nut) ประเภทของน็อต และรูปแบบการแบง่ ของนอ็ ตตามรูปทรงและการใช้งาน น็อตชนดิ น้มี รี ปู ร่างลักษณะเหมือนกับนอ็ ตหกเหลย่ี มทกุ ประการ แตกต่างกนั ตรงลักษณะงาน ทีใ่ ช้ โดยน็อตชนิดนี้ถูกออกแบบมาเพ่ือใช้กบั งานทีต่ ้องเชือ่ มติดกบั วัสดุ เชน่ งานเชือ่ มเหลก็ เปน็ ตน้ โดยลักษณะพเิ ศษเล็กๆ ของตวั นอ็ ตท่ีสามารถใช้แยกออกจากนอ็ ตชนิดอ่ืนได้ คอื บรเิ วณมมุ ของน็อตจะมีส่วนทยี่ น่ื ออกมาเพอ่ื ใชเ้ ปน็ จุดเชือ่ มตอ่ กับวสั ดนุ ่ันเอง ซง่ึ นอ็ ตเชือ่ มมี อยดู่ ้วยกนั หลายชนดิ บางชนิดมบี า่ เขา้ มา เพือ่ ชว่ ยเพิ่มความสะดวกในการใช้งานใหส้ ามารถ กาหนดตาแหนง่ ไดถ้ ูกตอ้ งมากยงิ่ ขน้ึ สาหรับประโยชนข์ องนอ็ ตชนิดน้ี คือ ทาใหโ้ ลหะชนดิ บางมีความแขง็ แรงเพิ่มมากข้นึ

6. น็อตล็อค (Lock Nuts) น็อต (Nut) ประเภทของน็อต และรปู แบบการแบ่งของนอ็ ตตามรปู ทรงและการใช้งาน การใชง้ านวัตถทุ ผ่ี า่ นการขนั นอ็ ตและสกรบู างชนิด จาเป็นตอ้ งใชง้ านที่มีการสนั่ สะเทือนซง่ึ สง่ ผลอาจทาใหเ้ กิดการคลายตวั นอ็ ตได้ ปจั จบุ ันจึงมีการพัฒนานอ็ ตล็อคขนึ้ มา เพอ่ื ช่วยใน การปอ้ งกนั การคลายเกลียวจากงานท่ีมกี ารสน่ั สะเทือน ซงึ่ นิยมใช้งานโดยกวา้ งทง้ั ในงาน กอ่ สรา้ ง หรอื งานเคร่อื งยนต์ขนาดใหญ่ เป็นต้น โดยชนดิ ของนอ็ ตล็อตมอี ยดู่ ว้ ยกัน หลากหลายชนดิ

7. น็อตหางปลา (Wing Nuts) นอ็ ต (Nut) ประเภทของนอ็ ต และรปู แบบการแบง่ ของน็อตตามรปู ทรงและการใชง้ าน ลกั ษณะของนอ็ ตหางปลา คอื จะมีส่วนที่ยืน่ ออกมาดา้ นขา้ งทง้ั 2 ดา้ น คลา้ ยกับหางปลา นอ็ ตชนดิ น้ีถกู ออกแบบมาเพือ่ เพิม่ ความสะดวกสบายในการใช้งาน สามารถลดการใช้ อุปกรณ์หรอื พ่ึงพาเคร่อื งมือตา่ งๆ ได้ เพราะนอ็ ตหางปลาสามารถทจ่ี ะใช้มือในการหมดุ บิด เกลยี วให้แนน่ อกี ทัง้ ยงั สามารถประยุกตใ์ ช้กับงานได้อยา่ งหลากหลาย เชน่ งานทีต่ ้องใช้ ความรวดเร็วในการประกอบและการถอด งานประกอบช้นิ สว่ นเคร่อื งใช้ หรอื เฟอร์นิเจอร์ ภายใน

8. นอ็ ตสาหรบั ยดึ (Cage Nuts) น็อต (Nut) ประเภทของนอ็ ต และรปู แบบการแบ่งของนอ็ ตตามรปู ทรงและการใช้งาน นอ็ ตทใ่ี ชส้ าหรับการยดึ อุปกรณ์ หรอื อาจะเรียกวา่ น็อตยดึ Rack มลี กั ษณะเปน็ รูปส่ีเหลยี่ ม ด้านข้างจะมีขาย่ืนออกมา โดยเวลาทจี่ ะประกอบจะตอ้ งบีบขาน็อตและใสล่ งตามช่อง Rack นอ็ ตชนิดน้พี บไดบ้ ่อยในงานท่ีเกยี่ วกบั ไฟฟา้ เช่น อุปกรณเ์ ครอื่ งใช้ไฟฟา้ ในบา้ นตา่ งๆ เปน็ ต้น ขอ้ ดขี องนอ็ ตชนดิ นี้ คอื ใชง้ านง่าย สะดวก สามารถเสียบตวั น็อตเข้ากบั Rack ไดเ้ ลยทันที

9. น็อตขน้ึ ลาย (Knurled Nuts) นอ็ ต (Nut) ประเภทของน็อต และรูปแบบการแบ่งของน็อตตามรูปทรงและการใชง้ าน ตวั น็อตขน้ึ ลายถูกออกแบบมาเพ่ือใหส้ ามารถใช้มอื หมุนได้ ไมต่ อ้ งพึ่งพาอปุ กรณ์ เครือ่ งมือ ตา่ งๆ เพ่ิมความสะดวกสบายในการใชง้ านไดเ้ ปน็ อย่างดี จึงเหมาะสาหรบั งานทีต่ อ้ งถอด ประกอบและขนย้ายบ่อยๆ อกี ท้งั ยงั สามารถใชก้ บั งานทีต่ อ้ งการปรับเพมิ่ ลดความแนน่ หนา ของการล็อคไดด้ ว้ ย