แปลงไฟล์4

หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนิกส์ (E-Book) หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 1 ลกั ษณะทางกายภาพของจงั หวดั ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 4 ชดุ การใชแ้ ผนท่แี ละรูปถา่ ยเพอ่ื การเรยี นรูพ้ ้นื ท่จี งั หวดั

ก คำนำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E–Book) เล่มนี้เป็นส่วนหนึ่ง ของรายวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระภูมิศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 เรื่อง ลักษณะทางกายภาพของ จังหวัด ชุด การใช้แผนท่ีและรูปถ่ายเพื่อการเรียนรู้พ้ืนที่จังหวัด โดยมี เนื้อหาเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพของจังหวัด การใช้แผนที่เพื่อศึกษา ลักษณะทางกายภาพของจงั หวัด และการใช้รูปถ่ายเพื่อศึกษาลักษณะทาง กายภาพของจังหวัด ซ่ึงการศึกษาข้อมูลเก่ียวกับพ้ืนท่ีของจังหวัดจะช่วย ให้เข้าใจพื้นท่ีเบื้องต้นเพื่อให้เห็นความสัมพันธ์ของทรัพยากรธรรมชาติ ตา่ ง ๆ จนนาไปสกู่ ารวางแผนการใชพ้ ้ืนทอี่ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ในการจัดทาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book)เล่มนี้ ผู้จัดทาขอขอบพระคุณ ดร.ทวัช บุญแสง และคุณครูศิวพร พันธ์ลาภักดิ์ เป็นอย่างสูงที่ได้ให้คาแนะนา คาปรึกษา และให้ความช่วยเหลือจนทา ให้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book)เร่ือง ลักษณะทางกายภาพของ จังหวัด ชดุ การใชแ้ ผนทแี่ ละรปู ถ่ายเพื่อการเรียนรู้พื้นที่จังหวัด สาเร็จ ลุลว่ งไปได้ดว้ ยดี ผจู้ ัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจ หากมีความผิดพลาดประการใดก็ขออภัย ไว้ ณ ทีน่ ด้ี ว้ ย ฐาปนี รอดสวสั ดิ์ เกตนภิ า สมภกั ดี

ข สำรบญั เร่ือง หน้า ก คานา ข ค สารบัญ ง มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชีว้ ัด จ สาระสาคัญและจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1 แบบทดสอบก่อนเรียน 2 การใช้แผนทแี่ ละรูปถา่ ยเพอ่ื การเรียนรู้พนื้ ทจ่ี งั หวัด 4 การใช้แผนทเี่ พอ่ื ศกึ ษาลักษณะทางกายภาพ 5 6 แหล่งทรัพยากร และสถานทส่ี าคัญในจงั หวัด - ท่ีตงั้ 9 - อาณาเขต 11 - ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ 15 16 การใช้รูปถา่ ยเพอ่ื ศกึ ษาลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และสถานทส่ี าคัญในจงั หวัด แบบทดสอบหลังเรียน อ้างอิง ผู้จดั ทา

ค มำตรฐำนกำรเรยี นรู้ มำตรฐำน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพ ของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซึ่งมีผลต่อกัน ใช้แผนที่ และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ และสรุป ข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนใช้ภูมิสารสนเทศ อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวช้ีวดั ส 5.1 ป.4/2 ระบุแหล่งทรัพยากรและสถานท่ี สาคัญในจังหวัดของตนด้วยแผนที่และรูปถ่าย ส 5.1 ป.4/3 อธิบายลักษณะทางกายภาพท่ีส่งผล ต่อแหล่งทรัพยากรและสถานที่สาคัญในจังหวัด

ง สำระสำคญั แผนที่และรูปถ่ำยทำงกำยภำพจังหวัด เป็น เครื่องมือทำงภูมิศำสตร์ในกำรค้นหำข้อมูลทำงกำยภำพ แหล่งทรัพยำกร และควำมสัมพันธ์ของสิ่งต่ำง ๆ จุดประสงค์กำรเรียนรู้ 1. อธิบำยกำรใช้แผนที่และรูปถ่ำยอธิบำย ควำมสัมพันธ์ของสิ่งต่ำง ๆ ที่มีอยู่ในจังหวัด (K) 2. วเิ ครำะหก์ ำรใชแ้ ผนทแ่ี ละรปู ถำ่ ยอธบิ ำย ควำมสัมพันธ์ของสิ่งต่ำง ๆ ที่มีอยู่ในจังหวัด (P) 3. นักเรียนมีควำมกระตือรือร้นในกำรร่วมกิจกรรม กลุ่ม (A)

จ แบบทดสอบก่อน เรียน 1. ข้อใดกล่าวถึงลักษณะที่ตั้งของจังหวัดสุราษฎร์ธานีได้ถูกต้อง ก. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของภาคใต้ ข. จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านตี ง้ั อยฝู่ ่ังตะวนั ออกของภาคใต้ ค. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของภาคใต้ ง. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของภาคใต้ 2. จังหวัดสุราษฎร์ธานีมีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่เท่าไรของประเทศ ก. อนั ดบั ท่ี 3 ข. อันดับที่ 4 ค. อันดับที่ 5 ง. อันดับที่ 6 3. จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านมี กี อ่ี าเภอ ก. 16 อาเภอ ข. 17 อาเภอ ค. 18 อาเภอ ง. 19 อาเภอ

ฉ แบบทดสอบก่อน เรียน 4. อาณาเขตของจังหวัดสุราษฎร์ธานีทางด้านทิศใต้ติดกับ จังหวัดอะไร ก. กระบ่ี และ พงั งา ข. กระบี่ และ ชมุ พร ค. กระบ่ี และ ระนอง ง. กระบ่ี และ นครศรีธรรมราช 5. อาณาเขตของจังหวัดสุราษฎร์ธานีทางด้านทิศตะวันตกติด กบั จงั หวดั อะไร ก. พังงา ข. กระบี่ ค. ชุมพร ง.ระนอง 6. จังหวัดสุราษฎร์ธานีมีลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นแบบ ใด ก. ที่ลุ่ม ข. ภูเขา ค. ทร่ี าบ ง. ที่ราบชายฝั่งทะเล

ช แบบทดสอบก่อน เรียน 7. ขอ้ ใดเปน็ เทอื กเขาทม่ี คี วามสาคญั กบั จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี ก. เทือกเขาภูเก็ต ข. เทือกเขาแดนลาว ค. เทือกเขาตะนาวศรี ง. เทือกเขาเพชรบูรณ์ 8. ลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดสุราษฎร์ธานีมีกี่ลักษณะ ก. 2 ลักษณะ ข. 3 ลักษณะ ค. 4 ลักษณะ ง. 5 ลกั ษณะ 9. อาเภอเกาะสมุยมีลักษณะภูมิประเทศเป็นแบบใด ก. ภูมิประเทศเป็นที่ราบชายฝั่งทะเล ข. ภูมิประเทศที่เป็นที่ราบสูงตอนกลาง ค. ภมู ปิ ระเทศเปน็ ทร่ี าบสงู ดา้ นตะวนั ออก ง. ลักษณะภูมิประเทศเป็นเกาะในอ่าวไทย

ซ แบบทดสอบก่อน เรียน 10. พ้ืนท่ีเกาะเต่าและเกาะนางยวนของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ตงั้ อย่ทู อ่ี าเภอใด ก. อาเภอเมือง ข. อาเภอพุนพิน ค. อาเภอเกาะสมยุ ง. อาเภอเกาะพะงัน

1 การใช้ แผนท่ีและรูปถ่ายเพ่ือการเรียนรู้ พืน้ ที่จังหวดั ลกั ษณะทางกายภาพและทรัพยากรธรรมชาติของ จงั หวดั สามารถตรวจสอบและคน้ หาขอ้ มูลเบ้ืองต้นได้จาก แผนท่ีแสดงลกั ษณะภูมิประเทศ ซ่ึงให้ขอ้ มูลเกี่ยวกบั พ้ืนท่ีแต่ ละจงั หวดั การศึกษาความเปลี่ยนแปลงในพ้ืนที่ต่าง ๆ สามารถ ตรวจสอบได้จากรูปถ่ายทางอากาศ หรือภาพจากดาวเทียม ขอ้ มูลทางภูมิศาสตร์เหล่าน้ี ช่วยใหเ้ ขา้ ใจพ้ืนที่เบ้ืองตน้ เพื่อให้ เห็นความสาคญั ของพ้ืนท่ีแหล่งน้า และทรัพยากรอ่ืน ๆ ได้ อยา่ งรวดเร็ว นาไปสู่การวางแผนใชพ้ ้ืนที่อยา่ งมีประสิทธิภาพ

2 การใช้ แผนท่ีเพ่ือศึกษาลักษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และสถานทีส่ าคญั ในจงั หวดั แผนทท่ี างกายภาพจังหวดั สุราษฎร์ธานี

แผนทร่ี ัฐกจิ จงั หวดั สุราษฎร์ธานี 3

4 ทตี่ ้งั จังหวดั สุราษฎร์ธานีต้ังอยู่ฝ่ังตะวนั ออก ของภาคใต้ โดยมีพ้ืนท่ีใหญ่เป็ นอนั ดบั 6 ของ ประเทศ และอนั ดบั 1 ของภาคใต้ จงั หวดั สุราษฎร์นีมี 19 อาเภอ

5 อาณาเขต ด้านเหนือ - ติดกับจังหวัดระนอง จังหวัดชุมพร และ อ่าวไทย ด้านใต้ - ติดกบั จงั หวดั กระบ่ี และจงั หวดั นครศรีธรรมราช ด้านตะวันออก - ติดกับจังหวัดนครศรี ธรรมราช และ อา่ วไทย ด้านตะวนั ตก - ติดกบั จงั หวดั พงั งา

6 ลกั ษณะภูมิประเทศ ลกั ษณะภูมิประเทศจงั หวดั สุราษฎร์ธานี มีลกั ษณะ ภูมิประเทศประมาณร้อยละ 49 ของพ้ืนท่ีเป็ นเทือกเขา เทือกเขาสาคัญของจังหวดั สุราษฎร์ธานี ได้แก่ เทือกเขา บรรทัด เทือกเขาตะนาวศรี ซ่ึงทอดยาวผ่านเน้ือที่จังหวดั ใกลเ้ คียงหลายจงั หวดั และทอดเปิ ดสู่อ่าวไทยเทือกเขาภูเก็ต ดา้ นตะวนั ตก เทือกเขาเป็ นต้นกาเนิดลุ่มน้าใหญ่น้อย รวม 14 ลุ่มน้า จนไดช้ ่ือวา่ เป็ นเมืองแห่งลุ่มน้า แม่น้าลาคลองทุกสาย ลว้ นไหลลงสู่อ่าวไทย จากฝ่ังตะวนั ตกพ้ืนท่ีลาดเอียงไปทาง ทิศตะวนั ออก ซ่ึงมีลกั ษณะคลา้ ยกระทงหงาย

7 ลกั ษณะภูมิประเทศของจงั หวดั สุราษฎร์ธานี มลี กั ษณะดังนี้ 1. ภูมปิ ระเทศเป็ นทรี่ าบสูง ภูเขาสลบั ซับซ้อน ไดแ้ ก่ พ้ืนที่ ในเขตอาเภอคีรีรัฐนิคม พระแสง พนม ท่าฉาง ไชยา ท่าชนะ เวยี งสระ ชยั บุรี และอาเภอวภิ าวดี 2. ภูมิประเทศเป็ นที่ราบสู งด้านตะวันออก ได้แก่ พ้ืนท่ี อาเภอเมือง ดอนสัก กาญจนดิษฐ์ เวยี งสระ และบา้ นนาสาร 3. ภู มิประเทศที่เป็ นท่ีราบสู งตอนกลาง ได้แก่ อาเภอเมือง พุนพิน เคียนซา พระแสง พนม บา้ นนาเดิม ท่าชนะ ท่าฉาง และไชยา

8 ลกั ษณะภูมิประเทศของจงั หวดั สุราษฎร์ธานี มลี กั ษณะดงั นี้ 4. ภูมิประเทศเป็ นท่ีราบชายฝ่ังทะเล ไดแ้ ก่ อาเภอเมือง และพนุ พิน 5. ลักษณะภูมิประเทศเป็ นเกาะในอ่าวไทย ไดแ้ ก่ พ้ืนที่ อาเภอเกาะสมุย เกาะพะงัน หมู่เกาะอ่างทอง และเกาะ บริวาร รวม 42 เกาะ

9 การใช้รูปถ่ายเพื่อศึกษาลกั ษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และสถานทสี่ าคญั ของจงั หวดั พ้ืนท่ีเกาะเต่าและเกาะนางยวน อาเภอเกาะ พะงนั จงั หวดั สุราษฎร์ธานี เป็ นแหล่งท่องเท่ียวที่สวยงาม มีสันดอนทรายใตน้ ้าท่ีขาวสะอาด ไดร้ ับการพฒั นาเป็ น แหล่งท่องเที่ยวท่ีสาคญั

10 การใช้รูปถ่ายเพื่อศึกษาลกั ษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และสถานทส่ี าคญั ของจังหวัด อ่าวบา้ นดอน เป็ นอ่าวท่ีมีขนาดใหญ่บนฝ่ัง ทะเลด้านตะวนั ตกของอ่าวไทยตอนล่าง ต้ังอยู่จังหวดั สุราษฎร์ธานี เป็ นธรณีสัณฐานแบบสันดอนจะงอย ขอบเขตของอ่าวด้านใต้อยู่ที่บริ เวณปากน้ าท่าทอง มีชายฝั่งเป็ นแนวหยกั ตรงข้ึนไปทางเหนือแลว้ เปลี่ยนแนว ไปทางตะวนั ออก ลกั ษณะแนวชายฝ่ังทะเลตลอดท้งั อ่าว เป็นทะเลต้ืน มีป่ าชายเลนข้ึนเป็นแนวตลอดขอบอ่าว

แบบทดสอบหลงั 11 เรียน 1. ข้อใดกล่าวถึงลักษณะที่ตั้งของจังหวัดสุราษฎร์ธานีได้ถูกต้อง ก. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของภาคใต้ ข. จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านตี ง้ั อยฝู่ ่ังตะวนั ออกของภาคใต้ ค. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ของภาคใต้ ง. จังหวัดสุราษฎร์ธานีตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของภาคใต้ 2. จังหวัดสุราษฎร์ธานีมีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่เท่าไรของประเทศ ก. อนั ดบั ท่ี 3 ข. อันดับที่ 4 ค. อันดับที่ 5 ง. อันดับที่ 6 3. จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านมี กี อ่ี าเภอ ก. 16 อาเภอ ข. 17 อาเภอ ค. 18 อาเภอ ง. 19 อาเภอ

แบบทดสอบหลงั 12 เรียน 4. อาณาเขตของจังหวัดสุราษฎร์ธานีทางด้านทิศใต้ติดกบั จังหวัดอะไร ก. กระบี่ และ พงั งา ข. กระบี่ และ ชมุ พร ค. กระบี่ และ ระนอง ง. กระบ่ี และ นครศรีธรรมราช 5. อาณาเขตของจังหวัดสุราษฎร์ธานีทางด้านทิศตะวันตกติด กบั จงั หวดั อะไร ก. พังงา ข. กระบี่ ค. ชุมพร ง.ระนอง 6. จังหวัดสุราษฎร์ธานีมีลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นแบบ ใด ก. ที่ลุ่ม ข. ภูเขา ค. ทร่ี าบ ง. ที่ราบชายฝั่งทะเล

แบบทดสอบหลงั 13 เรียน 7. ขอ้ ใดเปน็ เทอื กเขาทม่ี คี วามสาคญั กบั จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี ก. เทือกเขาภูเก็ต ข. เทือกเขาแดนลาว ค. เทือกเขาตะนาวศรี ง. เทือกเขาเพชรบูรณ์ 8. ลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดสุราษฎร์ธานีมีกี่ลักษณะ ก. 2 ลักษณะ ข. 3 ลักษณะ ค. 4 ลักษณะ ง. 5 ลกั ษณะ 9. อาเภอเกาะสมุยมีลักษณะภูมิประเทศเป็นแบบใด ก. ภูมิประเทศเป็นที่ราบชายฝั่งทะเล ข. ภูมิประเทศที่เป็นที่ราบสูงตอนกลาง ค. ภมู ปิ ระเทศเปน็ ทร่ี าบสงู ดา้ นตะวนั ออก ง. ลักษณะภูมิประเทศเป็นเกาะในอ่าวไทย

แบบทดสอบหลงั 14 เรียน 10. พ้ืนท่ีเกาะเต่าและเกาะนางยวนของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ตั้งอยู่ทีอ่ าเภอใด ก. อาเภอเมอื ง ข. อาเภอพุนพิน ค. อาเภอเกาะสมยุ ง. อาเภอเกาะพะงัน

15 อำ้ งอิง กวี วรกวนิ , วรทพิ ย์ มมี ำก และบุษบำ คุณำศริ นิ ทร.์ (2562). หนงั สอื เรยี นรำยวิชำพน้ื ฐำน สังคมศึกษำ ศำสนำ และวฒั นธรรม ชน้ั ประถมศกึ ษำปที ่ี 4. กรุงเทพมหำนคร : สถำบนั พฒั นำคุณภำพวิชำกำร (พว.).

16 ผู้จดั ทำ 1. นำงสำวฐำปนี รอดสวัสดิ์ คณะครุศำสตร์ สำขำสงั คมศกึ ษำ ชั้นปีท่ี 3 มหำวทิ ยำลยั รำชภฏั สรุ ำษฎรธ์ ำนี 2. นำงสำวเกตนิภำ สมภักดี คณะครศุ ำสตร์ สำขำสงั คมศึกษำ ชน้ั ปีที่ 3 มหำวิทยำลัยรำชภัฏสรุ ำษฎรธ์ ำนี