การลดทุนของบริษัท

การลดทนุ ของบรษิ ทั

ความหมายของการลดทนุ การลดทนุ (Capital Reduction) หมายถงึ การท่ี บรษิ ทั มเี งนิ ทนุ มากเกนิ ไปไมไ่ ดน้ าไปใชป้ ระโยชน์ หรือบรษิ ทั ประสบภาวะขาดทนุ จนไม่สามารถลบลา้ งผลขาดทนุ ได้ จงึ ตอ้ งลด จานวนทนุ จดทะเบยี นลง เพอ่ื คนื ทนุ ใหผ้ ูถ้ อื หนุ้ ในกรณีทม่ี ที นุ มาก เกนิ ไป หรอื ลดทนุ เพอ่ื ลบลา้ งผลขาดสะสม

การบนั ทกึ บญั ชกี ารลดทนุ ในการลดทุนน้ันจะมีวิธีการบญั ชีตามวตั ถุประสงคข์ องการลดทุน 2 วธิ ี คือ 1. ลดทุนเพ่ือคืนทุนให้แก่ผู้ถือหุ้น เนื่องจากมีเงินสดหมุนเวียนเกิน ต้องการ จงึ ต้องจ่ายเงินคืนทนุ ผ้ถู ือห้นุ สว่ นหนง่ึ จะบนั ทกึ โดย เดบิต ทุนเรือนหุน้ xx เครดิต เงินสด xx

ตวั อยา่ ง บริษทั โซดา จากดั จดทะเบียนทุนหุน้ สามญั 21,000 ห้นุ มลู คา่ ห้นุ ละ 90 บาท บริษัทดาเนนิ งานแล้ว 2 ปี พบวา่ บริษัทมีทนุ มากเกินความจาเป็นจงึ มีมตใิ ห้ ทนุ ของบริษทั ลง 15% โดยจา่ ยเงินสดคนื ทนุ ให้ผ้ถู ือห้นุ จะบนั ทกึ บญั ชีดงั นี ้  เดบิต ทุนเรือนหุน้ (21,000x90/15%) 12,600,000  เครดิต เงินสด 12,600,000

2. ลดทนุ เพอ่ื ลบลา้ งผลขาดทนุ เน่ืองจากบรษิ ทั ประสบผลขาดทนุ มาตลอดทาให้ บญั ชกี าไรสะสมแสดงยอดเดบติ (ขาดทนุ สะสม) จานวนมากถงึ แมว้ ่าบางปีบรษิ ทั จะมกี าไรกต็ ามก็ไม่สามารถลบลา้ งผลขาดทนุ ไดห้ มดทาใหจ้ ่ายปนั ผลไมไ่ ดช้ อ่ื สี ยงบรษิ ทั อาจจะเสยี หายจงึ ตอ้ งแกไ้ ขโดยการลดทนุ เพอ่ื ลบลา้ งผลขาดทุน ซงึ อาจจะลบลา้ งทงั้ หมดหรอื บา้ งส่วนกไ็ ด้ มวี ธิ กี ารบนั ทกึ บญั ชดี งั น้ี

2.1 ยกเลกิ ทนุ เก่าทงั้ หมดและบนั ทกึ ทนุ ใหม่ ผลต่างดา้ รเครดติ จะเป็นกาไรสะสมเพอ่ื ลบ ลา้ งผลขาดทนุ สะสมดา้ นเดบติ ดงั น้ี  เดบติ ทนุ เรอื นหุน้ (ยกเลกิ หุน้ เดมิ ) xx  สว่ นเกนิ มลู ค่าหนุ้ (ยกเลกิ สว่ นเกนิ ฯ เดมิ ) xx  เครดติ ทนุ เรอื นหุน้ (ทนุ ใหมท่ ล่ี ดแลว้ ) xx xx  กาไรสะสม(ผลต่างการลดทนุ )

 ตวั อยา่ ง บรษิ ทั ชบา จากดั จดทะเบยี นทนุ หุน้ สามญั 3,000 หุน้ มลู ค่าหนุ้ ละ 220 บาท จาหน่ายในราคาหนุ้ ละ 250 บาท ออกจาหน่ายและไดร้ บั ชาระค่าหนุ้ ครบแลว้ ต่อมาบรษิ ทั ดาเนินงานมผี ลขาดทนุ จานวนมาก ตดิ ต่อกนั มาหลายปีบริษทั จงึ มมี ตใิ หล้ ดทนุ เพอ่ื ลบลา้ งผลขาดทนุ โดยลดมลู ค่าหนุ้ ลดเหลอื หุน้ ละ 150 บาทตาม กรณีต่างๆ  กรณีท่ี 1 บรษิ ทั มผี ลขาดทนุ สะสมยกมา 270,000 บาท สารองตามกฎหมาย 10%  กรณีท่ี 2 บริษทั มผี ลขาดทนุ สะสมยกมา 170,000 บาท สารองตามกฎหมาย 10%  กรณีท่ี 3 บรษิ ทั มผี ลขาดทนุ สะสมยกมา 180,000 บาท สารองตามกฎหมาย 10%  หลงั จากลบลา้ งผลขาดทนุ แลว้ ใหจ้ ่ายเงนิ คนื ผูถ้ อื หนุ้ เพอ่ื ใหส้ ่วนเกนิ มลู ค่าหนุ้ หุน้ จากการลดทนุ มจี านวน 20% ของทนุ ทล่ี ดแลว้

 กรณีท่ี 1 เดบติ ทุนเรือนหุ้น(3,000x220) 660,000 สว่ นเกินมลู ค่าหนุ้ (3,000x30) 90,000 เครดติ ทุนเรอื นหุ้น(3,000x150) 450,000 กาไรสะสม 234,000 ลดทนุ โดยลดมลู ค่าหุ้นลงเหลอื ลุ้นละ 150 บาทเพื่อลบลา้ งผลขาดทนุ บ้างสว่ น เดบิต สารองตามกฎหมาย 45,000 เครดติ กาไรสะสม(450,000x10%) 45,000 ลดสารองตามกฎหมายเหลอื 10% ของหุ้นใหม่

กรณีท่ี 2 เดบติ ทนุ เรอื นหนุ้ (3,000x200) 600,000 ส่วนเกนิ มลู ค่าหนุ้ (3,000x50) 150,000 เครดติ ทนุ เรอื นหนุ้ (3,00x150) 450,000 กาไรสะสม 210,000 สว่ นเกนิ มลู ค่าหนุ้ จากการลดทนุ 90,000 ลดทนุ โดยลดมลู ค่าหนุ้ ลงเหลอื ลนุ้ ละ 150 บาทเพอ่ื ลบลา้ งผลขาดทนุ บา้ งสว่ น เดบติ สารองตามกฎหมาย 45,000 เครดติ กาไรสะสม(450,000x10%) 45,000 ลดสารองตามกฎหมายเหลอื 10% ของหนุ้ ใหม่

กรณีท่ี 3 เดบติ ทุนเรอื นหนุ้ (3,000x200) 600,000 สว่ นเกนิ มูลคา่ หุ้น(3,000x50) 150,000 เครดติ ทนุ เรือนหนุ้ (3,00x150) 450,000 กาไรสะสม 190,000 สว่ นเกินมลู ค่าหนุ้ จากการลดทุน 90,000 เงนิ สด 20,000 ลดทุนโดยลดมูลคา่ หนุ้ ลงเหลือลนุ้ ละ 150 บาทเพอื่ ลบลา้ งผลขาดทุนบา้ งสว่ น เดบติ สารองตามกฎหมาย 45,000 เครดติ กาไรสะสม(450,000x10%) 45,000 ลดสารองตามกฎหมายเหลอื 10% ของหนุ้ ใหม่