ใบความรู้ เรื่อง การใช้คอมพิวเตอร์เบื้องต้น

คอมพวิ เตอร์และ เทคโนโลยสี ารสนเทศนางสาวศศิธร แสงวาโท วทิ ยาลยั อาชวี ศึกษาขอนแกน่ |

บทที่ 1 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร1.1ความหมายของเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สารปัจจบุ ันเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สารมบี ทยาทมาก เช่น มกี ารใชค้ อมพวิ เตอรใ์ นการทางาน ใช้อินเตอรเ์ นต็ เพ่ือสบื ค้นขอ้ มูล หรือรับขสง่ ขอ้ มลู ระหวา่ งกนั ตลอดใชโ่ ทรศพั ท์เครอื่ งที(่ mobile phone) หรอืโทรศพั ท์มอื ถอื ในการติดต่อส่ือสารองคก์ รทงั้ ภาครฐั และเอกชนไดน้ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ และการสอ่ื สารเขา้มาใชง้ านในทกุ ระดับชนั้ ขององค์กร คาวา่ เทคโนโลยสี ารสนเทศ ( Information Technology: IT )เรียกยอ่ ว่า\"ไอท\"ี ประกอบดว้ ยคาว่า\"เทคโนโลย\"ี และคาวา่ \"สารสนเทศ\" นามาร่วนกนั เป็น\"เทคโนโลยีสารสนเทศ\" และคาว่าเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ( Information and Communication Technology: ICT ) หรือเรียกยอ่ วา่ \"ไอซีที\"ประกอบด้วยคาทีม่ ีความหมายดังนี้ เทคโนโลย่(ี Technology ) หมายถึง การนาความมรดู้ ้านวทิ ยาศาสตร์มาประยุกตใ์ นการพฒั นาเคร่ืองมือ เครอื่ งใช้ อุปกรณ์ วิธกี ารและกระบวนการ สารสนเทศ( Information ) หมายถึง ผลลัพธ์ทีเ่ กดจากการนาข้อมูลมาผ่านกระบวนการตา่ งๆอย่างมีระบบ

เทคโนโลยสี ารสนเทศ หมายถึง การนาความรทู้ างด้านวทิ ยาศาสตรม์ าประยกุ ต์ใช้เพ่อื สร้างหรอืจัดการสารสนเทศอยา่ งเป็นระบบและรวดเรว็ โดยอาศัยเทคโนโลยีทางด้านคอมพิวเตอร์เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ตามแผน่ แม่บท เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สารประเทศไทย พ.ศ.2545-2549 หมายถึง เทคโนโลยีเก่ียวขอ้ งกบั ข่าวสารขอ้ มลู และการส่อื สารนับตั้งแต่การสร้าง การนามาวเิ คราะหห์ รือการประมวลผล1.2 องคป์ ระกอบของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ เป็นระบบทีช่ ่วยเสรมิ ประสทิ ธภิ าพการทางานโดยใชเ่ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ระบบสารสนเทศประกอบด้วย 1.2.1 ฮารด์ แวร์ ( hardware ) หมายถึง ตัวเครอื่ งคอมพวิ เตอรแ์ ละอปุ กรณต์ อ่ พว่ งตา่ งๆ เช่นคีย์บอร์ด ( keyboand ) เมาส์ ( mouse ) จอภาพ ( monitor ) เป็นต้น รวมทัง้ อุปกรณส์ อื่ สารสาหรบัเช่อื มโยงคอมพิวเตอรเ์ ขา้ เปน็ เครือข่าย เช่น โม็เด็ม ( modem ) และ สายสัญญาณ

1.2.2 ชอฟตแ์ วร์ ( soflware ) หมายถึง โปรแกรมหรือชดุ คาสั่ง ( instruction ) ทใ่ี ช่ควบคมุ การทางานของเครื่องคอมพิวเตอรแ์ ละอุปกรณต์ ่อพ่วงตา่ งๆ ชดุ คาส่งั จะถกู แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภทใหญ่ๆ คอื ซอฟต์แวร์ระบบ ( system software ) หมายถงึ ชุดคาส่งั ทท่ี าหนา้ ที่ควบคุมการทางานของเคร่ืองคอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณ์ตอ่ พ่วงต่างๆ และทาหน้าทเ่ี ปน็ ตัวกลางระหวา่ งผใู้ ชก้ บั คอมพวิ เตอร์ ซอฟต์แวร์ระบบแบ่งออกเป็น 1) ระบบปฏิบตั กิ าร ( Operating System: OS ) เป็นซอฟต์แวร์ทท่ี าหน้าท่คี วบคมุ การทางานของอปุ กรณ์และซอฟตแ์ วร์ทง้ั หมดภายในคอมพวิ เตอร์ ตัวอย่างระบบปฏิบัตกิ าร เช่น วนิ โดวส์( Windowns )ลนิ ุกซ์ ( Linux ) และ แมคโอเอส ( Mac OS ) 2) โปรแกรมอรรถประโยชน์ ( utilities program ) เป็นโปรแกรมทช่ี ่วยเสรมิ การทางานของคอมพิวเตอร์ หรอื ช่วยเสรมิ การทางานอื่นๆใหม้ ีความสามารถใช่วานไดส้ ะดวกและรวดเร็วย่งิ ข้ึน

3)โปรแกรมขบั อปุ กรณ์ หรอื ดไี วซไ์ ดรฟ์ เวอร์ ( device driver ) เป็นโปรแกรมทช่ี ่วยในการตดิ ตั้งระบบเพ่ือให้คอมพวิ เตอรสื ามารถติดตอ่ หรอื ใช่งานอุปกรณต์ า่ งๆ 4) โปรแกรมแปลภาษา เป็นโปรแกรมทท่ี าหน้าท่ีแปลโปรแกรมที่เขียนขน้ึ ด้วยภาษาคอมพิวเตอร์ระดับสงู ใหเ้ ป็นรหัสทีอ่ ยู่ในรปู แบบทเ่ี ครอื่ งคอมพวิ เตอรส์ ามารถทางานได้ ดงั รปู ที่ 1.9 ตวั อยา่ งตวั แปลภาษาเช่น ตัวแปลภาษาจาวา ตวั แปลภาษาซี ซอฟต์แวรป์ ระยุกต์ (application software) หมายถึง ชดุ คาสง่ั ท่ีเขยี นข้นึ เพ่ือให้เครอ่ื งคอมพิวเตอรท์ างานตามวัตถปุ ระสงคเ์ ฉพาะอยา่ ง ซอฟต์แวร์ประยุกต์อาจเขยี นข้นึ โดยใช้

โปรแกรม ภาษาคอมพวิ เตอร์ เชน่ เบสิก (Basic) ปาสคาล (Pascal) โคบอล (Cobol) ซี (C) ซีพลัสพลัส (C++)และจาวา (Java) ซอฟตแ์ วร์ประยุกตแ์ บ่งตามกลุม่ การใชง้ านได้ดังตารางที่ 1.1 1.2.3 ขอ้ มลู (data) ข้อมลู จะถกู รวบรวมและป้อนเขา้ สเู่ คร่อื งคอมพวิ เตอร์โดยผ่านอุปกรณ์ของหน่วยรบั เข้า เชน่ คยี บ์ อร์ด เมาส์ และสแกนเนอร์ (scanner) ข้อมลู ตอ้ งมโี ครงสร้างในการจัดเกบ็ ทเี่ ปน็ ระบบเพ่ือการสบื คน้ ที่รวดเร็วและมีประสทิ ธภิ าพ ขอ้ มลู จะถกู จัดเก็บอยู่ในหน่วยความจา (memory unit) กอ่ นที่จะถูกยา้ ยไปเก็บทห่ี น่วยเก็บขอ้ มลู (storage unit) เช่น ฮารด์ ดสิ ก์ และแผน่ ซีดี (Compact Disc: CD)

1.2.4 บคุ ลากร (people)บคุ ลากรเปน็ องค์ประกอบทีส่ าคัญทีส่ ดุ ของระบบสารสนเทศ ในท่ีน้ีหมายถงึ บคุ ลากรท่ีเป็นผู้ใช้ระบบสารสนเทศ ดังรปู ท่ี 1.11 บุคลากรท่เี ป็นผู้พฒั นาระบบสารสนเทศ จะตอ้ งมีความรู้ความสามารถในการพัฒนาระบบสารสนเทศใหม้ ปี ระสิทธภิ าพใหส้ ามารถทางานได้ตามความตอ้ งการของผใู้ ช้ใชง้ ่ายและสะดวก สว่ นผ้ใู ช้ตอ้ งมคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และมคี วามสามารถในการใช้งานระบบสารสนเทศและการส่อื สารตา่ งๆ ได้อยา่ งถกู ตอ้ งจงึ จะเกิดสารสนเทศทเ่ี ปน็ ประโยชน์ 1.2.5 ขน้ั ตอนการปฏบิ ัติงาน (procedure) ระบบสารสนเทศตอ้ งมขี ั้นตอนการปฏิบตั ิงานที่เป็นลาดับขั้นชัดเจน เพ่ือใหผ้ ู้ใช้สามารถเขา้ ใจไดง้ ่าย และดาเนนิ งานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธภิ าพ ทัง้ ในสถานการณ์ปกติและสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น ขนั้ ตอนการบนั ทึกข้อมลู ขั้นตอนการทาสาเนาข้อมูล ขนั้ ตอนการปฏบิ ัตเิ ม่ือข้อมูลไดร้ ับความเสยี หาย หรอื เม่ือเครอื่ งคอมพิวเตอร์ และอุปกรณต์ ่างๆ เกิดการชารุดเสียหาย ข้ันตอนต่างๆเหล่านค้ี วรได้รบั การรวบรวมและจดั ทาใหเ้ ปน็ รูปเลม่

1.3 ประโยชนแ์ ละตวั อย่างของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร 1.3.1 ด้านการศกึ ษา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สารถกู นามาใชเ้ พือ่ อานวยความสะดวกในการบริหารด้านการบริหารด้านการศึกษา เช่น ระบบการลงทะเบยี น และระบบการจดั ตารางสอน นอกจากนี้ยงั ใชเ้ ปน็ เครื่องมือในการเพม่ิ โอกาสทางดา้ นการศึกษาและเพิม่ ประสิทธภิ าพการเรยี นการสอน 1.3.2 ดา้ นการแพทย์และสาธารณสขุ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สารถกู นามาใช้เรมิ่ ตั้งแต่การทาทะเบียนคนไข้ การรักษาพยาบาลทว่ั ไป ตลอดจนการวนิ จิ ฉยั และรักษาโรคต่างๆได้อย่างรวดเร็วและแมน่ ยา นอกจากน้ยี งั ใชใ้ นห้องทดลอง การศกึ ษาและการวจิ ัยทางการแพทย์ งานศกึ ษาโมเลกุลสารเคมีสามารถคน้ ควา้ ข้อมูลทางการแพทย์ รกั ษาคนไขด้ ว้ ยระบบการรักษาทางไกลตลอดเวลาผ่านเครอื ขา่ ยการสื่อสาร เครอ่ื งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอรท์ เี่ รียกว่า อีเอ็มไอสแกนเนอร์ (EMI scanner) ถูกนามาถา่ ยภาพสมองมนษุ ย์เพอ่ื ตรวจหาความผิดปกตใิ นสมอง

1.3.3 ดา้ นการเกษตรและอตุ สาหกรรม เทตโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สารถกู นามาใช้ประโยชนใ์ นดา้ นเกษตรกรรม เช่น การจัดทาระบบขอ้ มูลเพอ่ื การเกษตรและพยากรณผ์ ลผลิตด้านการเกษตรนอกจากนยี้ งั ช่วยพฒั นาความก้าวหน้าทางด้านอตุ สาหกรรม การประดษิ ฐ์หุ่นยนตเ์ พ่อื ใชท้ างานบา้ น และหุ่นยนต์เพื่องานอตุ สาหกรรมที่ต้องเสี่ยงภยั และเป็นอนั ตรายตอ่ สขุ ภาพ เฃน่ โรงงานสารเคมี โรงผลติ และการจ่ายไฟฟ้า รวมถงึ งานทต่ี อ้ งทาซา้ ๆ 1.3.4 ดา้ นการเงนิ ธนาคาร เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สารถูกนามาใชใ้ นด้านการเงินและการธนาคาร โดยใชช้ ว่ ยด้านการบัญชี การฝากถอนเงิน โอนเงิน บรกิ ารสินเชื่อ และเปลยี่ นเงนิ ตรา บริการข่าวสารธนาคาร การใช้คอมพิวเตอร์ด้านการเงนิ การธนาคารท่ีรจู้ กั และนยิ มใชก้ ันทว่ั ไป เชน่ บริการฝากถอนเงนิ การโอนเงนิ แบบอเิ ล็กทรอนิกส์

1.3.5 ดา้ นความม่ันคง มกี ารใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สารกนั อยา่ งแพร่หลาย เช่น ใช้ในการควบคุมประสานงานวงจรสอ่ื สารทหาร การแปลรหัสลบั ในงานจารกรรมระหว่างประเทศ การส่งดาวเทยี มและการคานวณวิถีโคจรของจรวดไปสู่อวกาศ สานักงานตารวจแหง่ ชาตขิ องประเทศไทยมศี ูนยป์ ระมวลขา่ วสาร มีระบบจดั ทาทะเบยี นปืน ทะเบียนประวตั ิอาชญากร ทาใหเ้ กดิ ความสะดวกและรวดเร็วในการสบื คน้ขอ้ มูลเพอื่ การสบื สวนคดีต่างๆ 1.3.6 ดา้ นการคมนาคม มกี ารใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สารในส่วนทีเ่ กี่ยวกับการเดินทาง เช่น การเดินทางโดยรถไฟ มีการเช่ือมโยงข้อมลู การจองทีน่ ง่ั ไปยงั ทุกสถานี ทาให้สะดวกตอ่ ผู้โดยสารการเชค็ อนิ ของสายการบิน ได้จัดทาเคร่อื งมอื ทส่ี ะดวกต่อลูกคา้ ในรูปแบบของการเชค็ อนิ ด้วยตนเอง 1.3.7 ดา้ นวิศวกรรมและสถาปัตยกรรม มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สารในการออกแบบ หรือจาลองสภาววการณ์ตา่ งๆ เช่น การรบั แรงสนั่ สะเทอื นของอาคารเมอ่ื เกิดแผ่นดิวไหว โดยการคานวณและแสดงภาพสถานการณ์ใกล้เคยี งความจริง

1.3.8 ด้านการพาณชิ ย์ องคก์ รในภาคธรุ กจิ ใชป้ ระโยชนจ์ ากเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสารในการบรหิ ารจดั การ เพือ่ ช่วยเพม่ิ ความยดื หยุ่นให้กบั องค์กรในการทางาน ทาให้การประสานงานหรอืการทากิจกรรมต่างๆ ของแต่ละหน่วยงานในองคก์ รหรือระหว่างองคก์ รเปน็ ไปได้อย่างมีประสทิ ธภิ าพมากข้ึนนอกจากน้ียังสามารถใช้ปรบั ปรงุ การให้บรกิ ารกบั ลูกคา้ ทว่ั ไป สิ่งเหลา่ น้ีนบั เปน็ การสรา้ งโอกาสความได้เปรียบในการแขง่ ขนั ใหก้ บั องคก์ ร1.4 แนวโนม้ การใชง้ านเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่อื สาร 1.4.1 ดา้ นอปุ กรณเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสาร เมื่อพิจารณาเครือข่ายการสื่อสารทว่ั ไปจากอดีตจนถงึ ปัจจุบนั เหน็ ไดช้ ดั วา่ มนษุ ย์ใช้อุปกรณก์ ารสอื่ สารแบบพกพามากขนึ้ เร่อื ยๆ เริ่มจากวทิ ยุเรียกตวั(pager) ซง่ึ เปน็ เครื่องรับข้อความ มาเปน็ ถงึ โทรศัพทเ์ คล่อื นที่ อปุ กรณส์ ื่สารชนิดนไ้ี ดถ้ ูกพัฒนาจนสามารถใช้งานด้านอืน่ ๆได้ นอกจากการพูดคยุ ธรรมดา โทรศพั ท์เคล่ือนที่รุ่นใหม่สามารถใชถ้ ่ายรปู ฟังเพลง ฟังวทิ ยุ ดู

โทรทัศน์ บันทกึ ข้อมงู ส้ันๆ บางรุ่นมลี ักษณะเป็นเครอ่ื งชว่ ยงานส่วนบคุ คล (Personal Digital Assistant :PDA) ซง่ึ สามารถเชอื่ มต่อกบั อินเทอรเ์ นต็ ได้ อีกท้ังยังมีหนา้ จอแบบสัมผสั ทาใหส้ ะดวกตอ่ การใชง้ านมากขน้ึบางรนุ่ มอี ุปกรณ์สไตลัส (stylus) 1.4.2 ด้านระบบเครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ ระบบเครอ่ื งขา่ ยคอมพิวเตอร์ในอดตี มงั เป็นระบบทีใ่ ช้คอมพิวเตอรแ์ ละอุปกรณเ์ ชอื่ มต่อตรงโดยจุดเดียว (stand alone) ต่อมามีการเชื่อมตอ่ คอมพวิ เตอรเ์ ข้าด้วยกันภายในองคก์ ร เพื่อทาให้สามารถใช้ขอ้ มลู ร่วมกัน หรือใช้เครอ่ื งพิมพร์ ่วมกนั จนเกิดเปน็ ระบบรบั และให้บรกิ ารหรือทีเ่ รยี กวา่ ระบบรบั -ให้บรกิ าร (client-server system) โดยมีเครื่องใหบ้ รกิ าร (server) และเครอื่ งรบับริการ (client) การใหบ้ ริการบนเวบ็ ก็นาหลกั การของระบบรบั -ใหบ้ ริการมาใชช้ ่วยให้การทางานง่ายขึ้นสะดวก รวดเร็ว เพราะสามารถทางานจากท่ใี ดกไ็ ดโ้ ดยผา่ นระบบอินเตอร์เนต็ โดยมเี ว็บเซอรเ์ วอร์ (webserver) เป็นเคร่ืองให้บรกิ าร 1.4.3 ด้านเทคโนโลยี ระบบทางานอตั โนมัตทิ ่สี ามารถตดั สนิ ใจไดเ้ องจะเข้ามาแทนทมี่ ากข้ึนเช่น ระบบแนวนาเส้นทางจราจร ระบบจอดรถ ระบบตรวจหาตาแหน่งของวตั ถุ ระบบควบคมุ ความปลอดภยัภายในอาคาร ระบบท่ีทางานอตั โนมตั ิเชน่ นี้ อาจกลายเป็นระบบหลกั ในการดาเนนิ การของหนว่ ยงาน็ต่างๆ

โดยเข้ามาแทนทก่ี ารทางานของมนุษย์ มีการเช่ือมตอ่ อย่างกวา้ งขวางไปยงั หน่วยงานท่ีเก่ียวขอ้ งมากกว่าท่ีเปน็ อยู่ในปัจจุบัน1.5 ความเปลยี่ นแปลงจากการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร ความกา้ วหนา้ ของอุปกรณ์เทคโนโลยีสารสรเทศและการสือ่ สารเป็นไปอยา่ งรวดเรว็ เพ่อื นสนองความต้องการดา้ นต่างๆ ของผใู้ ชป้ จั จบุ ันซ่งึ มจี านวนผ้ใู ชง้ านเทคโนโลยสี ารสรเทศและการสอื่ สารทั่วโลกประมาณพันลา้ นคน และเพ่ิมขน้ึ เรอ่ื ยๆ ทกุ ปี ผู้ใชส้ ามารถใช้งานอุปกรณด์ งั กลา่ วไดท้ กุ ที่ ทุกเวลา จึงทาให้เกิดความเปล่ยี นแปลงดา้ นตา่ งๆทง้ั ท็่ีเกิดประโยชน์และโทษ เช่น 1. ด้านสังคม สภาพเสมือนจริง การใช้อนิ เตอร์เน็ตเชือ่ มโยงการทางานต่างๆ จนเกิดเป็นสังคมท่ีตดิ ต่อผ่านทางอนิ เตอรเ์ น็ต หรือท่ีรูจ้ ักกนี วา่ ไซเบอรฺส์ เปช (cyber space) ซงึ่ มกี จิ กรรมต่างๆ เช่นการพูด การชอ้ื สนิ ค้า และบริการ การทางานผ่านเครื่อข่ายคอมพิวเตอร์ทาใหเ้ กิดสภาพท่ีเสมือนจรงิ (virtual) เช่น เกมส์เสมอื นจรงิ หอ้ งเรยี นเสมอื นจรงิ ซึ่งทาใหล้ ดเวลาในการเดนิ ทางและสามารถใช้งานไดท้ กุ ทที่ ุกเวลา

2. ด้านเศรษกิจ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สารส่งผลใหเ้ กิดสงั คมโลกาภิวัตน(์ globalization)เพราะสามารถชมขา่ ว ชมรายการโทรทศั นท่สี ่งกระจายผา่ นดาวเทยี มของประเทศต่างๆ ได้ทวั่ โลก สามารถรบั ร้ขู ่าวสารได้ทันที ใช้อินเทอร์เน็ตในการตดิ ต่อสื่อสารระหว่างกัน ระบบเศรษกิจซง่ึ แต่เดมิ มขี อบเขตจากดัภายในประเทศ ก็กระจายเป็นเศรษญกจิ โลก เกดิ กระแสการหมนุ เวยี นแลกเปล่ยี นสินคา้ และบริการอยา่ งรวดเร็วและกว้างขวาง ระบบเศรษฐกจิ ของทกุ ประเทศในโลกจึงเช่อื มโยงและผกู พนั กนั มากขึน้ 3. ดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร มปี ระโยชน์ในดา้ นธรรมชาติและและสิง่ แวดล้อม เช่น ระบบปอ้ งกันการกดั เซาะชายฝ่งั โดยใชภ้ าพถา่ ยดาวเทยี ม หรือภาพถ่ายทางอากาศ ร่วมกบัการจัดเกบ็ รกั ษาขอ้ มูลระดับนา้ ทะเล ความสูงของคล่นื จากระบบเรดาร์ เป็นการศึกษาเพือ่ หาสาเหตุ และนาข้อมูลมาวางแผนและสรา้ งระบบเพ่อื ปอ้ งกนั การกดั เซาะชายฝั่งแต่ละแหง่ ได้อยา่ งเหมาะสม

1.6 ตัวอยา่ งอาชีพทางด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร ตลาดแรงงานตอ้ งการผู้ท่ีมีความรู้ความเขา้ ใจงานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสารอยา่ งแท้จริง ซ่งึงานด้านนี้จะรวมถงึ งานด้านการออกแบบโปรแกรมตา่ งๆ โปรแกรมใชง้ านบนเวบ็ งานด้านการเขียนโปรแกรมภาษาคอมพิวเตอร์ งานดา้ นฐานข้อมูล งานด้านระบบเครือข่ายท้ังในและนอกองคก์ ร รวมถงึ การรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ในระบบคอมพิวเตอร์บนเครอื ขา่ ย ดังนน้ั องค์กรจงึ มคี วามต้องการบุคลากรทมี่ คี วามรู้ความสามารถในการบริหารจัดการ และพัฒนาซอฟต์แวร์ เพอ่ื ใชง้ านดา้ นตา่ งๆขององค์กร ตวั อยา่ งอาชพี ด้านเทคโลโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร เช่น 1. นกั เขียนโปรมแกรมหรือโปรแกรมเมอร์ (programmer)ทาหนา้ ท่ีในการเขยี นโปรแกรมคอมพวิ เตอร์เพือ่ ใชใ้ นงานดา้ นตา่ งๆ เช่น โปรมแกรมเกี่ยวกบั การซ้อื ขายสินค้าโปรแกรมทใี่ ชก้ บั งานด้านบัญชี หรอื โปรแกรมท่ีใช้กบั ระบบงานขนาดใหญข่ ององคก์ ร 2. นกั วเิ คราะหร์ ะบบ (system analyst)ทาหนา้ ท่ีในการศกึ ษาวิเคราะห์และพฒั นาระบบสารสนเทศ นักวิเคราะห์ระบบจะทาการวเิ คราะห์ระบบงานและออกแบบระบบสารสนเทศให้ตรงกบั ความตอ้ งการของผใู้ ช้งาน ซึ่งอาจรวมถงึ งานด้านการออกแบบฐานข้อมูลดว้ ย

3. ผูด้ ูแลและบริหารฐานขอ้ มลู (database administrator)ทาหนา้ ทีบ่ ริหารและจดั การฐานข้อมลู (database) รวมถงึ การออกแบบ บารงุ รกั ษาข้อมูล และการดแู ลระบบความปลอดภัยของฐานขอ้ มลู เช่น การกาหนดบัญชีผใู้ ช้ การกาหนดสิทธิผ์ ใู้ ช้ 4. ผู้ดแู ลและบริหารระบบ(system administrator)ทาหนา้ ท่ีบรหิ ารและจดั การระบบคอมพวิ เตอร์ในองคก์ ร โดยดูแลการติดตั้งและบารุงรักษาระบบปฎิบัตกิ ารการติดต้งั ฮาร์ดแวร์ สรา้ ง ออกแบบและบารุงรกั ษาบัญชีผู้ใช้ สาหรับองคก์ รขนาดเลก็ เจา้ หน้าที่ความคุมระบบอาจต้องดูแลและบริหารระบบเครือขา่ ยดว้ ย 5. ผู้ดแู ลและบรหิ ารระบบเครอื ข่าย (network administrator)

ทาหนา้ ท่บี รหิ ารและจดั การออกแบบระบบเครอื ข่ายคอมพิวเตอร์ และดแู ลรักษาความปลอดภยั ของระบบเครอื ข่ายขององค์กร เช่น ตรวจสอบการใชง้ านเครอื ข่ายของพนกั งานและตดิ ตงั้ โปรแกรมปอ้ งกนั ผ้บู ุกรกุเครือข่าย 6. ผูพ้ ัฒนาและบริหารระบบเวบ็ ไซต์ (webmaster)ทาหน้าที่ออกแบบพฒั นา ปรับปรงุ และบารุงรักษาเวบ็ ไซตใ์ ห้มคี วามทันสมัย โดยเฉพาะอยา่ งย่ิงต้องมกี ารปรับปรงุ ขอ้ มูลให้เปน็ ปัจจบุ ันอยเู่ สมอ 7. เจา้ หนา้ ที่เทคนิค (technician)ทาหนา้ ท่ีซ่อมบารุงรักษาเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ ติดตัง้ โปรแกรม หรือตดิ ตงั้ ฮาร์ดแวร์ตา่ งๆและแก้ไขปัญหาที่อาจเกดิ จากการใช้อุปกรณค์ อมพวิ เตอร์ในองคก์ ร

8. นักเขยี นเกม (game maker)ทาหนา้ ทเ่ี ขยี นหรือพฒั นาโปรแกรมเกมคอมพวิ เตอร์ในปัจจบุ นั น้กี ารเขยี นโปรมแกรมคอมพวิ เตอรเ์ ปน็ อาชพีไดร้ ับความนิยมอย่างสูงในประเทศไทย