70th_Anniversary_Celebrations_of_King

พระบารมปี กป้องค้มุ ครองไทย

พระบารมีปกป้องค้มุ ครองไทย การเมืองการปกครองในวิถีทางประชาธิปไตยของประเทศไทยนับต้ังแต่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบ สมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕ มาจนถึงปัจจุบัน รวมระยะเวลา ๘๐ กว่าปีที่ผ่านมา ไม่ใช่เส้นทางท่ีราบเรียบ สงบสุข แต่กลับมีเหตุการณ์สำคัญท่ีวุ่นวาย รุนแรงและโศกสลดเกิดขึ้นมากมาย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นศูนย์รวมจิตใจและที่พ่ึงเพียง พระองค์เดียวของประชาชนชาวไทยในทุกเหตุการณ์ตลอดระยะเวลา ๗๐ ปีที่ทรงครองราชย์ แม้จะผ่านเหตุการณ์ที่ทำให้ คนไทยต้องบาดเจ็บและสูญเสียชีวิตมากมายหลายครั้ง แต่ส่ิงท่ีประชาชนรับรู้คือ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช ไม่เคยทรงทอดท้ิงประชาชน ทรงเป็นหลักชัยที่มั่นคงและกำลังใจที่ย่ิงใหญ่ของประเทศชาติและประชาชนชาวไทย พระมหากรุณาธิคุณและพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทำให้ประเทศไทยยังคง การปกครองในระบอบประชาธปิ ไตยตลอดมา เหตกุ ารณ์ วนั ที่ ๑๔ ตลุ าคม ๒๕๑๖ เหตกุ ารณว์ นั ที่ ๑๔ ตลุ าคม ๒๕๑๖ หรอื วันมหาวปิ โยค เป็นเหตุการณ์ท่เี ริม่ มาจากการทีจ่ อมพล ถนอม กิตติขจร ทำการรัฐประหารตัวเองในวันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๑๔ แม้ว่าก่อนจะมีการยึดอำนาจน้ัน ประชาชน นิสิต นักศึกษา มีความไม่พอใจรัฐบาลอยู่ก่อนแล้ว แต่ยังไม่อยู่ในขั้นท่ีรุนแรง เพราะในขณะน้ันยังมีสภาผู้แทนราษฎรที่เป็นตัวแทนของ ประชาชนอยู่ และสอื่ มวลชนยงั สามารถวพิ ากษว์ จิ ารณก์ ารทำงานของรฐั บาลได้ จงึ ยงั มคี วามหวงั วา่ รฐั บาลของ จอมพล ถนอม กติ ตขิ จร จะหมดอำนาจไปตามรฐั ธรรมนญู แตเ่ ม่อื รัฐบาลเลอื กใช้วิธรี ฐั ประหาร ยึดอำนาจ ยกเลกิ รฐั ธรรมนญู หนั ไปใช้อำนาจ เผด็จการ กระแสต่อต้านรัฐบาลจึงมีเพิ่มมากข้ึน และเม่ือมีผู้ใช้อำนาจคณะปฏิวัติไปในทางที่ไม่ชอบ ก่อให้เกิดความเดือดร้อน และความไม่พอใจแก่ประชาชนท่ัวไป แนวร่วมการต่อต้านรัฐบาลจึงขยายตัวเพิ่มมากข้ึน เม่ือนิสิต นักศึกษาและประชาชน บางกลุ่มมีความคิดเห็นว่าการแก้ปัญหาของชาติประการแรกที่ควรทำคือ ต้องมีรัฐธรรมนูญเป็นหลักในการปกครองประเทศ ดงั นัน้ กระแสการเรียกร้องรัฐธรรมนญู จึงเกิดข้นึ200 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธิปไตย

สาเหตุสำคัญท่ีทำให้นิสิต นักศึกษา และประชาชนจำนวนมากออกมาชุมนุมเดินขบวนประท้วง เกิดจากกรณีท่ีแกนนำของกลุ่มท่ีเรียกร้องรัฐธรรมนูญถูกจับ จึงมีการเรียกร้องให้รัฐบาลปล่อยตัวแกนนำท้ังหมด พร้อมท้ังให้มีรัฐธรรมนูญภายใน ๖ เดอื น แตร่ ัฐบาลไมไ่ ด้กระทำตามคำเรยี กรอ้ ง ทำให้เกดิ ความไมพ่ อใจเพิม่ มากขน้ึ กลุม่ ผ้ชู ุมนมุ จึงมกี ารนดั รวมตัวกันทมี่ หาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ และไดเ้ คลอื่ นขบวนมาชุมนมุ ประทว้ งทบี่ ริเวณอนุสาวรยี ์ประชาธปิ ไตย จนกระทั่งเกิดการปะทะกนัขึ้นระหว่างกลุ่มผู้ชุมนุมและเจ้าหน้าท่ีของรัฐ เมื่อวันที่ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ ในที่สุดรัฐบาลได้ตัดสินใจใช้กำลังทางทหารเข้าสลายการชุมนุมของกลุ่มนิสิตนักศึกษาและประชาชน ทำให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก นับเป็นวันมหาวิปโยคทเ่ี กิดเหตุการณ์เศร้าสลดอย่างย่ิงของประวตั ิศาสตร์ชาติไทย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาท่ีสุดมิได้ต่อเหตุการณ์ที่เกิดข้ึน ดังจะเห็นได้จากการท่ีพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กรรมการศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทยเขา้ เฝา้ ทลู ละอองธลุ พี ระบาท เพอื่ ขอพระราชทานคำปรกึ ษาในวนั ท่ี ๑๓ ตลุ าคม ๒๕๑๖ เวลา ๑๖.๒๐ นาฬกิ า แตใ่ นเวลาชว่ งเชา้ของวันท่ี ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ เกดิ การปะทะกันระหว่างทหาร ตำรวจ กับประชาชนและนักศึกษา ทบี่ รเิ วณคูนำ้ ขา้ งพระตำหนกัจิตรลดารโหฐาน มีนักศึกษาและประชาชนส่วนหนึ่งว่ายน้ำหนีเข้าไปพ่ึงพระบารมีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี (ซ่ึงขณะน้ันดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิรินธร) และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์เสด็จออกรับ ทรงไต่ถามทุกข์สุขของกลุ่มผู้ชุมนุมท่ีเข้ามาพึ่งพระบารมี และมีรับสั่งให้สำนักพระราชวังนำข้าวและอาหารแจกจ่ายให้แก่ประชาชนท่ีหนีภัยเข้ามาพึ่งพระบารมีในเขตพระราชฐาน จนกระท่ังเหตุการณ์ท่ีบริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยถึงขั้นวิกฤต เม่ือรัฐบาลสั่งให้ใช้กำลังทหารและอาวุธเข้าสลายกลุ่มผู้ชุมนุม ทำให้ประชาชนบาดเจ็บล้มตายเป็นจำนวนมากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงห่วงใยประชาชนเป็นอย่างมาก จึงได้พระราชทานพระราชกระแสกับประชาชนทางโทรทัศน์ โดยทรงขอให้ทุกฝ่ายระงับความรุนแรง และทรงแต่งตั้งนายสัญญา ธรรมศักด์ิ เป็นนายกรัฐมนตรีซ่ึงจอมพล ถนอม กิตติขจร จอมพล ประภาส จารุเสถียร และพันเอก ณรงค์ กิตติขจร ได้เดินทางออกจากประเทศไทยในวันท่ี ๑๕ ตุลาคม ๒๕๑๖ สถานการณ์จงึ กลบั เขา้ สภู่ าวะปกติ ด้วยน้ำพระราชหฤทัยที่ทรงห่วงใยพสกนิกร พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมิได้ทรงทอดทิ้งผู้ที่ได้รับบาดเจ็บจากการเดินขบวนเรียกร้อง และได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเย่ียมเยียนผู้ได้รับบาดเจ็บซ่ึงพักรักษาท่ีโรงพยาบาลต่าง ๆ เช่น โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โรงพยาบาลศิริราช ฯลฯ และเสดจ็ พระราชดำเนินเพอื่ พระราชทานเพลิงศพวรี ชนในวันที่ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๗ หน่งึ ปีภายหลังจากเกดิ เหตุการณ์วนั มหาวปิ โยค 201๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ์ประชาธปิ ไตย

๒๙๖ พระรพารชะดรำารชัสดารสั ณ หอณพรหะอสพมรุดะสสมดุวนจสิตวนรลจดติ ราลดา วันอาทวติ ันยอ์าที่ิต๑ย๔์ ที่ต1ุล4าคตมุลา๒คม๕2๑5๖16 ------------------------------------- วันน้ี เป็นวันมหาวปิ โยค ที่นา่ เศร้าสลดอยา่ งย่ิงในประวตั ิศาสตร์ชาติไทย ตลอด ระยะเวลา 6 – 7 วัน ที่ผา่ นมา ไดม้ ีการเรียกรอ้ งและการเจรจากัน จนกระทง่ั นักศกึ ษา และรฐั บาลทาขอ้ ตกลงกนั ได้ แตแ่ ลว้ มีการขว้างระเบิดขวดและยงิ แกสนา้ ตาข้ึน ทาให้ เกิดการปะทะกนั และมคี นได้รบั บาดเจบ็ หลายคน ความรุนแรงไดท้ วขี ึน้ ท้ังพระนคร ถึง ข้นั จลาจล และยังไมส่ ้นิ สุด มีคนไทยด้วยกันต้องเสยี ชวี ิตนับร้อย ขอใหท้ กุ ฝา่ ยทุกคนจงระงับเหตแุ หง่ ความรนุ แรงด้วยการตั้งสตยิ บั ยงั้ เพ่ือให้ชาติ บา้ นเมืองคืนสสู่ ภาพปรกตเิ ร็วที่สดุ อนึ่งเพอ่ื ขจัดเหตรุ า้ ยนั้น จอมพล ถนอม กิตตขิ จร ได้ขอลาออกจากตาแหนง่ นายกรฐั มนตรีเม่ือคา่ วนั น้ี ขา้ พเจา้ จึงแต่งตั้งให้ นายสญั ญา ธรรมศกั ด์ิ เป็นนายกรัฐมนตรี ขอให้ทกุ คนทุกฝ่ายร่วมกนั สนบั สนนุ เพอ่ื ให้คณะรัฐบาลใหม่สามารถบรหิ ารงาน แผ่นดนิ ได้โดยมีประสิทธิภาพเต็มเปย่ี ม และแกไ้ ขสถานการณ์ใหค้ ืนสู่สภาพเรียบร้อยได้ โดยเร็ว ยังความสงบสุขความเจรญิ รุ่งเรอื งให้บงั เกิดแก่ประเทศและประชาชนชาวไทยโดย ทัว่ กนั .202 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริยป์ ระชาธิปไตย

เหตกุ ารณ์ วนั ท่ี ๖ ตลุ าคม ๒๕๑๙ วนั ท่ี ๑๙ กนั ยายน ๒๕๑๙ จอมพล ถนอม กติ ตขิ จรอดีตนายกรัฐมนตรีได้เดินทางกลับหลังจากที่เดินทางออกจากประเทศไทยภายหลังเหตุการณ์ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖ไดบ้ รรพชาเปน็ สามเณรและเดนิ ทางกลบั เขา้ มาในประเทศไทยแล้วมาอุปสมบทเป็นพระภิกษุที่วัดบวรนิเวศวิหาร ทำให้เกิดการเคลอ่ื นไหวคดั คา้ นจากนกั ศกึ ษาและประชาชน การชมุ นมุได้ขยายตัวออกไปอย่างกว้างขวาง จนกระท่ังมีการนัดชุมนุมในวันที่ ๔ ตลุ าคม ๒๕๑๙ ที่ท้องสนามหลวง โดยมศี ูนยก์ ลางนิสิต นักศึกษาแห่งประเทศไทยเป็นแกนนำ มีนักศึกษาและประชาชนเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก ต่อมาได้มีการย้ายเข้าไปชุมนุมท่ีลานโพธ์ิ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แต่เหตุการณ์ได้เกิดการบานปลายออกไป เมื่อการชุมนุมได้จัดให้มีการแสดงละครล้อเลียนเหตุการณ์จากข่าวบางเร่ืองสลับกับการอภิปรายเมื่อหนังสือพิมพ์ได้ลงรูปภาพการชุมนุมและการแสดงละครดังกล่าว ภาพที่ออกมามีส่วนคล้ายคลึงกับภาพของพระบรมวงศานุวงศ์พระองค์หนึ่ง สถานีวิทยุยานเกราะได้นำเรื่องนี้ข้ึนมาโจมตีนักศึกษาว่าได้ทำการดูหมิ่นองค์รัชทายาทและปลุกปั่นใหผ้ ฟู้ งั เคียดแคน้ และตอ่ ต้าน วันท่ี ๖ ตุลาคม ๒๕๑๙ มีกลุ่มผู้ต่อต้านการชุมนุมได้รวมตัวกันและพยายามบุกเข้าไปในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และเกิดการยิงต่อสู้กันขึ้น ตำรวจส่วนหนึ่งได้บุกเข้าไปเคลียร์พื้นที่ในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สถานการณ์ในขณะนั้นเต็มไปด้วยความวุ่นวายสับสน มีนักศึกษาและประชาชนบาดเจ็บและล้มตายเป็นจำนวนมาก คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดินซึ่งนำโดย พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ ได้เข้าทำการยึดอำนาจการปกครองประเทศ โดยมีเหตุผลว่าเพื่อท่ีจะได้เข้าไปแก้ไขสถานการณ์ดังกล่าวได้รวดเร็วข้ึน และเพื่อความม่ันคงของชาติบ้านเมือง จากน้ันได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เพ่ือกราบบังคมทูลรายงานสถานการณ์ของประเทศขณะน้ันให้ทรงทราบสถานการณ์ต่าง ๆ ได้เริ่มคล่ีคลายลง พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหมอ่ มแตง่ ตง้ั นายธานนิ ทร์ กรยั วเิ ชยี ร เปน็ นายกรฐั มนตรี เพอื่ แกไ้ ขสถานการณต์ า่ ง ๆ ใหก้ ลบั คนื สสู่ ภาวะปกตโิ ดยเรว็เหตุการณ์ความสับสนวุ่นวายทั้งหลายจึงกลับคืนสู่สภาวะปกติอย่างรวดเร็ว ทั้งนี้ ด้วยเดชะพระบารมีของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดชทีท่ รงปัดเปา่ ภยั จากวิกฤตการณ์ และทรงนำพาความผาสกุ กลบั คนื สู่ประเทศอกี ครงั้ หนึ่งเหตุการณ์เดือนพฤษภาคม ๒๕๓๕ วันท่ี ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๔ คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ ซึ่งมีพลเอก สุนทร คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารสูงสุด เป็นหัวหน้าคณะ ได้ทำการยึดและควบคุมอำนาจในการปกครองประเทศจากพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณนายกรัฐมนตรี และได้ประกาศให้ยกเลิกรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๒๑ โดยให้เหตุผลว่ามีการทุจริตคอร์รัปชั่นในบรรดารัฐมนตรีร่วมรัฐบาลอย่างกว้างขวาง และรัฐบาลเป็นเผด็จการทางรัฐสภา โดยมีการประกาศใช้ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช ๒๕๓๔ และต่อมาไดม้ ีการประกาศใชร้ ัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช๒๕๓๔ แทนธรรมนญู การปกครองราชอาณาจกั ร พุทธศักราช ๒๕๓๔ มผี ลทำให้คณะรักษาความสงบเรยี บร้อยแหง่ ชาติต้อง 203๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ป์ ระชาธิปไตย

พ้นจากหน้าที่ตามไปด้วย และจัดให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไป ในวันท่ี ๒๒ มีนาคม ๒๕๓๕ ผลการเลือกต้ังปรากฏว่าไม่มีพรรคการเมืองใดได้รับการเลือกตั้งเป็นเสียงข้างมากเพียงพอที่จะจัดตั้งคณะรัฐบาลได้โดย พรรคเดียว พรรคการเมอื งสว่ นหนึง่ สนับสนนุ ให้พลเอก สุจนิ ดา คราประยรู ดำรงตำแหนง่ นายกรฐั มนตรี และไดม้ พี ระบรม ราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมแต่งตั้งให้พลเอก สุจินดา คราประยูร ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ในวันท่ี ๗ เมษายน ๒๕๓๕ ความเคลื่อนไหวทางการเมืองจึงได้เริ่มเกิดข้ึนทั้งในและนอกรัฐสภา มีการยื่นญัตติขอแก้ไขรัฐธรรมนูญจาก พรรคการเมืองฝ่ายค้าน ขณะเดยี วกนั ภายนอกรัฐสภา พลตรี จำลอง ศรีเมือง รวมท้งั องค์กรอสิ ระต่าง ๆ และกลมุ่ ประชาชน ได้มีการเคล่ือนไหวทางการเมืองเรียกร้องให้แก้ไขรัฐธรรมนูญและคัดค้านนายกรัฐมนตรีท่ีไม่ได้มาจากการเลือกต้ัง มีการ ชุมนุมที่ท้องสนามหลวงและเคลื่อนขบวนไปยังทำเนียบรัฐบาล เกิดการกระทบกระทั่งกันข้ึนระหว่างผู้ชุมนุมกับเจ้าหน้าที่ จนกลายเป็นความรุนแรง เหตุการณ์ได้ทวีความรุนแรงเพิ่มข้ึนเม่ือมีการใช้อาวุธเข้าสลายการชุมนุม ทำให้ประชาชน สูญเสียชีวติ และบาดเจบ็ เปน็ จำนวนมาก วนั ท่ี ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๓๕ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้ นายสัญญา ธรรมศักด์ิ ประธานองคมนตรี และพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ องคมนตรแี ละรัฐบุรษุ นำพลเอก สจุ ินดา คราประยูร นายกรฐั มนตรี และพลตรี จำลอง ศรเี มือง เข้าเฝา้ ทลู ละอองธลุ ีพระบาท ณ พระตำหนักจติ รลดารโหฐาน และไดพ้ ระราชทาน พระราชดำรัสให้พลเอก สจุ ินดา คราประยรู และพลตรี จำลอง ศรเี มอื ง ทเ่ี ปรียบเสมือนเปน็ ตัวแทนจากฝา่ ยต่าง ๆ ชว่ ยกนั แก้ไขปัญหาโดยหันหน้าเข้าหากันเพื่อฟื้นฟูบ้านเมือง โดยนายสัญญา ธรรมศักดิ์ และพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ จะเป็นผู้ให้ คำแนะนำปรึกษาด้วยความเป็นกลาง ด้วยพระบารมีและด้วยพระปรีชาญาณอันล้ำลึก เหตุการณ์รุนแรงจึงได้ยุติลง บ้านเมือง กลบั คนื สูส่ ภาวะปกติ คงเหลอื ไวแ้ ตบ่ ทเรียนแห่งความสูญเสยี จากการแตกความสามคั คีของคนในชาติ204 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธปิ ไตย

เหตุการณ์ในปี พ.ศ. ๒๕๔๙ ภายหลังการยุบสภาผู้แทนราษฎร เมื่อวันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๙ และกำหนดให้มีการเลือกตั้งท่ัวไป ในวันท่ี๒ เมษายน ๒๕๔๙ พรรคการเมืองต่าง ๆ มองว่าเป็นการเร่งรีบชิงความได้เปรียบทางการเมืองของพรรคไทยรักไทยท่ีเป็นรฐั บาลในขณะน้นั พรรคการเมอื งใหญ่ท่ีไม่เห็นด้วยกับการยุบสภาผ้แู ทนราษฎร เชน่ พรรคประชาธปิ ัตย์ พรรคชาตไิ ทย และพรรคมหาชน ฯลฯ ไดป้ ระกาศไม่สง่ ผู้สมคั รลงรบั เลือกต้ัง ซ่ึงผลของการเลอื กตง้ั เกดิ ปญั หาตามมามากมาย ทำให้คณะกรรมการการเลอื กตง้ั ไม่สามารถประกาศรบั รองผลของการเลือกต้งั ไดท้ ุกเขต ฝ่ายนิติบัญญัติไม่อาจทำหน้าที่ได้เพราะไม่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ในขณะเดียวกันสมาชิกวุฒิสภาก็หมดวาระลง รัฐธรรมนูญก็เหมือนไม่มีช่องทางให้ปรับใช้ในการแก้ไขปัญหาได้ ฝ่ายบริหารมีสถานภาพเป็นเพียงรัฐบาลรักษาการซึ่งสืบเนื่องมาจากมีความคิดเห็นกันว่ารัฐบาลขาดความชอบธรรมและจริยธรรม มีการใช้ช่องโหว่ของกฎหมายเพื่อประโยชน์ส่วนตัว มีการแทรกแซงองค์กรต่าง ๆ อีกทั้งมีการรวมตัวของประชาชนในนามพันธมิตรประชาชนเพ่ือประชาธิปไตยนักวิชาการ นักศึกษา จำนวนมาก เกิดการชุมนุมประท้วงขับไล่ฝ่ายบริหาร แต่มีประชาชนอีกส่วนหน่ึงที่ยังสนับสนุนการบริหารงานของ พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี บ้านเมืองเกิดความสับสน มีความแตกแยกทางความคิดอยา่ งรนุ แรงระหวา่ งคนไทยในทกุ หมเู่ หลา่ สงิ่ เหลา่ นส้ี รา้ งความเสยี หายและนำไปสวู่ กิ ฤตตา่ ง ๆ ของประเทศทง้ั ในดา้ นเศรษฐกจิสังคม และการเมอื ง ในภาวะที่ยังไม่มีหนทางแก้ไขวิกฤตของบ้านเมืองน้ัน ในวันท่ี ๒๕ เมษายน ๒๕๔๙ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้พระราชทานพระราชดำรัสแก่ตุลาการศาลปกครองสูงสุดและผู้พิพากษาประจำศาล สำนักงานศาลยุติธรรม โดยทรงขอให้สถาบันตุลาการทั้งสาม ได้แก่ ศาลฎีกา ศาลปกครอง และศาลรัฐธรรมนูญ ร่วมกันแก้ไขวิกฤตท่ีประเทศกำลังเผชิญอยู่ และภายหลังที่มีการแพร่ภาพกระแสพระราชดำรัสดังกล่าว ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต่างน้อมรับกระแสพระราชดำรัส พระราชดำรัสในครั้งนี้จึงเปรียบเสมือนเทียนชัยส่องนำทาง คณะตุลาการได้กลายเป็นความหวังในการแก้ไขวิกฤตท่ีเกิดข้ึน ประเทศไทยจึงผ่านพ้นภาวะวิกฤตอีกคร้ังหน่ึงด้วยพระอัจฉริยภาพแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชผู้ทรงครองแผ่นดินโดยธรรมเพื่อประโยชน์สุขของปวงชนชาวไทยตลอดระยะเวลาแห่งการครองราชย์ ๗๐ ปี 205๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธิปไตย

๓๐๐ ในโอกาสทในป่ี โรอะกธาสาทน่ปีศราะลธาฎนีกศาานลฎำพพกีผราร้พูะนะรราิพาาผชาชพู้ กดดิพาษำารกราัสษัสปารปะรจะำจศาาศลาลสสำานนกัักงงาานนยตุยธิ ตุ รรธิ มรรม เขา้ เฝ้าเขฯ้าเฝถ้าวฯายถสวาตั ยยสตัป์ ยฏป์ ิญฏิญาณาณก่อนนเเขข้า้ารรับบัตาตแำหแนห่งนหนง่ ้าหทนี่ ้าท่ี ณ พณระพตระำตหานหักนักเปเปี่ย่ียมมสสุข ววังังไกไกลกลงั กวลงั วล วนั อวงั นั คอางั รคารที่ท่ี ๒๒๕ เเมมษษาายยนน๒๕๒๔๙๕๔๙ ------------------------------ ถ้าจะปฏบิ ัตหิ นา้ ทผี่ ู้พิพากษาศาลฎกี าด้วยความซ่อื สัตย์สจุ รติ เพอื่ ความปลอดภัยของ ประชาชน เม่อื ตะกพ้ี ดู กบั ผู้พิพากษาศาลปกครองก็ตอ้ งขอใหเ้ ดีย๋ วไปปรกึ ษากบั ท่าน เพราะว่า สาคัญที่ผ้พู พิ ากษาทกุ ฝ่าย โดยเฉพาะฝ่ายที่เป็นผู้พิพากษาใน ศาลฎกี า เพราะประธานศาลฎีกา เปน็ โดยเฉพาะ. ในปัจจุบันนีม้ ีปัญหาดา้ นกฎหมายท่สี าคัญมาก คอื ถา้ ไม่ไดป้ ฏบิ ัติตามท่ีทา่ นได้ ปฏญิ าณตนวา่ จะทาให้ประเทศชาตปิ กครองไดโ้ ดยแบบประชาธิปไตย. คือเวลาน้ีมกี ารเลือกต้งั เพือ่ ให้มีการปกครองแบบประชาธิปไตยนน่ั เอง แต่ถ้าไม่มสี ภาที่ครบถ้วน ก็ไม่ใช่การปกครองแบบ ประชาธิปไตย. ฉะนั้น กข็ อให้ ไปปรกึ ษากนั ผูท้ ี่มีหน้าทใ่ี นทางศาลปกครอง ในทางศาล อย่าง ทม่ี าเมอ่ื ตะก้ี เพ่ือที่จะเป็นสง่ิ ทค่ี รบ. แตก่ ่อนน้มี ีอยา่ งเดียวมศี าลฎีกา ศาลอทุ ธรณ์ ศาลอาญา ศาลแพง่ .เดย๋ี วนีม้ ีศาลหลายอย่างอนั นบั ไม่ถกู . กเ็ มื่อมกี ็ต้องให้ไปดาเนินการด้วยด.ี ดงั นัน้ ก็ขอ ใหไ้ ปปรึกษากับศาลอน่ื ๆ ด้วย จะทาให้บ้านเมอื งปกครองแบบประชาธปิ ไตยได.้ อย่าไปคอยท่ี จะให้ขอนายกพระราชทาน เพราะขอนายกพระราชทานไม่ไดเ้ ปน็ การปกครองแบบประชาธิปไตย. ขา้ พเจา้ มคี วามเดือดรอ้ นมาก ท่ีเอะอะอะไรกข็ อพระราชทานนายกพระราชทานซง่ึ ไมใ่ ช่ การปกครองแบบประชาธิปไตย. ถ้าไปอ้างมาตรา 7 ของรฐั ธรรมนูญ เป็นการอ้างท่ผี ิด มันอา้ ง ไมไ่ ด้. มาตรา 7 มี 2 บรรทดั ว่า อะไรทไี่ มม่ ีในรัฐธรรมนญู ก็ให้ปฏบิ ัติตามประเพณีหรือตามที่ เคยทามา ไม่มที ีเ่ ขาอยากจะได้นายกพระราชทาน. จะขอนายกพระราชทานไม่ใช่เปน็ เรือ่ งการ ปกครองแบบประชาธิปไตย. เป็นการปกครองแบบขอโทษ พูดแบบม่ัว แบบไม่มีเหตไุ มม่ ผี ล. สาคญั อยู่ท่ีทา่ นทเ่ี ป็นผู้พิพากษาศาลฎีกามสี มองทีแ่ จ่มใส ควรจะสามารถทจ่ี ะไปคิดวิธที ่จี ะปฏบิ ัต.ิ คือปกครองตอ้ งมสี ภามีสภาที่ครบถว้ น. ถา้ ไมค่ รบถ้วน เขาว่าไมไ่ ด้. แต่เขาอาจจะหาวิธีที่จะตง้ั สภาท่ไี ม่ครบถ้วน และทางานได้ ก็ร้สู ึกว่ามวั่ อย่างท่ีวา่ . ตอ้ งขอโทษอีกทนี ะ ใช้คาวา่ ม่ัวไมถ่ กู ไม่ทราบใครจะทาม่วั แตว่ ่าปกครองประเทศม่ัวไมไ่ ด้ ที่จะคดิ อะไรแบบวา่ ทาปัด ๆ ไปใหเ้ สรจ็ ๆ ไป. ถา้ ไมไ่ ด้ เขาก็โยนให้พระมหากษัตรยิ ์ทา ซึ่งยง่ิ ร้ายกว่าทาม่ัวอยา่ งอืน่ เพราะพระมหากษัตริย์ ไมม่ ีหน้าท่ีที่จะไปม่วั . ก็เลยต้องขอร้องฝ่ายศาลให้คิดให้ช่วยกันคดิ . เด๋ยี วน้ีประชาชนทว่ั ไปเขาหวังในศาล โดยเฉพาะศาลฎีกา. ศาลอน่ื ๆ เขายังบอกว่าศาล ฎกี าขึน้ ชื่อว่าเป็นศาล ดี ยงั มีความชอื่ สัตย์สุจริต มเี หตมุ ีผล และมคี วามรู้เพราะท่านไดเ้ รียนรู้ กฎหมายมา และพิจารณาเรอื่ งกฎหมายทจี่ ะต้องศึกษาดี ๆ ประเทศ ชาตจิ งึ จะรอดพน้ ได.้ ถ้าไม่ ทาตามหลกั กฎหมาย หลักของการปกครองทีถ่ กู ตอ้ ง ประเทศชาตไิ ปไมร่ อด. อย่างท่ีเป็นอยู่206 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธิปไตย

๓๐๑เด๋ยี วน้ี เพราะว่าไม่มสี มาชิกสภาถงึ 500 คน ทางานไมไ่ ด.้ กต็ ้องพจิ ารณาดูวา่ จะทายังไงสาหรับใหท้ างานได้เขาจะมาขอใหพ้ ระมหากษตั ริยเ์ ป็นผตู้ ดั สิน เพราะเขาอาจจะวา่ รัฐธรรมนูญน้ีพระมหากษตั ริยเ์ ปน็ คนลงพระปรมาภไิ ธย. จรงิ แตล่ งพระปรมาภไิ ธยกเ็ ดอื ดร้อน. แตว่ ่าในมาตรา๗ นัน้ ไมไ่ ดบ้ อกว่าพระมหากษตั รยิ ส์ ั่งได้ ไม่ม.ี ลองไปดูมาตรา ๗ เขาเขยี นวา่ ไมม่ ีบทบัญญตั ิแบบประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษัตรยิ ์เป็นประมุข ไมไ่ ดบ้ อกว่ามีพระมหากษัตริย์ที่จะมาส่งั การได้. แล้วกข็ อยืนยันวา่ ไมเ่ คยสง่ั การอะไรทไี่ มม่ ี กฎเกณฑ์ของบทบัญญัตใิ นรฐั ธรรมนญูหรือกฎหมาย. พระราชบัญญัตติ ่าง ๆ ทาถกู ต้องตามรัฐธรรมนูญทุกอย่าง. อยา่ งที่เขาขอ บอกวา่ ขอให้มี ให้พระราชทานนายกพระราชทาน ไมเ่ คย ไม่เคยมขี อ้ น.้ี มนี ายกแบบมีการรับสนองพระบรมราชโองการอยา่ งทถี่ ูกต้องทกุ ครง้ั . คนเขากอ็ าจจะมาบอกวา่ พระมหากษัตริยร์ ัชกาลท่ี ๙เนยี่ ทาตามใจชอบ. ไม่เคยทาตามใจชอบ. ต้ังแต่เปน็ มา มีรัฐธรรมนูญหลายฉบบั แล้ว กท็ ามาหลายสิบปี ไมเ่ คยทาอะไรตามใจชอบ. ถา้ ทาไปตามใจชอบ กเ็ ขา้ ใจวา่ บา้ นเมอื งลม่ จมมานานแลว้ . แต่ตอนนีเ้ ขาขอใหท้ าตามใจชอบ. แล้วเวลาถ้าทาตามที่เขาขอเขาก็ตอ้ งด่าว่านินทาพระมหากษตั ริย์ว่าทาตามใจชอบ ซึง่ ไมใ่ ชก่ ลวั ถ้าต้องทากต็ อ้ งทาแต่ว่ามันไม่ตอ้ งทา. วันน้ีน่ะอยทู่ ผ่ี ูพ้ ิพากษาศาลฎกี าเป็นสาคัญท่ีจะบอกได้. ศาลอืน่ ๆศาลปกครอง ศาลรฐั ธรรมนูญ ศาลอะไรไมม่ ีข้อท่จี ะอ้างได้มากกวา่ ศาลฎีกา เพราะว่าผู้พิพากษาศาลฎีกามีสิทธ์ิที่จะพูด ทีจ่ ะตัดสิน. ฉะนนั้ ก็ขอให้ท่านไดพ้ จิ ารณาดู กลับไปพจิ ารณา ไปปรกึ ษากบั ผู้พิพากษา ศาลอน่ื ๆ ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ ว่าควรจะทาอะไร. แล้วต้องรบี ทา ไม่งนั้ บา้ นเมืองล่มจม. พอดตี ะก้ีดูทวี ี เรือหลายหมนื่ ตันโดนพายุ จมลงไป ๔ พนั เมตรในทะเล เขายงั ตอ้ งดวู า่ เรือนน้ั ลงไปอยา่ งไร. เมอื งไทยอาจจะจมลงไปลึกกว่า ๔ พนั เมตร แลว้ กก็ ไู้ มไ่ ด้ กไู้ ม่ข้นึ . ฉะน้ันท่านเองก็จะเทา่ กับจมลงไป ประชาชนทว่ั ไปทไี่ ม่ร้อู โิ หน่อิเหน่กจ็ ะจมลงไปในมหาสมุทร. เด๋ียวนี้เปน็ เวลาที่วกิ ฤตทิ ่สี ดุ ทีส่ ดุ ในโลกฉะนั้นท่านกม็ หี น้าที่ที่จะปฏบิ ตั ปิ รกึ ษากับผ้ทู ่มี ีความรู้ เพือ่ ทจ่ี ะ เขาเรยี กว่ากู้ชาติน้ันแหละ. เอะอะอะไรกก็ ชู้ าติ กู้ชาติ กชู้ าติ น่ันน่ะ เดีย๋ วนี้ยังไม่จม ทาไมถงึ คดิทีจ่ ะไปกชู้ าต.ิ แตว่ า่ ปอ้ งกนั ไม่ใหจ้ มลงไป แล้วเราจะตอ้ งกูช้ าติจรงิ ๆ. แต่ถ้าจมแลว้ กู้ชาติไม่ได้จมไปแลว้ . ฉะนั้นต้องไปพจิ ารณาดูดี ๆ ว่าควรจะทาอะไร. ถ้าทาได้ ปรกึ ษา หารอื กันได้จริง ๆประชาชนทัง้ ประเทศ และประชาชนทว่ั โลกจะอนุโมทนา. อาจจะเห็นวา่ ผู้พพิ ากษาศาลฎีกาในเมืองไทยยังมี เรียกว่ายังมีน้ายา และเป็นคนที่มีความรู้และต้งั ใจท่ีจะก้ชู าติจริง ๆ ถา้ ถงึ เวลา. ก็ขอขอบใจทา่ นทตี่ ้งั อกตัง้ ใจทจี่ ะทาหน้าท่ี. แล้วก็ถ้าทาหน้าที่ดี ๆ อย่างนี้บา้ นเมืองก็รอดพ้น ไม่ต้องกลัว. ขอขอบใจทีท่ ่านพยายามปฏบิ ตั ิโดยดี แล้วประชาชนจะอนุโมทนา.ขอบใจแทนประชาขนทัว่ ทงั้ ประเทศท่มี ผี พู้ พิ ากษาศาลฎีกาท่ีเข้มแข็งขอบใจ. ขอใหท้ า่ นสามารถท่จี ะปฏิบตั ิงานด้วยดี มีพลานามัยแขง็ แรง ตอ่ สู้ ต่อสู้นะ ต่อสู้เพ่อื ความดี ตอ่ สู้เพื่อความยตุ ิธรรมในประเทศ. ขอขอบใจ. 207๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ์ประชาธปิ ไตย

๓๐๒ พระราชดารัส ในโอกาสเขทา้ ่ีปเฝรใ้านะธโฯอานกถศวาาสายลทสปีป่ ัตกรพยคะ์ปรรธะอฏารงนญิ าสศชางู ณดาสลดุำกปรอ่ นัสกนาคเตขรลุ า้ อารกงบั าสตรูงาศแสาหุดลนปง่ กหคนร้าอทงี่สูงสดุ นำตลุ าการศาลปกครองสูงณสุดพเรขะ้าตเฝาหา้ นฯกั เถปว่ียามยสสขุ ัตวยังไป์ กฏลิญกงั าวณล กอ่ นเขา้ รับตำแหนง่ หนา้ ที่ ณวันพอรังะคตาำรหทนี่ ๒ัก๕เปเ่ียมมษสายขุ นว๒งั ไ๕ก๔ล๙กงั วล วนั อัง--ค--า-ร---ท--ี่--๒--๕----เ-ม--ษ--า--ย--น---๒- ๕๔๙ ที่ไดป้ ฏิญาณน้ันมีความสาคญั มาก เพราะวา่ กว้างขวาง. หนา้ ท่ีของผพู้ ิพากษาหนา้ ทีข่ องผู้ท่ี เกยี่ วขอ้ งกบั การปกครอง มหี นา้ ท่กี ว้างขวางมาก ซ่ึงเกรงวา่ ท่านอาจจะนึกว่าหนา้ ท่ขี องผู้ที่เปน็ ศาล ปกครองมีขอบขา่ ยทีไ่ มก่ ว้างขวาง ท่ีจริงกว้างขวางมาก. ในเวลานี้ อาจจะไมค่ วรจะพดู แตอ่ ยา่ งเมอ่ื เชา้ น้ีเอง ไดย้ ินเขาพูดเกย่ี วขอ้ งกับการเลอื กตง้ั . และโดยเฉพาะเรอ่ื งเลือกตั้งของผทู้ ไี่ ดค้ ะแนน ไดแ้ ต้มไม่ถงึ ยสี่ ิบเปอรเ์ ซ็นต์. แล้วก็เขาเลือกต้งั อยู่คน เดยี วซึง่ มีความสาคัญ เพราะวา่ ถา้ ไมถ่ งึ ยี่สบิ เปอร์เซ็นต์ แล้วก็เขาคนเดยี ว ในทีส่ ดุ การเลือกต้ังไม่ ครบสมบรู ณ์. ไม่ทราบวา่ เก่ยี วข้องกับท่านหรือเปลา่ แต่ความจรงิ น่าจะเกย่ี วข้องเหมือนกนั เพราะว่าถ้าไม่มจี านวนผู้ท่ีได้รบั เลือกต้ังพอ ก็กลายเป็นวา่ การปกครองแบบประชาธิปไตย ดาเนนิ การไมไ่ ด.้ แลว้ ถา้ ดาเนนิ การไมไ่ ด้ทท่ี ่านไดป้ ฏญิ าณเมื่อตะกี้นี้ กเ็ ป็นหมัน. ถึงบอกวา่ จะต้อง ทาทุกอย่างเพอื่ ให้การปกครองแบบประชาธิปไตยตอ้ งดาเนนิ การไปได้. ท่านกเ็ ลยทางานไมไ่ ด้และ ถา้ ท่านทางานไมไ่ ด้ กม็ ที างหน่ึง ท่านอาจจะต้องลาออก เพราะไมไ่ ด้มีการแก้ไขปัญหา ไมไ่ ด้ แก้ปัญหาทมี่ ีอยู่ ตอ้ งหาทางแก้ไขได.้ เขาอาจจะบอกวา่ ตอ้ งไปถามศาลรัฐธรรมนูญ แตศ่ าล รฐั ธรรมนญู ก็บอกไมใ่ ชเ่ ร่ืองของตวั . ศาลรัฐธรรมนูญว่าเปน็ การรา่ งรฐั ธรรมนูญ รา่ งเสร็จแล้วกไ็ ม่ เก่ยี วขอ้ ง. เลยขอร้องว่าอย่าไปทอดทิง้ การปกครองแบบประชาธิปไตย การปกครองแบบทจ่ี ะทาให้ บา้ นเมืองดาเนินการผา่ นออกไปได้. แล้วก็อีกข้อหนึ่ง การที่จะบอกว่ามีการยุบสภาและต้องเลือกต้ังภายใน ๓๐ วัน ถูกต้อง หรอื ไม่ ไม่พดู เลย ไมพ่ ูดกันเลย. ถา้ ไมถ่ ูกก็จะตอ้ งแกไ้ ข แต่กอ็ าจจะใหก้ ารเลือกต้ังนี้เป็นโมฆะหรือ เป็นอะไร ซ่ึงท่านจะมีสิทธิ์ที่จะบอกว่า อะไรที่ควร ที่ไม่ควร. ไม่ได้บอกว่ารัฐบาลไม่ดี แต่ว่าเท่าท่ี ฟังดู มันเป็นไปไม่ได้. คือการเลือกต้ังแบบประชาธิปไตย เลือกต้ังพรรคเดียวคนเดียว ไม่ใช่ท่ัวไป แต่ในแห่งหนึ่งมีคนท่ีสมัครเลือกต้ังคนเดียว มันเป็นไปไม่ได้ ไม่ใช่เรื่องของประชาธิปไตย. เม่ือไม่ เป็นประชาธิปไตยท่านก็พูดกันเองว่าท่านต้องดูเกี่ยวข้องกับเร่ืองของการปกครองให้ดี. ตรงนี้ขอ ฝากอย่างดีท่ีสุดถ้าเกิดท่านจะทาได้ ท่านลาออก. ท่านเองไม่ใช่รัฐบาลลาออก ท่านเองตอ้ งลาออก ถ้าทาไมไ่ ด้ รบั หนา้ ทไ่ี ม่ได้. ตะกท้ี ี่ปฏญิ าณไปดูดี ๆ จะเป็นการไม่ได้ทาตามท่ปี ฏญิ าณ. ฉะน้ันก็ตั้งใจฟังวิทยุเมื่อเช้าน้ี กรณีเกิดที่นบพิตา กรณีที่อาเภอท่าศาลาจังหวัด นครศรีธรรมราช. อันนั้นไม่ใช่แห่งเดียว ที่อื่นมีหลายแห่งที่จะทาให้บ้านเมืองล่มจม บ้านเมืองไม่208 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริยป์ ระชาธิปไตย

๓๐๓สามารถท่ีจะรอดพ้นจากสถานการณ์ท่ีไม่ถกู ต้อง. ฉะน้ัน ก็ขอให้ท่านไปศึกษาว่า เกี่ยวข้องอย่างไรท่านเกี่ยวข้องหรือไม่. แต่ถ้าท่านไม่เก่ียวข้อง ท่านก็ลาออกดีกว่า. ท่านเป็นผู้ที่ได้รับหน้าท่ี ท่านเป็นผู้ที่มีความรู้ เป็นผู้ที่ต้องทาให้บ้านเมืองดาเนินได้. หรือมิฉะน้ันก็ต้องไปปรึกษากับท่านผู้พิพากษาที่จะเข้ามาต่อมาท่านผู้พิพากษาศาลฎีกา ท่านผู้น้ีก็คงเกี่ยวข้องเหมือนกัน. ก็ปรึกษากัน๔ คน. ท่านปรึกษากับผู้พิพากษาศาลฎกี าที่จะเขา้ มาใหม่ ปรึกษากับท่าน ก็เป็นจานวนหลายคนที่มีความรู้ ท่ีมีความซื้อสัตย์สุจริต ท่ีมีหน้าท่ีที่จะทาให้บ้านเมืองมีขื่อมีแป. ฉะน้ัน ก็ขอฝากคุณอักขราทร กต็ อ้ งไปพดู กบั สมาชกิ อ่ืน ๆ ดว้ ย ก็จะขอบใจมาก. เด๋ียวนย้ี งุ่ เพราะถา้ ไมม่ สี ภาผแู้ ทนราษฎร ไมม่ ีทางจะปกครองแบบประชาธิปไตย. ของเรามีศาลหลายชนิดมากมาย แล้วมีสภาหลายแบบ และก็ทุกแบบท่ีจะต้องเข้ากันปรองดองกัน และคิดทางที่จะแก้ไขได้. น่ีพูดเร่ืองน้ีค่อนข้างจะประหลาดหน่อยท่ีขอร้องอย่างนี้. แล้วก็ไม่อย่างน้ันเดี๋ยวเขาก็บอกว่าต้องทาตามมาตรา ๗ ของรัฐธรรมนูญ ซึ่งขอยืนยันว่า มาตรา ๗ น้ันไม่ได้หมายถึงให้มอบให้พระมหากษัตริย์มีอานาจท่ีจะทาอะไรตามชอบใจ ไม่ใช่. มาตรา ๗ น้ันพูดถึงการปกครองแบบมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ไม่ได้บอกว่าให้พระมหากษัตริย์ตดั สินใจ ทาได้ทุกอย่าง. ถ้าทาเขาจะต้องว่าพระมหากษตั ริย์ทาเกินหน้าที่ ซึ่งข้าพเจ้าไม่เคยทาเกินหนา้ ที่. ถ้าทาเกินหน้าที่กไ็ ม่ใช่ประชาธปิ ไตย. เขาอ้างถึงเม่ือครั้งก่อนน้ี เม่ือรัฐบาลของอาจารย์สัญญา ธรรมศักด์ิ. ตอนนั้นไม่ได้ทาเกินอานาจของพระมหากษัตริย์. ตอนนั้นสภามีอยู่ ประธานสภา รองประธานสภามีอยู่ แล้วก็รองประธานสภาทาหนา้ ท่ี แลว้ มนี ายก ท่สี นองพระบรมราชโองการได้ตามรฐั ธรรมนญู ในครงั้ นน้ั . ไมไ่ ด้หมายถึงความว่าที่ทาครั้งน้ันผิดรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่. ตอนน้ันเขาไม่ใช่นายกพระราชทาน. นายกพระราชทานหมายความว่าต้ังนายกโดยไม่มีกฎเกณฑ์อะไรเลย. ตอนน้ันมีกฎเกณฑ์. เม่ือครั้งอาจารย์สัญญาได้รับตั้งเป็นนายกเป็นนายกที่มีผู้รับสนองพระบรมราชโองการ คือ รองประธานสภานิติบัญญัติ นายทวี แรงขา. ดังน้ัน ไปทบทวนประวัติศาสตร์หน่อย. ท่านก็เป็นผู้ใหญ่ทา่ นก็ทราบว่ามีกฎเกณฑ์ที่รองรับ แล้วก็งานอน่ื ๆ กม็ .ี แม้แต่ท่เี รยี กว่าสภาสนามม้า ก็หัวเราะกันสภาสนามม้า แต่ไม่ผิดกฎหมาย เพราะว่านายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับสนอง. นายกรัฐมนตรี คือนายสญั ญา ธรรมศกั ด์ิ ไดร้ ับสนองพระบรมราชโองการ. ก็สบายใจว่าทาอะไรแบบถกู ต้อง ตามครรลองของรัฐธรรมนูญ. แต่คร้ังน้ีเขาจะให้ทาอะไรผิดรัฐธรรมนูญ. ใครเป็นคนบอกก็ไม่ทราบนะ แต่ว่าขา้ พเจา้ เองรู้สกึ ว่าผิด. ฉะนั้นก็ขอให้ชว่ ยปฏบิ ตั ิอะไร คดิ อะไร ไม่ให้ผิดกฎเกณฑข์ องรัฐธรรมนูญจะทาใหบ้ า้ นเมืองผา่ นพน้ สง่ิ ที่เปน็ อปุ สรรคและมีความเจริญรุ่งเรืองได.้ ขอขอบใจท่าน. 209๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธปิ ไตย



โครงการอนั เน่อื งมาจากพระราชดำริ

โครงการอนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำริ นับแต่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติเป็นต้นมา ด้วยความห่วงใย ในทกุ ขส์ ขุ ของประชาชน พระองคแ์ ละพระบรมวงศไ์ ดเ้ สดจ็ พระราชดำเนนิ ไปทรงเยย่ี มเยยี นประชาชนชาวไทยตามพน้ื ทต่ี า่ ง ๆ ของประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นท่ีชนบทท่ีทุรกันดาร ทำให้ทรงรับทราบถึงปัญหาและความเดือดร้อนท่ีแท้จริงของราษฎร จงึ ทรงมพี ระราชดำรทิ จ่ี ะแกไ้ ขปญั หาตา่ ง ๆ เหลา่ นน้ั ซง่ึ การดำเนนิ งานแกไ้ ขปญั หาความเดอื ดรอ้ นของราษฎรตามพระราชดำริ ของพระองค์ เป็นการดำเนินงานที่มุ่งพัฒนาและช่วยเหลือพสกนิกรท่ัวไป โดยไม่จำกัดเช้ือชาติและศาสนา โดยเฉพาะ ผยู้ ากไรท้ ปี่ ระสบปญั หาตา่ ง ๆ อนั กระทบถงึ สภาพการดำรงชพี โดยไดพ้ ระราชทานพระราชดำรใิ หส้ ว่ นราชการตา่ ง ๆ ดำเนนิ งาน “โครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดำริ” พระราชดำริเริ่มแรกอันเป็นโครงการช่วยเหลือประชาชน เร่ิมข้ึนต้ังแต่ พ.ศ. ๒๔๙๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า โปรดกระหม่อมให้กรมประมงนำพันธุ์ปลาหมอเทศจากปีนัง ซ่ึงได้รับจากผู้เช่ียวชาญด้านการประมงขององค์การอาหารและ เกษตรแห่งสหประชาชาติ เข้าไปเล้ียงในสระน้ำ บริเวณพระที่นั่งอัมพรสถาน และเมื่อวันท่ี ๗ พฤศจิกายน ๒๔๙๖ ทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าโปรดกระหมอ่ มพระราชทานพันธุ์ปลาหมอเทศน้แี ก่ กำนนั ผู้ใหญบ่ า้ นทวั่ ประเทศ นำไปเลย้ี งเผยแพร่ ขยายพนั ธแ์ุ กร่ าษฎรในหม่บู ้านของตน เพื่อจะได้มอี าหารโปรตีนเพ่ิมขึน้ และโครงการพระราชดำริทนี่ บั ว่าเปน็ โครงการพัฒนา ชนบทโครงการแรก เกดิ ข้นึ ในปี พ.ศ. ๒๔๙๕ โดยพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ โปรดกระหมอ่ มพระราชทานรถบลโู ดเซอร์ ใหห้ นว่ ยตำรวจตระเวนชายแดนคา่ ยนเรศวร นำไปสรา้ งถนนเขา้ ไปยงั บา้ นหว้ ยมงคล ตำบลหินเหล็กไฟ (ปัจจุบันคือ ตำบลทับใต้) อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพ่ือให้ราษฎรสามารถสัญจรไปมาและนำ ผลผลติ ออกมาจำหนา่ ยยงั ชมุ ชนภายนอกไดส้ ะดวกขน้ึ จากนน้ั ในปี พ.ศ. ๒๔๙๖ ไดพ้ ระราชทานพระราชดำรใิ หส้ รา้ งอา่ งเกบ็ นำ้ เขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพื่อบรรเทาความแห้งแล้งอันเป็นความเดือดร้อนของราษฎร ซึ่งสร้างเสร็จใช้ ประโยชน์ได้ในปี พ.ศ. ๒๕๐๖ นับเป็นโครงการพระราชดำริทางด้านชลประทานแห่งแรก ปัจจุบันโครงการอันเนื่องมาจาก พระราชดำริมีมากกว่า ๔,๐๐๐ โครงการ ซึ่งทุกโครงการล้วนมีจุดมุ่งหมายสำคัญ คือ ความอยู่ดีกินดีและความผาสุกของ ประชาชนทั้งส้ิน ลกั ษณะของโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โครงการอนั เนอ่ื งมาจากพระราชดำริในระยะแรก ๆ นนั้ สามารถแบ่งออกได้เป็น ๒ ลกั ษณะ คือ ๑. โครงการท่ีมีลักษณะศึกษา ค้นคว้า ทดลองเป็นการส่วนพระองค์ โครงการดังกล่าวนี้เท่ากับเป็นการเตรียม พระองค์ในด้านข้อมูลและความรอบรู้ที่จะทรงนำไปประยุกต์ใช้ในการแก้ปัญหาและเผยแพร่แก่เกษตรกร รวมท้ังเป็นการ แสวงหาแนวทางการพฒั นาทีถ่ กู ตอ้ งและเหมาะสมกบั สภาพสังคมไทยและสภาพแวดลอ้ มในแตล่ ะท้องถิ่นด้วย ๒. โครงการที่มีลักษณะเร่ิมเข้าไปแก้ไขปัญหาหลักของเกษตรกร เน่ืองจากเกษตรกรประสบปัญหาและอุปสรรค ในการทำเกษตรกรรมมากขนึ้ ทกุ ขณะ ซงึ่ ในขณะทพี่ ระองค์ทรงมโี ครงการทดลองและเรียนรูไ้ ปดว้ ยกัน จะทรงเร่มิ กา้ วเขา้ สูก่ าร ดำเนินการเพื่อแก้ไขปัญหาของเกษตรกรอย่างแท้จริง ระยะแรกโครงการยังจำกัดขอบเขตอยู่เฉพาะบริเวณรอบ ๆ ท่ีประทับในส่วนภูมิภาค รูปแบบของการพัฒนาแก้ปัญหา คือ การพัฒนาแบบผสมผสาน (Integrated Development) หลงั จากนน้ั โครงการในลกั ษณะนคี้ อ่ ย ๆ ขยายขอบเขตออกไปส่สู งั คมเกษตรกรในพ้ืนท่ที ่กี วา้ งข้ึน212 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธปิ ไตย

โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริมีอยู่มากมายหลายสาขา หลายประเภท ในระยะแรก มีช่ือเรียกแตกต่างกันไปดังนค้ี อื ๑) โครงการตามพระราชประสงค์ เป็นโครงการท่ีทรงศึกษาทดลองปฏิบัติเป็นส่วนพระองค์ ทรงศึกษาหารือกับผู้เชี่ยวชาญในวงงาน ทรงแสวงหาวิธีการทดลองปฏิบัติ ทรงพัฒนาและส่งเสริมแก้ไขดัดแปลงวิธีการเป็นระยะเวลาหน่ึงเพ่ือดูแลผลผลิตทั้งในพระราชฐานและนอกพระราชฐาน ซึ่งต้องทรงใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในการดำเนินการทดลองจนกว่าจะเกิดผลดี ต่อมาเม่ือทรงแน่พระทัยว่าโครงการน้ัน ๆ ได้ผลดี เป็นประโยชน์แก่ประชาชนอย่างแท้จริง จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมใหร้ ฐั บาลเข้ามารับงานต่อภายหลัง ๒) โครงการหลวง เป็นโครงการท่ีทรงเจาะจงดำเนินการพัฒนาและบำรุงรักษาต้นน้ำลำธารในบริเวณป่าเขาในภาคเหนือ เพื่อบรรเทาอุทกภัยในท่ีลุ่มล่าง ด้วยเหตุผลที่พ้ืนที่เหล่านี้เป็นเขตแดนชาวไทยภูเขา จึงทรงมีโอกาสพัฒนาชาวเขาชาวดอยให้อยู่ดีกินดี ให้เลิกการปลูกฝ่ิน เลิกการตัดไม้ทำลายป่า ทำไร่เล่ือนลอย และเลิกการค้าไม้เถื่อน ของเถ่ือนอาวุธยุทโธปกรณ์นอกกฎหมาย ทรงพัฒนาช่วยเหลือให้ปลูกพืชหมุนเวียนท่ีมีคุณค่าสูง ขนส่งง่าย ปลูกข้าวไร่ และเล้ียงสัตว์ไว้เพื่อบริโภค รวมคุณค่าผลผลิตแล้วให้ได้คุณค่าแทนการปลูกฝ่ิน ท้ัง ๆ ที่งานของโครงการน้ีกินเวลายาวนานกว่าจะเกดิ ผลได้ ตอ้ งใช้เวลานานนับสิบปี การดำเนินงานยากลำบากสกั เพียงใดมไิ ด้ทรงท้อถอย การพัฒนาคอ่ ย ๆ ไดผ้ ลดีข้ึน ๆชาวเขาชาวดอยจึงมีความจงรักภักดี เรียกพระองค์ว่า “พ่อหลวง” และเรียกสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถว่า “แมห่ ลวง” โครงการของทั้งสองพระองค์จงึ เรยี กวา่ “โครงการหลวง” ๓) โครงการในพระบรมราชานุเคราะห์ เป็นโครงการท่ีได้พระราชทานข้อเสนอแนะและแนวทางพระราชดำริให้เอกชนไปดำเนินการ ด้วยกำลังเงิน กำลังปัญญา และกำลังแรงงาน พร้อมท้ังการติดตามผลงานให้ต่อเนื่องโดยภาคเอกชนเช่น โครงการพฒั นาหม่บู า้ นสหกรณเ์ นินดินแดง อำเภอทับสะแก จังหวดั ประจวบครี ขี ันธ์ ซึง่ สโมสรโรตารแ่ี หง่ ประเทศไทยเป็นผจู้ ัดและดำเนินงานตามพระราชดำริ โครงการพจนานุกรม โครงการสารานุกรมไทยสำหรบั เยาวชน เปน็ ต้น ๔) โครงการตามพระราชดำริ เป็นโครงการท่ีทรงวางแผนพัฒนา ทรงเสนอแนะให้รัฐบาลร่วมดำเนินการตามแนวพระราชดำริ โดยเสด็จพระราชดำเนินร่วมทรงงานกับหน่วยงานของรัฐบาล ซึ่งมีทั้งฝ่ายพลเรือน ตำรวจ ทหาร โครงการตามพระราชดำริน้ีปัจจุบันเรียกว่า “โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ” มีกระจายอยู่ท่ัวทุกภูมิภาคของประเทศไทย ปัจจุบันมีลักษณะท่ีเป็นโครงการพัฒนาด้านต่าง ๆ ที่ดำเนินการเสร็จสิ้นภายในระยะเวลาสั้น และระยะเวลายาวที่มากกว่า ๕ ปีขณะเดียวกันก็มีลักษณะท่ีเป็นงานด้านวิชาการ เช่น โครงการเพื่อการศึกษาค้นคว้าทดลอง หรือโครงการท่ีมีลักษณะเป็นงานวิจัย เปน็ ตน้ข้ันตอนการดำเนนิ งานโครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดำริ มดี ังน้ี ๑. เมื่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชประทับอยู่ในพระตำหนัก แต่มีเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดข้ึนเช่น มีพายุ หรืออุทกภัย ทำให้ประชาชนได้รับความเดือดร้อนอย่างหนักก็จะมีพระราชดำริ ให้เจ้าหน้าท่ีผู้เกี่ยวข้องไปดำเนินการช่วยเหลอื ๒. เมื่อเสด็จพระราชดำเนินยังพ้ืนที่ต่าง ๆ จะพระราชทานพระราชดำริให้กับคณะผู้ตามเสด็จฯ (องคมนตรีเจ้าหน้าท่ีกรม/กอง ที่เกี่ยวข้อง ผู้ว่าราชการจังหวัด เจ้าหน้าท่ีสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอนั เน่ืองมาจากพระราชดำริ (กปร.) ฯลฯ) ดำเนินการโครงการตา่ ง ๆ 213๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ์ประชาธปิ ไตย

• เจ้าหน้าที่ผู้เก่ียวข้องซ่ึงรับสนองพระราชดำริ จัดทำโครงการเสนอผู้บังคับบัญชาจนถึงปลัดกระทรวง เพื่อนำส่ง สำนักงาน กปร. • สำนักงาน กปร. ประสานงาน วเิ คราะห์ ว่าสอดคลอ้ งกบั พระราชดำริ แล้วนำเสนอ กปร. เพือ่ พิจารณาอนมุ ัติ • ทีป่ ระชุม กปร. หรอื ประธาน กปร. พิจารณาอนมุ ตั ิ • สำนกั งาน กปร. แจง้ หนว่ ยงาน และสำนักงบประมาณ เพอ่ื ดำเนินการตอ่ ไป • หน่วยงานเหลา่ นนั้ ดำเนินการตามแผนงานโครงการ • สำนักงาน กปร. ทำการติดตาม ประเมนิ ผล จัดทำรายงานทลู เกล้าทูลกระหมอ่ มถวาย แจ้งหนว่ ยงานทเ่ี กี่ยวข้อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขให้ได้ประโยชนส์ ูงสุดตามพระราชดำริทีไ่ ด้พระราชทานไว้ ๓. การถวายฎีกา มีข้ันตอนการดำเนินงาน ดังน้ี • เมื่อมกี ารถวายฎกี าเกย่ี วกับโครงการทางดา้ นการพัฒนา • สำนักงาน กปร. จะทำหน้าท่ีตรวจสอบข้อมูล หาข้อเท็จจริง เพ่ือจัดทำรายละเอียดกราบบังคมทูลทราบ ฝ่าละอองธุลพี ระบาท เพือ่ ขอพระราชทานพระราชวนิ ิจฉยั • หากทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เป็นโครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดำริก็จะพระราชทาน แนวพระราชดำริว่าควรพัฒนาตรงน้ันอย่างไร จากน้ันสำนักงาน กปร. จะดำเนินการประสานให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เขา้ ดำเนินการเชน่ เดยี วกับโครงการอันเนอ่ื งมาจากพระราชดำริ214 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ์ประชาธปิ ไตย

โครงการอันเนือ่ งมาจากพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช ต้งั แต่ พ.ศ. ๒๔๙๕ - พ.ศ. ๒๕๕๙(มีจำนวน ๔,๖๘๕ โครงการ /กิจกรรม ขอ้ มลู ณ เดอื นกันยายน ๒๕๕๙) การพัฒนาดา้ น เหนอื กลาง ภาค ใต้ ไม่ระบพุ ้ืนที่ ฯลฯ รวม๑. โครงการพัฒนาดา้ นแหล่งนำ้ ๑,๒๓๓ ๕๐๓ ตะวันออก ๖๒๗ - ๓,๒๐๔ เฉยี งเหนอื ๘๔๑ ๒. โครงการพัฒนาด้านการเกษตร ๔๖ ๕๑ ๔๔ ๒๘ - ๑๖๙๓. โครงการพัฒนาดา้ นสง่ิ แวดลอ้ ม ๖๒ ๔๑ ๓๗ ๓๔ ๓ ๑๗๗๔. โครงการพฒั นาด้านสง่ เสริมอาชีพ ๘๙ ๓๖ ๑๒๒ ๙๔ - ๓๔๑๕. โครงการพัฒนาด้านสาธารณสขุ ๑๕ ๑๖ ๙ ๗ ๑๐ ๕๗๖. โครงการพฒั นา ๒๒ ๒๒ ๒๐ ๒๒ - ๘๖ ด้านคมนาคม/สือ่ สาร๗. โครงการพฒั นา ๑๙๙ ๗๔ ๕๓ ๖๓ ๔ ๓๙๓ ดา้ นสวสั ดิการสงั คม/การศกึ ษา๘. โครงการพัฒนา ๑๐๔ ๖๒ ๕๒ ๓๓ ๗ ๒๕๘ แบบบรู ณาการ/อ่ืนๆรวม ๑,๗๗๐ ๘๐๕ ๑,๑๗๘ ๙๐๘ ๒๔ ๔,๖๘๕ ทีม่ า สำนักงาน กปร. กนั ยายน ๒๕๕๙ 215๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริยป์ ระชาธิปไตย



สดดุ ีพระเกยี รตคิ ณุ

สดดุ ีพระเกียรตคิ ุณ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้ทรงทุ่มเทพระราชหฤทัยและพระวรกายเพื่อที่จะนำพาประเทศไทยไปสู่การพัฒนาอันย่ังยืน ทัดเทียมนานาอารยประเทศ โดยมิได้ทรงละทิ้งเอกลักษณ์และภูมิปัญญาอันล้ำค่าท่ีมีอยู่คู่แผ่นดินไทย ด้วยน้ำพระทัยที่พร่างพรมไปทั่วทุกพื้นที่และพระปรีชาสามารถซึ่งเป็นท่ีประจักษ์ตลอดระยะเวลา ๗๐ ปีแห่งการปกครองแผ่นดินโดยธรรม พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชจึงมิได้ทรงเป็นเพียงท่ีเคารพรักและเทดิ ทนู ไวเ้ หนือเกล้าของปวงชนชาวไทยผู้เปน็ พสกนิกรภายใต้รม่ พระบรมโพธสิ มภารของพระองค์เทา่ น้นั หากแต่ในสายตาของชาวตา่ งชาติ พระองค์กท็ รงเป็นพระมหากษตั ริยผ์ ยู้ ิง่ ใหญ่และทรงไดร้ ับการยอมรับไปทัว่ โลก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงได้รับการทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักด์ิในสาขาวิชาต่าง ๆ จากสถาบันการศึกษาต่างประเทศ ตำแหน่งสมาชิกกิตติมศักดิ์ของสถาบันและองค์กรระหว่างประเทศ รวมท้ังทรงได้รับการประกาศสดุดีพระเกียรติคุณจากสถาบันและองค์กรระหว่างประเทศมากมาย โดยได้ประมวลเฉพาะรางวัลสดุดพี ระเกียรติคุณท่ีสถาบันและองค์กรระหว่างประเทศทูลเกลา้ ทูลกระหมอ่ มถวาย ดังนี้ วนั /เดอื น/ปี หนว่ ยงาน รางวลั สดดุ พี ระเกียรตคิ ณุ ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๑๘ รัฐสภายุโรป เหรยี ญรฐั สภายุโรป (Special Medal of the European Parliament) ในโอกาสที่๘ กนั ยายน ๒๕๒๙ The International นาย George Spenale ประธานรัฐสภายุโรป๒๑ กรกฎาคม ๒๕๓๐ Association of University เดนิ ทางมาเยอื นประเทศไทยในฐานะแขกของรฐั สภา Presidents : (IAUP) รางวัลสันติภาพของสมาคมอธกิ ารบดรี ะหวา่ งประเทศ สาธารณรัฐเกาหลี (IAUP World Great Peace Award) ในฐานะทที่ รง สถาบันเทคโนโลยแี ห่งเอเซีย อทุ ศิ พระองคเ์ พอื่ การศึกษาระดบั สงู ตลอดจนทรง (Asian Institute of ส่งเสริมสนั ติภาพในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ Technology : AIT) เหรยี ญทองเฉลมิ พระเกยี รตคิ ณุ แห่ง สมเดจ็ พระมหากษตั ริยาธิราชผู้ทรงพระปรชี าสามารถ เลศิ ลำ้ ในการนำชนบทใหว้ ัฒนา (Gold Medal for His Majesty’s Leadership in Rural Development)218 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ์ประชาธปิ ไตย

วัน/เดอื น/ป ี หนว่ ยงาน รางวลั สดุดีพระเกียรติคุณ๒๙ ตลุ าคม ๒๕๓๐ องคก์ ารโอเอสเอส เหรียญทองจำลองโดโนแวน (Donovan) ซ่ึงเป็น (The Office of Strategic เคร่ืองหมายแห่งมติ รภาพของอดตี สมาชิกองคก์ าร Services : OSS) โอเอสเอส และมลู นิธิอนุสรณ์ วลิ เลยี ม เจ โดโนแวน ในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๕ รอบ๓ ตุลาคม ๒๕๓๒ ราชวิทยาลัยศัลยแพทย์ เหรียญทองเฉลิมฉลองการประชุมทางวชิ าการรว่ มกนั แห่งองั กฤษ (The Royal College ระหวา่ งราชวทิ ยาลยั ศลั ยแพทย์แหง่ ประเทศไทย of Surgeons of England) และราชวิทยาลยั ศลั ยแพทย์แห่งประเทศอังกฤษ๑๗ สงิ หาคม ๒๕๓๔ องค์กรโรตารสี ากล เหรียญสดดุ พี ระเกยี รตคิ ณุ ขององค์กรโรตารสี ากล (Rotary International Award of Honour) ในการท่ไี ดท้ รงบำเพญ็ พระราชกรณียกจิ ต่าง ๆ เป็นผลให้ประเทศเจรญิ พัฒนาและกอ่ ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจอนั ดีระหว่างประเทศ๒ ธนั วาคม ๒๕๓๔ องคก์ ารศึกษาวิทยาศาสตร์ เหรยี ญ “ฟีแล” (Philae Medal) และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ในฐานะทท่ี รงประกอบพระราชกรณยี กิจ (United Nations Educational ในดา้ นการพฒั นาทอ้ งถนิ่ และยกระดบั Scientific and Cultural ความเป็นอย่ขู องประชาชน Organization : UNESCO)๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๕ โครงการสิ่งแวดลอ้ ม เหรยี ญทองสดดุ พี ระเกยี รตคิ ณุ (UNEP Gold Medal) แหง่ สหประชาชาติ ในฐานะท่ีทรงบำเพญ็ พระราชกรณียกจิ ดเี ด่น (United Nations Environment เปน็ ทย่ี อมรบั ของนานาประเทศเกย่ี วกับการอนรุ กั ษ์ Programme : UNEP) ธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม๒๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๕ องคก์ ารอนามยั โลก (World เหรยี ญทองสาธารณสุขเพอื่ มวลชน (Health for All Health Organization : WHO) Gold Medal) ในฐานะทีท่ รงบำเพ็ญ พระราชกรณียกจิ นานัปการเพอื่ ประโยชน์ ทางดา้ นการสาธารณสุขของประเทศ 219๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ป์ ระชาธิปไตย

วัน/เดือน/ปี หนว่ ยงาน รางวลั สดุดีพระเกียรตคิ ุณ ๒๖ มกราคม ๒๕๓๖ นาย Kenji Mori เหรยี ญสดุดพี ระเกียรตคิ ุณดา้ นการสงวนรกั ษา ประธานสมาคมนเิ วศวทิ ยา ความหลากหลายทางชวี ภาพ (The Natural ๒๕ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๓๖ ทางเคมีระหว่างประเทศ Pro Futura Medal) (The International Society of Chemical รางวลั “The International Erosion Control Ecology : ISCE) Association’s International Merit Award” The International Erosion เพอื่ เทิดพระเกยี รติในฐานะที่ทรงเปน็ แบบอย่าง Control Association สำหรบั ประเทศอื่น ๆ ไดป้ ฏบิ ัติตามในเรือ่ งของ (IECA), The United States การอนุรักษ์ดินโดยใช้หญ้าแฝกและในการปรบั ปรุง of America คุณภาพสิ่งแวดลอ้ ม รางวลั รากหญ้าแฝกชบุ สำรดิ๓๐ ตลุ าคม ๒๕๓๖ ฝา่ ยวิชาการภมู ภิ าคเอเซยี (The Bronze Vetiver Sculpture Award) ของธนาคารโลก ซ่ึงเปน็ รางวลั สดดุ ีพระเกียรตคิ ุณ ในฐานะที่ทรงเปน็ นักอนุรกั ษด์ ินและน้ำ๑๒ ธันวาคม ๒๕๓๗ โครงการควบคุมยาเสพตดิ เหรียญทองคำ เพ่อื สดุดีพระเกียรติคณุ ใน๘ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๓๘ ระหวา่ งประเทศแห่ง พระราชกรณียกิจเก่ียวกับการปอ้ งกนั แกไ้ ขปัญหา สหประชาชาติ (United ยาเสพติด (Award of Appreciation in Nations International Recognition of Outstanding Contributions Drug Control Programme : in the Field of International Drug Control) UNDCP) “รางวลั วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมลู นธิ ิโทเร มลู นธิ โิ ทเร หรือการสง่ เสรมิ ประเทศไทย” เป็นเงนิ จำนวน ๒ ล้านบาท เพื่อเฉลิม วิทยาศาสตร์ ประเทศญป่ี ุ่น พระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภมู ิพล อดุลยเดชทท่ี รงสนพระราชหฤทัย และทรงทำนุบำรงุ การศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยขี อง ประเทศไทยท้ังในด้านเกษตร การพลงั งาน การส่ิงแวดลอ้ ม การสาธารณสุข และการศกึ ษา วิทยาศาสตร์ ต่อเนือ่ งกันมาไมน่ อ้ ยกว่า ๔๐ ปี220 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธิปไตย

วัน/เดือน/ปี หน่วยงาน รางวัลสดุดพี ระเกียรติคุณ ๖ ธันวาคม ๒๕๓๘ องค์การอาหารและเกษตรแห่ง เหรยี ญ “แอกริโคลา” (Agricola Medal) ๕ มิถนุ ายน ๒๕๓๙ สหประชาชาติ (The Food and เป็นเหรียญสดดุ ีพระเกยี รตคิ ุณ ในฐานะทท่ี รงบำเพญ็ ๒๔ ตลุ าคม ๒๕๓๙ Agriculture Organization : พระราชกรณียกจิ อุทิศดา้ นการพฒั นาการเกษตร ๑๓ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๙ FAO) ๑๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๐ สถาบันวิจัยขา้ วระหวา่ งประเทศ เหรียญทองเฉลมิ พระเกยี รติ (The International Rice (The International Rice Award Medal) ๒๕ มถิ ุนายน ๒๕๔๐ Research Institute : IRRI) ในฐานะทรงห่วงใยและอทุ ิศพระองค์ในการพฒั นา องคก์ รโรตารสี ากล (The Rotary ชวี ติ ความเป็นอย่ขู องเกษตรกรและพสกนิกรโดยรวม International) รางวลั สดุดพี ระเกยี รติคณุ ในฐานะที่ทรงบำเพญ็ ประโยชน์ เพื่อมนษุ ยธรรมในระดับผนู้ ำประเทศ วทิ ยาลยั แพทยร์ ักษาโรค (The Presidential Award for Humanitarian ทรวงอกแหง่ สหรฐั อเมรกิ า Services) (The American College รางวลั The Partnering for World Health Award of Chest Physicians) ในฐานะทีท่ รงพระวริ ยิ อุตสาหะสนับสนุนใหม้ กี าร องคก์ ารอตุ นุ ิยมวทิ ยาโลก ปอ้ งกนั และรักษาโรคทรวงอกในประเทศไทย The International Council for รางวลั สดดุ พี ระเกียรตคิ ุณด้านอตุ นุ ิยมวทิ ยา Control of Iodine Deficiency เพ่อื เฉลมิ พระเกยี รติและสดุดี พระปรีชาสามารถ Disorders (ICCIDD) และพระราชอัจฉรยิ ภาพท่ีทรงนำความรู้ และ พระราชวนิ จิ ฉัยนานปั การดา้ นอุตนุ ิยมวทิ ยา มาใชป้ ระโยชน์ เหรยี ญทองเทดิ พระเกยี รตพิ ระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดชในฐานะทท่ี รง เปน็ ทงั้ ผนู้ ำ ผ้บู กุ เบิก และผู้ดำเนนิ งานโครงการ ควบคุมปญั หาการขาดสารไอโอดนี ในประเทศไทย 221๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ์ประชาธปิ ไตย

วนั /เดือน/ปี หน่วยงาน รางวัลสดดุ ีพระเกียรตคิ ณุ ๘ กรกฎาคม ๒๕๔๐ คณะกรรมการตัดสนิ รางวัล รางวัลสดดุ ีพระเกยี รติคุณด้านวรรณกรรม วรรณกรรมสรา้ งสรรค์ (The S.E.A. Write Awards) ๒๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๑ ยอดเยย่ี มแห่งอาเซียน (รางวัลซไี รต)์ เหรียญทองสดดุ ีพระเกยี รติคณุ ในฐานะท่ีทรงอทุ ศิ ๓ มีนาคม ๒๕๔๒ สหพันธอ์ งคก์ รต่อต้านวณั โรค พระองคเ์ พ่อื การรณรงคเ์ กยี่ วกับปญั หาสุขภาพปอด และโรคปอดนานาชาติ ระดับโลก (Gold Medal Award) (The International Union Against Tuberculosis or Lung รางวลั Lions Humanitarian Award ในฐานะ Disease : IUATLD) ทที่ รงอุทศิ พระองค์ในการพัฒนาคณุ ภาพชวี ิต สโมสรไลออนส์สากล ของประชาชนชาวไทยโดยเฉพาะ (The International ด้านสาธารณสขุ และการศกึ ษา Association of Lions Clubs) เหรียญเทเลฟดู (Telefood medal) เหรียญแรกของโลก ในฐานะที่ทรงบำเพญ็๘ ธันวาคม ๒๕๔๒ องค์การอาหารและเกษตร พระราชกรณียกิจทางการพฒั นาการเกษตร แห่งสหประชาชาติ ของประเทศไทย เพือ่ ยกระดับความเปน็ อยู่ (Food and Agriculture ของเกษตรกร และสร้างความม่นั คงด้านอาหาร Organization : FAO) เหรียญแซนฟอร์ด (Sanford Medal) เพือ่ สดดุ ีพระเกียรติคณุ ด้านการดนตรี๑๔ มกราคม ๒๕๔๓ คณะการดนตรี ถว้ ยลาลาอูนิส (Lalaounis Cup)๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๓ แห่งมหาวทิ ยาลัยเยล เพ่อื สดดุ ีพระปรีชาสามารถด้านการกฬี า องคก์ ารอนามัยโลก (World และสำนกึ ในพระมหากรณุ าธิคณุ ท่มี ีตอ่ Health Organization : WHO) วงการกีฬาไทยและวงการกีฬาระหว่างประเทศ รางวัลสดดุ พี ระเกยี รติคุณ (WHO Award) ในฐานะ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๔๓ องค์การอนามยั โลก (World ทที่ รงเปน็ แบบอย่างและผ้นู ำทางจริยธรรมที่ทรง Health Organization : WHO) พระวิริยอตุ สาหะในการปฏบิ ัตพิ ระราชกรณยี กจิ ดา้ นการสาธารณสขุ222 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธปิ ไตย หมายเหตุ * ผสู้ ำเร็จราชการแทนพระองค์

วัน/เดอื น/ปี หน่วยงาน รางวัลสดุดพี ระเกียรตคิ ุณ ๕ มิถุนายน ๒๕๔๓ สมาคม The Belgians เหรยี ญรางวัล The Merit of Invention Award Chamber of Investors ในฐานะท่ที รงบำเพ็ญพระราชกรณียกจิ สร้างสรรค์ สรรพสิ่งนานัปการ อนั เปน็ คณุ ประโยชน์๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๓ มหาวิทยาลยั แคลิฟอรเ์ นยี แก่อาณาประชาราษฎร์ วทิ ยาเขตเบิรก์ ลยี ์ เหรียญเบริ ์กลีย์ (The Berkeley Medal) รฐั แคลฟิ อร์เนีย สหรฐั อเมริกา เพอื่ สดุดพี ระเกยี รตคิ ณุ ในฐานะที่ทรงบำเพ็ญ พระราชกรณยี กิจต่าง ๆ อนั เป็นคุณอเนกอนนั ต์๑๖ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๔๔ องค์กร BRUSSELS EUREKA ตอ่ สงั คม แห่งราชอาณาจักรเบลเย่ยี ม รางวัลส่ิงประดิษฐด์ ีเดน่ ประจำปีพุทธศกั ราช ๒๕๔๓ และคณะ ในฐานะองคก์ ร ผู้จดั งาน BRUSSELS ๑. รางวัลสง่ิ ประดิษฐ์ดีเดน่ ระดบั โลก เหรียญรางวัล EUREKA 2000 Prix OMPI (Organisation Mondiale De La Propriete Intelietuelle) พรอ้ มประกาศนยี บตั ร๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ สภามวยโลก และเงนิ รางวลั จำนวน ๒,๐๐๐ เหรียญดอลลารส์ หรัฐ ๒. รางวลั สดุดพี ระเกยี รติคุณในฐานะท่ีทรงใช้ เทคโนโลยอี ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ เหรียญรางวลั Gold Medal with Mention และประกาศนยี บัตร เกยี รตินยิ ม จาก BRUSSELS EUREKA 2000 ๓. รางวลั ผลงานประดิษฐ์ดเี ดน่ สงู สดุ ถ้วยรางวลั Grand Prix International ๔. รางวลั ผลงานส่งิ ประดิษฐ์ดีเด่นถ้วยรางวลั Minister J.CHABERT Cup ๕. รางวลั สดดุ พี ระเกียรตคิ ุณดา้ นการประดิษฐ์ ถว้ ยรางวลั Yugoslavia Cup เหรียญ Golden Shining Symbol of World Leadership สดดุ พี ระเกยี รติคุณในฐานะที่ ทรงสนบั สนนุ การกีฬาของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างย่งิ กฬี ามวย 223๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธปิ ไตย

วนั /เดือน/ปี หนว่ ยงาน รางวลั สดดุ พี ระเกยี รตคิ ณุ ๒๗ มีนาคม ๒๕๔๕ องค์กร BRUSSELS EUREKA รางวัลสิ่งประดิษฐ์ดเี ด่น ประจำปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๔๔ แห่งราชอาณาจักรเบลเย่ยี ม ๑. รางวัลผใู้ หแ้ นวความคิดใหมเ่ พอื่ การพัฒนา ๒๕ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๔๗ ในฐานะองค์กรผู้จัดงาน ประเทศไทย (D’un concept nouveau de ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๔๘ BRUSSELS EUREKA 2000 developpement de la Thailand ๒. รางวัลสดดุ ีพระเกยี รตคิ ณุ ด้านการประดษิ ฐ์ โครงการต้งั ถ่นิ ฐานมนษุ ย์ คิดค้นทฤษฎใี หม่ นำ้ มนั ปาล์มและฝนหลวง แหง่ สหประชาชาติ (Special PRIX Cup) (United Nations Human ๓. รางวัลสดุดีพระเกยี รตคิ ุณด้านการประดษิ ฐ์ Settlements Programme : คิดคน้ โครงการนำ้ มนั ไบโอดเี ซลสูตรสกัดจาก UN-HABITAT) นำ้ มันปาล์ม (Gold medal with mention) สมาคมสนิ เช่ือการเกษตร ๔.รางวัลสดดุ พี ระเกียรตคิ ุณดา้ นการประดษิ ฐ์ และชนบทภาคพนื้ เอเชยี แปซฟิ กิ คดิ คน้ โครงการทฤษฎใี หม่ (Gold medal with (Asia Pacific Rural and mention) Agricultural Credit ๕. รางวัลสดุดพี ระเกียรติคุณดา้ นการประดษิ ฐ์ Association : APRACA) คิดคน้ โครงการฝนหลวง (Gold medal with mention) รางวลั UN-HABITAT scroll of Honour Award เพื่อสดดุ ีพระเกยี รตคิ ุณในฐานะท่ที รงบำเพ็ญ พระราชกรณียกิจดว้ ยความวริ ิยอตุ สาหะ เพอื่ พฒั นาคุณภาพชวี ิตของประชาชนชาวไทย ทง้ั ในเมืองและชนบท รวมทั้งยังทรงมบี ทบาทสำคญั ในการพฒั นาการตั้งถ่ินฐานอย่างยั่งยนื รางวลั รวงข้าวทองคำ (Golden Ear of Paddy) เพื่อสดุดีพระเกยี รติคุณในฐานะที่ ทรงอทุ ศิ พระองค์เพอ่ื พฒั นา ชนบทและการเกษตร224 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ป์ ระชาธิปไตย

วนั /เดอื น/ป ี หน่วยงาน รางวัลสดดุ ีพระเกยี รติคณุ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๔๙ โครงการพัฒนาแหง่ รางวัลความสำเรจ็ สงู สดุ ด้านการพัฒนามนุษย์ ๒๐ มถิ นุ ายน ๒๕๔๙ สหประชาชาติ (United (The UNDP’s Human Development Lifetime ๒๙ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๙ Nations Development Achievement Award) เพ่ือสดุดีพระเกียรติคุณ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๐ Programme : UNDP) ในฐานะทที่ รงอุทศิ กำลงั พระวรกายและทรง พระวิริยอตุ สาหะในการปฏบิ ัตพิ ระราชกรณียกิจ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๐ น้อยใหญน่ านปั การเพือ่ ยงั ประโยชนแ์ ละความเจริญ อยา่ งยง่ั ยนื มาสชู่ าวไทยทง้ั ประเทศเปน็ รางวลั เกยี รตยิ ศ ทร่ี เิ ริม่ ขนึ้ ใหมข่ ององค์การสหประชาชาติ และ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดช ทรงได้รบั การทูลเกลา้ ทลู กระหม่อมถวายรางวลั นี้ เปน็ พระองคแ์ รก มลู นิธลิ ูกเสือโลก อสิ รยิ าภรณ์สดุดีลูกเสือโลก (The Bronze Wolf) (World Scout Foundation) ในฐานะที่เป็นพระประมขุ ของคณะลูกเสอื แหง่ ชาติ ของไทยและทรงบำเพญ็ พระราชกรณยี กจิ เพื่อ ประโยชน์แก่ประเทศไทยและนานาชาติ นิตยสารไทมเ์ อเชีย รางวัลวีรชนแหง่ เอเชีย เขตบริหารพเิ ศษฮอ่ งกง (TIME Asia Hong Kong) รฐั บาลสหรฐั อาหรับเอมเิ รตส์ รางวัลเกียรตยิ ศเพอ่ื การสนับสนนุ การศึกษาวจิ ยั ร่วมกับองคก์ ารอุตนุ ิยมวทิ ยาโลก การทำฝนเทยี มและพฒั นาดดั แปรสภาวะอากาศ อันจะก่อใหเ้ กดิ ประโยชน์แกส่ ว่ นรวม (UAE International Prize for Weather Modification) ในฐานะทที่ รงสนับสนุนการศึกษาวิจยั การทำฝนเทียมในประเทศไทย มลู นธิ ริ างวลั อาหารโลก เหรยี ญ Dr. Norman E. Borlaug World Food (The World Food Prize Prize Medallion) เปน็ รางวลั พิเศษ จัดทำคร้งั แรก Foundation) ในปี ๒๕๔๙ และพระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทร มหาภมู ิพลอดลุ ยเดชไดร้ บั การทลู เกล้าทูลกระหม่อม ถวายรางวลั นเี้ ปน็ พระองค์แรก ในฐานะทีท่ รง ชว่ ยเหลอื พสกนิกรไทยให้มีโภชนาการทด่ี ี และ เนือ่ งในโอกาสท่ที รงครองสริ ิราชสมบัติครบ ๖๐ ปี 225๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธปิ ไตย

วัน/เดอื น/ป ี หน่วยงาน รางวัลสดดุ พี ระเกยี รตคิ ณุ ๑๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ International Federation of รางวัล IFIA Cup ๑๒ พฤศจกิ ายน ๒๕๕๐ Inventions Association : IFIA เรอ่ื ง “กงั หนั นำ้ ชยั พฒั นา” ๑๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ สาธารณรัฐฮังการี ๑๔ มกราคม ๒๕๕๒ The Association of รางวัล Genius Prize ผลงาน เรื่อง “ทฤษฎีใหม”่ Hungarian Inventors และ “เศรษฐกิจพอเพียง” จากองค์กร ไอเอฟไอเอ ๙ กันยายน ๒๕๕๒ สาธารณรฐั ฮงั การี สาธารณรฐั ฮังการี ๑๖ เมษายน ๒๕๕๕ Korea Invention Promotion รางวลั Special Prize ในฐานะพระบดิ า Association : KIPA แห่งการประดิษฐไ์ ทย ซ่ึงรางวัลดงั กลา่ วถือเป็นรางวลั สาธารณรัฐเกาหลี ทรงเกยี รติของนักประดษิ ฐ์ในระดับโลก องค์การทรพั ยส์ ินทางปัญญาโลก รางวัลผูน้ ำโลกดา้ นทรัพยส์ นิ ทางปัญญา (Global (World Intellectual Leader Award) ทรงเปน็ ผู้นำของประเทศ Property Organization : พระองคแ์ รกทไ่ี ด้รบั การทูลเกล้าทลู กระหมอ่ มถวาย WIPO) ในฐานะทที่ รงประกอบพระราชกรณียกจิ เป็นทปี่ ระจักษใ์ นการส่งเสรมิ ทรพั ย์สินทางปญั ญา สหพันธ์สมาคมนักประดิษฐ์ เพอ่ื การพฒั นาประเทศไทยและเนือ่ งในโอกาส นานาชาติ การจัดงานฉลองสริ ริ าชสมบตั คิ รบ ๖๐ ปี รางวัล Glory of the Greatest Inventor : His สหภาพวทิ ยาศาสตร์ Majesty King Bhumibol Adulyadejin the year ทางดนิ นานาชาติ of Creativity and Innovation 2009 เพือ่ สดุดี (International Union of Soil พระเกยี รตคิ ุณในฐานะนักประดษิ ฐ์ผยู้ ิง่ ใหญ่ Sciences : IUSS) รางวัล The Humanitarian Soil Scientist หรอื นักวิทยาศาสตรด์ ินเพื่อมนุษยธรรม ด้วยตระหนักใน พระปรีชาสามารถและพระราชกรณียกิจของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช ด้านการพฒั นาทรพั ยากรดนิ อยา่ งตอ่ เนื่องเป็นรูปธรรม ยงั ผลใหก้ ารพัฒนาทีด่ ิน การอนุรักษด์ ินและนำ้ การปรับปรุงดินเสือ่ มโทรมและดินทม่ี ีปัญหา ดำเนิน ไปในทิศทางท่ีเหมาะสมและเป็นประโยชน์อยา่ งยิง่ แก่ เกษตรกรโดยถ้วนหน้า226 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ป์ ระชาธปิ ไตย

เหรยี ญแอกริโคลา (Agricola Medal) องคก์ ารอาหารและเกษตรแหง่ สหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization : FAO) โดย นายจาคส์ ดอิ ฟุผู้อำนวยการองค์การอาหารและเกษตรแหง่ สหประชาชาติ ทลู เกล้าทลู กระหม่อม “เหรยี ญแอกรโิ คลา (Agricola Medal)”จำนวน ๑ ชุด (เหรียญทอง เหรียญเงิน และเหรียญทองแดง รวม ๕ เหรียญ) เพื่อสดุดีพระเกียรติคุณในฐานะที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจอุทิศพระองค์เพ่ือประโยชน์สุขของปวงชนชาวไทยโดยเฉพาะผู้ที่ประกอบอาชีพเพาะปลูก บำรุง รักษาน้ำ และบำรุงรักษาป่า ณ พระท่ีน่ังจักรีมหาปราสาทพระบรมมหาราชวัง เมอื่ วนั พธุ ท่ี ๖ ธนั วาคม ๒๕๓๘ รางวลั ความสำเรจ็ สงู สุดด้านการพัฒนามนษุ ย์ (The UNDP Human Development Lifetime Achievement Award) โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (United Nations Development Programme : UNDP) โดยนายโคฟี อันนัม เลขาธิการองค์การสหประชาติ ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลความสำเร็จสูงสุดด้านการพัฒนามนุษย์(The UNDP Human Development Lifetime Achievement Award) ณ ท้องพระโรงศาลาเริง วังไกลกังวลอ.หัวหนิ จ.ประจวบคีรขี นั ธ์ เมอ่ื วันท่ี ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๔๙ 227๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธิปไตย

รางวลั WIPO Global Leaders Award องคก์ ารทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญาโลก (WIPO) โดย นายฟรานซสิ เกอร์รี ผู้อำนวยการใหญ่องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (World Intellectual Property Organization : WIPO) ทลู เกลา้ ทลู กระหมอ่ ม ถวายรางวัล WIPO Global Leaders Award แด่พระบาทสมเด็จ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช เนอื่ งดว้ ยงานทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา ส่งเสริมและพัฒนาประเทศรวมถึงชีวิตความเป็นอยู่ของพสกนิกร ชาวไทยให้ดขี ้นึ อย่างโดดเด่นเปน็ ท่ปี ระจักษแ์ ก่สายตาชาวโลก อกี ท้งั ยังทรงเป็นผู้นำประเทศพระองค์แรกที่ได้รับทูลเกล้าทูลกระหม่อม ถวายรางวัลน้ี นอกจากน้ี จากการหารือกันของสหพันธ์สมาคม นักประดิษฐ์ระหว่างประเทศ (International Federal Inventor Association : IFIA) ซึ่งมีสมาชิก ๘๔ ประเทศทั่วโลก ยังมิได้มีมติ ใหว้ นั ที่ ๒ กุมภาพันธข์ องทกุ ปี ซ่งึ เป็นวันท่ที รงไดร้ บั การจดสทิ ธิบตั ร กังหันน้ำชัยพัฒนาเป็นวันนักประดิษฐ์โลกด้วย ณ พระตำหนัก เปี่ยมสุข วังไกลกังวล อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ เมื่อวันที่ ๑๔ มกราคม ๒๕๕๒ รางวลั The Humanitarian Soil Scientist หรอื นักวิทยาศาสตร์ดนิ เพอื่ มนษุ ยชาติ สหภาพวทิ ยาศาสตรท์ างดนิ นานาชาติ (International Union of Soil Sciences : IUSS) โดย ศาสตราจารย์ เกียรติคุณ สตีเฟน นอร์ตคลิฟฟ์ทูลเกล้าทูลกระหม่อม ถวายรางวัล The Humanitarian Soil Scientist หรือ นักวิทยาศาสตร์ดิน เพ่ือมนุษยชาติ เน่ืองจากได้ตระหนักถึง พระปรีชาสามารถและพระราชกรณียกิจของพระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช ด้านการพัฒนา ทรัพยากรดนิ อยา่ งต่อเนือ่ ง เป็นรูปธรรม ยังผลให้การพัฒนา ที่ดิน การอนุรักษ์ดินและน้ำการปรับปรุงดินเส่ือมโทรม และดินที่มีปัญหา ดำเนินไปในทิศทางท่ีเหมาะสมและ เปน็ ประโยชนอ์ ยา่ งยง่ิ แกเ่ กษตรกรโดยทว่ั หนา้ ณ หอ้ งประชมุ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวง นราธิวาสราชนครินทร์ ชั้น ๑๔ อาคารเฉลิมพระเกียรติ โรงพยาบาลศริ ริ าช เม่อื วันท่ี ๑๖ เมษายน ๒๕๕๕228 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธปิ ไตย

เมื่อวันที่ ๑๑ - ๑๕ มิถุนายน ๒๕๕๕ สหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ (IUSS) และที่ประชุมองค์กรอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO : Food andAgriculture Organization of the United Nations)ไดป้ ระกาศสนบั สนนุ จดั ตง้ั “วนั ดนิ โลก (World Soil Day)”ตรงกับวันท่ี ๕ ธันวาคม ของทุกปี อันเป็นวันพระราชสมภพของพระเจ้าอยู่หัว โดยมีการเฉลิมฉลองท่ีสำนักงานใหญ่ณ กรุงโรม ประเทศอติ าลี โดยเชญิ ประเทศไทยรว่ มจัดนทิ รรศการพระราชกรณยี กิจ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ดา้ นทรัพยากรดิน และเชญิ ผู้บรหิ าร และนกั วิทยาศาสตร์ทางดนิ จากประเทศไทยเขา้ ร่วมบรรยายในงานน้ดี ้วย และรฐั บาลไทยได้ดำเนนิ การจดั งานวันดินโลก เมอ่ื วนั ที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๕ เช่นกนั ท่กี รงุ เทพฯ ต่อมาเมื่อวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๕๖ ท่ีประชุมสมัชชาสหประชาชาติ มีมติให้การรับรองวันดินโลกตรงกับวันท่ี๕ ธันวาคม ของทุกปีโดยบรรจุในปฏิทินปฏิบัติงานอย่างเป็นทางการ ซ่ึงสมาชิกองค์การสหประชาชาติกว่า ๒๐๐ ประเทศต้องจัดงานเฉลิมฉลองวนั ดินโลกนบั แตว่ นั ท่ี ๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ เปน็ ต้นไป (World Soil Day) และปี ๒๕๕๘ ถอื เป็นปีดนิ สากล(International Year of Soil in 2015) 229๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธิปไตย



พระยศยิ่งยงดำรงนริ นั ดรก์ าล

พระยศยิง่ ยงดำรงนิรันดรก์ าล การสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เม่ือวันที่ ๑๓ ตุลาคม ๒๕๕๙ นอกจากจะนำ ความวปิ โยคอยา่ งใหญห่ ลวงมาสู่คนไทยท้ังประเทศแลว้ พระมหากษตั ริย์ ผู้นำจากทัว่ ทุกมมุ โลก และองค์การระหวา่ งประเทศ ยังได้ร่วมแสดงความอาลัยต่อการจากไปของพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป่ียมด้วยพระมหากรุณาธิคุณ และพระอัจฉริยภาพ ด้านตา่ ง ๆ อันเปน็ ที่ยอมรับของนานาอารยประเทศ สมเด็จพระราชนิ นี าถอลิซาเบธท่ีสอง แหง่ สหราชอาณาจกั ร สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธท่ีสอง ทรงมีพระราชสาส์นส่วนพระองค์แสดงความเสียพระราชหฤทัยอย่างย่ิง ต่อการเสด็จสวรรคตพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ถึงสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระบรมโอรสาธริ าช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร232 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ป์ ระชาธิปไตย

สมเด็จพระจกั รพรรดิอากฮิ ิโตะ แหง่ ประเทศญป่ี ุ่น สำนักข่าวเกียวโด รายงานว่าสำนักพระราชวังของประเทศญ่ีปุ่นเปิดเผยว่าสมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะแห่งญ่ีปุ่น ทรงส่งพระราชโทรเลข ลงวันที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๕๙ ถึงสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมารเพ่ือเเสดงความเสียพระราชหฤทัยต่อการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และก่อนหน้าน้ีสำนักพระราชวังอมิ พเี รยี ลของญปี่ ุ่นเปดิ เผยวา่ สมเดจ็ พระจกั รพรรดิอากฮิ ิโตะ และสมเด็จพระจกั รพรรดินมี ิชิโกะแหง่ ราชวงศ์ญปี่ นุ่ ทรงไวท้ กุ ข์แดพ่ ระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช เป็นเวลา ๓ วนั โดยเริ่มต้นในวนั ที่ ๑๔ ตลุ าคม ๒๕๕๙พร้อมกันน้ันสมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ ได้ส่งนายจิคาโอะ คาวาอิ ผู้แทนพระองค์ไปลงนามแสดงความอาลัยต่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช ทสี่ ถานเอกอคั รราชทูตไทย ณ กรุงโตเกียวด้วย 233๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ์ประชาธปิ ไตย

สมเดจ็ พระราชาธิบดีฮจั ญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอชิ ซดั ดนิ วดั เดาละห์ สลุ ตา่ นและสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งบรูไนดารุสซาลาม234 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธิปไตย

สมเดจ็ พระราชาธบิ ดีจิกมี เคเซอร์ นมั เกล วังชุก แห่งราชอาณาจักรภูฏาน เม่ือวันท่ี ๑๓ ตุลาคม ๒๕๕๙ สมเด็จพระราชาธิบดีจิกมี เคเซอร์ นัมเกล วังชุก แห่งราชอาณาจักรภูฏาน และพระบรมวงศานวุ งศน์ ำคณะสงฆ์ เจา้ หนา้ ทร่ี ะดบั สงู ของรฐั บาลและประชาชนชาวไทยในภฏู าน จดุ ดวงประทปี ๑,๐๐๐ ดวง และสวดมนตเ์ พื่อระลกึ ถึงพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ณ วิหารเกนรา แห่งทาชิโชซอง ในกรงุ ทิมพู เมอื งหลวงของภูฏาน และให้จุดดวงประทีปทั่วทุกวิหารศักดิ์สิทธ์ิท่ัวราชอาณาจักรภูฏาน เพ่ือบำเพ็ญพระราชกุศลถวายแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และประกาศให้วันท่ี ๑๔ ตุลาคม ๒๕๕๙ เป็นวันแห่งการไว้อาลัยของชาวภูฏานท้ังประเทศ กำหนดให้ลดธงคร่ึงเสา เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระเกียรติคุณแห่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชโดยให้เป็นวันหยุดราชการและโรงเรียนทั่วประเทศปิดการเรียนการสอน เพ่ือเปิดโอกาสให้ประชาชนได้ร่วมกันสวดมนต์ เพอื่ บำเพญ็ พระราชกศุ ลถวายแด่พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช สมเดจ็ พระราชาธบิ ดีจิกมี เคเซอร์ นัมเกล วงั ชุก และสมเดจ็ พระราชินีเจ็ตซุน เปมา วงั ชกุ แห่งราชอาณาจกั รภูฏานทรงวางพวงมาลาถวายราชสักการะพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ณ พระที่น่ังดุสิตมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง เมือ่ วันที่ ๑๖ ตุลาคม ๒๕๕๙ 235๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ์ประชาธปิ ไตย

การประชุมสมชั ชาสหประชาชาตวิ าระพเิ ศษเพอื่ แสดงความอาลยั แด่ พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู พิ ลอดุลยเดช เมื่อวันที่ ๒๘ ตุลาคม ๒๕๕๙ ที่ประชุม สมัชชาสหประชาชาติ (United Nations General Assembly-UNGA) นาย Peter Thomson ประธาน ส มั ช ช า แ ห่ ง ส ห ป ร ะ ช า ช า ติ ไ ด้ จั ด ป ร ะ ชุ ม ส มั ช ช า สหประชาชาติโดยมีวาระพิเศษเพื่อแสดงความอาลัย และสดุดีแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช รวมทั้งได้ยืนสงบน่ิงเพื่อแสดงความอาลัย เปน็ เวลา ๑ นาที ในโอกาสน้ี นาย Ban Ki-Moon เลขาธิการ สหประชาชาติและประธานกลุ่มภูมิภาคต่าง ๆ รวมถึง เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรสหรัฐอเมริกา ประจำ สหประชาชาติ ได้กล่าวคำถวายสดุดีเพื่อแสดง ความอาลัยแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช ดงั น้ี236 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธปิ ไตย

นาย Peter Thomson ประธานสมชั ชาแหง่ ชาติ (Fiji) แสดงความเสยี ใจและอาลยั อยา่ งสดุ ซง้ึ ตอ่ พระบรมวงศานวุ งศ์รัฐบาลและปวงชนชาวไทยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นพระมหากษัตริย์ท่ีครองราชย์ยาวนานที่สุดในโลก และได้รับการเคารพเทิดทูนอย่างที่สุด เนื่องจากพระมหากรุณาธิคุณในการพัฒนาความเป็นอยู่ให้กับพสกนิกรตลอดการครองราชย์ ๗๐ ปี ซ่งึ สะท้อนถึงการยดึ ม่ันในพระราชปณิธานทีว่ ่าจะ “ทรงครองแผ่นดนิ โดยธรรม เพอื่ ประโยชน์สุขของมหาชนชาวสยาม” อย่างแท้จริง ในเวทีพหุภาคีนานาประเทศล้วนยอมรับพระราชกรณียกิจในการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศ ซ่ึงทำให้องค์การระหว่างประเทศต่าง ๆ ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลเพื่อเฉลิมพระเกียรติ เช่น รางวัลUN Development Programme (UNDP) Human Development Lifetime Achievement Award เม่ือปี ๒๕๔๙และการกำหนดใหว้ นั คลา้ ยวนั พระราชสมภพ ๕ ธนั วาคม ของทกุ ปี เปน็ วันดนิ โลก เพอ่ื นอ้ มรำลึกถึงพระราชกรณียกจิ ในการสร้างความตระหนักรู้เรอ่ื งการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศและความสำคญั ของดนิ ต่อการอนุรักษ์สิ่งแวดลอ้ ม นาย Ban Ki-Moon เลขาธิการสหประชาชาติ กล่าวยกย่องพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อ ดุ ล ย เ ด ช ว่ า ท ร ง ทุ่ ม เ ท ป ฏิ บั ติ พ ร ะ ร า ช ก ร ณี ย กิ จ ด้ ว ย พระวิริยอุตสาหะเพื่อปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของ ประชาชนและนำพาประเทศให้ทันสมัย ทรงนำความมั่นคง และเสถียรภาพมาสู่ประเทศในช่วงที่บ้านเมืองเกิดวิกฤต ความเศร้าโศกของประชาชนท้ังประเทศเป็นสิ่งท่ีแสดง ให้เห็นว่า พระองค์ทรงมีความสำคัญต่อประชาชนของ พระองค์อย่างย่ิงใหญ่เพียงใด ความมุ่งม่ันของพระองค์ที่ ทรงงานเพ่ือการพัฒนาท่ียั่งยืนและความพร้อมรับมือกับ สถานการณ์ต่าง ๆ ทำให้ประเทศไทยเจริญรุ่งเรือง สหประชาชาติจะร่วมทำงานเป็นหุ้นส่วนกับรัฐบาลและ ประชาชนต่อไป 237๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธปิ ไตย

นาย Kaha Imnadze เอกอคั รราชทูตผู้แทนถาวร นาย Cristian Barross Melet เอกอัครราชทูตจอร์เจียประจำสหประชาชาติ ผู้แทนกลุ่มประเทศยุโรป ผู้แทนถาวรชิลีประจำสหประชาชาติ ผู้แทนกลุ่มลาตินตะวันออกได้ย้ำถึงการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทร อเมริกาและแคริบเบียน แสดงความช่ืนชมในพระราชมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นท่ีเคารพรักและเทิดทูนของ กรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลประชาชนท้ังประเทศทรงได้รับการชื่นชมและเคารพจาก อดุลยเดช ตลอดช่วงเจ็ดทศวรรษของการครองราชย์ประเทศต่าง ๆ ท่ัวโลก ทรงเป็นผู้นำที่แท้จริงที่เป็น นบั แต่ปี ค.ศ. ๑๙๔๖ พระองคท์ รงได้รับความเคารพรกั และแรงบันดาลใจของประเทศไทยและของโลก พระองค์ทรง เทิดทูนจากประชาชน เพราะพระองค์ให้ความสำคัญกับทุ่มเทปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ยกระดับความเป็นอยู่ของ ความเป็นอยู่ที่ดีและความก้าวหน้าของประชาชนเสมอพสกนิกรชาวไทยในทุกด้านและทรงเป็นแรงบันดาลใจ UN Development Programme (UNDP) จึงไดท้ ูลเกลา้ให้ผู้คนทำงานเพ่ือสันติภาพและความเจริญรุ่งเรือง ดังท่ี ทูลกระหม่อมถวายรางวัล “Human Developmentทรงมีพระราชกระแสรับสั่งว่า “คนดีย่อมทำให้คนอ่ืนเป็น Lifetime Achievement Award” เมอ่ื ปี ๒๕๔๙ นอกจากนนั้คนดี ความดีจะกระตุ้นให้เกิดความดีในสังคมและทำให้ ทรงได้รับการยอมรับในระดับโลกในฐานะประมุขแห่งรัฐผู้อ่ืนเป็นคนดี” พระองค์จะเป็นที่จดจำในฐานะทรงเป็น ท่ีเป็นศูนย์รวมจิตใจ สร้างเอกภาพและสันติภาพให้กับคนผนู้ ำท่โี ดดเดน่ เสียสละท่มุ เทเพือ่ ประเทศ ทรงเป็น “กษตั ริย์ ในชาตินักพัฒนา” เป็นนักคิดผู้มีวิสัยทัศน์ ท่ีมีบทบาทสำคัญขบั เคลอ่ื นการพฒั นาระดบั โลกอกี ทง้ั ยงั ทรงใชพ้ ระอจั ฉรยิ ภาพด้านดนตรี เป็นสะพานสานสัมพันธ์และหล่อหลอมมิตรภาพดว้ ย238 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ป์ ระชาธปิ ไตย

นาย Abdallah Wafy เอกอัครราชทตู ผู้แทนถาวร นาย Mansour Ayyad Alotaibi เอกอคั รราชทตูไนเจอร์ประจำสหประชาชาติ ผู้แทนกลุ่มประเทศแอฟริกา ผู้แทนถาวรคูเวตประจำสหประชาชาติ ผู้แทนกลุ่มประเทศได้ย้ำถึงการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล เอเชยี -แปซฟิ กิ แสดงความชน่ื ชมพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรอดุลยเดชทรงเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนไทยท้ังชาติ ท่ีทุ่มเท มหาภูมิพลอดุลยเดชในฐานะพระมหากษัตริย์ผู้ย่ิงใหญ่พระวรกายปฏิบัติพระราชกรณียกิจเพื่อประโยชน์สุขของ ที่ครองราชย์ยาวนานที่สุดในโลก และทุ่มเทพระวรกายด้วยประชาชน ทรงเป็นกษัตริย์นักพัฒนาที่ประจักษ์ได้จาก ความรักในพสกนิกรตลอดรัชสมัย ทรงมีบทบาทในการสร้างโครงการทที่ รงรเิ รมิ่ กวา่ ๔,๐๐๐โครงการและปรชั ญาเศรษฐกจิ สันติภาพและแก้ไขความขัดแย้ง และการพัฒนาเศรษฐกิจพอเพียง ซ่ึงสั่งสมจากประสบการณ์ด้านการพัฒนาที่ทรง สังคมและส่งเสริมการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งทำให้ไทยก้าวขึ้นดำเนินการมาตลอดพระชนม์ชีพ และเป็นแนวทางที่สามารถ มาเป็นเศรษฐกิจขนาดใหญ่อันดับต้นในภูมิภาคเอเชียนำไปประยุกต์ใช้เพื่อบรรลุเป้าหมายการพัฒนาท่ียั่งยืน ตะวันออกเฉียงใต้ พระราชกรณียกิจท่ีเป็นท่ีประจักษ์ต่อในประเทศต่าง ๆ ได้อย่างกว้างขวาง มรดกของพระองค์ ชาวโลกนำไปสู่การทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลจะเป็นแรงบันดาลใจให้กับประเทศไทยและประชาคม “Human Development Lifetime Achievement Award”ระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการดำเนินการเพื่อบรรลุ จาก UN Development Programme (UNDP)เปา้ หมายการพฒั นาท่ียง่ั ยืน การสวรรคตของพระองค์ นับเป็นความสูญเสียคร้ังย่ิงใหญ่ ของไทยและของโลก 239๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริย์ประชาธิปไตย

นาย Matthew Rycroft เอกอัครราชทูตผู้แทน นาง Samantha Power เอกอัครราชทูตผู้แทน ถาวรสหรัฐอเมริกาประจำสหประชาชาติ แสดงความเสียใจถาวรสหราชอาณาจักรประจำสหประชาชาติ ผู้แทนกลุ่ม อย่างสุดซ้ึงต่อความสูญเสียครั้งสำคัญของประเทศไทยประเทศยุโรปตะวันตก แสดงความเสียใจอย่างสุดซ้ึง และย้ำถึงสายสัมพันธ์ท่ีลึกซึ้งระหว่างไทยและสหรัฐอเมริกาขณะเดียวกันแสดงความชื่นชมต่อการที่พระบาทสมเด็จ จากการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ ทรงพระราชสมภพและประทับท่ีเมืองเคมบริดจ์ มลรัฐที่ครองราชย์ยาวนานท่ีสุดในโลก โดยขึ้นครองราชย์ในช่วง แมสซาชูเซตส์ของสหรัฐอเมริกา พร้อมด้วยสมเด็จพระบรมหนงึ่ ปหี ลงั จากการกอ่ ตงั้ สหประชาชาติ ซง่ึ ไทยเขา้ เปน็ สมาชกิ ราชชนก และสมเด็จพระบรมราชชนนี เม่อื ครั้งทรงพระเยาว์ลำดบั ที่ ๕๕ ทรงปกครองประเทศดว้ ยวสิ ยั ทศั น์ สรา้ งเอกภาพ ซึ่งได้ทรงมีพระราชดำรัสเรื่องนี้ต่อท่ีประชุมรัฐสภาสหรัฐฯและน้ำหน่ึงใจเดียวกันของปวงชนตลอดรัชกาล ประชาคม ในการเสด็จฯ เยือนสหรัฐฯ เมื่อปี ค.ศ. ๑๙๖๐ สหรัฐฯระหว่างประเทศจะน้อมรำลึกถึงพระองค์ ในฐานะ น้อมรำลึกถึงพระราชดำรัสในการพระราชทานสัมภาษณ์พระมหากษัตริย์ผู้ปฏิบัติพระราชกรณียกิจเพื่อประชาชน แก่สื่อมวลชนท่ีว่า ทรงประสงค์จะถูกจดจำเพียงว่าทรงได้ผู้สนับสนุนการพัฒนา พระอัจฉริยภาพด้านศิลปะ ดนตรี บำเพ็ญประโยชน์อย่างไรบ้าง ซ่ึงก็เป็นที่ประจักษ์แล้วว่าและการถ่ายภาพ อีกท้งั จะทรงเปน็ สญั ลักษณแ์ หง่ เสถยี รภาพ พระราชดำริเร่ืองน้ี หมายถึงการให้ความช่วยเหลือพสกนิกรของพสกนิกรชาวไทยตลอดไป ผลงานของพระองค์ได้สร้าง ของพระองค์โดยเฉพาะกลุ่มด้อยโอกาส กลุ่มเปราะบางและประวัตศิ าสตร์คร้งั สำคญั อยา่ งแท้จรงิ ประชาชนระดับรากหญ้าในทุกด้าน พระวิริยอุตสาหะและ พระอัจฉริยภาพในการสร้างสรรค์นวัตกรรมต่าง ๆ เพื่อ ช่วยเหลือพสกนิกร ด้วยพระองค์เอง อาทิ โครงการแก้มลิง และโครงการอื่น ๆ อีกจำนวนมากที่มีการจดทะเบียน น่าชื่นชมอย่างท่ีสุดมิได้ และเป็นโชคดีของชาวไทย และ โลกทไี่ ด้มีพระมหากษตั รยิ ์ท่ยี ่ิงใหญเ่ ช่นนี้240 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริยป์ ระชาธิปไตย

นายวีรชัย พลาศรัย เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวร ไทยประจำสหประชาชาติ ในฐานะผู้แทนประเทศไทย แสดงความขอบคณุ และรสู้ กึ ซาบซงึ้ ใจทส่ี มชั ชาสหประชาชาติ ได้จัดวาระพิเศษเพ่ือถวายสดุดีพระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดชข้ึนในวันนี้ สะท้อนให้เห็นว่าพระราช กรณียกิจและส่ิงที่พระองค์ทรงทุ่มเทเพ่ือปวงชนชาวไทย ตลอด ๗๐ ปขี องการครองราชยเ์ ป็นทร่ี ับรู้ไมเ่ พียงแต่ในหัวใจ ของประชาชนไทย แตย่ งั เปน็ ที่ยอมรบั ของประชาคมระหว่าง ประเทศ ซ่ึงได้ถวายรางวัลที่ทรงคุณค่าเพื่อเทิดพระเกียรติ สำหรับความสำเร็จที่ได้ทรงทุ่มเทด้วยพระวิริยอุตสาหะเพอ่ื ประชาชนของพระองค์ ไดแ้ ก่ เหรยี ญ Agricola ขององคก์ ารอาหารและเกษตรแหง่ สหประชาชาติ (FAO) เมอื่ ปี ค.ศ. ๑๙๙๕รางวลั UN-HABITAT Scroll of Honour Award ปี ค.ศ. ๒๐๐๓ รางวัล Human Development Lifetime AchievementAward ของ United Nations Development Programme (UNDP) เมอ่ื ปี ค.ศ. ๒๐๐๖ และรางวัล WIPO Global LeaderAward ปี ค.ศ. ๒๐๐๙ นอกจากน้ี เพอ่ื นอ้ มรำลกึ ในพระราชกรณยี กจิ ดา้ นการวจิ ยั และพฒั นาดนิ สหประชาชาติ ยงั ไดก้ ำหนดให้วันท่ี ๕ ธันวาคม ซ่ึงเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพเป็นวันดินโลก (World Soil Day) มาตั้งแต่ปี ค.ศ. ๒๐๑๔ อีกด้วยจากโครงการพัฒนาหลายพันโครงการทั่วประเทศ ได้ส่ังสมและพัฒนาเป็น “หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” ซ่ึงเป็นของขวัญอันล้ำค่าที่ได้พระราชทานให้กับปวงชนชาวไทยเพื่อเป็นหลักในการดำเนินชีวิตและเป็นกรอบในการตัดสินใจ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงยังได้รับการยอมรบั ในฐานะแนวทางทีส่ ามารถประยุกต์ใชเ้ พอ่ื บรรลุการพฒั นาท่ีย่ังยืนด้วย 241๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธิปไตย

บรรณานุกรม กรมศิลปากร. (๒๕๒๔). พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว. กรงุ เทพฯ: รงุ่ ศลิ ป์การพิมพ์ (๑๙๗๗). กรมศิลปากร. สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (๒๕๕๐). ประมวลภาพประวัติศาสตร์ไทย พระราชพิธีบรมราชาภิเษกสมัยรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ: ร่งุ ศลิ ปก์ ารพมิ พ์ (๑๙๗๗). กระทรวงการตา่ งประเทศ. (ตุลาคม ๒๕๕๙). พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดช “สารและข้อความสารไวอ้ าลัย” พระราชสาส์นแสดง ความเสียพระราชหฤทัยจากสมเด็จพระราชาธบิ ดแี หง่ บรูไน ถึงนายกรฐั มนตร.ี สืบค้น ๓๑ ตลุ าคม ๒๕๕๙ จาก http://www.mfa.go.th/ testweb/th/customize/71146- กระทรวงการต่างประเทศ. กรมสารนิเทศ. (๒๙ ตุลาคม ๒๕๕๙). ข่าวสารนิเทศ : Press Release การประชุมสมัชชาสหประชาชาติวาระพิเศษ เพ่ือแสดงความอาลยั แด่พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช ที่ ๔๔๘/๒๕๕๙. กรงุ เทพฯ: กรมสารนเิ ทศ. กลั ยาณวิ ฒั นา กรมหลวงนราธวิ าสราชนครนิ ทร,์ สมเดจ็ พระเจา้ พน่ี างเธอ เจา้ ฟา้ . (๒๕๕๐). เจา้ นายเลก็ ๆ – ยวุ กษตั รยิ ์ (พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๔). กรงุ เทพฯ: วงศจ์ ร. การประชมุ สหภาพรฐั สภา คร้งั ท่ี ๗๘. (ม.ป.ป.) สืบค้น ๒๒ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://dr-ukrit-mongkolnavin.com/?page_id=10124 “กำหนดการ ที่ ๑๑/๒๔๙๓ พระราชพธิ บี รมราชาภเิ ษก พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช สยามนิ ทราธริ าช และพระราชพธิ เี ฉลมิ พระราชมนเทยี ร พ.ศ. ๒๔๙๓” (๙ พฤษภาคม ๒๔๙๓). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๗ ตอนที่ ๒๗, น. ๑๙๓๗. “กำหนดการ ท่ี ๑๖/๒๔๙๐ รัฐพิธีฉลองวันพระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๔๙๐” (๙ ธันวาคม ๒๔๙๐). ราชกจิ จานุเบกษา, เลม่ ๖๔ ตอนท่ี ๖๐ ง, น. ๓๒๐๗. เข้าเฝ้าฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. (ม.ป.ป.) สืบค้น ๒๒ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/ parliament_parcy/ewt_w3c/ewt_news.php?nid=14322&filename คณะกรรมการจัดงานเฉลิมพระเกียรติ เน่ืองในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐. (๒๕๕๐). ธ ทรงเปน็ รม่ ฉัตรรฐั สภา. กรงุ เทพฯ: สำนกั งานเลขาธิการสภาผ้แู ทนราษฎร. คณะกรรมการจัดงานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี. (๒๕๒๕). พระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์กับประชาชน. กรุงเทพฯ: สำนักราชเลขาธิการ. คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุในคณะกรรมการอำนวยการจัดงานเฉลิมพระเกียรติเน่ืองในโอกาสมหามงคลเฉลิม พระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐. (๒๕๕๒). ประมวลพระราชกรณยี กจิ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั พุทธศักราช ๒๔๘๙ – ๒๕๑๐ เล่ม ๑ (พทุ ธศักราช ๒๔๘๙ – ๒๔๙๗). กรุงเทพฯ: สำนักราชเลขาธกิ าร. คณะอนุกรรมการจัดทำหนังสือที่ระลึกเฉลิมพระเกียรติฯ. (๒๕๔๖). รัฐสภาไทยใต้ร่มพระบารมี ๖๐ ปี ทรงครองราชย์. กรุงเทพฯ: สำนักงาน เลขาธิการสภาผแู้ ทนราษฎร. คณะอนุกรรมการจัดทำหนังสือรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. (๒๕๔๘). สรรสาระรัฐธรรมนูญไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการ สภาผูแ้ ทนราษฎร. คณะอนุกรรมการจัดนิทรรศการและประชาสัมพันธ์ในคณะกรรมการดำเนินการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เน่ืองในโอกาส พระราชพธิ มี หามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๖ รอบ ๕ ธนั วาคม ๒๕๔๒. (๒๕๔๒). พระราชดำรสั พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหา ภูมพิ ลอดุลยเดชฯ เนื่องในวโรกาสเสดจ็ พระราชดำเนนิ ทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรฐั สภา ที่ระลกึ งานจดั นทิ รรศการเร่ือง “เย็นศิระเพราะพระบรบิ าล” (พมิ พค์ รง้ั ที่ ๒). กรงุ เทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผแู้ ทนราษฎร. เจษฎา พรไชยา. (๒๕๔๖). พระราชอำนาจของพระมหากษัตรยิ ์ของประเทศไทยกบั ประเทศองั กฤษ. กรุงเทพฯ: จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลยั . ณัฏฐภทั ร จนั ทวชิ . (๒๕๓๐). พระราชพิธบี รมราชาภเิ ษก. กรงุ เทพฯ: กรมศลิ ปากร. “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช ๒๕๐๒” (๒๘ มกราคม ๒๕๐๒). ราชกจิ จานุเบกษา, เล่ม ๗๖ ตอนที่ ๑๗, น. ๑-๘. “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจกั ร พุทธศักราช ๒๕๑๕” (๑๕ ธันวาคม ๒๕๑๕). ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ ๘๙ ตอนท่ี ๑๙๒, น. ๑-๑๒. “ธรรมนญู การปกครองราชอาณาจกั ร พทุ ธศักราช ๒๕๒๐” (๙ พฤศจกิ ายน ๒๕๒๐). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๙๔ ตอนที่ ๑๑๑, น. ๑-๑๔. “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พทุ ธศกั ราช ๒๕๓๔” (๑ มนี าคม ๒๕๓๔). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๑๐๘ ตอนท่ี ๔๐, น. ๑-๑๔. นรนิติ เศรษฐบุตร. (๒๕๕๗). ๗ ตลุ าคม ๒๕๑๗. สืบคน้ ๑๑ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=7242 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริยป์ ระชาธปิ ไตย

บณั ฑติ จนั ทรโ์ รจนกจิ . (๒๕๕๐). ชวี ประวตั ธิ รรมนญู การปกครองและรฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. ๒๔๗๕ – ๒๕๒๐ (เอกสารวชิ าการหมายเลข ๖๐๗). สืบค้น ๑๑ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://econ.tu.ac.th/archan/RANGSUNชีวประวัติธรรมนูญการปกครองและรัฐธรรมนูญแห่ง ราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2475-2520บันทกึ พระราชพิธปี ระกาศใช้รฐั ธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย วนั พฤหสั บดที ี่ ๒๐ มิถนุ ายน พ.ศ. ๒๕๑๑ ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม. (มถิ ุนายน ๒๕๑๑). รัฐสภาสาร, ๑๖(๗), ๙๒-๙๖.“บนั ทึกรฐั พิธเี ปดิ ประชมุ รฐั สภา วันพฤหัสบดี ที่ ๑๘ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๑๑” (๒๓ กรกฎาคม ๒๕๑๑). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๘๕ ตอนท่ี ๖๖, น. ๒๔๑๑-๒๔๑๒.“บันทึกรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา วันพฤหัสบดีท่ี ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๓๕” (๙ เมษายน ๒๕๓๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนท่ี ๔๘, น. ๕๒๕๖-๕๒๕๗.“บนั ทกึ รฐั พธิ เี ปิดประชมุ รัฐสภา สมยั ประชุมสามญั ประจำปี พ.ศ. ๒๕๑๒ วนั ศกุ ร์ ท่ี ๒๐ มถิ ุนายน ๒๕๑๒” (๑ กรกฎาคม ๒๕๑๒). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๘๖ ตอนท่ี ๖๐, น. ๒๑๒๑-๒๑๒๒.“บันทึกรัฐพิธีเปิดประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ วันพุธ ท่ี ๒๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๒๐” (๗ ธันวาคม ๒๕๒๐). ราชกิจจานุเบกษา ฉบบั พิเศษ, เลม่ ๙๔ ตอนที่ ๑๒๔, น. ๑๘-๑๙.“ประกาศเฉลมิ พระนามสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั ” (๑๑ มถิ ุนายน ๒๔๘๙). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๓ ตอนท่ี ๔๑ ฉะบบั พิเศษ, น. ๑-๒.ประจวบ รอดน้อย. (ม.ป.ป.). รวมบทความประวัติรัฐธรรมนูญ พ.ศ. ๒๔๗๕ – พ.ศ. ๒๕๒๑. สืบค้น ๑๘ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://drmlib.parliament.go.th/viewer/viewer2.php?url=http://drmlib.parliament.go.thsecurepdf/4015302686_ 2016-05-10.pdf ประมวลคำประกาศสดุดีพระเกียรติคุณพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ของสถาบันและองค์กรต่างประเทศ. (๒๕๕๐). กรุงเทพฯ: คณะองคมนตร.ีประเสรฐิ ปัทมะสคุ นธ.์ (๒๕๑๗). รัฐสภาไทยในรอบสส่ี ิบสองปี (๒๔๗๕-๒๕๑๗). กรุงเทพฯ: ช.ชุมนมุ ชา่ ง.ฝ่ายเลขานกุ ารคณะกรรมาธิการยกร่างรฐั ธรรมนูญ. (๒๕๕๗). เปรียบเทียบรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๕-๒๕๕๗. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผแู้ ทนราษฎร.พระราชกำหนด... พ.ศ. ๒๔๘๙-๒๕๕๙. (ม.ป.ป.). สืบค้น เมษายน ๒๕๕๘ จาก www.ratchakitch.soc.go.thพระราชบญั ญัต.ิ .. พ.ศ. ๒๔๘๙-๒๕๕๙. (ม.ป.ป.). สบื คน้ เมษายน ๒๕๕๘ จาก www.ratchakitch.soc.go.th“พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ฉบับที่ ๑๑ พ.ศ. ๒๕๓๕” (๘ เมษายน ๒๕๓๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๔๓, น. ๕๖.“พระราชบัญญัติบำเหน็จบำนาญผู้ท่ีไปปฏิบัติการร่วมกับสหประชาชาติในกรณีประเทศเกาหลี พ.ศ. ๒๔๙๔” (๒๔ ธันวาคม ๒๔๙๔). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๙ ตอนท่ี ๗๗ (ฉบับพิเศษ), น. ๑-๓.“พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗” (๒๙ มิถุนายน ๒๕๔๗). ราชกิจจานุเบกษา, ฉบับพิเศษ เล่ม ๑๒๑ ตอน พิเศษ ๒๗ ก, น. ๒๒.“พระราชบัญญัติเหรียญเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ครบ ๖ รอบ ๑๒ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ พ.ศ. ๒๕๔๗” (๒๙ มถิ นุ ายน ๒๕๔๗). ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ ๑๒๑ ตอนพเิ ศษ ๒๗ ก, น. ๑.“พระราชพิธี การฉลองรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รสยาม” (๑๘ ธนั วาคม ๒๔๗๕). ราชกจิ จานุเบกษา, เลม่ ๔๙ ตอนที่ ง, น. ๓๑๙๘-๓๒๐๑.พิธีเปิดการจัดการประชุมสมัชชาสหภาพรัฐสภา ครั้งที่ ๑๒๒. (ม.ป.ป.) สืบค้น ๒๒ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://www.parliament.go.th/ ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_news.php?nid=15663&filename=index“รัฐธรรมนูญแกไ้ ขเพิ่มเตมิ วา่ ด้วยนามประเทศ พทุ ธศักราช ๒๔๙๒” (๖ ตลุ าคม ๒๔๘๒). ราชกจิ จานเุ บกษา, เล่ม ๕๖, น. ๙๔๐-๙๘๑.“รัฐธรรมนญู แก้ไขเพิ่มเตมิ วา่ ดว้ ยบทเฉพาะกาล พุทธศักราช ๒๔๘๓” (๔ ตลุ าคม ๒๔๘๓). ราชกิจจานเุ บกษา, เลม่ ๕๗, น. ๔๕๙-๔๖๑.“รัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย” (๑๐ พฤษภาคม ๒๔๘๙). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๓ ตอนที่ ๓๐, น. ๓๑๘-๓๕๘.“รัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจกั รไทย” (๒๓ มีนาคม ๒๔๙๒). ราชกจิ จานเุ บกษา, เล่ม ๑๗ ตอนท่ี ๖๖, น. ๑-๖๖.“รัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรไทย” (๒๐ มิถุนายน ๒๕๑๑). ราชกจิ จานุเบกษา, เลม่ ๘๙ ตอนพิเศษ, น. ๑-๖๘.“รฐั ธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย” (๗ ตุลาคม ๒๕๑๗). ราชกิจจานเุ บกษา, เลม่ ๙๑ ตอนท่ี ๑๖๙, น. ๑-๙๐.“รัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทย” (๒๒ ตุลาคม ๒๕๑๙). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๙๓ ตอนที่ ๑๓๕, น. ๑-๑๕.“รฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจกั รไทย” (๒๒ ธนั วาคม ๒๕๒๑). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๙๕ ตอนท่ี ๑๔๖, น. ๑-๖๖.“รัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจกั รไทย” (๙ ธนั วาคม ๒๕๓๔). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๑๐๘ ตอนที่ ๒๑๖, น. ๑-๘๐.“รัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทย” (๑๑ ตุลาคม ๒๕๔๐). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๑๑๔ ตอนท่ี ๕๕ ก, น. ๑-๙๙. 243๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธปิ ไตย

“รฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรไทย” (๒๔ สิงหาคม ๒๕๕๐). ราชกิจจานเุ บกษา, เล่ม ๑๒๔ ตอนท่ี ๔๗ ก, น. ๑-๑๒๗. “รฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ พทุ ธศกั ราช ๒๕๑๘” (๒๓ มกราคม ๒๕๑๘). ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ ๙๒ ตอนท่ี ๑๔, น. ๑-๓. “รฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ พทุ ธศกั ราช ๒๕๒๘” (๑๔ สงิ หาคม ๒๕๒๘). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๑๐๒ ตอนท่ี ๑๐๕, น. ๑-๔. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๓๕” (๓๐ มิถุนายน ๒๕๓๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๗๒, น. ๑-๔. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๔๘” (๑๑ กรกฎาคม ๒๕๔๘). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๒๒ ตอนที่ ๕๕ ก, น. ๑-๓. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๑) พุทธศักราช ๒๕๕๔” (๔ มีนาคม ๒๕๕๔). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๒๘ ตอนที่ ๑๓ ก, น. ๑-๖. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๒) พุทธศักราช ๒๕๓๒” (๓๐ สิงหาคม ๒๕๓๒). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๖ ตอนที่ ๑๔๒, น. ๑-๓. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๒) พุทธศักราช ๒๕๓๕” (๓๐ มิถุนายน ๒๕๓๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๗๒, น. ๕-๗. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พุทธศักราช ๒๕๕๔” (๔ มีนาคม ๒๕๕๔). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๒๘ ตอนท่ี ๑๓ ก, น. ๗-๙. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๓) พุทธศักราช ๒๕๓๕” (๓๐ มิถุนายน ๒๕๕๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๗๒, น. ๘-๑๐. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี ๔) พุทธศักราช ๒๕๓๕” (๑๒ กันยายน ๒๕๓๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๙๕, น. ๑-๓. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี ๕) พุทธศักราช ๒๕๓๘” (๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๘). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๑๒ ตอนท่ี ๗ ก, น. ๑-๗๑. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับท่ี ๖) พุทธศักราช ๒๕๓๙” (๒๒ ตุลาคม ๒๕๓๙). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๑๓ ตอนที่ ๕๓ ก, น. ๑-๑๕. “รัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับช่วั คราว)” (๙ พฤศจิกายน ๒๔๙๐). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๔ ตอนที่ ๕๓, น. ๑-๓๒. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๔๙” (๑ ตุลาคม ๒๕๔๙). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๒๓ ตอนท่ี ๑๐๒ ก, น. ๑-๑๔. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗” (๒๒ กรกฎาคม ๒๕๕๗). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๓๑ ตอนท่ี ๕๕ ก, น. ๑-๑๗. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๕๘” (๑๕ กรกฎาคม ๒๕๕๘). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๓๒ ตอนท่ี ๖๔ ก, น. ๑-๖. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๒) พุทธศักราช ๒๕๕๙” (๒๒ มีนาคม ๒๕๕๙). ราชกจิ จานเุ บกษา, เลม่ ๑๓๓ ตอนท่ี ๒๕ ก, น. ๑-๔. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับช่ัวคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี ๓) พุทธศักราช ๒๕๕๙” (๑ กันยายน ๒๕๕๙). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๑๓๓ ตอนที่ ๗๗ ก, น. ๑-๓. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉะบับชั่วคราว) แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๔๙๐” (๙ ธันวาคม ๒๔๙๐). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๔ ตอนท่ี ๖๐, น. ๗๑๙-๗๒๒. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉะบับชั่วคราว) แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉะบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๙๑” (๓ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๑). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๕ ตอนท่ี ๗, น. ๔๗-๕๔. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉะบับชั่วคราว) แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉะบับท่ี ๓) พ.ศ. ๒๔๙๑” (๒๔ สิงหาคม ๒๔๙๑). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๕ ตอนที่ ๔๘, น. ๔๗๗-๔๗๙. “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๔๗๕ แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช ๒๔๙๕” (๘ มีนาคม ๒๔๙๕). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๙ ตอนท่ี ๑๕, น. ๑-๔๐. “รัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐” (๒๔ สงิ หาคม ๒๕๕๐). ราชกิจจานเุ บกษา, เลม่ ๑๒๔ ตอนที่ ๔๗ ก, น. ๑-๑๒๗. “รฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจักรสยาม” (๑๐ ธนั วาคม ๒๔๗๕). ราชกจิ จานเุ บกษา, เล่ม ๔๙, น. ๕๒๙-๕๕๑. “รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสมัยสามัญ พุทธศักราช ๒๔๙๔ วันจันทร์ท่ี ๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๙๔” (๙ ตุลาคม ๒๔๙๔). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๘ ตอนท่ี ๖๒, น. ๔๔๘๖-๔๔๘๘.244 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั รยิ ป์ ระชาธิปไตย

“รัฐพิธีเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร สมัยประชุมสามัญ วันพุธท่ี ๒๔ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๙๖” (๗ กรกฎาคม ๒๔๙๖). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๗๐ ตอนที่ ๔๕, น. ๒๕๒๒-๒๕๒๕.“รฐั พธิ ีเปดิ ประชุมสภาผู้แทนราษฎร สมยั ประชุมสามัญ วันพฤหัสบดที ่ี ๒๔ มถิ นุ ายน พุทธศักราช ๒๔๙๗” (๖ กรกฎาคม ๒๔๙๗). ราชกจิ จานุเบกษา, เลม่ ๗๑ ตอนที่ ๔๓, น. ๑๕๒๐-๑๕๒๔.“รัฐพิธีเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร สมัยประชุมสามัญ วันอังคารท่ี ๒๔ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๙๕” (๘ กรกฎาคม ๒๔๙๕). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๙ ตอนท่ี ๔๓, น. ๒๐๔๑-๒๐๔๓.“รัฐพิธีเปิดประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช ๒๔๙๑ วันจันทร์ท่ี ๑๒ กรกฎาคม ๒๔๙๑” (๒๐ กรกฎาคม ๒๔๙๑). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๕ ตอนท่ี ๔๑, น. ๒๑๖๒-๒๑๖๔.“รัฐพิธีเปิดประชุมสมัยสามัญแห่งพฤฒสภาและสภาผู้แทน พุทธศักราช ๒๔๙๐ วันเสาร์ท่ี ๑๐ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๔๙๐” (๑๓ พฤษภาคม ๒๔๙๐). ราชกจิ จานุเบกษา, เล่ม ๖๔ ตอนที่ ๒๒, น. ๙๑๗-๙๒๑.“รัฐพิธีเปิดประชุมสมัยสามัญแห่งวุฒิสภา พุทธศักราช ๒๔๙๐ วันจันทร์ท่ี ๒๔ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๔๙๐” (๒ ธันวาคม ๒๔๙๐). ราชกิจจานุเบกษา, เลม่ ๖๔ ตอนที่ ๕๘, น. ๓๑๓๑-๓๑๓๓.“รัฐพิธีเปิดประชุมสมัยสามัญแห่งวุฒิสภาและสภาผู้แทน พุทธศักราช ๒๔๙๑ วันพฤหัสบดีที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๔๙๑” (๒ มีนาคม ๒๔๙๑). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๕ ตอนท่ี ๑๓, น. ๗๗๖-๗๗๘.“รัฐพิธีเปิดสมัยประชุมรัฐสภา พุทธศักราช ๒๔๙๒ วันพุธที่ ๑๕ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๙๒” (๒๘ มิถุนายน ๒๔๙๒). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๖๖ ตอนที่ ๓๔, น. ๒๙๐๔-๒๙๐๖.วรนชุ อุษณกร. (๒๕๔๐). ในหลวงกับโครงการอันเนือ่ งมาจากพระราชดำร.ิ กรุงเทพฯ: โอเดยี นสโตร์.วชั รา ไชยสาร. (๒๕๔๙). พระมหากษตั ริย์นักประชาธิปไตย. สืบค้น เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://kpi.ac.th/media/pdf/M7_90.pdfสำนักงานคณะกรรมการพเิ ศษเพ่ือประสานงานโครงการอันเนอื่ งมาจากพระราชดำริ (สำนกั งาน กปร.). (กันยายน ๒๕๕๙). สรปุ ภาพรวมโครงการอนั เนอ่ื ง มาจากพระราชดำร.ิ สืบคน้ ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.rdpb.go.th/rdpb/projectData/index.htmสำนกั งานเลขาธิการรฐั สภา. (๒๕๓๐). การประชุมสหภาพรฐั สภาครั้งที่ ๗๘. เอกสารข่าวรัฐสภา, ๑๓(๓๐๐), ๑๕-๔๑.________. (๒๕๒๓). คำกราบบังคมทูลถวายรายงานของพลอากาศเอก หะริน หงสกุล ประธานรัฐสภา ในวโรกาสเสด็จพระราชดำเนินทรง เปิดพระบรมราชานสุ าวรียพ์ ระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยหู่ วั . กรงุ เทพฯ: สำนกั งานเลขาธกิ ารรัฐสภา.________. (๑๐ ตุลาคม ๒๕๑๗). รายงานการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าท่ีรัฐสภา ครั้งที่ ๑. สืบค้นจาก ฐานข้อมูลคลังสารสนเทศ ของสถาบนั นติ บิ ญั ญตั ิ.________. (๒๖ ธันวาคม ๒๕๑๗). รายงานการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าท่ีรัฐสภา คร้ังท่ี ๒๑. สืบค้นจาก ฐานข้อมูลคลังสารสนเทศ ของสถาบันนิติบญั ญัต.ิ________. (๒๗ ธันวาคม ๒๕๑๗). รายงานการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าที่รัฐสภา คร้ังที่ ๒๒. สืบค้นจาก ฐานข้อมูลคลังสารสนเทศ ของสถาบนั นติ ิบัญญตั .ิ________. (๑๖ มกราคม ๒๕๑๘). รายงานการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าท่ีรัฐสภา ครั้งที่ ๒๗. สืบค้นจาก ฐานข้อมูลคลังสารสนเทศ ของสถาบันนิติบัญญตั .ิสำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. (๒๕๔๗). กฎหมายที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษา (เอกสาร กป.) กป. ๗/๒๕๔๗ พระราชบัญญัติระเบียบบริหาร ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ประวัติความเป็นมา กระบวนการและขั้นตอนในการตราพระราชบัญญัติ ดังกลา่ วของรฐั สภา [เอกสารอดั สำเนา]. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธกิ ารวฒุ สิ ภา.________. (๒๕๔๗). กฎหมายท่ีประกาศในราชกิจจานุเบกษา (เอกสาร กป.) กป. ๑๖/๒๕๔๗ พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ. ๒๕๔๗ ประวัติความเป็นมา กระบวนการ และขั้นตอนในการตราพระราชบัญญัติดังกล่าวของรัฐสภา [เอกสารอัดสำเนา]. กรุงเทพฯ: สำนกั การพมิ พ์ สำนกั งานเลขาธกิ ารวุฒิสภา.________. (๒๕๓๙). พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั กับรัฐสภา. กรุงเทพฯ: แอสโซซิเอท ไฮ-คลาส กรปุ๊ .สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. สำนักกฎหมาย. (๒๕๕๗). ประมวลรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (เล่ม ๑) (รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๔๗๕ - ๒๕๑๗ และฉบับแก้ไขเพิ่มเติมทุกฉบับ) (พิมพ์คร้ังที่ ๒). กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงาน เลขาธกิ ารวฒุ สิ ภา. ________. (๒๕๕๗). ประมวลรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (เล่ม ๒) (รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๑๙ - ๒๕๕๐ และฉบับแกไ้ ขเพิม่ เตมิ ทกุ ฉบบั ) (พมิ พ์คร้งั ท่ี ๒). กรงุ เทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.สำนกั งานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (๒๔๙๙). การประชมุ สหภาพรฐั สภาครัง้ ท่ี ๔๕ ณ กรุงเทพฯ. รฐั สภาสาร, ๔(๔๗), ๑-๓. 245๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษตั ริยป์ ระชาธปิ ไตย

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (๒๕๕๓). ประมวลการประชุมสมัชชาสหภาพรัฐสภา คร้ังท่ี ๑๒๒ และการประชุมอื่นๆ ท่ีเก่ียวข้อง ระหว่าง วนั ที่ ๒๗ มีนาคม – ๑ เมษายน ๒๕๕๓ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. ________. (๒๔ มกราคม ๒๕๓๕). รายงานการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าท่ีรัฐสภา (ครั้งท่ี ๘/๒๕๓๕). กรุงเทพฯ: กองการพิมพ์ สำนกั งานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. ________. (๒๙ ตุลาคม ๒๕๔๖). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ ๒๑ ปีที่ ๓ ครั้งที่ ๒๔/๒๕๔๖ (สมัยสามัญนิติบัญญัติ). กรุงเทพฯ: กองการพิมพ์ สำนกั งานเลขาธกิ ารสภาผูแ้ ทนราษฎร. ________. (๑๒ พฤษภาคม ๒๕๔๗). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดท่ี ๒๑ ปีท่ี ๔ ครั้งที่ ๒๖ (สมัยสามัญท่ัวไป). กรุงเทพฯ: กองการพิมพ์ สำนกั งานเลขาธกิ ารสภาผูแ้ ทนราษฎร. ________. สำนักงานอำนวยการหนังสือ “รัฐสภาสาร”. (๒๕๐๒). สมุดภาพสมาชิกรัฐสภา ๒๔๗๕-๒๕๐๒. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการ สภาผู้แทนราษฎร. สำนักนายกรัฐมนตรี. (๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๔๖). “แถลงการณ์สำนักนายกฯ แจงร่างพ.ร.บ. สองฉบับ ที่พระราชทาน “คืน” รัฐสภา”. สืบค้น เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://www.tamanoon. biz/tamanoon/example/two_act.htm สำนักราชเลขาธิการ. (ม.ป.ป.). กระแสพระบรมราโชวาท ในโอกาสที่นายสัญญา ธรรมศักดิ์ นายกรัฐมนตรี นำคณะรัฐมนตรีเฝ้า ฯ ถวายสัตย์ ปฏิญาณก่อนเข้ารับหน้าท่ี ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน วันอังคาร ที่ ๑๖ ตุลาคม ๒๕๑๖. สืบค้น ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2516018/pdf/T0102_0001.pdf ________. (๒๕๑๕). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทที่พระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ตั้งแต่เดือนธันวาคม ๒๕๑๓ จนถึง เดอื นพฤศจิกายน ๒๕๑๔. พระนคร: โรงพิมพ์กรมแผนทที่ หาร. ________. (๒๕๑๗). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ต้ังแต่เดือนธันวาคม ๒๕๑๕ จนถึง เดอื นพฤศจกิ ายน ๒๕๑๖. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์เจริญวทิ ยก์ ารพิมพ.์ ________. (๒๕๑๘). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ตั้งแต่เดือนธันวาคม ๒๕๑๖ จนถึง เดอื นธนั วาคม ๒๕๑๗. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์เจรญิ วิทย์การพิมพ.์ ________. (๒๕๒๐). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทที่พระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ปีพุทธศักราช ๒๕๑๙. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์เจริญวิทยก์ ารพิมพ์. ________. (ม.ป.ป.). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทที่พระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ปี พุทธศักราช ๒๕๓๐. กรุงเทพฯ: โรงพิมพก์ รงุ เทพ (๑๙๙๔). ________. (๒๕๕๐). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ปีพุทธศักราช ๒๕๔๙. กรุงเทพฯ: อมรินทรพ์ รน้ิ ตง้ิ แอนดพ์ ับลิชชิง่ . ________. (๒๕๕๒). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ ปีพุทธศักราช ๒๕๕๑. กรุงเทพฯ: อมรนิ ทรพ์ ร้นิ ติ้งแอนด์พบั ลชิ ชง่ิ . ________. (๒๕๕๔). ประมวลพระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทท่ีพระราชทานในโอกาสต่าง ๆ พุทธศักราช ๒๕๕๓. กรุงเทพฯ: อมรนิ ทร์พร้ินต้งิ แอนดพ์ บั ลชิ ช่งิ . ________. (๒๕๑๘). พระราชกรณยี กจิ ระหว่างเดือน ตุลาคม ๒๕๑๗ – กันยายน ๒๕๑๘. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานิช. ________. (๒๕๒๑). พระราชกรณยี กิจ ระหวา่ งเดือน ตลุ าคม ๒๕๒๐ – กนั ยายน ๒๕๒๑. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานิช. ________. (๒๕๒๒). พระราชกรณียกจิ ระหวา่ งเดือน ตลุ าคม ๒๕๒๑ – กนั ยายน ๒๕๒๒. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพ์ไทยวฒั นาพานชิ . ________. (๒๕๒๓). พระราชกรณยี กิจ ระหว่างเดอื น ตลุ าคม ๒๕๒๒ – กนั ยายน ๒๕๒๓. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พไ์ ทยวฒั นาพานชิ . ________. (๒๕๒๘). พระราชกรณยี กจิ ระหว่างเดือน ตุลาคม ๒๕๒๗ – กนั ยายน ๒๕๒๘. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานชิ . ________. (๒๕๓๑). พระราชกรณียกจิ ระหว่างเดอื น ตลุ าคม ๒๕๓๐ – กนั ยายน ๒๕๓๑. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพไ์ ทยวฒั นาพานชิ . ________. (๒๕๓๒). พระราชกรณยี กจิ ระหวา่ งเดอื น ตุลาคม ๒๕๓๑ – กนั ยายน ๒๕๓๒. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวฒั นาพานชิ . ________. (๒๕๓๓). พระราชกรณยี กิจ ระหว่างเดือน ตุลาคม ๒๕๓๒ – กนั ยายน ๒๕๓๓. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พไ์ ทยวัฒนาพานชิ . ________. (๒๕๓๖). พระราชกรณียกจิ ระหวา่ งเดอื น ตุลาคม ๒๕๓๕ – กันยายน ๒๕๓๖. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานชิ . ________. (๒๕๓๗). พระราชกรณยี กิจ ระหวา่ งเดอื น ตลุ าคม ๒๕๓๖ – กนั ยายน ๒๕๓๗. กรุงเทพฯ: โรงพิมพไ์ ทยวฒั นาพานชิ . ________. (๒๕๓๙). พระราชกรณยี กจิ ระหว่างเดอื น ตุลาคม ๒๕๓๘ – กนั ยายน ๒๕๓๙. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ไทยวฒั นาพานิช. ________. (๒๕๔๑). พระราชกรณียกจิ ระหว่างเดอื น ตุลาคม ๒๕๔๐ – กันยายน ๒๕๔๑. กรุงเทพฯ: โรงพิมพไ์ ทยวัฒนาพานิช. ________. (๒๕๔๒). พระราชกรณียกิจ ระหว่างเดอื น ตลุ าคม ๒๕๔๑ – กันยายน ๒๕๔๒. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพไ์ ทยวฒั นาพานิช. ________. (๒๕๔๔). พระราชกรณยี กจิ ระหว่างเดือน ตุลาคม ๒๕๔๓ – กันยายน ๒๕๔๔. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พไ์ ทยวัฒนาพานิช.246 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตริย์ประชาธิปไตย

สำนักราชเลขาธกิ าร. (๒๕๔๕). พระราชกรณียกจิ ระหว่างเดอื น ตุลาคม ๒๕๔๔ – กันยายน ๒๕๔๕. กรุงเทพฯ: โรงพิมพไ์ ทยวัฒนาพานิช.________. (๒๕๔๖). พระราชกรณยี กิจ ระหว่างเดอื น ตุลาคม ๒๕๔๕ – กนั ยายน ๒๕๔๖. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ไทยวัฒนาพานิช.________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ณ หอพระสมุด สวนจิตรลดา วันอาทิตย์ ท่ี ๑๔ ตุลาคม ๒๕๑๖. สืบค้น ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2516018/pdf/T0101_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา (ชุดท่ี ๒) คร้ังแรก ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันพฤหัสบดี ที่ ๑๔ มีนาคม ๒๕๐๐. สบื ค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2508056/pdf/T0031_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันจันทร์ ท่ี ๔ สิงหาคม ๒๕๒๙. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2529019/pdf/T0067_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันจันทร์ ท่ี ๑ สิงหาคม ๒๕๓๑. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2531002/pdf/T0061_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม วันจันทร์ ที่ ๒๑ กันยายน ๒๕๓๕. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2535006/pdf/T0082_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันจันทร์ ท่ี ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๓๘. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2538009/pdf/T0059_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันพฤหัสบดี ท่ี ๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๒. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2512057/pdf/T0029_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม วันศุกร์ ที่ ๑๖ เมษายน ๒๕๑๙. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/ documents/BP2519024/pdf/T0025_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันศุกร์ ที่ ๔ มีนาคม ๒๕๔๘. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2548061/pdf/T0057_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระท่ีน่ังอนันตสมาคม วันเสาร์ ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๓๙. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2539010/pdf/T0122_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันอาทิตย์ ที่ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๔. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2544013/pdf/T0018_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา วันจันทร์ ที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๒๖. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http:// www.ohm.go.th/documents/BP2526028/pdf/T0017_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา วันอังคาร ท่ี ๘ พฤษภาคม ๒๕๒๒. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http:// www.ohm.go.th/documents/BP2522026/pdf/T0030_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสมัยประชุมสามัญ ณ พระท่ีน่ังอนันตสมาคม วันจันทร์ ที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๐๐. สบื คน้ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2508056/pdf/T0033_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสมัยประชุมสามัญ ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันอังคาร ที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๐๑. สบื ค้น ๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2508056/pdf/T0045_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา สมัยประชุมสามัญ ประจำปี ๒๔๙๙ ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันอาทิตย์ที่ ๒๔ มถิ ุนายน ๒๔๙๙. สบื คน้ ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2508056/pdf/T0019_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา สมัยประชุมสามัญประจำปี พ.ศ. ๒๕๑๓ วันเสาร์ ท่ี ๒๐ มิถุนายน ๒๕๑๓. สืบคน้ ๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2513034/pdf/T0060_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสามัญสมัยแรก ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันพฤหัสบดี ที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๐๐. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2508056/pdf/T0039_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในพิธีเปิดประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันศุกร์ ที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๓๔. สืบค้น ๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2534005/pdf/T0042_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรสั ในพธิ เี ปดิ ประชมุ สภารา่ งรฐั ธรรมนญู พทุ ธศกั ราช ๒๕๐๒ ณ พระทน่ี ง่ั อนนั ตสมาคม วนั พฤหสั บดี ท่ี ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๐๒. สืบคน้ ๒๙ มนี าคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/documents/BP2508056/pdf/T0053_0001.pdf________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในโอกาสท่ีประธานศาลฎีกานำผู้พิพากษาประจำศาลสำนักงานยุติธรรม เข้าเฝ้า ฯ ถวายสัตย์ปฏิญาณ ก่อนเข้ารับตำแหน่งหน้าท่ี ณ พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล วันอังคาร ที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๔๙. สืบค้น ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2549002/pdf/T0429_0001.pdf 247๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ์ประชาธิปไตย

สำนกั ราชเลขาธกิ าร. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส ในโอกาสทีป่ ระธานศาลปกครองสูงสดุ นำตุลาการศาลปกครองสูงสดุ เขา้ เฝา้ ฯ ถวายสตั ยป์ ฏญิ าณกอ่ น เข้ารับตำแหน่งหน้าที่ ณ พระตำหนักเป่ียมสุข วังไกลกังวล วันอังคาร ท่ี ๒๕ เมษายน ๒๕๔๙. สืบค้น ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2535006/pdf/T0055_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ณ พระท่ีนั่งอนันตสมาคม วันจันทร์ ท่ี ๑ สิงหาคม ๒๕๕๔. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/asset/lib/kcfinder/upload/files/ document/901_rashowart_2554/396T0062_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในพิธีเปิดประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันศุกร์ ที่ ๒๐ ตุลาคม ๒๕๔๙. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/ BP2549001/pdf/T0591_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในพิธีเปิดประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ วันพฤหัสบดี ที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๕๗. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/asset/lib/kcfinder/upload/ files/07085701.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในพิธีเปิดประชุมสมัชชาแห่งชาติ ณ หอประชุมกองทัพเรือ วันอาทิตย์ ที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๔๙. สืบค้น ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/ BP2549002/pdf/T0712_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชดำรัส สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เสด็จ ฯ แทนพระองค์ในพิธีเปิดประชุมรัฐสภา สมัยประชุมสามัญ ประจำปี ๒๕๑๘ ณ พระที่น่ังอนันตสมาคม วันพุธ ที่ ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๘. สืบค้น ๒๙ มีนาคม ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm. go.th/documents/BP2518022/pdf/T0003_0001.pdf ________. (ม.ป.ป.). พระราชสาส์นแสดงความยินดี เนื่องในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี ของการก่อต้ังสหภาพรัฐสภาระหว่างวันท่ี ๔ – ๙ กันยายน ๒๕๓๒. สืบค้น ๒๒ เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://www.ohm.go.th/documents/BP2532003/pdf/T0055_ 0001.pdf สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (๒๕๔๓). ข้อพึงปฏิบัติในการเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท (พิมพ์ครั้งที่ ๒). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พร้ินต้ิง แอนด์พบั ลชิ ชง่ิ . สุภกัญญา ชวนิชย์. (พฤษภาคม-สิงหาคม ๒๕๕๘). เม่ือข้าพเจ้าจากสยามมาสู่สวิสเซอร์แลนด์.วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ๕(๒), ๓๔๓-๓๔๗. สืบค้น ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๙ จาก https://www.tci-thaijo.org/index. php/EAUHJSocSci/article/viewFile/48485/40285 “หมายกำหนดการ ที่ ๑๖/๒๕๒๓ พระราชพิธีเปิดพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระราชพิธีฉลองวันพระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๒๓” (๔ ธันวาคม ๒๕๒๓). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๙๗ ตอนที่ ๑๘๗ ฉบบั พเิ ศษ, น. ๓๘-๔๑. “หมายกำหนดการ ที่ ๑๖/๒๕๒๔ ถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระราชพิธีฉลองวันพระราชทาน รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๒๔” (๕ ธันวาคม ๒๕๒๔). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๙๘ ตอนท่ี ๑๙๙ ง ฉบบั พเิ ศษ, น. ๔. “หมายกำหนดการ ที่ ๒๕/๒๕๕๘ หมายกำหนดการถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระราชพิธีฉลอง วันพระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๘” (๒๗ มกราคม ๒๕๕๙). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๑๓๓ ตอนท่ี ๒ ข, น. ๙. “หมายกำหนดการ รัฐพิธีฉลองรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๔๘๓” (๖ ธันวาคม ๒๔๘๓). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม ๕๗, น. ๒๙๗๒-๒๙๗๓. อรรถนิติ ดิษฐอำนาจ. (๙ ตุลาคม ๒๕๕๔). พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับการทรงใช้พระราชอำนาจตามรัฐธรรมนูญ. สืบค้น เมษายน ๒๕๕๙ จาก http://isranews.org/thaireform/thaireform-talk-interview/item/13448-2011-10-03-13-35-58.html Thaireform. (๒๙ ตุลาคม ๒๕๕๙). บันทึก ๙ ผู้แทนทั่วโลก กล่าวคำถวายสดุดี ในหลวง ร.๙. สืบค้น ๘ พฤศจิกายน ๒๕๕๙ จาก http:// www.isranews.org/thaireform-other-news/199-thaireform-documentary/51205-un-51205.html248 ๗๐ ปี ครองราชย์ มหากษัตรยิ ์ประชาธิปไตย