มัทนะพาธาEbook

๑ แบบฝึกทักษะเรือ่ ง “มัทนะพาธา” กลุ่ม_________________________ สมาชิก ท่ี ชือ่ สกุล ชั้น เลขท่ี เอกสารประกอบการเรียนวิชาภาษาไทย ท๓๒๑๐๑ ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี ๕ โรงเรียนสรุ วิทยาคาร อาเภอเมอื ง จงั หวัดสุรินทร์

๒ แบบฝกึ ทกั ษะเร่ือง “มทั นะพาธา” ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๙ วิชาภาษาไทย ท๓๒๑๐๑ หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี ๔ เรอื่ ง “ร่าเรียนคา่ กานท์” ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๕ ภาคเรียนที่ ๑ _______________________________________________________________________ แบบฝึกทักษะที่ ๑ “เรียนร้.ู ..ฉันทลักษณ์” ตอนท่ี ๑ ใหน้ กั เรยี นเขียนแผนผังความคดิ แสดงหลกั การพิจารณาค่าครุ-ลหุ ๕ คะแนน ตอนท่ี ๒ ใหน้ กั เรยี นยกตวั อยา่ งค่าประพันธ์จากบทละครพูดเร่อื งมทั นะพาธา องก์ท่ี ๑ ตามที่ กา่ หนดตอ่ ไปนี้ ประเภทละ ๑ บท ๑๐ คะแนน ๑. กาพย์สรุ างคนางค์ ๒๘ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๒. กาพยฉ์ บัง ๑๖ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๓. อินทรวเิ ชียรฉนั ท์ ๑๑ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

๓ ๔. วสันตดิลกฉันท์ ๑๔ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๕. อนิ ทวงสฉ์ ันท์ ๑๒ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๖. วชิ ชมุ มาลาฉนั ท์ ๘ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๗. กมลฉันท์ ๑๒ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๘. สาลนิ ฉี ันท์ ๑๑ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ๙. จิตรปทาฉันท์ ๘ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

๔ แบบฝึกทกั ษะท่ี ๒ “เรียนร้.ู ..แปลความค่าศัพท์” คา่ สัง่ แปลความหมายค่าศัพท์แลว้ เขียนลงในตารางที่ก่าหนด ท่ี คา่ ศัพท์ ความหมาย ๑ ผิวะ ๒ ทานลู ๓ พจี/วจี ๔ ดรณุ ี ๕ สรุ ะ/มร/ุ อมร ๖ วธ/ุ วธ/ู พธู ๗ ดนุ ๘ ยบุ ล ๙ บาทบรจิ าริกา ๑๐ ประดพิ ัทธ์ ๑๑ วิชชุ ๑๒ วสิ ทุ ธิ์/พสิ ทุ ธ์ิ ๑๓ ธาดา ๑๔ มนะ/มโน/มนสั /กมล ๑๕ ประติชญา ๑๖ มธุระ/มธุรส ๑๗ นิวาส ๑๘ จตุ ิ ๑๙ กพุ ชะกะ/กุพชกา ๒๐ อวุ าทา

๕ แบบฝกึ ทักษะท่ี ๓“อา่ น คดิ วเิ คราะห์เรื่อง” ค่าชแี้ จง ๑. แบบฝึกทักษะน้ี มีคาถามการอ่านในใจและความเข้าใจในการอ่าน จานวน ๑๒ ข้อ ๔๐ คะแนน ๒. ให้นกั เรียนอ่านค่าถามทุกข้ออย่างละเอยี ดรอบคอบแล้วตอบคาถามให้ดีทส่ี ดุ เทา่ ที่จะทาได้ ๒.๑ บางคา่ ถามจะมีมคี ่าตอบใหเ้ ลือกตอบ ใหน้ กั เรียนวงกลมล้อมรอบตัวเลขทอี่ ยู่หนา้ ค่าตอบที่นักเรียนคิดว่าถูกต้อง ๒.๒ บางค่าถามจะให้นักเรียนเขียนคา่ ตอบส้นั ๆ ในที่วา่ งที่เตรยี มไว้ ให้นักเรียนเขียนค่าตอบเป็นตวั หนงั สือ ตัวเลขไทย หรือเคร่อื งหมายตามท่ีก่าหนด ๒.๓ บางคา่ ถามตอ้ งการให้นกั เรยี นเขียนอธิบายค่าตอบ โดยใช้เน้อื เรอ่ื งสนบั สนุนคาตอบ ใหน้ ักเรยี นตอ้ งเขียนอธบิ าย โดยใชข้ ้อความจากเน้ือเร่ืองสนับสนุนคาตอบ ๒.๔ บางค่าถามมีค่าตอบถกู ได้หลายค่าตอบ นกั เรยี นจะได้คะแนนจากการเขียนตอบท่ีแสดงถงึ ความเข้าใจคาถามและลักษณะการคิด นกั เรยี นจึงควรเขยี นค่าตอบจากความคดิ ของตนเองอยา่ งสมเหตสุ มผล ๓. ให้นักเรยี นเขียนดว้ ยลายมือที่อา่ นงา่ ยและชดั เจน คาถามท่ี ๑ ขอ้ ใดคอื รปู แบบรอ้ ยกรองท่ปี ระกอบดว้ ยฉันท์และกาพย์ ๑ คะแนน ๑. ลิลิต ๒. คาฉนั ท์ ๓. คาหลวง ๔. กาพย์เห่เรอื ๕. กาพย์หอ่ โคลง คาถามที่ ๒ ข้อใดคือสาระสาคัญจากคาพูดของมายาวินในถอ้ ยความท่ี ๓ ๑ คะแนน ๑. มนตร์สะกดของมายาวนิ มีอานาจมาก ๒. นางมัทนาถูกมายาวนิ ใชม้ นตรส์ ะกดเรียกนาตัวมา ๓. มนตรข์ องมายาวนิ ไมส่ ามารถสะกดไดถ้ ึงจติ วญิ ญาณ ๔. มายาวนิ มีความจงรักภกั ดีสามารถปฏบิ ัตติ ามคาสัง่ ของสุเทษณ์ได้ทกุ อย่าง ๕. มนตร์ของมายาวนิ สามารถสะกดใหน้ างมัทนาอย่รู บั ใชส้ ุเทษณ์ได้ตามต้องการ คาถามท่ี ๓ ขอ้ ใดไม่แสดงความเชอ่ื ๑ คะแนน ๑. เทวะ,ทีน่ าง อาการเป็นอย่าง นี้เพราะฤทธิ์มนตร์ โยคะอันขลัง บังคับไดจ้ น ใหต้ อบยบุ ล ไดต้ ามต้องการ ๒. ธาดา ธ สร้างองค์ อรเพราพสิ ุทธิสรรพ์ ไว้เพื่อจะผูกพัน ธนะจติ ตะจองฤดี ๓. อนั ชายประกาศวรประทาน ประดพิ ัทธะแดห่ ญิง หญิงควรจะเปรมกะมะละยงิ่ ผิวะจิตตะตอบรัก ๔. บ มิยอมจะรว่ มรัก และสมัครสมรไซร้ ก็ดะนจู ะยอมให้ วนดิ านวิ าสสวรรค์ ๕. อ้าเทพศักด์ิสทิ ธิซ์ ่งึ พระจะลงพระอาญา ข้าเปน็ แตเ่ พียงข้า บ มมิ ่งุ จะอวดดี คาถามที่ ๔ จากคาพูดของนางมัทนาในถ้อยความที่ ๖ อนุมานได้ถงึ ลกั ษณะนิสยั ใดของนางชัดเจนท่ีสดุ ๑ คะแนน ๑. อ่อนน้อมถ่อมตน ๒. สุภาพเรียบรอ้ ย ๓. ฉลาดหลกั แหลม ๔. ซ่ือสัตย์ตรงไปตรงมา ๕. พดู จาไพเราะออ่ นหวาน

๖ คาถามที่ ๕ ขอ้ ใดเปน็ คากล่าวที่แสดงให้เหน็ ถงึ ความเอาแตใ่ จและเห็นแก่ตวั ของสเุ ทษณ์ได้ชดั เจนทสี่ ดุ ๑. มะทะนาชะเจ้าเลห่ ์ ชชิ ชิ ่างจานรรจา ๑ คะแนน ๒. ผิวะให้อนงคน์ วล ชนะหลอ่ นทะนงใจ ๓. ผวิ ะนางเผอิญชอบ มรุอ่ืนก็ข้าพลนั จะทุรนทรุ ายศลั - ยะ บ่ อยากจะยินยล ๔. มะทะนาประสงค์ตน จะกาเนดิ ณ รูปใด ๕. จะสถติ ฉะน้ันกว่า จะสานึก ณ โทษทัณฑ์ ๑. ข้อ ๑ และ ๒ ๒. ข้อ ๒ และ ๓ ๓. ขอ้ ๓ และ ๔ ๔. ขอ้ ๔ และ ๕ ๕. ข้อ ๕ และ ๑ คาถามท่ี ๖ ขอ้ ใดไม่ใช่สาเหตทุ ี่ “วรรณคดสี โมสร” ยกยอ่ งให้ “มทั นะพาธา” เป็นหนงั สอื ที่แตง่ ดี ๑. บรรยายลักษณะภมู ิประเทศไดส้ มจริง ๑ คะแนน ๒. ใช้คาฉนั ทเ์ ปน็ บทพูดซ่งึ เป็นเร่ืองทแี่ ปลก ๓. สร้างตัวละครได้สอดคล้องกับอนิ เดยี โบราณ ๔. ใช้คาฉนั ทเ์ ป็นบทพดู ซง่ึ เป็นเรือ่ งทแ่ี ตง่ ไดย้ าก ๕. สร้างตัวละครให้เกิดปมขัดแยง้ ผกู เรอื่ งได้อย่างน่าติดตาม คาถามที่ ๗ ข้อใดกลา่ วถงึ เร่ืองมทั นะพาธาได้ถูกต้อง ๑ คะแนน ๑. เป็นเรือ่ งทีไ่ ดเ้ ค้ามาจากวรรณคดีสนั สกฤต ๒. เป็นเรื่องท่ีผกู ขน้ึ จากจินตนาการของผู้แต่งโดยตรง ๓. เปน็ เรื่องท่เี นน้ การแสดงให้เห็นถึงความรักท่เี สียสละ ๔. เปน็ เร่ืองทเ่ี กย่ี วกบั ตานานดอกกหุ ลาบตามความเชื่อโบราณ ๕. เป็นเรอ่ื งท่ผี สมผสานระหว่างวรรณคดตี ะวันตกและตะวันออก คาถามที่ ๘ คาประพนั ธต์ อนใดแสดงนา้ เสียงน้อยใจของสเุ ทษณ์ได้ชัดเจนทสี่ ดุ ๑ คะแนน ๑. อา้ ฟังดนูเถิด มะทะนาและตอบวจี พอใหด้ นนู ี้ สขุ ะร่นื ระเรงิ ระรวย ๒. เช่นน้ันกเ็ ชิญฟัง ดนกุ ล่าวสิเนหะพจน์ เจา้ งามประเสริฐหมด ก็มคิ วรฤดีจะดา ๓. นี่เจ้ามิยอมรบั รสะรกั ฉะนั้นฤจ๋า? ตวั ฉนั จะเลวสา- หะสะดว้ ยประการไฉน ๔. ยิง่ ฟังพะจีศจี กร็ ะตีประมวลประมูล ยงิ่ ขดั ก็ยง่ิ พูน ทขุ ะทว่ มระทมหะทยั ๕. ท่หี ล่อนมยิ อมรบั มะนะรักสมคั รสมาน มคี สู่ ะมรมาน อภริ มย์ ฤ เป็นไฉน?

๗ คาถามท่ี ๙ ให้นกั เรยี นเขยี นคาตอบให้สมั พันธก์ ับข้อความทกี่ าหนดใหใ้ นตาราง ๕ คะแนน ท่ี ข้อความ ค่าตอบ ๑ ผ้กู ล่าวคาวา่ “ท่ีใดมีรัก ที่นน่ั มที กุ ข์” ๒ จานวนคาลหุต่อ ๑ บท จากบทรอ้ ยกรองทีเ่ ป็นคาพดู ของสเุ ทษณ์ ในถ้อยความท่ี ๕ ๓ รสในวรรณคดีทปี่ รากฏในถ้อยความท่ี ๔ ในส่วนทีเ่ ปน็ คาพูดของสเุ ทษณ์ ๔ จากถ้อยความท่ี ๑๐ คาทแ่ี ปลว่า เทวดา จานวน ๓ คา ๕ สาเหตทุ ีส่ ุเทษณ์ใหม้ ายาวนิ คลายมนต์สะกดนางมทั นา คาถามที่ ๑๐ จากถ้อยความข้างตน้ ขอ้ ความต่อไปน้ี เปน็ ความจริง หรอื ไมเ่ ปน็ ความจริง ๑๐ คะแนน ใช่ ไม่ใช่ ข้อความ เป็นความจริง จงเขียนเครื่องหมาย X ในชอ่ ง “ใช่” ขอ้ ความ ไม่เป็นความจริง จงเขยี นเคร่ืองหมาย X ในช่อง “ไม่ใช่” ที่ ขอ้ ความ ๑ วรรณคดสี โมสร ยกย่องให้มัทนะพาธาเป็นยอดวรรณคดปี ระเภท “คาฉันท”์ ๒ “มัทนะพาธา” เป็นบทละครพูดท่แี ต่งเป็นคาฉนั ทเ์ พยี งเร่อื งเดียวของไทย ๓ “ชีวติ นิ ทรีย์” ที่ปรากฏในถ้อยความที่ ๕ เป็น คาสมาส ๔ จากถ้อยความท่ี ๓ คาพูดของสุเทษณใ์ นบทที่ ๑ มีการเปรยี บเทียบแบบอุปมา ๕ นางมัทนามีความเหน็ วา่ ผู้หญิงควรยินดเี มอื่ มชี ายมาบอกรัก ๖ นางมทั นาขอให้สุเทษณส์ าปตนไปเกดิ เป็นดอกกุหลาบยังโลกมนุษย์ ๗ เรอ่ื งน้ีกล่าวถึงความเชอ่ื เร่ืองพระพรหมสรา้ งมนุษย์ ๘ “พธู, ดน,ุ วธุ” มีความหมายเหมอื นกนั ๙ ลกั ษณะนสิ ัยของนางมัทนาที่ไม่พบในถ้อยความน้ีคือ ความกลา้ หาญ ๑๐ จากถ้อยความทยี่ กมาท้งั หมดน้ี พบรสในวรรณคดีไทยทัง้ ๔ รส คาถามท่ี ๑๑ ให้นักเรยี นเขียนข้อคิดเกยี่ วกบั ความรักทนี่ กั เรยี นไดร้ บั จากการเรียนเรอ่ื งมทั นะพาธา (จานวน ๒ ขอ้ ) ๒ คะแนน ขอ้ ข้อคิดทไ่ี ดร้ บั ๑ ๒

๘ คาถามท่ี ๑๒ ถา้ ฉันเป็ นนางมทั นา จะขอให้สเุ ทษณส์ าปฉันเป็ นอะไร ดนี ้า เขียนคาตอบ พร้อมแสดงเหตุผล ๒ คะแนน สาปเปน็ .... เหตุผล.... คาถามที่ ๑๓ ที่ใดมรี กั ท่ีนนั่ มีทกุ ข์ นกั เรียนคดิ อย่างไรกบั คากล่าวขา้ งตน้ ทาไมจึงคิดเช่นนั้น ให้ใช้ เหตผุ ลประกอบคาอธิบาย ๑. ใหน้ กั เรยี นเลือกทาเคร่ืองหมายวงกลมล้อมรอบขอ้ ความข้างล่างน้เี พยี ง ๑ ข้อความ ๑ คะแนน เหน็ ด้วย ไมเ่ หน็ ดว้ ย ทงั้ เห็นด้วยและไมเ่ ห็นดว้ ย ๒. ใหน้ ักเรยี นเขยี นอธบิ ายเหตุผล จานวน ๒ ขอ้ ท่ีสอดคลอ้ งกับความคิดทเี่ ลือกในข้อ ๑ ๔ คะแนน เหน็ ด้วย ไมเ่ ห็นด้วย ๑๑ ๒๒

๙ คาถามท่ี ๑๔ อา่ นบทสนทนาต่อไปนี้ แล้วเขียนตอบคาถามตามที่กาหนด ๘ คะแนน ฉนั ว่า..เรื่องมทั นะพาธานี้ นางจณั ฑีเป็นทุกขม์ าก เพราะอยู่ ๆ สามกี ห็ มดรัก ส่วน นางมทั นากม็ ชี ีวิตเศร้าเหลือเกิน นางต้องเปน็ ทุกข์เพราะต้องจากสามีอันเปน็ ท่ีรกั พระชัยเสนกท็ ุกขน์ ะ เพราะต้องสูญเสยี นางอนั เปน็ ท่รี ักเหมือนกัน เธอวา่ ..ระหว่างตวั ละคร ๓ ตวั นี้ ใครน่าจะทกุ ข์มากทส่ี ุด ใหเ้ หตุผลด้วยนะ นั่นสิ แล้วเราลองมาปรบั เปลี่ยนเนอื้ เร่อื งกนั ไหม ทาอย่างไรจะไม่เกิด ความทุกข์แบบนนั้ แต่ก็ตอ้ งให้มดี อกกหุ ลาบมากาเนิดยังโลกมนษุ ย์ ด้วยนะ ตัวละครตัวใดน่าทุกข์มากที่สดุ เพราะเหตใุ ด ๒ คะแนน ชื่อตัวละคร เหตุผล ปรับเปลี่ยนเรื่อง ๖ คะแนน

๑๐