ดาววี ไก่น้อย

ดาววีไกน่ อ้ ย เร่อื งและภาพประกอบ หมอกมุงเมือง ประพัฒน์ทอง 1

กาลครัง้ หน่ึงนานมาแลว้ มีตากบั ยาย อาศัยอย่ใู นบา้ นท่ีชายปา่ แหง่ หนึง่ 2

3

ตากบั ยายยากจน แต่ชอบไปท�ำ บุญใสบ่ าตร 4

5

6

ตากบั ยายเลีย้ งแม่ไกไ่ ว้ แม่ไก่มีลกู ทั้งหมดเจด็ ตวั 7

แมไ่ กร่ กั ลูกไกม่ าก จะพาลกู ออกหาอาหารกนิ ทุกวนั 8

แม่ไก่คอยกางปีกปกปอ้ ง ไม่ให้ใครมาท�ำ ร้ายลูกไก่ 9

วนั หนึง่ มพี ระธุดงค์ มาใกลๆ้ บ้าน ตากับยาย ไมม่ ีอะไรจะใสบ่ าตร 10

ตาสงสารพระทีไ่ ม่มี อะไรฉนั จงึ คดิ จะเอาแม่ ไก่ทำ�เปน็ อาหารใส่บาตร 11

แมไ่ กไ่ ดย้ นิ จงึ ร้องไห้ ลูกๆ ท้ังเจด็ ตวั ก็รอ้ งไห้ ไม่อยาก ใหแ้ ม่ตาย แมไ่ กบ่ อกว่า ต้องตอบแทนบญุ คุณตากับยายที่เล้ยี งมา 12

แม่ไกข่ อให้พ่ใี หญด่ ูแลนอ้ งๆ ทกุ ตวั แทนแม่ ให้เลี้ยงน้องอย่างดี อยา่ ทะเลาะกนั 13

ตอนเช้า ตากับยายจบั แม่ไก่ มายา่ ง ลกู ๆ เหน็ แม่ไก่ตาย เลย กระโดดเขา้ ไปในกองไฟตามแมไ่ ก่ 14

ตากบั ยายเหน็ ลกู ไกต่ ายตามแม่ เลยไปเล่าให้พระฟัง 15

พระเหน็ ความกตัญญูของลูกไก่ จงึ เสก ให้ลูกไกท่ ั้งเจ็ด ไปเกดิ เปน็ ดาววลี ูกไกน่ อ้ ย 16

17

18

ส่องแสงสวา่ งอย่บู นฟา้ เรยี งกันเปน็ รปู พดั หรือ “วี” 19

ท่มี าของชอ่ื “ดาววีไกน่ ้อย” นิทานเรือ่ ง “ดาววไี ก่น้อย” เปน็ นิทานพ้นื บา้ นลา้ นนา ซึ่งมีผู้เล่า สืบทอดกันมาชา้ นาน ชื่อ “ดาววีไกน่ ้อย” น้ัน เรยี กตามลกั ษณะการ เรยี งตวั ของกล่มุ ดาวลูกไก่ ซึง่ จะเกาะกลุม่ เรียงกันดเู หมือนรูปวงกลม และมเี สน้ ตรงด้านล่าง มีลักษณะคล้ายกบั “พัด” หรอื “วี” ในภาษาล้านนา “วีขา้ ว” เป็นเครือ่ งใช้ในการด�ำ รงชวี ติ ของชาวบ้าน บางท้องถ่ิน เรียกวา่ “พัดโบกขา้ ว” ใช้ส�ำ หรับพดั เศษฟางใหป้ ลิวออกจากกอง เมลด็ ขา้ วเปลือก หลงั จากนวดขา้ วแลว้ เสร็จ เร่อื ง “ดาววไี กน่ ้อย” ไมเ่ พยี งแต่จะชว่ ยปลกู ฝงั ลูกหลาน ให้ตระหนกั เรื่องความกตญั ญรู คู้ ุณบิดามารดา ตลอดจนผ้มู พี ระคุณ เทา่ นน้ั หากตอ้ งยกย่องวา่ ชาวล้านนาในสมัยโบราณมีความ ชาญฉลาดในการถ่ายทอดความรู้ เรื่องดาราศาสตรใ์ หล้ กู หลาน จดจ�ำ ไดอ้ ยา่ งแมน่ ย�ำ อีกด้วย เพราะเพียงแคช่ ี้ชวนให้เด็กๆ แหงน หน้ามองดทู อ้ งฟ้าดา้ นทศิ ตะวนั ออกเฉียงเหนือเลก็ นอ้ ย ในช่วงหัวค่ำ� ของคืนเดือนมดื กจ็ ะสังเกตเห็นกลมุ่ ดาวลูกไก่ท่ีส่องแสงสกุ สกาว เรยี งกนั เป็นรปู พดั หรอื วี อนั เป็นท่ีมาของชอื่ “ดาววไี กน่ อ้ ย” 20

21

เกรด็ ความรู้เรื่อง “ดาวลูกไก”่ ดาวลกู ไกเ่ ปน็ ดาวฤกษ์ทอ่ี ยู่รวมกนั เป็นกลมุ่ หรือท่เี รียกว่ากระจกุ ดาว (Star Cluster) อยรู่ วมกันด้วย แรงดึงดดู ของกนั และกัน และจะเคลอื่ นทไ่ี ปดว้ ยกนั ใน กาแลก็ ซีทางช้างเผือกของโลก กลุม่ ดาวลกู ไกอ่ ยหู่ า่ งจาก โลกประมาณ 380 ปีแสงเท่านัน้ และเป็นกลุม่ ดาวทมี่ ีอายุ คอ่ นขา้ งนอ้ ยเมอ่ื เทยี บกบั ดวงดาวอน่ื ๆ ในจกั รวาล เพราะ เพิ่งก่อตัวขึ้นเมอ่ื ประมาณ 80-100 ลา้ นปีมานเ่ี อง และมี ผคู้ �ำ นวณไวว้ า่ อกี ราว 250 ล้านปี กลมุ่ ดาวลูกไกจ่ ะเรมิ่ แยกจากกนั เปน็ ดาวแตล่ ะดวง ช่ือของดาวกลุม่ นจ้ี ะเรียกแตกต่างกนั ไป ชาวญี่ปุน่ เรยี กว่า “ซบู าร”ุ ส่วนชาวอังกฤษและเยอรมนั เปรยี บดาว กลุม่ น้ีว่า “ดาวแม่ไก-่ ลูกไก”่ เช่นเดียวกับชาวไทย สว่ น นกั ดาราศาสตร์ จะเรียกกระจุกดาวกลุม่ น้ีตามต�ำ นาน โรมันวา่ “ดาวเจ็ดสาวพนี่ อ้ ง” 22

ผเู้ ขยี นเรือ่ งและภาพประกอบ ผลงาน ดญ.หมอกมุงเมือง ประพฒั นท์ อง • พ.ศ.2548 เรอื่ งราวของมงุ้ มิ้งในช่วงวัยสองขวบคร่งึ ถึง ส่ขี วบ เขยี นโดยคุณแม่ ได้รับการตพี ิมพ์เปน็ พอ็ กเกต็ บ๊คุ • ชอ่ื เลน่ มงุ้ ม้ิง ชอ่ื “มงุ้ ม้ิงสอนแม”่ จดั พิมพ์โดยส�ำ นักพิมพ์ รักลกู บุ๊คส์ • เกดิ 1 มนี าคม พ.ศ.2544 • พ.ศ.2549 สร้างสรรค์นทิ านท�ำ มือเรอื่ งดาววีไกน่ ้อย, • อายุ 6 ปี กระต่ายหยู าว, เมฆหน้าบึง้ และ จนิ น่ปี ราบยกั ษ์ • การศึกษาปัจจุบนั ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 • ไดร้ บั รางวัล “นกั เรียนทม่ี ีพฒั นาการดเี ดน่ ” ระดับช้ันอนุบาล 2 โรงเรียนอนุบาลเชยี งราย โรงเรยี นอนุบาลเชยี งราย • งานอดิเรก ฟงั นิทาน, ดกู าร์ตนู , เล่นเปียโน, วาดภาพ, • พ.ศ.2550 รว่ มเลา่ นิทาน กับคณุ แม่ “งานเปดิ ห้องสมดุ พนื้ บา้ น ขี่จักรยาน, ปนี ตน้ ไม,้ เก็บตะขบกิน ลานความรู้ คู่ความมว่ น” ณ บา้ นสวนหมอกมงุ เมือง เชียงราย ทีอ่ ยู่ปจั จุบัน แรงบนั ดาลใจในงานเขยี น “ดาววีไกน่ ้อย” 333 หม่ทู ี่ 6 บ้านป่าอ้อ ต�ำ บลนางแล อ�ำ เภอเมืองเชียงราย หลงั จากไดฟ้ งั นิทานพ้ืนบ้านเรอ่ื ง “ต�ำ นานดาววไี กน่ อ้ ย” ซ่ึง จังหวัดเชียงราย 57100 โทรศพั ท์ 0-5370-6140, เรียบเรยี งโดย คณุ ร่งุ ใจมา ท�ำ ให้เกิดความซาบซึ้ง ต้ืนตนั ใจ 08-9635-6177 และประทบั ใจในความรกั ความกตัญญขู องลกู ไกท่ ่ีมตี อ่ แมไ่ ก่ ทำ�ใหอ้ ยากเขยี นนทิ านภาพเร่ืองดาววไี ก่น้อย ในแบบฉบับ ของตัวเอง อนั เป็นท่มี าของนิทานท�ำ มือเร่ืองแรก 23

ดาววีไก่น้อย เจ้าของโครงการและดำ�เนินการจัดพิมพ์ ส�ำ นักงานอุทยานการเรยี นรู้ นทิ านภาพพ้ืนบ้าน ภาคเหนอื ส�ำ นกั งานบรหิ ารและพัฒนาองค์ความรู้ เลขมาตรฐานสากลประจำ�หนงั สอื (องค์การมหาชน) สงั กดั สำ�นักนายกรัฐมนตรี 978-974-287-722-4 สว่ นบรกิ าร อาคารเซน็ ทรัลเวิลด์ ผู้เชย่ี วชาญทป่ี รึกษาคณะบรรณาธกิ าร ชั้น 8 Dazzle Zone รศ.ทรงศักดิ์ ปรางค์วฒั นากลุ โทรศัพท์ 02-257-4300 โทรสาร ต่อ 125 นายเจรญิ มาลาโรจน์ ส่วนส�ำ นกั งาน 999/9 อาคารส�ำ นักงานเซน็ ทรลั เวิลด์ คณะบรรณาธิการอำ�นวยการ ชัน้ 17 ถนนพระราม 1 โทรศัพท์ 0-2264-5963-65 นางทศั นัย วงศพ์ ิเศษกุล โทรสาร 0-2264-5966 นางสาวเฉียดฉัตรโฉม ปริพนธพ์ จนพสิ ุทธิ์ www.tkpark.or.th นายวัฒนชัย วินิจจะกูล ด�ำ เนนิ การจัดท�ำ ต้นฉบับ นางสาวนันธนา เจริญภักดี มลู นธิ หิ นังสือเพือ่ เดก็ คณะบรรณาธิการต้นฉบบั โทรศพั ท์ 0-2805-0202 โทรสาร 0-2805-1308 รศ. สุกญั ญา สุจฉายา www.thaibby.in.th ผศ.ดร. ชลภสั ส์ วงษ์ประเสริฐ ออกแบบรูปเลม่ จัดพมิ พ์ และจัดจ�ำ หน่าย นายเรืองศกั ด์ิ ปิน่ ประทปี บรษิ ทั แปลน ฟอร์ คิดส์ จำ�กดั นายณฐั พร ศรีมกุ ด์ โทรศพั ท์ 0-2575-2828 โทรสาร 0-2575-2558 เรอ่ื งและภาพประกอบ หมอกมุงเมอื ง ประพฒั นท์ อง www.planforkids.com พสิ จู น์อักษร นนั ทธ์ นัตถ์ จติ ประภัสสร, เหมาะสำ�หรับเด็กอายุไมเ่ กนิ 9 ปี อารีณะ วรี ะวัฒน์ พิมพ์คร้งั ท่ี 1 พฤศจิกายน 2551 จ�ำ นวนพิมพ์ 3,000 เลม่ ราคา 115 บาท 24