70 เส้นทางตามรอยพระบาท

ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืน • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เสน้ ทางทอ่ งเทยี่ ว จ.นครราชสมี า วนั แรก ชว่ งเชา้ • สกั การะหลวงพ่อโตองค์ใหญ่ทสี่ ุดในโลก อุทยานลานบญุ มหาวิหารสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรงั ส)ี • เยย่ี มชมพพิ ธิ ภณั ฑไ์ มก้ ลายเปน็ หนิ แหง่ แรกของ เมอื งไทย หนึ่งในเจ็ดแห่งของโลก • เยยี่ มชมอนสุ าวรยี ท์ า้ วสรุ นารี (ยา่ โม) วรี สตรผี กู้ ลา้ ช่วงบ่าย • ชมวดั ศาลาลอย พระอโุ บสถรูปสำ� เภาโต้คล่ืน • เยี่ยมชมศูนย์การเรยี นรู้ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงฯ ค่ายสรุ นารี สถานทเ่ี ผยแพรป่ รชั ญา • ศูนย์กสิกรรมธรรมชาตไิ รส้ ารพิษ เศรษฐกจิ พอเพียงและงานศิลปาชีพ วงั นำ�้ เขยี ว เปดิ ใหค้ ณะนกั ทอ่ งเทย่ี ว วนั ทสี่ อง ทีส่ นใจศกึ ษาดงู านและท่องเทย่ี ว ช่วงเชา้ เชิงเกษตร โดยมที พ่ี ักแบบแยก • เยยี่ มชมพพิ ธิ ภณั ฑภ์ าพ 3 มติ ิ อารต์ ออฟ โคราช ชายและหญงิ พร้อมอาหาร ฝมี อื คนไทย แห่งแรกของอสี าน ไว้บริการ • เลือกซ้อื เคร่อื งป้ันดินเผาที่หมบู่ ้านดา่ นเกวยี น ท่ีเทีย่ วห้ามพลาด ช่วงบา่ ย แปลงผกั ออรแ์ กนกิ ชมการปลกู ผกั • ชมศนู ย์ส่งเสริมกสกิ รรมไรส้ ารพิษ (วงั น้�ำเขียว) ปลอดสารพษิ ในโครงการ ในโครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� ริ กิจกรรมหา้ มพลาด • เยย่ี มชมมอนทานา่ ฟารม์ แหลง่ เทย่ี วบรรยากาศดี • สนทนาแลกเปลย่ี นความรกู้ บั ท่ามกลางขุนเขา คณุ อำ� นาจ หมายยอดกลาง ผอู้ ำ� นวยการศนู ยฯ์ ผเู้ ชย่ี วชาญ ดา้ นการเกษตรปลอดสารพษิ • ชมกรรมวธิ กี ารผลติ ปยุ๋ หมกั อนิ ทรยี ์ ชวี ภาพ และการเผาถา่ นเพอ่ื ผลติ นำ้� สม้ ควนั ไมส้ ำ� หรบั ใชไ้ ลแ่ มลง • ทดลองปลกู ผกั เกษตรอนิ ทรยี ์ หรอื ออรแ์ กนกิ ดว้ ยตวั เอง เหนือ ศมฤ1เโ(อ1ปทว64ด.ูนาวรังิด.จูทยงั3.มนใ านอ่0ส์0ห.ำ้� ก8ง�้ำ ่งเ้เ1นพเ-ขเขเ11ทขส.า้ยีร9ียี่ยรชบะว7วมิวมร7้า)กา-นจ:ใ8: สช .ตนน6นทิกดลำ้�9โคุกร�ำคซ9อรวรร,รบัด0รนัมิงป8าไกต-ชเีร1วา.สส้ว9ลรงัีมา6อานรา6 ันำ้�พ0-4เเ8นษิข2.4ยี0่ือ70วง- กใบหท3จกห0าสาล้าว่ี ้เก4รน่าิกกัลเตกรนก้ยีดผวัารโิ�้ำวนิ่ารเมลซซมนทอไเับา้อืมอรำ�ายส้งต�ำเงเภไเมารปใภอรท่ือชยอพวท้ถ่ี ังปงั7ษิึงาศน1ักวงฯนูำ�้ดัธหเเยงลบลขส์ชย้ี้าวยี ่งัยวนงวเขหสนกปวมรำ้�อ่ ารมิซานไะยับปถมเลงึาขณ 2256 จ.นครราชสมี า LLaotn.g.: :1140.413.8133438210 21 2 302 51 224 จ.นครนายก กสศิกูนรรยมส ไงรเสสารรมิ พษิ 33 (วงั น้ำเขียว) วงั ภไู พร ฟารมสเตย

โครงการอา่ งเก็บนำ�้ บงึ โขงหลง จ.บึงกาฬ ทรงมพี ระราชด�ำริ ขน้ึ ชอื่ วา่ บงึ กาฬ แนน่ อนวา่ ทนี่ ยี่ อ่ มมบี งึ นำ�้ ทกี่ วา้ งใหญ่ วางโครงการพฒั นา ไพศาล เป็นววิ ทิวทัศนท์ ี่งดงามอยูห่ ลายบึงด้วยกัน อ่างเกบ็ น�้ำบงึ โขงหลง ทบ่ี ึงโขงหลงน้ี เปน็ สถานท่ีท่องเทีย่ วทางธรรมชาติของ เพอ่ื ปอ้ งกนั อทุ กภยั และ จังหวดั บึงกาฬ ทีย่ ิ่งใหญไ่ มแ่ พบ้ ึงน้�ำแห่งไหน และมีน�้ำ นำ� นำ�้ จากบงึ ไปพฒั นา ตลอดปไี ม่เคยแหง้ แล้ง น�ำมาซ่งึ ความหลากหลายทาง การเกษตรให้ไดเ้ ต็มท่ี ชวี ภาพและมรี ะบบนิเวศท่ยี ิ่งใหญ่ ในปพี .ศ. 2520 พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัว ทรงมี พระราชดำ� รกิ บั อธิบดกี รมชลประทานและผวู้ า่ ราชการ จงั หวดั หนองคาย ใหพ้ จิ ารณาวางโครงการพฒั นาบงึ โขงหลง เพอื่ นำ� นำ�้ จากบงึ โขงหลงไปพฒั นาการเกษตรไดอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี โครงการอา่ งเกบ็ นำ�้ บงึ โขงหลง จงึ ไดส้ รา้ งขน้ึ ในปี พ.ศ. 2523 และแลว้ เสรจ็ ในปเี ดยี วกนั ในวันนีเ้ กษตรกรสามารถท�ำการเกษตรไดห้ ลากหลาย และมีผลผลติ ท่ีสงู ขึ้น ยงั มาซึ่งรายไดท้ ่มี ากขน้ึ ตามล�ำดบั ผลพลอยไดใ้ นการทอ่ งเที่ยวน้ัน เปน็ ส่ิงที่ท�ำใหช้ าวบา้ น ในท้องท่ีมรี ายได้มากขึน้ เชน่ กนั เพราะบึงโขงหลงเปน็ สถานทพ่ี ักผ่อนหยอ่ นใจที่มีเสน่หไ์ ม่เหมือนใคร และมี ชอ่ื เลน่ ท่ีเรียกกันอย่างคุน้ หูว่าทะเลอสี าน 52

ทรปิ ตัวอยา่ ง 4 วัน 3 คนื • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เสน้ ทางทอ่ งเทย่ี ว จ.อดุ รธาน-ี บงึ กาฬ-หนองคาย •• นทปบปกางร่ัตึ่ี โบะสง้ั ขอกข่งึ งโงอาหขนศงลงกทหหงท่ีา้ลเลปมำ�องจนก็งแบัาพวรสน้ื ะเตัขทไวปตชี่ น์ทหมุ่ ำ�้จา้ี่นมดุแำ้� ดลลทนาู่ะสมกี่เปตัี น็ว์ วันแรก ดอนสวรรค์ ตง้ั อยทู่ เ่ี ขตหา้ มลา่ ช่วงบา่ ย สตั วป์ า่ บงึ โขงหลง • เดนิ ทางไปภทู อก สักการะเจดียอ์ ฐั ิธาตุ ที่เท่ียวหา้ มพลาด พระอาจารยจ์ วน ขน้ึ บนั ไดไม้ 7 ชน้ั หาดค�ำสมบรู ณ์ สถานท่ีหยอ่ นใจ ชมทศั นยี ภาพ สามารถมองเห็นวิวภูลังกา • เดนิ ทางไปโครงการอ่างเกบ็ น�้ำบึงโขงหลง ไดอ้ ยลู่ บิ ตา หาดค�ำสมบรู ณ์ ชมทศั นียภาพทีส่ วยงาม สวนสาธารณะสวนขนาบบงึ วันทีส่ อง อีกหนึง่ สวนสดุ ชลิ ล์ ทส่ี ามารถ ชว่ งเชา้ น่งั หยอ่ นกายได้อยา่ งมคี วามสขุ • ชมวถิ ชี วี ติ รมิ โขง เดนิ ชมตลาดยามเชา้ ทตี่ ลาดลาว กิจกรรมหา้ มพลาด • ไปชมน�้ำตกเจด็ สี ทลี่ ะอองน้�ำกระทบกับ • ลอ่ งแพกลางบึงโขงหลง แสงแดดกลายเป็นสีรงุ้ สวยงาม • กระโดดลงนำ�้ เลน่ หว่ งยางท่ีมี ช่วงบ่าย • นำ�้ ตกถำ�้ พระ เดนิ ชมความงามหรอื นงั่ เรอื เขา้ ไปได้ ให้เชา่ อยูร่ ิมหาด วันที่สาม • ถา่ ยรปู คกู่ บั ชงิ ชา้ ไมร้ มิ หาดทผี่ กู ไว้ ช่วงบ่าย • ชมความมหศั จรรยท์ างธรรมชาติที่ภูสิงห์ อยา่ งเปน็ ธรรมชาตบิ นตน้ ไมใ้ หญ่ และลอ่ งเรอื ชมธรรมชาติท่ีหนองกดุ ทงิ วนั ทสี่ ี่ ช่วงเชา้ • ชมหุ่นไม้แกะสลกั ทว่ี ัดเวฬุวัน และไปสกั การะ หลวงพอ่ พระใส วัดโพธิ์ชัย ชว่ งบ่าย • เยย่ี มชมศลิ ปหตั ถกรรมและผา้ ทอทรี่ า้ นนศิ าชล แล้วเดินทางกลบั กรงุ เทพฯ เหนอื ขตฤโโเปทคอ้ด.บดิรมรทู ง.ึใงลู อ่หโก0เขพงเ้-าขเง4ม่ิทรหา้2เอยี่ตชล4่าวมิมง1งท-:อเ:6ี่กตท.ท0บบ็ลท2กุ งึอนท5วโดขำ�้.นั ทสงบหำ�ง้ัึงนปลโกัขงี งงจาหน.บลองึดงุ กราธฬานี 2วกงิ่1าอ2รอเดกสนิมาาทยทาหางนงหอลงวคงาแยผ–น่ อดุบนิ ลหรมาาชยธเาลนขี แมน ำ้ โขง ลาว (รถะนยนะเชวยลาางปกรูระ)มปาณระ1มาชณวั่ โม7ง0จกามก.นนั้ มเลุ่งีย้ หวนข้าวไาปเขตา้�ำสบู่ถลนบนงึ โหขมงาหยลเงลขหา3ด0ค2ำ�4 จ.บงึ กาฬ 212 สอมา่ งบเกรู ณ็บนอ์ ้�ำยบ่ทู ึงาโงขซงา้ หยลมงอื เม่อื ถึง LLaotn. g:. 1: 81.00240.0235251 2095 222 บอางึ งโขเกงบ็หนลำ้ง3024 2026 จ.นครพนม 53 2417 2091

ศูนยว์ ิจยั พชื สวนเลย (ภูเรอื ) จ.เลย ศนู ยว์ จิ ยั พชื สวนเลย ดว้ ยความทจี่ งั หวดั เลยมสี ภาพภมู ปิ ระเทศเปน็ ภเู ขาสงู แหลง่ ท่องเทีย่ ว มอี ากาศเยน็ สบายตลอดปี นอกจากจะเหมาะแกก่ าร ทอ่ งเทีย่ วตากอากาศ ชมธรรมชาตบิ ริสุทธ์ิแล้ว ยังเหมาะ เชิงเกษตรบนพน้ื ทส่ี งู สำ� หรับการท�ำการเกษตรบนพื้นท่ีสูงอกี เช่นกัน หนึ่งในสถานทที่ ่องเที่ยว สำ� คัญของจังหวัดเลย ภายหลงั กรมวชิ าการเกษตร ได้มอบหมายให้ คุณวิฑรู ย์ รตั นา หัวหนา้ สถานที ดลองเกษตรท่สี งู แม่จอนหลวง บุกเบิกพ้นื ทป่ี า่ สงวนเสอื่ มโทรม พรอ้ ม ไดจ้ ัดต้ังสถานีทดลองเกษตรทีส่ ูงภูเรอื ข้ึน เพอ่ื ดำ� เนนิ การ ปลูกเมล็ดพนั ธแ์ุ ละทดลองพันธ์พุ ชื ตา่ งๆ ท่ีเหมาะสม กับการทำ� เกษตรบนพื้นทส่ี ูง เชน่ ท้อ พลบั เกาลดั จนี สาลี่ สตรอว์เบอร์รี และแมคคาเดเมีย เปน็ ตน้ ตอ่ มา ในปี พ.ศ. 2552 จงึ เปล่ยี นชอื่ จากสถานที ดลองเกษตร ท่สี ูงภเู รือ เปน็ ศนู ยว์ จิ ัยและพฒั นาการเกษตรท่สี งู เลย และจากนนั้ กเ็ ปลีย่ นมาเป็น ศนู ย์วิจยั พืชสวนเลย จนถงึ ปัจจบุ ัน ศนู ยว์ จิ ยั พืชสวนเลย เปน็ หนึ่งในสถานทท่ี อ่ งเท่ยี ว สำ� คญั ของจังหวดั เลย ซ่งึ ในฤดูหนาวบางปี ท่ีมอี ากาศ เย็นจดั กจ็ ะเกิดปรากฏการณน์ ำ�้ ค้างแขง็ หรอื แมค่ ะนง้ิ ใน ช่วงเดอื นธนั วาคม–มกราคม มเี ทศกาลไม้ดอกเมืองหนาว และเทศกาลกินผักเมอื งหนาว แมใ้ นชว่ งเดือนเมษายน- สิงหาคม ก็ยงั มีดอกดาหลา หนา้ วัว และปทุมมาให้ชม หรอื จะชมิ ไม้ผลเมืองหนาว เช่น พลับ สาล่ี เกาลัดจนี หน่อไม้ไผห่ วาน กม็ ากันได้ในชว่ งนี้ เรียกว่าทีเ่ ดยี ว เทีย่ ว ได้ตลอดปีกว็ ่าได้ 54

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืน • ศนู ยว์ จิ ยั ฯ มบี า้ นพกั รบั รอง นกั ทอ่ งเทยี่ วไดส้ งู สดุ 300 คน/วนั เสน้ ทางท่องเที่ยว จ.เลย • มบี รกิ ารจดุ กางเตน็ ทส์ ำ� หรบั วันแรก นกั ทอ่ งเทยี่ วทต่ี อ้ งการพกั แรม ช่วงเชา้ ที่เท่ยี วห้ามพลาด • เดนิ ทางไปแกง่ คุดคู้ ชมแก่งน�้ำโขงท่ีสวยงาม ทงุ่ ครสิ ตม์ าส เก็บบรรยากาศ แวะซือ้ มะพร้าวแกว้ ของฝากขนึ้ ชอื่ ทงุ่ ตน้ ครสิ ตม์ าสภเู รอื บนพน้ื ท่ี 5 ไร่ ชว่ งบา่ ย ชมความงดงามของธรรมชาติ • ลอ่ งเรือแม่น้ำ� โขง เดินชมบรรยากาศยามเยน็ รอบอ่างเกบ็ นำ�้ ภายในศนู ย์ฯ ทเ่ี ชียงคาน อุทยานแหง่ ชาตภิ เู รอื (สถานท่ี วนั ทสี่ อง ทอ่ งเทยี่ วใกล้เคียง) ตากอากาศ ชว่ งเช้า ท่ามกลางธรรมชาติงดงาม • เดนิ ทางไปยังศนู ย์วจิ ัยพชื สวนเลย เย่ยี มชม ในจุดหนาวทส่ี ดุ ของไทย โครงการ พชื ผัก ผลไม้ ดอกไมเ้ มอื งหนาว กิจกรรมห้ามพลาด ช่วงบ่าย • ชมแปลงผกั และไม้ผลเมืองหนาว • แวะชมสวนองนุ่ ซอื้ ไวนท์ ไ่ี รว่ โนทยาน ภเู รอื เชน่ บรอกโคลี ปวยเลง้ พลบั สาลี่ เหนือ 2115 แมคคาเดเมีย เปน็ ตน้ • แวะชมพืชทอ้ งถิ่น ท่ีโรงเรอื น อ.ภูเรือ 203 201 แสดงพชื พรรณหายาก เชน่ นปำ้ลตาบกา 3023 หนา้ ววั ลิลล่ี เยอบีรา่ สับปะรดสี จ.เลย • ชมไมด้ อกเมืองหนาว อาทิ ทุ่งครสิ ตม์ าส สวนบลซู ลั เวยี 4026 พศืชนู สยววนจิ เลัยย ภูหลวง พทิ เู นยี เปน็ ตน้ ศ85นู ยม์ว.6จิ ยัตพ.ปืชลสาบวาน่ เอล.ภย(เู รภอื ูเรจอื .)เลย โทร. 0-4289-1199, 0-4289-1389 www.doa.go.th เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ เวลา 8.00–16.30 น. ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดปี กใชา้เรสเน้ดทินาทงาหงลวงหมายเลข 203 หลม่ สกั -ดา่ นซ้าย- ภูเรอื ถงึ สามแยก บ้านกกโพธิ์ ให้เลีย้ วขวาเข้าศนู ย์ LLaotng: 1:71.20917.471435431 55

ศูนยส์ ง่ เสริมศิลปาชพี บา้ นกดุ นาขาม จ.สกลนคร ศูนยส์ ่งเสรมิ ศิลปาชพี บ้านกุดนาขาม มที ีม่ าจากการท่ี ชาวบา้ นกดุ นาขามรอ้ งทกุ ข์วา่ ในฤดูฝนเกดิ นำ�้ ทว่ ม และ ฤดแู ลง้ นำ�้ แหง้ เหอื ด จนไมส่ ามารถทำ� การเกษตรได้ จงึ ตอ้ ง ทรงจดั ต้ัง อพยพไปทำ� งานรบั จา้ งในจงั หวดั อนื่ ๆ และดว้ ยความสามคั คี ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี เพอื่ ให้ เป็นปกึ แผ่นของชุมชนได้จดั ตงั้ โครงการไทยอาสาปอ้ งกัน ชาวบา้ นมอี าชพี ไม่ตอ้ ง ชาติ (ทสปช.) ขนึ้ เพ่อื ตอ่ สู้ปอ้ งกันกล่มุ ก่อการร้าย ละท้งิ ถิน่ ฐานไปท�ำงาน คอมมิวนิสต์ จนกลายเป็นต้นแบบชมุ ชนอนั เลอ่ื งชือ่ ทอ่ี น่ื และหยุดย้งั เมื่อสมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชนิ นี าถ เสดจ็ การตัดไมท้ ำ� ลายป่า พระราชดำ� เนนิ เยยี่ มราษฎรบา้ นกดุ นาขาม ในปี พ.ศ. 2525 ทรงทราบถงึ ความสามคั คขี องชาวบา้ นกดุ นาขาม พระองค์ ทรงชกั ชวนชาวบ้านให้หนั มาปลกู ปา่ เพือ่ อนุรกั ษต์ น้ ไม้ เกดิ เปน็ โครงการปา่ รกั นำ�้ บา้ นกดุ นาขาม โดยมอี า่ งเกบ็ นำ�้ ข้นึ ท่ีหว้ ยนกเค้า ทีไ่ ด้รบั พระมหากรณุ าธิคณุ จาก พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงสนบั สนนุ การสรา้ งขนึ้ มา เพอื่ ช่วยเหลอื ราษฎร ปจั จบุ นั บา้ นกดุ นาขามไดร้ บั การจดั ตงั้ เปน็ ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี ในสมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เป็น ศนู ย์ศลิ ปาชีพพิเศษ ทส่ี ่งเสรมิ อาชพี ด้านต่างๆ อาทิ เครอื่ งปัน้ ดินเผา แกะสลักไม้ เฟอรน์ เิ จอร์ ดอกไม้ ประดษิ ฐ์ จกั สานผักตบชวา ตัดเย็บเส้ือผา้ ทอผา้ และ ปลกู หม่อนเลยี้ งไหม เป็นสถานทท่ี ่องเที่ยวอกี หน่ึงของ จังหวดั ท่ีไม่ควรพลาด 56

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทรปิ ตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • โรงงานเครอื่ งป้นั ดินเผา บา้ นกดุ นาขาม เป็นจดุ เร่มิ ตน้ ของ เสน้ ทางตวั อยา่ ง จ.สกลนคร ศูนย์ส่งเสรมิ ศิลปาชีพ และเป็น วนั แรก โรงงานผลติ เซรามิกแห่งส�ำคัญ ชว่ งเช้า ของจงั หวดั สกลนคร • นง่ั รถรางชมโครงการศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู าน ทีเ่ ทย่ี วหา้ มพลาด ช่วงบา่ ย โรงงานเครือ่ งปนั้ ดนิ เผา • เดินทางไปโรงงานหลวงแห่งท่ี 3 ดอยค�ำ เลอื กซอื้ เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา ทแ่ี สดงถงึ เยี่ยมชมพระธาตเุ ชิงชมุ ศิลปวัฒนธรรมและความเป็นอยู่ • นมัสการรปู เหมือนพระอาจารยม์ ่ัน ภรู ิทัตโต ทอ้ งถนิ่ อีสาน ที่วดั ปา่ สุทธาวาส ชมกฏุ ิหลวงตามหาบัว อา่ งเกบ็ นำ้� หว้ ยนกเคา้ แหลง่ นำ้� วันท่ีสอง ดม่ื นำ้� ใชข้ องชาวบา้ น ทตี่ ง้ั หา่ งจาก ชว่ งเชา้ หมบู่ า้ นราว 5 กม. • เดนิ ทางไปวดั ถ้�ำอภยั ดำ� รงธรรม และ กจิ กรรมห้ามพลาด สงั เวชนียสถาน 4 ต�ำบล อ.สอ่ งดาว • ชมการแกะสลกั ไมแ้ ละหนิ สบู่ ชว่ งบ่าย • ศูนยศ์ ลิ ปาชพี บ้านกุดนาขาม เลือกซือ้ สินค้า ของชา่ งพน้ื ถนิ่ ในโครงการพระราชด�ำริ • ชมการจกั สานไมไ้ ผล่ ายขดิ • เดนิ ทางไปวัดปา่ อดุ มสมพร เยย่ี มชมพิพิธภณั ฑ์ • ดกู ารเลย้ี งไหม ชมการทอผา้ ไหม พระอาจารยฝ์ ั้น และทอผา้ ฝา้ ย ศนู ยฯ ศลิ ปาชีพ 2177 ศนู ยส์ ง่ เสรมิ ศลิ ปาชพี บา้ นกดุ นาขาม บานกุดนาขาม 2307 79 ม. 9 บา้ นกดุ นาขาม ต.เจรญิ ศลิ ป์ กงิ่ อำ� เภอเจรญิ ศลิ ป์ จ.สกลนคร 2091 โทร. 0-4270-9162 เปิดใหเ้ ขา้ ชม : วนั อังคาร-เสาร์ 22 2094 2132 เวลา 08.30-16.30 น. จ.อุดรธไาปนี 2355 ฤดูทอ่ งเทีย่ ว : ตลอดปี การเดินทาง 227 2106 แอหภทุ ง ูพยชาาานนติ จ.นคไรปพนม ใช้เสน้ ทางสายสกลนคร-อุดรธานี นำ้ อูน จ.สกลนคร ทางหลวงหมายเลข 22 สอู่ �ำเภอ สวา่ งแดนดิน ระยะทาง 84 กม. เหนอื แยกขวาเขา้ เสน้ ทางหมายเลข 2091 และแยกซ้ายเข้าเสน้ ทางหมายเลข 2280 ใชเ้ ส้นทางส่อู ำ� เภอเจรญิ ศิลป์ ประมาณ 23 กม. LLoatng: 1:71.50930.600645608 57

ศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภูพาน อนั เนื่องมาจากพระราชด�ำริ จ.สกลนคร สรา้ งงานและ จดุ หมายของนกั ทอ่ งเทยี่ วทม่ี าเยอื นสกลนคร ยอ่ มหลกี พนื้ ฐานอาชีพให้ ไมพ่ ้นการมาสดู ไอดนิ กลิน่ ธรรมชาติทอี่ ุทยานแห่งชาติ ชาวภูพาน มีคณุ ภาพ ภพู าน แต่ส�ำหรบั แหลง่ ท่องเท่ยี วอีกหน่งึ แห่ง ที่เหมาะแก่ ชีวิตทด่ี ีอยา่ งยัง่ ยนื การเรยี นรูว้ ิถพี อเพียงตามพระราชดำ� ริของพระบาทสมเด็จ- และเปน็ แหล่งทอ่ งเทย่ี ว พระเจ้าอย่หู ัว ในเขตอ�ำเภอเดียวกันน้ี นน่ั กค็ อื ศนู ย์ศกึ ษา เชงิ เกษตรกรรม การพฒั นาภพู าน อันเนือ่ งมาจากพระราชด�ำริ เพื่อการเรียนรู้ ในปี พ.ศ. 2525 พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงมี พระราชดำ� รใิ หจ้ ดั ตง้ั ศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู านขนึ้ เพอื่ เปน็ สถานศกึ ษา ทดลอง และพฒั นาอาชพี ดา้ นเกษตรกรรม และอุตสาหกรรมทางการเกษตรอย่างเตม็ รปู แบบ เพือ่ ให้ ชมุ ชนยืนได้ด้วยการพง่ึ พาตนเอง ท้งั ยังชว่ ยฟ้ืนฟูและ พัฒนาปา่ ไม้ดว้ ยระบบชลประทาน เปน็ ต้น ทท่ี ำ� การของ ศูนยศ์ กึ ษาการพัฒนาภพู านฯ ต้ังขึ้นในปี พ.ศ. 2527 ประกอบไปดว้ ย พ้นื ทส่ี าธิตเพ่อื พัฒนาเกษตรกรรม และ พนื้ ทพี่ ฒั นาปา่ ไม้ จนกลายมาเปน็ หนง่ึ ในแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว เชิงเกษตรทีน่ ่าสนใจของจงั หวัดสกลนครไปแล้ว การมาเยอื นศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู าน สงิ่ ทไี่ ดก้ ลบั ไป ไมไ่ ด้มเี พยี งแคค่ วามรแู้ ละความประทบั ใจเท่านั้น ผลผลิต ทางการเกษตรและสนิ คา้ แปรรปู คอื ของฝากขนึ้ ชอื่ ของทน่ี ี่ อย่าลืมอดุ หนุนช่วยกระตุ้นเศรษฐกจิ ให้ชุมชนยั่งยนื ต่อไป 58

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทรปิ ตวั อยา่ ง 3 วัน 2 คนื • 3 ด�ำแห่งภพู าน คอื วัวด�ำ ไก่ด�ำ และหมดู ำ� คือสายพันธทุ์ โี่ ดดเด่น เ•นชวส ว่ันคนน้ งรแง่ัทเพรชราถา้นกงรทมา:อ่งชสงเมกทโลคย่ี นวรงคจกร.าสรกศลนู นยคศ์ กรึ -ษมากุ กดาารหพาฒั รน-สาปภปพู .าลนาฯว- ซ่ึงชว่ ยสรา้ งชอ่ื เสยี งและรายได้ ชว่ งกลางวนั ให้กบั เกษตรกรอยา่ งมากมาย •ช• ว่เชวงยนัมบี่ยพกา่มยาฤชรหมผสั พลบิตรดะผีธา้ ายตอ้ ุปมรคะรสาิทมธท์ิ ่ีบพา้ รนะถป้�ำรเะตจ่า�ำวันเกดิ • เปน็ แหล่งศึกษา ทดลอง • เยย่ี มชมพระธาตเุ ชิงชุม ปูชนียสถานเก่าแก่ และพฒั นาด้านเกษตรกรรม ชววน่ัขงทอเชส่ีงา้ภองาค:อสีสกาลนนคร-มกุ ดาหาร ทีเ่ หมาะสม กบั สภาพพ้ืนท่ี • เยี่ยมชมพระธาตพุ นม พระธาตุประจำ� ปวี อก ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ •ช ว่เมแงยลุกบีย่ ะดา่มผยาชหทู้ มา่ีเกรรอดิ ยวพันอระาพทุทิตยธบ์ าททีว่ ดั ภมู โนรมย์ • เดนิ ทางสสู่ ปป.ลาว ทส่ี ะพานมติ รภาพไทย-ลาว 2 ทเ่ี ทีย่ วห้ามพลาด ชววน่ันงทมเชส่ีสั า้ ากมาร:พสรปะปธ.าลตาโุวพ-นนคสรพะหนวมันนะเขต สว่ นงานศกึ ษาและพฒั นาปา่ ไม้ • เยย่ี มชมวดั พระธาตอุ งิ ฮงั และหมบู่ า้ นเชยี งหวาง แหลง่ รวมตน้ กลา้ และพนั ธไ์ุ มน้ านาชนดิ •ช ว่ซชแงลุม้ือบะสชา่ พยินนรคเวะา้ ียธทดาตี่ นตลศุาามรดีโเหกคา่ลดแักตกะ3่บชหอมงรพือิพDธิ ภuณัtyฑFโ์ rฮeจeมิ ินห์ สว่ นงานศกึ ษาและพฒั นาดา้ น กลบั เมอื งไทยท่ีสะพานมิตรภาพไทย-ลาว 3 ปศสุ ตั ว์ ชมสามดำ� มหศั จรรยแ์ หง่ ภพู าน คอื ไกด่ ำ� ภพู าน สกุ รภพู าน และโคทาจมิ ะ (โคเนอื้ ) อา่ งเกบ็ นำ้� หว้ ยตาดไฮใหญ่ ระบบ ชลประทานสำ� หรบั เกษตรกรใน ชมุ ชน กจิ กรรมหา้ มพลาด • น่งั รถราง ชมแปลงสาธติ ทางการ เกษตรและงานปศสุ ตั วภ์ ายใน โครงการ • ถ่ายรูป ให้อาหาร และสมั ผัสกับ โคเนอื้ โคนม ไก่ด�ำ หมูดำ� และ กวางอย่างใกลช้ ิด • เดินชมส่วนงานศกึ ษาและพฒั นา ปา่ ไม้ วดั ภพูเรพะ็กธาตุ นพารระาธยาณตเุ จงเวง 22 เโบฤอศเอปวท.ดันูนา้ เลริดนมทูเย.าในอืนอ่0ศ์ห0่อืงา-งกึเ้48นงเขจษ2ท.มก้า.37าสย่ีชาเ04กคกวจม--า้าล71า:ร4:น6กตตพ5ว.คพ.3ลห8ันฒัร0ร-อว้จ9ะน4ยดนั,นร7ยาท0ท.า0ภา-ง้ัช4ร0งปพู -์2ด0ศีา7�ำกุน1รร-ิ2์ 975 จ.สกลนคร รตกตตจเละาด.ราั ห้ียยกงรทว้วมะเเาดยทฃาทงยินา้ศหถายาบึงทลงงตถปวาารนใงลงรชชงนะนไเ้นมสสปคบน้ากรบทณทนลา้ หนาคน2มงรคนถ.าพ3รานยนนเถกนลมกงึมสขเไสข.ุคปแี่3เา้ ก1ยษ3ก7ม LLaotn. g:. 1: 71.10048.073496651 น้ำตกคำหอม 59 แอภหุทูพงยชาานานติ พฒั ศูนนยาภกาูพราน 2339 223 213 เหนือ อ.ภพู าน

พพิ ธิ ภัณฑสถานแหง่ ชาติสรุ นิ ทร์ จ.สุรนิ ทร์ จากจติ ใจเออ้ื อาทร เม่อื ก้าวส่ปู ระตูด้านหน้าของพพิ ิธภัณฑสถานแหง่ ชาติ ของชาวสุรินทร์ที่ สรุ นิ ทร์ ใครหลายคนคงรสู้ กึ คนุ้ ตากบั เสน้ สายของ ตา่ งรวบรวมศิลปวัตถุ อาคารภายนอก ย่ิงเมอ่ื เพ่งมองดสู ักพักคงจะพอเห็น และโบราณวัตถุ แรงบันดาลใจในการออกแบบตัวอาคารวา่ มกี ลน่ิ อายของ มอบให้เปน็ สมบัติ ปราสาทหิน แตเ่ ปน็ ปราสาทในรูปแบบร่วมสมัย จากโค้ง ของชาติ จึงเกดิ เปน็ ประตู ทีส่ อื่ ถึงซ้มุ ทางเข้าปราสาท และตวั อาคารหลกั ที่มี พพิ ิธภัณฑสถาน โครงสร้างเส้นสายคล้ายปราสาทยุคโบราณศิลปะเขมร แห่งชาติสรุ นิ ทร์ ไดอ้ ย่างยิง่ ใหญ่ เมอื่ ครงั้ เปดิ พพิ ธิ ภณั ฑใ์ นปี พ.ศ. 2552 ทผ่ี า่ นมานน้ั สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในวนั น้ี เสดจ็ ฯ เปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ ทรงมพี ระราชดำ� รใิ ห้จัด นทิ รรศการช้าง ปพู ้นื ความเขา้ ใจประวตั ิศาสตร์ เพือ่ แสดง ความส�ำคัญของอาชพี ควาญช้างในประเทศไทย การไดม้ าเยือนท่นี ่ี นับเป็นการเสริมสรา้ งความรู้ ความ เข้าใจในประวตั ศิ าสตรข์ องเมอื งสรุ นิ ทร์ จากนิทรรศการ ถาวรที่จัดแสดงทุกสิง่ อยา่ งของชาวสุรนิ ทร์ ไล่เรยี งตงั้ แต่ ธรรมชาตริ อบตวั ของเมอื ง เรอ่ื งราวของการปลูกข้าว วิถี ชวี ิตของชนพืน้ เมืองในสมัยโบราณ การพฒั นาของผคู้ น ในบริเวณใกล้เคียง ตลอดจนศลิ ปวฒั นธรรมทกุ แขนง นับเปน็ อีกหน่ึงพิพธิ ภณั ฑ์ ทม่ี ีการจดั แสดงทีท่ ันสมยั ท่ีสุด อีกแหง่ หนึ่งของไทย 60

ทรปิ ตัวอย่าง 3 วนั 2 คนื • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เส้นทางท่องเที่ยว จ.บุรรี ัมย-์ สุรนิ ทร์ • อยา่ ลมื แวะไปดหู นุ่ จำ� ลองสำ� รดิ วันแรก : บุรรี มั ย์ รปู พระยาสรุ นิ ทรภ์ กั ดศี รณี รงค์ ช่วงเชา้ จางวาง (ปมุ ) เจา้ เมอื งสรุ นิ ทร์ • ออกเดนิ ทางไปชมโบราณสถานปราสาทเมอื งตำ�่ คนแรก ช่วงบา่ ย ท่เี ทย่ี วห้ามพลาด • เยยี่ มชมปราสาทหินทรายสีชมพู นทิ รรศการถาวร ชมงานศิลปะ ณ อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง โบราณทน่ี า่ สนใจท้งั ยคุ ทวารวดี วนั ทส่ี อง : สรุ ินทร์-บรุ รี ัมย์ ขอมและลา้ นช้างอยธุ ยา ชว่ งเช้า โครงกระดกู ชา้ งพงั บวั คำ� • เดินทางไปสรุ นิ ทร์ แวะเดนิ ชมบรรยากาศ โครงกระดกู ชา้ งเตม็ ตัวท่ีได้รบั ตลาดยามเช้าท่ตี ลาดเขียว การดูแลรักษาอย่างดี • ชมพพิ ธิ ภัณฑสถานแห่งชาตสิ ุรนิ ทร์ เรยี นรู้ โซนมรดกดเี ดน่ งานผา้ ไหม ประวัติศาสตรผ์ า่ นศิลปะโบราณและวตั ถุ การทำ� เคร่ืองประดับเงนิ และ ช่วงบา่ ย ศลิ ปะการแสดงพืน้ บา้ น • หม่บู ้านทอผา้ ไหมยกทอง บา้ นทา่ สวา่ ง กิจกรรมห้ามพลาด ชมการทอผา้ ไหมโบราณท่ขี ึน้ ชอ่ื ระดับโลก • ศกึ ษาประวตั ศิ าสตรแ์ ละ • เพ ลา เพลิน แหล่งเรยี นรูพ้ ร้อมกจิ กรรม สุดตนื่ เต้น และอทุ ยานดอกไม้ จ.บุรรี ัมย์ ศิลปวัฒนธรรมของสรุ นิ ทร์ วนั ท่สี าม : บรุ ีรมั ย์ อย่างลึกซ้ึง ชว่ งเชา้ • เยยี่ มชมทบั หลงั ของปราสาท • ชมสนามฟตุ บอลทส่ี วยงามและทนั สมยั ทส่ี ดุ ของ ศขี รภมู ิ สมบตั ขิ องชาตทิ ี่ได้ เมอื งไทย ณ สนามฟตุ บอล ไอ-โมบาย สเตเดย้ี ม กลบั คนื มา ช่วงบ่าย • ศูนย์หัตถกรรมทอผา้ ไหมบ้านนาโพธ์ิ ซ้อื ผ้าไหม พพิ ธิ ภณั ฑสถานแห่งชาตสิ รุ นิ ทร์ ของฝากกลบั บา้ น 214 ม. 13 ถ.สรุ นิ ทร-์ ปราสาท ต.เฉนยี ง อ.เมอื ง จ.สรุ นิ ทร์ ไป จ.บรุ ีรัมย โทร. 0-4415-3054 www.finearts.go.th/surinmuseum เหนอื 226 สำนักงาน เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั พธุ -วนั อาทติ ย์ เวลา 09.00-16.00 น. 214 สรรพสามิต ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี พแหิพงธิ ชภาัณตฑสิ ุรสินถทานร พ้ืนทส่ี ุรินทร หกาารกเเดรมิ่นิ ตท้นาทง ่ีใจกลางเมืองสุรินทร์ ว่ิงไปตามทางหลวงหมายเลข 214 214 ตรงไปประมาณ 4 กม. พพิ ธิ ภณั ฑสถาน แหง่ ชาตสิ รุ นิ ทร์ ตง้ั อยทู่ างดา้ นซา้ ยมอื หวยเสนง วดั บูรพาราม LLaotn. g:. 1: 41.80438.4874327 2077 293 61

หมูบ่ า้ นทอผ้าไหมบ้านทา่ สว่าง จ.สรุ ินทร์ จากพระราชเสาวนยี ์ ผทู้ ี่ชน่ื ชอบงานผา้ ไหมไทยช้ันดี คงไมม่ ใี ครไม่รู้จกั และเงนิ กอ้ นแรกของ ผ้าไหมยกทองโบราณ ผ้าไหมไทยระดับเอคลาสท่ีมี สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ วธิ กี ารทออนั เปน็ เอกลกั ษณ์ ภมู ปิ ญั ญาทไี่ ดร้ บั การสบื ทอด พระบรมราชนิ นี าถ ต่อกนั มานบั แตส่ มยั โบราณ วตั ถดุ บิ ท่ีเลอื กสรรมาล้วน เลอคา่ ผ่านการทอที่ประณตี เลื่องลอื กันวา่ แตล่ ะวนั ที่พระราชทาน ชา่ งผเู้ ชย่ี วชาญ กย็ งั คงทอผา้ ไดแ้ คค่ วามยาว 4-5 เซนตเิ มตร จงึ เกดิ เปน็ ต่อผนื เทา่ นน้ั ใครทอี่ ยากชนื่ ชมงานหตั ถกรรมไทยอนั ทรง คณุ คา่ ตอ้ งแวะมาเยี่ยมเยอื นท่บี ้านทา่ สว่าง โรงทอจนั ทร์โสมา ณ บา้ นทา่ สวา่ ง บ้านทา่ สว่าง เปน็ หมบู่ า้ นเกา่ แก่ในจังหวัดสรุ นิ ทร์ ทผี่ ลติ ผา้ ยกทอง รปู แบบ ชาวบ้านมอี าชพี หลักคือการเกษตร แต่อาชพี รองอยา่ ง ราชสำ� นกั ไทยโบราณ การทอผา้ ไหม กลบั ทำ� ให้หมูบ่ ้านมีชอื่ เสยี งโด่งดงั ระดับ นานาชาติ เพราะช่างทอผา้ ของทน่ี ไ่ี ดร้ บั การคดั เลือก ใหเ้ ปน็ ผูท้ อผา้ ไหมยกทองโบราณ เพ่ือมอบให้ผ้นู ำ� เอเปค ทกุ วนั นนี้ กั ท่องเที่ยวจำ� นวนไม่นอ้ ย จึงมุ่งหน้าไปเย่ียมชม การทอผา้ ไหมด้วยกีโ่ บราณ วธิ ีการถกั ทอลวดลายไทย อนั แสนงดงาม และเข้าชมกรรมวธิ กี ารย้อมผ้าดว้ ยสี ธรรมชาติ นอกจากจะได้เข้าชมวิถีชีวิตชาวบ้าน และงานถกั ทอ อนั เป็นเอกลกั ษณข์ องบ้านท่าสว่างแล้ว อย่าลมื ปิดท้าย ดว้ ยการอุดหนุนผลติ ภัณฑฝ์ มี อื ชาวบา้ นสไตล์ OTOP ทต่ี ลาดชมุ ชน ซึง่ น�ำเสนอสารพันงานทอผ้าไหม ตดั เยบ็ เปน็ เสอ้ื ผา้ และขา้ วของเครอื่ งใชท้ ที่ ำ� จากผา้ ไหมคณุ ภาพดี 62

ทรปิ ตัวอยา่ ง 4 วัน 3 คนื • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.สรุ ินทร์-บุรรี ัมย-์ ศรีสะเกษ วันแรก : บุรรี ัมย์ ช่วงบา่ ย • ชมการผลติ ผา้ ภอู คั นี ผา้ ฝา้ ยยอ้ มดนิ จากภเู ขาไฟพระองั คารและเยยี่ มชม อทุ ยานประวตั ศิ าสตรพ์ นมรงุ้ วันทส่ี อง : บุรรี ัมย์-สุรนิ ทร์ ชว่ งเชา้ • เยยี่ มชมศาลหลกั เมอื ง • ชมสนามฟตุ บอล ไอ-โมบาย สเตเดยี้ ม • เพ ลา เพลนิ แหลง่ เรยี นรพู้ รอ้ มกจิ กรรมสดุ ตนื่ เตน้ ชว่ งบา่ ย • หมบู่ า้ นท่าสว่าง เปน็ ทร่ี ู้จกั กนั • ชมวถิ ชี วี ติ คนเลย้ี งชา้ งทหี่ มบู่ า้ นชา้ งตากลาง ในอีกช่ือวา่ หมู่บ้านทอผา้ เอเปค • หมู่บ้านทอผ้าไหมยกทองโบราณ เปน็ หมู่บา้ น OTOP เพ่อื การทอ่ ง วันที่สาม : สุรนิ ทร์ เทย่ี วเชิงหัตถกรรม ผ้าไหมแห่ง ชว่ งเชา้ เดยี วในประเทศไทย • ชมการจำ� ลองการสรู้ บในอดตี ณ ลานแสดงชา้ ง • สามารถติดต่อโฮมสเตย์ได้ใน จ.สรุ นิ ทร์ ราคาหลักรอ้ ยตน้ ๆ เท่าน้ัน ช่วงบ่าย • สมั ผสั วิถีและวัฒนธรรมชาวกยู ทีเ่ ที่ยวห้ามพลาด วันที่ส่ี : ศรสี ะเกษ บา้ นจนั ทร์โสมา ชมเทคนคิ การ ช่วงเช้า ทอผา้ ไหมยกทองอนั แสนงดงาม • ชมสง่ิ ปลกู สรา้ งดว้ ยขวดแกว้ นบั ลา้ นใบที่ ในเรอื นไทยของอาจารยว์ รี ธรรม วดั ลา้ นขวด อ.ขนุ หาญ ตระกลู เงนิ ไทย • ออกเดนิ ทางไป อทุ ยานฯ เขาพระวหิ าร กลมุ่ ศาลาไทยทอผา้ บา้ นทา่ สวา่ ง อ.กนั ทรลกั ษ์ ชนื่ ชมธรรมชาตยิ ามเยน็ เลอื กซอ้ื ผา้ ไหมลายขดั พน้ื ฐาน ณ ผามออแี ดง (อนั ปรมประยกุ ต)์ กลมุ่ อาชพี สตรผี า้ ไหมบา้ นทา่ สวา่ ง ศนู ยร์ วมรา้ นจำ� หนา่ ยผา้ ไหมจาก หลากหลายหมบู่ า้ นในจงั หวดั สรุ นิ ทร์ กจิ กรรมหา้ มพลาด • ตกั บาตรยามเชา้ ดว้ ยจติ ใจสงบเยน็ • พดู คยุ กบั คณุ ปา้ คณุ ยา่ คณุ ยาย เหนือ ทเี่ ปน็ ชา่ งทอฝมี อื ดีในทอ้ งถนิ่ ไปจ.บุรีรมั ย 226 หมู่บ้านทอผ้าไหม บา้ นท่าสวา่ ง ม.1 ต.ทา่ สวา่ ง อ.เมอื งสรุ นิ ทร์ จ.สุรนิ ทร 2077 จ.สรุ นิ ทร์ โทร. 0-4414-0015 214 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั เวลา 08.30-17.00 น. 288 ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี 24 การเดินทาง อยู่ห่างจากตวั เมืองไปทางทศิ เหนอื ประมาณ 10 กม. ใชถ้ นนสายเกาะ ลอย-เมอื งลงิ (ทางหลวงชนบท สร. 4026 ) เปน็ ถนนลาดยางตลอดเส้น LLaotn. g:. 1: 41.90535.467811896 63

พระบรมราชานสุ าวรีย์ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช จ.กาญจนบรุ ี สรา้ งสรรคส์ ำ� นกึ ใครหลายคนทไี่ ดศ้ กึ ษาประวัติศาสตรไ์ ทย คงจะมภี มู ิ ของชาวไทยให้ซาบซึง้ ความร้เู กีย่ วกับพระเกยี รติของสมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ในเอกราชของชาติ เปน็ อยา่ งดี ในท้องทีด่ อนเจดีย์ จังหวดั กาญจนบุรีน้ัน เป็นอีกพ้นื ทีห่ นง่ึ ทน่ี ักวชิ าการหลายฝ่าย เชอื่ กันว่าเปน็ สนามรบยทุ ธหตั ถี ศึกครงั้ ส�ำคญั ของชาติไทยในยุคโบราณ เนื่องจากมีการขุดคน้ พบวตั ถุโบราณหลายชิ้น อาทิ ศาสตราวธุ กระดกู ช้างมา้ พรอ้ มกับเครอื่ งประดบั อกี ทงั้ ลกู ปนื ต่างๆ ท�ำใหพ้ นื้ ทีด่ อนเจดยี แ์ หง่ น้ไี ดร้ ับเลอื กใหส้ รา้ ง พระบรมราชานสุ าวรยี ส์ มเดจ็ พระนเรศวรมหาราช เมอื งกาญจนบรุ นี นั้ มสี ถานทที่ อ่ งเทยี่ วส�ำคัญมากมาย ทัง้ การท่องเทยี่ วเชงิ ธรรมชาติและประวัติศาสตร์ สำ� หรบั ลานกวา้ ง ใจกลางต�ำบลดอนเจดีย์แห่งนี้ กลายเป็นจดุ นดั พบใหม่ของเหลา่ นักเดินทาง เพราะทกุ คนต่างอยากมา ชื่นชม พระบรมราชานสุ าวรยี ์สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ขณะกำ� ลงั ประทับบนหลงั ชา้ งศกึ ต้ังอยตู่ รงใจกลางสวน สาธารณะกวา้ งใหญ่ดา้ นหน้าขององค์เจดีย์ ในบรเิ วณใกลเ้ คยี งยงั เปน็ ทตี่ ง้ั ของเจดยี เ์ กา่ แกเ่ รยี กขาน กันวา่ เจดยี ย์ ทุ ธหตั ถี เปน็ เจดยี ์ศลิ ปะสมัยอยุธยา ตง้ั อยู่ ทา่ มกลางมวลหมู่ธรรมชาติ แมย้ อดจะหักพงั ไปบ้าง แต่ ยังคงรูปทรงเปน็ เจดยี ท์ คี่ วรคา่ แกก่ ารอนรุ กั ษ์ นบั เปน็ สถานท่สี กั การะบชู าทีใ่ หค้ วามร้สู กึ ผอ่ นคลายไดไ้ มน่ ้อย 64

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • เจดยี ย์ ทุ ธหตั ถขี องกาญจนบรุ ี มลี กั ษณะเหมอื นเจดยี ว์ ดั ชา้ ง เส้นทางทอ่ งเทยี่ ว จ.กาญจนบรุ ี ของจงั หวดั อยธุ ยา เชอ่ื กนั วา่ สรา้ ง วันแรก ในยคุ เดยี วกนั ช่วงเช้า • วนั ท่ี 25 เมษายนของทกุ ปี จะมี • วัดพระแทน่ ดงรังวรวหิ าร วัดทพ่ี ระบาทสมเด็จ การจดั งานเทดิ พระเกยี รตฯิ พระเจา้ อยหู่ วั เสดจ็ พระราชดำ� เนนิ มาถงึ 2 ครง้ั นกั ทอ่ งเทย่ี วทกุ คนไมค่ วรพลาด • พระบรมราชานุสาวรีย์สมเดจ็ พระนเรศวร มหาราช ชมเจดยี ย์ ทุ ธหตั ถแี ละพิพธิ ภัณฑ์ ทีเ่ ท่ยี วห้ามพลาด ชว่ งกลางวัน พิพธิ ภณั ฑพ์ ระราชประวตั ิ • เขอื่ นแมก่ ลอง รบั ประทานอาหารชมววิ ทวิ ทศั น์ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ช่วงบ่าย จดั แสดงโบราณวตั ถทุ ีข่ ุดพบ • เยย่ี มชมวดั เทวสงั ฆาราม (วดั เหนอื ) และวดั ถาวร จากพน้ื ท่โี ดยรอบ วราราม (วดั ญวน) ต่อด้วยวัดรัชดาภเิ ษก อาคารนทิ รรศการ จัดแสดงขอ้ มลู วันทส่ี อง ทางประวตั ศิ าสตรบ์ อกเลา่ ความ ชว่ งเชา้ เปน็ มาของศกึ รบตา่ งๆ ของ • ชมทัศนียภาพและสวนสวย ทส่ี วนเวลาร�ำลึก สมเด็จพระนเรศวรมหาราช บรเิ วณเขอื่ นศรนี ครนิ ทร์ กิจกรรมห้ามพลาด ชว่ งกลางวัน • สักการะหลวงพอ่ ดอกไม้ • ชมทศั นียภาพท่ีเข่อื นวชริ าลงกรณ์ แวะกราบ ขอพร พระพุทธรปู ภปร. ท่วี ัดทองผาภมู ิ ท่วี ัดดอนเจดยี ์ ช่วงบา่ ย • เยีย่ มชมตน้ ข่อยขนาดใหญ่ • แวะผอ่ นคลายทน่ี ำ�้ พรุ อ้ นหนิ ดาด และเทย่ี วชม น�้ำตกไทรโยคน้อย ที่เชื่อว่ามีความส�ำคญั ทาง • รบั ประทานอาหารเยน็ ทสี่ ะพานขา้ มแมน่ ำ�้ แคว ประวัตศิ าสตร์ต้ังแต่ยคุ พระมหาอปุ ราชา พระบรมราชานุสาวรยี  สพมระเดบจ็ รพมรระานชเารนศุสวารวมรหียา์ ราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราช 324 ต.ดอนเจดยี ์ อ.พนมทวน จ.กาญจนบรุ ี ตดิ ตอ่ เทศบาลตำ� บลดอนเจดยี ์ วดั อินทาราม 3008 โทร. 0-3465-2166 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-17.00 น. 367 324 ถ.เลี่ยงเมือ าญจนบรุ ี 3084 กจาากรเกดานิ ญทจานงบุรใี ช้เส้นทางหลวง หมายเลข 324 จากกาญจนบุรีไป กอา.เญมอืจงนบุรี งก ประมาณ 14 กม. มที างแยกขวาเขา้ สู่พระบรมราชานุสาวรยี ์สมเด็จ เหนอื พระนเรศวรมหาราช ระยะทาง 4 กม. LLoatn. g:. 1: 49.095.6977919182 65

วัดพระแทน่ ดงรังวรวิหาร จ.กาญจนบรุ ี พระอารามหลวงชัน้ ตรี วัดพระแท่นดงรงั วรวิหาร เป็นวัดโบราณทไ่ี มม่ ี ทท่ี รงคุณค่า การบันทกึ ไวว้ ่าสร้างตงั้ แตย่ คุ ใด แต่เชอื่ กนั วา่ เกา่ แก่ นับสองรอ้ ยกวา่ ปี โดยกรมศลิ ปากรไดข้ นึ้ ทะเบยี นเปน็ ทางประวัตศิ าสตร์ โบราณสถานของชาติต้งั แต่ปี พ.ศ. 2498 รวมทง้ั ยังไดร้ บั ชาตไิ ทย พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ จากพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ยกใหเ้ ป็นพระอารามหลวงชน้ั ตรี ชนิดวรวิหาร ตงั้ แต่ปี พ.ศ. 2515 หลังจากกราบไหวพ้ ระประธานทอ่ี โุ บสถใหญ่แลว้ ใกลก้ นั คอื วหิ ารพระแทน่ ทมี่ โี คง้ ประตตู กแตง่ อยา่ งงดงาม ดว้ ยการใช้เครื่องป้ันดินเผามาประดบั ผนัง ภายในเป็น ท่ีประดิษฐานของพระแทน่ (เตียงนอน) ส่งิ ศกั ดส์ิ ทิ ธท์ิ ี่ สบื ทอดกนั มาแตโ่ บราณ ชาวบา้ นเชอื่ กนั วา่ เปน็ พระแทน่ ที่พระพุทธเจา้ เสดจ็ ดบั ขนั ธปรินิพพาน นอกจากน้ี ท่ีนี่ ยังเป็นที่ประดิษฐานของ รอยพระพทุ ธบาทจำ� ลอง ไมป้ ระดบั มกุ รอยพระบาทโบราณทีส่ ลักลายมงคล 108 ประการ ทีส่ ร้างตั้งแตร่ ัชสมยั พระเจ้าบรมโกศแห่ง กรุงศรอี ยุธยา ดว้ ยพืน้ ที่กวา้ งใหญ่ ตง้ั อยใู่ นพ้นื ทว่ี นอุทยานที่อดุ ม สมบูรณ์ไปดว้ ยป่าเต็งรงั ธรรมชาติ รอบบริเวณน้นั มีความ หลากหลายของสัตวป์ ่าและพันธุ์พืช นกั ท่องเทีย่ วจงึ ไดร้ บั อากาศบรสิ ทุ ธสิ์ ดชน่ื พรอ้ มเกบ็ เกย่ี วประสบการณด์ ๆี จาก โบราณสถานใจกลางบรรยากาศรม่ เย็นของปา่ ใหญ่แหง่ นี้ 66

• ภาคกลาง • ทริปตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • พระแทน่ บรรทมเปน็ หนิ แทง่ ทบึ เสน้ ทางท่องเที่ยว จ.กรงุ เทพฯ-กาญจนบรุ ี หนา้ ลาดคลา้ ยเตยี งนอน ดา้ นลา่ ง วนั แรก ช่วงเชา้ เปน็ ปนู ปน้ั รองแทน่ มหี นิ ดคู ลา้ ย • วดั พระแทน่ ดงรงั วรวหิ าร วดั โบราณทรี่ ชั กาลที่ 5 หมอน ทรงเคยเสดจ็ ประพาส และพระบาทสมเด็จ • ทกุ ปปี ระมาณกลางเดอื นเมษายน พระเจา้ อยหู่ วั ทรงเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ ถงึ 2 ครง้ั หรอื ชว่ งสงกรานต์ จะมกี ารจดั งาน • สุสานสัมพันธมติ ร ร�ำลกึ ถึงทหารผวู้ ายชนมจ์ าก นมสั การอยา่ งยงิ่ ใหญ่ ควรแวะมา การกอ่ สรา้ งทางรถไฟสายมรณะ และสะพานขา้ ม เยยี่ มชม แม่น�้ำแคว ชว่ งบ่าย ทเี่ ที่ยวห้ามพลาด • พร้อมมติ ร ฟลิ ม์ สตดู โิ อ สถานท่ีถา่ ยทำ� พระอโุ บสถ กราบไหวพ้ ระประธาน ภาพยนตรเ์ รื่อง ต�ำนานสมเดจ็ พระนเรศวร และชนื่ ชมจิตรกรรมฝาผนงั ภาพ มหาราช พระพทุ ธประวัตโิ ดยรอบ วนั ที่สอง บ่อบว้ นพระโอษฐ์ บอ่ น�้ำศกั ดิ์สิทธ์ิ ช่วงเช้า ทีม่ นี ำ�้ ตลอดทงั้ ปี • พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ความทรงจำ� (ชอ่ งเขาขาด) วิหารพระอานนท์ ท่ีประดิษฐาน ชมความงดงามของทางรถไฟสายมรณะและ ของรปู หลอ่ พระอานนท์ สักการะพระพทุ ธรูป ณ ถ�้ำกระแซ • อทุ ยานประวตั ศิ าสตรเ์ มอื งสงิ ห์ ชมสถาปตั ยกรรม กิจกรรมหา้ มพลาด แบบขอมอายกุ ว่า 800 ปี • เย่ยี มชมพิพิธภัณฑ์พ้ืนบ้าน ช่วงบา่ ย ทีจ่ ัดแสดงวัตถุโบราณล้�ำคา่ • แวะรา้ นของฝากชื่อดังในเขตอำ� เภอท่าม่วง ที่มารวมกันอยู่ที่นี่ • สักการะองค์พระปฐมเจดยี ์ เลอื กซือ้ อาหาร คาวหวาน ณ ตลาดดอนหวาย • กราบไหว้สักการะหลวงพ่อโต ท่ีพระวิหารพระสงั กจั จายน์ 324 มวัด.1พ0รตะ.แพทระ่นแดทงน่รงั อว.รทวา่ ิหมาะรกา จ.กาญจนบรุ ี เหนือ โทร. 08-9820-0992, 09-8264-7737 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-17.00 น. 346 ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทงั้ ปี อกอารกเจดานิ กทตาวั งเมืองกาญจนบรุ วี งิ่ ถ.อทู อง 324 3084 เส้นทางหลวงหมายเลข 324 ม่งุ หน้า อ.เมืองกาญจนบรุ ี ถนนอู่ทอง ตรงไปประมาณ 23 กม. 323 เล้ียวขวาเขา้ สถู่ นนหมายเลข 346 ถ.แสงชูโต 3081 วง่ิ มาอกี ประมาณ14.5 กม. จะพบ แมน ำ้ แมกลอง จดุ ตรวจพระแทน่ ใหเ้ ลยี้ วขวาเขา้ สู่ วดั พระแทน ดงรัง ถนนหมายเลข 3081 วัดพระแท่นดงรัง วรวิหาร วรวิหารจะตัง้ อยทู่ างขวามอื LLoatng: 1:49.093.7583844249 67

ศูนยศ์ ึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ จ.ฉะเชงิ เทรา จากการฟน้ื ฟทู รพั ยากรธรรมชาติ ทงั้ ดนิ นำ้� และปา่ ไม้ ภายใตก้ ารดแู ลของกรมพฒั นาท่ีดิน กรมชลประทาน กรมปา่ ไม้ และกรมปศสุ ตั ว์ 4 หนว่ ยราชการทม่ี สี ว่ นรว่ มกนั แหลง่ ฝึกอบรม พฒั นาพื้นท่ศี นู ย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหินซ้อน อนั เนอ่ื ง และศกึ ษาเชงิ วชิ าการ มาจากพระราชดำ� ริ จนกลายมาเปน็ ศนู ยศ์ กึ ษาและพฒั นา เพ่อื พัฒนาการเกษตร ดา้ นเกษตรกรรมและงานศลิ ปาชพี แกเ่ กษตรกรและผสู้ นใจ และอาชพี ให้กับเกษตรกร ทั้งยงั เป็นสถานที่ทอ่ งเทย่ี วเชงิ เกษตรที่สามารถแวะมา ในภาคตะวนั ออก สัมผสั วถิ ชี วี ติ เรยี บง่ายพอเพยี งตามแนวคิดของ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว   ในปี พ.ศ. 2522 ราษฎรในหม่ทู ่ี 2 ตำ� บลเขาหินซอ้ น นอ้ มเกลา้ ฯ ถวายทด่ี นิ จำ� นวน 264 ไร่ ตำ� บลเขาหนิ ซอ้ น อำ� เภอพนมสารคาม จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา และไดถ้ วายทด่ี นิ เพม่ิ อีก 497 ไร่ รวมกบั ที่ดนิ บรเิ วณสวน รกุ ขชาตแิ ละ สวนพฤกษศ์ าสตร์ และทด่ี นิ พระราชทานจากพระเจา้ อยหู่ วั ในพน้ื ทตี่ ดิ กบั ศนู ยฯ์ รวมเปน็ 1,895 ไร่ ไดร้ บั พระกรณุ า โปรดเกลา้ ฯ ใหช้ อ่ื วา่ ศูนย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหนิ ซอ้ น อนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� ริ ในวนั ท่ี 29 มนี าคม พ.ศ. 2523 ศนู ย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหินซอ้ นฯ ปจั จบุ ันเปน็ สถานท่พี ักผอ่ นในวันหยดุ ทป่ี ระชาชนให้ความสนใจ เขา้ เยยี่ มชม และศกึ ษาเรยี นรทู้ ง้ั แบบครอบครวั และหมคู่ ณะ 68

• ภาคกลาง • ทรปิ ตวั อย่าง 2 วนั 1 คืน • ไม่เสยี ค่าบริการในการเขา้ ชม • ส�ำหรับการเยยี่ มชมแบบหมคู่ ณะ เสน้ ทางทอ่ งเทย่ี ว จ.ชลบรุ -ี ฉะเชิงเทรา • ผเมสพูท้าีบอื่มตีรนาิก้อำ�รางชถรกมตทาสิดร่พี ถตคักาอ่า้ นแงขลทแอะตี่รยอาม่ างานๆหพาลารว่ หสงห�ำนหนะรา้ ไับด้ วันแรก : ชลบรุ ี ช่วงเชา้ ท่ีเทีย่ วหา้ มพลาด • เดินทางไปวัดญาณสงั วรารามวรมหาวหิ าร พระตำ� หนกั สามจว่ั หรอื บา้ นสามจวั่ เย่ียมชมศนู ย์เรยี นร้ชู ุมชนบา้ นโรงสี บา้ นพกั รบั รอง เปน็ บา้ นไมส้ องชน้ั ช่วงบา่ ย ยกพนื้ สงู ซงึ่ พระบาทสมเดจ็ - • เทยี่ วชมปา่ สริ เิ จรญิ วรรษ และเขตหา้ มลา่ สตั วป์ า่ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระราชทานทรพั ย์ เขาชีโอน สว่ นพระองคใ์ นการกอ่ สรา้ ง ทงั้ ยงั • พกั ค้างคืนทบี่ างเสร่ ทรงออกแบบดว้ ยพระองคเ์ อง วนั ที่สอง : ชลบุรี-ฉะเชงิ เทรา หอ้ งอบและหอ้ งนวดสมนุ ไพร ชว่ งเช้า เปดิ บรกิ ารทกุ วนั เสาร-์ อาทติ ย์ • เยีย่ มชมวหิ ารเซียน ชมแหลง่ ผลิต เวลา 08.00-16.00 น. เครือ่ งจกั สาน ณ ชมุ ชนพนสั นิคม โชรมงกสรขี ะา้ บววพนรกะารราสชขีทา้ าวนกอ่ นบรรจุ ช่วงบ่าย ใสก่ ระสอบในชอ่ื ศนู ยศ์ กึ ษาการ • เย่ียมชมศนู ยก์ ารพัฒนาเขาหนิ ซอ้ น พฒั นาเขาหนิ ซอ้ น จ.ฉะเชงิ เทรา กิจกรรมห้ามพลาด • ชมการสาธติ วธิ กี ารเตรยี มดนิ ใหเ้ หมาะสมกบั การปลกู พชื แตล่ ะชนดิ • ชมิ ผลไมส้ ดๆ จากตน้ พรอ้ ม เจา้ หนา้ ทค่ี อยอำ� นวยความสะดวก ตลอดการเดนิ ทาง พฒัศนู นยาศเขึกาษหานิ กซาอรน จ7ศอ.นันู ฉมเยะ.น2์ศเชอื่ กึตงิงษ.เมเทขาารกาจาหาารนิกพซพฒั้อรนะนราอาเ.ชขพดานห�ำมรนิ สิ ซาอ้รคนาม โเปทิดร.บ0ร-กิ 3า8ร5 :5 ว-4นั 9จ8ัน2ทร-์ ศกุ ร์ จ. ฉะเชงิ เทรา 304 เฤวดลูทาอ่ 0ง8เท.3ยี่ 0ว-1:6ต.3ล0อดนท. ้ังปี 304 กมกทจกาิาโาาาลกรจรงเพหเอามดกำ�ลฒั ตินเพวภรนทงรทอาหาะเี่พงมรข5านาา1ชยหม-5ดเสินล2ำ� าซขรรอ้ิ ค3ตนา0้ังมออ4ยันใศู่ชชเูนนว่้เสยอ่ืง้น์ศงกึ ษา 304 LLoatn. g:. 1: 31.70417.530950180 อ.พนมสารคาม 69 3245 เหนอื

พิพิธภัณฑเ์ กษตรเฉลิมพระเกยี รติ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว จ.ปทมุ ธานี พิพธิ ภณั ฑเ์ กษตร ศนู ยก์ ารเรยี นรอู้ กี หนงึ่ แหง่ ทก่ี ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เฉลิมพระเกียรติฯ ได้จดั ต้งั ขน้ึ ในโอกาสท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว ทส่ี ะท้อน 10 แนวคิด ทรงครองสิริราชสมบตั คิ รบ 50 ปี เมอ่ื ปี พ.ศ. 2539 ซงึ่ ตง้ั พอเพยี ง และการเรยี นรู้ อยไู่ มห่ า่ งจากเขตกรงุ เทพฯ มากนกั วถิ เี กษตรตามรอยพ่อ พิพิธภัณฑเ์ กษตรเฉลมิ พระเกยี รติพระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั คอื ศูนยก์ ารเรียนรู้ของเยาวชนและบคุ คล ทวั่ ไป ทจี่ ะไดซ้ าบซงึ้ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ที่พระองค์ทรง เหน็ดเหนือ่ ยเพอ่ื ปวงชนชาวไทยมาตลอดชีวิต ภายในพิพิธภัณฑ์แบ่งพืน้ ทจ่ี ดั แสดงออกเปน็ 10 โซน ภายใต้แนวคดิ 10 โซนมหัศจรรยก์ ารเรยี นรวู้ ถิ เี กษตร ตามรอยพ่อ เป็นนิทรรศการที่รวบรวมผลงานของพอ่ อาทิ พระราชกรณียกจิ สำ� คัญ ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ตลอดจนการพฒั นาพ้ืนทก่ี ารเกษตรและถ่นิ ทุรกนั ดาร ใครอยากเรยี นรคู้ วามหมาย ตลอดจนความเปน็ มาของ พระราชพิธจี รดพระนังคลั แรกนาขวญั ใครอยากเดินตาม รอยพ่อบนวิถีพอเพยี ง ศกึ ษาวิธกี ารทรงงานของพระองค์ ทงั้ หมดนเ้ี ปน็ เพยี งสว่ นหนงึ่ เทา่ นนั้ มาทน่ี เี่ พยี งหนง่ึ วนั แลว้ จะซาบซง้ึ ใจในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั ทา่ นไดท้ ำ� เพอ่ื คนไทยนนั้ มมี ากมายจรงิ ๆ 70

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 1 วัน • พพไดบรเ้ ะปกอับ็นจั อสฉ่ิงยรป่าิยงรภดะาีดเพษิชข่นฐอ์ ทกงพงั่สี หระะนัทอนอ้ ง้�ำนค์ ชยั พฒั นา ทโ่ี ซนนวตั กรรมของพอ่ เส้นทางท่องเที่ยว จ.ปทุมธานี ท่เี ท่ียวหา้ มพลาด วนั แรก โซนพระราชพธิ ใี นวถิ เี กษตร ชว่ งเชา้ แสดงห่นุ จ�ำลองการประกอบ • เดนิ ทางสู่จังหวัดปทุมธานี เยี่ยมชม พระราชพิธีจรดพระนงั คัล หอจดหมายเหตเุ ฉลมิ พระเกียรติ แรกนาขวญั ซ่งึ มปี ระวตั คิ วาม และพิพธิ ภัณฑสถานแห่งชาตกิ าญจนาภเิ ษก เปน็ มาเลา่ อย่างละเอียด ชว่ งบา่ ย โซนเรอื่ งของพอ่ ในบา้ นของเรา • พพิ ธิ ภณั ฑเ์ กษตรเฉลมิ พระเกยี รติ ชมเรือ่ งราวการทรงงาน 23 ข้อ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั สร้างขึน้ เน่ืองใน ท่สี รา้ งความอยเู่ ยน็ เปน็ สุขให้ โอกาสทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงครอง คนไทยตลอดมา สริ ริ าชสมบตั คิ รบรอบ 50 ปี โซนตามรอยพอ่ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง • เยย่ี มชมวัดเจดียท์ อง (วัดสิงห)์ ชมแนวคิดต้นแบบท่ีจรี งั ของ พ่อหลวงอยา่ งใกลช้ ิด พพิ ธิ ภณั ฑเ ฉลมิ พระเกียรติ กิจกรรมห้ามพลาด พระบาทสมเด็จพระเจาอยหู วั • ลอดซมุ้ ประตรู วงขา้ ว ไปพบ แมน ำ้ เจา พระยา ถ.พหลโยธินโรกงาพรยุญาเบวชาลบา้ นชาวนาและแปลงผกั จำ� ลอง ในโซนหวั ใจใฝ่เกษตร 3111 ทางดว นสายบางปะอนิ ปากเกรด็ อดุ รรัถยา3214 347 1พพ3ิพระถิธบ.ภพาณั หทฑลสโม์เยกเธดษนิ จ็ตพรตเร.ฉคะลลเจมิอา้งพอหรยนะูห่ ึ่งเกวั ยี รติ เหนือ โอท.ครล. อ0ง9ห-4ล6ว4ง9จ-2.ป3ท3มุ3ธานี อ.เมอื งปทมุ ธานี เwปwดิ wให.w้เขiา้sชdมom: วkนัinอgงั.oคrา.รth-อาทติ ย์ เปวิดลวาัน0จ9ัน.0ท0ร-์แ1ล6ะ.0ว0ันนห.ยุดนักขัตฤกษ์ ฤดูท่องเท่ยี ว : ตลอดทงั้ ปี โพหอกใชรยา่าพิเ้งสรร่งู พธิ นจะ้เภดยหาทณัินากาวบงฑทา่ มถางเ์านกก.ลงธษนมกรพต.รา4มรรห6เุญศลฉ-4าโลเยสว8มิ ธชตพนิฝรร(ง่ั์นผะ1ตา่เว0รกนนงยกีมขครม.า้กรต.มรเิ ดงกุ เิมบัท)พ LLaotng: 1:41.10108.641693245 71

ศูนยศ์ ึกษาเรียนรูร้ ะบบนเิ วศ ปา่ ชายเลนสิรนิ าถราชินี จ.ประจวบคีรีขันธ์ มหัศจรรย์ ในช่วงปพี .ศ. 2524–2539 ณ เขตปา่ สงวนแหง่ ชาติ ป่าคนสรา้ ง ป่าคลองเกา่ -คลองคอย อ�ำเภอปราณบรุ ี บรเิ วณน้เี คยเปน็ พลกิ ฟน้ื นากุ้งร้าง นากุ้งมากอ่ น แต่ด้วยน้�ำพระราชหฤทัยทห่ี ว่ งใย เม่อื คร้งั ใหเ้ ปน็ ป่าชายเลน พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั และสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินนี าถ ไดเ้ สด็จวนอุทยานปรานบรุ ี ในปี พ.ศ. 2539 และไดผ้ า่ นบรเิ วณพน้ื ทแ่ี หง่ น้ี แลว้ พบวา่ พน้ื ท่ี ปา่ ในแถบนไ้ี ดห้ ายไป เพราะกลายเปน็ นากุ้งไปหมดแลว้ กรมปา่ ไมจ้ งึ ไดส้ นองพระราชดำ� ริ ดว้ ยการยกเลกิ สัมปทานนากงุ้ ในปีนนั้ แลว้ ไดย้ กพนื้ ทส่ี ว่ นนี้ เขา้ ไปเปน็ สว่ นหนึง่ ของโครงการพัฒนาป่าไมป้ ากน้�ำปราณบรุ ี อันเนอ่ื งมาจากพระราชดำ� ริ และก�ำหนดเปน็ พนื้ ทส่ี ำ� หรบั โครงการปลูกปา่ ถาวรเฉลมิ พระเกยี รตพิ ระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั เน่ืองในวโรกาส ทรงครองราชย์ปีท่ี 50 ซึ่ง บรษิ ทั ปตท.จำ� กดั (มหาชน) ได้อาสาเขา้ รว่ มโครงการทจ่ี ะ พลิกฟ้นื นากุง้ แห่งนี้ดว้ ย จนกลายเป็น ศนู ยศ์ กึ ษาเรยี นรู้ ระบบนเิ วศป่าชายเลนมาจนถึงปจั จบุ ัน รว่ มสมั ผสั ความรม่ รนื่ ของพรรณไม้ และศกึ ษาระบบนเิ วศ ป่าชายเลนอนั อุดมสมบูรณ์อย่างใกลช้ ดิ ชมต้นโกงกาง ประวตั ศิ าสตร์ 2 ต้น ท่พี ระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงปลูก เอาไว้ ชมววิ ปากแม่นำ�้ ปราณบรุ ี อทุ ยานแห่งชาติ เขาสามรอ้ ยยอดจากหอชะครามในวนั ฟา้ โปรง่ ทงั้ หมดน้ี พบไดท้ ีป่ า่ ผืนน้ที ี่เดยี ว 72

ทริปตัวอย่าง 2 วัน 1 คนื • ภาคกลาง • เสน้ ทางท่องเท่ยี ว จ.เพชรบุร-ี ประจวบคีรขี ันธ์ วันแรก ชว่ งเชา้ • เรมิ่ ตน้ ชมเมอื ง 3 วงั 3 ทะเล นง่ั รถรางขนึ้ เขาวงั เดนิ ชมพระนครคีรี • เที่ยวชมพระรามราชนิเวศน์ (วงั บา้ นปนื ) ช่วงบ่าย • ชมวิถีชวี ติ การท�ำตาลเมืองเพชร แวะชม หลวงพอ่ ดำ� พระพทุ ธรปู ปน้ั สมยั ทวารวดี อายกุ วา่ 700 ปี • โครงการชง่ั หวั มนั โครงการในพระราชดำ� รฯิ ลา่ สดุ ฟงั บรรยายและชมแปลงทดลองทางการเกษตร • วนั ท่ี 20 กรกฏาคม พ.ศ. 2547 • ชมบรรยากาศเกา่ ๆ แบบยอ้ นยุค ณ เพลนิ วาน สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรม- (อ�ำเภอหัวหิน) หรอื จับจ่ายซือ้ ของ ชมงานศลิ ป์ ราชนิ ีนาถ พระราชทานนามใหก้ ับ ณ ตลาด Cicada หรือตลาดนำ�้ หวั หิน หรือ ศูนยฯ์ แหง่ นว้ี า่ “สิรินาถราชิน”ี ตลาดน้�ำหวั หนิ สามพนั นาม วนั ทส่ี อง ช่วงเช้า ที่เท่ยี วหา้ มพลาด • พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน เรอื นโกงกาง อาคารไม้หลงั ใหญ่ • สถานีรถไฟหัวหนิ และพลับพลาท่ีประทบั ซ่ึงจัดสรา้ งเปน็ พพิ ิธภณั ฑแ์ สดง แลนดม์ ารก์ ซง่ึ เปน็ ทน่ี ยิ มถา่ ยรปู ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว เรือ่ งราวตา่ งๆ ของป่าชายเลน • ศนู ย์ศึกษาเรยี นรรู้ ะบบนเิ วศป่าชายเลน หอชะคราม ชมววิ มมุ สูงแบบ สิรนิ าถราชินี ซึ่งไดร้ ับรางวัลยอดเย่ยี มประเภท 360 องศาบนหอชะครามทส่ี ูงเท่า แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วเชิงนิเวศในโครงการ Thailand ตกึ 6 ช้ัน Tourism Award 2010 รบั ประทานอาหาร เรอื นโปรงขาว ท�ำความรจู้ ักกบั กลางวัน ณ ปากน้�ำปราณบรุ ี ปา่ ชายเลนแห่งนีผ้ ่านวดี ทิ ศั น์ ชว่ งบ่าย กจิ กรรมหา้ มพลาด • ชมหลวงปทู่ วดองคใ์ หญท่ สี่ ดุ ในโลก ณ วดั หว้ ยมงคล • เกบ็ ภาพววิ ทวิ ทศั นข์ องปา่ ชายเลน • ตลาดนำ�้ อมั พวา ในมมุ กวา้ งบนหอชะคราม • เดนิ ศกึ ษาธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ตามรอยรบั เสดจ็ ฯ ในระยะทาง 1 กม. อ.หัวหนิ เหนอื ถ.เพชรเกษม ศนู ย์ศึกษาเรยี นรรู้ ะบบนเิ วศ ปต.า่ปชาากยนเำ�้ลปนรสาริณนิ าอถ.ปรราาชณนิ บี รุ ี ศสปูนริ าินยชาศาถกึ ยรษเาลาชนฯนิ ี หมูบ านเขาเตา จ.ประจวบครี ขี นั ธ์ วนอุทยาน โทร. 0-3263-2255 หรอื แหง ชาติปราณบรุ ี 08-6607-7712 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30.- 16.00 น. ปากนำ้ ปราณ ฤดูทอ่ งเที่ยว : ตลอดทัง้ ปี กจาากรตเดวั ินเมทอื างงหวั หนิ ใชถ้ นนเพชรเกษม ผา่ นทางเขา้ หมบู่ า้ นเขาเตา่ เลยี้ วซา้ ย บริเวณทางเขา้ วนอทุ ยานปราณบุรี จปาากกนนน้ั �ำ้ ผปา่ รนาทณางซรง่ึถจไฟะมใหกี เ้ าลรย้ี ตวดิขปวา้าไยปท่ี บอกเส้นทางตลอดสาย LLoatng: 1:29.399.9482039281 73

ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทร จ.พระนครศรอี ยธุ ยา จัดหาอาชีพ ในปัจจุบันงานช่างฝีมอื แบบศลิ ปะไทยโบราณนั้น ใหเ้ กษตรกรไดท้ �ำในช่วง เปน็ สิ่งที่หาชมไดย้ ากยิ่ง ไมว่ ่าจะเปน็ งานแกะสลกั เวลาวา่ งจากการเกษตร งานจกั สานฝมี อื ประณตี การทำ� ตกุ๊ ตาชาววงั งานดอกไม้ ประดิษฐท์ รงคุณค่า การทำ� เครือ่ งเรือน เครอื่ งเคลอื บ เพ่อื เพิม่ พนู รายได้ ดนิ เผา และงานทอและย้อมสีผ้า ใหเ้ พียงพอแกก่ ารยังชพี ศนู ย์ศลิ ปาชพี บางไทร เปน็ จดุ หมายปลายทางท่ี นำ� เสนอสารพนั งานหตั ถศลิ ป์ ทใี่ สใ่ จในการผลติ แมจ้ ะทำ� โดยชาวบา้ นและเกษตรกรในพน้ื ท่ี แตท่ กุ คนลว้ นไดร้ ับ การฝึกอบรมจากชา่ งฝมี อื แบบศลิ ปะไทยโบราณจาก ในวงั ทุกชิน้ งานผา่ นการคัดสรรมาเป็นอย่างดี กลายเปน็ งานหัตถกรรมทำ� มืออันทรงคณุ คา่ กอ่ นที่จะออกจำ� หนา่ ย ทต่ี ง้ั ของศนู ย์ศลิ ปาชพี บางไทร อยรู่ ิมแมน่ �้ำเจ้าพระยา บรรยากาศจงึ รม่ รนื่ เหมาะกบั การแวะมาผอ่ นคลายในชว่ ง วันหยดุ มกี ารสาธติ วิธีการทำ� ผลติ ภัณฑต์ ่างๆ มากมาย ให้เราได้เก็บเกยี่ วความร้ใู นงานหัตถกรรมฝมี อื ดเี หล่านี้ นอกจากนย้ี งั มกี ารแสดงนาฏศลิ ป์ และการละเลน่ พนื้ บา้ น 4 ภาค ใหช้ มในช่วงวันหยดุ เสาร-์ อาทิตย์ และวันหยุด นักขัตฤกษ์อีกดว้ ย 74

• ภาคกลาง • ทริปตัวอยา่ ง 2 วัน 1 คนื • งานอบรมของศนู ยม์ ถี งึ 29 แผนก ดว้ ยกนั เนน้ รบั ฝกึ เกษตรกร เสน้ ทางท่องเทย่ี ว จ.พระนครศรีอยธุ ยา ชาวบา้ นทม่ี ฐี านะยากจน และ วนั แรก คนพกิ ารท่ีมีใจรกั ในงานหตั ถกรรม ช่วงเช้า • เทศกาลลอยกระทง จะเปน็ วนั ท่ี • ศนู ย์ศลิ ปาชีพบางไทร ศนู ยร์ วบรวมงานฝีมอื ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทรจดั งาน ทางดา้ นศลิ ปาชพี อยา่ งยงิ่ ใหญ่ ไมค่ วรพลาดอยา่ งยงิ่ • วดั กษตั ราธริ าชวรวิหาร วดั ท่ีพระมหากษตั รยิ ์ ได้ทรงสร้างหรอื บรู ณะ ทีเ่ ทย่ี วห้ามพลาด ชว่ งบา่ ย ศาลาพระม่งิ ขวญั ศนู ยส์ าธิตและ • วดั ไชยวัฒนาราม หนงึ่ ในมรดกโลกทาง จ�ำหนา่ ยผลติ ภัณฑ์ในโครงการ วฒั นธรรม หม่บู ้านศลิ ปาชพี สาธติ ชีวติ • วดั พนญั เชงิ สกั การะหลวงพ่อโต พระคบู่ ้าน ความเป็นอยู่ ไปจนถึงการสรา้ ง ค่เู มอื งมาแตโ่ บราณ บ้านเรือนแบบไทยๆ วนั ท่สี อง อาคารฝกึ อบรมศิลปาชีพ ช่วงเชา้ เยย่ี มชมการทำ� หัตถกรรมตา่ งๆ • เย่ยี มชมเจดีย์วดั ใหญ่ชัยมงคล ที่สรา้ งโดย ไดอ้ ยา่ งใกล้ชิด สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช กิจกรรมหา้ มพลาด • พิพธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาตเิ จ้าสามพระยา • ถ่ายภาพนกสวยๆ ในบรเิ วณ ชมความงดงามของโบราณวัตถุ ช่วงบ่าย สวนนก และถ่ายภาพปลาสวยๆ • เที่ยวชมตลาดน�้ำ-ตลาดบก ตลาดน้�ำอโยธยา ในบรเิ วณวงั ปลา ตลาดโกง้ โคง้ หรอื ตลาดนำ�้ กรงุ เกา่ วดั ทา่ การอ้ ง • ชน่ื ชมความงดงามของภาพเพนท์ ตลาดน้�ำอยุธยาคลองสระบัว ทงี่ ดงามราวกบั ภาพทจ่ี ดั แสดงใน พิพิธภณั ฑ์ อ.เมอื งพระนครศรีอยธุ ยา 3263 แมน ้ำเจา พระยา356 ศนู ย์ศลิ ปาชีพบางไทร 32 59 ม.4 ต.ชา้ งใหญ่ อ.บางไทร วัดลาดระหง จ.พระนครศรอี ยธุ ยา 308 โทร. 0-3536-6252-4 347 www.bangsaiart.org หมบู่ า้ นศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทร ศนู ยศลิ ปาชพี เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั บางไทร เวลา 08.30-17.030 น. การเดินทาง 3309 เหนอื จากใจกลางเมอื งอยธุ ยามงุ่ หนา้ ไป ทางหลวงสาย 347 ระยะทาง ประมาณ 22 กม. เลย้ี วเขา้ ทางหลวง 3442 ประมาณ 6 กม. สดุ ทางเปน็ สามแยกเลยี้ วซา้ ยเขา้ ถนนหมายเลข 3309 มงุ่ หนา้ 2 กม. ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทรตง้ั อยทู่ างขวามอื LLoatn. g:. 1: 41.10502.561384326 75

พระราชวังบางปะอิน และวดั นเิ วศธรรมประวตั ิ ราชวรวิหาร จ.พระนครศรีอยธุ ยา พระบาทสมเด็จ ใครทีช่ น่ื ชอบเสนห่ ์ของสถาปัตยกรรมยุโรป เมอ่ื ไดม้ า พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทอ่ งเท่ยี วอยธุ ยา คงตอ้ งตรงมาที่วัดนเิ วศธรรมประวตั ิ ทรงเหน็ ความเงยี บสงบของ ราชวรวหิ ารเปน็ ทแี่ รก อารามหลวงบนเกาะกลางแมน่ ำ้� แหง่ น้ี บางปะอนิ จงึ โปรดเกลา้ ฯ เปน็ วดั ทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โปรดเกลา้ ฯ ใหส้ รา้ งขนึ้ โดยศกึ ษาแบบจากโบสถฝ์ รง่ั สไตลโ์ กธคิ สงั เกต ใหส้ ร้างพระต�ำหนัก ได้จากปลายยอดแหลมของอุโบสถ ภายในตกแตง่ ดว้ ย และพระทนี่ ั่งส�ำหรับ กระจกสสี วยงามนำ� เขา้ มาจากอติ าลี กลายเปน็ ความงดงาม แปรพระราชฐานและ ทแี่ ตกต่างไมแ่ พว้ ัดไทยด้ังเดิม ประทับรับรอง ขา้ มมาอกี ฝง่ั ของแมน่ ำ�้ จะเขา้ สเู่ ขตพระราชวงั บางปะอนิ พระราชอาคันตกุ ะ วงั โบราณทส่ี รา้ งในยคุ สมยั ของสมเดจ็ พระเจา้ ปราสาททอง แบง่ ออกเปน็ เขตพระราชฐานชนั้ นอก ซึง่ ใช้สำ� หรบั การ ประกอบราชพธิ ตี า่ งๆ และเขตพระราชฐานชน้ั ใน เชอื่ มจาก พระทีน่ ัง่ วโรภาษพิมานกบั ประตเู ทวราชครรไล นอกจากศลิ ปะไทยทผี่ สมผสานกับศิลปะตะวันตกทวั่ บรเิ วณแลว้ ยงั มพี ระทนี่ ง่ั เวหาศนจ์ ำ� รญู พระทนี่ งั่ สดุ ทา้ ยทสี่ รา้ ง ในรชั สมัยของพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยู่หัว ที่นี่สร้างขน้ึ โดยสมาคมพอ่ ค้าใหญช่ าวจนี สรา้ งดว้ ย สถาปตั ยกรรมแบบจนี ดัง้ เดิมทีง่ ดงามอลงั การไม่แพ้ พระทนี่ ่งั อนื่ ๆ 76

• ภาคกลาง • ทรปิ ตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คนื • พอยรใ่ะู นรนาชริ วาศงั บพารงะปบะาอทนิ บปทราปกรฏะชพอ่ื นั ธ์ เสน้ ทางท่องเท่ียว จ.พระนครศรอี ยุธยา ของสนุ ทรภู่ วนั แรก • ปา้ ยสภุ าษติ จนี ทแ่ี ขวนตรงเสา ช่วงเช้า แพปจดะปา้า้นี่ นหยลอ้ ดหาวงคา้า่ไนดนวา้“ย้าซพใมาา้นรกสยะใ”แาตทมปห้ แน่ี คัลลลง่ั ควา้เะวธาจี่ ดหระา้“ราหนใมศนาขเนคหสวจ์วมามำา� อชู่ รมนญูผดิ • พระราชวงั บางปะอิน และวดั นเิ วศธรรมประวตั ิ ในพอ่ แมไ่ มม่ ”ี ราชวรวหิ าร ชมความงดงามของวงั ฤดรู ้อน และ สักการะพระประธานที่สรา้ งขึ้นในสมัย ร.5 • วัดพนัญเชิง สกั การะหลวงพอ่ โต พระคู่บา้ น คู่เมอื งมาแต่โบราณ ช่วงบ่าย • ชมจติ รกรรมฝาผนงั วัดสุวรรณดาราม ราชวรวิหาร • พพิ ิธภัณฑสถานแห่งชาติเจ้าสามพระยา ทีเ่ ทย่ี วห้ามพลาด ชมความงดงามของโบราณวัตถุ หอประดิษฐาน พระคนั ธารราษฎร์ วนั ทส่ี อง กราบไหว้พระพทุ ธรูปปางขอฝน ช่วงเช้า หอวิฑรู ทศั นา หอส่องกลอ้ งดูดาว • ตันแลนด์ ดนิ แดนแหง่ ความสมดลุ และชมววิ ทิวทัศนโ์ ดยรอบ เปดิ โรงงานอุตสาหกรรมของการผลติ ชาเขยี ว พระทนี่ ัง่ อทุ ยานภูมเิ สถยี ร • หอนทิ รรศการประวตั ศิ าสตรม์ รดกโลก เรอ่ื งราว พระทน่ี ง่ั เรือนไม้สองชนั้ สไตลย์ ุโรป ของอยธุ ยาตัง้ แต่อดีต จนปัจจบุ นั กิจกรรมห้ามพลาด ชว่ งบ่าย • ขน้ึ กระเชา้ ขา้ มนำ�้ มาสวู่ ดั จากนนั้ • เท่ยี วชมวัดหน้าพระเมรุ วัดราชบูรณะ นมัสการพระมงคลบพติ ร รว่ มบรจิ าคเงนิ คา่ กระเชา้ ตามศรทั ธา • พระราชวงั โบราณ และวัดพระศรสี รรเพชญ์ • ออกกำ� ลงั กายเบาๆ ด้วยการเดนิ ขน้ึ บันไดเวยี นความสูง 30 เมตร ไปจดุ ชมววิ ทหี่ อวฑิ ูรทัศนา อ.เมศือรีองพยุธระยนา คร 309 แมน ้ำเจา พระยา3477 32 309 มวพัด.ร1นะ2รเิ วตาศช.บธวา้ รังนรบเมลาปนงปรอะะ.วอบตัินาิงแปละะอนิ จ.พระนครศรอี ยธุ ยา พระราชวัง คลองโพธ์ิ โทร. 0-3526-2139 บางปะอิน ต.บา นเลน พระราชวงั บางปะอนิ โทร. 0-3526-1548 , 0-3526-1044 วัดนเิ วศธรรมประวัติ 32 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-17.00 น. กระเชา้ ขา้ มฟาก 05.30-21.00 น. เหนอื ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี กว่ิงาอรอเดกินจทากาใงจกลางเมืองไปทางหลวง หมายเลข 3477 มงุ่ หนา้ สู่ ต.บา้ นเลน ขบั ไปตามทางประมาณ 15 กม. จะถงึ สถานรี ถไฟบางปะอนิ จดุ หมายอยทู่ าง ขวามอื Lat. : 14.230190 Long. : 100.577718 77

โครงการช่งั หวั มันตามพระราชด�ำริ จ.เพชรบุรี หวั หนิ นอกจากจะเปน็ เมอื งทอ่ งเทย่ี วทส่ี ำ� คญั แลว้ ยงั เปน็ ทที่ ราบกนั ดวี า่ เปน็ ทปี่ ระทบั ของพระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั ณ วงั ไกลกงั วล ซง่ึ ทนี่ คี่ อื จดุ กำ� เนดิ ของ หนึ่งโครงการ โครงการชง่ั หวั มนั ตามพระราชดำ� ริ ซงึ่ มที ม่ี าจากมนั เทศ ในพระราชดำ� ริ และความหว่ งใยทมี่ ตี อ่ พสกนกิ ร ทป่ี ระกอบอาชพี ศนู ยร์ วมพชื เศรษฐกจิ ดา้ นการเกษตรกรรมในพน้ื ทข่ี องพระองค์ พัฒนา และส่งเสริมอาชพี เรอื่ งเลา่ จากทมี่ าของโครงการชงั่ หวั มนั นน้ั เกดิ จาก เกษตรกรรมของ ชาวบา้ นในพนื้ ท่ี ไดน้ ำ� มนั เทศมาถวายแดพ่ ระเจา้ อยหู่ วั ที่ จงั หวดั เพชรบรุ ี พระราชวงั ไกลกงั วล ซงึ่ พระองคท์ า่ นรบั สงั่ ใหข้ า้ ราชบรพิ าร นำ� ไปเกบ็ ไวท้ ตี่ ราชง่ั ในหอ้ งทรงงาน กอ่ นจะเสดจ็ กลบั กรงุ เทพฯ ในเดอื นตอ่ มาพระองคท์ า่ นเสดจ็ กลบั มาประทบั ทหี่ วั หนิ ทรงพบวา่ มนั เทศดงั กลา่ วเกดิ แตกใบออกมา จงึ มพี ระราชดำ� รใิ หร้ บี จดั หาทด่ี นิ เพอ่ื ทำ� การเกษตร โดย พระราชทานพระราชทรพั ยส์ ว่ นพระองคซ์ อื้ ทดี่ นิ จำ� นวน กวา่ 250 ไร่ ใจกลางหบุ เขาในเขตบา้ นหนองคอไก่ อำ� เภอทา่ ยาง จงั หวดั เพชรบรุ เี พอื่ พฒั นาพนื้ ทแ่ี หง้ แลง้ นี้ ใหเ้ ปน็ ศนู ยร์ วบรวมพชื เศรษฐกจิ ของจงั หวดั เตม็ รปู แบบ โครงการชงั่ หวั มนั มแี ปลงปลกู ขา้ วและพชื ผกั เศรษฐกจิ หลากหลายชนดิ อาทิ มนั เทศ สบั ปะรด มะพรา้ ว มฟี ารม์ เลยี้ ง โคและไก่ ตลอดจนตดิ ตงั้ กงั หนั ลมผลติ ไฟฟา้ แผงโซลา่ เซลล์ พรอ้ มระบบจำ� หนา่ ยไฟฟา้ เพอ่ื ใชภ้ ายในโครงการ และ จำ� หนา่ ยใหก้ บั การไฟฟา้ สว่ นภมู ภิ าค โดยเปดิ ใหป้ ระชาชน ไดแ้ วะมาทอ่ งเทย่ี ว เรยี นรู้ และจบั จา่ ยผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆ เพอ่ื สรา้ งรายไดท้ มี่ น่ั คงใหก้ บั เกษตรกรทอ้ งถนิ่ 78

ทริปตวั อยา่ ง 2 วนั 1 คนื • ภาคกลาง • เส้นทางทอ่ งเทีย่ ว จ.ประจวบคีรขี นั ธ์ • อตั ราคา่ เขา้ ชม ผใู้ หญ่ 20 บาท วนั แรก เดก็ 10 บาท ช่วงบา่ ย • หากตอ้ งการเขา้ ชมแบบหมคู่ ณะ • เดินทางสู่โครงการชงั่ หัวมัน ในพระราชด�ำริ ตดิ ตอ่ เจา้ หนา้ ทล่ี ว่ งหนา้ แหลง่ เรยี นรู้ และแหล่งท่องเทย่ี วเชิงเกษตร ท่ีเที่ยวห้ามพลาด • นมัสการหลวงปทู่ วดองคใ์ หญ่ท่ีสดุ ในโลก พระตำ� หนกั ทรงงาน ชมบา้ นไม้ ณ วัดห้วยมงคล สองชน้ั แบบเรยี บงา่ ยตามวถิ พี อเพยี ง วันทีส่ อง ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ช่วงเช้า ศาลาพกั ผอ่ นบรเิ วณแปลงเกษตร • อทุ ยานราชภกั ดิ์ สกั การะพระบรมราชานสุ าวรยี ์ ผสมผสาน หลบรอ้ นพรอ้ มเกบ็ บรู พกษัตริย์ทัง้ 7 พระองค์ ภาพแปลงเกษตรผสมผสาน • อ่างเก็บน้�ำเขาเตา่ โครงการในพระราชด�ำรดิ ้าน รา้ นโกลเดน้ เพลซ ชว่ ยกนั อดุ หนนุ แหล่งน�้ำแห่งแรกของไทย สนิ คา้ และผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆ • ชมพระพทุ ธศากยชนิ มหาราช เยยี่ มชมศนู ยท์ อผา้ ของโครงการ บ้านเขาเตา่ • ทอ่ งเท่ยี วเชงิ นเิ วศ ท่ีป่าชายเลนสริ ินาถราชินี ช่วงบา่ ย • สถานีรถไฟหัวหินและพลบั พลาทปี่ ระทบั สถานทย่ี อดนยิ มในการถา่ ยรปู ของนกั ทอ่ งเทยี่ ว • เย่ยี มชมและทำ� บญุ ทศ่ี ูนย์อนรุ กั ษ์สนุ ัขหวั หนิ โครงการในพระราชด�ำริทแี่ กป้ ญั หาสนุ ัขจรจดั • โกลเด้น เพลซ สาขา 1 หรอื 2 ซือ้ ผกั ปลอดสารพษิ และผลติ ภณั ฑแ์ ปรรปู ของโครงการ อ.ทายาง กจิ กรรมหา้ มพลาด • นง่ั รถรางของโครงการ ชมแปลง ปลกู ขา้ วและพชื ผกั เศรษฐกจิ หลากหลายชนดิ แมน ำ้ เพชรบรุ ี โครงการชง่ั หวั มนั ตามพระราชดำ� ริ 1 ม. 5 บา้ นหนองคอไก่ ต.เขากระปกุ ท่ีทำการเขตหา มลา สัตวป า โครงการ อ.ทา่ ยาง จ.เพชรบรุ ี เขากระปกุ -เขาเตาหมอ สง นำ้ โทร. 0-3247-2700-1 โรงเรยี นบานทงุ โปง เหนือ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-16.00 น. 6005 ฤดทู ่องเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี การเดินทาง โครงการชั่งหวั มนั ระยะทางประมาณ 47 กม. จาก อ.ท่ายาง ผา่ นโครงการสง่ น�้ำ และบำ� รุงรักษาเพชรบุรี ไปทาง ตำ� บลทา่ ไมร้ วก ผา่ นทที่ ำ� การเขต หา้ มลา่ สตั วป์ า่ เขากระปกุ - เขาเตาหมอ้ ผ่านโรงเรียนบา้ นท่งุ โป่ง ถงึ โครงการ ช่ังหัวมัน LLoatn. g:. 1: 29.794.7703568666 79

โครงการศึกษาวจิ ยั และพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบีย้ จ.เพชรบรุ ี ต้นแบบ นอกจากจะเป็นสถานท่ีท่องเท่ยี วทสี่ ามารถพักผอ่ น การบ�ำบดั น้�ำเสีย หยอ่ นใจ ซงึ่ มคี วามอุดมสมบูรณท์ างธรรมชาติมากท่ีสดุ สนู่ �้ำใส ดว้ ยกลไก แหง่ หนึง่ ในจงั หวัดเพชรบุรีแล้ว โครงการศึกษาวิจยั ของธรรมชาติ และพัฒนาสิ่งแวดลอ้ มแหลมผกั เบ้ยี อนั เนอื่ งมาจาก พระราชดำ� ริ ยังไดช้ ื่อว่าเปน็ ตน้ แบบการบ�ำบัดนำ้� เสีย โดยวิธธี รรมชาติ เป็นหนง่ึ ในโครงการภายใตก้ ารดแู ลของ มลู นธิ ชิ ยั พฒั นา ทช่ี ว่ ยเยยี วยาและปกปอ้ งระบบนเิ วศ ชายฝั่งอย่างยงั่ ยนื ยอ้ นกลับไปเม่อื ปี พ.ศ. 2533 แมน่ ำ�้ เพชรบรุ ีท่ีเปน็ เส้นเลือดใหญค่ อยหลอ่ เลี้ยงชีวิตคนสองฝ่งั น�้ำ ประสบ ปญั หาสง่ิ แวดล้อม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว ทรงมี พระราชดำ� รใิ หส้ ำ� นกั งาน กปร. และกรมชลประทาน รว่ มกนั ศึกษาและหาวิธแี กป้ ัญหาเรอ่ื งสภาพแวดลอ้ มชายฝั่งทะเล จึงเปน็ ท่ีมาของการจดั ทำ� แผนปฏบิ ัตกิ ารแกป้ ญั หาดงั กลา่ ว โดยใชพ้ นื้ ทบ่ี รเิ วณตำ� บลแหลมผกั เบยี้ อำ� เภอบ้านแหลม เปน็ พืน้ ทศ่ี กึ ษาวจิ ยั ของโครงการซึ่งสามารถแกไ้ ขปญั หา ต่างๆ ให้หมดไปอย่างย่ังยืน ชว่ ยใหค้ ณุ ภาพนำ้� ในแมน่ ำ้� เพชรบรุ คี อ่ ยๆ ดขี นึ้ ตามลำ� ดบั มาจนถงึ ปัจจบุ ัน ท่ีนีน่ อกจากจะเป็นเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติบริเวณ ปากอ่าวแล้ว ยงั สามารถชมนกหลากหลายสายพนั ธุท์ ี่ หาชมไดย้ ากอกี ดว้ ย เรยี กวา่ มาเทยี่ วทนี่ แี่ ลว้ ไดท้ ง้ั ความรู้ และความเพลิดเพลนิ กับไปพรอ้ มกันในคราวเดยี ว 80

• ภาคกลาง • ทรปิ ตวั อยา่ ง 1 วนั • ผกั เบี้ยทะเล หรือผักเป๊ะ พบได้ตามปา่ ชายเลนและบริเวณ เส้นทางท่องเท่ียว จ.เพชรบุรี ชายหาด จะทอดเล้ือยปกคลมุ ไป ชว่ งเช้า ตามพื้นดิน มีดอกขนากเล็กสีชมพู • เดนิ ทางสโู่ ครงการศึกษาวจิ ัยและพฒั นา สงิ่ แวดล้อมแหลมผกั เบยี้ เดนิ ชมปา่ ชายเลน ที่เทยี่ วหา้ มพลาด ดูนกหายาก เสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ชว่ งบา่ ย ศึกษาการบำ� บัดนำ้� เสยี ดว้ ยกลไก • พักผ่อน รบั ประทานอาหารทะเลสดๆ ธรรมชาติ ทห่ี าดเจา้ สำ� ราญ และหาดปกึ เตยี น สว่ นการจดั การระบบพชื และ หญ้ากรองนำ้� เสยี และระบบพ้นื ที่ ไปกรุงเทพ วโแคิจสหรัยงิ่ งลแแกมลวาผะดรพักลศเฒัอึกบมษนยี้ าา ชมุ่ น�้ำเทียม ทอ่ี าศยั ระบบพืชและ จ.เพชรบรุ ี หญา้ กรอง จำ� พวก หญา้ แฝก ธปู ฤาษี และกกกลม ชว่ ยบำ� บดั นำ้� เสีย 3177 4028 หาดแหลมหลวง ได้อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ หาดเจาสำราญ กิจกรรมหา้ มพลาด • ชมเทคโนโลยกี ารทำ� ปยุ๋ หมกั หาดปกเตยี น 4033 จากขยะโดยการฝงั กลบ ในกลอ่ งคอนกรตี อา วไทย • ทอ่ งเท่ยี วตามเสน้ ทางศกึ ษา เหนอื ธรรมชาติป่าชายเลนบรเิ วณ ปากอา่ วในระยะทางราว 4 กม. • ชมนกทหี่ าชมไดย้ าก อาทิ นกยาง นกกานำ้� เลก็ นกเปด็ ผเี ลก็ นกอเี สอื สนี ำ้� ตาล และนกกนิ เปรยี้ ว เปน็ ตน้ โครงการศกึ ษาวจิ ยั และพฒั นา สต.ง่ิแแหวลดมลผอ้กั มเบแยี้ หอล.มบาผ้ นกั แเบหยลี้ ม จ.เพชรบรุ ี โทร. 0-3244-1264-5 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั เวลา 06.00 - 18.00 น. ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี จกาากรเตดวั ินเมทือางงเพชรบุรี ใชเ้ สน้ ทาง หลวงหมายเลข 3177 ตรงไป ระยะทางประมาณ 15 กม. สู่หาดเจา้ ส�ำราญ กอ่ นถงึ หาดเจา้ สำ� ราญราว 1 กม. จะมที างแยกให้ เลยี้ วซา้ ย ขบั ตรงไปประมาณ 6 กม. LLoatn. g:. 1: 31.00407.018242296 81

เขื่อนป่าสกั ชลสิทธิ์ จ.ลพบุรี เข่ือนดนิ ยาวทีส่ ดุ จังหวัดลพบุรี อาจข้นึ ชื่อเรอื่ งสถานที่ทอ่ งเทยี่ ว ในประเทศไทย เชงิ ประวัตศิ าสตร์ เป็นเมืองโบราณสถานแห่งสำ� คัญท่ี เกราะป้องกนั อุทกภยั ตกทอดมาจากอาณาจกั รละโว้ เป็นเมืองท่องเทย่ี วทีม่ ี ในเขตกรุงเทพฯ และ ลงิ เป็นสัตว์ค่บู า้ น แต่ถงึ กระนนั้ ยังมหี นึง่ สถานทท่ี ่องเทยี่ ว ปรมิ ณฑล เชิงเกษตร ที่สามารถมาน่ังพกั ผอ่ นหย่อนใจ พรอ้ มด่ืมด�่ำ กบั ธรรมชาตไิ ปด้วยพร้อมกนั น่นั ก็คอื เข่ือนปา่ สักชลสิทธ์ิ โครงการในพระราชดำ� ริ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ในปี พ.ศ. 2532 ทใ่ี หก้ รมชลประทานศกึ ษาความเหมาะสม ของโครงการเพื่อเร่งแกป้ ัญหาการขาดแคลนนำ�้ ในพนื้ ที่ ทำ� การเกษตร และเพอ่ื บรรเทาปญั หาอทุ กภยั ในเขตพน้ื ท่ี ลุ่มแม่น้ำ� ป่าสักและแมน่ �้ำเจ้าพระยาตอนลา่ ง เขอื่ นปา่ สกั ชลสทิ ธ์ิ เรม่ิ อนมุ ตั โิ ครงการในปี พ.ศ. 2537 และใช้เวลากอ่ สร้างกวา่ 5 ปี จนสามารถเริม่ เก็บกักน�้ำ ไดค้ รั้งแรกเมอ่ื วนั ที่ 15 มถิ นุ ายน พ.ศ. 2541 และ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หวั เสด็จพระราชด�ำเนนิ ทรงเปิดเข่ือนป่าสักชลสทิ ธ์ิ ในวันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 เข่ือนป่าสกั ชลสทิ ธิ์ คือเขอื่ นดนิ ซ่งึ ยาวทสี่ ดุ ใน ประเทศไทย คอื 4,860 เมตร สามารถกกั เกบ็ นำ�้ ได้ มากกวา่ 960 ล้านลกู บาศก์เมตร และกลายเป็นแหล่ง ทอ่ งเทยี่ วสำ� คญั ของจงั หวดั ลพบรุ ี ทใี่ ครๆ กต็ อ้ งแวะเทยี่ วชม 82

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอย่าง 2 วัน 1 คืน • เขอ่ื นปา่ สกั ชลสทิ ธ์ิ หมายถงึ เขอื่ นแมน่ ำ้� ปา่ สกั ทเ่ี กบ็ กกั นำ้� เสน้ ทางทอ่ งเทีย่ ว จ.ลพบรุ -ี สระบรุ ี ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ วนั แรก : ลพบุรี • เขอ่ื นปา่ สกั ชลสทิ ธิ์ ใชง้ บประมาณ ช่วงเช้า ในการกอ่ สรา้ งรวมทง้ั สนิ้ 2,336 • ศาลพระกาฬ สกั การะและขอพรเจา้ พอ่ พระกาฬ ลา้ นบาท • การสาธติ การดำ� รงชวี ติ ในปา่ ทโ่ี รงเรยี นสงคราม พเิ ศษ หรอื เยยี่ มชมศูนยก์ ารทหารปนื ใหญ่ ท่เี ท่ียวหา้ มพลาด คา่ ยพหลโยธิน รบั ประทานอาหารกลางวัน หอคอยเฉลิมพระเกียรติ ถ่ายภาพ สไตลล์ พบุรี (ไขเ่ คม็ ดินสอพอง/ปลาส้มฟกั ) สนั เขื่อนป่าสกั ชลสทิ ธ์บิ นหอคอย ช่วงบา่ ย เฉลิมพระเกยี รติ • เย่ียมชมเขอ่ื นดนิ กกั เก็บน�ำ้ ทย่ี าวทสี่ ดุ สถานแสดงพันธุ์สตั วน์ ำ้� ในประเทศไทย ณ เขอ่ื นป่าสกั ชลสทิ ธิ์ เขือ่ นป่าสกั ชลสิทธิ์ จดั แสดง วนั ทีส่ อง : สระบรุ ี พันธ์ปุ ลานำ�้ จดื ในลุ่มแม่น้�ำป่าสกั ชว่ งเชา้ และลุ่มแม่นำ�้ เจา้ พระยา • สนามมวกเหลก็ ATV สนกุ กบั กจิ กรรมขบั รถเอทวี ี พพิ ธิ ภัณฑล์ ่มุ นำ�้ ปา่ สัก ชมวถิ ี ยิงธนู เพนท์บอล หรือกระโดดหอ ชาวไทยเบง้ิ ในอดตี และการจดั แสดง • ซือ้ สินค้าคณุ ภาพทีข่ นึ้ ชือ่ ของจงั หวดั สระบุรี ขา้ วของโบราณ ณ ไรอ่ งนุ่ รบั ประทานอาหารกลางวนั สไตลส์ ระบรุ ี กิจกรรมห้ามพลาด (เน้อื นุ่ม นมดี กระหร่ดี ัง) • ซอื้ สนิ คา้ และของฝาก ณ หอคอย ช่วงบ่าย • เลอื กซ้อื ผลิตภณั ฑค์ ุณภาพและท่องเท่ยี ว เฉลมิ พระเกียรติ เชิงเกษตร ณ ฟาร์มโคนมไทย-เดนมารค์ • ชมปลาน้�ำจืดหลากหลายชนดิ • ศูนยก์ ารทหารม้าคา่ ยอดิศร ชมและนั่งยานรบ หรือรถถังในสมยั ต่างๆ เช่น ปลากระโห้ ปลายส่ี ก และ ปลากระเบน ทแ่ี หวกวา่ ยในตปู้ ลา ขนาดใหญ่ เขอ่ื นปา สักชลสทิ ธิ์ เข่ือนป่าสักชลสทิ ธิ์ บา้ นหนองบวั อ.พฒั นานคิ ม จ.ลพบรุ ี อ.เมืองลพบุรี 3017 โทร. 0-3657-3203, 0-3657-3186 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30-20.00 น. ถ.พหลโยธิน 1 3334 ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี การเดินทาง เหนอื จากตวั เมอื งลพบรุ ี ใชเ้ สน้ ทางหลวง หมายเลข 3017 (ลพบุร–ี โคกตูม– พฒั นานคิ ม) ระยะทางประมาณ 48 กม. LLoatng: 1:41.80611.056250938 83

โครงการประตรู ะบายน�ำ้ คลองลดั โพธ์ิ จ.สมทุ รปราการ ด้วยสภาพทคี่ ดเคี้ยวของแมน่ ้�ำเจ้าพระยาบริเวณรอบ พนื้ ทเี่ ขตบางกระเจา้ นนั้ มคี วามยาวถงึ 18 กม. การระบายนำ้� ทที่ ่วมขังพน้ื ท่ีชั้นในของกรุงเทพฯ จงึ เปน็ ไปไดช้ า้ ประตูระบายนำ้� จนไมท่ ันช่วงเวลาท่ีน�้ำทะเลหนนุ พระบาทสมเดจ็ - คลองลดั โพธ์ิ ต้นแบบ พระเจา้ อยูห่ วั ทรงมพี ระราชดำ� ริให้มีการพฒั นาคลอง การแกป้ ัญหา ลดั โพธิ์ใหก้ ลายเปน็ ทางระบายน้�ำ ทีส่ ามารถเปดิ ประตู การระบายนำ้� ออกจาก ระบายน�้ำไดท้ นั ทที ่นี ้�ำทว่ มขงั ตัวเมอื งในสองฝัง่ นำ้� และ เมอื งหลวง ปดิ ประตูระบายนำ้� เมอื่ เกดิ นำ้� ทะเลหนนุ สูง ทั้งยังมีการ ทดลองตดิ ต้ังกงั หันทดนำ้� แบบหมนุ ตามแนวแกน (Axial แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วแหง่ ใหมข่ อง Flow) และแบบหมนุ ขวางการไหล (Cross Flow) สำ� หรบั ชาวสมทุ รปราการ ผลิตกระแสไฟฟ้า อันเป็นตน้ แบบไปสู่การการผลิตกระแส ไฟฟา้ ตามประตรู ะบายนำ้� แหง่ อืน่ ต่อไป ประตรู ะบายนำ้� คลองลดั โพธ์ิรวมไปถึงโครงการถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม อย่าง สะพานภูมพิ ล 1 และสะพานภมู พิ ล 2 นัน้ ถอื เปน็ การแก้ปัญหาได้ทั้งเรอ่ื งน้�ำทว่ มและการจราจรได้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ ในวนั นน้ี อกจากโครงการประตรู ะบายนำ้� คลองลดั โพธ์ิ จะเปน็ หนทางแกไ้ ขปญั หานำ�้ เออ่ ลน้ สองฝง่ั แมน่ ำ�้ เจา้ พระยา ในพื้นทช่ี ัน้ ในของกรุงเทพมหานครแลว้ ยังคงท�ำหน้าท่ี เปน็ แหลงท่องเทยี่ วยอดนยิ มแหง่ ใหมข่ องอำ� เภอพระประแดง 84

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอย่าง 1 วนั • อาคารประตรู ะบายนำ้� สรา้ งจาก คอนกรตี เสรมิ เหลก็ มชี อ่ งประตู เส้นทางทอ่ งเที่ยว จ.สมุทรปราการ ระบายนำ�้ 4 ชอ่ ง กวา้ งชอ่ งละ วนั แรก 14 เมตร ชว่ งเช้า • สามารถผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั นำ้� • เดินทางไปสมุทรปราการเย่ยี มชม โครงการ กำ� ลงั ไฟฟา้ สงู สดุ ที่ 5.74 กโิ ลวตั ต์ พระราชดำ� ริคลองลดั โพธ์ิ ประตรู ะบายน�้ำ ตอ่ วนั ตน้ แบบทแี่ กป้ ญั หานำ�้ ทว่ มใหช้ าวสมทุ รปราการ ท่ีเท่ยี วหา้ มพลาด และพื้นท่ีใกล้เคียง อาคารพพิ ธิ ภณั ฑโ์ ครงการวงแหวน • ตลาดบางนำ�้ ผงึ้ ชอ็ ป ชมิ อาหารอรอ่ ยของทอ้ งถน่ิ อตุ สาหกรรม พน้ื ทจ่ี ดั แสดง นทิ รรศการนา่ สนใจเกยี่ วกบั โครงการ ของฝากติดไมต้ ิดมือกลบั บ้าน พระราชดำ� รฯิ และงานกอ่ สรา้ ง ชว่ งบา่ ย โครงการถนนวงแหวนอตุ สาหกรรมฯ • เทยี่ วเมอื งสมุทรปราการ องค์พระสมทุ รเจดยี ์ ตลาดนำ้� บางนำ�้ ผง้ึ เลอื กชมิ ชอ็ ปกนั ปอ้ มพระจลุ ฯ ปอ้ มผเี สอ้ื สมทุ ร และหาของอรอ่ ย ใหจ้ ใุ จกบั รา้ นคา้ และเรอื พายของ รบั ประทานในม้อื เยน็ พอ่ คา้ แมข่ าย สวนศรนี ครเขอื่ นขนั ธ์ หรอื โครงกคาลรอปงรละัดตโรู พะบธิ์ายนำ้ สวนบางกระเจา้ สถานทพ่ี กั ผอ่ น หยอ่ นใจอนั รม่ รนื่ อถุต.สวางแหหกวรรนม ถ.เพชรหึงส กิจกรรมหา้ มพลาด • ถา่ ยภาพถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม มอเตอรเวย สาย 9 ในมมุ เกๆ๋ า • เลาะชมุ ชนคลองบางกระเจา้ สมั ผสั เหนือ วถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยขู่ องชาวบา้ นท่ี อ.เมอื งสมทุ รปราการ ผกู พนั กบั สายนำ�้ แมน้ำเถจ.าสพขุ สรวะัสยดิ์ โมค.9รงตก.าทรรปงรคะะตนรู อะบง าอย.พนรำ�้ ะคปลอระงลแดดั โงพธ์ิ จ.สมทุ รปราการ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 06.00-20.00 น. ฤดทู อ่ งเท่ียว : ตลอดทง้ั ปี การเดนิ ทาง จากถนนสขุ สวสั ด์ิ เลยี้ วเข้าเสน้ ทาง ถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม เบย่ี งซ้าย โดยไมต่ อ้ งขน้ึ สะพานภมู พิ ล มงุ่ ตรงไป ถนนเพชรหงึ ษ์ พระประแดง LLoatng: 1:31.60606.573892138 85

โครงการอัมพวา-ชัยพัฒนานรุ กั ษ์ จ.สมุทรสงคราม โครงการสง่ เสริม ถา้ นกึ ถงึ สถานทที่ อ่ งเทย่ี ว ทส่ี ง่ เสรมิ ใหค้ นทอ้ งถน่ิ รู้จัก วฒั นธรรมทอ้ งถ่ิน รกั ษามรดกและวัฒนธรรมอันขนึ้ ชื่อ ทัง้ ยงั เปน็ ชุมชนทม่ี ี เพ่ิมโอกาสให้คน ความสามคั คเี ขม้ แขง็ หนง่ึ ในนน้ั ต้องมีชือ่ ของชาวอัมพวา ในชมุ ชนรว่ มแสดงออก ท่ีรว่ มแรงร่วมใจกัน สานต่อภมู ิปญั ญาและวถิ ชี ีวติ ของ และสร้างรายได้ ชาวอมั พวาในอดตี ใหค้ งอยู่ ณ โครงการอมั พวา-ชยั พฒั นา- อยา่ งเปน็ รูปธรรม นรุ ักษ์ (มลู นธิ ิชัยพัฒนา) จงั หวัดสมทุ รสงครามอย่าง แนน่ อน สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ เปดิ โครงการอมั พวา-ชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เมอื่ วนั ท่ี 21 ธนั วาคม พ.ศ. 2551 ภายหลงั ทนี่ างสาว ประยงค์ นาคะวะรังค์ ขา้ ราชการบ�ำนาญโรงพยาบาล ทรวงอกฯ ได้นอ้ มเกลา้ ฯ ถวายทด่ี นิ พรอ้ มสิ่งปลกู สรา้ ง จำ� นวน 5 แปลง พืน้ ทกี่ วา่ 21 ไร่ เพื่อใช้ประโยชน์ใน กจิ กรรมของมลู นธิ ชิ ัยพัฒนา และใน พ.ศ.2554 นางวณี และนางประทนิ ดว้ งคมุ้ ไดน้ อ้ มเกลา้ ฯ ถวายทีด่ ินสวน ผลไมเ้ นื้อท่ีรวมกวา่ 5 ไร่ ใหก้ บั มูลนิธชิ ยั พฒั นาเพ่มิ เติม ดว้ ยสถานที่ซ่งึ ไมไ่ กลจากกรุงเทพฯ เหมาะสำ� หรับ วนั หยดุ ส�ำหรับคนที่มีเวลาไม่มากนกั เพราะสามารถแวะ มาพกั ผอ่ นหยอ่ นใจทา่ มกลางธรรมชาติ เรยี นร้วู ัฒนธรรม พ้นื ถิน่ ของชาวอัมพวาไดอ้ ยา่ งงา่ ยๆ นอกจากนย้ี งั สามารถ ซอื้ ของฝาก ผลติ ภณั ฑท์ ้องถิน่ และผลิตภณั ฑภ์ ทั รพัฒน์ ของมลู นธิ ชิ ัยพัฒนา กลับไปฝากคนท่บี ้านได้ดว้ ย 86

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 1 วัน • มว่ งชนื่ ชานชาลา คอื ชอ่ื เครอื่ งดม่ื สตู รพระราชทานจากสมเดจ็ - เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.สมุทรสงคราม-นครปฐม พระเทพรตั นราชสดุ าฯ ทใ่ี ช้ ช่วงเช้า สมนุ ไพรทอ้ งถน่ิ และมขี ายอยใู่ น • อทุ ยานพระบรมราชานสุ รณ์ พระบาทสมเดจ็ รา้ นชานชาลา พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลัย (อทุ ยาน ร.2) มพี พิ ธิ ภณั ฑ์ โรงละครกลางแจง้ สวนพฤกษศาสตร์ พรรณไมใ้ นวรรณคดี ซอ้ื สนิ คา้ พนื้ เมอื ง • โครงการอัมพวาชยั พัฒนานุรักษ์ เป็นกิจกรรม ท่เี ที่ยวหา้ มพลาด ของมูลนิธชิ ัยพัฒนา มีกจิ กรรมเช่อื มโยง พน้ื ทสี่ วนชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เดินชม แหล่งเทยี่ วของชมุ ชน พนั ธพ์ุ ชื ทอ้ งถน่ิ ในสวนเกษตรแบบ ช่วงบา่ ย ผสมผสานท่ีปราศจากสารเคมี • พระราชวงั สนามจนั ทร์ สรา้ งขนึ้ ในสมยั รชั กาลท่ี 6 รา้ นชานชาลา พกั จบิ เครอื่ งดม่ื และ ปัจจุบนั เป็นส่วนหนึง่ ของ ม.ศลิ ปากร ชมิ อาหารว่างริมคลองอัมพวา • อุทยานการอาชีพชยั พัฒนา ศูนยอ์ บรมอาชพี ให้ รา้ นคา้ ชมุ ชนของโครงการฯ เยาวชน ประกอบดว้ ย รา้ นคา้ มินมิ าร์เก็ต ลานวฒั นธรรมนาคะวะรงั ค์ และ ขายสินค้าสขุ ภาพจากทอ้ งถิน่ สินคา้ ภมู ิปัญญา ลานสวนชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เลือกซอ้ื ทอ้ งถน่ิ ภายใต้โครงการพระราชด�ำริ สนิ ค้าชุมชนทอ้ งถน่ิ ที่มีให้เลือก มากมาย กิจกรรมห้ามพลาด • ชมการสาธติ การท�ำนำ้� ตาล มะพรา้ ว ทกุ วันองั คาร-วนั อาทติ ย์ และวนั หยดุ นกั ขตั ฤกษ์ เวลา 10.30-15.30 น. • ทดลองท�ำจกั สานใบมะพร้าวฟรี ท่หี อ้ งนิทรรศการชมุ ชน ทุกวนั เสาร์และอาทติ ย์ เวลา 10.00-20.00 น. ไป จ.สมุทรสงคราม ไปกรุงเทพฯ โครงการอัมพวาชัยพัฒนานุรักษ์ 185-191 ต.อมั พวา อ.อมั พวา โชคยัรงพกฒั านรอาัมนพรุ ักวษา- ถ.สายธนบรุ -ี ปากทอ 35 จ.สมทุ รสงคราม 325 35 โทร. 0-3475-2245 เหนือ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั จนั ทร-์ พฤหสั บดี 09.00-17.00 น. วนั ศกุ ร-์ อาทติ ย์ 09.00-21.00 น. www.amphawanurak.com ฤดูทอ่ งเท่ียว : ตลอดทัง้ ปี กจาากรเกดรนิ ุงเททาพงฯ ใช้เส้นทางหลวง หมายเลข 35 สายธนบุร-ี ปากท่อ ผ่านส่แี ยกมหาชัย-นาเกลอื จนถงึ หลักกิโลเมตรท่ี 63 จะพบทางแยก ต่างระดับเข้าตวั เมืองสมทุ รสงคราม LLaotng: 1:39.492.9750594198 87

อทุ ยานพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลศิ หลา้ นภาลัย จ.สมทุ รสงคราม มาเท่ยี วอัมพวาใครวา่ ไดช้ มแคธ่ รรมชาติกบั วถี ชี วี ิต ของคนพนื้ ถนิ่ อย่างเดียว ท่อี ทุ ยานพระบรมราชานสุ รณ์ พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั หรอื อทุ ยาน ร.2 อุทยานแหง่ เรือ่ งราว แห่งนี้ เป็นอกี หน่งึ สถานท่ีซง่ึ เหมาะส�ำหรับการยอ้ นอดีต ทบี่ อกเล่าวถิ ไี ทยในรัชสมัย กลบั ไปเรียนรู้ศลิ ปวฒั นธรรมไทย ในสมัยท่ีรัชกาลท่ี 2 ของพระบาทสมเด็จ ทรงครองสิริราชสมบตั ิ พระพทุ ธเลศิ หล้านภาลัย พระราชสมทุ รเมธี เจ้าอาวาสวดั อัมพวนั เจติยาราม รัชกาลที่ 2 น้อมเกลา้ ฯ ถวายท่ดี นิ 11 ไร่ ริมแมน่ ำ�้ แมก่ ลองในอำ� เภอ อมั พวา เพอ่ื สรา้ งเปน็ อทุ ยานแหง่ นี้ และเปดิ ใหป้ ระชาชน ทวั่ ไปไดเ้ ขา้ มาทอ่ งเทย่ี ว ภายในอทุ ยานประกอบไปดว้ ย เรอื นไทยหมู่ 5 หลงั ซง่ึ เปดิ เปน็ พพิ ธิ ภณั ฑ์ ทจ่ี ดั แสดง ศลิ ปวตั ถใุ นสมยั รตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ เครอ่ื งใชส้ ว่ นพระองค์ ขา้ วของโบราณ ตลอดจนวถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยขู่ องชาวไทย ในสมยั นนั้ จ�ำนวน 4 หลัง อีก 1 หลงั ใช้เปน็ อาคาร การแสดงโขนและละคร นอกจากนย้ี งั มโี รงละครกลางแจง้ และสวนพนั ธไ์ุ มไ้ ทยในวรรณคดใี หน้ กั ทอ่ งเทยี่ ว ไดเ้ พลิดเพลิน ก่อนกลบั อย่าลืมแวะสถานทจ่ี �ำหนา่ ยสินคา้ พืน้ เมือง ทศี่ าลาอเนกประสงค์ ริมแมน่ ้�ำแมก่ ลอง เลอื กซือ้ พืชผล ทางการเกษตร งานหัตถกรรมพืน้ บ้าน พรอ้ มหยิบจับ กลับบา้ นในราคายอ่ มเยาได้เชน่ เดียวกัน 88

• ภาคกลาง • ทริปตวั อย่าง 1 วัน • คดิ คา่ บรกิ ารเขา้ ชม ผใู้ หญ่ 20 บาท เดก็ 5 บาท เส้นทาง จ.สมทุ รสงคราม-นครปฐม • อทุ ยาน ร.2 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชมเปน็ ช่วงเชา้ หมคู่ ณะ และใชส้ ถานทจี่ ดั กจิ กรรม • อทุ ยานพระบรมราชานสุ รณ์ พระบาทสมเด็จ ตา่ งๆ พระพุทธเลศิ หลา้ นภาลยั (อทุ ยาน ร.2) ชม พพิ ธิ ภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศหล้า- ทเ่ี ท่ยี วห้ามพลาด นภาลยั โรงละครกลางแจ้งและสวนพฤกษชาติ ตลาดนำ�้ อมั พวา (สถานทใ่ี กลเ้ คยี ง) รา้ นจ�ำหน่ายสินค้าพน้ื เมืองและพันธไ์ุ ม้ เปน็ ตน้ ยลวิถีชาวบา้ นอมั พวา พรอ้ มมาหา • โครงการอมั พวาชยั พัฒนานุรักษ์ มีการจัด ของกนิ อรอ่ ยๆ กจิ กรรมเชอื่ มโยงกับการใชส้ อยประโยชน์ของ พพิ ธิ ภณั ฑพ์ ระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั พ้ืนทต่ี ่างๆ ภายในโครงการได้อยา่ งลงตวั เทย่ี วชมศลิ ปวตั ถใุ นสมยั รตั นโกสนิ ทร์ ชว่ งบ่าย ตอนตน้ • พระราชวงั สนามจันทร์ สรา้ งข้ึนในสมยั สวนพันธุไ์ มใ้ นวรรณคดี รัชกาลที่ 6 และเป็นวิทยาเขตหนึ่งของ สวนส�ำหรับศึกษาและอนุรกั ษ์ มหาวิทยาลยั ศิลปากรในปจั จบุ นั พนั ธุไ์ มห้ ายากจากวรรณคดกี วา่ • อทุ ยานการอาชีพชัยพฒั นา จังหวดั นครปฐม 140 ชนดิ เป็นศนู ยว์ ิชาการ และศนู ย์ข้อมลู ดา้ นอาชพี กจิ กรรมห้ามพลาด มหี ้องสมดุ ประชาชนสมัยใหม่ และมนิ ิมารเ์ กต็ • เรียนรศู้ ิลปวฒั นธรรมไทย ขายสินคา้ สขุ ภาพทผ่ี ลิตจากท้องถนิ่ ในสมัยรัชกาลท่ี 2 ที่พิพธิ ภัณฑ์ พระพุทธเลศิ หลา้ นภาลัย ไป จ.สมุทรสงคราม ไปกรงุ เทพฯ อพุทระยบานาทพสรมะบเดรจ็ มราชานสุ รณ์ พระพุทธเลิศหล้านภาลยั อุทยาน ร.2 ถ.สายธนบรุ ี-ปากทอ 35 สำ� นกั งานอทุ ยาน ร.2 ต.กระดงั งา อ.อมั พวา จ.สมทุ รสงคราม โชคยั รพงกฒั านรอานมั รุพกั วษา โทร. 0-3475-1666, 0-3475-1376 325 35 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30-17.00 น. เหนอื ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี การเดนิ ทาง จากกรงุ เทพฯ ใช้เส้นทางหลวง หมายเลข 35 (ธนบรุ -ี ปากท่อ) ผา่ นสแี่ ยกมหาชยั -นาเกลือ จนถึง หลักกโิ ลเมตรที่ 63 จะพบทางแยก ตา่ งระดบั เข้าตวั เมืองสมทุ รสงคราม ผา่ นตวั เมอื ง จากนน้ั เขา้ ทางหลวง หมายเลข 325 (สมุทรสงคราม- บางแพ) กิโลเมตรที่ 36-37 มีทาง แยกซ้ายไปอุทยานฯ ตรงเขา้ ไป อีกประมาณ 1 กม. LLoatng: 1:39.492.9659298064 89

พิพธิ ภัณฑส์ องกษัตรยิ ์ไทย-เดนมาร์ก จ.สระบรุ ี ในปี พ.ศ.2503 เมอื่ ครงั้ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ นี าถ เสดจ็ ประพาส ประเทศเดนมารก์ ทรงสนพระทยั ในกจิ การโคนมของชาว ในปี พ.ศ. 2505 เดนมารค์ เปน็ อยา่ งมาก จงึ กลายเปน็ จดุ เรมิ่ ตน้ ความสมั พนั ธ์ รฐั บาลและสมาคม ทดี่ รี ะหวา่ งประเทศ และการรเิ รมิ่ ของ “ฟารม์ โคนมไทย- เกษตรกรเดนมารก์ เดนมารก์ ” ได้นอ้ มเกลา้ ฯ ถวาย ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2505 รฐั บาลเดนมารค์ และสมาคม โครงการสง่ เสรมิ การเลยี้ ง เกษตรกรโคนมเดนมารก์ ไดน้ อ้ มเกลา้ ฯถวายโครงการสง่ เสรมิ การเลยี้ งโคนมขน้ึ ท่ี อ.มวกเหลก็ จ.สระบรุ ี โดยรว่ มมอื กบั โคนม เพอื่ แสดงถึง รฐั บาลไทยจดั ตง้ั ฟารม์ โคนมขน้ึ กอ่ นจะโอนกจิ การทงั้ หมด สมั พนั ธ์ไมตรที ดี่ ีระหว่าง ใหร้ ฐั บาลไทยและจดั ตง้ั เปน็ องคก์ ารสง่ เสรมิ กจิ การโคนมแหง่ สองประเทศ ประเทศไทย (อ.ส.ค.)ขน้ึ มา สำ� หรบั พพิ ธิ ภณั ฑส์ องกษตั รยิ ไ์ ทย-เดนมารก์ นนั้ ตง้ั อยู่ ในฟารม์ โคนมไทย-เดนมารก์ อาคารขนาดกะทดั รดั เปน็ สถานที่ ทจ่ี ดั แสดงเรอื่ งราวยอ้ นกลบั ไปสวู่ นั ที่ 16 มกราคม ปพี .ศ. 2505 เมอื่ ครง้ั ทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ นี าถ นำ� เสดจ็ สมเดจ็ พระเจา้ เฟรดเดอรคิ ท่ี 9 และสมเดจ็ พระราชนิ อี นิ กรดิ แหง่ ประเทศเดนมารก์ เปดิ ฟารม์ โคนมและศนู ยอ์ บรมไทย-เดนมารก์ แหง่ แรกทจี่ งั หวดั สระบรุ ี ณ อาคาร 1962 ยงั มาซง่ึ ฟารม์ โคนมทผี่ ลติ นำ�้ นมโค ทด่ี ตี อ่ สขุ ภาพประชาชนชาวไทยทกุ คนมาจนถงึ ทกุ วนั น ้ี 90

• ภาคกลาง • ทริปตวั อย่าง 2 วนั 1 คืน • 17 มกราคมของทกุ ปี คอื เส้นทางทอ่ งเท่ียว จ.สระบรุ ี วนั แรก วนั โคนมแหง่ ชาติ ช่วงเช้า • มจี ดุ แคมปป์ ง้ิ ใหบ้ รกิ าร • เขา้ ชมรอยพระบาททว่ี ัดพระพุทธฉาย และสามารถเชา่ เตน็ ทไ์ ด้ ชมความงดงามเจดยี ์ 500 ยอด ทวี่ ดั ปา่ สวา่ งบญุ ในราคา 600-1,000 บาท ชว่ งบา่ ย • เขา้ ชมพพิ ิธภัณฑส์ องกษตั รยิ ไ์ ทย-เดนมารก์ ทเ่ี ท่ยี วห้ามพลาด ณ องคก์ ารสง่ เสรมิ กจิ การโคนมแหง่ ประเทศไทย สวนสัตวไ์ ทย-เดนมาร์ก เย่ยี มชม • ชมสวนเบญจมาศบก๊ิ เต้ ใหญท่ สี่ ดุ ของภาคกลาง สตั ว์ตา่ งๆ ทัง้ อูฐ นกกระจอกเทศ วนั ทส่ี อง กวาง ฯลฯ ท่ีว่ิงเลน่ ท่ามกลาง ชว่ งเช้า ทุ่งหญ้าอย่างมีความสขุ • สวนพฤกษศาสตร์ภาคกลาง (พุแค) ชน่ื ชม หอ้ งฉายวดิ ที ศั น์ รบั ขอ้ มลู เกยี่ วกบั ต้นไมข้ องพ่อ ทีท่ รงปลกู ไว้ ณ สวนแหง่ น้ี กจิ การโคนมกอ่ นเขา้ ชมฟารม์ • โครงการพ้ืนที่บริเวณวัดมงคลชัยพฒั นา นงั่ รถพว่ งชมฟาร์มในทุง่ หญา้ อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ กว้างใหญ่ หรอื จะเลอื กซิ่งรถเอทีวี ชว่ งบ่าย หรือข่ีมา้ ชมววิ ก็ได้ • ชมกาดลา้ นนารมิ แมน่ ำ้� ปา่ สกั ตลาดตา้ นำ้� โบราณ กจิ กรรมห้ามพลาด บา้ นตน้ ตาล • เรยี นรวู้ ธิ กี ารทำ� โยเกริ ต์ แบบงา่ ยๆ • สักการะพระพุทธรูปทองค�ำ วัดพะเยาว์ ในโยเกิรต์ เวริ ก์ ชอป • ลงมอื รดี นมวัวดว้ ยตัวเอง และ น�ำไปป้อนใหล้ ูกวัวอกี ต่อหน่งึ • ปน่ั จกั รยานเสือภเู ขาชมการเลี้ยง โคนมท่วั ฟารม์ • เลือกซื้อของฝากยอดนิยม ตอ้ ง ยกให้กับน้องตุ๊กตาววั ที่ลว้ น แล้วแตม่ ีหน้าตาน่ารกั น่าชัง พิพธิ ภณั ฑ พองพิ คธิก์ ภาณัรสฑง่ เส์ สอรงมิ กกษจิ ตั กรายิ รไ์โทคยน-มเดแนหมง่ ารก์ สองกษตั รยิ ไ ทย-เดนมารก ประเทศไทย 160 ม. 1 ถ.มติ รภาพ ต.มติ รภาพ แมน้ำปา สกั 3188 ถ.มติ รภาพ อ.มวกเหลก็ จ.สระบรุ ี โทร. 0-3634-5188, 0-3634-4926 2 www.facebook.com/Farmkonom เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 09.00-17.00 น 3222 สวนมง่ิ มงคล ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทงั้ ปี จกาากรเตดวั นิ เมทอื างงสระบุรีมงุ่ ตรงไปท่ี 362 ทางหลวงหมายเลข 2 หรอื ถนนมติ รภาพมุ่งหนา้ ไปประมาณ อ.เมืองสระบุรี เหนอื 40 กม. ฟารม์ โคนมไทย-เดนมารก์ จะตงั้ อยูท่ างขวามือ LLaotng: 1:41.60313.1399002 91

ศูนยเ์ รยี นรู้วิถีชวี ติ และจิตวญิ ญาณชาวนาไทย–นาเฮียใช้ จ.สพุ รรณบรุ ี   แหลง่ ขอ้ มลู จากความจงรกั ภักดตี อ่ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอย่หู ัว ส�ำหรับศึกษาหาความรู้ ของตระกูลเจรญิ ธรรมรักษา ทเ่ี ร่ิมต้นจากจดุ เล็กๆ โดย การคน้ หาเกษตรกรทข่ี ยนั ซอ่ื สตั ยแ์ ละรบั ผดิ ชอบในหนา้ ที่ เรอ่ื งข้าวและวถิ ชี วี ิต มาชว่ ยพฒั นาระบบเมลด็ พนั ธข์ุ า้ ว จนไดข้ า้ วทม่ี คี วามบรสิ ทุ ธส์ิ งู ชาวนาไทยในอดตี ผา่ นเกณฑต์ ามที่ พ.ร.บ.พนั ธพ์ุ ชื กำ� หนด ในปี พ.ศ. 2540 จนมสี มาชิกชาวนาท่ีปลูกข้าวให้ จ�ำนวน 313 ครอบครวั บนพ้ืนทปี่ ระมาณ 5 พนั ไร่ ในปี พ.ศ. 2553 คณุ นทิ ศั น์ เจรญิ ธรรมรกั ษา บตุ รชาย ของเฮยี ใช้ ได้ริเรม่ิ กอ่ ตง้ั ศนู ยเ์ รยี นรู้วิถีชีวิตและจิต วญิ ญาณชาวนาไทย เพื่อเป็นแหลง่ ขอ้ มลู ส�ำหรับผ้ทู ่มี ี ความสนใจศึกษาหาความรู้เรอื่ งข้าว และวถิ ีชีวติ ชาวนา ไทยในอดีต และเพอื่ เป็นการตอบแทนชาวนาผมู้ ีพระคณุ และแผน่ ดนิ เกดิ และก่อสร้างเรือนไทยหลังงามมากมาย เพอ่ื เป็นศูนยเ์ รียนรู้ อาทิ เรือนศูนยร์ วมดวงใจไทยท้งั ชาติ เรอื นพระแมโ่ พสพ และเรอื นวถิ ชี วี ติ ชาวนาไทยในอดตี ฯลฯ ปจั จบุ นั คณุ นทิ ศั น์ ดำ� รงตำ� แหนง่ นายกสมาคมผรู้ วบรวม และจ�ำหนา่ ยเมลด็ พันธุข์ า้ ว และที่ปรกึ ษาฝ่ายวิชาการ เมล็ดพันธุ์ให้กบั ชมรมผู้ผลติ และจ�ำหนา่ ยเมลด็ พนั ธขุ์ า้ ว จังหวัดสพุ รรณบุรี การรเิ ริ่มกอ่ ต้ังศนู ย์เรียนร้วู ถิ ชี วี ิตและ จิตวญิ ญาณชาวนาไทยข้ึน จึงใหป้ ระโยชนม์ หาศาลแก่ ส่วนรวม ทำ� ให้บุคคลท่ัวไปตระหนกั ถึงความสำ� คัญ ของขา้ วและชาวนา เพ่อื เป็นสถานทีศ่ ึกษาเรียนรู้และ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วใหผ้ ู้สนใจไดเ้ ข้าชมแห่งส�ำคัญของ จังหวดั สพุ รรณบรุ ี 92

• ภาคกลาง • ทริปตัวอย่าง 2 วนั 1 คืน • เฮยี ใช้ คอื คณุ พชิ ยั เจรญิ ธรรมรกั ษา เปน็ บดิ าของคณุ นทิ ศั น์ ผกู้ อ่ ตง้ั ศนู ยฯ์ เส้นทางทอ่ งเที่ยว จ.สพุ รรณบุรี-อา่ งทอง • ขขพแทาล้้าศ่ีนั ววะนูธเไขหต์ุยรา้ ฯา์ล่ซวงอืเน์ มบๆงาจีออปอำ�อ่รรหาี่นงัทขนแา้าิ่ขขวลยา้ ทา้ะวเวผบัเมหหกัทลอนปมด็ิ มลยี ชขอมวมาุ้ ดละวแสมืสลพาผาิ รยวั พษิ วันแรก : สพุ รรณบุรี ชว่ งเชา้ ที่เทย่ี วหา้ มพลาด • เยีย่ มชมหลวงพอ่ โต วดั ปา่ เลไลยกว์ รวิหาร เรอื นศนู ยร์ วมดวงใจไทยทงั้ ชาติ และเจา้ พ่อหลักเมอื ง เย่ียมชมอทุ ยานมังกร เรอื นไทยทตี่ ้ังใจแสดงความจงรกั สวรรค์ พพิ ิธภณั ฑ์ลกู หลานมงั กร หมู่บ้านมงั กร ภกั ดตี อ่ ในหลวง ภายในจดั แสดง สวรรค์ พระบรมรูปพระบาทสมเด็จ- • ตลาดเกา่ รอ้ ยปสี ามชกุ หมบู่ า้ นอนรุ กั ษค์ วายไทย พระเจ้าอยหู่ วั ครั้งเสด็จข้ึนครอง ชว่ งบา่ ย สริ ิราชสมบตั ิ • ชมพนั ธไุ์ ม้ ณ ศนู ยพ์ นั ธพุ์ ชื เพาะเลย้ี ง อ.อทู่ อง เรอื นพระแมโ่ พสพ จดั แสดงองค์ • สักการะพระพทุ ธปษุ ยคีรศี รสี วุ รรณภมู ิ พระแมโ่ พสพทำ� มาจากไมส้ กั ผา่ นฝมี อื • ศนู ยก์ ารเรยี นรวู้ ถิ ชี วี ติ และจติ วญิ ญาณชาวนาไทย การแกะสลกั อย่างประณตี งดงาม วันที่สอง : จ.อ่างทอง กิจกรรมห้ามพลาด ช่วงเชา้ • คน้ คว้าความรเู้ รอ่ื งการท�ำนา • เที่ยวชมตลาดศาลเจ้าโรงทอง สมั ผัสปลาย พระหตั ถข์ องหลวงพ่อใหญ่ ณ วดั มว่ ง และองคค์ วามรตู้ า่ งๆ ที่เรือน • ชม Unseen โบสถเ์ กา่ แก่ ทมี่ ตี ้นไม้ขน้ึ ปกคลุม หนงั สอื พระราชกรณียกจิ และ รอบโบสถ์ พร้อมสกั การะหลวงพอ่ แกน่ หลวง เรือนหนงั สือข้าว พอ่ วันดี หลวงพ่อศรี และหลวงพ่อสุข ช่วงบ่าย • ชมการปัน้ ตุ๊กตาชาววัง นมัสการหลวงพอ่ พระพทุ ธไสยาสน์ ณ วดั ป่าโมกวรวิหาร • เยย่ี มชมหม่บู า้ นทำ� กลอง และกลองขนาดใหญ่ ที่สดุ ในโลก ศนู ยเรยี นรวู ิถีชวี ิตและ เหนือ โฤช1wเศอปท5ด.นูาwเดิร0วมูทยใ.w/นือหอ่์เ60ร.งเา้งh9ขียเไหจาeท-้นท2มช.r่ียสรยe6มู่ วูวุ้พ–82cิถ:นh6ร :ต ทีชรา-aต.1กณุเวีiบล.ฮ5วcิตา้อบีย1นัoนแดรุ5ใ mลโ0ชีปพ8ะ้ี ธ.จ0์ิ ิต0-ว1ิญ7.ญ00านณ. จิตวิญญนาาณเฮชียาใวชน าไทย- วนจทสก(จขสหถนิพะา้าุาาี่ถมกชมีาตรเรนฮมาเวถีรแ้ังนดยียกตณิอนมหเนิฬใีแยลนน่บชามทลู่ทขคำ�้้รุจาะตาาไีงู่ขัย3ใผจงงั้งหชน2เอตขิ่แวลเ้า1สวดวยขั ขด)นญาิ้ส่ฝูกบผมพุท3ัง่ญถา่าอืซร2านงารึงง้า2บณณสถวยดานศัวับขชมทปนูนรอุาแีอา่มวยงขยเนถงาเ์า้ลร-กลมนาไียยสไตัลนทนะแรยพยรมงกู้ไ–านฯ์ ปน LLaotn. g:. 1: 41.40905.045280920 322 3487 ทา จนี แ ม ้นำไ ผแข 93 แ ม ้นำ ก 321 จส.สนพุ ารมรกณฬี บาุรี วัดวปรา วเลหิ ไาลรยก สพุอร.เรมณอื งบรุ ี 3260

ศนู ย์ตกุ๊ ตาชาววงั บ้านบางเสด็จ จ.อา่ งทอง ยอ้ นไปเม่ือปี พ.ศ. 2519 เม่ือสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชนิ ีนาถ ได้ตามเสด็จฯ พระบาทสมเดจ็ - พระเจ้าอย่หู วั ทรงเย่ียมราษฎรทีต่ ำ� บลบางเสด็จ เมอ่ื ทา่ น สมเดจ็ พระนางเจ้าฯ ไดท้ รงทราบถงึ จดุ ดอ้ ยของพนื้ ที่ ซงึ่ มกั จะมนี ำ้� ทว่ มไรน่ าอยู่ พระบรมราชนิ ีนาถ เสมอ ทำ� ใหช้ าวบา้ นยากจนเพราะไมม่ ที ที่ ำ� กนิ แตจ่ ดุ เดน่ ทรงเหน็ วา่ พ้นื ที่นีม้ ดี ิน คอื การมดี นิ เหนยี วคณุ ภาพดี จงึ โปรดเกลา้ ฯ ใหผ้ เู้ ชย่ี วชาญ ที่เหมาะสมแก่การป้ัน นำ� เอางานหตั ถศลิ ปช์ าววงั คอื การปน้ั ตกุ๊ ตาจากดนิ มาสอน จึงโปรดเกล้าฯ ใหต้ ั้ง เปน็ วทิ ยาทานแกช่ าวบา้ นตำ� บลบางเสดจ็ ในวนั นช้ี าวบา้ น โครงการตุก๊ ตาชาววังข้ึน จึงมอี าชพี เสรมิ และรวมตวั กนั อย่างเหนียวแนน่ ในฐานะ ศูนย์ตกุ๊ ตาชาววังในพระบรมราชินยานเุ คราะห์ ก�ำเนิดเปน็ งานหตั ถศลิ ป์ ใครทกี่ ำ� ลังมองหาของขวญั ของช�ำร่วยแฮนด์เมดทมี่ ี ลำ�้ คา่ แกช่ าวบา้ นบางเสดจ็ เอกลกั ษณ์ รับรองได้วา่ ตุก๊ ตาชาววงั บ้านบางเสดจ็ จะ ไมท่ ำ� ให้ผิดหวงั ตุก๊ ตาทกุ ตัวต่างผา่ นเทคนิคการปนั้ ท่ี ไม่เหมอื นใคร ดูสดใสร่าเริงเสมอื นมีชวี ิต โดยสอดแทรก เรอ่ื งราวชวี ติ ความเปน็ อยแู่ บบไทยๆ การละเลน่ ประเพณี วถิ ชี วี ติ ความเปน็ อย่รู ิมแมน่ �ำ้ รวมไปถงึ การนำ� เสนอ ศลิ ปวฒั นธรรมของชาวไทยภาคกลาง อาทิ วงมโหรี ปพ่ี าทย์ หรอื กฬี ามวยไทย เปน็ ตน้ ใครไดม้ าเทยี่ วท่ี อ่างทอง อยา่ ลืมแวะมาอดุ หนนุ งานหตั ถกรรมไทยท่ีมี ชือ่ เสียงขจรไกลระดบั โลก ณ บ้านบางเสดจ็ แห่งน้ี 94

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืนอยธุ ยา-อา งทอง • แตเ่ ดมิ ตำ� บลบางเสดจ็ มชี อื่ วา่ ต.บา้ นวดั ตาล เส้นทางทอ่ งเท่ยี ว จ.พระนครศรอี ยุธยา-แมน้ำเจาพระยา• ทนี่ จี่ ดั จำ� หนา่ ยตกุ๊ ตาในราคา อ่างทอง-สพุ รรณบุรี ยอ่ มเยา เรมิ่ ตน้ ทรี่ าคาเพยี งแค่ วันแรก 5 บาทเทา่ นน้ั ช่วงเช้า ท่เี ท่ียวห้ามพลาด • เทย่ี วเมืองเกา่ เลา่ ประวัติศาสตร์ คมุ้ สวุ รรณภูมิ เรอื นไทยทรงสงู ช่วงบา่ ย ทต่ี ง้ั อยภู่ ายในวดั ทา่ สทุ ธาวาส • วัดหนา้ พระเมรุ เปน็ วัดเดยี วทีไ่ ม่ถกู ทำ� ลาย วดั ท่าสุทธาวาส วดั เกา่ แกท่ ส่ี รา้ ง เมอ่ื คร้งั เสียกรุง ชมวิหารพระมงคลบพติ รและ ตง้ั แตส่ มยั อยธุ ยาตอนตน้ ลงเรอื เทีย่ วเมืองเก่ารอบเกาะเมอื งอยธุ ยา กจิ กรรมห้ามพลาด วันทีส่ อง • เยย่ี มชมกรรมวธิ กี ารปน้ั ตกุ๊ ตา ช่วงเช้า • ศนู ย์ตุก๊ ตาชาววัง ต�ำบลบางเสดจ็ ดินเหนยี วจากฝีมือชาวบ้าน • วัดปา่ โมกวรวิหาร หมู่บ้านท�ำกลองเอกราช ในชุมชน หมู่บา้ นตน้ แบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ • เดนิ ชมววิ แมน่ ำ้� เจา้ พระยา • วดั ขุนอินทประมลู “ไหว้พระนอนทยี่ าวทส่ี ุด อนั แสนรม่ เยน็ ในประเทศชีวิตจะยืนยาว” ชว่ งบา่ ย ศม.นู 2ย์ตตุก๊.บตาางชเสาดวจ็วงัอบ.ปา้ า่นโบมกางจเส.อดา่ ็จงทอง • ไหว้พระใหญ่วัดม่วง พพิ ธิ ภัณฑสถานแห่งชาติ โทร. 0-3586-8317, 06-1494-0538 สุพรรณบุรี ศาลเจา้ พอ่ หลักเมืองและอุทยาน www.tatsuphan.net/Atukta.html มังกรสวรรค์ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 09.00-16.00 น. • ชมพพิ ิธภณั ฑ์ลกู หลานมงั กรท่ีใหญท่ ่สี ดุ ในโลก ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทงั้ ปี • วัดปา่ เลไลยกว์ รวหิ าร เยย่ี มชม Unseen การเดนิ ทาง ณ วัดพระนอน ชมบรรยากาศตลาดเกา่ จากตวั เมอื งใหเ้ ดนิ ทางไปตาม เมืองสพุ รรณ เส้นทางหลวงหมายเลข 309 สายอยุธยา-อา่ งทอง มงุ่ หนา้ ไป อ.เมอื งอา งทอง ประมาณ 16 กม. จะมที างแยกซา้ ยมอื เขา้ สบู่ า้ นบางเสดจ็ อยตู่ ดิ กบั 309 วัดท่าสุทธาวาส LLaotn. g:. 1: 41.40500.436418138 เหนอื 95 3501 ถ. 33 33 ศนู ยตกุ ตาชาววัง ที่วา การ อ.ปา โมก บานบางเสดจ็ วัดทาสุทธาวาส

จุดชมววิ เนนิ นางพญา ถนนเฉลิมบูรพาชลทิต จ.จนั ทบรุ ี จดุ ชมววิ ทต่ี ั้งอยู่ โครงการถนนเลยี บชายฝ่งั ทะเลภาคตะวนั ออก หรือ บนถนนเลยี บทะเล ถนนเฉลิมบูรพาชลทิต ท่ีเชื่อมโยงจงั หวดั ระยอง จนั ทบรุ ี ทย่ี าวและสวยงามที่สดุ ตราด ซง่ึ มรี ะยะทางรวมกวา่ รอ้ ยกโิ ลเมตร มจี ดุ ชมววิ ข้นึ ชอื่ สำ� หรบั ใครทชี่ ่นื ชอบการถา่ ยรูปกับวิวทะเลทีข่ นาบขา้ ง ในเมอื งไทย ดว้ ยทิวทศั นข์ องภูเขาสีเขยี ว กับถนนทีค่ ดเคยี้ วสวยงาม นน่ั คอื จดุ ชมววิ เนนิ นางพญา ทตี่ งั้ อยบู่ นถนนเฉลมิ บรู พา- ชลทติ ถนนเลียบชายทะเลทีย่ าวท่ีสุดในเมอื งไทย ทสี่ ามารถ ขบั รถชมววิ ทะเล หรอื ปน่ั จกั รยานทางไกลมาเรอื่ ยๆ จาก ปากน้�ำประแส จงั หวัดระยอง มาจรดเนนิ นางพญาท่มี ี จุดชมวิวข้ึนชอ่ื แหง่ น้ี ซงึ่ อยรู่ ะหวา่ งอา่ วคงุ้ วมิ านและ อ่าวคงุ้ กระเบนของจงั หวดั จนั ทบรุ ี ที่จุดชมววิ เนินนางพญาแห่งน้ี จะมองเห็นวิวทะเลกบั ถนนทคี่ ดเคีย้ วสวยงาม รวมทง้ั เปน็ จดุ ชมพระอาทิตย์ตกท่ี สวยทส่ี ุดแห่งหนึ่งเลยทเี ดียว ความสวยงามของจดุ ชมววิ และถนนเสน้ นี้ จงึ กลายเปน็ จดุ หมายสำ� คญั ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว ทงั้ หลาย รวมทง้ั นกั ป่นั ทพ่ี ร้อมจะพาจกั รยานคูใ่ จลุยไป จนสดุ ทาง 96

• ภาคตะวันออก • ทรปิ ตวั อย่าง 2 วัน 1 คนื • ถนนเฉลมิ บรู พาชลทติ เชอื่ มโยง จงั หวดั ชลบรุ ี ระยอง จนั ทบรุ ี เสน้ ทางท่องเที่ยว จ.จนั ทบรุ ี-สระแก้ว และตราด ระยะทางรวมกวา่ วนั แรก : จันทบรุ ี 118 กม. ช่วงเชา้ • เที่ยวชมปากนำ�้ ประแส เรือรบประแส ท่ีเทย่ี วห้ามพลาด สะพานประแสสนิ ทงุ่ โปรงทอง ทอ่ งเทยี่ วชมุ ชน ชมุ ชน 100 ปี จดุ ชมววิ ทขี่ นาบ 100 ปี นมัสการกรมหลวงชมุ พร ไปดว้ ยฝง่ั ชมุ ชนและฝง่ั ปา่ ชายเลน ช่วงบ่าย บรเิ วณปากนำ้� ประแส • แวะจุดชมวิวเนินนางพญา ใช้เส้นทาง จดุ ชมววิ เนนิ นางพญา จดุ ชมววิ ท่ี เฉลมิ บูรพาชลทติ มองเหน็ ถนนคดเคย้ี วเลาะชายฝง่ั • เรยี นรรู้ ะบบนิเวศพรอ้ มท�ำกจิ กรรม ทะเลอยา่ งสวยงาม ณ ศูนย์ศกึ ษาการพฒั นาอา่ วคงุ้ กระเบน กจิ กรรมหา้ มพลาด วนั ท่สี อง : สระแก้ว • ปน่ั จกั รยาน ทอ่ งถนนเลยี บชายฝง่ั ชว่ งเชา้ • มงุ่ สสู่ ระแก้วแลว้ ไปเรยี นรู้วถิ พี อเพยี ง และ ทะเลภาคตะวนั ออก การเกษตรแบบด้ังเดิมทโ่ี รงเรียนกาสรกสวิ ทิ ย์ • แวะอา่ วคงุ้ กระเบน เดนิ ศกึ ษา ชว่ งบ่าย • เย่ยี มชมปราสาทสด๊กก๊อกธม ท่บี รูณะด้วยวิธี ธรรมชาตทิ ป่ี า่ ชายเลน คืนสภาพ ยากลำ� บากและอลงั การ • แวะหาดเจา้ หลาว พกั เหนอ่ื ย • ชอปปิงท่ตี ลาดโรงเกลือ ตลาดสนิ คา้ ชายแดน ท่ใี หญท่ ส่ี ุดในเมอื งไทย ดม่ื นำ้� ฟงั เสยี งคลนื่ กระทบฝง่ั ทชี่ ายหาดเงยี บสงบ อ.สตั หีบ 3 344 จุดชมววิ จุดชมวิวเนินนางพญา เหนือ เนนิ นางพญา ถนนเฉลิมบรู พาชลทติ ถ.สุขุมวิท 3161 ฤดูท่องเทีย่ ว : ตลอดปี จกาากรเดอิน.สทัตาหงีบ จ.ชลบุรี ตรงไปยงั บา นแหลมสิงห แยกทางหลวงหมายเลข 3161 (สุขุมวทิ –อา่ วไข่) จ.ระยอง ว่งิ เลียบ ชายฝ่งั ทะเลตะวันออกไปจนสดุ ทีบ่ ้านแหลมสิงห์ จ.จนั ทบุรี LLoatn. g:. 1: 21.50911.818111199 97

ศูนย์พัฒนาไม้ผลตามพระราชด�ำริ จ.จันทบรุ ี ไรผ่ ลไมข้ องพอ่ แม้ว่าในจังหวัดจนั ทบุรีจะมสี วนผลไมห้ ลายแหง่ ตามหลกั ปรชั ญา ทขี่ นึ้ ช่ือ และเปดิ ใหผ้ ู้คนท่สี นใจไดเ้ ขา้ ชมมากมาย แต่ เศรษฐกจิ พอเพียง ส�ำหรับ ศูนยพ์ ฒั นาไมผ้ ลตามพระราชดำ� ริ จงั หวดั จนั ทบรุ ี ทช่ี าวบ้านสามารถ เปน็ มากกวา่ สวนผลไมท้ เี่ ปดิ ใหเ้ ขา้ ชมและลองชมิ ท่ัวไป เพราะบนพนื้ ท่ีกว่า 9 ไร่ ศูนย์พัฒนาไมผ้ ลแหง่ นี้ คอื พง่ึ พา เรียนรู้ แหลง่ เรยี นรตู้ ามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ท่ีเกษตรกร และพฒั นาผลผลติ สามารถศึกษาและพัฒนาผลผลิตไมผ้ ลในรูปแบบเกษตร อินทรีย์ รวมถงึ เป็นสถานท่ีใหบ้ คุ คลทวั่ ไป สตู่ ลาด แวะมาทอ่ งเท่ียวและเรยี นรูไ้ ดด้ ว้ ยเช่นเดยี วกนั ในปี พ.ศ. 2524 พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงมพี ระราชดำ� ริ ใหจ้ ดั ตง้ั ศนู ยพ์ ฒั นาไมผ้ ลตามพระราชดำ� ริ ขึ้นบนพ้นื ท่ี 109 ไร่ โดยแบง่ พื้นที่เป็นสวนไมผ้ ล พน้ื ท่ี วา่ งเปลา่ และอา่ งเก็บน้�ำขนาดเล็กไวใ้ ชใ้ นฤดแู ล้ง ทง้ั ยงั เป็นโรงเรียนบ่มเพาะประสบการณ์ และระบบการพัฒนา การเกษตรท่เี กิดความยงั่ ยืนครอบคลุมท้ังในดา้ นเศรษฐกจิ สงั คม และสงิ่ แวดลอ้ ม ภายใตร้ ะบบเกษตรอนิ ทรยี ์ ทส่ี ง่ เสรมิ การผลิตให้สามารถสง่ ออกจ�ำหนา่ ยไดท้ ัง้ ภายในและ ภายนอกประเทศ ไมว่ ่าจะเปน็ เกษตรกรหรอื นักท่องเทย่ี ว ท่ีไดม้ าเยอื น เมอื งจนั ท์ ควรหาโอกาสแวะมาชมไร่ผลไม้ของพ่อ เพอื่ ชมิ ผลไมพ้ นั ธด์ุ จี ากตน้ ทงั้ ลองกอง มงั คดุ และทเุ รยี น เปน็ ต้น บอกได้ค�ำเดยี วเลยวา่ ท้งั อ่ิมทอ้ งและอ่ิมใจจรงิ ๆ 98

• ภาคตะวันออก • ทริปตวั อย่าง 2 วนั 1 คืน • ภายในพน้ื ที่ 9 ไร่ ของศนู ยฯ์ เส้นทางทอ่ งเที่ยว จ.จนั ทบุรี ใชก้ ารปลกู ผลไมแ้ บบผสมผสาน วันแรก • ศนู ยพ์ ฒั นาไมผ้ ลตามพระราชดำ� ริ ช่วงเชา้ สง่ เสรมิ การใชป้ ยุ๋ หมกั และ • ชมผลผลติ ไมผ้ ลแบบเกษตรอนิ ทรยี ์ ชมิ ผลไมจ้ ากตน้ ปยุ๋ อนิ ทรยี น์ ำ�้ ในการปรบั ปรงุ ท่ศี ูนยพ์ ฒั นาไม้ผลตามพระราชดำ� ริ บำ� รงุ ดนิ ช่วงบ่าย • เทีย่ ว ชิม ชมผลไมท้ ส่ี วนเคพี การ์เดน้ ท์ ท่เี ท่ยี วห้ามพลาด • ชมศาสนสถาน ศาสนสมบตั ิ และห่นุ ข้ีผง้ึ สวนเคพี การเ์ ดน้ จนั ทบรุ ี แวะชมิ เกจชิ ือ่ ดงั ทว่ี ดั เขาสกุ มิ ผลไมบ้ ฟุ เฟตใ์ หเ้ ตม็ อม่ิ ทกุ วนั เสาร์ วันท่สี อง อาทติ ย์ และวนั หยดุ นกั ขตั ฤกษ์ ชว่ งเช้า • เยี่ยมชมตึกแดง คุกข้ีไก่ กิจกรรมห้ามพลาด และพิพธิ ภัณฑพ์ าณิชยน์ าวี ค่ายเนินวง • ชมการสาธติ วธิ กี ารเตรยี มดนิ ให้ ช่วงบา่ ย • ชมพิพิธภัณฑส์ มเด็จพระนางเจา้ ร�ำไพพรรณี เหมาะสมกบั การปลกู พชื แตล่ ะชนดิ หรอื วังสวนบา้ นแกว้ • ชมิ ผลไมส้ ดๆ จากตน้ พรอ้ ม • เดินถนนอัญมณี ตลาดพลอยเมอื งจันทบุรี เจา้ หนา้ ทคี่ อยอำ� นวยความสะดวก ตลอดการเดนิ ทาง • รบั ประทานอาหารเย็นแบบ Street Food ท่ี ตลาดน้�ำพุ ตศาูนมยพพ รัฒะรนาาชไมดผำรลิ ศนู ย์พัฒนาไมผ้ ลตามพระราชด�ำริ มจ..จ8ันบท้าบนุรที ุ่งโตนด ต.ท่าหลวง 3408 อ.มะขาม จ.จนั ทบุรี โทร. 0-3937-3136 วดัปสุญมญเดาจ็ราสมริ ิ เปิดใหเ้ ขา้ ชม : ทุกวัน เวลา 08.30-16.30 น. 3249 ฤดทู ่องเท่ยี ว : เดือนพฤษภาคม จกาากรเถดนินนทสาขุ งุมวทิ ใช้เสน้ ทางหลวง 33 แผน่ ดนิ หมายเลข 3408 ขบั ตรงไป ประมาณ 10 กม. เมอื่ พบปา้ ย 316 ลำมะสกั โครงการศนู ย์พฒั นาไมผ้ ลฯ ต้งั อยู่ ใหเ้ ล้ียวซ้าย เทศทบาาชลาเงมอื ง 33 LLaotn. g:. 1: 21.70226.181477662 อ.เมอื งจันทบรุ ี เหนือ 99

ศูนย์ศึกษาการพฒั นาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำ� ริ จ.จันทบรุ ี ยกระดับความเปน็ อยู่ ถ้าหากพูดถงึ พ้ืนที่ปา่ ชายเลนทีม่ ีความอุดมสมบูรณ์ ใหช้ าวบา้ นพ้นื ท่ใี กล้เคียง และสวยงามที่สดุ ของจันทบุรี ปา่ ชายเลนภายในโครงการ พฒั นาอาชีพประมง และ ศนู ย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคงุ้ กระเบน อันเนอื่ งมาจาก พระราชดำ� ริ คือช่ือแรกท่ใี ครๆ กน็ กึ ถงึ ดว้ ยพนั ธ์ุไม้ สร้างความสมดุลให้ บริเวณปา่ ชายเลนแห่งนม้ี ีมากกวา่ 30 ชนดิ อาทิ แสม ธรรมชาตชิ ายฝง่ั ทะเล ไม้ลำ� พู และไม้โกงกางเปน็ ตน้ ยงั มสี ะพานเดนิ ศกึ ษา ธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ทสี่ รา้ งขนึ้ จากไมต้ ะเคยี นทอง รวมกบั ทางเดินหนิ เกลด็ เป็นระยะทางกว่า 1.8 กิโลเมตร โดยมี ศาลาส่ือความหมาย 10 ศาลา ตลอดจนจุดพกั ชมเปน็ ระยะๆ ตลอดเสน้ ทางใหเ้ ดนิ ชมธรรมชาตไิ ดอ้ ยา่ งใกลช้ ดิ ศูนยศ์ ึกษาการพัฒนาอา่ วคุง้ กระเบน อนั เนื่องมาจาก พระราชดำ� ริ ก่อตั้งขนึ้ ในปี พ.ศ. 2524 มีพ้ืนท่ีครอบคลมุ ชายฝั่งทะเลบรเิ วณอา่ วคงุ้ กระเบนกวา่ 4,000 ไร่ เพอื่ ทำ� การศกึ ษา วิจยั ทดลอง เพาะพันธุส์ ัตว์นำ�้ ชายฝง่ั ทะเล อนุรกั ษพ์ นั ธ์ุไมข้ องป่าชายเลน พร้อมทง้ั สร้างท่ีอยู่อาศัย ของสตั วท์ ะเลภายในพน้ื ท่ี และสง่ เสรมิ ใหช้ าวบา้ นในพนื้ ที่ มีความรูใ้ นการประกอบอาชพี อย่างย่ังยืน และมคี ุณภาพ ชีวิตทีด่ ี ตามหลักการดำ� เนนิ ชีวติ แบบพอเพียง สำ� หรบั ผทู้ อี่ ยากพกั ผอ่ นใกลช้ ดิ ธรรมชาติ พรอ้ มเรยี นรู้ วถิ ชี วี ติ ของชาวประมง ทำ� ความรจู้ กั กบั สตั วน์ ำ�้ ทกั ทายกบั ต้นไม้นานาพันธ์ุ ท่นี ี่คอื พพิ ธิ ภณั ฑ์ทางธรรมชาตมิ ชี ีวติ ทส่ี ามารถเข้าถึงแกน่ แท้ของความสมดลุ ของส่ิงมชี ีวติ ได้ อยา่ งน่ามหัศจรรย์ 100